فیلترهای جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۹٬۸۰۱ تا ۹٬۸۲۰ مورد از کل ۳۶٬۳۳۵ مورد.
منبع:
جامعه شناسی فرهنگ و هنر دوره اول زمستان ۱۳۹۸ شماره ۱
19 - 1
حوزههای تخصصی:
اینترنت با کمک فناوری های جدید انتشار اطلاعات را تسهیل کرده و سبب مشارکت افراد، در فرایندهای تکاملی جامعه می شود. بنابراین گسترش ICTتوان و پتانسیل بالقوه زیادی را برای رسیدن به اهداف حکومتی مناسب در کشورهای در حال توسعه فراهم می نماید و از اینرو این قابلیت را دارد که به توسعه به مثابه آزادی کمک نماید. براین اساس اکثر کشورهای دنیا تمایل به استفاده حداکثر از منافع توسعه ICT جهت کاهش فقر و توانمندسازی روستاها دارند. از اینرو هدف این مقاله، بررسی ICT روستایی و توسعه فرهنگی در توسعه قابلیتی دهستان سردابه در شهرستان اردبیل است. روش تحقیق مورد استفاده روش کیفی مطالعه موردی (استفاده از مصاحبه و مشاهده) است که در این زمینه سعی گردیده با مشارکت اهالی دهستان سردابه (نمونه 20 نفر با دستیابی به اشباع نظری) به موضوعات و مسایل مرتبط با ICT روستایی پرداخته شود. بطور کلی این مطالعه به این یافته رسیده که، توسعه ICT در راستای توسعه قابلیتی روستایی در دهستان سردابه شهرستان اردبیل بدون تعامل و هم افزایی حاصل از حمایت و مشارکت روستاییان و دولت امکانپذیر نیست. نتایج تحقیق نشان می دهد که ICT باید بر پایه مشارکت سازمان های محلی، کنترل محلی، متناسب با خصوصیات و ویژگی های محلی و بومی ایجاد گردد، در غیر اینصورت توسعه قابلیتی در روستاها شکل نخواهد گرفت.
سنت و تجدد در اندیشه حکیم سبزواری تحلیل مصداقی شورش سالارالدوله
حوزههای تخصصی:
واژه های سنت و تجدد در جامعه قرن سیزدهم هجری با کلماتی چون روشنفکری، مدرنیته، مشروطه، تقابلی رفتاری و یا فکری، دارد. آیا لزوماً این دو کلید واژه همواره با یکدیگر در تعارضند و نمی توانند در کنار هم قرار گیرند و یا قادرند در یک مسیر بسوی تکامل اجتماعی حرکت کنند. این موضوع به نوع برداشت جوامع سنتی و یا مدرن بستگی دارد. این نوشتار بر آن است که ، مفهوم فوق در شخصیت حکیم سبزواری در جغرافیای رفتار وی مصداق عینی یافته و تعاملی عقلانی را در جامعه مطرح کرده است. مقاله عملکرد حکیمی را دنبال می کند، که دوران تحصیل در سبزوار، مشهد و اصفهان را در محیطی به سر آورده که شیوه سنتی افراطی را باور دارد. این مقابله سنت و تجدد، در خراسان با وجود اقطاب گنابادی، حاکمیت اندیشه متعصب شیعی و فتنه باب زمانی واقع می شود، که حکیم دوره میان سالی را پشت سر گذاشته و در سبزوار به تدریس مشغول است. حکیم با عملکردی صحیح، فکری روشن با مسایل برخورد می کند. مردمان را از افتادن در ورطه جنگ های داخلی و اختلافات سیاسی و شعله ور شدن آتش فتنه دور نگه می دارد و در عمل سلامت و امنیت را به آنان اهدا می کند. وی در حد تعادل مانند دو خط موازی مفاهیم سنت و تجدد را به جامعه خود آموزش داده تا آن جا که شاگردانی ریاضی دان، موسیقی شناس و طبیب در کنار حکمت و فلسفه تربیت می کند. و با وجود این شاگردان ،مکتب فلسفی اصفهان قاجاری را به مکتب تهران پیوند می زند
پیش بینی اعتیاد به اینترنت بر اساس عزت نفس، کیفیت زندگی و مکانیسم های دفاعی در دانش آموزان پسر مقطع متوسطه اول شهر تهران(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)
منبع:
علوم اجتماعی شوشتر سال سیزدهم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۲ (پیاپی ۴۵)
337 - 350
حوزههای تخصصی:
امروزه اینترنت در زندگی افراد جایگاه خاصی دارد. اعتیاد به اینترنت در دانش آموزان یکی از اعتیادهای جدید در جوامع مُدرن محسوب می شود. این پژوهش با هدف پیش بینی اعتیاد به اینترنت براساس عزت نفس، کیفیت زندگی و مکانیسم های دفاعی در دانش آموزان پسر مقطع متوسطه ی اول انجام شد. پژوهش توصیفی و از نوع همبستگی بود. جامعه آماری شامل تمامی دانش آموزان پسر مقطع متوسطه ی اول شهر تهران بود. با روش نمونه گیری در دسترس تعداد 200 نفر انتخاب و به پرسشنامه اعتیاد به اینترنت (یانگ، 1996)، پرسشنامه سبک دفاعی (اندرز و همکاران، 1993)، پرسشنامه کیفیت زندگی (کارشناسان سازمان جهانی بهداشت، 1996) و پرسشنامه عزت نفس (کوپراسمیت، 1967) پاسخ دادند. نتایج نشان داد بین اعتیاد به اینترنت با عزت نفس (593/0-=r و 007/0=p) و کیفیت زندگی (714/0-=r و 012/0=p) به ترتیب رابطه منفی و معناداری وجود دارد. بین اعتیاد به اینترنت با مکانیسم های دفاعی روان آزرده (678/0=r و 005/0=p) و رشد نایافته (637/0=r و 003/0=p) رابطه مثبت و معنادار اما بین مکانیسم دفاعی رشد یافته (819/0-=r و 017/0=p) اعتیاد به اینترنت رابطه منفی و معناداری وجود دارد. نتایج تحلیل رگرسیون نیز نشان داد که متغیرهای پیش بین توانسته اند با هم 41/0 درصد از واریانس نمره اعتیاد به اینترنت را تبیین نمایند. در نتیجه با توجه به نتایج پژوهش پیشنهاد می شود که برنامه ریزان و مسئولین آموزش و پرورش و خانواده ها علاوه بر مدیریت استفاده از اینترنت در نوجوانان به سازه های کیفیت زندگی و عزت نفس و رشد مکانیسم های دفاعی نیز توجه نمایند.
