مطالب مرتبط با کلیدواژه

رسانه برون مرزی


۱.

نگاهی به ساختار و راهبردهای رسانه های برون مرزی ژاپن

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه رسانه بین الملل سال سوم پاییز ۱۳۹۷ شماره ۳

کلیدواژه‌ها: ژاپن رسانه برون مرزی رادیو-تلویزیون ملی ژاپن ان. اچ. کی قدرت نرم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۴ تعداد دانلود : ۴۶۴
مقاله حاضر با نگاهی به مفهوم قدرت نرم و دیپلماسی عمومی و فرهنگی، مهمترین رسانه های برون مرزی ژاپن را از نظر ساختار و راهبردها مورد بررسی قرار داده است. دولت ژاپن ضمن تلاش برای حفظ جایگاه این کشور به عنوان سومین اقتصاد بزرگ دنیا، با تدوین راهبردهای بلندمدت، برای افزایش قدرت نرم و تأثیرگذاری بر افکار عمومی جهانیان برنامه ریزی کرده است. در میان رسانه های قدرتمند این کشور، رادیو-تلویزیون ملی ژاپن- ان. اچ. کی- دارای جایگاه برجسته ای است. در پی ده ها سال فعالیت رادیوهای برون مرزی ژاپن، راه اندازی تلویزیون انگلیسی زبان «ان. اچ. کی ورلد» در سال 1995 میلادی، نقطه عطفی در فعالیت برون مرزی این رسانه بود. این مقاله از طریق بررسی فعالیت های رسانه ای برون مرزی ژاپن، امکان استفاده از تجربیات موفق این کشور در این زمینه را برای تصمیم سازان و سیاست گذاران رسانه ملی به ویژه در حوزه برون مرزی را فراهم می آورد.
۲.

استفاده ابزاری امریکا از دلار؛ اهداف، پیامدها، واکنش ها و ارائه رویکردهای رسانه ای(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه رسانه بین الملل سال چهارم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۴ 89 - 114

کلیدواژه‌ها: امریکا هژمونی پولی دلار زدایی پیمان های مالی رسانه برون مرزی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۳ تعداد دانلود : ۳۳۹
پس از جنگ جهانی دوم، ایالات متحده با استفاده ابزاری از پول ملی خود یعنی دلار به دفعات در روندهای بین المللی مداخله داشته است، به طوری که دلار ابزار همیشگی برای اهداف واشنگتن بوده است. بر این اساس پرسش اصلی مقاله آن است که نقش و کارکرد دلار در تحقق اهداف امریکا در نظام سیاسی و اقتصادی بین المللی چیست؟ در پاسخ، فرضیه نویسنده آن است که امریکا با استفاده ابزاری از دلار در نظام بین الملل، در راستای تقویت ایده هژمونی پولی این کشور در سطوح مختلف سیاسی، اقتصادی، نظامی و فرهنگی عمل کرده است. هژمونی پولی به عنوان یک «ابزار اقتصادی و سیاسی» به امریکا این امکان را داده تا عملکرد سیستم پولی بین المللی را در کنترل خود داشته باشد. این مقاله با روش توصیفی- تحلیلی و با استفاده از تحلیل روندهای کلان اقتصاد جهانی، به تبیین جایگاه دلار در تعاملات اقتصاد جهانی، پیامدهای استفاده ابزاری امریکا از این ارز در عرصه نظام بین الملل و واکنش های جهانی درباره آن مانند تلاش روسیه، چین و ایران برای دلارزدایی و پیمان های دو یا چند جانبه مالی پرداخته است. با توجه به سرعت رو به افزایش این گونه واکنش ها می توان سقوط قدرت دلار در آینده را پیش بینی نمود.
۳.

«جنایات بین المللی» عربستان سعودی در یمن و چگونگی نقش آفرینی دیوان بین المللی کیفری (با تأکید بر رسالت رسانه های برون مرزی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه رسانه بین الملل سال چهارم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۴ 115 - 150

کلیدواژه‌ها: یمن دیوان بین المللی کیفری جنایت جنگی جنایت علیه انسانیت محمد بن سلمان صلاحیت رسیدگی رسانه برون مرزی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۹۲ تعداد دانلود : ۳۱۲
سران و فرماندهان نظامی عربستان سعودی در تجاوز نظامی به یمن که از ۲۵ مارس ۲۰۱۵ میلادی آغاز شده است، علاوه بر آمریت در استفاده از سلاح های غیرمجاز مانند بمب های خوشه ای، فسفری و گرمافشاری، به بمباران مناطق غیرنظامی، مراکز مذهبی، تاریخی، آموزشی، بیمارستان ها، مدارس، مساجد و بازارها دست زده اند. علیرغم هشدارهای بین المللی، محاصره زمینی، هوایی و دریایی یمن توسط عربستان سعودی موجب کمبود مواد غذایی، دارو و ایجاد قحطی شده است. بررسی مصادیق جنایاتی که با آمریت محمد بن سلمان و سایر فرماندهان ارشد سعودی در یمن به وقوع پیوسته، نشان دهنده ارتکاب جرایم بین المللی شامل جنایت جنگی، جنایت علیه انسانیت و نسل زدایی است. عناصر مادی و معنوی این جنایات به قدری آشکار است که نوعی اجماع در احراز ارتکاب آنها وجود دارد، چراکه سران سعودی تعمداً، با قصد حصول به نتیجه خاص، با نقض فاحش حقوق بین الملل بشردوستانه از جمله کنوانسیون های چهارگانه ژنو و قواعد لاهه، براساس ماده 8 اساسنامه رم مرتکب جنایت جنگی در یمن شده اند و از این جهت مسئولیت کیفری فردی دارند. مقاله حاضر با هدف بررسی جنایات بین المللی ارتکابی ائتلاف سعودی در یمن و در قالب نظریه مسئولیت کیفری بین المللی شخصی (حقیقی)، به دنبال پاسخ به این پرسش است که چه راهکارهایی برای نقش آفرینی دیوان بین المللی کیفری در قبال این جنایات وجود دارد؟ یافته های مقاله با کاربست روش توصیفی- تحلیلی حاکی از آن است که به دلیل عدم عضویت عربستان سعودی و یمن در دیوان بین المللی کیفری، دیوان صلاحیت رسیدگی به این جنایات را تنها در صورتی دارد که موضوع از سوی شورای امنیت به دیوان ارجاع شود. همچنین اتباع برخی از کشورهای عضو دیوان نظیر چاد، نیجر و سنگال در ائتلاف سعودی علیه یمن، حضور و در جنایات ارتکابی نقش دارند. در نتیجه دادستان دیوان با رویکرد مستقل حقوقی، می تواند راساً تحقیقاتی در این خصوص آغاز نماید. رسانه های برون مرزی می توانند این موضوع را به یک مطالبه جهانی از شورای امنیت و دیوان بین المللی کیفری تبدیل کنند. 
۴.

