مطالعات فرهنگی و ارتباطات

مطالعات فرهنگی و ارتباطات

مطالعات فرهنگی و ارتباطات سال یازدهم تابستان 1394 شماره 39 (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

کارکرد فرهنگی مدیریت شهری در ارتقای فرهنگ مشارکت شهروندی برای اداره امور محلی( مطالعه موردی: منطقه4 شهرداری تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: موسیقی خیابانی هنر شهری حیات اجتماعی تهران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 775 تعداد دانلود : 723
مشارکت شهروندی مؤلفه اصلی در نیل به اهداف توسعه پایدار و حکمرانی خوب شهری اس ت . از این رو مدیریت شهری تهران دو رویکرد اصلی محله محوری و تبدیل شهردا ر ی از سازمان صرفا خدماتی به نهاد خدماتی - اجتماعی را در رأس برنام ه هایش قرار داده اس ت . در این پژوهش که با عنوا ن کارکرد فرهنگی مدیریت شهری در ارتقاء فرهنگ مشارکت شهروندی در اداره امور محلی، نام دارد، به بررسی تأثیر فعالیت های فرهنگی شهرداری تهران بر افزایش ف رهنگ مشارکت شهروندی پرداخته ش د . الگوی مفهومی و تحلیلی این تحقیق براساس الگوی کنش موجه آیزن و فیش باین طراحی شده اس ت . این تحقیق از نوع تحقیقات کاربردی است و به روش توصیفی – پیمایشی انجام گرفته اس ت . برای جمع آوری داد ه ها از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد و پ س از سنجش روایی و پایایی آن، بر طبق فرمول جامعه نامحدود 385 پرسشنامه به روش خوش ه ای تصادفی بین افرادی که د ر 4 سرای محله منطقه 4 شهرداری تهران فعالیت داشتند پخش و جمع آوری گردید. برای تجزیه و تحلیل داده ها استفاده ش د . نتایج تحقیق حاکی از آ ن است که از نظر شهروندانی که در سرای SPSS از نرم افزار محلات مذکور ارائه دهنده و گیرنده خدمات آن مراکز هستند، فعالی ت های فرهنگی مدیریت شهری در تهران بر افزایش گرایش به مشارکت، هنجاری شدن مشارکت، اعتماد به نهاد شهرداری و ایجاد راه ارتباطی مناسب تأثیر مثبتی داشته اس ت . از بین ش اخص های سه گانه فرضیه اول به ترتیب؛ تصور فرد از پیامد های مشارکت، اطلاعات فرد در مورد مشارکت و ارزیابی فرد از پیامدهای مشارکت بیشترین تأثیر را بر متغیر گرایش به مشارکت داشته اس ت . شاخص های فرضیه دوم به ترتیب اثرگذاری بر متغیر هنجاری شدن مشارکت ؛ انگیزه فرد برای برآوردن توقعات دیگران، تصور فرد از قضاوت دیگران در مورد مشارکت و سوابق فرد در زمینه مشارکت م ی باشد. شاخص های فرضیه سوم به ترتیب اثرگذاری بر متغیر اعتماد به نهاد شهرداری؛ تغییر ذهنیت بد گذشته و رضایت از عملکرد نهاد شهرداری می باشد. از بین شاخ ص های فرضی ه چهارم نیز به ترتیب؛ پایداری، دو جانبه بودن، نهادی و همه گیر بودن، بیشترین تأثیر را بر متغیر راه ارتباطی مناسب داشته است.
۲.

