فیلترهای جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱۰۱ تا ۱۲۰ مورد از کل ۳۸۳ مورد.
حوزههای تخصصی:
پژوهش حاضر با هدف تبیین دلالت های تربیت اجتماعی اسلامی با توجه به مبانی فلسفه میان فرهنگی در کتاب های مطالعات اجتماعی دوره ابتدایی ایران انجام شده است. پژوهش از نظر ماهیت، کیفی و از نظر هدف کاربردی است. جهت استخراج مبانی فلسفه میان فرهنگی، از روش توصیف و تحلیل مبانی نظری و مصاحبه های با صاحب نظران فلسفه میان فرهنگی استفاده شد. ابزار گردآوری داده های پژوهش در این قسمت، مصاحبه نیمه ساختاریافته بود. بدین منظور، نمونه مورد نظر به صورت هدفمند از میان شش نفر از صاحب نظران فلسفه میان فرهنگی که دارای کتاب و مقاله در این زمینه بودند، انتخاب شد. برای پاسخ به پرسش دلالت های تربیتی، از روش تحلیلی استنتاجی استفاده شد. یافته ها نشان داد، مبانی فلسفه میان فرهنگی در بحث هستی شناسی شامل دو مؤلفه ساختار متحول و متکثر هستی، و معنای متکثر زندگی؛ در بحث معرفت شناسی شامل چهار مؤلفه منتشر بودن حقیقت، خودشناسی و دیگرشناسی، مفاهمه از طریق گفت وگوی مبتنی بر استدلال، و برخورداری از ساحتی کثرت گرایانه؛ و در بحث مبانی انسان شناسی آن شامل چهار مؤلفه پیوستگی انسان با طبیعت، اجتماعی بودن انسان، برخورداری انسان از آزادی و مسئولیت اجتماعی، و برخورداری ذاتی انسان از فکر و فلسفه؛ و در نهایت در مبحث ارزش شناسی دربرگیرنده چهار مؤلفه برخورداری از ساحتی نسبی گرایانه، برخورداری از ساحتی کثرت گرایانه، برخورداری از ساحتی استکبارستیزانه، و برخورداری از ساحتی زیبایی شناسانه است. مبانی فلسفه میان فرهنگی که مورد تأیید اسلام نیز بودند، شامل هشت مبنای اجتماعی بودن انسان، مسئولیت پذیری اجتماعی، عدالت، استکبارستیزی، رواداری، اندیشه ورزی، تفاهم، و گفت وگوست که دلالت های تربیتی در سه حیطه اهداف، اصول و روش ها براساس آن ها استخراج شدند.
روش در نقد فیلم براساس مبانی دینی
حوزههای تخصصی:
هدف: هدف از پژوهش حاضر بررسی روش در نقد فیلم براساس مبانی دینی است. این پژوهش با در نظر داشتن مبانی فلسفه دینی (فلسفه محض و فلسفه هنر) به دنبال پاسخ به این پرسش است که روش های انتقادی در فیلم چه امکاناتی در اختیار افراد قرار می دهند و احیانا چه محدودیت هایی دارند؟
روش : پژوهش حاضر به روش توصیفی تحلیلی انجام شده و در این پژوهش مطالعه بر روی متون مکتوب و فیلم (به مثابه متن تصویری) صورت می گیرد که از زمره پژوهش اسنادی است.
یافته ها: بررسی توصیفی تحلیلی در این باره نشان می دهد که تلفیق دو روش نئوفرمالیسم و ساختارگرایی، با ملحوظ داشتن مبانی اسلامی امکانات مناسبی را در سه حوزه تحلیل، تفسیر و ارزش گذاری فیلم فراهم می کند. اشکال ها و کاستی های نشانه شناسیِ ساختارگرا در تحلیل متن یک فیلم را می توان با امکانی که نئوفرمالیسم در تحلیل تفصیلی و دقیق زیبایی شناسانه در اختیار می گذارد برطرف کرد و محدودیت های نئوفرمالیسم در ساحت معنایی فیلم را با امکانی که ساختارگرایی از طریق مفاهیم دلالت تصریحی و ضمنی و محور همنشینی و جانشینی فراهم می کند، جبران کرد.
نتیجه گیری: به نظر می رسد برای استفاده از امکاناتِ هر دو روش نئوفرمالیسم و ساختارگرایی بهتر است به تکمیل و اصلاحاتی در مباحثی چون کوچک ترین واحد ساختاری فیلم، معنای ضمنی نشانه ها، عناصر فرامتنی ازجمله نیت مؤلف در کشف معنا و نیز معیارهای ارزیابی فیلم پرداخت.
