کارآموزی

این تحقیق با هدف بررسی نگرش دانشجویان رشته‌های کشاورزی نسبت به دوره کارآموزی صورت گرفته است. به لحاظ روش‌شناختی این تحقیق به روش پیمایشی انجام شده است. جامعه آماری این تحقیق آن دسته از دانشجویان دانشکده‌ کشاورزی دانشگاه تهران را شامل شده که دوره کارآموزی خود را در سال تحصیلی84-1383 گذرانده بودند (N=150). برای گردآوری داده‌ها از روش سرشماری و یک پرسشنامه محقق ساخته بهره گرفته شده است. روایی محتوایی پرسشنامه از سوی گروهی از اعضای هیات علمی ترویج و آموزش کشاورزی دانشگاه تهران مورد تایید قرار گرفته است. پایایی پرسشنامه نیز با توجه به ضریب آلفای کرونباخ بدست آمده (برابر با 82/0)، مناسب تشخیص داده شد. تحلیل داده‌های گردآوری شده از طریق نرم افزار SPSS10.5 صورت گرفت. یافته‌های تحقیق حاکی از این است که تفاوت معنی‌داری بین دانشجویان مورد مطالعه در ارتباط با نگرش نسبت به دستاورد‌های دوره کارآموزی بر حسب متغیرهای گروه‌بندی جنسیت، ارتباط استاد درس در طول دوره، برگزاری جلسه توجیهی، شیوه انتخاب محل کارآموزی و رشته تحصیلی، وجود دارد. همچنین یافته‌های تحقیق نشان داده‌اند که بین متغیرهای میزان اهمیت دوره کارآموزی نزد پرسنل و مدیریت محل کارآموزی، استفاده از ایده‌ها و آموزه‌های کارآموزان، پرداختن به فعالیت‌های حرفه‌ای و عملی، میزان ارتباط فعالیت‌های انجام داده در طول دوره با آموخته‌های دانشگاهی، میزان رضایت از دوره کارآموزی، میزان حضور در محل کارآموزی، تناسب محل کارآموزی با رشته تحصیلی، امکان انتخاب داوطلبانه فعالیت‌های متنوع از سوی کارآموز، امکان استفاده از امکانات و تجهیزات محل کارآموزی با نگرش دانشجویان به دستاورد‌های دوره کارآموزی رابطه مثبت معنی‌داری وجود دارد.

مقدمه: هدف فعالیت های آموزشی رشد آگاهی و توانایی های بالقوه انسان است. ارزیابی خدمات آموزشی نقش موثری در حصول کیفیت فعالیت های آموزشی و افزایش مهارت های فراگیران دارد. لذا این پژوهش با هدف ارزیابی عملکرد مربیان کارآموزی از نظر دانشجویان مدارک پزشکی در دانشگاه علوم پزشکی کاشان در سال تحصیلی 85-1384 انجام پذیرفت.روش بررسی: این پژوهش مطالعه ای توصیفی بود که بر روی کلیه دانشجویان مقاطع کاردانی و کارشناسی رشته مدارک پزشکی دانشگاه علوم پزشکی کاشان نیم سال دوم 85-1384 که شامل 21 دانشجوی کاردانی و 20 دانشجوی کارشناسی ترم آخر بودند، انجام گرفت. در این مطالعه، از پرسش نامه ای مشتمل بر ده سوال با پاسخ های بسته از بسیار خوب تا ضعیف که روایی و پایایی آن تایید شده بود، استفاده شد. در مجموع 328 پرسش نامه برای ارزیابی تمام مربیان کارآموزی (8 نفر) توزیع گردید، که از این تعداد 205 پرسش نامه عودت داده شد. تحلیل داده ها از طریق تعیین فراوانی مطلق و نسبی انجام گرفت.یافته ها: از نظر اکثر دانشجویان (71.2 درصد)، کنترل حضور و غیاب دانشجو در محل کارآموزی توسط مربیان کارآموزی در حیطه بسیار خوب قرار داشت.رعایت موازین اخلاقی و اسلامی (69.7 درصد) و حضور به موقع مربی (67.8 درصد)، در مراتب بعدی قرار داشتند.نتیجه گیری: دانشجویان عملکرد مربیان کارآموزی را در حد بسیار خوب (61 درصد) ارزیابی نمودند. به نظر می رسد توجه به عواملی مانند پیگیری مشکلات کارآموزان، توضیح شرح وظایف کارآموز قبل از شروع دوره و نظارت بر یادگیری مهارت های عملی ایشان می تواند باعث ارتقای هر چه بیشترکیفیت آموزش گردد.

