قدرت مدیر عامل

معاملات مدیریتی، بخشی از معاملات با اشخاص وابسته اند که شرکت ها با مدیران اصلی واحد تجاری یا خویشاوندان نزدیک به آنها انجام می دهند که تا کنون در ادبیات پژوهشی کمتر به آن توجه شده است. مدیران شرکت ها، به خصوص مدیرعامل ممکن است به صورت فرصت طلبانه از قدرت خویش در راستای تسهیل معاملات مدیریتی استفاده کنند تا از این طریق منافع خویش را حداکثر کنند؛ به همین دلیل آنها ممکن است برای گمراه کردن سرمایه گذاران شرکت، کیفیت گزارشگری مالی را کاهش دهند؛ ازاین رو، پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر قدرت مدیرعامل بر رابطه بین معاملات مدیریتی و کیفیت گزارشگری مالی صورت گرفته است. نمونه پژوهش شامل 145 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است که اطلاعات گزارش های مالی آن شرکت ها برای هفت سال (1391 تا 1397) بررسی و تجزیه و تحلیل شد. برای آزمون فرضیه های پژوهش از مدل های رگرسیون چندمتغیره با داده های تابلویی به روش اثرات ثابت استفاده شده است. یافته های حاصل از آزمون فرضیه های پژوهش نشان دادند در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، معاملات مدیریتی بر کیفیت گزارشگری مالی شرکت ها تأثیر منفی معناداری دارند. این بدان معناست که افزایش معاملات مدیریتی موجب کاهش کیفیت گزارشگری مالی شرکت ها می شود. همچنین یافته های پژوهش نشان دادند قدرت مدیرعامل موجب تشدید رابطه منفی بین معاملات مدیریتی و کیفیت گزارشگری مالی شرکت ها می شود. با توجه به اهمیت کیفیت گزارشگری مالی در فرایند تصمیم گیری استفاده کنندگان گزارش های مالی، سرمایه گذاران باید بدانند مدیران برای پوشاندن اثرات سوء معاملاتی مدیریتی، به کاهش کیفیت گزارشگری مالی اقدام می کنند و با افزایش قدرت مدیرعامل، احتمال تشدید چنین رابطه ای بیشتر می شود؛ درنتیجه، چنین اقداماتی می تواند سرمایه گذاران را گمراه کند یا اثرات نامساعد بر ثروت سهامداران داشته باشد.

پژوهش حاضر به بررسی تحلیل تاثیر ساختار مالکیت بر قدرت مدیر عامل شرکت می پردازد. این پژوهش از لحاظ هدف، کاربردی بوده و از بعد روش شناسی همبستگی از نوع علّی (پس رویدادی) می باشد. جامعه آماری پژوهش شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران بوده و با استفاده از روش نمونه گیری حذف سیستماتیک، 127 شرکت به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شده در دوره ی زمانی 9 ساله بین سال های 1390 تا 1398 مورد بررسی قرار گرفتند. روش مورد استفاده جهت جمع آوری اطلاعات، کتابخانه ای بوده و داده های مربوط برای اندازه گیری متغیرها از سایت کدال و صورتهای مالی شرکت ها جمع آوری شده و در اکسل محاسبات اولیه صورت گرفته سپس برای آزمون فرضیه های پژوهش از نرم افزار استاتا استفاده شده است. نتایج حاصل از پژوهش نشان می دهد که  بین مولفه های ساختار مالکیت شامل  مالکیت نهادی، مالکیت شرکتی مالکیت مدیریتی و مالکیت دولتی با   قدرت مدیر عامل رابطه مستقیم و معناداری وجود دارد.  نتایج این پژوهش به این معنا است که   شرکت ها با مالکیت نهادی،دولتی،مدیریتی و شرکتی بالاتر تمایل بیشتری دارند که مدیر عامل شرکت عضو هیات مدیره و جایگاه مدیریت دیگری در شرکت نیز داشته باشد.

شرکت های فعال در بازار صنایع بورس اوراق بهادار تهران امروزه از چالش های ریسک اجزای قیمت که ممکن است به وجود آید مستثنی نیست خصوصاً با توسعه کمی و کیفی شتابانی که در سالهای اخیر در ریسک اجزای قیمت و خطر سقوط قیمت سهام در شرکت های بورس اوراق بهادار تهران رخ داده است همچنین به خاطر گستردگی فعالیت ها، شرکت ها به جدیدترین روش های برآورد ریسک نیاز دارند تا ریسک احتمالی تا حد امکان کاهش یابد. بنابراین در این پژوهش درصدد هستیم که وضعیت فعلی ریسک بازار صنایع بورس اوراق بهادار تهران را در صنعت دارویی مورد بررسی قرار داده و بر مبنای آن به برآورد رابطه ریسک اجزای قیمت بر خطر سقوط قیمت سهام بپردازیم تا بدین طریق شرکت های بورس اوراق بهادار تهران بتواند در این محیط پرتلاطم به حیات خود ادامه دهند و خود را پیشاپیش برای تغییرات آتی آماده سازند. در نهایت نتیجه گیری میشود که بین قدرت مدیر عامل و ریسک سقوط قیمت سهام در شرکت های بورسی رابطه معنی دار وجود دارد. ما تأثیر منفی قابل توجهی از ریسک سقوط قیمت سهام بر قدرت مدیر عامل را مطرح و پیدا کردیم، که نشان می دهد قدرت مدیر عامل پس از سقوط قیمت سهام کوچکتر می شود. ما همچنین دریافتیم که نتایج ما برای شرکت هایی با مدیران عامل زن قوی تر است و عمدتاً توسط شرکت هایی با مدیران اجرایی کوتاه تر هدایت می شود.