بازنمایی هویت از طریق بدن در باشگاههای بدن سازی شهر تهران (مطالعه موردی پنج باشگاه پرورش اندام در شهر تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: شادی سرمایه فرهنگی سرمایه فرهنگی تجسم یافته سرمایه فرهنگی عینیت یافته سرمایه فرهنگی نهادینه شده جوانان بابلسر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 265 تعداد دانلود : 138
موضوع کنترل بر بدن مبحثی است که در چند دهه اخیر مورد توج ه جامعه شناسان قرارگرفته است . سلطه بر بدن و کنترل آن وابستگی بسیار زیادی با سلطه بر ذهن ی ت افراد دارد به گون ه ایی ک ه اساسا تسلط بر بدن بدون چیرگی بر ذهنی ت امری دس ت نیافتنی و بیهوده است . به نظر م ی رسد که در باشگاه های بدن سازی با توجه به همین نکته، تمام ابعاد زندگی فرد بدنساز بواسطه ذهنیت و ی کنترل می شود تا فرد بدنساز به خود ای د ه آلی که می خواهد برسد . این مقاله در پی آن است که با استفاده از روش کیفی مانن د ، مشاهده، مصاحبه و همچنین بح ث های نظر ی و اتکا به آمارهای اینترنتی، گستردگی و ژرفای این کنترل را در شهر تهران مورد بررسی قرار دهد و علت های اصلی رشد کمی و کیفی گرایش جوانان تهرانی در همه طبقات و گرو ه ها را به این ورزش مور د بررسی قرار داد ه و برخورد آن با جریان سنتی مانند خانواده را مورد تأمل و کنکاش قرار بدهد. در این مقاله توجه بسیار زیادی به زمان، فضا و مصرف در شک ل گیری هویت تازه شخص بدنساز در شهر تهران شده است.
۳.

نقش دوره آموزشی تفکر انتقادی و سواد رسانه ای در بازگشایی پیام(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ارتباطات مشارکتی حوزه توسعه مجاور حوزه توسعه مجاور رسانه ای حوزه عمومی روزنامه نگاری گفت وگو منطق گفت وگویی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 227 تعداد دانلود : 977
در این مقاله، پس از بررسی رویکردهای موجود و طرح آموزش سواد رسان ه ای، با تلفیق دو دوره آموزشی تفکر انتقادی (فلسفه برای کودکا ن ) و دانش و مهار ت های رسانه ای، برنامه آموزشی نوینی در خصوص آموزش سواد رسان ه ای ارائه م ی شود که در این برنامه، آموزش مهارت های تفکری بر پای ه گفت و گو و در بستر حلق ه کند و کاو، زی رساخت و مقدم بر آموزش دانش و مها رت های رسانه ای است و مجموع آنها، مطلوب آموزش سواد رسانه ای را تأمین می نماید. جهت بررسی برنامه پیشنهادی این پژوهش در خصوص آموزش سواد رسانه ای، سه گروه از دانش آموزان با سطوح مختلف آموزشی، مورد سنجش قرار گرفتند. بر مبنای نتایج پژوهش، دان ش آموزانی که دو دو ر ه مذکور را گذراندن د ، نسبت به دو گروه دیگر بازگشایی دقیق تر و اصولی تری از پیام مدنظر داشتند
۴.

طرح یک استراتژی پژوهشی برای انجام تحقیقات راهبردی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: محتوای خبر منبع خبر مخاطبان خبر شاغلان خبر فقه تفقه در دین فقه خبر و اطلاع رسانی ولایت فقیه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 121 تعداد دانلود : 430
بخش عمده ای از تحقیقات اجتماعی در ایران با هدف کشف و ارائه ی راهبردهایی به منظور حل مسائل مختلف اجتما ع ی از س و ی سازمان های دولت ی به پژوهشگران ح و زه ی علوم اجتماعی سفارش داده م ی شوند. این درحا لی است که اغلب این پژوه ش ها در ارائ ه ی راهبردهایی مشخص و عم ل یاتی به س یاست گذاران در حوز ه ی مربوطه ن ا کام م  ی مانند . از دیدگاه نو یسنده یکی از علل این نا کامی عدم اتخاذ یک استراتژ ی پژوه ش ی است ک ه مشخصا مرتبط با انجا م یک پژوهش راهبر د ی طراح ی شده باش د . هدف اصل ی ای ن مقاله طرح یک استرات ژ ی پژوه ش ی ج ا یگزین است ک ه در نت یجه ی به ک ارگیری آن در پژوهش های اجتماع ی، ارائه ی راهبردها ی مشخص و عم ل ی اتی ام ک ان پذ یر شو د . ای ن استراتژی پژوهش ی دار ای سه و یژگی اصل ی است که عبارتند ا ز : توجه به م ت غیرها یی ک ه امکان تغ ییر و دستکاری آن ها در حیطه ی امکانات و اختی ارات مسئو لین مربوطه قرار داشته باشد، سنجش م یزان تاث یر متغ یرها به ش کل فرض یات رق یب و تم ر ک ز بر ر و یک رد مقایسه ای به جای انجام پیمایش های عمومی. در این مقاله ضمن مرور انتقادی نمونه ها یی از پژوهش های راهبرد ی انجام شده در یک حوزه ی پژوه شی خاص (حوزه ی ارتقاء اخلاق شهروندی در کلان شهرها)، نمون ه ای از یک پژوهش راهبر د ی در همان حوز ه ی پژوه ش ی نیز شرح داد ه شده است که با به کارگیری استراتژ ی پژوه ش ی پ ی شنهادی، به ارائ ه ی راهبردهایی متمایز و عملیاتی در آن حوزه ی پژوهشی منتهی شده است.
۵.

