پژوهش های مدیریت منابع انسانی

پژوهش های مدیریت منابع انسانی

پژوهش های مدیریت منابع انسانی سال دهم پاییز 1397 شماره 3 (پیاپی 33) (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

معماری فرآیند هدایت و بکارگماری استعدادهای علمی در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: استعدادهای علمی نخبه گماری روش شناسی ترکیبی سیستم های نرم و نگاشت شناختی بنیاد ملی نخبگان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۳ تعداد دانلود : ۵۲۶
امروزه داشتن جامعه ای توسعه یافته و دارای رشد و پیشرفت در ابعاد مختلف، جز با هدایت و به کارگماری نخبگان در سطوح مختلف کشور حاصل نخواهد شد. براین اساس، پژوهش حاضر با هدف ارائه الگویی مطلوب از فرایندهای هدایت و به کارگماری استعدادهای برتر علمی مبتنی بر مطالعه ای توصیفی اکتشافی و با رویکردی توسعه ای-کاربردی، انجام شده است. جامعه آماری پژوهش شامل نخبگان علمی کشور و همچنین مدیران ارشد بنیاد ملی نخبگان می باشند. نمونه آماری به روش هدفمند قضاوتی به تعداد 25 نفر انتخاب شده اند. ابزار گردآوری داده ها شامل مطالعات کتابخانه ای و مصاحبه نیمه ساختاریافته با خبرگان بوده است. تجزیه وتحلیل داده ها با رویکرد کیفی و مبتنی بر الگوریتم ترکیبی روش شناسی سیستم های نرم و نگاشت شناختی انجام شده است. یافته های این پژوهش منتج به ارائه الگویی برای هدایت و به کارگماری استعدادهای برتر علمی در کشور شده است که شامل دو رویکرد هدایت ساختارگرانه و تسهیل گرانه نخبگان است. همچنین نتایج نشان داد که در شرایط فعلی برای هدایت نخبگان در کشور، نیاز به اجرای توأمان هر دو رویکرد ساختارگرانه و تسهیل گرانه می باشد.
۲.

مؤلفه های توسعه منابع انسانی سازمان های کوچک و متوسط (SMEs) برای دستیابی به عملکرد بهتر(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: بنگاه های کوچک و متوسط توسعه منابع انسانی بعد ساختاری بعد رفتاری بعد زمینه ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۰۳ تعداد دانلود : ۳۹۵
پژوهش حاضر با هدف شناسایی مؤلفه های توسعه منابع انسانی به منظور ارتقای عملکرد SMEs ایران در سه بعد رفتاری، ساختاری و زمینه ای صورت پذیرفته است. نوع پژوهش ازلحاظ هدف، کاربردی و روش آن براساس نحوه گردآوری داده ها، کمی کیفی  بود. در فاز کیفی با مرور ادبیات و پیشینه تحقیق وگفتگو با صاحب نظران و خبرگان حوزه منابع انسانی و SMEs،  مؤلفه های سه بعد رفتاری، ساختاری و زمینه ای استخراج و سپس  با تشکیل پانل دلفی متشکل از  25 خبره در چهار دور، مؤلفه های نهایی شناسایی شد و در فاز کمی براساس جدول مورگان، 375 مدیر SMEs انتخاب شدند. نمونه گیری با استفاده از روش نمونه گیری طبقه ای انجام شد. مدل تحقیق در قالب 74 نشانگر در 12 متغیر مکنون برای دستیابی به سه متغیر مستقل مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج تحلیل ساختاری نشان داد، هر سه بعد، نقش معنی داری در توسعه منابع انسانی SMEs دارند و مبتنی بر آزمون فریدمن، اولویت بندی هر سه بعد مشخص شد. لذا نتیجه تحقیق نشان داد مؤلفه های ابعاد ساختاری، رفتاری و زمینه ای مؤثر بر توسعه منابع انسانی، به افزایش دانش و مهارت، بهبود نگرش و انگیزه کارکنان و درنتیجه افزایش عملکرد مالی و عملیاتی  SMEs منجر شده است.
۳.

