محمود ابوالقاسمی

با توجه به نوپا بودن موضوع رهبری اصیل در ادبیات رهبری و وجود ابهام در مورد ساختار و مولفه های آن در بین تحقیقاتی که انجام گرفته است و همچنین احساس خلاء روزافزونی که در دو دهه اخیر در گرایش به سمت رفتارهای اصیل رهبری در سازمان ها دیده می شود، نیاز به شناخت بیشتر و بهتر مفاهیم و ساختار رهبری اصیل را در بین محققان حوزه مدیریت و رهبری، شدت بخشیده است؛ هدف تحقیق حاضر، بر آن است با شناخت و شناسایی جامع تر مفاهیم و مولفه های تشکیل دهنده رهبری اصیل، از ابهامات ساختاری آن کاسته و با مطالعه ای نظام مند و متمرکز بر زمینه رهبران دانشگاهی با ارائه الگویی یکپارچه به این سئوال کلی پاسخ دهد که رهبری اصیل دانشگاهی چیست و از چه ابعادی تشکیل شده است. این پژوهش با استفاده از روش کیفی فراترکیب انجام گرفته است. جامعه پژوهش شامل 61 مورد (مقاله، کتاب/ فصل کتاب و رساله) می باشد که از بین 2186 سند بررسی شده انتخاب گردید. یافته های فراترکیب به شناسایی 305 مفهوم اولیه، 59 زیرمقوله و نهایتاً 4 بعد رهبری اصیل دانشگاهی شامل: خود شدن، مثبت گرایی، اصالت رابطه ای و اخلاق مداری منجر شد. با توصیف روند و دلایل احصاء مولفه های بدست آمده و مقایسه رهبری اصیل با سایر سبک های رهبری، به کاستن از ابهامات ساختاری و شفافیت بیشتر آن پرداخته شده است.

هدف این پژوهش بررسی تأثیر آموزش کارآفرینی در بستر فناوری بر تقویت روحیه کارآفرینانه دانش آموزان پایه ششم ابتدایی است. روش پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر روش شبه تجربی با دو گروه آزمایش و کنترل است. جامعه آماری پژوهش حاضر را 60 دانش آموز 12 ساله پایه ششم ابتدایی در شهر کرج تشکیل می دهند. ابزار پژوهش براساس طرح درس کار و فناوری پایه ششم بود که به مدت یک ماه ارائه شد. ابزار اندازه گیری نیز پرسشنامه استاندارد روحیه کارآفرینی بهرام زاده و همکاران (1388) بود. در این مطالعه به منظور تعیین روایی از روش محتوایی و پایایی از محاسبه ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد. برای تحلیل داده ها از روش های آماری و نرم افزار SPSS در دو سطح توصیفی و استنباطی استفاده شد. نتایج نشان می دهد که آموزش کارآفرینی در بستر فناوری بر تقویت خلاقیت، انگیزه پیشرفت، عزت نفس، منبع نظارت، ریسک پذیری و آینده نگری دانش آموزان پایه ششم ابتدایی تأثیر مثبت و معنادار دارد.

روانشناسی مثبت گرا به دنبال بهزیستی و شادمانی است و مؤلفه ارزشمندی می باشد که زندگی را رضایت بخش می کند و نقاط قوت انسانی و عملکرد افراد را بهبود می بخشد. مطالعه حاضر با هدف کشف مؤلفه های روانشناسی مثبت گرا و سپس تدوین و روایی یابی بسته نوین آموزشی مثبت گرا در جهت تکمیل و گسترش نظریه بهزیستی، در دو مرحله اجرا شد. بسته آموزشی نوین روانشناسی مثبت گرا به کشف مؤلفه هایی اعم از ذهن آگاهی، کنجکاوی، شجاعت،  تاب آوری، اخلاق، کنترل و سلامت روان، و سلامت جسمانی، هیجان مثبت، روابط مثبت، مجذوبیت، هدف و معنای زندگی، دستاوردها و موفقیت ها، بر مبنای نظریه سلیگمن پرداخته و سعی در بسط و گسترش نظریه بهزیستی (پرما) دارد. مطابق نظر متخصصان تمام موضوعات بسته دارای ضریب نسبی محتوا  (CVI) و شاخص روایی محتوا (CVR) قابل قبولی هستند و می تواند جزء مداخلات آموزشی مثبت گرایی قرار بگیرد.

مقدمه و هدف: پژوهش حاضر باهدف شناسایی شایستگی های رهبران آینده در نظام آموزش عالی صورت گرفته است. رویکرد پژوهش حاضر کیفی و از نوع تحلیل مضمون حاصل از مصاحبه های پدیدارشناختی است. روش شناسی پژوهش: جامعه موردمطالعه شامل 16 نفر از خبرگان حوزه توسعه رهبری برای فرایند مصاحبه با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند بوده است. به منظور کیفیت کدگذاری، از قابلیت اعتماد، تأییدپذیری و اطمینان پذیری برای یافته ها استفاده شده و ضریب توافق بین ارزیابان 89/0 به دست آمده است. یافته ها: طبق یافته های این پژوهش شایستگی های رهبران آینده در نظام آموزش عالی از 8 بعد فردی، مدیریت تعاملات اجتماعی-سازمانی، هوش فرهنگی، شهروند جهانی، دانش سازمانی و برنامه ریزی راهبردی، دیپلماسی سازمانی، مسئولیت اجتماعی و گفتمان سازی تشکیل شده است. بحث و نتیجه گیری: با اطلاع از یافته های پژوهش حاضر می توان به شاخص هایی در توصیف شایستگی های رهبران آینده نظام آموزش عالی دست یافت تا در جهت انتخاب و توسعه آنان در آموزش عالی اقدام نمود.