پدیدار شناسی وبگردی در زندگی روزمره ایرانی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: رسانه رادیو تلویزیون حقوق شهروندی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 162 تعداد دانلود : 89
امروزه با گسترش رایانه در خانواده های ایرانی، روز به روز به کاربران اینترنت افزوده شده و به تبع آن، وبگردی به عنوان یک پدید ه ی نوظهور در زندگی روزمر ه ی ایرانی پدیدار گشته است . به عبارت دیگر، وب به مثابه یک نیروی اجتماعی عظیم، اعمال قدرت کرده و به بخشی جدای ی ناپذیر از زندگی روزمر ه ی بسیاری از ایرانیان بدل شده است. گستره ی اعمال نفوذ وبگردی در قال ب های نوین کسب و کار و ورود به بازار مصرف مجازی، اهمیت شناخت این حوز ه ها را بیش از پیش کرده اس ت . لذا پژوهش در دست، با بررسی تجرب ه ی زیسته ی افراد از پدید ه ی وبگردی قصد دارد به تعریف مناسبی برای آن در بافت زندگی روزمره ی جامعه ی ایرانی دست یاب د . بدین منظور با استفاده از روش پدیدارشناسی موستاکاس، پس از انجام مصاحب ه های عمیق با 14 نمونه ی هدفمند، توصی ف های ساختاری و بافتاری استخراج شد و در نهایت توصیف ترکیبی نهایی برای بازنمایی تجرب ه ی زیسته ی مشترک افراد از پدیده ی وبگردی ایرانی در متن زندگی روزمره شان بدست آمد.
۶.

مطالعه رابطه نظام ارزشی و نحوه گذراندن اوقات فراغت جوانان در شهرستان دشت آزدگان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مدرنیته سنت تاریخ بومی فرا روایت غربی مدرنیته تاریخ احمد اشرف محمد علی همایون کاتوزیان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 580 تعداد دانلود : 665
با توجه به گسترش کمی و کیفی اوقات فراغت در جهان معاصر، و از آن جا که نحوه گذران این اوقات به عنوان یکی از م ؤلفه های زندگی امروزی نقش بسیار مهم و حیاتی در هویت یابی جوانان بر عهده دارد، در صور ت عدم استفاده درست از آن، رفتارهای انحرافی را در پی دارد. هدف این مطا لعه شنا خت و تبیین عوامل فرهنگی مؤثر بر نحوه گذران اوقات فراغت جوانان در پرتو نظام ارزش ی جامعه است . فرضیات استناج شد ه ازچهارچوب طیف مطالعه » نظری تحقیق با استفاده ا ز روش پیمایش و تکنی ک پرسشنامه برگرفته از و نحوه گذران اوقات فراغت به وسیله پرسشنام ه ساختمند و خود « ارزش های آلپورت گزارشی دریک نمونه 396 نفری از جوانان شهرستان دشت آزادگان، آزمون گردی د . نتایج حاکی از آن است، که رابطه ارزش نظری با فراغ ت ف کری، ارزش اجتماعی با فراغت اجتماعی، ارزش هنری با فراغت هنری، ارزش مذهبی با فراغت اجتماعی تایید و ارزش اقتصادی با فراغت عملی و ارزش سیاسی با فراغت جسمان ی رد ش د . ه م چنین، از متغیرهای زمینه ای رابطه پایگاه اجتماعی  اقتصادی با فراغت هنری، جنس با فراغت جسمانی و عملی و وضعیت تأهل با فراغت هنری تأیید و سن با فراغت اجتماعی رد شد.
۷.