مقدمه: در حال حاضر، تکنولوژی های رایانه ای بخش مهمی از زندگی روزانه بسیاری از نوجوانان و جوانان شده و هر روز بر محبوبیت آنها افزوده می شود. از محبوب ترین و هیجان انگیزترین تکنولوژی های رایانه ای، بازی های رایانه ای هستند. بازی های رایانه ای مزایا و معایب متعددی دارند. از معایب این بازی ها حمله های صرعی، آسیب های جسمانی، مشکلات قلبی- عروقی و افزایش فشار خون و از مزایای آنها، افزایش دقت دیداری، تجسم فضایی و مهارت دیداری- حرکتی است. به استناد تحقیقات انجام شده، تکنولوژی های رایانه ای با توجه به نکات مثبت خود باعث بهبود مهارت های روانی- حرکتی در جراحی، به ویژه جراحی لاپراسکوپی می شوند. نتیجه گیری: تکنولوژی های آموزشی رایانه ای، ابزار تدریس عملی برای افزایش مهارت های روانی- حرکتی در جراحی هستند. جراحان جوانی که با تکنولوژی های رایانه ای سروکار دارند، عملکرد بهتری در جراحی، به ویژه جراحی لاپاراسکوپی نسبت به سایر همکاران خود دارند. بنابراین، توجه به تکنولوژی های رایانه ای در دوره های کارآموزی جراحی می تواند به بهبود مهارت های روانی- حرکتی جراحان و همچنین تعامل بین آنان و صفحه نمایش رابط مورد استفاده در جراحی کمک کند.

اهداف: آموزش بالینی، بخش اساسی و مهم آموزش در رشته های خدماتی بهداشتی- درمانی است. این آموزش، دانشجویان را قادر می سازد تا دامنه اطلاعات و مهارت های خود را توسعه دهند. این مطالعه با هدف ارزیابی میزان رضایتمندی از دوره کارآموزی و عوامل موثر بر ارتقای آن در بخش های بالینی دانشگاه علوم پزشکی بابل انجام پذیرفت. ابزار و روش ها: در این پژوهش توصیفی- مقطعی در نیم سال اول سال تحصیلی 93-1392 نظرات 80 نفر از کارآموزان گروه پرتوپزشکی دانشگاه علوم پزشکی بابل به روش سرشماری مورد بررسی قرار گرفت. رضایتمندی دانشجویان با پرسش نامه روا و پایا ارزیابی شد. داده ها به کمک نرم افزار SPSS 19 و آزمون های مجذور کای، آزمون واریانس یک طرفه و ضریب همبستگی پیرسون مورد تحلیل قرار گرفت. یافته ها: بیشترین رضایتمندی دانشجویان از آموزش بالینی مربوط به مشارکت مربی در امر آموزش (82٪)، تعداد و تنوع بیماران بستری (90٪) و کمترین رضایتمندی مربوط به امکانات رفاهی (75/13٪)، برگزاری کلاس های توجیهی (24٪) و کمبود فضای فیزیکی (5/22٪) بود. بین رضایتمندی از عملکرد مربیان و رضایتمندی از کیفیت آموزش بالینی با جنسیت و نوع رشته تحصیلی ارتباط معنی داری مشاهده نشد (05/0p>). بین رضایتمندی کلی از آموزش بالینی با نوع کارآموزی نیز ارتباط معنی داری گزارش نشد. رضایتمندی کلی از آموزش بالینی با نمره آزمون کارآموزی دانشجویان، ارتباط معنی داری داشت (05/0p<). نتیجه گیری: برای افزایش کیفیت آموزش بالینی باید ضعف امکانات رفاهی مراکز آموزشی و کمبود فضای آموزشی برطرف شود.

