عادل پورقادر چوبر

مسئله زمان بندی ماشین های موازی و نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه این دسته از ماشین ها ازجمله مسائل کلیدی در حوزه فرآیندهای تولیدی است که همواره موردتوجه پژوهشگران بوده است. این پژوهش به دنبال طراحی مدل یکپارچه ای برای زمان بندی تولید و برنامه ریزی نگهداری و تعمیرات ماشین های موازی با در نظر گرفتن احتمال اختلال در عملکرد تسهیلات و عدم قطعیت در پارامترهای مسئله است. در این راستا یک مدل برنامه ریزی ریاضی با دو هدف حداقل سازی زمان تکمیل وزنی محصولات و حداکثرسازی قابلیت اطمینان در خط تولید ارائه شده است. با توجه به ماهیت NP-hard مسئله موردبررسی از جنبه محاسباتی، از الگوریتم های حل فراابتکاری NSGA-II و MOPSO به منظور حل مسائل عددی در ابعاد متوسط و بزرگ استفاده شده است. بر این اساس، مسائل عددی در ابعاد مختلف طراحی شده و از الگوریتم های موردنظر به منظور حل این مسائل استفاده شد. نتایج نشان می دهند که الگوریتم NSGA-II در مقایسه با الگوریتم MOPSO جواب های مناسب تری را ارائه می کند. هرچند الگوریتم MOPSO نسبت به الگوریتم NSGA-II از نظر زمان حل مسئله از کارایی بیشتری برخوردار است، مقدار این برتری قابل ملاحظه نیست و نمی توان آن به عنوان مبنای قطعی مقایسه دو الگوریتم در نظر گرفت.

    در سیستم های تولیدی و صنعتی، برنامه ریزی ادغامی تولید و عملیات و تعمیرات از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. از این رو در این پژوهش یک برنامه ریزی ادغامی چندهدفه با قابلیت بهینه سازی برای زمان بندی تولید و نگهداری و تعمیرات با ملحوظ دانستن محدودیت دسترسی به منابع تولیدی در شرایط عدم قطعیت ارائه شده است. برای این منظور، یک مدل ریاضی برنامه ریزی مختلط عدد صحیح در راستای برنامه ریزی تولید و نگهداری و تعمیرات در شرکت مارون مدل سازی گردید. بر طبق نتایج حاصل شده، ماکزیمم سود حاصل شده پس از کسر هزینه ها برابر با 12690 میلیون دلار، کمترین ریسک ناشی از تولید محصول برابر با 3462 و کمترین مدت زمان اجرای نگهداری و تعمیرات برابر با 14172 ساعت محاسبه شده است. سرانجام، نتایج ارزیابی مدل سازی انجام شده نشان داد که استقرار نتایج حاصل از حل دقیق و فراابتکاری ارائه شده در این مقاله بیش از 7 درصد در تولیدات شرکت بهبود ایجاد می کند.