ارتباط انسان و خدا؛ بازخوانی و بازتولید ارتباطیِ مفاهیم وحی و دعا
منبع:
مطالعات دینی رسانه سال اول تابستان ۱۳۹۸ شماره ۲
9 - 34
حوزههای تخصصی:
وحی و دعا از جمله مفاهیمی در دین اسلام هستند که از منظر علم ارتباطات، قابلیت بررسی دارند، اما تا کنون جایگاه و نسبت این دو حوزه با یکدیگر به روشنی معلوم نشده است. در مقاله حاضر، در راستای بازتولید برخی از مفاهیم علم ارتباطات بر اساس جهان بینی اسلامی، ابتدا به بررسی کلامی و فلسفی این مفاهیم پرداخته و سپس ضمن تلاش برای حفظ خوانش هایی آزاد و منتقدانه از علم ارتباطات، تحلیل هایی ارتباطی از ماهیت این مفاهیم و چگونگی به وقوع پیوستن آن ها ارائه شده است. ابعاد مختلف ماهوی و کارکردی ارتباط انسان با خدا عمدتاً به جهت برقراری ارتباط بین مراتب وجودی مختلف، از دیگر انواع ارتباطات انسانی متفاوت است. لازمه برقراری چنین ارتباطی، ایجاد هم مرتبگی بین دو طرف ارتباط است. این هم مرتبگی یا از طریق توانایی بالفعل بندگان خداوند برای صعود به عوالم مثال و ملکوت به دست می آید یا از طریق اراده حق متعال برای این که برقراری ارتباط را به عالم ماده نازل کند. با این دیدگاه، ارتباط انسان و ذات اقدس اله را می توان به دو دسته ملکوتی و مادی تقسیم بندی کرد که مفاهیم وحی و دعا در دسته ملکوتی جای می گیرند. بر این اساس، مکاتب فرایندی و شناختی قادر به ارائه تبیین روشنی از فرایند برقراری این نوع ارتباط نخواهند بود؛ چرا که به هنگام برقراری ارتباط در قالب عالم ملکوت، وجود از جنس معانی مجرد است و اشتراک معانی توسط عقل فعال صورت می پذیرد.
مولفه های قدرت نرم در مکتب سلیمانی
منبع:
مطالعات دینی رسانه سال اول پاییز و زمستان ۱۳۹۸ شماره ۳ و ۴
133 - 153
حوزههای تخصصی:
هدف: هدف از پژوهش حاضر شناخت مولفه های قدرت نرم در مکتب حاج قاسم سلیمانی است روش : در این پژوهش ابتدا یک مدل نظری برای مولفه های قدرت نرم ارائه می گردد و سپس با تکیه بر آن مولفه های قدرت نرم در مکتب حاج قاسم سلیمانی با روش تحلیلی، تفسیری تبیین می گردد. یافته ها: یافته ها نشان می دهد، مولفه های فرهنگی _ اعتقادی، اجتماعی _ انسانی، تبلیغی _ روانی، اقتصادی و سیاسی- دیپلماسی از مولفه های مهم مکتب حاج قاسم سلیمانی به شمار می آیند. مولفه های قدرت نرم در مکتب حاج قاسم سلیمانی توانست توان مبارزه را افزایش دهد و ضربه ایی حیثیتی به ابهّت آمریکا بزند که با هیچ چیزی جبران نمی شود. نتیجه گیری: مولفه های به دست آمده از مکتب حاج قاسم سلیمانی، بی شک بالاترین و والاترین عناصری هستند که موجودیت و هویت قدرت مادی و معنوی او را که به عنوان اسطوره مقاومت و سرباز مدافع امت اسلامی مطرح می سازد، نمایان کند.
