درخت حوزه‌های تخصصی

علوم انسانی

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
آسیب شناسی علوم انسانی بومی سازی علوم انسانی تعامل علوم انسانی با حوزه فرهنگ چشم انداز آینده روش شناسی علوم انسانی و طبیعی علوم انسانی در کشورهای منطقه و جهان غرب علوم انسانی و مفاهیم مرتبط نظام آموزشی در حوزه علوم انسانی
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین
فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۳۰۱ تا ۳۲۰ مورد از کل ۲٬۸۵۶ مورد.
۳۰۱.

از علم النفس صدرایی تا فلسفه الاجتماع صدرایی: بررسی وجوه ضرورت و مزیت استفاده از الگوی انسان شناسی حکمی برای تمهید علم اجتماعی اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات بنیادین علوم انسانی سال ۹ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۲ (پیاپی ۳۱) 35 - 54

کلیدواژه‌ها: علم النفس صدرایی فلسفه علوم اجتماعی الگوی نفس و بدن روش شناسی علوم اجتماعی اصالت جامعه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۰ تعداد دانلود : ۱۰۳
هدف این مقاله اثبات ضرورت بهره گیری از علم النفس صدرایی به عنوان یک الگوی جامع و برهانی برای بازسازی علم اجتماعی اسلامی است. به این منظور در سه بخش مجزا با روش توصیفی-تحلیلی و روش دلالت پژوهی وجوه ضرورت، جامعیت و وجاهت برهانی این الگو موردبحث و بررسی قرار گرفته است. در بخش نخست پس از ذکر چالش های بنیادین علوم اجتماعی در فهم رابطه انسان و طبیعت با ذکر ادله مختلفی نشان داده شده که این الگوی معرفتی می تواند به نحو بنیادین این مسئله را حل نماید و امکان تبیین و تفسیر و نقد ظاهر و باطن پدیده های اجتماعی را به صورت منسجم و هم افزا فراهم آورد. در بخش دوم توضیح داده شده که چرا برخلاف سایر الگوهای استعاری که برای شناخت جامعه استفاده می شوند این الگو به خاطر داشتن جامعیت می تواند تمامی ابعاد تبیینی، تفسیری و انتقادی پدیده های اجتماعی را در خود پوشش دهد و ما را دچار تقلیل گرایی در فهم پدیده های اجتماعی نکند و در بخش سوم توضیح داده شده است که دلالت های حاصل از این الگوی روشی تنها در حد یک تمثیل، اعتبار ظنی ندارند بلکه می توان با اتکا بر مباحث اصالت جامعه برهانی بودن دلالت های آن و نحوه تسری قواعد علم النفس به علوم اجتماعی را روشن و مبرهن ساخت و از این طریق پای بسیاری از قواعد علم النفس صدرایی را به شناخت پدیده های اجتماعی به گونه ای برهانی و اثرگذار باز نمود.
۳۰۲.

بررسی کارایی واحدهای تحقیقاتی سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی در اجرای پایان نامه های دانشجوئی مشترک با وزارت علوم، تحقیقات و فناوری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نامه آموزش عالی سال ۱۶ بهار ۱۴۰۲ شماره ۶۱ 57 - 71

کلیدواژه‌ها: کارایی پایان نامه دانشجویی مدل DEA

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۳ تعداد دانلود : ۹۵
هدف: در این تحقیق سعی شده است که برای اولین بار در کشور کارایی پژوهشی واحدهای تحقیقاتی سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی دراجرای پایان نامه های دانشجویی مشترک با وزارت علوم، تحقیقات و فن آوری مورد بررسی و تحلیل قرار گیرد.روش پژوهش: برای تعیین کارایی واحدهای تحقیقاتی در اجرای  پایان نامه های دانشجویی از تحلیل پوششی داده ها استفاده شد.یافته ها: با توجه به نتایج تحقیق میزان کارایی اجرای پایان نامه های دانشجویی دکترا و ارشد در تولید مقالات علمی، یافته های قابل ترویج و دستاوردهای قابل تجاری در واحدهای تحقیقاتی کشور عدد مطلوبی برآورد شده است. بیش از 50 درصد واحدهای تحقیقاتی 100 درصد کارایی در اجرای پایان نامه های دکتری و حدود 42 درصد واحدها نیز 100 درصد کارایی در اجرای پایان نامه های ارشد دارند.نتیجه گیری: بر اساس نتایج الگوسازی و فرهنگ سازی بین اعضای هیات علمی و مدیران سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی به گونه ای انجام گیرد که تعداد مشاوره یا راهنمایی پایان نامه برای آنان یا واحدهای تحقیقاتی در اولویت نباشد بلکه در راستای کارایی بیشتر و افزایش کیفیت، بروندادهای تحقیقات در اولویت این مراکز و اعضای هیات علمی قرار گیرد.
۳۰۳.

تغییر دین در رهیافت ادیان ابراهیمی و عقلانیت حکم آن در گفتمان قرآن کریم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات معرفتی در دانشگاه اسلامی سال ۲۷ بهار ۱۴۰۲ شماره ۱ (پیاپی ۹۴) 143 - 164