یکی از اصلی ترین کارکردهای نظام آموزش دانشگاهی فراهم نمودن نیروی انسانی مورد نیاز نهادها و بخش های مختلف جامعه می باشد، کارکردی که شاید امروز به اصلی ترین چالش و آسیب این نظام های آموزشی تبدیل شده است. این همه در حالی است که در برنامه درسی رشته های مختلف، واحدهای درسی جهت کارآموزی دانشجو در محیط های سازمانی پیش بینی شده است. مقاله حاضر در جستجوی عوامل پدیدار گشتن این وضعیت می باشد و علت اصلی را نوع مواجهه با طراحی این محیطها می داند. چنانچه با اتخاذ رویکردی سازنده گرایانه و کل نگر، مسائل و پروژه های واقعی محیط کار محور فعالیت های کارآموزی قرار گیرد، می توان به شکل گیری رویکردی برد- برد کمک نمود. مقاله حاضر سعی می کند با معیار قرار دادن اصول اولیه آموزش به نقد محیط های کارآموزی پرداخته و با تأسی بر نظریه کسب دانش، سازنده گرایی را مناسب طراحی اینگونه محیط ها می داند و به تشریح فرایند طراحی محیط های یادگیری سازنده گرا جهت گذراندن درس کارآموزی می پردازد.

مقدمه: هدف این مطالعه ارزشیابی برنامه کارآموزی رشته بهداشت عمومی دانشگاه علوم پزشکی یزد با استفاده از الگوی CIPP بود. روش کار: در این مطالعه توصیفی مقطعی، تعداد افراد شرکت کننده شامل 40 دانشجوی رشته بهداشت عمومی دانشکده بهداشت دانشگاه شهید صدوقی یزد و 5 مربی بودند که به روش سرشماری وارد مطالعه شدند. داده ها ب ا استفاده از پرسشنامه الگ وی CIPP برای دانشجویان و مربیان گردآوری شد. برنامه کارآموزی در چهار حیطه زمینه، درون داد، فرایند و محصول از دیدگاه دانشجویان و مربیان مورد ارزشیابی قرار گرفت. نمرات کسب شده هر حیطه محاسبه شد و برای آنالیز داده ها میانگین و انحراف معیار تعیین گردید. به علاوه برای مقایسه پاسخ های اساتید و دانشجویان از آزمون t-test استفاده شد. یافته ها: دیدگاه دانشجویان و مربیان در حیطه های ارزشیابی برنامه کارآموزی با استفاده از آزمون t-test نشان داد که در حیطه زمینه بین دانشجویان و مربیان تفاوت معناداری وجود داشت (04/0 = P ) ولی در سه حیطه دیگر تفاوت معناداری مشاهده نشد(05/0 > P ). در ماتریس همبستگی از دیدگاه دانشجویان بین حیطه ها همبستگی متقابل مثبت و معناداری وجود داشت. بین زمینه و درون داد (001/0 > P ، 842/0 = r ) . بین زمینه و فرایند (001/0 > P ، 744/0 = r )، بین زمینه و محصول (001/0 > P ، 793/0 = r ) روابط معناداری مشاهده شد . در ماتریس همبستگی از دیدگاه مربیان بین حیطه های فرایند و محصول (001/0 > P ، 981/0 = r ) همبستگی متقابل مثبت و معناداری وجود داشت اما بین حیطه های دیگر روابط معناداری مشاهده نشد . نتیجه گیری: طراحی و اجرای برنامه های ارزشیابی بر اساس الگوی CIPP می تواند به توسعه دانش مورد نیاز برای برنامه کارآموزی کمک نماید و در دستیابی دانشجویان به توانمندی های حرفه ای نقش موثری را ایفا نماید. لذا این مطالعه برای توسعه دانش در این زمینه پژوهش هایی را پیشنهاد می کند.

هدف پژوهش حاضر سنجش اثربخشی و کارایی سه روش کارآموزی، نظام پشتیبانی عملکرد الکترونیکی و تجمیع کارآموزی با نظام پشتیبانی عملکرد الکترونیکی بر بهبود عملکرد و افزایش کارایی کارکنان می باشد. پژوهش حاضر از نظر هدف و ماهیت، کاربردی و از نظر روش، نیمه آزمایشی و طرح پس آزمون با گروه کنترل می باشد. جامعه آماری در این پژوهش 570 نفر از نمایندگان شرکت بیمه دی در سراسر کشور بودند که از میان آنها، 60 نماینده به شیوه نمونه گیری خوشه ای انتخاب و به-صورت تصادفی در سه گروه "کارآموزی الکترونیکی"، " نظام پشتیبانی عملکرد الکترونیکی" و "تجمیع کارآموزی الکترونیکی با نظام پشتیبانی عملکرد الکترونیکی" جایگزین شدند. به منظور سنجش عملکرد واقعی نمایندگان، با کمک متخصصین موضوعی، پرسشنامه ای طراحی و برای تعیین روایی پرسشنامه از روایی محتوایی و برای تعیین پایایی از روش پایایی مصححان (ضریب همبستگی 79/0) استفاده گرید. جهت سنجش کارایی (میزان زمان صرف شده برای تکمیل وظیفه شغلی)، زمان ورود نمایندگان به محیط الکترونیکی صدور بیمه نامه و لحظه خروج آنها از این محیط برآورد گردید. داده های گردآوری شده با استفاده از آمار توصیفی و استنباطی (تحلیل واریانس چند متغیری و آزمون های تعقیبی) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد نمایندگانی که در گروه "تجمیع نظام پشتیبانی عملکرد الکترونیکی با کارآموزی" حضور داشتند، در مقایسه با نمایندگان حاضر در دو گروه "کارآموزی" و "نظام پشتیبانی عملکرد الکترونیکی"، عملکرد بهتری داشته و فعالیت شغلی خود را در مدت زمان کوتاه تری انجام دادند.