هدف پژوهش حاضر، طراحی الگوی توسعه حرفه ای معلمان برای ایفای نقش رهبری در مدارس ابتدایی است. جامعه پژوهش را خبرگان علمی دانشگاه ها و مدیران و معلمان مدارس استان گیلان تشکیل می دهند. با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند از نوع گلوله برفی با دوازده نفر از اعضای جامعه پژوهش مصاحبه نیمه ساختاریافته انجام شد. سپس با استفاده از روش تحلیل مضمون متن مصاحبه ها تحلیل شدند. در این پژوهش، به منظور اعتمادپذیرساختن یافته ها فرایند کدگذاری، تحلیل، نمایش نوشتاری و دیداری داده ها منظم و دقیق توصیف شدند. همچنین به منظور اعتبارسنجیِ الگوی پژوهش از روش دلفی و برای تحلیل نتایج از آزمون دوجمله ای استفاده شد. نتایج بخش کیفی نشان می دهد برای جلوگیری از هدررفتن نیرو و سرمایه معلمان انتظار می رود معلم ها در چهار بعد شخصیتی توانایی های خود را ارتقا دهند: توانایی مدیریتی (شش مؤلفه)؛ چشم انداز توسعه ای (چهار مؤلفه)؛ تشریک مساعی (پنج مؤلفه) و تأثیرگذاری و نفوذ (ده مؤلفه). همچنین از مدارس انتظار می رود در بعد زمینه سازی رشد و توسعه حرفه ای معلمان (چهار مؤلفه) تلاش کنند. علاوه براین، نتایج اعتبارسنجی الگوی پژوهش نشان دهنده اعتبار کافی این الگوست. در مقابل دو مؤلفه «ایجاد محیطی انتقادپذیر و منتقد» و «ایفای نقش منتورینگ» اعتبار کافی نداشتند.

نقش دانشگاه ها در توسعه اقتصادی و اجتماعی در سال های اخیر، موضوع بحث محققان و سیاست گذاران آموزش عالی بوده؛ به طوری که در نظر آنان، دانشگاه های کارآفرین به عنوان بازیگر کلیدی رقابت، رشد اقتصادی و ثروت شناخته می شوند. در این راستا پژوهش آمیخته (کیفی - کمی) حاضر، به ارائه الگویی برای توسعه و عملیاتی شدن کارآفرینی در دانشگاه آزاد اسلامی پرداخته است. در بخش آمار کیفی، نمونه آماری شامل 20 نفرازمسئولان دانشگاه، مدیران کارآفرین، استادان، مدیران پارک علم و فناوری، متخصصان در حوزه کارآفرینی، مدیران شرکت های دانش بنیان، شرکت های خصوصی، مسئولان آموزش بازرگانی، ریاست پارک علم و فناوری، مدیرعامل شرکت رباتیک و دانشجویان بودند که به صورت هدفمند انتخاب شدند و مورد مصاحبه قرار گرفتند. نمونه بخش کمی نیز 365 نفر بود که به سؤالات پرسشنامه پاسخ دادند. برای تجزیه وتحلیل داده های بخش کیفی از فرایند کدگذاری (باز، محوری و انتخابی) و برای داده های بخش کمی از نرم افزار  Amosاستفاده شد. یافته های پژوهش در بخش کیفی، حاکی از آن بود که الگو، شامل ابعاد زیرساختی، مدیریتی، منابع انسانی محیطی و عملیاتی است. در بخش کمی هم شاخص های مدل، برازش مناسبی را نشان می دهند. سطح پوشش p value برابر با 0.313 بوده که بیانگر مناسب بودن برازش مدل است؛ از طرف دیگر، ریشه میانگین مربعات خطای برآورد- به عنوان شاخصی مهم- دارای مقدار 0.07 بوده که کمتر از 0.1 است؛ دیگرشاخص های برازش الگو مانند TLI0/92؛NFI 0/951؛ CFI 0.94؛ IFI 0.94؛ RFI 0.911 و شاخص کای اسکور بهنجارشده به درجه آزادی 1.45، نشان دهنده برازش مطلوب و تأیید الگو هستند.