کاربرد تعارض های اخلاقی در سیر تحول منحنی دراماتیک شخصیت
منبع:
مطالعات دینی رسانه سال چهارم بهار و تابستان ۱۴۰۱ شماره ۱۳ و ۱۴
121 - 144
حوزههای تخصصی:
هدف: بررسی و تبیین کاربردی که ممکن است تعارض های اخلاقی در سیر تحول منحنی دراماتیک شخصیت داشته باشند.روش : در تحقق پژوهش میان رشته ای حاضر از سه روش بهره برده ایم: جهت نقب زدن به درون شخصیّت و پروراندن ابعاد مختلف حیات درونی آن از روان شناسیِ تجربی؛ برای استخراج پیش فرض ها و لوازم منطقی از تحلیل فلسفی و برای کشف معنای آثار از هرمنوتیک هنری.یافته ها: برای یک شخصیت دراماتیک در مواجهه با تعارض های اخلاقی می توان یازده مرحله را ترسیم کرد. این مراحل که در طی آنها شخصیت با کنش های درونی و بیرونی خودش آرام آرام متحول می شود، عبارت اند از:وضع اولیه؛ 2. بروز تعارض اخلاقی؛ 3. انکار و کشمکش شخصیت برای فرار از تعارض؛ 4. ناکامی و خشم؛ 5. تشکیک در اصل اخلاقی؛ 6. ناامیدی؛ 7. پذیرش و بازگشت به اخلاق؛ 8. تصمیم گیری برای انتخاب کم هزینه تر؛ 9.کنش اخلاقی؛ 10. بروز هزینه ها و فایده های کنش اخلاقی؛ 11. واکنش نسبت به هزینه های مترتب بر کنش.نتیجه گیری: در تعارض های اخلاقی، شخصیت باید دشوارترین انتخاب های اخلاقی خود را صورت دهد و این انتخاب ها می توانند مهم ترین تحوّلات را در شخصیت رقم زنند و از مهم ترین عوامل در شکل گیری منحنی شخصیّت در یک درام می باشند.
تغییر الگوی استنباط در فقه رسانه
حوزههای تخصصی:
بی شک روش شناسی در دانش فقه از مباحث فلسفه فقه است که جزو دانش درجه دو محسوب می شود. از سوی دیگر تغییر مقیاس روش شناسی، تغییر نگاه فقیه از موضوع محوری به رویکرد نظام محوری است.ازجمله آسیب های روش شناسی فقه رایج، عدم شناخت دقیق موضوعات و مسائل مستحدثه و چگونگی تطبیق ادله اجتهادی و فقاهتی جهت تفقه حکمی در آن موضوع است. در فقه رسانه باید با نگاهی موضوع شناسانه، و روش شناسی نظام محور به حل مسائل فقهی آن از منابع شرعی نظر داشت. ادعای محوری این مقاله آن است که در روش اجتهادی و کشف استنباطی فقه رایج با فقه های تخصصی مانند فقه رسانه تفاوت هایی وجود دارد که در تشخیص موضوع و استنباط حکم اثر می گذارد. برای رسیدن به این هدف مفهوم شناسی متغیرهای بحث و سپس روش شناسی فقه سنتی و مضاف بیان می شود و در انتها تفاوت موضوعات نوپدید با موضوعات فقه رایج بیان می-گردد. نوشتار پیش رو با روش توصیفی- تحلیلی و ابزار گردآوری اطلاعات کتابخانه ای به این نتیجه رسیده است که چهارچوبی نو در راستای روش شناسی فقه رسانه، موجود می باشد؛ به طوری که با توجه به ادله و شرایط آن، اگر فقیهی با روش های کلی استنباطی فقه رایج بدان بنگرد، کشف، استنباط و حکم خاصی صادر می کند و اگر با روش فقه تخصصی و مضاف بدان بنگرد، کشف و استنباط دیگری خواهد داشت. در این تحقیق روش سه گانه کشف اجتهادی در فقه رسانه تبیین و پیشنهاد گردیده است.
بررسی تطبیق شیوه های خبررسانی بی بی سی فارسی علیه جمهوری اسلامی ایران و روش های عملیات روانی علیه حکومت پیامبر(ص)
منبع:
مطالعات دینی رسانه سال چهارم پاییز و زمستان ۱۴۰۱ شماره ۱۵ و ۱۶
151 - 177
حوزههای تخصصی:
هدف: هدف اصلی پژوهش کنونی بررسی تطبیقی شیوه های خبررسانی بی بی سی فارسی علیه جمهوری اسلامی ایران و روش های عملیات روانی علیه حکومت پیامبر است.روش شناسی پژوهش: برای جمع آوری داده ها در این تحقیق، از روش کتابخانه ای و مراجعه به منابع دانشگاهی و الکترونیکی استفاده شده است. تجزیه و تحلیل داده ها نیز به شیوه کیفی و مبتنی بر استدلال و استنتاج مدون انجام گرفته است. یافته ها: پیامبر اسلام با دعوت خود و آشکار ساختن مکتب خویش، از جنبه نظری و عملی، بت و بت پرستی و تمامی مظاهر فرهنگ جاهلی را نفی کرد و این امر برای سران قریش و شرک تحمیل ناپذیر بود. گاه نیز در قرآن برای بیان جنگ روانی مشرکان از واژه «مکر»، بهره گرفته شده است. بر اساس یافته های تحقیق، عملیات روانی مشرکان علیه حکومت پیامبر بسیار گسترده و شامل یاوه پراکنی (لغو)، اتهام و تهمت های گوناگون، طعنه زنی، جایگزین سازی، نمایش خوی استکباری و... بوده است. در خصوص شبکه بی بی سی فارسی نیز باید گفت اگرچه آغاز به کار تلویزیون بی بی سی فارسی با پوشش جغرافیایی سه منطقه فارسی زبان ایران و غیره بوده، اما برخی تمایزهای جدی محتوایی و روشی میان این رسانه نوپا و سایر تلویزیون های ماهواره ای وجود دارد. شبکه ای که آغاز به کار آن را باید موج جدیدی از «جنگ رسانه ای نرم» علیه ایران دانست. نتیجه گیری: بر اساس نتایج تحقیق، هویتی فرهنگی که تلویزیون بی بی سی فارسی برای ایرانیان بازنمایی می کند، هویتی بر پایه مولفه های ایرانی و مدرن است. در واقع این شبکه با تکیه بر اصول و ارزش های سکولار، این دو مولفه را برجسته می کند و مولفه اسلامی هویت ایرانیان را به حاشیه می راند.