کلیدواژه‌ها: دین تغییر دین عقلانیت ارتداد فرقه گرایی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۷ تعداد دانلود : ۱۰۸
هدف: تغییر دین، بریدن از صورت قدیمی باورها، شیوه زیست وگرایش به گروه های دینی، شیوه زندگی، نظامهای اعتقادی و روش نوین ارتباط با الوهیت است که در جستار حاضر به این موضوع در ادیان ابراهیمی پرداخته شد. روش: پژوهش حاضر با شیوه توصیفى- تحلیلى و با تکیه بر اسناد کتابخانه ای، تغییر دین را در ادیان ابراهیمی بررسی کرده است. یافته ها: این مفهوم در ادیان ابراهیمی یهودی و مسیحی به صورتهای نودینی، بدعت و ارتداد و مؤلفه های همبسته به آن آمد. چنین پدیده ای در پیش دینداران و متولیان دینی یهودی و میسحی، ناخوشایند بوده و روی آوری به آن هم همسان نبوده است. تغییر دین در مؤلفه ارتداد در روایت متن مقدس به معنی بیرون رفتن از دایره ایمان است و گزاره های آن با سویه توصیه ای و حکمی به صورت خشونت آمیز بیان شده و شیوه اجرای آن نیز در طول تاریخ از سوی خوانشگران و متولیان دینی در پیوند با عناصر فرامتنی و مؤلفه قدرت بوده است. اما مفهوم تغییر دین در گفتمان قرآن کریم، تنها در مؤلفه ارتداد مطرح شده که پیامد آن، افزون بر حبط اعمال، مجازات اخروی را در هم پی دارد. نتیجه: بر اساس این پژوهه، وجود تغییر دین در روایتگری قرآن کریم با زوایای عقلانیت و مؤلفه های آن بررسی شد و در پی آن، احکام قرآن کریم در این خصوص، موجّه دانسته شد.
۳۰۴.

شفاعت از دیدگاه ملاصدرا با ابتنا بر نصوص دینی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات معرفتی در دانشگاه اسلامی سال ۲۷ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۲ (پیاپی ۹۵) 233 - 256

کلیدواژه‌ها: شفاعت حیات اخروی حکمت الهی فیض الهی ملاصدرا

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۹ تعداد دانلود : ۸۷
هدف: پژوهش پیش رو، با هدف بررسی و تبیین شفاعت از دیدگاه ملاصدرا و از منظر آیات و روایات انجام شده است. روش: این پژوهش به روش توصیفی و تحلیل اسنادی با رویکرد استفاده از ابزار کتابخانه ای انجام شده است. یافته ها و نتیجه: مسئله شفاعت را حکمای مسلمان، از جمله عارف و فیلسوف شیعه، صدرالمتألهین شیرازی بر مبنای قاعده امکان اشرف فیوضات الهی به عالم ممکنات تبیین کرده و آن را نوری می داند که از حضرت الهیه بر جواهر می تابد. این نور و فیض الهی باید از طریق و به واسطه ممکن الوجود اشرف به ممکنات اخَس در سیر مراتب و در قوس نزولی بر مبنای قاعده فوق، نور شفاعت از طریق واسطه ها از اشرف به مادون تجلی می یابد در این سیر، واسطه ها در سلسله آفرینش عبارتند از: عقول و نفوس و طبایع کلی و در سلسله بازگشت و عود عبارتند از: انبیا و اولیا و علما. همان طور که قوام اشخاص به طبیعتشان است، قوام طبایع به نفوس و قوام نفوس به عقول است. پس از این منظر، حکماً امر شفاعت ذومراتب است. ملاصدرا تحکیم ارتباط با جوهر نبوت را به واسطه شدت محبت و کثرت مواظبت بر سنن و فزونی ذکر و نماز و صلوات معرفی می کند. ایشان معتقد است حقیقت شفاعت به وجود واسطه در دریافت نور و فیض الهی مربوط است و در مراتب مختلف به یک حقیقت بازمی گردد. بین واسطه نخست و ثانی، تفاوت ماهیتی وجود ندارد؛ جز آنکه تفاوت از نظر قوّت و ضعف یا به اصالت و تبعیت است.
۳۰۵.

تحلیل قرآنی ماهیت «جریان تحریف» با توجه به بیانات مقام معظم رهبری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات معرفتی در دانشگاه اسلامی سال ۲۷ پاییز ۱۴۰۲ شماره ۳ (پیاپی ۹۶) 83 - 104

کلیدواژه‌ها: قرآن کریم جریان تحریف گام دوم انقلاب جنگ نرم بیانات مقام معظم رهبری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۸ تعداد دانلود : ۹۱
هدف: هدف از نگارش این مقاله، تبیین ماهیت «جریان تحریف» در قرآن کریم بود. روش: پژوهش حاضر با روش توصیفی- تحلیلی انجام شد. یافته ها: تحریف و وارونه جلوه دادن واقعیتها به عنوان یکی از ابزارهای جنگ نرم، کُنشی فرهنگی- رسانه ای و دارای ماهیت نرم افزارانه است. رهبر انقلاب در بیانیه گام دوم انقلاب، به امید و نگاه خوشبینانه به آینده، سیاست دشمن در برابر امیدآفرینی را تولید خبرهای دروغ، تحلیلهای مغرضانه و وارونه نشان دادن واقعیتها دانسته اند. تحریف نه به عنوان یک واقعیت، بلکه به عنوان یک جریان، جورچین جریان تحریم است؛ به طوری که شکست جریان تحریف، مستلزم شکست قطعی جریان تحریم است. نتیجه گیری: قرآن کریم از واژگون سازی واقعیتها به مثابه یک فتنه سخن گفته است و اهداف جریان تحریم را اختلال در دستگاه محاسباتی مخاطب، تضعیف روحیه خودباوری و تغییر الگوی کُنش جامعه دانسته است. تمسخر، ترور شخصیت رهبر جامعه، شایعه پراکنی، شخصیت سازی و تحریف با شیوه خیرخواهی، به عنوان ابزارها و شیوه های تحریف واقعیات در قرآن کریم مطرح شده اند. همچنین تنظیم زاویه نگاه با نگاه رهبر جامعه، روشنگری، مقابله به مثل، نمایش قدرت در مقابل دشمن و حصر و تبعید تحریف کنندگان، به عنوان پنج راهکار مبارزه با جریان تحریف در آیات قرآن کریم مطرح شده است.
۳۰۶.