شایستگی هر نظام آموزشی منوط به توانمندی ها و قابلیت های حرفه ای معلمان آن است. اجلاس بین المللی تعلیم و تربیت، در سال 1996، آموزش و پرورش را بهترین انتخاب و کلید طلایی برای رویارویی با چالش های اجتماعی موجود معرفی کرد. از آن جا که تحقق هر آرمانی در آموزش و پرورش در گروِ معلم (در مقام نیروی انسانی) است و هیچ اصلاحی نمی تواند بدون همکاری و مشارکت معلمان موفق در تغییرات بنیادی محقق شود. این تحقیق افزون بر آنکه با رویکرد پدیدارشناختی و با هدف ثبت تجربه های معلمان موفق در ایجاد نشاط علمی و جو یادگیری عمیق و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان به بررسی علل موفقیت پرداخته، به شایستگی ها و صلاحیت های حرفه ای از زاویه دید این معلمان بر مبنای مفاهیم موجود سند تحول نیز توجه کرده است. یافته های این مرحله از پژوهش بیانگر تجربه مشترک آنان، عوامل ارتباط مؤثر و ایجاد انگیزه، تسلط علمی معلم بر محتوای درسی، تنوع در شیوه های تدریس با رویکرد تسهیل فرایند یادگیری، به کارگیری فناوری آموزشی، نظارت بر فرایند یادگیری دانش آموزان و پرورش تفکر است که این یعنی در نهایت، رابطه محبت آمیز معلم با دانش آموزان و به کارگیری مباحثه هم به عنوان روش تدریس و هم یادگیری مشارکتی با استفاده از فضای مجازی و شبکه های اجتماعی می تواند برای آموزش مؤثر در قرن بیست و یک راهگشا باشد. بررسی سند طراحی کلان (معماری) برنامه درسی تربیت معلم (مصوّب 1394) نشان دهنده توجه به شایستگی های کلیدی (شایستگی های معطوف به دانش موضوعی (CK)، دانش تربیتی (PK)، دانش موضوعی-تربیتی (PCK) و دانش عمومی(GK) است؛ در برنامه درسی تربیت معلم به بسیاری از شایستگی های حرفه ای مدنظر معلمان موفق و اثربخش در تحقیق حاضر توجه شده است، امّا نکته مهم چگونگی دستیابی به این شایستگی ها در میدان عمل است و راه حل در کارورزی و کارآموزی دانشجو-معلمان با رویکرد استاد- شاگردی زیر نظر انجمن حرفه ای معلمان موفق و اثربخش است که با تفویض اختیار و واگذاری بخشی از مسئولیت دانشگاه فرهنگیان و با تمرکزگریزی در کاهش بدنه ساختاری این نظام، می توان از پتانسیل و توانمندی سرمایه انسانی موجود در نظام آموزشی بهره برد.