مطالعه الگوی مطلوب تولید پادکست رادیویی برای ترویج سبک زندگی اسلامی (مطالعه موردی پادکست های سبک زندگی در رادیو جوان، پادکست های شخصی ایرانی و پادکست وان استرالیا)
حوزههای تخصصی:
هدف: پژوهش حاضر ارائه الگوی مطلوبِ تولید پادکست رادیویی را برای ترویج سبک زندگی اسلامی به عنوان هدف مدنظر قرار داده است.
روش : این پژوهش با روش اسنادی و مطالعه موردی انجام گرفته است. جامعه آماریِ آن، پادکست های سبک زندگی در رادیو جوان، پادکست های شخصیِ ایرانی و پادکست وان استرالیا است که بیست پادکست به عنوان حجم نمونه پژوهش به صورت هدفمند انتخاب و مورد تحلیل قرار گرفته اند.
یافته ها: یافته ها نشان می دهد که ازنظر محتوا، برنامه های رادیو جوان کمتر با نیازهای جوانان تناسب دارند و برخی از موضوعات سبک زندگی در آن مورد توجه قرار نگرفته و همچنین از منظر قالب نیز پادکست های منتشرشده، کیفیت مطلوبی ندارند؛ اما پادکست وان استرالیا، پادکست های متنوعی را با موضوع سبک زندگی تولید می کند و قالب آن ها از کیفیت مناسبی برخوردار است.
نتیجه گیری: توجه به تنوع موضوعی، بهره گیری از ظرفیت داستان پردازی و روایت در تولیدات رسانه ای، فراهم ساختن فرصت تولید تعاملی و استفاده از تولیدات کاربران در برنامه های سبک زندگی و انتشار بر بستر رسانه های اجتماعی ازجمله مؤلفه های مهم در الگوی مطلوب تولید پادکست سبک زندگی به شمار می روند.
تبیین محاکاتی از انیمیشن در نسبت با فیلم زنده و تئاتر بر اساس آراء ارسطو و ابن سینا
حوزههای تخصصی:
هدف: با آنکه از چیستی انیمیشن سخنی کمتر نسبت به هنرهای دیگر شده است، اما شناخت انیمیشن از بعد زیبایی شناختی از جهت محاکاتی آن، نسبت به فیلم زنده و تئاتر مورد سؤال واقع نشده است.درنتیجه، این پژوهش به دنبال بررسی مسئله نسبت انیمیشن با تئاتر و فیلم زنده در چارچوب نظریه محاکات ارسطو و ابن سینا است تا بتواند تبیینی محدود از انیمیشن ارائه دهد.روش: در این پژوهش ابعاد مختلف انیمیشن با روش «تحلیل فلسفی» مورد بررسی قرار می گیرد و مولفه های آن استخراج می شود. سپس با یافتن پرسش ها و گزاره های مختلف به روش «تحلیل محتوای کیفیِ جهت دار» نقل قول های و متون نوشتاری ارسطو و ابن سینا مورد مطالعه و بررسی قرار می گیرد. از طرف دیگر، به وسیله «هرمنوتیک جدید» یا علم تفسیر متن، اندیشه های ارسطو و ابن سینا را استخراج کرده و به بررسی ابعاد مختلف انیمیشن می پردازد.یافته ها: با بیان مقایسه و نسبت بین تئاتر و فیلم زنده، نسبت انیمیشن و تئاتر نیز مشخص گشته، سپس نسبت انیمیشن با فیلم زنده مورد ارزیابی قرار می گیرد تا در سایه تفاوت آن، با فیلم زنده و تئاتر، و تعامل محاکاتی ای که با یکدیگر می توانند داشته باشند، روشن گردد. از این منظر، حقیقت ساختاریِ انیمیشن به صورت محدود از جنبه محاکاتی، طبق آرای ارسطو و ابن سینا به صورت سه احتمال بیان می شود.نتیجه گیری: این پژوهش در پایان نشان می دهد که نظریه محاکات چه ظرفیت های گران بهایی در حیطه هنرها به طور کلی، و انیمیشن به طور خاص دارد. ابعاد زیبایی شناختیِ پنهان انیمیشن در حوزه برون انیمیشنی روشن گشته و تا حدی نسبت بین انیمیشن و فیلم زنده و تئاتر مشخص شده است.