یافته های پژوهشی بر کژکارکردی فرایند سیاستگذاری در آموزش و پرورش ایران دلالت دارند. سهمی از این ناکارآمدی به ناهمکنشی کارکردی و عدم انسجام نهادهای بخشی و فرابخشی سیاستگذار در این حوزه، به دلیل عدم دسترسی به اطلاعات نظام مند مربوط می شود. سیاستگذاری داده باز رویکردی جدید است که سعی در افزایش مشارکت افراد و نهادهای گوناگون در فرایند سیاستگذاری عمومی دارد. در این راستا هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی تأثیر سیاستگذاری داده باز بر هم افزایی نهادهای سیاستگذار در آموزش و پرورش ایران بوده است. رویکرد روش شناسی پژوهش از نوع ترکیبی (متوالی- اکتشافی) بوده است. در گام کیفی پژوهش به منظور شناسایی عوامل مؤثر بر هم افزایی نهادهای سیاستگذار، 13 نفر از خبرگان سیاستگذاری آموزش و پرورش ایران که تجاربی ارزشمند در حوزه وزارت، مجلس شورای اسلامی و شورای عالی انقلاب فرهنگی و غیره داشتند، با روش نمونه گیری هدفمند/گلوله برفی انتخاب شدند. فرایند مصاحبه عمیق نیمه ساختارمند تا رسیدن به مرحله اشباع نظری ادامه یافت. طی این مرحله 45 عامل در قالب چهار بعد محتوایی، فرایندی، ساختاری و ارتباطی شناسایی شدند. یافته های بخش کمی نشان دادند که متغیر الزامات سیاستگذاری داده باز توان تبیین حدود 67 درصد از تغییرات واریانس متغیر هم افزایی نهادهای سیاستگذار را در آموزش و پرورش داشته است. بیشترین تأثیر این الزامات نیز بر ابعاد فرایندی و ساختاری متغیر هم افزایی با حدود 57 درصد بوده است.

در دوران همه گیری کووید- 19 و غیر حضوری شدن آموزش، مشکلات زیادی برای والدین و دست اندرکاران آموزش به خصوص در مدارس ابتدایی به دلیل بی سابقه بودن شرایط پیش آمده و نبود تجربه قبلی و الگوی مدون ایجاد شد. هدف از این مطالعه کیفی کاوش تجارب والدین، معلمان، مدیران مدراس در این دوران به منظور ارائه الگویی تجربی از فرایند مشارکت والدین در آموزش مجازی دانش آموزان مدارس ابتدایی است. داده های پژوهش از طریق مصاحبه های نیمه ساختار یافته با والدین، معلمان و مدیران مدارس ابتدایی شهر تهران در سال تحصیلی 1399 و 1400 گردآوری شد. داده های به دست آمده در دو مرحله کدگذاری دور اول و کدگذاری دور دوم یا کدگذاری الگو بر اساس روش های کدگذاری اکتشافی مایلز و همکاران (2020) ، تحلیل شد. یافته های پژوهش نشان داد عوامل سه گانه بهبود تجربیات آموزشی دانش آموزان، حمایت عاطفی و تعامل و ارتباط با محیط و مدرسه، والدین را به سوی «مشارکت در آموزش مجازی دانش آموزان» سوق می دهد. این مشارکت در دو بعد مراقبت آموزشی و نظارت و کنترل فرزندان نمود پیدا می کند. مشارکت والدین و اجتماع مدرسه در شرایط یکسانی رخ نمی دهد و متأثر از عوامل نهادی و زیرساختی، استفاده از توانایی های والدین در اجرای برنامه درسی و حمایت آن ها از یادگیری فرزندان است. شرکت کنندگان گزارش دادند کاربرد روش های تعاونی و کمک رسانی و روش های مبتنی بر فعالیت های اجتماعی منجر به درک مشارکت والدین به عنوان ضرورتی اجتماعی و مدنی شد و در بهبود فرایندهای تدریس و یادگیری دانش آموزان اثر داشت. نتایج حاصل از این پژوهش می تواند به عنوان چارچوبی برای مدارس و مؤسسات آموزشی در جهت استفاده از ظرفیت والدین خصوصاً در آموزش مجازی به عنوان راهبردی مکمل مورد استفاده قرار گیرد.

هدف: ذی نفعانِ علم و فناوری مانند دیگر حوزه های سیاستگذاری عمومی، با تاثیرگذاری و تاثیرپذیری از سیاست ها، نقش مهمی در موفقیت و شکست سیاست ها دارند. پژوهش حاضر با هدف تحلیل تعاملاتِ پیش بینی شده ذی نفعان علم و فناوری در قوانین و اسناد بالادستی انجام شد. طرح پژوهش/ روش شناسی/ رویکرد: پژوهش از نظر هدف، کاربردی است و از نظر روش جمع آوری داده ها، تحلیل مضمون است. بدین منظور از میان اسناد و قوانین علم و فناوری، یازده سند به صورت هدفمند انتخاب شد و در چهار بُعد شناسایی ذی نفع، نوع، هدف، و روش تعامل ذی نفع مورد تحلیل و بررسی قرار گرفت. یافته ها: در تحلیل انجام شده، ذی نفعان در چهار بخشِ ذی نفعان دولتی، خصوصی، اشخاص، و جامعه مدنی دسته بندی شدند که ذی نفعان بخش دولتی بیش ترین سهم را داشتند. تعاملات ذی نفعان در هفت نوع پیش بینی شده که تعامل «نهاد با نهاد» بیش ترین فراوانی را داشته است. اهداف تعاملات ذی نفعان در پانزده مضمون پیش بینی شده که مهم ترین آن ها «رشد و توسعه علم و فناوری» و «تقویت تعاملات بین ذی نفعان» بوده است. روش های تعامل ذی نفعان در قالب ده مضمون فراگیر معرفی شد که در این میان «طراحی و تدوین سازوکارهای تشویقی» و «ایجاد شبکه های همکاری» به عنوان روش های مهم تر تعامل معرفی شدند. ارزش/ اصالت پژوهش: این پژوهش برای نخستین بار نگاه جامعی به موضوع تعاملات ذی نفعان داشته که علاوه بر شناسایی ذی نفعان، مشخص کرده است که این ذی نفعان چگونه، با چه اهدافی، و در چند حالت با یکدیگر تعامل داشته اند.

