زینب نوربخش حسینی

معامله با اشخاص وابسته عملکرد شرکت ها را در زمینه نقدینگی و سود آوری تحت تأثیر قرار می دهد. باتوجه به اینکه مدیرعامل نقش مهمی در اداره شرکت ایفا می کند و به عنوان یک رکن اساسی در پیشبرد اهداف سازمان مطرح می باشند می توان بیان کرد که ویژگی های مدیرعامل در کیفیت فرایند گزارشگری مالی می تواند تاثیرگذار باشد و گزارشگری مالی متقلبانه و عدم رعایت اخلاق  حرفه ای را سبب گردد. هدف این پژوهش بررسی رعایت اصول اخلاق حرفه ای در معامله با اشخاص وابسته با تأکید بر نقش ویژگی های مدیرعامل است. جامعه آماری این پژوهش،شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است. به این منظور، با استفاده از داده های مربوط به 150 شرکت طی دوره زمانی ده ساله (سال 1390 الی 1399) با استفاده از مدل رگرسیون چند متغیره مورد بررسی قرارگرفته است. نتایج حاصل از آزمون فرضیه ها نشان داد که عدم رعایت اخلاق حرفه ای (وجود تقلب در گزارشگری مالی) بر معامله با اشخاص وابسته تأثیر مثبت و معناداری دارد. همچنین نفوذ مدیرعامل، تجربه، توانایی و خودشیفتگی مدیرعامل بر رابطه بین عدم رعایت اخلاق حرفه ای (وجود تقلب در گزارشگری مالی) و معامله با اشخاص وابسته تأثیر معناداری دارد. درنهایت می توان بیان کرد معاملات با اشخاص وابسته می تواند به عنوان یک راه بهینه سازی تخصیص منابع داخلی، کاهش هزینه معاملات استفاده شود؛ اما رفتار فرصت طلبانه و غیراخلاقی مدیران نتایج عملیات را گمراه می کند یا اثر نامساعدی بر ثروت سهامداران اقلیت بگذارد.

توانایی مدیریت در استفاده از منابع، ازطریق ایجاد مزیت رقابتی پایدار، عاملی برای افزایش سرمایه فکری و درنتیجه افزایش ارزش شرکت است و مدیران توانمند انگیزه بیشتری برای سرمایه گذاری مطلوب تر در دارایی های فکری دارند که این می تواند عملکرد شرکت را بهبود بخشد. هدف این پژوهش بررسی تأثیر توانایی مدیریت بر افزایش سرمایه گذاری در سرمایه فکری با توجه به نگرانی شغلی مدیرعامل در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است. پژوهش حاضر ازلحاظ هدف، کاربردی و از بعد روش شناسی، توصیفی همبستگی از نوع علی (پس رویدادی) است. برای آزمون فرضیه های پژوهش، تعداد 149 شرکت در بازه زمانی سال های 1390 تا 1400 با استفاده از روش نمونه گیری حذف سیستماتیک از بین تمام شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران انتخاب شدند. برای آزمون فرضیه ها از روش رگرسیون خطی چندمتغیره پانل با نرم افزار ایویوز استفاده شد. یافته های حاصل از پژوهش بیان می کنند توانایی مدیریت موجب افزایش سرمایه فکری می شود. همچنین، نگرانی شغلی مدیرعامل (عدم نفوذ مدیرعامل) تأثیر تعدیل کننده بر رابطه بین توانایی مدیریت و سرمایه فکری دارد؛ برخلاف آن، نگرانی شغلی مدیرعامل (مرحله افول شرکت در چرخه عمر) بر رابطه توانایی مدیریت و افزایش سرمایه فکری تأثیر معنی داری ندارد. 