ارائه الگوی مدیریت خلاقیت با رویکرد سرمایه اجتماعی در صدا و سیمای محلی اصفهان(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
پژوهش حاضر با هدف ارائه الگوی مدیریت خلاقیت با رویکرد سرمایه اجتماعی در صدا و سیمای محلی اصفهان و در چارچوب راهبرد پژوهش کیفی با استفاده از رویکرد نظریه زمینه ای استراوس-کوربین انجام گردید. بر مبنای اصل اشباع نظری از تعداد 12 نفر از صاحب نظران حوزه موردمطالعه با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند ملاک محور مصاحبه نیمه ساختاریافته به عمل آمد. برای سنجش اعتبار داده ها از ممیزان بیرونی استفاده شد. تجزیه و تحلیل به صورت استقرایی و با کدگذاری باز و محوری انجام گرفت. نتایج در قالب مدل پارادایمی شامل شرایط علّی (مخاطب فعال مصرف گرا، سازمان تحول خواه، ماهیت اطلاعات، مدیریت توجه مخاطب، عدم اطمینان محیط) پدیده محوری (مدیریت خلاقیت با رویکرد سرمایه اجتماعی)، شرایط زمینه ساز (مهندسی خلاق بوم گرا، سرمایه اجتماعی خلاق، تیم سازی، سرمایه فناورانه، انگیزه و نگرش)، شرایط مداخله گر (تعهد به میراث، استعداد خلاق، استقلال فردی، صلاحیت منابع انسانی و وظایف مدیریتی) راهبردها (کشف و جذب خلاقیت، توسعه و تقویت خلاقیت و حمایت و بازآفرینی خلاقیت) و پیامدها (سرمایه اجتماعی، شهروند خلاق، طبقه خلاق و منابع خلاق) قرار گرفت.
تجلی آموزه توبه به مثابه کنش دراماتیک در پیرنگ اصلاح
حوزههای تخصصی:
هدف: پی رنگ یکی از مهم ترین ارکان فیلمنامه است که از جهت مضمون و سیر تحولِ شخصیت انواع گوناگونی دارد. پی رنگِ اصلاح، یکی از انواع پی رنگ است که قرابت زیادی با آموزه توبه دارد. باتوجه به اهمیت توبه و اصلاح در آموزه های دینی، در این پژوهش تلاش شده مواد لازم جهت نگارش پی رنگ را با موضوع توبه در اختیار مخاطب قرار دهد.
روش : در این پژوهش جمع آوری اطلاعات به صورت کتابخانه ای است. در ادامه با روش تحلیل روایت، پی رنگ چهار قصه توبه محور، براساس نظریه پی رنگ جان تروبی تحلیل می شود و عناصر پی رنگ اصلاح اصطیاد می گردد؛ درنهایت نیز آموزه توبه با پی رنگ اصلاح تطبیق داده می شود تا تأثیرات و تجلی توبه را در این پی رنگ نشان دهیم.
یافته ها: براساس نتایج حاصل شده، پی رنگ اصلاح پنج عنصر دارد:
الف: انجام خطا یا گناه؛
ب: عامل ایجاد پشیمانی؛
ج: اظهار پشیمانی؛
د: جبران؛
ه : پذیرش توبه.
از طرفی باتوجه به عامل پشیمانی و تأثیر آموزه توبه در پی رنگ اصلاح، این پی رنگ به سه زیرمجموعه تقسیم می شود:
الف) گاهی پشیمانی به واسطه قرارگرفتن شخصیت خطاکار در موقعیت دشوار است؛ مانند قصه حضرت یونس(علیه السلام)؛
ب) گاهی پشیمانی به واسطه مواجهه با امری مقدس به شکل مستقیم است؛ مانند قصه فرانسیس آسیسی و فضیل بن عیاض؛
ج) گاهی نیز پشیمانی به واسطه شخص دیگری است؛ مانند قصه کعب بن مالک.
نتیجه گیری: باتوجه به این تقسیم بندی، نویسنده فیلمنامه دینی با پی رنگ توبه، می توا ند براساس انواع عامل پشیمانیِ پی رنگ ها، فیلمنامه های متعددی به نگارش درآورد.