برنامه کارآموزی دانشجویان فارغ التحصیل برای کاوش شغلی در دانشگاه های ایران آموزش ساختار یافته و تجربه عملی را از طریق دوره های کارآموزی برای طیف گسترده ای از مشاغل در سطح دکترا ارائه می دهد. مدل برنامه نگرش کارآفرینانه به رشته ی تحصیلی با موفقیت در دانشگاه های ایران تکرار شد. در اینجا، ما داده های نتیجه را برای مجموع 40 دانشجوی دکترا شرکت کننده در برنامه های نگرش کارآفرینانه به رشته ی تحصیلی و تجربیات کارآموزی از سال های 1395 تا 1399 و 1399 تا 1400 ارائه می کنیم. برنامه های کارآموزی در دو سایت مشارکت، نرخ تکمیل کارآموزی و نتایج کلی قابل مقایسه را نشان داد. با استفاده از داده های نظرسنجی، گروه متمرکز و مصاحبه فردی، متوجه می شویم که این برنامه ها مهارت های توسعه شغلی را در اختیار دانشجویان قرار می دهند، در حالی که اعتماد دانشجویان را به کاوش شغلی و تصمیم گیری افزایش می دهند. کارآموزی، به ویژه، توسط دانشجویان برای افزایش توانایی آنها در تشخیص یک حوزه انتخابی شغلی و افزایش اعتماد به نفس در پیگیری آن حرفه درک شد. ما داده هایی را ارائه می کنیم که نشان می دهد مشارکت در برنامه زمان متوسط ​​را به درجه تغییر نمی دهد و ممکن است به برخی از کارآموزان کمک کند تا از "پساداکتری پیش فرض" اجتناب کنند. یافته های ما نشان داد که وسعت سرمایه گذاری مورد نیاز، اهداف دوره های کارآموزی، تعداد فعالیت های حرفه مناسب مد نظر، توانایی و شایستگی مدیریت دوره های کارآموزی، همکاری و ارتباطات مدیران دانشگاه، عدم قطعیت و شاخص های مرتبط با ریسک، وابستگی با بازارکار، تنوع گونه ها و نوع کارآفرینی، تعداد سطوح سلسله مراتبی برای تصمیم گیری و قوانین و مقررات، شاخص های موثر در انتخاب دوره های کارآْموزی برای افزایش خلاقیت برای ورود به بازارکار توسط دانشجویان بوده است.

توانایی دانشجویان آموزش علمی و کاربردی در استفاده مؤثر و تلفیق تجارب در آموزش و پرورش و محیط کار، نمایانگر آمادگی آن ها برای تعامل و درگیری با این تجربیات است. در نتیجه، آماده سازی دانشجویان برای مشارکت در تجربیات محیط کار (محل کار یا تمرین) و ارائه مداخلات پس از آن تجربیات، از جمله مؤثرترین فرایندهای یادگیری می باشند. در این مقاله بررسی شده که چگونه می توان از طریق مداخلات آموزشی قبل و بعد از تجارب دانشجویان در محیط کار، ارزش آموزشی ادغام تجارب را در این دو محیط ارتقا داد. در این فرایند آمادگی دانشجویان برای مشارکت مؤثر در این تجربیات و مداخلات مهم است. این آمادگی شامل مواردی است که دانشجویان مطمئن از انجام آن ها بوده و بر این باورند که می توان این تجارب را به روش هایی ادغام نمود که به یادگیری قوی (سازگار) منجر شوند. مبنای توضیحی ارائه شده در اینجا، درک و ارزیابی آمادگی متشکل از توانمندی رشد بالقوه آن ها است. ولی باید اذعان داشت که دامنه بالقوه یادگیری دانشجویان با آنچه آن ها می دانند، می توانند انجام دهند و برای آن ها ارزش قائل هستند، متفاوت است. در این حوزه، کارآموزان آموزش های فنی و حرفه ای می توانند تا حد زیادی آموخته های قبلی (نظری) خود را واسطه یادگیری مهارت قرار دهند. با این حال، فراتر بردن سطح توانمندی دانشجویان از این حوزه نیاز به تعامل آن ها با دیگران و راهنمایی در ارتقا یادگیری بستگی داشته و از جمله راه هایی است که به طور مولد با انواع نتایج تحصیلی مطابقت دارد. برای برنامه های آموزش فنی و حرفه ای، این نتایج معمولاً با یادگیری دانش مورد نیاز برای مشاغل، از جمله توانایی انطباق آن با نیازهای محل کار که دانشجویان پس از فارغ التحصیلی در آن اشتغال خواهند داشت، همراه است. در نتیجه، هر دو نوع آموزش نظری و عملی دانشجویان با واسطه جداگانه در حوزه توسعه بالقوه قرار داشته و همچنین آنچه توسط بسترهای آموزشی فراهم می شود، در راستای اهداف آموزشی خواهد بود.