  یکی از موانع اثرگذار بر تصمیمات مالی مدیران، وقوع بحران های مالی و اقتصادی در جهان است و در شرایط کنونی، بحران ویروس کرونا نیز بر اقتصاد جهانی ازجمله اقتصاد ایران، اثرگذار است. در پژوهش حاضر، تأثیر مقایسه ای بحران مالی جهانی و بحران کرونا بر بازار سرمایه ایران، بررسی می شود. این پژوهش از لحاظ هدف، کاربردی، و از بعد روش شناسی، همبستگی از نوع علّی (پس رویدادی) می باشد. جامعه آماری پژوهش، شاخص کل بورس، فرابورس و شاخص صنعت دارویی در دوره زمانی 14 ساله بین سال های 1386 تا 1399 می باشد. روش مورد استفاده جهت جمع آوری اطلاعات، کتابخانه ای بوده و داده های مربوط برای اندازه گیری متغیرها، از سایت بورس اوراق بهادار و مدیریت فنّاوری بورس جمع آوری شده و محاسبات اولیه، در نرم افزار اکسل صورت گرفته، و برای آزمون فرضیه های پژوهش، از نسخه 12 نرم افزار ایویوز استفاده شده، و نتایج حاصل از پژوهش، نشان می دهد که بحران مالی جهانی و کرونا، بر شاخص بورس ایران تأثیر معنادار داشته، اما تأثیر بحران کرونا در مقایسه با بحران مالی جهانی، بر بازده شاخص بورس بیشتر بوده است و همچنین تأثیر بحران کرونا بر شاخص فرابورس و صنعت دارویی، معنادار می باشد

یکی از نگرانی های اساسی اعتباردهندگان، سرمایه گذاران و دولت ها که تا حدودی از بروز زیان احتمالی آن ها جلوگیری می کند، تشخیص به موقع شرکت هایی است که در شرف درماندگی مالی قرار دارند. هدف: هدف این پژوهش تحلیل محتوای مقاله های منتشر شده ی با موضوع مرتبط با درماندگی مالی می باشد. روش پژوهش: جامعه آماری پژوهش، مقالات منتشر شده درماندگی مالی، شامل 118 مقاله چاپ شده در کلیه مجلات در حوزه ی حسابداری، حسابرسی، مالی در بازه زمانی سال های 1382 تا 1399 می باشد. در این پژوهش از روش آمار توصیفی و جهت تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار اکسل استفاده شده است. یافته ها: یافته های تحقیق نشان می دهد که در47% مقالات موضوع درماندگی مالی به عنوان متغیر مستقل و 32% به عنوان متغیر وابسته و 58% به عنوان متغیر میانجی مورد استفاده قرار می گیرد. همچنین حدود 40% این مقالات در مجلات حوزه حسابداری به چاپ رسیده اند. 12% مقالات درماندگی مالی در حوزه مدیریت مالی و 10% آنها در حوزه مالی به چاپ رسیده اند. نتیجه گیری: بطور کلی می توان بیان کرد که پژوهشگران ایرانی علاقه زیادی جهت تحقیق پیرامون درماندگی مالی دارند و همچنین می توان عنوان کرد که در پژوهش های بررسی شده درماندگی مالی در حوزه حسابداری، حسابرسی و مالی مورد بحث قرار گرفته است که این موضوع نشان از اهمیت حفظ سرمایه سرمایه گذاران می باشد.

ارزش یک شرکت از منظر سرمایه گذاران ، موضوعی با اهمیت می باشد . چگونگی عملکرد ، بازده و سودآوری یک شرکت در تعیین ارزش یک شرکت اثربخش می باشد . سرمایه گذاران و سهام داران همواره به دنبال انتخاب شرکتی جهت سرمایه گذاری هستند که از ارزش بالایی برخوردار بوده و اطمینان مورد نیاز آنها در ارتباط با عملکرد شرکت و اطلاعات مالی ابرازی را فراهم آورد .از آنجا که حسابرسان با بررسی صورتهای مالی و ارائه گزارشی مبنی بر صحیح ، کامل و بی طرفانه بودن اطلاعات، نقشی پررنگ و ویژه در این اطمینان بخشی به سرمایه گذاران دارند؛ در این پژوهش به بررسی ویژگی های حسابرسی و تأثیر آن بر ارزش شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران پرداخته شد. در این راستا 176 شرکت به عنوان نمونه ، از طریق حذف سیستماتیک در فاصله سالهای 1390 تا 1398 ، با هدف بررسی تأثیر معیارهای کمیته حسابرسی ( اندازه ، تخصص و استقلال ) و معیارهای حسابرس مستقل ( اندازه ، تخصص و استقلال ) مورد بررسی قرار گرفت. نتایج تحقیق مبین آن است که ویژگی های کمیته حسابرسی ،تأثیر معناداری بر ارزش شرکت ندارد و نیز بیان میکند که از میان ویژگی های حسابرس مستقل ، تخصص تأثیری مثبت و استقلال حسابرس تأثیری معنادار و مستقیم بر ارزش شرکت دارد . همچنین نتایج حاکی از آن است که اندازه موسسه حسابرسی تأثیری معنادار و منفی و نیز دوره تصدی حسابرس اثری مثبت ، بر ارزش آتی شرکت دارد.