تدوین معیارهای اخلاق حرفه ای برای رسانه ملی بر مبنای آموزه های اسلامی با تأکید بر کتاب معراج السعاده(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
یکی از مهم ترین وجوه دین اسلام، گرایش دادن بشر به سمت رعایت اخلاق حسنه است. رسانه دینی اخلاق گرا رسانه ای است که با علم به تمامی اقتضائات رسانه های مدرن، از این ابزار برای ترویج اخلاق در مخاطبان مبتنی بر آموزه های اسلامی استفاده می کند. اصلی ترین هدف این پژوهش ضرورت و اهمیت تدوین معیارهای اخلاق حرفه ای برای رسانه ملی بر مبنای آموزه های اسلامی است. در اخلاق اسلامی چهار شیوه برای پرداختن به مباحث اخلاقی وجود دارد: عرفانی، فلسفی، روایی و تلفیقی. در این پژوهش «رویکرد تلفیقی» برای پرداختن به مباحث اخلاقی از منظر اسلام برگزیده شده است و این مهم با استفاده از کتاب «معراج السعاده» نوشته ملااحمد نراقی پی گرفته شده است. روش پژوهش در این مقاله «نظریه زمینه ای» است. در همین راستا ابتدا معیارهای اخلاقی رسانه ملی از طریق مراجعه به حدود 120 منبع در حوزه های مرتبط با اخلاق و رسانه و براساس چهار کارکرد اصلی رسانه یعنی اطلاع رسانی، آموزشی، ارشادی و سرگرمی استخراج شدند. سپس با طی مراحل سه گانه کدگذاری باز، محوری و گزینشی و یافتن مفاهیم و مقولات متناسب از این منابع، گزاره های پژوهش که ارائه دهنده معیارهای اخلاق حرفه ای برای رسانه ملی از منظر آموزه های اسلام هستند، به دست آمد. براساس نتیجه پژوهش، مرکزی ترین مقوله برای معیارهای اخلاقی رسانه ملی مقوله «عدالت» است و یک رسانه اخلاق گرای اسلامی رسانه ای است که مخاطبان خود را با سوق دادن به اعتدال به سمت اخلاق حسنه گرایش می دهد.
درآمدی بر کارکردهای تمدنی زبان(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
تمدن بالاترین سطح پیشرفت و برآیند دستاوردها و سرمایه های سخت و نرم یک جامعه انسانی است که براساس سهم مولفه های سازنده خود در سطوح مختلف در جوامع انسانی ظهور می کند. از جمله مهمترین ابزار در پی ریزی تمدن، زبان است که با قابلیت بی بدیل ارتباطی خود، قادر است کارکردهای تمدنی ارزشمندی داشته باشد. پرداخت به کارکردهای تمدنی زبان و بررسی میزان اثرگذاری آن به عنوان مهمترین ابزار ارتباطی می تواند در شناخت خلاءهای پیش روی یک تمدن مؤثر باشد و در میدان رقابت با غیرهای مجاور، آن را مهیا و تقویت نماید. بدین منظور پژوهش حاضر با روش توصیفی-تحلیلی در نظر دارد به مسأله ارتباط زبان و تمدن و کارکردهای تمدنی زبان تمدن ساز بپردازد. یافته های پژوهش حاضر حاکی از آن است که زبان می تواند در اعتباربخشی به تمدن، تعیین سطوح اندیشه تمدن ساز، تولید و بازتولید تمدنی، افزایش قدرت و اثرگذاری آن در حوزه درون و برون مرزی یک سرزمین، آموزش هنجارهای تمدنی و انتقال سرمایه ها و دستاوردهای جدید مشارکت داشته باشد. براین اساس در پی ریزی و تجدید حیات تمدن نوین اسلامی لازم است در راستای تقویت این ابزار ارتباطی، قابلیت هایی که به صورت بالفعل در زبان تمدنی مدنظر موجود است تقویت و به زمینه سازی برای ایجاد قابلیت های لازم ولی مفقود در چنین زبانی مبادرت کرد.
بایدها و نبایدهای اقتباس از زندگی معصومین علیهم السلام در متون نمایشی
منبع:
مطالعات دینی رسانه سال چهارم بهار و تابستان ۱۴۰۱ شماره ۱۳ و ۱۴
145 - 160
حوزههای تخصصی:
هدف: امروزه هنرهای نمایشی جزء اصلی ترین راه های ترویج ایدئولوژی ها هستند. تولید اثر نمایشی از زندگی پیشوایان دینی یکی از مهم ترین اهداف هنرمندان مسلمان می باشد؛ اما این کار با مسائل و مشکلاتی رودررو است. یکی از مهم ترین مشکلات پیش رو، اقتباس از زندگی معصومین در متون نمایشی است. هدف از نگارش این مقاله مشخص کردن مجوزها و محدودیت های این امر از منظر دین می باشد.روش : جمع آوری اطلاعات به روش کتابخانه ای و تحلیل و بررسی آن با شیوه توصیفی - تحلیلی خواهد بود.یافته ها: با بررسی قصه گویی و نمایش از منظر اسلام، دریافتیم که اسلام به صراحت درباره این گونه هنرها نکته ای نگفته است؛ اما از مشی و شیوه عملی قرآن و ائمه می توان به نوعی تأییدی ضمنی برای آن یافت؛ چراکه خداوند بارها از این مسئله (برای رساندن مفاهیم به بشر) استفاده کرده است. همچنین علاوه بر انواع اقتباس، تعاریفی برای مفاهیم افترا، هتک و عصمت یافته ایم.نتیجه گیری: اقتباس از زندگی معصومین در متون نمایشی، بذاته مشکلی ندارد؛ ولی نباید مترتب امر حرامی شود. برای این مسئله دو امر حرام قابل تصور است: افترا و هتک. در اقتباس وفادارانه، معمولاً در معرض این دو مسئله قرار نمی گیریم؛ اما در اقتباس آزاد و وام گیرانه، اگر نویسنده ادعای واقعیت کند، در معرض افترا قرار می گیرد و پس از افترا مسئله هتک به وجود می آید. نگارنده در خلق داستان، باید مراقب باشد تا به شخصیت های مقدس و معصومین توهین نکند. حتی اگر داستان غیرواقعی باشد، این توهین و هتک حرمت، از دیدگاه اسلام و تشیع غیرقابل بخشش است.
