مدیریت دولتی

این پژوهش با استعاره از پدیده طبیعی برای محیط سازمان ها و با هدف دستیابی به جنبه های نهفته و درک بهتر از نحوه تأثیر عوامل محیطی بر سازمان های دولتی اجرا شده است. روش تحقیق کیفی است و برای شناسایی عوامل مؤثر بر جریان های شکافنده سازمانی از استراتژی نظریه پردازی داده بنیاد استفاده می شود. در اجرای این پژوهش، نخست پدیده طبیعی جریان های شکافنده دریایی تشریح شده و به منظور اکتشاف مؤلفه های مؤثر، داده ها از طریق مصاحبه با 15 نفر از اعضای هیئت علمی، خبرگان و مدیران اجرایی گردآوری شدند؛ سپس فرایند کدگذاری باز، محوری و گزینشی مؤلفه ها صورت پذیرفت و مؤلفه های الگو دسته بندی شدند. الگوی نهایی عوامل مؤثر بر جریان های شکافنده سازمانی در قالب مقوله های شرایط علّی، بستر و  مداخله گر، پیکربندی شدند. بر اساس یافته های پژوهش، جریان های شکافنده سازمانی سبب جوّ بی ثبات، انتشار شایعات، عدم پیگیری، سردرگمی و سوءاستفاده می شوند. شناسایی شرایط علّی نتایج نشان داد این عوامل در بستر ضعف ساختار و ضعف فرایندهای سازمان سبب جریان های شکافنده سازمانی می شوند. علاوه بر این، عملکرد مدیران و رفتار کارکنان به عنوان متغیرهای مداخله گر در این امر شناسایی شدند

این مقاله مفهوم جدیدی به نام سیاه چاله های بودجه را در مبانی نظری بودجه ریزی معرفی می کند. سیاه چاله مفهومی است که از علم نجوم گرفته شده و به ناحیه ای از فضا گفته می شود که هیچ شیئی نمی تواند از میدان جاذبه آن خارج شود. منظور از سیاه چاله های بودجه، موارد هزینه ای در بودجه ریزی است که هر ساله بودجه شایان توجهی به آن اختصاص می یابد، اما دستاوردهای آن با منابع اختصاص یافته به آن تناسبی ندارد. در این رابطه، ابتدا درباره بودجه و مهم ترین نقش ها و وظایف آن توضیح داده شده است، سپس با روش تحلیل اسناد و مدارک، مفهوم سیاه چاله های بودجه ریزی معرفی می شود. جامعه آماری این پژوهش تمام مطالبی است که در خصوص بودجه ریزی در ایران در کتاب ها، نشریه ها و سایت های معتبر به چاپ رسیده است. نتایج حاکی از این است که بودجه فرهنگی، اعتبارات هزینه ای و اعتبارات عمرانی، سه مورد از مهم ترین سیاه چاله های بودجه در ایران هستند.

هدف مقاله حاضر، طراحی الگوی اثربخش نظام اداری ایران است و برای این کار به الگوی مدیریت دولتی شفریتز، راسل و بوریک و رویکرد بوم شناسانه توجه شده است. اثربخشی در نوشتار حاضر به معنای تعیین ارزش بهینه چهار بعد مدیریتی، سیاسی، قانونی و حرفه ای در نظام اداری ایران است. پژوهش حاضر از حیث هدف کاربردی است و از لحاظ راهبرد، از دسته پژوهش های پیمایشی به شمار می رود و روش پژوهش از نوع ترکیبی است. برای جمع آوری داده ها از ابزار مصاحبه و روش دلفی به منظور شناسایی و کسب نظر خبرگان بهره برده شده است. همچنین به منظور شناسایی ادراک مدیران از پرسشنامه و برای تحلیل داده ها نیز از منطق فازی استفاده شده است. نتایج بیان کننده آن است که بین وضع موجود و مطلوب ابعاد مدیریتی، حرفه ای و سیاسی، اختلاف معناداری وجود دارد و بین وضع موجود و مطلوب بعد قانونی اختلاف معناداری مشاهده نمی شود.

از دیدگاه نظری هر فعالیتی با درجه ای از ریسک همراه است. ریسک را نمی توان به طور کامل حذف کرد؛ بنابراین نگرش علمی به مسئله ریسک چیزی جز مدیریت آن نیست. شبکه های اجتماعی مجازی به لحاظ عمومیت یافتن میان کاربران در پهنه جغرافیایی درون مرزهای ملی، تبدیل شدن به ابزار ارتباطی خصوصی و فارغ بودن از هر نوع کنترل جامع از سوی مراجع قدرت، به وسیله ای بی بدیل در عرصه ارتباطات تبدیل شده اند و زمینه های تأثیرگذاری خارج از کنترل دولت ها و نهادهای قدرت را در جوامع به وجود آورده اند. گسترش روزافزون این شبکه ها علی رغم مزیت های انکارناپذیر، آسیب هایی را نیز برای سازمان های عمومی در صورت عدم مدیریت اثربخش آن به همراه خواهد داشت. هدف پژوهش حاضر شناسایی ریسک های ورود سازمان های عمومی به شبکه های اجتماعی است. این پژوهش از نظر هدف، اکتشافی و از نظر نوع استفاده، کاربردی است. بدین منظور، روی نمونه ای از خبرگان، مدیران و کارشناسان شهرداری منطقه 22 تهران مطالعاتی انجام شد. تحلیل داده ها به کمک تحلیل عاملی اکتشافی، تأییدی و آزمون تی نشان داد ریسک های اطلاعاتی، اخلاقی، امنیتی، نظارتی، راهبردی و بهره وری از مهم ترین ریسک های ورود سازمان های عمومی به شبکه های اجتماعی محسوب می شوند.