هدف این تحقیق، تحلیل تأثیر توانایی مدیریت بر ارزش شرکت در پاسخ به تهدیدات رقابتی بازار است. در  این تحقیق شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران برای سال های 1390 تا 1398 مورد بررسی قرار گرفته اند و توانایی مدیریت به عنوان متغیر مستقل و ارزش شرکت به عنوان متغیر وابسته در نظر گرفته شده است. این تحقیق از جمله تحقیقات کاربردی می باشد و از لحاظ ماهیت جزء تحقیقات توصیفی قرار داشته و از منظر روش، در دسته تحقیقات همبستگی قرار گرفته است. همچنین، در این پژوهش از روش کتابخانه ای، برای جمع آوری داده ها استفاده شده است. داده های پژوهش از طریق جمع آوری داده های شرکت های نمونه با مراجعه به صورت های مالی، یادداشت های توضیحی و ماهنامه بورس اوراق بهادار انجام گرفته است. بر اساس روش حذف سیستماتیک، تعداد 133 شرکت به عنوان نمونه آماری انتخاب گردید. برای توصیف و تلخیص داده های جمع آوری شده، از آمارتوصیفی و استنباطی استفاده شده است. به منظور تحلیل داده ها ابتدا پیش آزمون های ناهمسانی واریانس، آزمون F لیمر، آزمون هاسمن و آزمون جارک – برا و سپس از آزمون رگرسیون چند متغیره برای بررسی فرضیه های تحقیق (نرم افزار ای ویوز) استفاده گردیده است. نتایج این پژوهش نشان می دهد که توانایی مدیران بر ارزش شرکت تأثیر داشته و تهدیدات رقابتی بر رابطه بین توانایی مدیران و ارزش شرکت تأثیر گذار است.

پژوهش حاضر به بررسی تحلیل تاثیر ساختار مالکیت بر قدرت مدیر عامل شرکت می پردازد. این پژوهش از لحاظ هدف، کاربردی بوده و از بعد روش شناسی همبستگی از نوع علّی (پس رویدادی) می باشد. جامعه آماری پژوهش شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران بوده و با استفاده از روش نمونه گیری حذف سیستماتیک، 127 شرکت به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شده در دوره ی زمانی 9 ساله بین سال های 1390 تا 1398 مورد بررسی قرار گرفتند. روش مورد استفاده جهت جمع آوری اطلاعات، کتابخانه ای بوده و داده های مربوط برای اندازه گیری متغیرها از سایت کدال و صورتهای مالی شرکت ها جمع آوری شده و در اکسل محاسبات اولیه صورت گرفته سپس برای آزمون فرضیه های پژوهش از نرم افزار استاتا استفاده شده است. نتایج حاصل از پژوهش نشان می دهد که  بین مولفه های ساختار مالکیت شامل  مالکیت نهادی، مالکیت شرکتی مالکیت مدیریتی و مالکیت دولتی با   قدرت مدیر عامل رابطه مستقیم و معناداری وجود دارد.  نتایج این پژوهش به این معنا است که   شرکت ها با مالکیت نهادی،دولتی،مدیریتی و شرکتی بالاتر تمایل بیشتری دارند که مدیر عامل شرکت عضو هیات مدیره و جایگاه مدیریت دیگری در شرکت نیز داشته باشد.

