عبدالله بن عباس و فقه شیعی
آرشیو
چکیده
عبدالله بن عبّاس ابن عبدالمطّلب (م 68ق/ 7-686م) در مطالعات اسلامی معاصر معمولًا به عنوان یکی از پایه گذاران علوم دینی شناخته شده است. او همچنین یکی از گرداورندگان قرآن به شمار می رود که قرائات گوناگونش از آیات، بعدها همگی ثبت و ضبط شد. نقش او به عنوان «پدر علم تفسیر قرآن» نیز غیر قابل انکار است، چنان که از میان صحابه پیامبر(ص)، در حوزه شریعت(فقه و احکام) هم به عنوان یکی از پیشوایان مکتب مکّه به شمار می رود. در این میان، نقش وی در باورها و تاریخ فقه شیعه کمتر مورد توجّه قرار گرفته و نگاه سنّت شیعی امامی به او مبهم به نظر می رسد. بر همین پایه ویلفرد مادلونگ کوشیده است تا با بررسی چند نمونه، نقش و جایگاه ابن عبّاس در فقه شیعی را تا اندازه ای به تصویر بکشد. از نگاه مادلونگ، شواهد مناسبی وجود دارد که نشان دهنده تأثیر بسزای آموزه های ابن عبّاس بر عقاید و فقه شیعیان امامی نخستین است. به باور او فقه امامیه به گونه سیتماتیک و نظام مند از ایده ها و نظرات ابن عبّاس در زمینه احکام فقهی پیروی نکرده است اما تلاش کرده تا برخی شواهد را نشان دهد که بر پایه آنها فقه امامی، به عملکرد امام علی(ع) در طول دوران خلافتش، که توسّط منابع سنّی گزارش شده است، توجّهی اندک نشان داده و حتّی گاه آموزه ابن عبّاس را بر آن ترجیح داده است.Abdullāh bin 'Abbās and Shiite Jurisprudence
'Abdullāh bin 'Abbās Ibn 'Abd al-Muttalib (686-7 AD) is usually recognized as one of the founders of religious sciences in contemporary Islamic studies. He is also considered one of the compilers of the Qur'an, whose various readings of the verses were later recorded. His role as the "father of the science of exegesis of the Qur'an" is also undeniable, as among the companions of the Prophet (PBUH), in the field of Sharia (jurisprudence and rulings), he is also considered one of the leaders of the Meccan school. In the meantime, his role in the beliefs and history of Shia jurisprudence has been paid less attention to, and the view of Imami Shia tradition towards him seems ambiguous. On this basis, Wilferd Madelung has tried to depict the role and position of 'Abdullāh bin 'Abbās in Shiite jurisprudence to some extent by examining several examples. From Madelung's point of view, there is good evidence that shows the great influence of the teachings of Ibn 'Abbās on the beliefs and jurisprudence of the early Imami Shiites. According to him, Imami jurisprudence has not systematically followed the ideas and opinions of Ibn Abbas in the field of jurisprudence, but he has tried to show some pieces of evidence based on which Imami jurisprudence paid less attention to the performance of Imam Ali (a.s.) during his caliphate, according to the Sunni sources, while at the same time preferred the Ibn Abbas's opinions over the performance of Imam Ali (a.s.)
تبلیغات