هدف اصلی این پژوهش، شناسایی مشخصات و مؤلفه های نظام بودجه بندی است؛ به گونه ای که تبلوری از حکمرانی خوب باشد و باعث بهبود شاخص ها ی حکمرانی خوب گردد. رویکرد مدنظر این پژوهش، رویکرد ترکیبی و از نوع اکتشافی متوالی است. در بخش کیفی این پژوهش از تحلیل تم مصاحبه و در بخش کمی، به منظور تأیید مدل از پرسشنامه استفاده شده است. جامعه آماری این پژوهش، خبرگان دانشگاهی و اجرایی حوزه بودجه بندی است که نمونه های آن به صورت هدفمند انتخاب شده اند. نتیجه این پژوهش 51 تم در قالب شش مقوله است که عبارت اند از: آمایش سرزمین، مدیریت ذی نفعان، پیاده سازی بودجه بندی عملیاتی، اصلاح نظام حسابداری و گزارشگری، اصلاح فراگرد نظارت بر بودجه و شفافیت. مجموع این شش مقوله، 16 رابطه را با حکمرانی خوب برقرار نموده اند. نتایج آزمون خی دو برای همه روابط معنادار بود و نشان داد روابط از نظر متخصصان، مورد تأیید است

هدف اصلی این پژوهش، شناسایی عوامل مؤثر بر سکوت سازمانی نیروهای رسانه ای بر مبنای تجربه کارکنان اداره کل روابط عمومی سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران به منظور ارتقای مشارکت کارکنان این واحد بوده است. برای دستیابی به این هدف با استفاده از رویکرد کیفی و روش نظریه پردازی داده بنیاد، این عوامل طی 18 مصاحبه عمیق همراه با مشاهده میان کارکنان این اداره کل و از طریق سه مرحله کدگذاری باز، محوری و گزینشی شناسایی شدند. عوامل فرهنگی و محیطی با چهار کد انتخابی توسعه نیافتگی، سوءپیشینه های فرهنگی، برچسب خوردن، ضعف فرهنگ کار گروهی؛ عوامل فردی با سه کد انتخابی نگرش فردی، انگیزش فردی و متغیرهای فردی و عوامل ساختاری با هفت کد ویژگی های شغلی، رفتار سکوت آمیز مدیران، عوامل ساختاری، عدم مشارکت سازمانی، سیستم نامناسب ارزیابی عملکرد، فقدان عدالت سازمانی و فرهنگ سکوت سازمانی، به عنوان عوامل سکوت سازمانی میان کارکنان اداره کل روابط عمومی سازمان صدا و سیما شناسایی شد و درنهایت با در نظر گرفتن شرایط تعدیل گر تغییر و بحران و بسترهای تعاملات سیاسی، اجتماعی و فرهنگی، مدل مفهومی پیشنهادی پدیده سکوت سازمانی در این واحد از سازمان رسانه ای پیشنهاد گردید.

در دو دهه گذشته، توجه به پایداری زیست محیطی، اجتماعی و اقتصادی در فعالیت ها و تحقیقات رشته های مدیریت افزایش یافته است. همراستا با این جریان، مدیریت منابع انسانی نیز نگاه خود را از رویکرد استراتژیک به رویکرد پایدار توسعه داده است. مدیریت منابع انسانی سبز به عنوان شاخه ای از مدیریت منابع انسانی پایدار، موضوعی نوین در رشته مدیریت منابع انسانی است که بر هدف پایداری زیست محیطی تأکید دارد. از سویی چالش های روزافزون زیست محیطی و از سوی دیگر غفلت از رویکرد پایدار به منابع انسانی در مطالعات داخلی و مبهم بودن این مفهوم برای پژوهشگران داخلی، نویسندگان را بر آن داشته است تا با انجام پژوهشی کیفی، از مدیریت منابع انسانی سبز چارچوبی ارائه کند. برای استخراج این چارچوب ضمن مطالعه 39 مقاله منشرشده در مجلات معتبر منابع انسانی از سال 2000 تا سال 2016، با 14 نفر از خبرگان منابع انسانی مصاحبه شد و با بهره مندی از روش تحلیل تم داده های به دست آمده بررسی شدند و تم ها و مفاهیم مستخرج در قالب چارچوبی از محتوا، بستر و پیامدهای منابع انسانی سبز، جای گرفتند