پدیده نگاری فروشندگان خیابانی در شهر سنندج(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
بررسی مسائل اجتماعی ایران دوره ۱۰ پاییز و زمستان ۱۳۹۸ شماره ۲
271 - 295
پژوهش حاضر به دنبال پدیده نگاری دست فروشی در میان فروشندگان خیابانیِ شهر سنندج است تا ضمن تفسیر موقعیت های آنها در نظام اقتصاد غیررسمی، به واکاوی عوامل شکل دهنده و برسازندیه دست فروشی در میدان اجتماعی و فرهنگی آنها بپردازد. دراین راستا از دیدگاه موافقان و مخالفان این پدیده، به عنوان راهنمای کار و صورت بندی مفاهیم بهره گرفته شده است. این پژوهش در سنتِ روشیِ کیفی صورت گرفته و از روش پدیده نگاری، برای کشف و استخراج مقولات استفاده شده است که در آن، ابزارهای مشاهدیه مشارکتی و مصاحبیه عمیق جهت گردآوری داده های موردنیاز به کار رفته است. میدان پژوهش حاضر، شهر سنندج و خیابان فردوسی (حدفاصل میدان آزادی تا میدان انقلاب) است که در آن انبوه دست فروشان با ارائیه کالاها و خدمات متنوع را شاهدیم. شیویه نمونه گیری این پژوهش، هدفمند بوده است؛ بدین معنا که با افرادی گفتگو شده است که نخست تجربیه زیسته از پدیدیه دست فروشی دارند (دست فروشان) و دوم دارای اطلاعات و شناخت عمیق از خلق این وضعیت اند (کارگزاران توسعیه شهری). بر همین مبنا با استفاده از نمونه گیری هدفمند و با رعایت حداکثر تنوع براساس معیارهای سن، جنس و سابقیه دست فروشی، 21 دست فروش و براساس سابقیه مدیریت و نوع دستگاه متولی 6 مصاحبه با کارگزاران توسعیه شهری تا مرحلیه اشباع داده ها انجام گرفت. اطلاعات برآمده از دل مصاحبه ها، در قالب 9 مفهوم اصلی صورت بندی شدند و مفاهیم برآمده از روش موردمطالعه عبارت اند از: دست فروشی محصول توسعه نیافتگی، واقعیت زندگی لب مرزی (حاشیه نشینی)، تهی شدن جامعه از ظرفیت های اجتماعی، تحمل رنج اجتماعی، هجوم به اقتصاد پیش ساختیه خیابانی، جهان های ناممکن دست فروشی، دست فروشی به مثابه شیویه زندگی، شکل گیری سیاست های خیابانی، و تثبیت توسعیه توسعه نیافتگی اقتصاد غیررسمی. به عنوان نتیجیه شرایط تاریخی، موقعیت جغرافیایی و نگاه آمرانه و سیاسی به توسعه، ازجمله شرایط و زمینه هایی اند که چنین زیست جهانی را برای کنشگران این حوزه معنادار ساخته اند.
تبیین جامعه شناختی فرهنگ مالیاتی بر مبنای واکاوی نظام معنایی مؤدیان مالیاتی در شهر اصفهان: رویکردی ترکیبی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
پژوهش حاضر با هدف تبیین جامعه شناختی فرهنگ مالیاتی مؤدیان ازطریق واکاوی نظام معنایی آنها درباره پدیده مالیات انجام شده است. روش پژوهش از نوع ترکیبی و راهبرد اکتشافی - متوالی است. در مرحله کیفی پژوهش از روش نظریه زمینه ای (رویکرد سیستماتیک) و در مرحله کمی از روش پیمایش استفاده شد. جامعه مطالعه شده، مؤدیان مالیاتی شهر اصفهان است. تعداد نمونه در مرحله کیفی پژوهش 30 نفر و در مرحله کمی 440 نفر است. شیوه نمونه گیری در مرحله کیفی، هدفمند - نظری و در مرحله کمی، طبقه ای - نسبی است. برای تحلیل داده ها در مرحله کیفی از شیوه کدگذاری و در مرحله کمی از رویکرد مدل سازی معادله ساختاری واریانس محور استفاده شده است. یافته های مرحله کیفی پژوهش نشان دهنده شکل گیری نظام معنایی مؤدیان مالیاتی درباره پدیده مالیات پیرامون تعدادی مقوله عمده و یک مقوله هسته به نام «مطالبه گری نامتوازن» است. یافته های مرحله کمی پژوهش بیان کننده این است که میانگین متغیر فرهنگ مالیاتی در جامعه آماری پژوهش پایین تر از حد متوسط است. متغیرهای مستقل پژوهش در حد نسبتاً بالایی توان تبیین واریانس متغیر فرهنگ مالیاتی را دارند و در الگوی تجربی پژوهش متغیرهای نظام مندی مالیات، اعتماد متقابل کنشگران، عدالت مالیاتی و کارآمدی مصارف مالیاتی به طور مستقیم، متغیرهای شفاف بودن قوانین مالیاتی و اقتدارگرایی مالیاتی به طور غیرمستقیم و متغیرهای انصاف مالیاتی و سلامت اقتصادی مسئولان به طور مستقیم و غیرمستقیم بر فرهنگ مالیاتی مؤدیان اثر می گذارند.