پژوهش حاضر با هدف شناسایی و بررسی چالش های آموزشی، پژوهشی و سازمانی اعضای هیأت علمی تازه کار کشور افغانستان در تطابق با معیاری های نوین آموزش و پژوهش  از دیدگاه صاحب نظران به روش آمیخته اکتشافی (کمی و کیفی) انجام شده است. در بخش کیفی تحقیق حاضر مشارکت کنندگان شامل 33  تن از خبرگان، صاحب نظران، استادان دانشگاه ها، رییس و معاونان دانشگاه و استادان تازه کار به صورت هدفمند برای انجام مصاحبه انتخاب شد. در بخش کمی جامعه آماری پژوهش حاضر شامل استادان تازه کار دانشگاه قندهار است که کمتر از۱۰سال سابقه کار داشته باشند. حجم جامعه آماری در بخش کمی مشتمل بر 190 نفر استاد تازه کاراست. نمونه گیری نیز براساس جدول مورگان برابر با 122 نفر تعیین شد. جمع آوری داده ها در مرحله نخست با ابزار مصاحبه نیمه ساختار یافته و به روش تحلیل محتوا، بررسی پاسخ به سوالات مصاحبه و تحلیل اسناد انجام شد؛ در بررسی اسناد تمامی اسناد موجود در زمینه موضوع پژوهش که پژوهشگر به آن دسترسی داشت، مورد بررسی قرار داد و با استفاده از تحلیل محتوا، محتوای مورد نیاز استخراج و استفاده شد. در مرحله دوم پس از تدوین پرسشنامه بر اساس نظرات مصاحبه شوندگان در سطح دانشگاه قندهار انجام شد. همچنین پایایی پرسشنامه به کمک آزمون آلفا کرونباخ، 895/0 برآورد گردید. پس از گردآوری داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS 26  داده ها با استفاده از آزمون رتبه بندی فریدمن مورد بررسی قرار گرفته و در هر سطح آموزشی، پژوهشی و سازمانی، بر اساس نظرات نمونه آماری حاضر در پژوهش، مهم ترین چالش ها بدست امده و چالش های پیش رو رتبه بندی شدند. مقایسه میانگین رتبه ها نشان می دهد که بالاترین میانگین رتبه (84/2) به ویژگی چالش های سازمانی اختصاص دارد و بدین معناست که مهم ترین چالش اساتید استادان تازه کار، چالش سازمانی است. بعد از این چالش، مهم ترین چالش اساتید به ترتیب شامل چالش های پژوهشی و چالش های آموزشی می باشد. برای استنادات بعدی به این مقاله، قالب زیر به نویسندگان محترم مقالات پیشنهاد می شود: Nazari, Q., Abolghasemi, M., Alami, F. Mohammadi Chaboki, R. & Ghahramani, M. (2022). Examining the Educational, Research and Organizational Challenges of New Faculty Members of Kandahar University, Afghanistan. Journal of Science & Technology Policy , 15(3), 1-12. {In Persian}.  

در پژوهش حاضر سعی شد با بهره گیری از روش تحلیل محتوی کیفی و با نمونه گیری هدفمند و به وسیله مصاحبه نیمه ساختاریافته با 14 نفر از خبرگان و صاحب نظران علمی و اجرایی و درکی نظام مند از مسائل موجود در سیاستگذاری تولید علم نافع در نظام آموزش عالی کشور ارائه گردد. در گام بعدی، مسئله بندی و لایه بندی مسائل از طریق اجرای گروه کانونی و با مشارکت 6 نفر از افراد شرکت کننده در مصاحبه های نیمه ساختار یافته انجام یافت. مصاحبه های انجام شده در هر دو مرحله (نیمه ساختاریافته و گروه کانونی) ضبط شدند و به شیوه مبتنی بر الگوی گرانهایم و لاندمن (2004) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته های پژوهش نشان داد که مسائل سیاستگذاری تولید علم نافع را می توان در هشت مضمون (مسئله)؛ «ضعیف بودن پیوند بین دانشگاه و جامعه»، «نبود نظام نظارت و اعتبارسنجی مناسب برای رتبه بندی و تضمین کیفیت نهاد های علمی»، «ناکارآمدی نظام ارتقاء مرتبه اعضای هیئت علمی در جهت دهی فعالیت های اعضای هیئت علمی به سمت نیاز ها و مسائل کشور»، «نبود نظام مدیریت ملی و یکپارچه پژوهش در کشور»، «ناکارآمدی شیوه تأمین و تخصیص منابع مالی پژوهش»، «پایین بودن منابع مالی و اقتصادی اختصاص یافته به پژوهش و تولید علم»، «مبتنی نبودن سیاستگذاری های علم بر آمایش آموزش عالی» و «ضعف در آموزش های کاربردی و آموزش پژوهش محور» ارائه نمود. همچنین لایه بندی مسائل فوق بر مبنای سه معیار گلوگاهی بودن مسئله، رابطه علت و معلولی بین مسائل و ویژگی برتری و نازسازگاری نشان داد که مسئله «مبتنی نبودن سیاستگذاری های علم بر آمایش آموزش عالی» لایه اصلی در نظام مسائل سیاستگذاری تولید علم نافع محسوب می گردد.