بررسی مدل اقناعی کارل هاولند براساس ظرفیت شناسی انسان از منظر قرآن کریم
حوزههای تخصصی:
هدف: در رسانه «اقناع» و «تغییر نگرش» در حوزه ذهنی برای تاثیرگذاری بر انسان بسیار مطرح است؛ درحالی که از دیدگاه قرآن، انسان به معنای «حی متاله» و مبتنی بر فطرت دارای ساحات متفاوتی است که ظرفیت متفاوتی نیز برای متاثر شدن دارد. هدف پژوهش حاضر، بررسی تغییر نگرش از این دیدگاه در مدل اقناعی هاولند است و تلاش می شود به بررسی مراحل شش گانه و عناصر تغییر نگرش را بر این اساس بپردازد. روش شناسی: در این پژوهش ابتدا مدل اقناعی هاولند در نظر گرفته شده است. داده ها به روش اسنادی_کتابخانه ای جمع آوری شده و سپس با روش تحلیل منطقی تبیین می شود.یافته ها: مبتنی بر یافته های پژوهش از آنجا که منبع پیام در اسلام خداوند است و ساحات وجودی انسان بر اساس فطرت متشکل از چهار لایه وجودی (صدر، شغاف، قلب و فواد) است، تغییر نگرشی که منجر به ایجاد رفتاری شود، در لایه سوم وجودی انسان با دو قوه عقل (به معنای حد زدن) و تفکر (به منظور استنباط و استدلال) رخ داده و در چرخه معرفت توحیدی، تقوا زمینه ایجاد فرقان (قدرت تشخیص حق از باطل) را در او فراهم کرده و بصیرت را رقم می زند. نتیجه گیری: عناصر و مراحل شش گانه هاولند در حوزه منبع پیام، درک پیام، مخاطب پیام، محتوا و چگونگی تغییر نگرش از منظر قرآن کریم مخدوش است. به این معنا که وقتی منبع پیام، خداوند باشد، توجه و درک پیام نیز با توجه به انسان بر اساس مبنانی قرآنی، حوزه فطری او را درگیر می کند و روند اقناع و تغییر نگرش در این مسیر تعریف می شود.
بررسی جامعه شناختی تأثیر نوسازی اجتماعی بر گرایش زنان به تک فرزندی، مطالعه موردی: زنان متاهل 49- 15ساله شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
پدیده تک فرزندی از جمله مسائل اجتماعی است که الگوی بسیاری از خانواده ها شده است. هدف از این پژوهش پاسخگویی به این سؤال اساسی است که ویژگی های جامعه مدرن (اشتغال زنان، جامعه پذیری جنسیتی، فردگرایی، میزان عقلانیت، مشارکت و...) در کلانشهر تهران به چه نحو و به چه میزان با گرایش و پذیرش الگوی تک فرزندی ارادی در بین زنان ارتباط دارد. پژوهش حاضر از نوع توصیفی-علّی و از لحاظ روش شناسی، یک تحقیق پیمایشی است. جامعه آماری این تحقیق کلیه زنان متأهل (15 تا 49 ساله) شهر تهران است که 420 نفر به عنوان نمونه از بین آنها انتخاب شدند. انتخاب نمونه با تلفیق نمونه گیری خوشه ای و طبقه بندی نامتناسب صورت گرفته و ابزار مورد استفاده برای جمع آوری اطلاعات و داده ها در این تحقیق ، پرسشنامه محقق ساخته است. نتایج نشان می دهد که گرایش به تک فرزندی با فردگرایی، میزان عقلانیت، مشارکت اجتماعی، برابری جنسیتی و سن ازدواج رابطه معناداری دارد ولی با وضعیت اقتصادی خانواده همبستگی معناداری ندارد. همچنین میزان گرایش به تک فرزندی در بین گروه های مختلف وضعیت اشتغال تفاوت معناداری دارد به این صورت که در مشاغل رده بالا این گرایش بیشتر است. داده ها حاکی از آن است که میزان تحصیلات در گرایش زنان به تک فرزندی تاثیر دارد؛ به عبارت دیگر با بالا رفتن سطح تحصیلات گرایش زنان به تک فرزندی بالا می رود.