تحلیل گفتمان «طرح حمایت از حقوق کاربران و خدمات پایه کاربردی فضای مجازی»(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سیاست نامه علم و فناوری دوره ۱۳ زمستان ۱۴۰۲ شماره ۴ (پیاپی ۴۵) 19 - 39

کلیدواژه‌ها: تحلیل گفتمان طرح صیانت طرح حمایت از حقوق کاربران شورای عالی فضای مجازی مجلس شورای اسلامی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۰ تعداد دانلود : ۸۲
طرح حمایت از حقوق کاربران و خدمات پایه کاربردی فضای مجازی مجلس شورای اسلامی را می توان یکی از مهم ترین و مناقشه برانگیزترین طرح های قانونی و اسناد سیاستی در حوزه حکمرانی و سیاست گذاری فضای مجازی در جمهوری اسلامی ایران دانست. اگرچه این طرح و نسخه های پیش و پس از آن تاکنون به سرانجام مشخّصی در مجلس شورای اسلامی دست نیافته است، اما بررسی و تحلیل دقیق آن می تواند آموخته های سیاستی مهمی برای پژوهشگران و ذی ربطان این عرصه داشته باشد. پژوهش حاضر به دنبال آن است که از طریق روش تحلیل گفتمان، این طرح را واکاوی نماید و به گفتمان حاکم بر آن دست یابد. برای نیل به این مقصود از رویکرد تحلیل گفتمان لاکلا و موف، با تکیه بر شیوه نوآورانه والتون و بون استفاده شده است. نتایج این پژوهش در قالب ترسیم نقشه گفتمانی طرح حمایت از حقوق کاربران و خدمات پایه کاربردی فضای مجازی ارائه شده است. بر این اساس، «حمایت از مردم» دال شناوری است که گفتمان حاکم بر طرح و نیز گفتمانی که به مثابه رقیب تعریف می کند، بر سر آن در تنازع گفتمانی هستند. دال خالی مردم که در گفتمان حاکم بر طرح با عنوان مردم اخلاق گرا حضور دارد، محور اتصال دال های مرکزی حاکمیت و فضای مجازی داخلی است و دال های مرکزی امنیت، سلامت و استقلال نیز در نسبت با دال فضای مجازی داخلی قرار می گیرند.
۳۰۷.

مقایسه وضعیت گذشته و موجود اعتبارسنجی با وضعیت مطلوب در آموزش عالی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آموزش عالی ایران سال ۱۵ بهار ۱۴۰۲ شماره ۱ ۱۰۳-۸۰

کلیدواژه‌ها: آموزش عالی اعتبارسنجی الگو خبرگان دانشگاه وضعیت گذشته و موجود وضعیت مطلوب

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۴ تعداد دانلود : ۱۷۴
هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی وضعیت گذشته و موجود اعتبارسنجی در نظام آموزش عالی ایران بر اساس الگوی بومی از اعتبارسنجی؛ و نیز تحلیل تطبیقی آن با الگوی مرجع به عنوان وضعیت مطلوب انجام شد. روش شناسی: پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی؛ از نظر روش جمع آوری داده ها، توصیفی؛ و از نظر ماهیت داده ها، کمی بود. جامعه آماری پژوهش شامل 3 گروه اساتید آموزش عالی، کارشناسان حوزه آموزش عالی و دانشجویان دکتری آموزش عالی بود. به این ترتیب، با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی و تعیین حجم نمونه بر اساس جدول کریسی و مورگان (1970)، 92 نفر به عنوان نمونه ی آماری انتخاب شد. ابزار اندازه گیری پژوهش، پرسشنامه وضعیت گذشته و موجود اعتبارسنجی نظام آموزش عالی ایران، همچنین، پرسش نامه وضعیت مطلوب اعتبارسنجی نظام آموزش عالی ایران بود. برای تجزیه و تحلیل داده ها، از فنون آمار استنباطی شامل آزمون کلوموگرف- اسمیرنوف، آزمون t تک نمونه ای، آزمون t گروه های همبسته، ضریب همبستگی گشتاوری پیرسون، تحلیل کوواریانس، مدل یابی معادلات ساختاری، آزمون تحلیل واریانس یک طرفه و آزمون تعقیبی به نام آزمون توکی بهره گرفته شد. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد، وضعیت گذشته و موجود اعتبارسنجی آموزش عالی نامطلوب بوده و با وضعیت مطلوب، تفاوت، فاصله و عدم همبستگی دارد. همچنین، بین دیدگاه خبرگان علمی، راجع به وضعیت گذشته، موجود و مطلوب تفاوت معنی داری وجود دارد. بحث و نتیجه گیری: می توان نتیجه گرفت که، بین وضعیت گذشته و موجود اعتبارسنجی نظام آموزش عالی کشور و وضعیت مطلوب، شکاف عمیق وجود دارد.
۳۰۸.

تحلیل گفتمان طرح حمایت از حقوق کاربران و خدمات پایۀ کاربردی فضای مجازی»(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سیاست نامه علم و فناوری دوره ۱۳ پاییز ۱۴۰۲ شماره ۳ (پیاپی ۴۴) 19 - 39