هدف از پژوهش حاضر، آسیب شناسی دوره یک ساله مهارت آموزی ماده 28 دانشگاه فرهنگیان و چالش های این دوره اعم از نحوه ی اجرای دوره، دروس دوره، کارآموزی و آزمون اصلح از منظر مهارت آموزان است. این پژوهش در قالب رویکرد کیفی و با استفاده از روش پدیدار شناسی انجام گرفته است. بر اساس نمونه گیری هدفمند، 31 مهارت آموز رشته ی دبیری ریاضی دانشگاه فرهنگیان-پردیس شهید باهنر اصفهان که در سال 98-1397 مشغول گذراندن دوره ی مهارت آموزی تحت عنوان مهارت آموزان ماده 28 بودند در این پژوهش مشارکت داشتند. ﺑﺮای ﮔﺮدآوری اﻃﻼﻋﺎت، از پرسش نامه های باز پاسخ در ابتدای دوره، انتهای نیم سال اول و پایان دوره یک ساله مهارت آموزی استفاده شد و روایی آن ها مورد تایید متخصصین علوم تربیتی قرار گرفت. ﺑﺮاﺳﺎس ﻧﺘﺎﯾﺞ ﺑﻪدﺳﺖ آﻣﺪه، مهارت آموزان موافق برگزاری دوره در دو نیم سال تحصیلی نبودند و نقدها و پیشنهاداتی برای اصلاح دروس در نظر گرفته شده برای دوره و همچنین نحوه ی اجرا و ارزشیابی دوره داشتند.

جایگاه ویژه قضاوت نسبت به سایر مشاغل سبب می گردد تا حد بالایی از دانش و مهارت برای دست یابی به این منصب و تداوم فعالیت در آن ضروری باشد. بخش عمده این مهارت ها اکتسابی است و از طریق آموزش به دست می آید. موضوعی که با توجه به احساس ضرورت آن در سال های اخیر، مورد توجه دادگستری کشورها قرار گرفته است و از این حیث سازمان ملل متحد نیز با توجه به نقش مهمی که دادگستری کشورها در تحقق حکمرانی مطلوب و اجرای حقوق بشر ایفا می کنند، به این موضوع پرداخته و اسناد متعددی را در این زمینه به تصویب رسانده است. به طورکلی در این اسناد آموزش قضات به دو بخش آموزش پیش از خدمت و آموزش حین خدمت تقسیم می شود که به عنوان پیش شرط و لازمه امر قضاوت تعریف می شوند. در این نوشتار سعی خواهد شد؛ اهمیت آموزش قضات، انواع آموزش ها، شیوه های اجرای آن و موضوعات آموزشی را با تکیه بر این اسناد مورد بررسی قرار دهیم و در نهایت نگاهی بر وضعیت آموزش قضات در جمهوری اسلامی ایران در انطباق با اسناد سازمان ملل متحد داشته باشیم.

این پژوهش با هدف واکاوی منتورینگ آکادمیک به منظور اشتغال پذیری دانشجویان رشته مدیریت انجام شده است. جامعه آماری پژوهش کلیه اساتید و کارشناسانی را پوشش می داد که از منتورینگ آکادمیک اطلاع داشتند. در ادامه به روش نمونه گیری گلوله برفی و تا رسیدن به اشباع نظری با تعداد 16 نفر از آن ها مصاحبه نیمه ساختاریافته انجام شد. اعتبار یافته ها با روش تطبیق توسط اعضا و بررسی همکار مورد تأیید قرار گرفت. جهت تجزیه وتحلیل داده ها نیز از مراحل سه گانه کدگذاری باز، کدگذاری محوری و کدگذاری انتخابی Strauss and Corbin (1998) استفاده شد. یافته های پژوهش نشان داد، 45 مفهوم و 18 مقوله طی مراحل سه گانه تحلیل داده ها احصاء و در قالب مدل پارادایمی قرار گرفت. این مقوله ها در قالب عناصر شرایط علی (3)، پدیده اصلی (منتورینگ آکادمیک اشتغال پذیری دانشجویان رشته مدیریت)، شرایط زمینه ای (3)، شرایط مداخله گر (2)، راهبردها (4)، پیامدها (4) جای گرفتند. یافته های پژوهش نشان می دهد منتورینگ آکادمیک در قالب برنامه ای مدون می تواند موجب توسعه شایستگی ها و مهارت های دانشجویان شود و نیاز صنایع به نیروی انسانی کارآزموده را فراهم ساخته و موجبات اصلاح زیرساخت های آموزشی و پژوهشی را به وسیله ایجاد همکاری آموزشی میان دانشگاه ها و صنایع فراهم سازد.