تحلیل گزاره های سیاست گذاری سواد رسانه ای در اسناد تحولی آموزش وپرورش جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
هدف از این پژوهش تحلیل گزاره های سیاست گذاری سواد رسانه ای در اسناد تحولی آموزش وپرورش است. روش پژوهش کیفی از نوع اسنادی-تحلیلی است. جامعه تحقیق اسناد مربوط به سیاست گذاری سواد رسانه ای، مبانی نظری سند تحول بنیادین آموزش وپرورش (1390) و سند تحول بنیادین آموزش وپرورش (1390) است. واحد تحلیل گزاره های اسناد پیرامون سیاست گذاری سواد رسانه ای بر مبنای مدل (EC) سیاست گذاری رسانه ای است که این گزاره ها به طور هدفمند انتخاب و هم زمان با فرایند جمع آوری داده ها، به طور مداوم مورد تجزیه وتحلیل و تفسیر قرار گرفتند. یافته ها حاکی از این است که در هر دو سند به برخی از ابعاد فردی و محیطی سیاست گذاری سواد رسانه ای پرداخته اند. از مؤلفه های موردتوجه در بعد فردی، توجه به مؤلفه شناختی، کم توجهی به عامل تکنیکی و بی توجهی به عامل ارتباطی است. از مؤلفه های موردتوجه در بعد زمینه ای یا محیطی توجه به تعیین سیاست های سواد رسانه ای، بسترسازی صنایع رسانه ای، شکل دهی متوازن صنایع رسانه ای، بسترسازی جامعه مدنی اطلاعاتی، طراحی نظام سواد رسانه ای، طراحی نظام آموزشی و تولید محتوای رسانه ای است که با شدت و ضعف هایی در هر دو سند مورد توجه قرار گرفته است. تجربه آموزش مجازی در دوران کرونا در نظام آموزشی جمهوری اسلامی نشان داد که در اسناد تحولی آموزش وپرورش گام های جدی برداشته شده است .
بررسی دیپلماسی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در جشنواره های بین المللی فیلم(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
برگزاری جشنواره های فیلم که هرساله با عنوان و موضوع خاصی در سراسر دنیا برگزار می شوند، در درون خود موقعیت های خاصی را برای شرکت کنندگان از کشورهای میزبان و میهمان فراهم می سازند. در این رویداد جهانی، دست اندرکاران تولیدات سینمایی و بخشی از مخاطبان حرفه ای و آماتور این امکان را می یابند تا ضمن تماشا، تحلیل و اهدای جوایز، به بحث و تبادل نظر بپردازند. در مقاله حاضر، فرصت ها و تهدیدها و نقاط قوت و ضعف پیش روی سینمای جمهوری اسلامی ایران در جشنواره های بین المللی فیلم که بخشی از دیپلماسی فرهنگی است، بررسی شده است. بدین منظور با استفاده از روش دلفی و مصاحبه با کارشناسان، پرسش نامه ای تنظیم و پس از دو مرحله پاسخ گویی و جمع آوری و محاسبه ضریب آلفای کرونباخ بالای7 از بین 123 نفر و تحلیل آن با روش SWOT به شناخت موارد یادشده انجامید که نشان داد جشنواره ها با هشت فرصت و هشت تهدید روبه رو هستند و همچنین سینمای ایران دارای 16 نقطه قوت و 15 نقطه ضعف است. در ادامه برای استفاده و بهره برداری از این موقعیت ها چندین پیشنهاد عملیاتی ارائه شده است که با توجه به دیپلماسی فرهنگی سینمای ایران و پیشینه فرهنگ اسلامی و آنچه امروزه در حال انجام است، تحلیل شده اند.
تحلیل رویکرد ارتباطات امام باقر (علیه السلام ) با فرقه زیدیه ( با بهره گیری از روش تحلیل گفتمان روایی پدام (PDAM)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
در دوران پرفرازونشیب امام باقر (ع) جریان ها و فرقه های مختلفی در میان شیعه و اهل سنت شکل گرفت. تلاش این فرقه ها، اثبات حقانیت خود و تضعیف جایگاه طرف مقابل است؛ ازاین رو، رویارویی فرقه های شیعه با امامان معصوم (ع) از جایگاه مهمی برخورد است. رویکرد امام باقر (ع) با فِرق انحرافی یکی از ضروریات مهم تاریخی است که به شدت با مسئله امامت، حاکمیت و حکومت اسلامی مرتبط بوده، قابل تعمیم در برخورد با جریان های نوظهر معاصر بوده و نیازمند تحلیل گفتمان است، یکی از مهم ترین فرقه ها شیعه زیدیه است. در مقاله پیش رو به روش توصیفی – تحلیلی، با استفاده از روش تحلیل گفتمان پدام _ با بهره گیری از توانایی های این گفتمان در قالب متغیرها و مقوله های عملیاتی_ نحوه برخورد امام (ع) با زیدیه، مورد تحلیل و بررسی قرارگرفته است و همچنین با توجه به شیوه برخورد امام (ع) با سران و پیروان زیدیه این نتیجه به دست آمد که بیشترین درصد رویکرد رفتاری امام، رویکرد دفعی است.