هدف از پژوهش حاضر، بررسی نقش اندازه و قدمت شرکت در اهتمام به رعایت اخلاق اجتماعی (مسئولیت اجتماعی) است. اخلاق، مجموعه ای از بایدها و نبایدها و جزو فطریات و بدیهیات عقلی بشر است و در قرآن، یکی از مهم ترین اهداف پیامبران معرفی شده است؛ زیرا اعتلا و سعادت انسان در گرو پایبندی و آراستگی به اخلاق الهی است. این مقاله بر آن است به مفهوم اخلاق حرفه ای و اهمیت و ابعاد گوناگون آن و نیاز سازمان های امروزی به اخلاق بپردازد. در این تحقیق، برای گردآوری اطلاعات از وبگاه «کدال» و نرم افزار «ره آورد نوین» استفاده شده است. برای آزمون فرضیه های پژوهش از اطلاعات مالی و اخلاق اجتماعی 86 شرکت طی دهه 1390 استفاده شد و از نرم افزار «استاتا» در سطح اطمینان 95درصد و روش رگرسیون بهره گرفته شد. نتایج این پژوهش حاکی از آن است که بین اندازه و قدمت شرکت با رعایت اخلاق اجتماعی در زمینه محیط زیست و مشارکت اجتماعی، رابطه مستقیم و معناداری وجود دارد.  

واژه بحران مالی و اقتصادی به وضعیتی اطلاق می شود که درصد قابل توجهی از ارزش برخی دارایی ها به صورت غیرمنتظره از دست برود. هدف این پژوهش تحلیل تأثیر انتشار ویروس کرونا در ایران بر متغیر های اقتصادی می باشد. بدین منظور قلمروی پژوهش شامل مقایسه دو بازه زمانی اسفند تا اردیبهشت بدون وجود ویروس کرونا و پدیدار شدن ویروس کرونا و تأثیرگذاری این ویروس بر متغیرهای تحقیق(نرخ ارز و طلا) در روزهای مشابه سال قبل می باشد. در این تحقیق از روش های آماری توصیفی از قبیل میانگین، نمودارهای ACF و سری زمانی و از روش های تحلیلی از قبیل آزمون ناپارامتریک آنوا و روش مدل سازی سری زمانی اتورگرسیو استفاده شده است. نرم افزار مورداستفاده جهت تجزیه وتحلیل داده ها شامل نرم افزار EXCEL و SAS بوده است. نتایج تجزیه وتحلیل داده ها و آزمون های آماری انجام شده بر روی نرخ دلار و یورو نشان دادند که نوسانات این دو ارز در روزهای پدید آمدن ویروس کرونا (از 01/12/1398 تا 31/02/1399) نسبت به روزهای مشابه سال قبل تفاوت معناداری نداشته است ولی این موضوع برای نرخ طلا در ایران و در بازه موردنظر متفاوت می باشد و نوسانات هفتگی و روند نوسانات در روزهای کرونایی نسبت به روزهای مشابه سال قبل تفاوت معناداری داشته است.

اندازه شرکت به عنوان یک متغیر معمولاً کنترلی، در بسیاری از تحقیقات اثباتی مالی و حسابداری مورداستفاده قرارگرفته است. اندازه شرکت در تحقیقات مالی و حسابداری به وسیله شاخص های متعددی از جمله ارزش دفتری دارایی، ارزش بازار شرکت (جمع ارزش بازار سهام و بدهی ها)، میزان فروش شرکت و تعداد کارکنان اندازه گیری شده است. در این پژوهش، تأثیر استفاده از تعاریف مختلف برای اندازه شرکت، بر رتبه بندی شرکت ها و همچنین بر نیکویی برازش الگوی پیش بینی نقدینگی (بر مبنای نسبت وجه نقد عملیاتی به فروش)، در نمونه ای متشکل از 120 شرکت تولیدی پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، در طی سال های 1385 تا 1391 موردبررسی قرارگرفته است. نتایج به دست آمده نشان می دهد که رتبه بندی شرکت ها ازنظر اندازه، با تغییر در اندازه شرکت، به صورت معناداری تغییر نمی کند، ولی در الگوی پیش بینی جریان نقد عملیاتی، تعریف اندازه بر مبنای معیار فروش (چه با مقیاس لگاریتمی و چه با مقیاس ارزش نسبی) کمترین خطای پیش بینی را دارا می باشد.