پیروی

نظریات روابط بین الملل برای نشان دادن تأثیر ماهیت و ساختار روابط بین الملل از سازوکار جامعه پذیری دولت استفاده می کنند. آنها با استفاده از این استعاره نشان می دهند ساختار و ماهیت نظام بین الملل چگونه رفتار دولت را تغییر یا شکل می دهد. نوشتار حاضر با طرح این مسئله در قالب دو نگرش خردگرا و سازه انگار به این موضوع می پردازد که این دو نگرش چه برداشتی از مفهوم جامعه پذیری دولت دارند و چه راهبردهایی را برای جامعه پذیری دولت مطرح می سازند؟ این نوشتار با بررسی دستگاه نظری این دو نگرش نشان خواهد داد که تفاوت در مبانی معرفت شناسی و هستی شناسی موجب گردیده آنها تفاوت اساسی با یگدیگر در خصوص ماهیت جامعه پذیری و راهبردهای مناسب برای جامعه پذیرسازی دولت داشته باشند.

وجود پیروانی یکی از ابعاد تحقق شرنگ آلودگی سازمان است که براساس الگویی رفتاری از رهبران زهرآگین تبعیت می کنند. پژوهش حاضر به کاوش این الگو در بستر سازمان های دولتی کرمان در چارچوب رهیافت نگاشت علّی پرداخته است. برای این منظور پس از مطالعه ادبیات پژوهش و شناسایی 15 عامل نقش آفرین در پیروی شرنگ آلود مطیعان و گنجاندن آن ها در پرسش نامه نیمه بسته مبتنی بر طیف لیکرت با استفاده از روش نمونه گیری مفهوم و گلوله برفی، 31 نفر از خبرگان شناسایی و پرسش نامه میان آن ها توزیع شد. برای غربال گری داده ها از میانگین نظر خبرگان بر پایه منطق فازی استفاده شد که نتیجه به حذف 2 عامل انجامید، سپس پرسش نامه ای با ساختاری ماتریسی برای کشف روابط علّی میان عوامل تهیه شد. پس از حصول اطمینان از عدم وجود رابطه معنادار میان شاخص های خبرگی خبرگان و شاخص های پیچیدگی و دامنه نقشه های شناختی و نیز بررسی تشابه تقشه شناختی خبرگان که نشان می داد ویژگی های شخصی و عضویت خبرگان در سازمان های مختلف نتوانسته است میان نقشه های خبرگان تفاوت معناداری ایجاد کند، نسبت به استخراج نقشه مورد اتفاق خبرگان مبتنی بر روابط نسبتاً قوی میان عوامل اقدام شد. نتیجه به یک مدل منجر شد که براساس آن عوامل فرآیندی مؤثر در پیروی شرنگ آلود مطیعان عبارت از وابستگی، فروماندگی، واماندگی، درماندگی، واخوردگی و وازدگی هراسی مطیعان و نیز وارون گری رهبران زهرآگین بودند.

هدف این پژوهش، تدوین مدل علّی پیروی شرنگ آلود تبانی کنندگان با استفاده از نگاشت علّی، برآمده از تجارب خبرگان سازمان های دولتی کرمان بود. برای این کار پس از مطالعه ادبیات پژوهش و شناسایی 16 عامل نقش آفرین در پیروی شرنگ آلود تبانی کنندگان و گنجاندن آنها در پرسشنامه نیمه بسته مبتنی بر طیف لیکرت با استفاده از روش نمونه گیری نوعی، 31 نفر از خبرگان شناسایی و پرسشنامه میان آنها توزیع شد. برای غربالگری داده ها از میانگین نظر خبرگان بر پایه منطق فازی استفاده شد که نتیجه به حذف یک عامل منتهی شد. سپس پرسشنامه ای با ساختاری ماتریسی برای کشف روابط علّی میان عوامل تهیه شد. پس از حصول اطمینان از عدم وجود رابطه معنادار میان شاخص های خبرگی خبرگان و شاخص های پیچیدگی و دامنه نقشه های شناختی و نیز بررسی تشابه تقشه شناختی خبرگان که نشان می داد ویژگی های شخصی و عضویت خبرگان در سازمان های مختلف نتوانسته است میان نقشه های خبرگان تفاوت معناداری ایجاد کند، نسبت به استخراج نقشه مورد اتفاق خبرگان مبتنی بر روابط به نسبت قوی میان عوامل اقدام شد. نتیجه به یک مدل منجر شد که بر اساس آن عوامل فرایندی مؤثر در پیروی شرنگ آلود تبانی کنندگان عبارت بودند از جاه طلبی های بی محابا، خودخواهی محافظه کارانه، سازگاری سالوسانه و طمع ورزی تبانی کنندگان و نیز هم سویی و هم سازی پیرو- رهبر.