هدف این پژوهش تدوین مدل تاب آوری مدیران مدارس ابتدایی بود. این پژوهش به شیوه کیفی و با استفاده از رویکرد زمینه ای انجام شد. با روش نمونه گیری هدفمند، 12 متخصص روانشناسی تربیتی و مدیریت آموزشی بررسی شدند و داده ها تا رسیدن به اشباع نظری با استفاده از مصاحبه های نیمه ساختاریافته گردآوری شد. از نرم افزار MAXQDA2018 برای تجزیه وتحلیل داده ها استفاده گردید. 180 کد اولیه در کدگذاری باز به دست آمد که در کدگذاری محوری بر اساس شباهت موضوعی در 20 دسته موضوعی قرار داده شدند. در مرحله کدگذاری انتخابی، تاب آوری مدیران مدارس ابتدایی به عنوان متغیر مرکزی یا مقوله اصلی شناخته شد. مدل تاب آوری مدیران مدارس ابتدایی می تواند نقشه مفهومی ارزشمندی برای هدایت دامنه وسیعی از خدمات نظام آموزشی باشد. در کوشش هایی که برای کمک به مدیران مدارس ابتدایی برای مقابله و سازگاری در طول شرایط سخت و بحران ها صورت می گیرد. یک دیدگاه نظام مند درباره تاب آوری بسیار حائز اهمیت است.

هدف: دفاتر انتقال فناوری دانشگاهی به واسطه نقش میانجی گری محیط علمی و کسب وکار که عموماً در قالب ساختارهای درونی دانشگاه موردتوجه قرار می گیرند؛ در سال های اخیر در بسیاری از دانشگاه های پیشرو موردتوجه جدی بوده است. از سوی دیگر، یافته های پژوهشی و تجربی بر فاصله قابل ملاحظه از نقش آفرینی مؤثر این نهادها در اکوسیستم کارآفرینی دانشگاه اشاره دارد. به نظر می رسد یکی از مهم ترین دلایل این مسئله، ناهم سویی استراتژیک ساختارهای کلان از منظر حکمرانی دانشگاهی با کارکردهای این دفاتر باشد؛ بنابراین هدف پژوهش حاضر بررسی سهم و نقش حکمرانی دانشگاهی بازار گرا در تحقق کارکردهای دفاتر انتقال فناوری دانشگاهی در آموزش عالی ایران بوده است. روش شناسی: پژوهش حاضر با کاربست روش آمیخته از نوع اکتشافی-تدوین ابزار و با هدف بررسی تأثیر حکمرانی دانشگاهی بازار گرا بر تحقق بهینه کارکردهای دفاتر انتقال فناوری دانشگاهی؛ ابتدا به شناسایی شاخص های حکمرانی بازار گرا و کارکردهای دفاتر انتقال فناوری، به عنوان دو هدف جزئی پژوهش، پرداخته است. در این راستا با مرور ادبیات موضوع و مصاحبه های نیمه ساختارمند (تا رسیدن به مرحله اشباع نظری) و تلفیق یافته های این دو مرحله، فهرستی شامل شاخص های حکمرانی دانشگاهی بازار گرا، استخراج شد. در ادامه و در مرحله کمی پژوهش، با استفاده از روش رگرسیون هم زمان به بررسی سهم و نقش شاخص های مذکور در کیفیت کارکردهای دفاتر انتقال فناوری دانشگاهی پرداخته شد. یافته ها: در راستای شناسایی شاخص های حکمرانی بازار گرا، 50 شاخص در چهار بعد زمینه ای (6 مورد)، مالی (12 مورد)، علمی (17 مورد) و سازمانی (15 مورد) مورد شناسایی و تائید قرار گرفت. همچنین به منظور دستیابی به کارکردهای دفاتر انتقال فناوری دانشگاهی که دیگر متغیر پژوهش حاضر بوده است؛ با بررسی اسناد، بیانیه های مأموریت و شرح وظایف دفاتر انتقال فناوری مستقر و غیره، فهرستی مشتمل بر 25 کارکرد در قالب 5 بعد (عوامل زمینه ای؛ کشف علمی و افشای اختراع؛ ارزیابی و ثبت اختراع؛ بازاریابی و اعطای مجوز و راه اندازی استارتاپ) توسعه یافت. آزمون رگرسیون و ضرایب آن گویای آن بود که چهار بعد زمینه ای، مالی، علمی و سازمانی حکمرانی دانشگاهی بازار گرا توانسته اند به ترتیب 226/0، 232/0، 198/0 و 143/0 از واریانس متغیر کارکردهای دفاتر انتقال فناوری دانشگاهی را تبیین نمایند. بحث و نتیجه گیری: با توجه به یافته های پژوهش حاضر می توان گفت که توجه به شاخص های حکمرانی دانشگاهی بازار گرا در آموزش عالی ایران می تواند تأثیر بسزایی در ارتقای کیفیت کارکردهای دفاتر انتقال فناوری دانشگاهی داشته باشد. به عبارت دیگر فقدان رویکرد کارآفرینانه (در عمل) در حکمرانی دانشگاهی ایران موجب شده است که دفاتر انتقال فناوری از کارکرد بهینه خود فاصله معناداری داشته باشند. به نظر می رسد بهره بردن از یافته ها و توصیه های پژوهش حاضر بتواند توسعه بهینه کارکردهای دفاتر انتقال فناوری دانشگاهی را در پی داشته باشد.