تبیین وضعیت خشونت ساختاری در شهر سنندج(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات اجتماعی ایران سال سیزدهم بهار ۱۳۹۸ شماره ۱
108 - 132
حوزههای تخصصی:
اصطلاح خشونت ساختاری شیوه ای برای توصیف وضعیتی اجتماعی است که در آن به انسان ها صدمه وارد می شود. اندیشمندان این حوزه، خشونت ساختاری را تنزلی اجتناب پذیر در رفع نیازهای انسانی می دانند. در پژوهش حاضر، با تأکید بر تنزل در برخی شاخص های اساسی اقتصادی و اجتماعی، به منزله مصادیق و نمودهای خشونت ساختاری، به این پرسش ها پاسخ داده می شود که وضعیت خشونت ساختاری در شهر سنندج چگونه است و نشانه ها و شاخص های خشونت ساختاری چه دلایل و عوارضی ممکن است داشته باشند. بدین منظور، با تحلیل ثانویه داده های مؤسسات ارائه اطلاعات و پژوهش های انجام شده، مقوله خشونت ساختاری در شهر سنندج تبیین شده است. یافته ها حاکی از آن است که از نظر شاخص های اقتصادیِ خشونت ساختاری، شهر سنندج رتبه دوم را در میان مراکز استان های دارای بیشترین آمار بیکاری به خود اختصاص داده و جایگاه نامطلوبی در میان مراکز استان ها از نظر رقابت پذیری اقتصادی دارد و جزء فقیرترین مراکز استان های کشور است. از لحاظ شاخص های اجتماعیِ خشونت ساختاری نیز این شهر از نظر توسعه یافتگی در شاخص های بهداشت و درمان در جایگاه بیست وپنجم است و از نظر کیفیت زندگی در جایگاه متوسط رو به پایین قرار دارد. نتایج پژوهش نشان دهنده وجود خشونت ساختاری در شهر سنندج است. مسئله ای که پیامدهای آن را می توان در مسائلی نظیر خشونت های بین فردی، افت سرمایه اجتماعی و کاهش مشارکت سیاسی جست وجو کرد.
ارتباط بین ترس از جرم و بی نظمی محلی با وفاداری گردشگران خارجی به مقصد (گرایش به اقامت مجدد) در بافت تاریخی شهر شیراز(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)
منبع:
رفاه اجتماعی سال ۱۹ بهار ۱۳۹۸ شماره ۷۲
۳۵۳-۳۲۳
حوزههای تخصصی:
هدف پژوهش حاضر، ارتباط بین ترس از جرم و بی نظمی محلی با وفاداری به مقصد (گرایش به اقامت مجدد) در گردشگران خارجی در بافت تاریخی شهر شیراز بود. روش: پژوهش حاضر توصیفی و از نوع همبستگی بود. تکنیک گردآوری اطلاعات، پرسشنامه بود که در میان 380 نفر از گردشگران خارجی که در بافت تاریخی و فرهنگی شهر شیراز اقامت داشته اند، توزیع شده است. پایایی ابزار پژوهش بر اساس میزان آلفای کرونباخ که بیشتر از 7/0 بوده تأیید شده و روایی صوری و محتوایی ابزار نیز با استفاده از نظرات متخصصان مورد تأیید و روایی سازه پرسشنامه با استفاده از تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی مورد بررسی و تأیید قرار گرفت. یافته ها: بیشتر گردشگران از کشورهای اروپایی به ایران سفر کرده که در این میان کشور فرانسه و ایتالیا بیشترین سهم گردشگران ورودی را داشته اند. بیشترین میزان دوره اقامت در شیراز 3 روز بوده است. همچنین، از یک سو میان سن، وضعیت تأهل، تحصیلات، شغل، کشور مبدأ و میزان وفاداری به مقصد گردشگران، و از سوی دیگر میان ترس از جرم و بی نظمی محله ای و میزان وفاداری گردشگران خارجی به مقصد (گرایش به اقامت مجدد در بافت تاریخی) شهر شیراز رابطه وجود داشت. بحث: باید عنوان کرد که راه اندازی مدیریت واحد گردشگری و پلیس گردشگری در مقاصد گردشگرپذیر از جمله راهکارهای کاهش ترس از جرم و بی نظمی محلی و در نتیجه افزایش مقاصد گردشگری در شهر شیراز است
تاثیر شبکه های اجتماعی بر تحقق دموکراسی دیجیتال (مورد مطالعه: دانشجویان دانشگاه مازندران)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات فرهنگی و ارتباطات سال پانزدهم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۵۵
131 - 151
حوزههای تخصصی:
تکنولوژی های ارتباطی و اطلاعاتی به ویژه شبکه های اجتماعی این توانایی را دارا هستند که با فراهم نمودن حوزه و فضای عمومی و شکل دهی به نوع جدیدی از حکومت گری تحت عنوان دولت الکترونیک یا حکومت گری الکترونیک زمینه هایی را برای تبادل اطلاعات و بحث و مشارکت گسترده تر شهروندان فراهم نمایند. پژوهش حاضر به بررسی تاثیر نقش شبکه های اجتماعی در تحقق دموکراسی دیجیتال می پردازد . هدف از انجام این پژوهش بررسی این امر است که تا چه اندازه شبکه های مجازی و دولت الکترونیک می توانند زمینه و شرایط تحقق دموکراسی دیجیتال را از طریق تشکیل حوزه عمومی فراهم سازند . جامعه آماری این پژوهش دانشجویان دانشگاه مازندران و ابزار به کار رفته پرسشنامه محقق ساخته می باشد . یافته های پژوهش نشانگر میزان استفاده بالا از شبکه های مجازی و خدمات دولت الکترونیک است. با این وجود استفاده از شبکه های اجتماعی و خدمات دولت الکترونیک به منظور فعالیت سیاسی در سطح متوسط و پایین قرار دارد به این معنی که تحقق دموکراسی دیجیتال به طور کامل صورت نگرفته اما،نتایج تبیینی با تایید فرضیه های اصلی تحقیق ناظربر وجود رابطه بین شبکه های اجتماعی ، دولت الکترونیک ودموکراسی دیجیتال می باشد.
فرآیند تغییرات فرهنگی ایرانیان (تحلیل روایت تغییرات در چند دهه اخیر)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
یکی از موضوعات اساسی همبسته با توسعه و نوسازی، تغییرات فرهنگی است. پژوهش ها نشان می دهند در چند دهه اخیر باورها، ارزش ها و نگرش های ایرانیان در حال تغییر بوده است. همچنین سمت و سوی این تغییر از سنتی و مذهبی به سمت عرفی و مدرن شدن و شدت آن نیز در میان طبقه تحصیلکرده جامعه بیشتر بوده است. عمده تحقیقات انجام شده تا کنون ناظر به میزان، گستره و عوامل موثر بر این تغییرات بوده اند. این پژوهش با رویکرد فردگرایی روش شناختی در پی شناخت فرآیند این تغییرات است و می خواهد دریابد تغییرات فرهنگی در یک فرد به چه صورت، چگونه و چرا اتفاق می افتند و مکانیزم این تغییر چیست. برای این منظور با استفاده از روش کیفی روایت پژوهی به بررسی و تحلیل روایت زندگی ۸ فرد پرداخته شده است. اگرچه شناخت دقیق فرآیند تغییر، مستلزم مطالعه کامل روایت ها و تحلیل آن هاست؛ اما اجمالا نتایج پژوهش نشان می دهند که تفاوت میان پرورش اجتماعی اولیه و ثانویه و ایجاد ناهماهنگی شناختی، تغییر منابع شناختی و دیگری های مهم زندگی فرد، منجر به تغییرات فرهنگی او در طول زمان می شوند. همچنین الگوهای تغییر در مردان عمدتا متاثر از وقایع کلان سیاسی و اجتماعی و در مورد زنان مبتنی بر تجارب زیسته و احوالات شخصی است.
رویکردهای نوپدید در برنامه ریزی آموزش عالی و گسست هویت های آکادمیک(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
هدف این پژوهش دریافت تجربه زیسته ی هیئت علمی از وضعیت هویت های آکادمیک بود؛ و این که چگونه رویکردهای نوین برنامه ریزی مبتنی بر مدیریت گرایی، گسست هویت های آکادمیک را به وجود می آورد. روش پژوهش تئوری داده بنیاد بود. داده ها از طریق مصاحبه کیفی عمیق با 16 نفر از اعضای هیئت علمی دانشگاه مازندران، دانشگاه علامه، مؤسسه پژوهش و برنامه ریزی آموزش عالی و پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم که قبلاً یا در حال حاضر پست های مدیریتی داشته و دارند، به شیوه نمونه گیری نظری و هدفمند جمع آوری شد. در هر مصاحبه به روش گلوله برفی، اطلاع رسانان کلیدی از سوی مصاحبه شوندگان معرفی می شدند. فرایند جمع آوری دادها تا مرحله اشباع ادامه یافت. تحلیل داده ها در سه مرحله کدگذاری باز، محوری و گزینشی با استفاده از نرم افزار maxqda انجام شد و مقوله های اصلی شامل موجبات علّی، عوامل درون دانشگاهی، عوامل برونی، راهبردها و پیامدها پدیدار گشته و بر مبنای آن نمودار پارادایمی حاصل از پژوهش شکل گرفت. یافته ها نشان داد که رویکردهای نوین برنامه ریزی تحت آموزه های نولیبرال است که بر مبنای آن اهمیت درآمدزایی، در جهت کاهش هزینه ها برجسته می شود؛ اما این تنها یکی از دلایل گسست هویت های اکادمیک است و علل متعددی که درمجموع فضای تأخیری جامعه و آموزش عالی را به وجود می آورد، گسست هویت های آکادمیک را رقم می زند. تشریح فضای تأخیری جامعه و برنامه ریزی آموزش عالی به همراه عوامل درونی و برونی، راهبردهایی را به وجود آورد که درمجموع به پیامدها در سطح فردی، سازمانی و اجتماعی منجر شد.
نگاه فرایندی به سنت های اجتماعی در سوره اسراء(مقاله پژوهشی حوزه)
حوزههای تخصصی:
کل نظام هستی، هدف مند و بر پایه قانون علّی - معلولی استوار است. بر همین مبنا، روابط حاکم بر عالَم انسانی و غیرانسانی، مبتنی بر اصل تاثیر و تأثر است. روابط اجتماعی انسان نیز خارج از این سیستم و حتمی بودن نیست. قرآن که دربردارنده قوانین چیستی و چرایی عالم هستی است از هست اجتماعی سخن گفته و بر این دسته از قوانین إلزامی، نام «سُنن» نهاده است که در علوم اجتماعی به آن «سنت های اجتماعی» گویند. با توجه به گستردگی قرآن و محدودیت ظرفیت مقاله، در نوشتار حاضر با روش توصیفی - تحلیلی و با کمک منابع تفسیری، تاریخی وجامعه شناسی برای شناسایی سنت های اجتماعی، تنها سوره مبارکه اسراء که کلیدی ترین سنت های اجتماعی را یادآور شده بررسی می شود تا مُدل فرایند تحقق سنت ها در جوامع بشری از مبدأ تا مقصد، شناسایی و به عنوان دانشی بنیادین، مفید برای تفسیر وقایع گذشته و تحلیل پدیده های پیش رو باشد. قوانین و سنت های شناسایی شده در این سوره عبارتند از: اصل هدایت گری خدا و هدایت پذیری بشر، اصل تربیتی تشویق و ترغیب، اصل مُرید و مختاربودن انسان، اصل بازخوردگیری و ارزیابی أعمال، سنت إستمهال، پاداش در قالب تنبیه مجرمین و طالحین و پیروزی صالحین و در نهایت، جانشینی اهل حق بر باطل یا سنت استخلاف.