کلیدواژه‌ها: تحلیل گفتمان طرح صیانت طرح حمایت از حقوق کاربران شورای عالی فضای مجازی مجلس شورای اسلامی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۵ تعداد دانلود : ۱۴۱
طرح حمایت از حقوق کاربران و خدمات پایه کاربردی فضای مجازی مجلس شورای اسلامی را می توان یکی از مهم ترین و مناقشه برانگیزترین طرح های قانونی و اسناد سیاستی در حوزه حکمرانی و سیاست گذاری فضای مجازی در جمهوری اسلامی ایران دانست. اگرچه این طرح و نسخه های پیش و پس از آن تاکنون به سرانجام مشخّصی در مجلس شورای اسلامی دست نیافته است، اما بررسی و تحلیل دقیق آن می تواند آموخته های سیاستی مهمی برای پژوهشگران و ذی ربطان این عرصه داشته باشد. پژوهش حاضر به دنبال آن است که از طریق روش تحلیل گفتمان، این طرح را واکاوی نماید و به گفتمان حاکم بر آن دست یابد. برای نیل به این مقصود از رویکرد تحلیل گفتمان لاکلا و موف، با تکیه بر شیوه نوآورانه والتون و بون استفاده شده است. نتایج این پژوهش در قالب ترسیم نقشه گفتمانی طرح حمایت از حقوق کاربران و خدمات پایه کاربردی فضای مجازی ارائه شده است. بر این اساس، «حمایت از مردم» دال شناوری است که گفتمان حاکم بر طرح و نیز گفتمانی که به مثابه رقیب تعریف می کند، بر سر آن در تنازع گفتمانی هستند. دال خالی مردم که در گفتمان حاکم بر طرح با عنوان مردم اخلاق گرا حضور دارد، محور اتصال دال های مرکزی حاکمیت و فضای مجازی داخلی است و دال های مرکزی امنیت، سلامت و استقلال نیز در نسبت با دال فضای مجازی داخلی قرار می گیرند.
۳۰۹.

بررسی قوتها، ضعفها، فرصتها و تهدیدهای برنامه های درسی مجازی آموزش عالی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نامه آموزش عالی سال ۱۶ زمستان ۱۴۰۲ شماره ۶۴ 77 - 96

کلیدواژه‌ها: فرصت ها تهدیدها قوت ها ضعف ها برنامه درسی مجازی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۴ تعداد دانلود : ۹۵
هدف: هدف این مطالعه، بررسی فرصتها و تهدیدهای برنامه های  درسی مجازی می باشد.روش پژوهش: این پژوهش از نوع کاربردی بوده در انجام این پژوهش به تناسب موضوع،  رویکرد کیفی  SWOT  به کار رفته است.جامعه پژوهش مشتمل بر جمعی از متخصصان برنامه درسی؛ طراحان ، مدرسان  برنامه های درسی مجازی و شرکت کنندگان این دوره ها (دانشجویان)بودند، که به روش نمونه گیری هدفمند تعداد 40 نفر از آنان انتخاب گردید. داده های پژوهش از طریق مصاحبه نیمه ساختار یافته گردآوری گردید.یافته ها: یافته ها نشان داده است که  مهمترین قوتها(تسهیل دسترسی به برنامه درسی، ارتقای فراگیرنده محوری در برنامه درسی، تحقق پژوهش محوری، بهبود کیفی و کارآمدی اساتید و ایجاد چالش و جذابیت در محیط یادگیری)، مهمترین ضعف ها(کاهش ارتباطات اجتماعی، چارچوب ضعیف عناصر، افزایش هزینه ها، کاهش اقتدار استاد، ضعف ارزشیابی و ارزشیابی ناعادلانه)، مهمترین فرصت ها( بسط دسترسی آموزشی، سرمایه گذاری در آموزش، به روزرسانی دانش، گسترش روابط علمی، نوآوری برنامه درسی و کاربردی نمودن آموزش) و مهمترین تهدیدها(کمرنگ شدن کارکردهای آموزش عالی، به چالش کشیدن اساتید، کاهش اهداف کارآمد، کاهش کیفیت محتوا، سطح شدن ارزشیابی و بدبینی به برنامه درسی مجازی بوده است.نتیجه گیری: هر چند برنامه های درسی مجازی  به دلیل فراهم نبودن زیرساختهای ضروری، در طراحی و اجرا با چالشهایی روبه رو شده است اما  با اقدامات حرفه ای مسئولان آموزشی  میتوان به نوعی ضعفها و چالشها را کمتر نمود.
۳۱۰.

مصداقیابی و ارتباط سنجی «امت وسط» و پیروان «ملت حنیف» در نظام قرآنی تمدنی «امت»(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات معرفتی در دانشگاه اسلامی سال ۲۷ بهار ۱۴۰۲ شماره ۱ (پیاپی ۹۴) 121 - 142

کلیدواژه‌ها: امت امت وسط ملت حنیف فطرت آیه ۱۴۳ بقره آیه 78 حج

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۰ تعداد دانلود : ۱۲۴
امت، کلان ترین نظام اجتماعی و تمدنی قرآنی است. عبارت «اُمَّهً وَسَطا» در قرآن کریم(بقره: 143) افراد محدودی را مخاطب قرار داده است. خطاب ویژه این آیه در کنار دعوت عمومی قرآن مبنی بر تبعیت از ملت حنیف ابراهیمی در آیه «فَاتَّبِعُوا مِلَّهَ إِبْراهِیمَ حَنِیفا»(آل عمران: 95)، این سؤال را ایجاد کرده است که جایگاه پیامبر خاتم(ص) و پیروان آن حضرت در کنار سایر پیروان ملت حنیف ابراهیمی در نظام تمدنی امت، چگونه تبیین شده است. هدف: هدف پژوهش حاضر، شناسایی مصادیق و ارتباط «امت وسط» و پیروان «ملت حنیف» در نظام قرآنی تمدنی «امت» بود. روش: با روش توصیفی- تحلیلی، پس از مفهوم شناسی و مصداق یابی «أُمَّهً وَسَطا» و پیروان «ملت حنیف»، ارتباط تمدنی «امت وسط» با «ملت حنیف» پژوهش شده است. یافته ها: انسانهایی که به ندای فطرت حق گرای خویش گوش می دهند، پیروان ملت حنیف ابراهیمی اند و امت را تشکیل می دهند. نتیجه گیری: اهل بیت(ع) و کارگزاران ایشان در جایگاه «امت وسط»، مردم را هدایت می کنند. امت وسط، «خَیْرَ أُمَّه» هستند که با دو ویژگی «یَهْدُونَ بِالْحَقِّ وَ بِهِ یَعْدِلُون » در قرآن کریم معرفی شده اند.
۳۱۱.