برنامه های درسی دانشگاه باید شامل دوره ها و الزاماتی باشد که مهارت های فارغ التحصیلان را افزایش داده و آنها را برای بازار کار چالش برانگیز آماده کند. یادگیری تجربی در این زمینه بسیار مثبت است و کارآموزی به طور فزاینده ای یک گزینه مهم درسی در نظر گرفته می شود . هدف از پژوهش حاضر طراحی الگوی مطلوب برنامه درسی کارآموزی رشته های فنی- مهندسی دانشگاهی براساس عناصر دهگانه اکر می باشد. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی است؛ جهت طراحی الگوی مطلوب برنامه درسی کارآموزی، از روش سنتزپژوهی (تحلیل مضمون مصاحبه ها و مطالعه اسنادی) استفاده شده است. جامعه و نمونه آماری شامل اساتید رشته های علوم تربیتی، رشته های فنی- مهندسی و منابع علمی شامل کتابها، مقالات و رساله های مرتبط با پژوهش می باشد. روش نمونه گیری به صورت ملاک محور بود و برای گردآوری داده ها از مطالعات اسنادی و مصاحبه های نیمه ساختارمند استفاده شد . شیوه تجزیه و تحلیل داده ها به صورت تحلیل مضمون انجام گرفته است. طبق الگوی طراحی برنامه درسی اکر، منطق برنامه درسی کارآموزی رشته های فنی- مهندسی، دانشجویان را در حل چالش ها توانمند و آموخته های دانشجویان را کاربردی نماید. کسب صلاحیت و تداوم و پایداری عملکرد شغلی دانشجویان باید از اهداف برنامه درسی کارآموزی باشد. ارزشیابی برنامه درسی کارآموزی باید در محیط واقعی، براساس معیارهای دقیق و به صورت مشاهده مستقیم عملکرد دانشجویان صورت پذیرد. لذا لازم است برنامه ریزان و کارفرمایان شاخص های مشخص شده در الگوی برنامه کارآموزی را جهت بهبود کارآیی دوره های کارآموزی مورد توجه قرار دهند.

دانشجویان پس از فراغت از تحصیل، در حوزه های مختلفی از جمله صنعت و مدیریت دستگاه های اجرایی و شرکت ها مشغول کار می شوند. در این بین، نبود دید تجربی در آنان و عدم کسب مهارت های لازم برای اثرگذاری در شغل خود، انتقادهای زیادی را متوجه برنامه های آموزشی دانشگاه ها و نظام آموزش عالی کشور می کند. دوره های کارآموزی با هدف پرکردن این خلاء مهم، در سرفصل دروس رشته های فنی و مهندسی قرار گرفته، اما تا کنون نتوانسته است آن گونه که باید، اهداف خود را در سطح مطلوبی محقق نماید. هدف از پژوهش حاضر، واکاوی دوره های کارآموزی و تبین عوامل مؤثر در بهره وری این دوره ها است. نمونه آماری این پژوهش را که به روش گلوله برفی انتخاب شده بودند، اعضای هیئت علمی دانشگاه ها، صنعت گران و دانشجویانی که تجربه کارآموزی داشتند، تشکیل می دهد. برای گردآوری داده ها از مصاحبه های نیمه ساختاریافته و برای تحلیل آنها نیز از راهبرد نظریه داده بنیاد استفاده شد که در نهایت 16 مقوله پس از دو مرحله کدگذاری احصاء گردید و سپس با استفاده از کدگذاری محوری، مقوله ها در قالب پدیده های محوری، شرایط علّی، زمینه ای، مداخله گر، راهبردها و پیامدها ظهور یافتند. در مرحله کدگذاری انتخابی نیز روایت مقوله ها حول پدیده محوری انجام یافت و در انتها، پیشنهادهایی برای افزایش بهره وری دوره های کارآموزی ارائه شد. نتایج این پژوهش می تواند مورد استفاده سیاست گذاران، رؤسای دانشگاه ها و دانشکده های مهندسی، اعضای هیئت علمی دانشگاه ها، کارفرمایان و کارآموزان قرار گیرد و از طریق افزایش توانمندی کارآموزان، دانش آموخته گان متخصص وارد صنعت شده و موجب پیشرفت علمی و اقتصادی کشور شوند.

مقاله حاضر در جستجوی شناخت نوع مواجهه با طراحی محیط های یادگیری کارآموزی دانشجویان رشته مهندسی است. روش تحقیق توصیفی و تحلیل اسناد بود. در تحلیل برنامه درسی تجربه شده، جامعه آماری شامل دانشجویان مهندسی دانشگاه فردوسی مشهد که واحد کارآموزی را گذرانده بودند و تعداد آنها 250 نفر می شد. تعداد 135 نفر با استفاده از فرمول کوکران به عنوان نمونه انتخاب شدند و به پرسش نامه محقق ساخته که شامل 23 گویه و مطابق با نه عنصر برنامه درسی بود، پاسخ دادند. در تحلیل برنامه درسی قصد شده 6 سند برنامه درسی به صورت نمونه هدفمند انتخاب شد. نتایج با استفاده از آزمون ناپارامتریک خی دو یک بعدی (کای مربع) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد، دانشجویان برنامه درسی تجربه شده را از لحاظ ابعادی مانند تناسب محتوا با فعالیت های حرفه ای و نیازهای علمی صنعت را مغفول(p<0/001) و در بقیه موارد نوع طراحی آموزشی را به طور معناداری به صورت طراحی آموزشی جزءنگر (p<0/05) ارزیابی کردند. نتایج مربوط به برنامه درسی قصد شده از طریق بررسی برنامه درسی مصوب وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و ارزیابی طرح درس های اعضای هیئت علمی دانشکده مهندسی دانشگاه فردوسی مشهد نیز نشان داد که طراحی محیط های یادگیری کارآموزی مغفول مانده است. اتخاذ رویکرد کل نگر مبتنی بر محیط های یادگیری تکلیف محور به عنوان رویکرد بدیل در طراحی آموزشی کارآموزی پیشنهاد می شود.

مقدمه: لاگ بوک وسیله ثبت فراگیر-محور است که چهارچوبی برای سازماندهی و ثبت فعالیت های آموزشی مختلف فراگیران فراهم می آورد تا بوسیله آن تجربیات یادگیری خود را مستند کنند. این مطالعه با هدف تعیین مجموعه داده های ضروری در طراحی لاگ بوک الکترونیکی برای کارآموزی دانشجویان رشته فناوری اطلاعات سلامت انجام شد. روش ها: مطالعه حاضر از نوع توصیفی، کاربردی است که به روش مقطعی در سال ۱۴۰۱ انجام گرفته است. جامعه پژوهش اعضای هیات علمی گروه فناوری اطلاعات سلامت و انفورماتیک پزشکی در سراسر کشور هستند. گام اول بررسی متون، مقایسه لاگ بوک های طراحی شده و مشاهده سیستم های رصد عملکرد دوره کارآموزی در رشته های مختلف، به منظور تهیه پیش نویس اولیه مجموعه داده های ضروری لاگ بوک الکترونیکی بود. در گام دوم با هدف تائید و اولویت بندی عناصر داده ای از تکنیک تصمیم گیری دلفی استفاده شد. یافته ها: چهار چوب پیشنهادی این پژوهش، برای تعیین عناصر داده ای ضروری در لاگ بوک الکترونیکی دانشجویان فناوری اطلاعات سلامت در دوره کارآموزی، به 4 بخش شامل عناصر داده ای مدیریتی با 2 محور (مکان، سطوح دسترسی)، عناصر داده ای کاربران با 3 محور (دانشجو، مربی کارآموزی، مدیر گروه)، عناصر داده ای عملکردی با 6 محور (دروس ارائه شده، برگزارکنندگان، مکان برگزاری، ثبت تجربیات، ثبت گزارشات، ارزیابی) و عناصر داده ای خروجی ها با 2 محور (نمودارهای مقایسه ای، گزارشات آماری) تقسیم بندی شد. نتیجه گیری: در پژوهش حاضر عناصر داده ای ضروری در طراحی لاگ بوک الکترونیکی دانشجویان فناوری اطلاعات سلامت با استفاده از تکنیک تصمیم گیری دلفی و نظرسنجی از متخصصان و دست اندکاران دوره کارآموزی تعیین شد بنابراین در صورت استفاده مناسب می تواند در ارتقای یادگیری دانشجویان و هدفمند کردن دوره کارآموزی موثر باشد.