ارائه الگوی اولویت های پیشگیری قلدری سازمانی: رویکرد فراگیر تفسیری-ساختاری(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مدیریت فرهنگ سازمانی سال هجدهم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳ (پیاپی ۵۷)
485 - 515
حوزه‌های تخصصی:
پیشگیری، به منزله یک استراتژی عملیاتی، باعث می شود سازمان در مقابل پدیده های مخرب، همچون قلدری محیط کار، واکنش های پویا و انعطاف پذیر داشته باشد و در نتیجه از نهادینه شدن رفتارهای مخرب جلوگیری شود. هدف از این پژوهش ارائه الگوی اولویت های پیشگیری از قلدری سازمانی بر اساس رویکرد فراگیر تفسیری ساختاری بود. پژوهش ْ ترکیبی و مبتنی بر روش شناسی کیفی و کمّی است. جامعه آماری بخش کیفی شامل پانزده نفر از متخصصان دانشگاهی بود که در زمینه مدیریت رفتار و منابع انسانی تخصص داشتند. جامعه آماری بخش کمّی شامل سی مدیر منابع انسانی سازمان بنیاد شهید و امور ایثارگری سه استان سمنان و کرج و تهران بود که در بخش تحلیل ماتریسی مشارکت کردند. در این پژوهش ابتدا گزاره های مربوط به شیوه های پیشگیری از قلدری سازمانی از طریق مطالعه وسیع مطالب مرتبط با آن آغاز شد و پس از دسته بندی شصت و چهار مقاله محققان مقاله های دسته بندی شده را پایش و در نهایت سیزده پژوهش را وارد تحلیل فراترکیب کردند. پس از طی مراحل مربوط به تحلیل فراترکیب، هجده گزاره در قالب دو مؤلفه شناسایی شد که پس از تحلیل دلفی به یازده گزاره تقلیل یافت. در بخش تحلیل ساختاری تفسیری فراگیر (TISM)، که به دلیل پیچیدگی ریاضی و عملیاتی سرآمد بر تحلیل ساختاری تفسیری (ISM) است، در قالب مدل ارائه شده مشخص شد یازده گزاره شناسایی شده در پنج سطح، از تأثیرگذارترین تا کم اثرترین شیوه های پیشگیری از قلدری سازمانی، تفکیک شدند و مشخص شد تأثیرگذارترین گزاره جلوگیری از تبعیض و تعارض به منزله یک گزاره مؤلفه تقویت سازه مدیریتی است و کم اثرترین گزاره توزیع برابر اختیارات و مسئولیت ها به منزله گزاره مؤلفه تقویت سازه ساختاری است.