اثربخشی گروه درمانی مبتنی بر هنر اجرا بر بهبود تنظیم هیجانی و تقلیل علایم اختلال استرس پس از سانحه در زنان آسیب دیده از خیانت زناشویی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
خانواده پژوهی سال پانزدهم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۵۸
197-211
حوزههای تخصصی:
مقدمه و هدف: مطابق با ادبیات پژوهش، روابط پنهانی خارج از رابطه ی زناشویی موسوم به «خیانت زناشویی» با آسیبهای شدید روانشناختی در فرد خیانت دیده همراه میباشد. هدف از این مطالعه اثربخشی گروه درمانی مبتنی بر هنر اجرا (پرفورمنس آرت) بر بهبود تنظیم هیجانی و کاهش علایم استرس پس از سانحه در زنان آسیب دیده از خیانت همسر بود. روش: طرح تحقیق این مطالعه، شبه آزمایشی به شیوه ی پیش آزمون-پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه ی آماری پژوهش کلیه ی زنان آسیب دیده از خیانت همسر بودند که در پاییز 1395 به علت برخی علایم بالینی ناشی از خیانت همسر به فراخوان برگزاری کارگاه درمان آسیبهای ناشی از خیانت زناشویی در تهران، در شبکه ی ارتباطات مجازی پاسخ مثبت دادند. ۳۰ زن خیانت دیده که واجد ملاکهای ورود در پژوهش بودند، به شیوهی نمونه گیری در دسترس انتخاب و با گمارش تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه (هر گروه ۱۵ نفر) جایگزین شدند. درحالیکه افراد گروه آزمایش گروه درمانی مبتنی بر هنر اجرا را به مدت 16 ساعت در دو روز متوالی و هر روز هشت ساعت دریافت کردند، افراد گروه گواه مداخله ای دریافت نکردند. هنر اجرا یا پرفورمنس آرت، مشاوره ای گروهی از نوع هنردرمانیست که از روشهای عملی چون نوشتن نام، تمرین آینه، قرار گرفتن روبروی دیوار خالی، مشاهده ی رنگهای اصلی، تولید آوا، یادآوری واقعه ی خیانت، خلوت با خاطرهی رنج آور و نظایر آن برای تسهیل در تغییرات سازنده در زندگی اعضای گروه استفاده میکند. کلیه ی شرکت کنندگان به مقیاسهای تنظیم شناختی هیجان گارنفسکی و همکاران (2002) و استرس پس از سانحه ی سون و فوا (1991) در مراحل پیش آزمون، پس آزمون و دوره ی پیگیری یکماهه پاسخ دادند. نتایج: نتایج تحلیل کوواریانس نشان میدهد زنان گروه آزمایش در قیاس با زنان گروه گواه به طور معناداری در مراحل پس آزمون و پیگیری نمره ی بالاتری در تنظیم هیجانی و نمره ی پایینتری در علایم استرس پس از سانحه کسب کرده اند (01/0p<). بحث: ابعاد خلاقانه ی گروه درمانی مبتنی بر هنر اجرا از طریق ایجاد یک فضای گروهی که تسهیل کننده ی فرایند همدلی و همیاری، و به اشتراک گزاردن مشکلات شخصیست، خاک حاصلخیزی برای بهبود آسیبهای عاطفی و هیجانی ناشی از خیانت همسر در زنان خیانتدیده فراهم می آورد. در چنین فضایی فرد خیانتدیده با سهولت بیشتری آلام ناشی از تجربه ی خیانت همسرش را با دیگرانی که واجد تجربه ی هیجانی مشابهی هستند و در فرایند پالایش هیجانی او برایش به مثابه ی آیینه ای تمام نما عمل میکنند، به اشتراک می گذارد؛ تاجاییکه فرد به ابراز هیجان و گفتگو با همسر خیانتکار خود سوق مییابد.
تجربه زیسته فرهنگ سیاسی دانشجویان در شبکه های اجتماعی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات فرهنگ - ارتباطات سال بیستم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۴۷
95 - 116
حوزههای تخصصی:
پژوهش پیش رو از نظر اهداف کاربردی، از نظر ماهیت و نوع مطالعه در زمره پژوهش های کیفی و در زمره مطالعات تفسیری است که با بهره گیری از راهبرد پژوهش پدیدارشناسی «وان مانن» در صدد تبیین و تفسیر جوهره تجربه زیسته فرهنگ سیاسی دانشجویان در شبکه های اجتماعی مجازی و شناخت عمیق این پدیده است. میدان مطالعه تحقیق شامل دانشجویان واحد علوم و تحقیقات تهران است و انتخاب نمونه تا اشباع نظری داده ها ادامه یافت و به 21 نفر رسید. پس از تجزیه و تحلیل داده ها درون مایه های اصلی و چندین درون مایه فرعی بدست آمد که در مجموع نتایج نشان داد که نقش روشنفکران به مثابه افراد آگاه وجدان بیدار جامعه، چه در نهادهای مدنی و سازمان های اجتماعی غیرسیاسی و چه در حالت متعلق بودن به احزاب و تشکل های سیاسی، به صورت عمومی به مثابه افراد متعلق به یک قشر اجتماعی به شکلی از اشکال تاحدودی موجب ارتقای فرهنگ سیاسی جامعه بوده و موجب پویایی و بیداری شعور اجتماعی و سیاسی دانشجویان نهایتاً در شکل گیری تفکر و احساسی ملی خواهد شد.
ارزیابی ویژگی های حکمرانی سنتی آبخوان با استفاده از اصول حکمرانی مؤثر آب زیرزمینی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
دانش های بومی ایران سال ششم پاییز و زمستان ۱۳۹۸ شماره ۱۲
307 - 331
حوزههای تخصصی:
شناسایی و تحلیل پیش ران های مؤثر بر تجرد در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مسائل اجتماعی ایران سال دهم پاییز و زمستان ۱۳۹۸ شماره ۲
157-191
حوزههای تخصصی:
طی دهه های گذشته ساختارها و نهادهای اجتماعی از جمله خانواده متأثر از پدیده هایی همچون مدرنیسم، جهانی شدن و گسترش شبکه های ارتباطی دچار تحولات فراوانی شده است. دگرگونی در الگوی ازدواج و سن ازدواج از حوزه های متأثر از این تغییرات است. در کشور ما نیز تأخیر در ازدواج و تشدید تجرد در سالیان اخیر روند فزآینده ای داشته است. هدف این پژوهش نیز شناسایی و بررسی پیش ران های مؤثر بر مسئله تجرد در ایران است. برای دستیابی به این هدف پس از بررسی و تحلیل اسناد، مطالعات، نظریات و همچنین مصاحبه با خبرگان فهرستی شامل 104 عامل مؤثر بر تجرد در ایران تهیه و سپس با استفاده از روش دلفی درنهایت 19 پیش ران مؤثر بر تجرد در ایران انتخاب شد. این پیش ران ها پس از قرارگرفتن در ماتریس آثار متقابل طراحی شده در اختیار 11 نفر از خبرگان قرار گرفت و تجمیع نظرات آنها درباره تأثیرگذاری و تأثیرپذیری هرکدام از پیش ران ها در ماتریس اثرات متقابل وارد شد. با تحلیل خروجی های نرم افزار میک مک، میزان تأثیرگذاری و تأثیرپذیری هر یک از پیش ران ها مشخص شد. براین اساس عواملی نظیر «تأتیر رسانه های جمعی بر تغییر نگرش جوانان، پایگاه اقتصادی اجتماعی خانواده، ناکارآمدی برنامه های دولت و نهادهای زیربط برای تسهیل ازدواج» به عنوان پیش ران های کلیدی که دارای بیشترین میزان تأثیرگذاری بر تجرد در ایران هستند شناسایی شدند.
تدوین الگویی جهت ارتقای کارکرد شبکه های اجتماعی مجازی در راستای بهبود وضعیت سلامت زنان(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات رسانه های نوین سال پنجم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۲۰
245 - 278
حوزههای تخصصی:
پژوهش حاضر با هدف تدوین الگویی جهت ارتقای کارکرد شبکه های اجتماعی مجازی در راستای بهبود وضعیت سلامت زنان انجام شد. پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر اجرا توصیفی پیمایشی بود. جامعه آماری افراد متخصص فعال در زمینه سلامت زنان و شبکه های مجازی بود که بر اساس فرمول کوکران 384 نفر از آنان به روش هدفمند به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار گرد آوری داده ها پرسشنامه بود. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزارهای آماری SPSS و SmartPLS استفاده شد. نتایج نشان داد ده عامل ویژگی فردی، استحکام خانواده ، میزان آگاهی زنان، مشارکت اجتماعی، کارآیی شبکه های اجتماعی، جوامع آنلاین، ویژگی های روانی، ویژگی های فرهنگی، ویژگی های اجتماعی و عوامل کلان اقتصادی بر تأثیر گذاری شبکه های اجتماعی مجازی بر سلامت زنان موثر هستند و سه عامل میزان آگاهی زنان (802/0)، عوامل کلان اقتصاد (801/0) و کارآیی شبکه های اجتماعی (772/0) دارای بالاترین اولویت و سهم اثرگذاری هستند. لازم است سیاست گذاران ﺗﻼﺵ ﺑﺮﺍی کﺎﻫﺶ ﻻیﻪ ﻫﺎی ﺍﺟﺘﻤﺎﻋی، یﻌﻨی کﺎﻫﺶ ﻧﺎﺑﺮﺍﺑﺮی ﺩﺭ ﻗﺪﺭﺕ، ﻭﺟﻬﻪ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋی، ﺩﺭﺁﻣﺪ ﻭ ﺛﺮﻭﺕ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﻣﻮﻗﻌیﺘ ﻬﺎی ﺍﻗﺘﺼﺎﺩی- ﺍﺟﺘﻤﺎﻋی ﻣﺨﺘﻠﻒ را در دستور العمل فعالیتهای خود قرار دهند. همچنین راﻫ ﮑﺎرﻫﺎﯾﯽ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺗﻐﯿﯿﺮ روﯾﮑﺮد ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﯾﺰان و ﻣﺴئوﻟﯿﻦ ﮐﺸﻮر ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ اﯾﻦ ﻓﻀﺎ و ﺑﺮداﺷﺘﻦ ﻣﺤﺪوﯾﺖ اﺳﺘﻔﺎده از ﺷﺒﮑﻪ ﻫﺎی اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ مجازی، ﺣﺬف ﻧﮕﺎه ﻣﻨﻔﯽ آﻧ ﻬﺎ در ﻣﻮرد ﮐﺎرﺑﺮان اﯾﻦ ﺷﺒﮑﻪ ﻫﺎ، و آﻣﻮزش ﻋﻤﻮﻣﯽ ﺑﻪ مخاطبان توصیه شده است. به نظر می رسد ورود متغیرهای میانجی مانند سیاستها و حمایتهای دولت مانند طرح جامع سلامت مجازی می تواند بر تبیین بهتر ارتباط کمک نماید.