نیازهای رسانه ای اسیب دیدگان از بلایای طبیعی: مطالعه موردی اسیب دیدگان از زلزله آذربایجان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مشارکت شهروندی مدیریت شهری توسعه فرهنگی امور محلی تهران شهرداری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 327 تعداد دانلود : 808
تاکنون پژوهش های متعددی در زمینه نقش رسان ه های جمعی در بحران انجام و بر اساس آن ها کارکردهای گوناگونی برای رسان ه ها در بحران تعریف شده اس ت . در اغلب این پژوهش ها با نگاهی تجویزی برای استخراج کارکردهای رسان ه های جمعی، نظرات خبرگان این حوزه مبنای کار قرار گرفته و کمتر به نظرات خود آسی بدیدگان از بلایای طبیعی توجه شده است . در این مقاله برای اولین بار مستق ی ما به سراغ آسی بدیدگان رفته ایم تا نیازهای رسانه ای شان را بشناسیم. برای این منظور دو روز پس از زلزله آذربایجان در سال 1391 به سراغ مردم شهرستان ورزقان و شهر تبریز رفته و از طریق 27 مصاحبه مرد م نگارانه با ایشان داده های خود را جم ع آوری کردیم . برای تحلیل این داد ه ها نیز از روش نظریه زمینه ای استفاده نمودی م . با کدگذ اری باز، محوری و گزینشی داد ه ها به چهار نیاز رسان ه ای اصلی آسیب دیدگان از زلزله شام ل : نیاز به اطلاعا ت، نیاز به توجه رسان های، نیاز به آموز ش و نیاز به نماینده، دست یافتیم.
۸.

تکنیک های سالینجر برای خوانندگان تلویحی اش (بررسی رمان ناطور دشت از منظر رویکرد نقد خواننده محور](مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: آیینه بدن طبقه خود کنترل لباس مصرف ذهنیت هویت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 866 تعداد دانلود : 221
چه چیز باعث شده است که یگانه رمان ج ی .دی.سالینجر، یعنی ناطور دشت، علی رغم اینکه خواندنش بارها قدغن شده است، به یکی از پرخوانده ترین رمان های طول تاریخ بدل گردد؟ مورد تحریم قرار گرفتن و محبوب بودن توامان رمان آن را به نمون ه ای عالی برای تجزیه و تحلیل از دیدگاه نقد خواننده محور تبدیل کرده اس ت . این مقاله بر اساس رهیافت ها و نظریه ها ی نقد خواننده محور، ب ه ویژه دیدگاه های ولف گانگ ایزر، می کوشد تا پرده از رمز محبوب بودن رمان بردار د . بر اساس تئور ی های نقد خواننده محور، خوانش تعاملی بین متن و خوانند ه است . از دیدگاه نظریه پردازان این رهیافت، ای  ن خوانن د گان هستند که هنگام خوانش یک اثر ادبی معنای آن را ب ر می سازند . ایزر که ا ز مهمترین نظریه پردازان نقد خواننده محور محسوب م ی گردد، با تاکید ب ر نقش خواننده در خلق معنی معتقد است که معنا در تعامل بین خواننده و متن و در زمانی ص ورت م ی گیرد که خواننده پس زمین ه های ادبی و فرا ادبی خویش را به همراه خود م ی آورد تا قسم ت های نانوشته های متن را بنویس د . ایزر که با د ی دگاهی پدی دارشناختی به متن م ی نگرد، بیشتر بر مفاهیمی همچون خلا ء های متن، عدم قطعیت، پ ی ش بینی وباز نگری تاکید دار د . این نکته که رمان ناطور دشت توسط یک راوی غیر قابل اعتماد نقل م ی شود، موجب شده است تا رمان سرشار از خلاء ها و ابهاماتی شود که خواننده را به تعاملی چندگانه برا ی خوانش متن فراخواند که نهایتا موجب برساخت معنا گرد د . می توان ادعا نمود که یکی از دلایل محبوبیت روز افزون رمان، حتی سال ها پس از انتشار اولیه آن، استفاده ماهرانه سالینجر از چنین عناصر محرک خوانش در سراسر رمانش می باشد.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۶۲