تحلیلی کلامی از هستی شناسی سلفیان با تمرکز بر دیدگاه ابن تیمیه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات معرفتی در دانشگاه اسلامی سال ۲۷ پاییز ۱۴۰۲ شماره ۳ (پیاپی ۹۶) 133 - 152

کلیدواژه‌ها: هستی شناسی سلفیان جنبشهای سلفی ابن تیمیه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۸ تعداد دانلود : ۹۴
هدف: این پژوهش با هدف ارائه تحلیل کلامی از هستی شناسی سلفیان با تمرکز بر دیدگاه ابن تیمیه انجام شد. هستی شناسی به عنوان شاخه ای از متافیزیک در پاسخ به این سؤالات بنیادین شکل گرفته است که: چه چیز را می توان گفت که وجود دارد؟ آنچه وجود دارد چیست و چه ماهیتی دارد؟ معنای وجود چیست؟ چه حالات مختلفی از بودن اشیا وجود دارد؟ در پاسخ به این سؤالات، سلفیان به عنوان یکی از فرقه های زنده معاصر، دیدگاهی متفاوت از سایر فرق اسلامی دارند. روش: پژوهش پیش رو بر اساس این سؤالات شکل گرفته است که: سلفیان چه روشها و سازوکارهایی را برای شناخت هستی به کار می برند؟ و پیامدهای معرفت شناسی آنها چه نوع هستی شناسی را اثبات می کند؟ به منظور پاسخ به این سؤالات، برخی از مؤلفه های هستی شناسی، نظیر هستی خدا، هستی عالم غیب، هستی فرشتگان، هستی وحی، هستی برزخ و ... از نگاه سلفیان تحلیل شده است. یافته ها و نتایج: سلفیان با وجود اینکه یک فرقه مذهبی اند و انتظار می رود رویکردی معناگرایانه و متافیزیکی از هستی داشته باشند؛ ولی در عمل، تحلیلی شبیه و نزدیک به ماتریالیستها و مادی گرایان از هستی دارند.
۳۱۲.

"سفرهای چهارگانه ی تربیتی" با توجه به الگوی تربیتیِ شخصیِ ملاصدرا: نظریه ای داده بنیاد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات معرفتی در دانشگاه اسلامی سال ۲۷ پاییز ۱۴۰۲ شماره ۳ (پیاپی ۹۶) 201 - 223

کلیدواژه‌ها: ملاصدرا سفر تربیتی سَفَرهای چهارگانه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۲ تعداد دانلود : ۱۲۷
هدف از این پژوهش، ارائه ی نظریه ی "سفرهای چهارگانه ی تربیتی" با توجه به الگوی سفرهای تربیتیِ شخصیِ ملاصدرا است. در این پژوهش از رویکرد ویژه ی نظریه ی داده بنیاد ، از نوع فراترکیب نظریه سازاستفاده شده است. در گام اول، سوالات پژوهش برای استخراج مدل داده بنیادِ سفرهای چهارگانه ی تربیتی، تنظیم و معیارهای انتخاب و گزینش اسنادِ مورد مطالعه مشخص شدند. در گام دوم، به جستجوی نظام مند منابع در پایگاه های اطلاعاتی پرداخته شد. در گام سوم ارزیابی کیفیت اسنادِ مورد مطالعه انجام و درنهایت با توجه به معیار، متونِ اصیل انتخاب شدند. در گام چهارم با تکنیک دسته بندی یافته ها، کدهای باز استخراج شدند. در گام پنجم نیز ابتدا 8کد باز(جهت خلقی سفرها، جهت حقی سفرها، همسفری مربی و متربی به مثابه روش ، تناظر رشد مربی و متربی ، محتوای آموزشی سفر اول، دوم، سوم و سفر چهارم) استخراج گردیدند و سپس داده ها، مفهوم پردازی، مقوله بندی و سپس براساس مشابهت ها ارتباط مفهومی و خصوصیات مشترک بین کدهای باز، 3 کد محوری (ساختار کلی سفرهای چهارگانه تربیتی، روش کلی سفرهای چهارگانه تربیتی و محتوای آموزشی سفرهای چهارگانه تربیتی) مشخص شدند
۳۱۳.

مبناگرایی کلاسیک و ساختار توجیه دانش تاریخی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روش شناسی علوم انسانی سال ۲۹ زمستان ۱۴۰۲ شماره ۱۱۷ 77 - 95

کلیدواژه‌ها: مبناگرایی‌ کلاسیک ساختار توجیه دانش تاریخی تبیین تاریخی نظریه برساختی تاریخ

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۵ تعداد دانلود : ۸۷
نقش مطالعات تاریخی در تنظیم مناسبات اجتماعی و برساخت نظم گفتمانی جوامع، پرسش از مبانی اعتبار دانش تاریخی را ضروری و اندیشه وران را به ارزیابیِ منطقِ تفکرِ تاریخی در پرتو ضوابط معرفت شناسانه رهنمون کرده است. «مبناگرایی کلاسیک» یکی از این ضوابط معرفت شناسانه است که گروهی از اندیشمندان غربی و فیلسوفان مسلمان معاصر جهت اعتبارسنجی حوزه های معرفتی تجویز می نمایند. مبناگرایی کلاسیک با این ادعا که توجیه هر ادعای معرفتی مستلزم دسترسی به باورهای پایه خطاناپذیر و استنتاج قیاسی باورهای غیرپایه از باورهای پایه است، شروط سخت گیرانه ای را تجویز می کند که دانش تاریخی توان برآورده کردن آن را ندارد. عدم دسترسی مستقیم مورخ به کنش های انسانی در گذشته، آمیختگی شواهد تاریخی با ذهنیت مورخان، دشواری فهم عینی شواهد مکتوب و توجیه گزاره های تاریخی با ارجاع به منابع خطاپذیری همچون گواهی و حافظه موانعی است که اجازه تولید گزاره های پایه خطاناپذیر در ساحت بازشناسی واقعیت های تاریخی را نمی دهد. ازسوی دیگر، نابسندگی تلاش های مورخان برای گذر از مسئله اذهان دیگر و همچنین، ناتوانی آنها در توجیه خطاناپذیری فرضیه های جهان شمول موانعی است که اجازه تولید باورهای پایه خطاناپذیر در ساحت تبیین تاریخی را نمی دهد. با استناد به این دلایل است که نگارنده مبناگرایی کلاسیک را نظریه مناسبی برای ترسیم ساختار توجیه دانش تاریخی نمی انگارد و بر آن است که ساختار توجیه دانش تاریخی را باید براساس ظرفیت های مطالعات تاریخی ترسیم نمود.
۳۱۴.