موانع بازپیوند اجتماعی کولی های محله هرندی تهران(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
بررسی مسائل اجتماعی ایران دوره ۱۰ بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۱
195 - 216
کولی های محلیه هرندی تهران (دروازه غار سابق) از جمله گروه های مهاجر به این محله هستند که پس از تخریب منطقیه خاک سفید در سال 1379 در آن سکنی گزیده اند. سبک زندگیِ مصرفی کولی ها، اقتصاد مبتنی بر هادوری با عاملیت زنان و کودکان، سکونت در فرسوده ترین و در عین حال جرم خیزترین بخش محله، شرایطی فراهم آورده است تا این گروه با طرد شدید اجتماعی از سوی دیگر اهالی محله مواجه شوند. این در حالی است که کولی ها نیز به عنوان یک گروه اجتماعی در محله ساکن اند و بخشی از هویت محله در آینده از طریق آنها، به ویژه فرزندانشان شکل می گیرد. این پژوهش با هدف ب ازشناسی وضعیت کولی های ساکن در محلیه هرندی و فهم زمینه های طرد اجتماعی آنها انجام شده است. روش تحقیق مورد استفاده در این پژوهش کیفی بوده و از تحلیل موضوعی داده ها بهره گرفته شده است. بدین منظور از طریق نمونه گیری هدفمند و گلوله برفی با 20 نفر از کولی های ساکن در محله و 10 نفر از اهالی غیرکولی مصاحبه نیمه ساختاریافته شده است، که با این تعداد مصاحبه، اشباع اطلاعاتی حاصل شد. نتایج این تحقیق نشان می دهد، مجموعه ای از عوامل در سطح فرهنگی، فردی و ساختاری در ایجاد شرایط کولی های محله اثرگذارند که از ورود کولی ها به حوزیه آموزش، اشتغال و قدرت یابی برای تغییر شرایط و ایجاد پیوند اجتماعی جلوگیری می کنند. بنابراین تقلیل علت طرد اجتماعی کولی ها به موضوع عاملیت فردی و بی توجهی به عوامل ساختاری، خطایی راهبردی در رفع طرد اجتماعی کولی های محلیه هرندی است.
تورش مطلوبیت اجتماعی در پیمایش های اجتماعی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
راهبرد فرهنگ سال دوازدهم بهار ۱۳۹۸ شماره ۴۵
7 - 27
حوزههای تخصصی:
پیمایش های اجتماعی همواره یکی از مهم ترین ابزار های پژوهشی جامعه شناسان برای گردآوری اطلاعات از جمعیت های وسیع بوده است. مشکل اصلی در پیمایش ها «پاسخ درست گرفتن» از جمعیت پاسخگویان است که ممکن است در شرایطی قرار بگیرند که پاسخ درست یا حقیقی خویش را کتمان نموده و در عوض، پاسخی ارائه دهند که از حیث عرفی، پاسخ موجه و مقبول محسوب می شود. این نوع پاسخ، در روش شناسی تحقیقات پیمایشی به عنوان مهم ترین نوع خطای پاسخگویان محسوب گردیده و به نام «تورش مطلوبیت اجتماعی» مشهور شده است. در این مقاله، نتایج تورش مطلوبیت اجتماعی در تحقیقات پیمایشی بررسی شده و منابع و سازوکارهای تولیدکننده آن تشریح شده است. همچنین، دیدگاهی نظری برای تبیین این تورش مورد تحلیل قرار گرفته است. سپس، به مسئله موضوعات یا سؤالات حساس در پیمایش ها پرداخته شده که یکی از مهم ترین منابع تورش مطلوبیت اجتماعی است. در همین راستا، به یکی از تکنیک های مهم برای حذف یا کاهش تورش مطلوبیت اجتماعی در هنگامی که با موضوعات حساس سروکار داریم، اشاره شده که طرح پرسش ها به صورت غیرمستقیم و معطوف به «دگران عام» است. انتظار نظری رویکرد معطوف به تورش مطلوبیت اجتماعی آن است که پاسخگویان، به طور متوسط، خودشان را مثبت تر از دگران عام ارزیابی خواهند نمود. وارسی تجربی انتظار نظری مذکور با 12 گویه مربوط به مقیاس «رعایت ارزش های اخلاقی» در یک پیمایش ملی با نمونه 4620 نفری از پاسخگویان صورت پذیرفت که تمامی یافته ها به طرز فوق العاده ای با انتظار نظری یادشده، همخوانی داشت.