چشم انداز مذاکرات امریکا و کره شمالی در دوره ترامپ تا انتخابات 2020 امریکا (با تأکید بر رویکردهای رسانه ای)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه رسانه بین الملل سال چهارم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۴ 235 - 256

کلیدواژه‌ها: بحران اتمی خلع سلاح هسته ای دونالد ترامپ سیاست خارجی امریکا شبه جزیره کره رسانه برون مرزی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰۴ تعداد دانلود : ۴۸۱
آمریکا همواره مهم ترین بازیگر پرونده هسته ای کره شمالی بوده و از زمان آغاز بحران در دهه 1990 میلادی، روند فشار و تحریم در عین مذاکره با هدف خلع سلاح کره شمالی را آغاز کرده است. با شروع ریاست جمهوری دونالد ترامپ، ابتدا سطح تنش و احتمال جنگ افزایش یافت. اما با ورود وی به سال دوم ریاست جمهوری، ضمن کاهش سطح تنش ها، سه دور مذاکره میان ترامپ و کیم جونگ اون برگزار شد. سؤال اصلی مقاله این است که «با توجه به مواضع ترامپ، تحولات منطقه ای، جهانی و رویکرد بازیگران ذی ربط، چشم انداز بحران اتمی کره شمالی تا پیش از برگزاری انتخابات ریاست جمهوری امریکا چگونه است؟» سه سناریوی اصلی که مقاله امکان وقوع آنها را بررسی کرده است، سناریوی محتمل (ادامه وضع موجود)، سناریوی ممکن (افزایش تنش) و سناریوی مطلوب (دستیابی به توافق) است. یافته های مقاله حکایت از آن دارند که تا پایان ریاست جمهوری ترامپ در سال 2020، محتمل ترین رخداد، ادامه وضع موجود و عدم امکان انعقاد توافق بین دو کشور است. سناریوی محتمل، ضمن پیش بینی کاهش سطح تنش در منطقه، امکان خلع سلاح اتمی و موشکی کره شمالی و حصول یک توافق جامع را با توجه به عواملی از جمله رقابت های راهبردی چین و امریکا، بسیار پایین ارزیابی می کند
۵.

نقش رسانه های برون مرزی در پیشبرد دیپلماسی گردشگری جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه رسانه بین الملل سال چهارم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۴ 257 - 276

کلیدواژه‌ها: دیپلماسی فرهنگی دیپلماسی گردشگری رسانه برون مرزی تصویرسازی منافع ملی قدرت نرم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵۳ تعداد دانلود : ۳۰۴
دیپلماسی گردشگری مورد توجه بسیاری از کشورها از جمله ایران برای اهداف فرهنگی و اقتصادی است. هدف اصلی دیپلماسی گردشگری که بخشی از دیپلماسی فرهنگی قلمداد می گردد، تقویت قدرت نرم است. به بیان واضح تر، دیپلماسی گردشگری می کوشد تصویر یک کشور را در نظام بین الملل از طریق جذب گردشگر و ارتباطات فرهنگی بهبود ببخشد. با توجه به اِعمال تحریم های مالی و نفتی امریکا علیه ایران، توجه به حوزه گردشگری می تواند منافع زیادی را برای ایران به همراه داشته باشد. بر این اساس، آسیب شناسی دیپلماسی گردشگری ایران با تمرکز بر شناخت چالش ها و موانع موجود در این زمینه و ارائه راهکارهای رسانه ای، هدف اصلی این مقاله را تشکیل می دهد که به روش توصیفی- تحلیلی انجام شده است. نتایج این مقاله نشان می دهد در صورت اتخاذ رویکردی کنشگرانه، فعال و بهره گیری بهینه از رسانه در دیپلماسی گردشگری می توان ضمن کاهش تنش با برخی از کشورها، درآمدهای ارزی ناشی از گردشگری و قدرت نرم ایران را افزایش داد. در این روند نقش رسانه های برون مرزی در معرفی جاذبه های گردشگری کشور و جذب گردشگر خارجی انکارناپذیر است. بر این اساس، پیشنهادهایی برای بخش برون مرزی صداوسیما ارائه شده است.
۶.