روانشناسی مثبت گرا نظریه و تحقیق در مورد مولفه ای است که زندگی را ارزشمند می کند و نقاط قوت انسانی و عملکرد افراد را بهبود می بخشد. مطالعه حاضر با هدف طراحی، تدوین و روایی یابی بسته نوین آموزشی مثبت گرا بر مبنای بهبود مهارتهای حرفه ای و سرمایه فکری معلمان در سال1400-1399 در دو مرحله کلی اجرا شد. در مرحله اول طراحی و تدوین بسته نوین مثبت گرا، با روش تحلیل مضمون قیاسی انجام شد. در مرحله دوم، ضریب نسبی روایی محتوا (CVR) جهت انتخاب مهمترین و صحیح ترین شاخصهای مثبت گرا و شاخص روایی محتوا ( CVI) جهت کمیت و کیفیت ابزار و تکالیف بسته آموزشی مثبت گرا، محاسبه گردید نتایج بررسی CVR ، برابر 93/0 است که نشان دهنده انتخاب بهترین مضامین، مولفه ها و محتوا و شاخص CVI برابر 88/0 است، که نشان دهنده کیفیت تکالیف و ابزارهای سنجش، برای بسته آموزشی مثبت گرا می باشد بسته آموزشی نوین مثبت گرا به کشف مولفه های مثبت گرا اعم از کسب هیجان مثبت، روابط مثبت، مجذوبیت، هدف و معنای زندگی، دستاوردها و موفقیت ها، ذهن آگاهی، کنجکاوی، شجاعت، تاب آوری، اخلاق، کنترل و سلامت روان، و سلامت جسمانی، بر مبنای بهبود مهارتهای حرفه ای و توانمندیها و توسعه سرمایه فکری معلمان می پردازد و مطابق نظر متخصصان تمام موضوعات بسته دارای CVI و CVR مناسب و قابل قبولی هستند و می تواند سرمایه فکری و مهارتهای حرفه ای معلمان را بهبود ببخشد

هدف کلی پژوهش، شناسایی موانع و راهکارهای توسعه اشتغالپذیریِ فارغ التحصیلان از دیدگاه اساتید، کارفرمایان و صاحب نظران حوزه اشتغال برای مقطع کارشناسی در دوره های علوم رفتاری است. پژوهش حاضر یک تحقیقِ کیفی از نوع پدیدارشناسی می باشد. مشارکت-کنندگان این پژوهش را اساتید، کارفرمایان تشکیل می دهد. روش نمونه گیری در تحقیق کیفی، روش نمونه-گیری هدفمند از نوع نمونه گیری نظری می باشد. از میان شرکت کنندگان در مصاحبه 15 نفر از اساتید و 12 نفر از کارفرمایان بودند. گردآوری داده ها از طریق انجام مصاحبه نیمهساختاریافته صورت گرفت. روایی محتوایی ابزار مصاحبه ها توسط 5 نفر از صاحب نظران آموزش عالی بررسی شده و پس از تأیید به کار گرفته شد. تجزیه و تحلیل داده ها با روش تحلیل مضمون می باشد. تحلیل اولین مصاحبه با کدگذاری باز آغاز گردید و در نهایت در مصاحبه 27 به اشباع نظری رسید. در مجموع 109 مضمون مرتبط با چالش ها و موانعِ توسعه اشتغال پذیری فارغ التحصیلان از این مصاحبه ها احصا شد. سرانجام، در 6 مانع اصلی از قبیل: «موانع فردی»، «موانع دانشگاهی»، «موانع اجتماعی»، «موانع فرهنگی»، «موانع اقتصادی»، «موانع سیاسی» و 21 مانع فرعی شامل: مشکلات شناختی-رفتاری، ضعف انگیزشی، زیاده خواهی، فقدان مهارت های کارآفرینی، ضعف شایستگیهای تحصیلی و شغلی، عدم کیفیت دوره های آموزشی، ضعف دانشگاهی، نقصان برنامه درسی، فقدان بسترهای اجتماعی مناسب، ناسازگاری سازمان ها، ضعف فرهنگی، کمبود برنامه های شغلی، ناعدالتی در استخدامی ها، نیازسنجی نامناسب، ضعف اقتصادی، ناهماهنگی سرمایه انسانی و بازار کار، عدم ارتباط با بازار کار، کمبود منابع مالی، نبود مدیریت اثربخش، سیاست های ناکارآمد، و کاهش تعاملات بین المللی طبقهبندی گردید. نتایج نشان داد که مهم-ترین راهکارِ توسعه اشتغال پذیری از نظر اساتید و کارفرمایان، ضرورت اصلاح و بازنگری در برنامه های درسی است.