عدالت آموزشی و کیفیت آموزش در دانشکده معماری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فرهنگ در دانشگاه اسلامی سال ۱۳ پاییز ۱۴۰۲ شماره ۳ (پیاپی ۴۸) 115 - 135

کلیدواژه‌ها: عدالت آموزشی آموزش مطلوب آموزش معماری دانشکده معماری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۶ تعداد دانلود : ۱۰۲
هدف: معماری به دلیل دارا بودن بعد هنری در کنار جنبه مهندسی، رشته ای خاص و متفاوت در آموزش عالی محسوب می شود؛ لذا محققان بسیاری به دنبال راهکارهایی برای افزایش سطح کیفی آموزش در این رشته بوده اند. مرور مطالعات دیگر پژوهشگران نشان داد عدالت آموزشی می تواند بر افزایش سطح کیفی آموزش معماری مؤثر باشد. بنابر این، هدف این پژوهش، بررسی ارتباط و میزان اثرگذاری عدالت آموزشی بر سطح کیفی آموزش معماری بود. روش: این پژوهش با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی به بازتعریف عدالت آموزشی و شناسایی موانع تحقق عدالت آموزشی و با استفاده از روش داده بنیاد به تأثیر تحقق عدالت آموزشی بر میزان سطح کیفی آموزش در دانشکده معماری پرداخت. این مطالعه در دسته بندی پژوهشهای کیفی قرار گرفت و در نتیجه از روش کیفی برای گردآوری اطلاعات و تحلیل آن نیز استفاده شد. تحلیل داده های حاصل از مصاحبه با متخصصان، با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی صورت پذیرفت و نتایج حاصل از پرسشنامه های جمع آوری شده از دانشجویان با استفاده از آزمون تی برای بررسی اثرگذاری عوامل شناسایی شده بر عدالت آموزشی از نظر دانشجویان معماری و از برازش الگو برای بررسی مطلوبیت الگو استفاده شد. یافته ها: داده ها نشان داد تحقق عدالت آموزشی در دانشکده های معماری نیازمند بازتعریف معنای عدالت، آسیب شناسی و نیازسنجی دانشکده معماری به روش علمی است که در این پژوهش، بر پایه مصاحبه با متخصصان برای تدوین راهکارهای اجرایی و ترسیم الگوی دانشکده عدالت محور انجام شد. نتایج آزمون تی نشان داد میان برقراری عدالت آموزشی و سطح کیفی آموزش معماری ارتباط معناداری وجود دارد. نتیجه گیری: بر مبنای یافته ها، عدالت آموزشی در دانشکده های معماری ایران در سطح نازلی قرار داشت و تنها راهکار ارائه آموزش با کیفیت در این رشته، برنامه ریزی برای تحقق عدالت آموزشی و ایجاد فرصت برای دسترسی استعدادها به آموزش، ایده پردازی، درآمدزایی و تولید بومی، ابزارهای مورد نیاز این رشته بود.
۳۱۵.

کاربست احکام نجوم در فلاحت ایران عصر میانه (قرون چهارم تا هشتم هجری)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تاریخ علم دوره ۲۱ پاییز و زمستان ۱۴۰۲ شماره ۲ (پیاپی ۳۵) 65 - 85

کلیدواژه‌ها: آبیاری بذرپاشی پیش گویی شرایط آب و هوایی تعیین زمان مناسب تنجیم دفع آفات کشاورزی در ایران عصر میانه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۶ تعداد دانلود : ۱۲۸
مواجهه جامعه با پدیده رشد و نمو گیاهان در دو ساحت نظری و عملی قابل ارزیابی است. در بخش نظری مباحث مربوط به منشأ و پیدایش نباتات، دسته بندی گونه های متعدد گیاهی و بیان ویژگی های آن ها و در بخش عملی بررسی شیوه های کاشت، پرورش و برداشت نباتات مورد توجه است. آنچه در این پژوهش بررسی شده است بخش عملی است که بنا بر تعاریف با عنوان «فلاحت، کشاورزی، زراعت» از آن یاد می شود. در این بخش هدف چگونگی کشت و پرورش نباتات، بهره گیری از خاک، منابع آبی، کود مناسب و روش هایی با هدف ارتقا کمی و کیفی محصولات کشاورزی است. شرایط آب و هوایی و تعیین زمان مناسب از مهم ترین عوامل رشد و نمو گیاهان و دستیابی به محصول خوب است. موضوع تنجیم یا احکام نجوم تفسیر نحوه اثرگذاری اجرام سماوی بر دنیای تحت قمر است. کشاورزی از جمله فنونی است که به شدت از عملکردهای تنجیمی تأثیر پذیرفته است. بر این اساس پرسش اصلی مقاله این است که کارکرد تنجیم در علم فلاحت چیست؟ در این تحقیق از روش تاریخی به منظور توصیف و تحلیل داده ها استفاده شده است. یافته های تحقیق نشان می دهد فعالیت کشاورزی در دو بخش متأثر از تنجیم است: پیش گویی شرایط جوی و تعیین زمان سعد رشد و پرورش نباتات و محصولات کشاورزی
۳۱۶.