وضعیت کارگران جنوب شرق آسیا در کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس (با تأکید بر راهبردهای رسانه ای)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه رسانه بین الملل سال چهارم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۴ 299 - 320

کلیدواژه‌ها: کارگران خارجی شورای همکاری خلیج فارس عربستان سعودی جنوب شرق آسیا رسانه برون مرزی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۸ تعداد دانلود : ۳۹۴
کارگران مهاجر جنوب شرق آسیا بخش مهمی از جمعیت کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس ازجمله عربستان سعودی را تشکیل می دهند. آمارهای سال 2019 نشان می دهد از مجموع حدود ۵۶ میلیون نفری که در 6 کشور شورای همکاری خلیج فارس (عربستان سعودی، امارات متحده عربی، بحرین، کویت، عمان و قطر) زندگی می کنند، بیش از 21 میلیون نفر را کارگران خارجی تشکیل می دهند. با توجه به این وضعیت، سؤال اصلی مقاله پیش رو، این است که با توجه به مفاد اسناد حقوق بین الملل بشر ازجمله «کنوانسیون حمایت از حقوق کارگران مهاجر و خانواده های آنها»، وضعیت کارگران جنوب شرق آسیا در کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس به خصوص عربستان سعودی چگونه است؟ این مقاله با روش توصیفی- تحلیلی و با استفاده از داده های کتابخانه ای، اسنادی و اینترنتی و همچنین مصاحبه با تعدادی از کارشناسان و محققان عربی و آسیایی انجام شده است. یافته های این تحقیق نشان می دهد که کارگران خارجی در این کشورها به خصوص در عربستان سعودی با خشونت ساختاری نظیر شرایط نامطلوب کاری، بازداشت و شکنجه، احکام ناعادلانه قضایی و اعدام گسترده مواجه هستند و با این افراد به مانند برده رفتار می شود، اما نظام کفالت موجب می شود که این افراد از حق شکایت محروم باشند.
۷.

ترور شهید سپهبد سلیمانی از منظر قواعد حقوق بین الملل و حقوق بشردوستانه (با تأکید بر رسالت رسانه های برون مرزی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه رسانه بین الملل سال پنجم بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۵ 11 - 37

کلیدواژه‌ها: سپهبد سلیمانی ترور هدفمند حقوق بین الملل حقوق بشردوستانه رسانه برون مرزی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۹۴ تعداد دانلود : ۱۰۵۷
در تاریخ چهاردهم دی 1398 (3 ژانویه 2020)، سپهبد قاسم سلیمانی فرمانده سپاه قدس ایران، مهندس ابومهدی المهندس معاون الحشد الشعبی و کاروان همراه آنها، مورد حمله موشکی و ترور هدفمند ارتش آمریکا قرار گرفت. با توجه به اینکه ترورِ هدفمند شهید سپهبد سلیمانی، به عنوان فرمانده ارشد نظامی یک کشور در خاک کشور دیگر از سوی کشوری ثالث، نمونه بارز تروریسم دولتی محسوب می شود، بر این اساس، سؤال مقاله این است که ترور این فرمانده ارشد نظامی ایران و جبهه مقاومت، از منظر قواعد حقوق بین الملل و حقوق بشردوستانه چه وضعیتی دارد؟ برای رسیدن به پاسخ، پژوهش با روش تحقیق توصیفی-تحلیلی و در چارچوب حقوق بین الملل بشردوستانه با گردآوری مدارک معتبر و موثق به طریق اسنادی و کتابخانه ای و مراجعه به مطالب منتشر شده در اندیشکده های معتبر بین المللی، به بررسی مسئله پرداخته است. یافته های پژوهش نشان می دهد اقدام آمریکایی ها در ترور فرمانده نظامی ایران و همراهانش، در تضاد عینی با منشور ملل متحد، ناقض بدیهی ترین اصول و قواعد حقوق بین الملل ازجمله اصول عدم مداخله، اصل حاکمیت دولت ها، اصل منع توسل به زور، اصل عدم تجاوز و اصل مصونیت نمایندگان دولت ها و در نهایت به عنوان جلوه ای از تروریسم دولتی و جنگ تجاوزکارانه علیه دو کشور ایران و عراق قلمداد می شود. در این میان، نهادهای حقوق بشری، سازمان ملل، اندیشکده های بین المللی و معتبر جهانی نیز اقدام دولت آمریکا را تجاوزکارانه، جنایت آشکار و نقض جدی حقوق بین الملل دانسته اند.
۸.

ابعاد جرایم جنگی آمریکا در افغانستان و امکان سنجی تعقیب آن در دیوان بین المللی کیفری (با تأکید بر رویکردهای رسانه ای)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه رسانه بین الملل سال پنجم بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۵ 63 - 91