پژوهش حاضر با هدف ارائه مدل ساختاری توسعه فردی مدیران مخابرات ایران انجام شده است. توسعه فردی رویکردی مؤثر در توسعه نظام مند و توانمندسازی مدیران است. مواد و روش ها: روش پژوهش توصیفی، از نوع همبستگی است که، روابط اجزای مدل بررسی می شود. جامعه پژوهش شامل مدیران مخابرات به تعداد 220 نفر با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی و از جدول مورگان، 140 نفر انتخاب. برای جمع آوری داده ها از پرسش نامه محقق ساخته توسعه فردی مدیران با پایایی(96/0=α) استفاده که 16 مؤلفه و سه بعد توسعه شامل عوامل مؤثر بر توسعه فردی، فرایند و اقدامات توسعه فردی و شایستگی های فردی مدیران مورد بررسی قرار گرفت. نتیجه گیری: نتایج با کمک نرم افزار لیزرل و تحلیل مدل یابی معادلات ساختاری، نشان داد مدل ساختاری توسعه فردی مدیران مخابرات شامل سه بعد مؤثر بر توسعه فردی، فرایند و اقدامات توسعه فردی و شایستگی های فردی مدیران مخابرات بوده که هر یک از این ابعاد دارای مؤلفه های مشخص بوده و مدل از برازش مناسبی برخوداراست. لذا توسعه فردی مدیران در یک ساختار نظام مند از عوامل مؤثر تا تحقق شایستگی های فردی، مورد توجه قرار گرفت. همچنین، عوامل مؤثر فردی با ضریب مسیر (37/0=γ)، بر فرایند و اقدامات تأثیردارد. فرایند و اقدامات با ضریب مسیر (17/0=γ)، بر شایستگی های فردی تأثیرگذاشته است. ارتباطات بین اجزای مدل حاکی از وجود فرایندی مشخص و به هم وابسته است به گونه ای که عوامل مؤثر بر فرایند و اقدامات، فرایند و اقدامات بر شایستگی های فردی تأثیر دارد. بررسی اعتبار مدل با معادلات ساختاری و روابط کمی بین ابعاد مدل مورد تأیید قرار گرفت.

ساختار هر حرفه ای برای شاغلین همچون چرخه ی از تولد تا افول است که وابسته به کارراهه ی شغلی افراد، باعث ارائه ی با کیفیت تر خدمات و وظایف شغلی فرد می گردد. بلوغ در حرفه ی حسابرس در بهبه ی ویژگی های ساختاری و الزاما آور تا حد زیادی مغفول مانده است، چرا که بسیاری از ایدولوژیست های این حرفه، بیشتر تمرکز خود را بر تدوین قوانین و مقررات نموده اند، و کمتر به روح فرد شاغل در این حرفه توجه شده است. هدف این پژوهش طراحی مدل علل زمینه ای ایجاد کننده بلوغ حرفه ای حسابرسان بر اساس تحلیل داده بنیاد می باشد. روش شناسی این تحقیق از حیث نتیجه، جزء تحقیقات توسعه ای، از حیث هدف جزء تحقیقات اکتشافی و از حیث روش اجرای کار کیفی می باشد. جامعه ی آماری پژوهش شامل 14 نفر از متخصصان حسابداری بودند که از طریق روش نمونه گیری نظری انتخاب شدند و بر اساس روش شناسی کیفی از طریق تحلیل تئوری زمینه ای (تحلیل داده بنیاد) و با انجام مصاحبه داده های لازم جمع آوری گردید و کد گذاری باز، انتخابی و محوری انجام گرفت و در نهایت مدل پژوهش بر اساس چارچوب تئوریک طراحی شد. نتایج پژوهش یک سازه از علل زمینه ای ایجاد کننده بلوغ حرفه ای حسابرسان معرفی نمود که در آن بلوغ حرفه ای به عنوان یک فرآیند منسجم مبتنی بر ویژگی های شناختی که شامل 3 نوع بلوغ روانشناختی، بلوغ ادراکی و بلوغ مهارتی، ویژگی چندبعدی شامل 2 نوع بلوغ ساختاری و جایگاه شغلی و در نهایت ویژگی فراشغلی شامل بلوغ فرهنگی و بلوغ اجتماعی می باشد، در مسیر حرفه ای می تواند به اثربخشی بیشتر حسابرس کمک نماید. نتایج این تحقیق می تواند به شناخت و توسعه توانمندی های رفتاری و تخصصی یک حسابرس کمک نماید و کیفیت عملکردی آنان را نسبت به سایر حسابرسان افزایش بخشد.