هدف از این پژوهش کاوش ادراکات کارکنان یک سازمان دولتی در زمینه پیروی هواخواهانه با استفاده از فن استخراج استعاره ای زالتمن برای نیل به شناختی عمیق تر از آن بود. مشارکت کنندگان پژوهش از میان کارکنان سازمان با استفاده از روش نمونه گیری مفهوم به تعداد هجده نفر انتخاب شدند. مأخذ داده ها تصاویری بود که مشارکت کنندگان پژوهش در ارتباط با پدیده مورد مطالعه یافته بودند. در جلسه مصاحبه، مطابق پروتکل، پرسش هایی مربوط به تصاویر مطرح و سپس پاسخ ها، به منظور کشف مفاهیم و ساختارها، تحلیل شد. در مجموع سی و پنج ساختار استخراج شد که به ترتیب ساختارهای پیروی کورکورانه پیرو هواخواه از رهبر، ماکیاولیسم پیرو هواخواه و تعصب کور او به رهبر، رفتارهای زهرآگین پیرو هواخواه و پیامدهای کژکارکردی برای سازمان، چاپلوسی پیرو هواخواه از رهبر، و نفاق و بی کفایتی رهبر واجد حد آستانه انتخاب برای نقشه اجماعی بودند. مطابق نقشه اجماعی، ماکیاولیسم و نفاق پیرو هواخواه و تعصب کور او در قبال رهبر ساختارهایی از نوع علت و دیگر ساختارها، به جز پیروی کورکورانه پیرو هواخواه از رهبر، که نقشی میانجی را در مدل ایفا می کرد ، از نوع معلول شناخته شدند.

در رابطه با حکومت از منظر قرآن مطالعات زیادی انجام شده است. اما در مورد مفهوم نوظهور حکمرانی، مدل آن و مولفه های اصلی آن کمتر پژوهشی در این زمینه به چشم می آید. از اینرو هدف اصلی این مطالعه شناخت مدل کلی حکمرانی از منظر قرآن کریم قرار گرفت. روش مورد استفاده در این گزارش روش «تحقیق موضوعی در قرآن کریم با رویکرد تفسیر قرآن به قرآن» می باشد که بر اساس آن پس از دقیق کردن موضوع و یافتن کلید واژه مناسب، به بررسی آیات مرتبط بر اساس روش تحقیق موضوعی قرآن کریم پرداخته شد. پس از بررسی های صورت گرفته واژه «تبعیت» برگزیده شد که در اصلِ معنا به «دنبال رفتن» و «دنبال بودن» اشاره دارد و این معنا قرابت زیادی با مفهوم محوری حکمرانی داشت. از اینرو تبعیت کلیدواژه ی اصلی مطالعه قرآن قرار گرفت. در بررسی آیات از رویکری هنجاری پرهیز شد تا توجه به پیش فرض ها و توصیف های قرآنی، دلالت های روشن تری در مورد حکمرانی برداشت کنیم. در نهایت نتایج پژوهش به صورت مدل حکمرانی در قرآن کریم در سه محور تابع، متبوع و تبعیت که ارکان «تبعیت کردن» هستند، ارائه گشت.

مقدمه: شیوع کرونا اعتماد مردم به نهادهای حاکمیتی به ویژه دولت را تحت تأثیر قرار داده و متقابلاً اعتماد به این نهاد، رفتار مردم در مواجهه با این بیماری را تغییر داده است. افراد مختلف برای مقابله با بیماری کرونا به اشکال و میزان مختلفی سعی در رعایت پروتکلهای بهداشتی و محدودسازی رفتارهای روزمره خود دارند. دراین بین اعتماد به عنوان عنصر تسهیلگر همکاری اجتماعی و ایجادکننده مسئولیت پذیری در بین مردم اهمیت به سزایی دارد. تحقیق حاضر با هدف بررسی رابطه بین اعتماد به دولت و پیروی مردم از توصیه های بهداشتی مقابله با کرونا انجام شده است. روش: در این تحقیق از روش پیمایش استفاده شده و برای جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه محقق ساخته کمک گرفته شده است. جامعه آماری تحقیق شامل کلیه افراد ساکن در شهر تهران در موج سوم شیوع پاندمی کووید -19 (پاییز 1399) بود که از این میان تعداد 300 نفر به عنوان نمونه به روش نمونه گیری خوشه ای متناسب با حجم انتخاب شد. یافته ها با روش تحلیل کمی و با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و تکنیک رگرسیون چندگانه به دست آمده است. یافته ها: رابطه معناداری بین «پیروی از توصیه های بهداشتی» و «اعتماد به دولت» در بُعد دگرخواهی، صداقت و کارایی مشاهده شده است. مدل رگرسیونی نیز حاکی از آن است که بین مجموعه متغیرهای مستقل با متغیر وابسته، همبستگی نسبتاً قوی وجود دارد. همچنین حدود 29 درصد از عوامل مؤثر بر میزان رعایت توصیه های بهداشتی در دوران شیوع بیماری کرونا، تحت تأثیر متغیر مستقل (اعتماد به دولت) است. بحث: در ایران همچنان نهاد سیاسی و به طور مشخص دولت، بر رفتار اجتماعی افراد تأثیرگذار است. به طوری که افزایش اعتماد به دولت تأثیر مثبتی بر کاهش شیوع بیماری به واسطه رعایت بیشتر پروتکلهای بهداشتی از سوی مردم دارد. ازاین رو نهادهای حاکمیتی به ویژه دولت باید روشهایی برای جلب اعتماد عمومی نسبت به عملکرد خود در دوران شیوع کرونا داشته باشند تا تلاشهایشان در راستای کنترل و مهار این بیماری همه گیر بی نتیجه نماند.