کلیدواژه‌ها: دیوان بین المللی کیفری حقوق بین الملل بشردوستانه جنایات جنگی نیروی نظامی ایالات متحده افغانستان رسانه برون مرزی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۰۶ تعداد دانلود : ۸۳۳
عملکرد نیروی نظامی و کارکنان سازمان سیای ایالات متحده در افغانستان از منظر حقوق بین الملل کیفری؛ قابل تحقیق، تعقیب و محاکمه است. بنابراین بررسی مؤلفه های جرایم جنگی با مطالعه موردی وضعیت افغانستان در اساسنامه دیوان بین المللی کیفری از اهداف و موضوع این نوشتار است تا به سؤال های مرتبط پاسخ داده شود. سؤال اول این که تعقیب جرایم جنگی نیروی نظامی و کارکنان سیای ایالات متحده متکی بر چه مؤلفه ها و ضمانت اجراهایی است؟ سؤال دوم این که رسالت رسانه های برون مرزی در فراهم کردن زمینه تعقیب عوامل اصلی جنایات جنگی در افغانستان چیست؟ یافته های پژوهش نشان می دهد که کشتار، حبس، شکنجه و خشونت های جنسی علیه غیرنظامیان تنها بخشی از جرایم جنگی قابل تعقیب آمریکا در دیوان بین المللی کیفری است. این اتهامات، متکی به آموزه های حقوق بین الملل بشردوستانه و مقررات کنوانسیون های چهارگانه ژنو و پروتکل های الحاقی آن هستند که ضمانت اجرای آن در اساسنامه دیوان بین المللی کیفری متجلی است. عملکرد نیروی نظامی و کارکنان سازمان سیای آمریکا در وضعیت افغانستان، جلوه ای از اعمال سیاست های رسمی دولت ایالات متحده بوده است که مسئولیت اصلی آن متوجه مقامات ارشد و فرماندهان نظامی آن می باشد. از این حیث، رویکرد فعلی دادستان دیوان بین المللی کیفری در تحقیقات مقدماتی، دیرهنگام و محدود به تعقیب حداقل جرایم و منتسب به مقامات پایین رتبه است که مقبولیت ندارد. رسالت رسانه های برون مرزی در این حوزه از جمع آوری، تحلیل و پخش مستندات وقوع جرایم جنگی در افغانستان تا برقراری ارتباط مستقیم میان آن با سیاست های رسمی دولت ایالات متحده و دخیل بودن مقامات ارشد آن گسترده است.
۹.

جنبش جهانی تحریم اسرائیل؛ ماهیت، اهداف، دستاوردها و ارائه راهبردهای تبلیغی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه رسانه بین الملل سال پنجم بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۵ 111 - 137

کلیدواژه‌ها: بی دی اس (BDS) تحریم رژیم صهیونیستی فلسطین ت‍ب‍ع‍ی‍ض ن‍ژادی رسانه برون مرزی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۴ تعداد دانلود : ۶۴۸
جنبش بی دی اس، با هدف فشار اقتصادی و سیاسی بر رژیم صهیونیستی و در راستای اهداف ضد نژادپرستانه، آزادی خواهانه و بشردوستانه برای مردم فلسطین در 9 جولای 2005 پایه گذاری شد. در مقاله پیش رو تلاش شده تا با بهره گیری از «نظریه هنجاری» و «جنبش های اجتماعی»، این جنبش معرفی و اهداف، کارکردها و دستاوردهای آن تبیین شود. روش پژوهش، توصیفی-تحلیلی بوده است. یافته های پژوهش نشان می دهد علی رغم تلاش رژیم اسرائیل و حامیانش مبنی بر معرفی بی دی اس به عنوان جنبشی ضدیهود و خواستار محو رژیم صهیونیستی، بی دی اس در قالب رویکرد حقوقی، مدنی و غیرمسلحانه توانسته از طریق ارتباط با اتحادیه های اقتصادی، مراکز دانشگاهی، انجمن های دانشجویی، مراکز مذهبی و جنبش های برابری خواه در سراسر جهان، عملکرد ضدحقوق بشری رژیم اشغالگر را منعکس کند. این جنبش مدنی از کشورها به عنوان واحدهای سیاسی مستقل و همچنین سازمان های مردم نهاد خواسته تا رژیم صهیونیستی را به دلیل عملکرد ضد حقوق بشری در ابعاد مختلف سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و علمی تحریم کنند. افراد مشهوری در عرصه های سیاسی، دینی، علمی و هنری از این جنبش حمایت کرده اند. بر این اساس، پیشنهاد می شود ابعاد مختلف این جنبش در قالب برنامه های متنوعی مانند گزارش های خبری، مستند و برنامه های میزگردی در شبکه های برون مرزی از جمله پرس تی وی و العالم هر چه بیشتر تبیین شود.
۱۰.

رقابت های روسیه با ناتو و آمریکا در دریای سیاه و پیشنهادهای رسانه ای(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه رسانه بین الملل سال پنجم بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۵ 139 - 164

کلیدواژه‌ها: ناتو روسیه آمریکا دریای سیاه سازه انگاری رسانه برون مرزی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲۶ تعداد دانلود : ۲۱۳
حوزه ژئوپولیتیک دریای سیاه در سال های اخیر، به کانون مهم رقابت میان روسیه  با اعضای ناتو به ویژه آمریکا تبدیل شده است که واکاوی ابعاد مختلف این رقابت حائز اهمیت است. هدف این مقاله بررسی پیامدهای حاصل از این رقابت ها در دریای سیاه است که به روش توصیفی- تحلیلی و در چارچوب نظریات «سازه انگاری» و «نظم جهانی» انجام شده است. یافته ها نشان می دهد حمایت غرب و آمریکا از انقلاب های رنگین در گرجستان و اوکراین، دعوت از آن ها برای پیوستن به ناتو، پذیرش عضویت کشورهای شرق اروپا در این سازمان در کنار ماجراجویی های نظامی موجب شده تا روسیه با درک تهدیدهای امنیتی از ناحیه ناتو و آمریکا، حضور نظامی خود را در این پهنه آبی استراتژیک تقویت کند. حمایت مسکو از اعلام استقلال اوستیای جنوبی و آبخازیا در پی جنگ با گرجستان در سال 2008، الحاق شبه جزیره کریمه به روسیه در سال 2014 و استقرار سامانه های موشکی در کالینینگراد از جمله اقدامات بازدارنده مسکو در حوزه دریای سیاه است. در مجموع می توان گفت رقابت روسیه با ناتو و آمریکا در دریای سیاه بیشترین تأثیر را از حیث تشدید مسابقات تسلیحاتی به دنبال داشته و این حوزه استراتژیک را به بستری بالقوه برای مناقشات بیشتر در آینده تبدیل کرده است.
۱۱.