پژوهش حاضر با هدف شناسایی عوامل مؤثر بر توسعه فردی مدیران شرکت های با فناوری برتر در شرکت مخابرات ایران انجام شده است. روش پژوهش حاضر آمیخته اکتشافی بوده است. جامعه پژوهش در بخش کیفی، صاحبنظران دانشگاهی و خبرگان شرکت مخابرات بوده است که با تعداد 20 نفر از آنان به روش نمونه گیری هدفمند و تا اشباع نظری، مصاحبه انجام شد. جامعه در بخش کمی شامل کلیه مدیران شرکت مخابرات ایران به تعداد 220 نفر بوده است که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی و با کمک جدول مورگان، 140 نفر تعیین شد. برای جمع آوری داده ها از مصاحبه نیمه ساختاریافته و پرسش نامه محقق ساخته با پایایی(95/0=α) استفاده شد. به منظور تحلیل داده ها در بخش کیفی از تحلیل مضمون و در بخش کمی از معادلات ساختاری استفاده شد. نتایج نشان داد که عوامل مؤثر بر توسعه فردی شامل عوامل فردی (دموگرافیک، شناختی، انگیزه درونی، توسعه طلبی و خودیادگیری)، عوامل سازمانی (جو، فناوری، ساختار، حمایت، منابع و فرهنگ سازمانی و عوامل راهبردی)، عوامل شغلی (پیچیدگی و ترغیب)، عوامل مدیریتی(باور، حمایت، مشارکت و شایستگی مدیران) و عوامل محیطی (محیط سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی) می باشند. برازش مدل با کمک مدل یابی معادلات ساختاری نشان داد مدل از برازش خوبی با داده ها برخوردار است. بر این اساس، عوامل مؤثر فردی با ضریب رگرسیون (76/0=γ)، عوامل مؤثر شغلی با ضریب رگرسیون (93/0=γ)، عوامل مؤثر مدیریتی با ضریب رگرسیون (94/0=γ)، عوامل مؤثر سازمانی با ضریب رگرسیون (93/0=γ) و عوامل مؤثر محیطی با با ضریب رگرسیون (78/0=γ)، عوامل مؤثر بر توسعه فردی مدیران شرکت مخابرات را تبیین کرده است.

با توجه به اینکه روابط قدرت در پژوهش های دانشگاهی به ویژه پژوهش های گروهی و تیمی غیرقابل انکار است، شناسایی معانی قدرت در فرایند پژوهش با بهره گیری از تجارب دانشجویان و فارغ التحصیلان، هدف پژوهش حاضر بوده است. ازآنجایی که اکتشاف و توصیف تجربیات دانشجویان و فارغ التحصیلان از معنا و مفهوم قدرت در فرایند پژوهش هدف این پژوهش بوده است، طرح پژوهش، کیفی است. در این پژوهش، دانشجویان تحصیلات تکمیلی جامعه پژوهش را تشکیل داده اند؛ زیرا دانشجویان عمدتاً هدف قدرت اساتید قرار می گیرند. روش نمونه گیری پژوهش حاضر، روش نمونه گیری غیر هدفمند و از نوع معیار (ملاک محور) است. بر این اساس، دانشجویان و فارغ التحصیلانی در این پژوهش مشارکت داده شدند که معیار تجربه پژوهش مشترک، در دسترس بودن و موافقت با انجام مصاحبه را داشته باشند. با 19 دانشجو و فارغ التحصیل دانشگاه تهران مصاحبه نیمه ساختاریافته صورت پذیرفته است. به منظور تجزیه وتحلیل داده ها از روش تجزیه وتحلیل استیوک-کولایزی-کین استفاده شده است. مشارکت طولانی مدت و پیوسته پژوهشگر در امر پژوهش، پرهیز از نتیجه گیری زودهنگام و بازنگری همکاران پژوهش، مهم ترین اقدامات پژوهشگران به منظور تحقق روایی و پایایی یافته های پژوهش بوده است. به اعتقاد دانشجویان و فارغ التحصیلان، قدرت در فرایند پژوهش، می تواند مثبت، منفی و حتی خنثی تلقی شود، همچنین می تواند هدایت گر یا بازدارنده باشد. اخلاق، آزادی عمل، کنترل آشکار، کنترل پنهان، مسئولیت ناپذیری، نفوذ، همکاری و حمایت و هدایت به عنوان معانی قدرت در فرایند پژوهش شناخته شده اند. بر اساس یافته های پژوهش، با توجه عدم تجربه مثبت در مورد نفوذ ناظران پژوهشی بر دانشجویان، به منظور مدیریت کارآمد فرایند پژوهش به آنان پیشنهاد می شود سبک های رهبری را در این فرایند مدنظر قرار دهند.