کارآفرینی سیاسی، راهبردی در فرایند گذار به توسعه پایدار(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سیاست علم و فناوری سال ۱۶ پاییز ۱۴۰۲ شماره ۳ (پیاپی ۵۹) 39 - 54

کلیدواژه‌ها: کارآفرینی کارآفرینی سیاسی توسعه توسعه پایدار سیاستگذاری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۶ تعداد دانلود : ۱۷۱
این پژوهش از دیدگاه مکتب اتریش به بررسی و مطالعه کارآفرینی سیاسی به عنوان شکلی از همسویی بین کارآفرینان با ساختار نهادی که هدفشان دسترسی ممتاز به منابع است، می پردازد. کارآفرینی سیاسی به عنوان یک پدیده در اقتصادهای در حال توسعه ظهور کرده و بر اهداف توسعه پایدار تاثیر گذار است. این مطالعه با استفاده از تعریفی گسترده با رویکردی مولد به این مفهوم، از طریق جمع آوری داده های ترکیبی از منابع مستند و مصاحبه های نیمه ساختاریافته با خبرگان سیاسی واجد شرایط که از طریق نمونه گیری هدفمند نظری انتخاب شدند انجام شده و ویژگی های اصلی فعالیت های کارآفرینانه را شناسایی و مدلی از کارآفرینی سیاسی با رویکرد توسعه پایدار ارائه نموده است. روش پژوهش از نظر هدف بنیادی- توسعه ای؛ و به لحاظ ماهیت کیفی و از نوع اکتشافی می باشد که از نظریه داده بنیاد (سیستماتیک) به منظور سازماندهی و تحلیل داده ها استفاده شده است. مدل پارادایمی با بررسی 4905 گزاره مفهومی، 6 کد انتخابی، 17 کد محوری و 73 کد باز حاصل شد. یافته ها نشان داد که پیوندهای چندگانه به عنوان مقوله محوری در مدل کارآفرینی سیاسی نقش مهمی دارد. این مدل قابل تعمیم به سایر اقتصادهای در حال توسعه می باشد. این مطالعه مفاهیمی را در مورد چگونگی اتخاذ یک رویکرد کل نگر برای استفاده از ظرفیت کارآفرینان سیاسی به منظور ارائه نوآوری در حوزه سیاسی و انجام اصلاحات در ساختار نهادی برای سیاستمداران و سیاستگذاران این حوزه ارائه می دهد. پیامدهای استفاده از این مدل تحکیم ساختار نهادی و حرکت به سمت توسعه پایدار است.
۳۱۷.

مؤلفه های قدرت نرم بانوان در بصیرت افزایی جامعه در تقابل با جنگ نرم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات معرفتی در دانشگاه اسلامی سال ۲۷ زمستان ۱۴۰۲ شماره ۴ (پیاپی ۹۷) 31 - 54

کلیدواژه‌ها: بانوان قدرت نرم بصیرت تربیت الگوبرداری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۱ تعداد دانلود : ۱۱۳
هدف: نیروهای ضد نظام اسلامی در تلاش اند در قالب جنگ نرم شناختی، زمینه مبارزه درون دینی را در جوامع اسلامی ایجاد و از این طریق، جامعه اسلامی را دچار اضمحلال هویتی کنند. بصیرت افزایی، بنیادی ترین راهبرد در پیشگیری و مقابله با جنگ نرم شناختی است و بانوان با توجه به گستره قدرت تأثیرگذاری، نقش بی بدیلی در این مهم دارند؛ پژوهش حاضر با هدف تبیین مؤلفه های قدرت نرم بانوان در بصیرت افزایی انجام شد. روش: پژوهش حاضر از نظر نوع و هدف، کاربردى است و با روش توصیفى- تحلیلى اجرا شده است. داده هاى تحقیق از طریق بررسى اسنادى، فیش بردارى و با رویکرد کیفی صورت گرفته است. سیره بانوان تأثیرگذار به عنوان جامعه تحقیق و روایاتِ ناظر به اهداف پژوهش، به عنوان نمونه تحقیق استفاده شده است. پس از ترسیم مفهوم شناسی پژوهش، مؤلفه های قدرت نرم، تبیین شده و به تحلیل کاربست آن در بصیرت افزایی پرداخته شده است. یافته ها: حاکی از آن بود که قدرت نرم بانوان، حقیقتی مشکک است که گاه با شجاعت و عاطفه و گاه با اقتدار و اطاعت ظهور می یابد. نتیجه گیری: مؤثرترین نقش بانوان در قالب قدرت نرم، اصلاح سامانه معرفتی افراد است که متناسب با موقعیت مکانی و زمانی، با اشکال متفاوتی بروز و ظهور می یابد.
۳۱۸.

إدارة الخوف من فشل رواد الأعمال في الأعمال الناشئة علی أساس طریقة السینتومتریک(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دراسات فی العلوم الانسانیه دوره ۳۰ تابستان ۱۴۰۲ (الصیف ۱۴۴۴ ) شماره ۲ ۱۸۵-۱۶۳