بررسی توانمندی های نیروی انسانی مرتبط با بلوغ تعامل پذیری دولت الکترونیک(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: توانمندی های نیروی انسانی تعامل پذیری بلوغ تعامل پذیری دولت الکترونیک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۳۰ تعداد دانلود : ۴۰۹
هر تغییری در سازمان، نیازمند پذیرش و کسب توانمندی های لازم از سوی نیروی انسانی آن سازمان است. تعامل پذیری دولت الکترونیک ازجمله مباحث جدید در سازمان های امروزی است که به مفهوم همکاری مشترک بین سازمان های متقابل اشاره دارد. در این مقاله به دنبال بررسی توانمندی های موردنیاز نیروی انسانی سازمان ها در مراحل مختلف بلوغ تعامل پذیری دولت الکترونیک هستیم. نمونه گیری در این پژوهش غیرتصادفی و هدفمند بوده و تعداد نمونه 16 نفر از خبرگان است که ازطریق معیارهای تحصیلات، سابقه کار حرفه ای و آثار مکتوب انتخاب شده اند. این پژوهش از نوع ترکیبی بوده که در مرحله اول ازطریق تحلیل محتوای کیفی جهت دار مراحل بلوغ تعامل پذیری و توانمندی های نیروی انسانی مرتبط با هر مرحله مشخص شد و سپس در مرحله کیفی با استفاده از فن دلفی فازی، موارد احصاشده توسط خبرگان تأیید شد. نتایج این پژوهش حاکی از آن است که توانمندی های موردنیاز نیروی انسانی در مراحل اولیه بلوغ تعامل پذیری عمدتاً فنی است و هم ز مان با پیشرفت مراحل بلوغ تعامل پذیری این توانمندی ها پیچیده تر شده و شامل مهارت های نظری یا ادراکی می شود.
۴.

تدوین الگوی یکپارچه سازی سرآمدی مدیریت دانش راهبردی با استفاده از نظریه داده بنیاد(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: مدیریت دانش راهبردی مدل های تعالی جایزه جهانی MAKE مدل تعالی آموزش و توسعه (TDEM) نظریه داده بنیاد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۲ تعداد دانلود : ۵۰۴
پژوهش حاضر با هدف تدوین الگوی یکپارچه سازی سرآمدی مدیریت دانش راهبردی در شرکت گاز استان خوزستان انجام شد. پژوهش، ازنظر نوع روش، پژوهشی آمیخته (کمی کیفی) است. این تحقیق براساس نحوه گردآوری و ماهیت داده ها، تحقیقی اکتشافی توصیفی و ازنظر هدف، توسعه ای کاربردی است. جامعه آماری روش کیفی، 15 تن از خبرگان دانشگاهی و صنعت و جامعه آماری روش کمی را 340 نفر از کارکنان دانشی (صاحبان فرایند، تیم مدیریت دانش، تسهیل کنندگان دانش، گروه راهبری) شرکت گاز استان خوزستان تشکیل می دهند که به کمک فرمول کوکران 124 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. اعتبار داده های روش کیفی با استفاده از روش اعتباریابی نیومن تأیید شد و پایایی و روایی روش کمی نیز به ترتیب با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ و تحلیل عاملی تأییدی محاسبه و تأیید شد. در بخش کیفی (طراحی الگو) تحلیل داده ها با استفاده از نظریه داده بنیاد و در بخش کمی داده های جمع آوری شده به کمک نرم افزارهای SPSS و LISREL مورد سنجش قرار گرفت.<br /> درنهایت نیز، الگوی یکپارچه سازی سرآمدی مدیریت دانش راهبردی با سه مؤلفه کلیدی (راهبردها، فرایندها، نتایج)، 19 معیار، 140 زیرمعیار، 4 متغییر زمینه ساز و 4 متغیر بازدارنده، طراحی شد. همچنین، نتایج تحلیل کمی نشان داد که شرکت گاز استان خوزستان 1257 امتیاز را از مدل تعالی مدیریت دانش راهبردی کسب نموده است که این نتیجه شکاف 983 امتیازی را نشان می دهد.
۵.