بر اساس تئوری نمایندگی که به جدایی مالکیت از مدیریت شرکت ها اشاره دارد، مدیران و به خصوص مدیران عامل که در راس هرم مدیریت قرار دارند، تصمیمات مهم عملیاتی را اتخاذ می کنند که بر اهرم مالی شرکت تأثیر به سزایی دارد. لذا با افزایش قدرت مدیرعامل، احتمال دارد تصمیمات به صورت فردی گرفته شود و اهرم مالی دچار نوسانات و تغییرات بیشتری گردد. بنابراین، پژوهش حاضر به بررسی رابطه بین قدرت مدیر عامل و اهرم مالی شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سال های 1393 تا 1397 پرداخته است. برای این منظور، نمونه ای متشکل از 106 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران انتخاب و فرضیه های پژوهش با بهره گیری از الگوی رگرسیون چندمتغیره مبتنی بر رهیافت داده های تابلویی مورد آزمون قرار گرفتند که نتایج نشان داد تصدی مدیر عامل و مالکیت مدیر عامل بر اهرم مالی تأثیر منفی و دوگانگی وظیفه مدیر عامل بر اهرم مالی تأثیر مثبت دارد. همچنین، در آزمون تحلیل حساسیت یک معیار کلی برای قدرت مدیر عامل در نظر گرفته شد و نتیجه نشان داد قدرت مدیر عامل بر اهرم مالی تأثیر منفی دارد.

قدرت به عنوان یکی از ویژگی های مدیر عامل می تواند نقش عمده ای در تصمیمات شرکت در خصوص گزارشگری مالی داشته باشد. اگر مدیر عامل از قدرت در راستای منافع خود استفاده نماید، در این صورت قدرت مدیر عامل مشکل ساز می گردد و همین موضوع زمان حسابرسی شرکت را تحت تأثیر قرار می دهد. از این رو، پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر قدرت مدیر عامل بر تأخیر گزارش حسابرسی با استفاده از رویکرد رگرسیون آستانه ای هانسن صورت گرفته است. نمونه پژوهش 150 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سال های 1390 تا 1397می باشد. این پژوهش کاربردی است و فرضیه پژوهش با استفاده از تحلیل رگرسیون آستانه مورد آزمون قرار گرفته است. نتایج حاصل از آزمون فرضیه پژوهش نشان می دهد در شرکت هایی که قدرت مدیر عامل پایین تر از حد آستانه است، قدرت مدیر عامل تأثیر منفی بر تأخیر گزارش حسابرسی دارد، ولی در شرکت هایی که قدرت مدیر عامل بالاتر از حد آستانه است، قدرت مدیر عامل تأثیر مثبت بر تأخیر گزارش حسابرسی دارد.

هدف از انجام پژوهش حاضر، تبیین و تفسیر نقش تعدیلگر عدم اطمینان اقتصادی در تاثیر بین عملکرد بازار و قدرت مدیر عامل متشکل از 74 شرکت از شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در افق زمانی 1398-1402(یک دوره 5 ساله ) با استفاده از رگرسیون خطی چند متغیره با داده های تابلوئی مورد بررسی قرار گرفت. روش تحقیق در این پژوهش به لحاظ هدف، کاربردی و به لحاظ روش، از نوع توصیفی همبست گی می باشد. داده های مورد نیاز جهت تست فرضیه ها از صورت های مالی و یادداشت های صورت های مالی شرکت های عضو بورس اوراق بهادار تهران استفاده شده است و سپس توسط نرم افزار اکسل پردازش اولیه بر روی آنها انجام گرفت و جهت تجزیه و تحلیل نهایی داده ها به کمک نرم افزار اقتصادسنجی ایویوز و استاتا استفاده شد. نتایج مبین آن است که بین قدرت مدیر عامل بر عملکرد بازار رابطه مثبت و معنادار وجود دارد و بین قدرت مدیر عامل بر عدم اطمینان اقتصادی رابطه منفی و معنادار وجود دارد .