مدینه فاضله مجازی؛ چارچوب نظری حکمرانی فضای مجازی جمهوری اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
برای فارابی هدف اساسی فلسفه، سیاست است اما سیاست که همان تدبیر و اداره مدینه باشد صرفا وسیله ای است جهت " تحصیل السعاده " نه امری مقصود بالاصاله. به همین جهت است که تدبیر مدینه نزد او با اخلاق پیوندی وثیق دارد چرا آنچه تحصیل سعادت را امکانپذیر میسازد جز اکتساب فضائل اخلاقی نیست. فارابی یادآور میشود که اکتساب فضائل اخلاق و تحصیل سعادت تنها با معاونت و یاری دیگران و در اجتماع مجال تحقق پیدا میکند. بدین ترتیب اجتماع از نظر او وسیله است نه هدف و به همین اعتبار اداره اجتماع نیز چیزی جز نیل به سعادت دنیا و عقبی نیست. در این مقاله با روش کتابخانه ای و تحلیلی-پدیدارشناسانه، ضمن غور در آرای فارابی درباره مدینه، چارچوب نظری برای حکمرانی فضای مجازی ارائه میشود. بدین نحو که فارابی در مدینه فاضله، حاکم اصلی را فرد ولی یا حاکم اول می داند و کلا عوام از اساس با خیالشان میزیند از این رو تذهیب قوه خیال عامه اهمیتی زیاد دارد. نسبت فارابی با فضای مجازی آنجاست که اولا این فضا خود جامعه است و ثانیا فضای مجازی در گفتگو و شکل بخشی قوه خیال است و خود هم ساخته خیال انسانی است. در مدینه فاضله مجازی حاکم مجازی، افاضل مجازی، ذوالسنه مجازی و مقدرون و مالیون مجازی تعریف می شوند.
بررسی و تحلیل بازتاب ارتباطات غیر کلامی در خطبه های نهج البلاغه(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
با وجود نقش و اهمیت بسزایی که زبان یا ارتباط کلامی در تداوم حیات فردی و اجتماعی ما انسان ها دارد، ارتباطات انسانی محدود به ارتباط کلامی نمی شود، بلکه بخش چشمگیری از ارتباطات انسانی از طریق ارتباط های غیرکلامی صورت می پذیرد و شمار زیادی از مفاهیم ارتباطی در تعامل های فردی و عمومی از طریق مکث ها، نگاه ها، اشاره ها، حالت های چهره وغیره مبادله می شود. علاوه بر تجلی ارتباط غیر کلامی در ساحت اجتماع، شاهد توجه متون ادبی و دینی به این ابزار ارتباطی نیز هستیم. چه بسا پیام هایی که افراد با نگاه ها، حالات چهره و ژست ها منتقل می کنند، در متون ادبی به درک و فهم خواننده از متن کمک می کند. خطبه های نهج البلاغه از جمله متونی دینی و ادبی ارزشمندی است که شایستگی بررسی از منظر ارتباطات غیر کلامی را دارد. این پژوهش در تلاش است تا عناصر ارتباط غیرکلامی در خطبه های نهج البلاغه و میزان انسجام این عناصر با مفاهیم مورد نظر حضرت را با روش توصیفی تحلیلی مورد بررسی قرار دهد و از این منظر تحلیلی زیبا از خطبه های نهج البلاغه ارائه کند. نتایج پژوهش نشان می دهد زبان چشم و دست، کارآمد ترین و پُربسامد ترین انواع ارتباط غیرکلامی به کار رفته در خطبه های نهج البلاغه است و کارکرد این نوع ارتباط در خطبه های نهج البلاغه برای انتقال پیام های اخلاقی، تربیتی و کشف پیام های نهفته در متن، سهم بسزایی داشته است.
الزامات نقش رسانه در تبیین سبک زندگی مبتنی بر آموزه های دینی
حوزههای تخصصی:
هدف: رسانه به دلیل پیشرفت چشمگیر و فراهم شدن زمینه دسترسی اکثر افراد به آن می تواند نقش تعیین کننده ای در تغییر و تحول در سبک زندگی مردم داشته باشد، بهره جستن از آن برای تبیین سبک زندگی دینی دارای اقتضائات و الزاماتی است که توجه به آن نقش تاثیر گذاری در دستیابی به نتیجه مطلوب دارد ، هدف از پژوهش پیش رو آن است تا آن الزامات و اقتضائات را مورد بررسی و تحلیل قرار دهد.روش: این پژوهش از نوع توصیفی-تحلیلی و گردآوری داده ها بر اساس روش کتابخانه ای است.ی زمانی از از طریق رسانه ها اثر بخش خواهد بود که الزامات و اقتضائات این کار همچون ( تهیه نقشه راهبردی، تولید محتوای جامع از سبک زندگی دینی، توجه به تفاوت ها و ظرفیت های رسانه ها، بهره جستن از قالب های هنری جذاب، تربیت و بکارگیری هنرمندان متعهد، توجه به شرایط زمان، ارتقای سواد رسانه ای مخاطبان، توجه به ذائقه مخاطبان، فراهم نمودن زمینه ایجاد گفتمان غالب، توجه به اندیشمندان مستبصر، پرهیز از موانع تاثیر گذار، رعایت اولویت ها،رعایت اخلاق رسانه ای) را مورد توجه قرارگیرد.نتیجه گیری: دستیابی به اهداف در هرکاری متوفق بر رعایت الزامات و اقتضائات آن کار می باشد تبیین سبک زندگی دینی از طریق رسانه نیز دارای الزامات خاص خودش می باشد که در صورت رعایت آن می توان به یک تبیین مطلوب دست پیدا کرد.