شناسایی و اولویت بندی عوامل موثر بر جذب و نگهداشت استعدادهای علمی در دانشگاه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: مدیریت استعداد تصمیم گیری چند معیاره روش بهترین بدترین (BWM) دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۰۹ تعداد دانلود : ۳۳۲
 هدف این پژوهش، شناسایی و اولویت بندی عوامل مؤثر بر جذب و نگهداشت اعضای هیئت علمی در دانشگاه هاست. بدین منظور عوامل مؤثر بر جذب و نگهداشت اعضای هیئت علمی با مبنا قراردادن پژوهش ورهاگن، بومی سازی و تعیین شدند. در این پژوهش از روش بهترین بدترین برای رتبه بندی این عوامل استفاده شده است. پرسشنامه طراحی شده براساس مدل بهترین بدترین، به اساتید دانشگاه که در حوزه منابع انسانی، سال ها تدریس و تحقیق نموده اند، داده شد تا به صورت جداگانه در ارتباط با "جذب" و سپس "نگهداشت" استعدادهای علمی، نظرات کارشناسی خود را ارائه کنند. جامعه موردمطالعه تحقیق شامل کلیه متقاضیان جذب هیئت علمی و اعضای کنونی هیئت علمی دانشگاه هاست و نمونه اطلاع دهنده به منظور بومی سازی مدل مفهومی تحقیق و پاسخ دهی به پرسشنامه های اولویت بندی شامل پنج تن از خبرگان باسابقه و تجربه هستند. درنتیجه می توان ادعا نمود که نمونه گیری در تحقیق حاضر به صورت قضاوتی و هدف مند انجام شده است. نتایج این پژوهش نشان می دهد به منظور موفقیت در جذب استعدادهای علمی، توجه به عوامل برند و شهرت دانشگاه و ارزش و فرهنگ دانشگاه حائز اهمیت است. همچنین به منظور موفقیت در نگهداشت استعدادهای علمی موجود، توجه به عوامل ارزش و فرهنگ و جو تدریس و آموزش حائز اهمیت است. توجه دانشگاه ها به عوامل مهم شناسایی شده در این پژوهش می تواند به جذب بهتر استعدادهای علمی کمک شایانی کند.
۶.

شناسایی راهبرد های چرخش منابع انسانی در مرحله افول کسب وکارهای کوچک و متوسط(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: مرحله افول راهبرد چرخش راهبرد منابع انسانی صنعت مواد غذایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۲ تعداد دانلود : ۴۵۹
در اقتصاد امروزی، محیط کسب وکار، پیچیده، پویا و بیش از پیش رقابتی می باشد و مواجه شدن با این محیط رقابتی، زمینه را برای ایجاد افول شرکت ها فراهم کرده است. ازآنجاکه منابع انسانی، نقش عمده ای در بهبود عملکرد و در نتیجه بقای شرکت ها در شرایط بحرانی دارد، لذا این مقاله به دنبال شناسایی ابعاد جدیدی از راهبرد های منابع انسانی در مرحله افول شرکت هاست. جامعه آماری تحقیق، مدیران ارشد شرکت های فعال در صنعت مواد غذایی هستند که دوره زمانی افول حداقل یک ساله را تجربه کرده اند. در این تحقیق از تحلیل محتوای کیفی استفاده شده و برای انجام مصاحبه ها روش گلوله برفی به کار گرفته شده است. همچنین باید خاطر نشان کرد که این تحقیق حاصل مصاحبه های نیمه ساختاریافته ای از یازده مدیر ارشد شرکت های نمونه بوده است. نتایج نشان داد که راهبرد های منابع انسانی در زمان افول، 6 تم، 12 مؤلفه و 39 گویه می باشند و شامل: راهبرد سطح مدیر عامل، راهبرد سطح تیم مدیریت ارشد، راهبرد کاهش هزینه، راهبرد منابع انسانی نوآورانه، راهبرد تغییر فرهنگ و درنهایت راهبرد ابتکاری هستند. عنوان برخی تم ها با ادبیات موضوع یکسان است، ولی زیرمؤلفه ها و گویه های سازنده آن تاحدودی متفاوت می باشد. همچنین ورود تم راهبرد ابتکاری به ادبیات نیز از نوآوری های این پژوهش است.
۷.

واکاوی و تبیین پیامدهای شغلی و سازمانی بازاریابی داخلی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: بازاریابی داخلی پیوند با شغل تعهد سازمانی حمایت سازمانی ادراک شده عجین شدن با شغل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۴ تعداد دانلود : ۶۰۳
هدف پژوهش حاضر، بررسی تأثیر بازاریابی داخلی بر پیامدهای شغلی (رضایت شغلی، عجین شدن با شغل و پیوند با شغل) و پیامدهای سازمانی (تعهد سازمانی، هویت سازمانی و حمایت سازمانی ادراک شده) در دفاتر و شعب بیمه پاسارگاد در استان تهران بوده است. در این پژوهش پیمایشی، جامعه هدف، شامل تمامی کارکنان دفاتر و شعب بیمه پاسارگاد در استان تهران و روش نمونه گیری، خوشه ای دومرحله ای بوده است. حجم نمونه براساس فرمول کوکران، 385 نفر ، ابزار جمع آوری اطلاعات، پرسشنامه و روش تحلیل داده ها مدل سازی معادلات ساختاری با استفاده از نرم افزار SmartPLS2.0.M3 بوده است. مطابق نتایج پژوهش، بازاریابی داخلی بر رضایت شغلی، عجین شدن با شغل و پیوند با شغل تأثیر معنی داری داشته است. همچنین اثر معنی دار بازاریابی داخلی بر تعهد سازمانی، هویت سازمانی و حمایت سازمانی ادراک شده نیز تأیید شد. این پژوهش مدلی جامع از تأثیر بازاریابی داخلی بر پیامدهای شغلی و پیامدهای سازمانی را در بافت فرهنگی-اجتماعی ایران و در بخش خصوصی مورد تحلیل و بررسی قرار داده است.
۸.

بررسی و شناسایی عوامل مؤثر بر ناهنجاری های رفتاری منابع انسانی در بعد اخلاقی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: ناهنجاری اخلاقی ناهنجاری رفتاری کج رفتاری منابع انسانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۴۲ تعداد دانلود : ۶۴۳
اندیشمندان حوزه انحرافات اجتماعی از سه منظر زیست شناختی، روان شناختی و جامعه شناختی به ناهنجاری های اجتماعی پرداخته اند. نظریه های زیست شناختی و نظریه های روان شناختی می کوشند بین ناهنجاری های رفتاری و و روانی انسان، رابطه برقرار کند. این دو رویکرد به رفتارو ویژگی های فردی می پردازند. نظریه های جامعه شناختی به نقش و رفتار انسان در سطح سازمان توجه دارد. علاوه بر رویکردها و نظریه ها در باره رفتار ناهنجار افراد، عواملی نیز در بروز ناهنجاری های رفتاری انسان ها دخالت دارد که در سه سطح فردی، اجتماعی و سازمانی به آنها پرداخته شده است. روش تحقیق از این جهت که به دنبال یافتن علل یک رفتار خاص در یک جامعه بزرگ است، روش پیمایشی – تبیینی و ازنظر هدف تحقیق، کاربردی است.  قلمرو تحقیق ازنظر مکانی، مطالعه سازمانی در سطح کشور، ازنظر زمانی زمستان 1395تا تیرماه 1396 و جامعه آماری با 25 پرونده را به صورت تمام شماری، شامل می شود. این تحقیق با استفاده از ابزار پرسشنامه محقق ساخته و با نرم افزار  spssو pls3 smart میان کارکنان ، مورد آزمون قرار گرفت. نتایج تحقیق نشان داد، عوامل اجتماعی با 8/52 درصد، عوامل سازمانی با 6/19 درصد و عوامل فردی با 2/ 19 درصد بر رفتار ناهنجارکارکنان تأثیرگذار بودند.
۹.

تاثیر مدیریت دانش بر عملکرد سازمانی با ملاحظه نقش میانجی اقدامات راهبردی مدیریت منابع انسانی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: مدیریت دانش طریق اقدامات راهبردی منابع انسانی عملکرد سازمانی ایران خودرو دیزل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۴۴ تعداد دانلود : ۴۳۰
هدف اصلی پژوهش حاضر تعیین تأثیر مدیریت دانش بر عملکرد سازمانی با ملاحظه نقش میانجی اقدامات راهبردی منابع انسانی است. پژوهش حاضر ازلحاظ هدف، کاربردی و به صورت توصیفی همبستگی اجرا شد. جامعه آماری این تحقیق کلیه کارکنان شرکت ایران خودرو دیزل به تعداد 750 نفر بودند که با استفاده از فرمول کوکران تعداد 254 نفر به روش تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزار اصلی جمع آوری اطلاعات، پرسشنامه بود. در بخش مدیریت راهبردی منابع انسانی از پرسشنامه هانگ و چانگ (2006)، عملکرد سازمانی، ونگ و همکاران (2005) و مدیریت دانش از وانگ و احمد (2010) استفاده شد. روایی آن به صورت محتوایی و پایایی آن ازطریق آلفای کرونباخ محاسبه و به ترتیب برای مدیریت راهبردی منابع انسانی  845/0، عملکرد سازمانی 867/0 و برای مدیریت دانش 829/0 محاسبه شد. اطلاعات جمع آوری شده با استفاده مدل سازی معادلات ساختاری تجزیه و تحلیل شد. یافته های تحقیق نشان داد مدیریت دانش به صورت مستقیم و غیرمستقیم ازطریق اقدامات راهبردی منابع انسانی بر عملکرد سازمانی تأثیر دارد.
۱۰.

مدیریت بهینه منابع انسانی نخبه با بررسی نیازها، موانع و مشکلات و راهکارهای پیشنهادی از دیدگاه خود آنها(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: مدیریت منابع انسانی نخبه نیازها موانع و مشکلات راه کارها

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۷۲ تعداد دانلود : ۷۳۸
توسعه هر کشوری ریشه در کارآمدی نخبگان آن کشور دارد. هدف پژوهش حاضر، بررسی نیازها، موانع، مشکلات و راهکارهای پیشنهادی نخبگان و برداشتن گامی در راستای مدیریت بهینه منابع انسانی نخبه است. رویکرد پژوهش، کیفی از نوع پدیدارشناسی است. جامعه پژوهش شامل همه نخبگانی است که در سطح بنیاد ملی نخبگان دارای پرونده بوده و شامل 14800 نفر می باشند. از روش نمونه گیری هدفمند از نوع تغییرات بیشینه استفاده شد و از گروه های نُه گانه نخبگان، درمجموع پنجاه وپنج نفر در گروه نمونه قرار گرفتند. داده ها به روش مصاحبه نیمه ساختارمند گردآوری شد. یافته ها برای هر نُه گروه در سه بخش مجزای نیازها؛ موانع و مشکلات، و راهکارها با روش کدگذاری رنگی کوربین و استراس تجزیه وتحلیل شدند. مقوله های هر بخش، برحسب فراوانی هر مقوله که بیانگر اهمیت آن است، ارائه شده است. تعدادی از نیازها و مشکلات برای نُه گروه نخبگان عمومیّت داشته و توجه ویژه ای را می طلبند و شامل «اشتغال متناسب با توانمندی ها؛ تسهیل ادامه تحصیل در مقاطع تحصیلات تکمیلی، بوروکراسی اداری و توجیه نبودن دانشگاه ها و سایر مؤسسات و سازمان های مرتبط با امور نخبگان؛ مشکلات تسهیلات ارائه شده توسط بنیاد و بی توجهی به نخبگان حوزه علوم انسانی» می باشند.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۵۵