تحلیلی بر تجاوز نظامی عربستان سعودی به یمن از منظر حقوق بشردوستانه اسلامی و ارائه رویکردهای رسانه ای(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه رسانه بین الملل سال پنجم بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۵ 185 - 206

کلیدواژه‌ها: حقوق بشردوستانه اسلامی عربستان سعودی یمن تجاوز نظامی رسانه برون مرزی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۴ تعداد دانلود : ۶۶۳
عربستان سعودی تجاوز نظامی به یمن را به شکل حملات هوایی و سپس به صورت همه جانبه تحت عنوان عملیات «طوفان قاطعیت» در 25 مارس 2015 آغاز نمود و جهان اسلام را درگیر این موضوع کرد.حقوق بشردوستانه  اسلامی همواره تلاش داشته است که به هنگام وقوع جنگ های خونین با الزام فرماندهان و سربازان مسلمان به رعایت رفتار انسانی و اجرای دستورات دینی، آثار و لطمات جنگ را به حداقل کاهش دهد. این قواعد در مخاصمه مسلحانه عربستان سعودی علیه یمن به عنوان دو کشور اسلامی نه تنها قابلیت اعمال دارد، بلکه به عنوان یک تکلیف اسلامی برای آنها لازم الاجرا است. بر این اساس، مسئله این مقاله درباره جایگاه قواعد حقوق بشردوستانه اسلامی در حمله عربستان سعودی به یمن شکل گرفته است. روش تحقیق، توصیفی- تحلیلی و تکنیک جمع آوری اطلاعات، کتابخانه ای- اسنادی بوده است. نتایج پژوهش، نقض مکرر حقوق بشردوستانه اسلامی توسط دولت ریاض و ائتلاف سعودی در جنگ علیه یمن را به اثبات می رساند. پیشنهاد می شود رسانه های برون مرزی صداوسیما، برای تبدیل این موضوع به یک مطالبه شرعی و اسلامی برای جهان اسلام، بیشتر از قبل، ویژه برنامه هایی را در این خصوص تولید و پخش کنند.
۱۲.

چالش های روابط ترکیه و آمریکا در دوره ترامپ و ارائه رویکردهای رسانه ای(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه رسانه بین الملل سال پنجم بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۵ 207 - 229

کلیدواژه‌ها: آمریکا ترکیه ترامپ غرب آسیا رسانه برون مرزی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۳ تعداد دانلود : ۲۵۸
روابط ترکیه و آمریکا در دوره ریاست جمهوری ترامپ دستخوش تغییرهایی شده که زمینه را برای ایجاد بحران هایی در روابط دو کشور فراهم نموده است. این مقاله در چارچوب نظریه نوواقع گرایی و با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی به بررسی بحران ها و چالش های موجود در روابط دو کشور در دوره ترامپ و تأثیر این موانع بر روابط آنکارا- واشنگتن پرداخته است. یافته ها نشان می دهد چالش های روابط دو کشور در دوره مورد مطالعه را می توان در سه سطح داخلی، منطقه ای و بین المللی صورت بندی و تبیین کرد. موضوعاتی از قبیل بانک خلق، پرونده قتل خاشقچی، محاکمه برانسون، خرید موشک اس- 400 توسط ترکیه، نقش آمریکا در کودتای 15 جولای 2016، گسترش احساسات ضدآمریکایی در ترکیه و ویژگی های روانی و شخصیتی ترامپ و اردوغان در سطح داخلی، بحران سوریه و موضوع معامله قرن در سطح منطقه ای، و همگرایی ترکیه با ایران و روسیه، و مبارزه با داعش در سطح بین المللی از جمله مهمترین اختلافات دو کشور محسوب می شوند. البته در مجموع با توجه به ماهیت روابط ترکیه و آمریکا و منافع مشترک آنها، به نظر می رسد این قبیل اختلافات نمی تواند حتی در کوتاه مدت موجب قطع روابط این دو موجودیت سیاسی گردد.
۱۳.

سیاست گذاری امنیتی آمریکا در مدیریت بحران های منطقه ای (2015-1991) و ارائه رویکردهای رسانه ای(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه رسانه بین الملل سال پنجم بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۵ 259 - 280

کلیدواژه‌ها: آمریکا مدیریت بحران های منطقه ای غرب آسیا جنگ نیابتی مهار ایران رسانه برون مرزی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۳ تعداد دانلود : ۳۴۶
رهیافت مدیریت بحران در زمره ابزارهای سیاست خارجی آمریکا محسوب می شود که به منظور تأمین منافع ملی و ارز ش های بنیادین این کشور در حوزه های ژئوپلیتیک منطقه ای استفاده می شوند. بر این اساس، نوشتار حاضر به دنبال پاسخگویی به این پرسش اساسی بوده است که ایالات متحده آمریکا در سیاست گذاری امنیتی خود در مدیریت بحران های منطقه ای دوره پسا جنگ سرد از چه منطق و رهیافت هایی بهره گرفته است؟ و هدف از کاربست آنها چه بوده است؟ برای پاسخگویی به این پرسش از «نظریه آشوب» و روش توصیفی- تحلیلی با استفاده از منابع کتابخانه ای بهره گرفته شده است. یافته های پژوهش حاکی از این است که الگوی مدیریت بحران آمریکا در برخورد با تحولات و پویش های منطقه ای را می توان تابعی از روند کلی مدیریت بحران در سیاست خارجی و امنیتی آمریکا دانست. ایالات متحده به منظور تحکیم سلطه هژمونیک بر محیط های امنیتی منطقه ای، از سازوکارهای متنوعی استفاده می کند. در این ارتباط می توان به اهرم هایی نظیر حمله پیش دستانه، جنگ های نیابتی، ائتلاف با ناتو و بازیگران منطقه ای و موازنه گرایی اشاره داشت. آمریکا برای کنترل کنشگری ایران و محدودسازی سیاست های منطقه ای آن در غرب آسیا نیز از راهبرد آشوب آفرینی با کمک متحدان منطقه ای خود مانند عربستان سعودی بهره می گیرد.
۱۴.

مقاومت و همه پرسی؛ شاخص های حل مسئله فلسطین بر اساس دیدگاه های مقام معظم رهبری (با ارائه رویکردهای رسانه ای)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه رسانه بین الملل سال پنجم پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۶ 37 - 64

کلیدواژه‌ها: فلسطین دیدگاه های مقام معظم رهبری مقاومت طرح همه پرسی رسانه برون مرزی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۸۴ تعداد دانلود : ۳۹۳
مسئله فلسطین از مهمترین مسائل جهان اسلام محسوب می شود. مقاله حاضر در پی پاسخ به این سؤال است که «حل مسئله فلسطین و پایان اشغالگری رژیم صهیونیستی از دیدگاه رهبر جمهوری اسلامی ایران بر چه شاخص هایی استوار است»؟ نوشتار، این فرضیه را به آزمون گذاشته است که «مقاومت و جهاد در کنار پیگیری برگزاری همه پرسی، از منظر ایران، راهکار حل مسئله فلسطین و مکمل یکدیگر هستند». روش پژوهش توصیفی- تحلیلی با استفاده از ابزار فیش برداری برای جمع آوری داده از سخنرانی های مقام معظم رهبری و مصاحبه عمیق با 15 کارشناس در حوزه مسائل فلسطین بوده است. یافته های مقاله حکایت از آن دارند که جمهوری اسلامی ایران برای حل مسئله فلسطین بر اجرای دو راهکار تأکید کرده است: «مقاومت و همه پرسی». ایران علاوه بر راهکار نظامی، طرحی حقوقی- سیاسی نیز ارائه کرده است. پیشنهاد برگزاری همه پرسی در فلسطین برای تعیین ماهیت حقوقی- سیاسی دولت حاکم، طرح دموکراتیک ایران است که توسط مقام معظم رهبری مطرح و در سازمان ملل نیز ثبت شده است. در منظومه فکری رهبر انقلاب اسلامی برگزاری همه پرسی، ناشی از مقاومت است و ایشان راه حل بحران فلسطین را جهاد می دانند که در نهایت به تأسیس دولت مستقل فلسطین منجر خواهد شد.
۱۵.

دیپلماسی حمایتی جمهوری اسلامی ایران در قبال جمهوری آذربایجان از سال ۱۹۹۱ تا سال 2020 میلادی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه رسانه بین الملل سال پنجم پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۶ 65 - 87

کلیدواژه‌ها: دیپلماسی حمایتی جمهوری اسلامی ایران جمهوری آذربایجان قراباغ قفقاز رسانه برون مرزی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹۲ تعداد دانلود : ۳۲۸
اشتراکات تاریخی، فرهنگی و مذهبی جمهوری آذربایجان با ایران باعث شده است که این همسایه شمالی همواره در کانون دیپلماسی حمایتی ایران قرار گیرد. بر این اساس این مقاله درصدد تبیین کمک های ایران به جمهوری آذربایجان و پاسخگویی به این دو پرسش اصلی است: گستره کمک های جمهوری اسلامی ایران به جمهوری آذربایجان پس از استقلال این کشور در سال ۱۹۹۱ تا سال 2020 میلادی چه ابعادی را شامل می شود؟ دلایل تلاش دولت و رسانه های جمهوری آذربایجان برای کتمان یا تقلیل سطوح کمک های ایران به جمهوری آذربایجان چیست؟ برای پاسخگویی به پرسش های پژوهش از چارچوب نظری دیپلماسی حمایتی و روش توصیفی- تحلیلی استفاده شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد که ایران حداقل در 21 حوزه مختلف ملی، دوجانبه، منطقه ای و بین المللی و در عرصه های اقتصادی، فرهنگی، سیاسی، دفاعی، انرژی، توسعه ای و....به باکو کمک کرده است. کمک های مستقیم نظامی در مناقشه قراباغ و تأمین منابع انرژی مورد نیاز جمهوری خودمختار نخجوان از نمونه های این حمایت ها محسوب می شوند. اما علیرغم کمک های ایران، دولتمردان جمهوری آذربایجان تلاش کرده اند با ایجاد روایت های ساختگی و کتمان کمک های جمهوری اسلامی ایران، ایران را به عنوان تهدید امنیتی برای افکار عمومی در داخل و خارج از کشور آذربایجان نشان دهند.
۱۶.

بایسته های محتوایی دیپلماسی رسانه ای ایران در مناطق روس زبان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه رسانه بین الملل سال پنجم پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۶ 119 - 135

کلیدواژه‌ها: دیپلماسی رسانه ای جمهوری اسلامی ایران مناطق روس زبان افکار عمومی رسانه برون مرزی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹۹ تعداد دانلود : ۵۱۴
با توجه به آنکه امروزه رسانه ها برای ایجاد و تقویت همگرایی میان ملت ها، عنصر بسیار تأثیرگذاری به شمار می روند، این مقاله به دنبال شناخت و معرفی بایسته های محتوایی دیپلماسی رسانه ای جمهوری اسلامی ایران در مناطق روس زبان است. به همین دلیل، مقاله حاضر داده ها و اطلاعات به دست آمده از 19 صاحب نظر حوزه رسانه و مناطق روس زبان را از طریق مصاحبه نیمه ساختاریافته و تکنیک تحلیل مضمون، سامان بخشی و صورت بندی کرده است. مضامین به دست آمده، ذیل سه مقوله مرتبط با تحولات نظام بین الملل، سیاست های حاکم بر منطقه اوراسیای مرکزی و مناسبات حاکم بر فدراسیون روسیه و جمهوری اسلامی ایران تبیین شده اند. بر اساس یافته ها، می توان با تأکید بر موضوعاتی نظیر «اشتراکات فرهنگی- هویتی- دینی، مسئله تکفیر، تحریم های غربی- آمریکایی، موقعیت جغرافیایی ویژه ایران، جلوگیری از ترویج پان ها و جریان های افراطی فعال منطقه ای و فرامنطقه ای، خنثی سازی اقدامات رقبا و دشمنان مشترک منطقه ای و بین المللی، همگرایی در زمینه های اقتصادی و...» اقدام به تولید محتوا به زبان روسی در رسانه های شنیداری، دیداری و مجازی برون مرزی صداوسیما کرد. همچنین توسعه رادیو روسی برون مرزی و تأسیس سیمای روسی برون مرزی برای تقویت دیپلماسی رسانه ای ایران در مناطق روس زبان از جمله پیشنهادهای این مقاله است.
۱۷.

مسئولیت کیفری فردی مقامات عالی رتبه نظامی برای تجاوز سایبری و اعمال صلاحیت دیوان بین المللی کیفری بر آن (با تأکید بر رویکردهای رسانه ای)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه رسانه بین الملل سال پنجم پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۶ 159 - 180

کلیدواژه‌ها: تجاوز سایبری مسئولیت کیفری فردی صلاحیت دیوان بین المللی کیفری رسانه برون مرزی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۷۹ تعداد دانلود : ۲۷۶
تمامی نظام های عدالت کیفری جهان، مفهوم مسئولیت کیفری افراد را برای نقض هنجارهایی که انجام آنها همراه با مجازات است شناسایی کرده اند. بنابراین مسئولیت کیفری فردی، چه در حقوق داخلی و چه در حقوق بین الملل کیفری یکی از اصول کلی حقوق است. مقاله حاضر با روش توصیفی-تحلیلی در پی پاسخگویی به این سوال بوده است: «چه مقامی به صورت فردی مسئول تجاوز سایبری است»؟ یافته های پژوهش نشان می دهد که یک حمله شبکه ای رایانه ای را به سختی می توان به عنوان جرم تجاوز در زمره تجاوزات مطروحه در ماده 8 مکرر اساسنامه دیوان بین المللی کیفری قرار داد. اما به نظر می رسد با توجه به «ماهیت، شدت و گستره » آن حملات، بتوان یک حمله سایبری را به عنوان جرم تجاوز و نقض آشکار منشور ملل متحد در دیوان بین المللی کیفری مورد رسیدگی قرار داد. با توجه به شرط رهبری موجود در بند 1 ماده 8 مکرر اساسنامه، اشخاصی که در سلسله مراتب مختلف نظامی به طور موثر این حملات را انجام می دهند، جنگجویان سایبری هستند و بر اساس ماده 8 مکرر اساسنامه از لحاظ کیفری مسئول نخواهند بود، اما مافوق آنها در صورتی که شرط لازم رهبری را دارا باشد، مسئول است. بنابراین مسئولیت کیفری فردی تنها زمانی محقق می شود که «شخص، در یک سمت رسمی، کنترل مؤثر خود را بر عمل سیاسی یا نظامی سایبری یک دولت اعمال و یا آن عمل را هدایت کند».
۱۸.

جایگاه افغانستان در طرح چینی ابتکار کمربند-راه (با تأکید بر راهکارهای رسانه ای)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه رسانه بین الملل سال پنجم پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۶ 247 - 267

کلیدواژه‌ها: افغانستان چین طرح ابتکار کمربند-راه رسانه برون مرزی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۱۶ تعداد دانلود : ۴۷۳
افغانستان، همسایه چین است و با جایگیری در قلب آسیا، برای بازیگران جهانی از جمله چین مهم است. افغانستان به همراه پاکستان در طرح ابتکار-راه مشارکت دارد. پرسش اصلی مقاله حاضر این است که اهداف چین از عبور طرح ابتکار کمربند- راه از مسیر افغانستان چیست؟ این مقاله با روش توصیفی- تحلیلی و با استفاده از رویکردهای نظری موازنه سازی، نظریه رژیم های بین المللی و نظریه وابستگی متقابل به تبیین اهداف و اقدامات قدرت های جهانی و به ویژه چین در صحنه سیاسی افغانستان پرداخته و نقش رسانه های برون مرزی صدا و سیما در بازتاب این موضوع را مدنظر قرار داده است. بر اساس نتایج، بهبود اوضاع اقتصادی منطقه ناآرام سین کیانگ در شمال غرب چین، تثبیت جایگاه اقتصادی و تجاری چین در آسیای مرکزی، توسعه نفوذ اقتصادی چین در افغانستان و پاکستان و احیای جایگاه سنتی چین در مسیر راه ابریشم در چارچوب یک کریدور وسیع زمینی و دریایی با غرب آسیا و اروپا از جمله انگیزه ها و دلایل شکل گیری طرح چین محسوب می شود. همچنین چین به دلیل رقابت با قدرت های بزرگ، خواهان به حداقل رساندن نقش آنها در افغانستان و رسیدن به توازن قدرت با آنهاست؛ بنابراین درصدد جلب اعتماد افغانستان برآمده و خواستار عبور این طرح از افغانستان است.
۱۹.

جمهوری آذربایجان در جنگ دوم قراباغ: اهداف و پیامدهای ژئوپلیتیکی (با تأکید بر رویکردهای رسانه ای)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه رسانه بین الملل سال ششم بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۷ 29 - 57

کلیدواژه‌ها: جنگ دوم قراباغ جمهوری آذربایجان جنگ ژئوپلیتیک رسانه برون مرزی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۴ تعداد دانلود : ۲۰۹
مناقشه قراباغ بین جمهوری آذربایجان و ارمنستان در سال 2020 به جنگ دوم قراباغ تبدیل شد. باکو در این جنگ توانست در قالب پروژه ای که ترکیه و رژیم صهیونیستی تدارک دیده بودند، به پیروزی هر چند ناقص ولی سریع برسد. این تحقیق درصدد است تا با استفاده از ادبیات نظری «ژئوپلیتیک تهاجمی»، ضمن مطالعه اهداف باکو در پروژه جنگ دوم قراباغ به پیامدهای ژئوپلیتیکی این جنگ و پیشنهادهای رسانه ای برای رسانه های برون مرزی ایران جهت تنویر افکار عمومی بپردازد. برای دست یابی به این اهداف، از روش توصیفی- تحلیلی استفاده شده است. نتایج مقاله نشان می دهد که جمهوری آذربایجان علاوه بر آزادسازی سرزمین های اشغال شده خود در خارج از قراباغ به دنبال دستیابی به اهداف توسعه طلبانه ژئواستراتژیک همسو با علایق آنکارا و تل آویو بوده است. هر چند جمهوری آذربایجان به بخشی از اهداف خود رسید، اما بازی های ژئوپلیتیکی شکل گرفته پس از جنگ 44 روزه همسو با اهداف ترکیه و رژیم صهیونیستی ادامه دارد. این موضوع دورنمای صلح پایدار در منطقه قفقاز را دچار ابهام می سازد.
۲۰.

مطالعه فعالیت ها و آزمایشگاه های بیولوژیکی آمریکا در جهان (با تأکید بر راهکارهای رسانه ای)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه رسانه بین الملل سال ششم بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۷ 59 - 84

کلیدواژه‌ها: آزمایشگاه های فرامرزی بیولوژیکی برنامه بیولوژیکی آمریکا جنگ بیولوژیکی رسانه برون مرزی سلامت جهانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۴ تعداد دانلود : ۲۶۵
استفاده قدرت های بزرگ از سلاح های زیستی سابقه ای طولانی دارد. ایالات متحده یکی از مهم ترین تولید کنندگان سلاح های بیولوژیکی با گسترش برنامه آزمایشگاهی خود در سراسر جهان، خطری بزرگ برای آینده سلامت بشر است. بنابراین، این پرسش مطرح می شود که راهکار های مقابله با بحران های ناشی از رفتار مخرب بیولوژیک آمریکا چیست؟ بر این اساس، در این مقاله نقش سازمان های بین المللی، ظرفیت های حقوق بین الملل و همچنین رسانه ها برای جلب توجه جهانی و برخورد حقوقی با این رفتار های مخرب با روش توصیفی-تحلیلی مطالعه شده است. نتایج نشان می دهد که آزمایشگاه های بیولوژیکی فرامرزی آمریکا در اوکراین، قزاقستان، ازبکستان، گرجستان، ارمنستان، کره جنوبی، کلمبیا، اندونزی، سنگال و برخی از کشورهای آفریقایی فعال هستند. این فعالیت ها، ناقض اصول حقوق بین الملل مرتبط با فعالیت های زیست محیطی و در تعارض با مسئولیت بین المللی دولت ها است. ابزار های رسانه ای در دنیای مدرن می توانند با آگاهی بخشی به افکار عمومی و افزایش مطالبه گری کنشگران اجتماعی و نهادهای مدنی، حقوقی و سازمان های بین المللی را برای برخورد با دولت های متخلف اقناع نمایند. رسانه های مستقل از جریان نظام سلطه، ازجمله رسانه های برون مرزی ایران، می توانند برای بسیج افکار عمومی در برابر آلودگی های بیولوژیکی و برنامه های مخفی دولت های متخلف به ویژه ایالات متحده و تبعات آن، نقش و کارکرد تبیینی مؤثری ایفا نمایند.