کلیدواژه‌ها: ریاده الأعمال الخوف من الفشل إداره الخوف من الفشل السینتومتریک

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۴ تعداد دانلود : ۱۶۳
لقیت ریاده الأعمال الکثیر من الاهتمام والأهمیه فی السنوات الأخیره. یبحث معظم الباحثین فی هذا المجال عن سبب وکیفیه نشر سلوک ریاده الأعمال فی المجتمع ویتفق علی أن هذا الأمر عامل فعال فی التنمیه الاقتصادیه. والبحوث والدراسات فی هذا المجال متناثره ومحدوده. یقوم البحث الحالی، اعتمادا علی طریقه السینتومتریک وتحلیل محتوی الوثائق والمستندات، بفحص الدراسات فی هذا المجال لتقدیم النموذج المفاهیمی من خلال تنظیم البحوث. یشتمل المجتمع الإحصائی للبحث علی جمیع المستندات المقدمه فی قاعده بیانات Scopus، 666 وثیقه ومستند (بما فی ذلک المقالات والکتب وما إلی ذلک) حتی سنه 2019، والتی تم تقییمها باستخدام برنامج bibexcle وVOS viewer. ثم، بناء علی تحلیل محتوی الوثائق، تم تنظیم الوثائق. بناء علی نتائج البحث، تم تقسیمه إلی أربعه مجالات: القسم الأول هو العوامل الفردیه والثقافیه بما فی ذلک "الجنس، والعمر، والمخاطره، والاستقلال، والخبره، والوعی، والإیمان بالکفاءه الذاتیه، وضبط النفس، والمعاییر العقلیه، وموقف ریاده الأعمال"، القسم الثانی هو العوامل البیئیه بما فی ذلک "البیئه الریادیه والدینامیکیه، البیئه التمکینیه، البیئه الداعمه للأسره والبیئه الداعمه الاجتماعیه"، القسم الثالث هو العوامل الاقتصادیه بما فی ذلک "الموارد المالیه الفردیه والموارد المالیه الاجتماعیه" والقسم الرابع هو العوامل المؤسسیه والقانونیه بما فی ذلک "القضایا القانونیه، قوانین الحمایه والمؤسسات الداعمه".
۳۱۹.

رویکرد هنر-علم به بحران زیست محیطی در گفتمان هنر معاصر با صورت بندی گفتمان فوکو(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات میان رشته ای در علوم انسانی دوره ۱۵ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۳ (پیاپی ۵۹) 141 - 171

کلیدواژه‌ها: هنر معاصر هنر اکولوژیک گفتمان اپیستمه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۷ تعداد دانلود : ۱۷۹
مشیِ هنر معاصر در فتح عنوان هنر بی قاب در هنر مفهومی، بهره وری از انقلاب فناوری و هم کنشی میان مخاطب و اثر هنری، و توجه به مضامین محیط زیستی است. از معاصرترین شکل هنرمحیطیِ موضوع گرای معاصر، اکو آرت است که در پرداختن به بحران زیست محیطی، آوانگاردی نوین در شیوه بازنمایی هنر ارائه می دهد. از سویی، تخریب محیط زیست فضایی مشترک برای بازنمایی تعامل گفتمان های مختلف دانش ازجمله ابعاد مختلف علم در شناخت این مهم، برای عاملین ایجاد نموده است. از این رو، تبیین تلاقی هنر-علم در هنر محیط زیستی برای درک روابط گفتمانی در هنر معاصر ضرورت انجام این پژوهش است که با مطالعه بازنمایی تعامل گفتمان هنر معاصر با علم در رویکرد انتقادی به بحران محیط زیست با صورت بندی گفتمان در قرائت فوکو از اپیستمه، صورت می پذیرد. مقاله حاضر در تلاش است با فرض سینرژی هنر-علم با عنوان سامان گفتمانی هنر محیطی معاصر در بازنمایی بحران محیط زیستی، صورت بندی گفتمانی اکو آرت مبنی بر علم را مطالعه کند. روش تحقیق اتخاذ شده در تبیین قواعد گفتمان هنر اکو با استناد به شرح اپیستمه در روش دیرینه شناسی در آراء فوکو است که با استناد به منابع کتابخانه ای صورت می پذیرد. نتیجه آن که هنر معاصر محیط زیستی در تعامل با نهادهای علمی با جلوه هایی از هنرهای تجربی، تعاملی، مشارکتی، مبتنی بر تحقیقات و روش های علمی، فضای گفتمان بحران زیست محیطی را بازتولید می کند و رابطه هنر-علم می تواند به عنوان نمایی از معرفت شناختی (اپیستمه و صورت بندی دانایی) در دوارن معاصر قلمداد شود.
۳۲۰.

بررسی رویکردها در کارکرد اقتصاد کلان اسلامی؛ ابهام در ماهیت و روش(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روش شناسی علوم انسانی سال ۲۹ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۱۱۵ 59 - 73

کلیدواژه‌ها: ‏اقتصاد کلان کلان اسلامی اسلام متعارف نظام سازی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۷ تعداد دانلود : ۱۶۰
اقتصاد کلان اسلامی به عنوان یکی از بخش های اقتصاد اسلامی در مطالعات آغازین مربوط به خود قرار دارد. در مطالعه انتقادی آثار کلان اسلامی با سه پرسش اساسی مواجهیم: 1. آیا دانش اقتصاد کلان، معرفت جدیدی عرضه می کند؟ 2. آیا دانش اقتصاد کلان اسلامی دانشی مستقل از کلان متعارف است و یا در ضمن آن مطرح می شود؟ 3. آیا کلان اسلامی جامعه مطلوب را مدل سازی می کند، یا جامعه موجود و یا هر دو را؟ این مقاله با بررسی دیدگاه های محوری متفکران مسلمان درباره کلان اسلامی با استفاده از روش مطالعه کتابخانه ای به صورت توصیفی و تحلیلی در کشف پاسخ به پرسش های سه گانه می کوشد و در این راستا دیدگاه های صاحب نظرانی همچون قحف، چودری، زرقا، جارحی، میرمعزی، اسلاملوئیان و صمصامی را بررسی می کند و سپس دیدگاه خود را با رویکرد نقادانه ارائه می دهد؛ بر این اساس اقتصاد کلان متعارف دچار خطای معرفت شناختی می باشد (پرسش نخست)؛ دانش اقتصاد کلان اسلامی به سبب تمایز در غایت و روش شناسی یک دانش جدید به شمار می رود (پرسش دوم) و هم عهده دار مدل سازی وضع مطلوب است و هم وضع موجود و طراحی مسیر (پرسش سوم).

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان