مسئولیت اجتماعی مدیریت منابع انسانی

هدف : امروزه افزایش انتظارات اجتماعی کارکنان و فشارها حتی از بیرون سازمان (عموم و رسانه ها) بر شدت توجه مدیران منابع انسانی به مسئولیت های اجتماعی افزوده است. از این رو هدف این پژوهش، شناسایی مسئولیت های اجتماعی مدیریت منابع انسانی است. طراحی/روش شناسی/رویکرد : این کار از طریق تحلیل فراترکیب انجام شد. بدین منظور پس از جستجو در پایگاه های اطلاعاتی در محدوده زمانی 1980-2019، 38 پژوهش که به صورت مستقیم، موضوع مسئولیت های اجتماعی مدیریت منابع انسانی را بررسی کرده بودند، وارد مرحله تحلیل شد. پژوهش های انتخاب شده برای کدگذاری وارد نرم افزار مکس کیودا نسخه 10 شدند. یافته های پژوهش: پس از فرایند کدگذاری، 61 کد متمایز شناسایی شد. از بین کدهای شناسایی شده؛ عدم تبعیض جنسیتی در فرصت های استخدامی مرتبط (18)، برنامه های هماهنگ سازی و تعادل زندگی خصوصی با زندگی حرفه ای (13) و توجه به رفتار برابر( غیرتبعیض آمیز ) در فرایند استخدام (10) به ترتیب بیشترین اهمیت را از نظر تعداد ارجاع در اصطلاحات پژوهشی داشتند. در مرحله بعد کدها در قالب 18 تم و در نهایت تم ها در 4 مفهوم تقسیم بندی شدند. محدویت ها و پیامدها: در این مطالعه بیشتر به مسئولیت های اجتماعی درون سازمانی مدیریت منابع انسانی پرداخته شده است. پژوهش های آتی بایستی به مطالعه مسئولیت ها در دو حوزه درونی و بیرونی به طور همزمان بپردازند. پیامدهای عملی: خروجی این پژوهش می تواند گامی در جهت توسعه شناخت مسئولیت های اجتماعی در قبال کارکنان باشد. ابتکار یا ارزش مقاله : دستیابی به مدلی جامع با روش فراترکیب نوآوری اصلی این پژوهش بوده که می تواند الگویی برای سایر تحقیقات باشد.

علی رغم پیشرفت های چشمگیر در حوزه مدیریت منابع انسانی، مسئولیت اجتماعی مدیریت منابع انسانی هنوز مغفول مانده است. پژوهش حاضر با هدف طراحی الگوی مسئولیت اجتماعی مدیریت منابع انسانی در صنعت برق اجرا شده است. روش تحقیق به صورت کیفی و مبتنی بر نظریه پردازی داده بنیاد نظام مند است. برای گردآوری اطلاعات از مصاحبه های عمیق نیمه ساختاریافته استفاده شده و تجزیه وتحلیل اطلاعات به روش کدگذاری انجام گرفت. نمونه گیری به روش نظری و با بهره مندی از تکنیک های هدف مند و گلوله برفی انجام شد. به این منظور ضمن انجام مصاحبه باز با 15 نفر از مدیران و معاونین و رؤسای گروه های منابع انسانی صنعت برق، مجموعه ای از مضامین اولیه طی فرایند کدگذاری باز گردآوری و از آنها مقوله هایی استخراج شد. سپس در مرحله کدگذاری محوری، پیوند میان این مقوله ها زیر عناوین شرایط علّی، پدیده محوری، راهبردها ، شرایط زمینه ای، شرایط مداخله گر و پیامدها تعیین شد. با تحلیل مصاحبه های انجام شده در مرحله اول، 172 کد اولیه به دست آمد. در کدگذاری انتخابی این مفاهیم به 60 طبقه تبدیل و درنهایت 21 کد محوری استخراج شد که هرکدام زیر مقوله های الگوی نظام مند (شرایط علّی، شرایط زمینه ای، راهبردها، شرایط مداخله گر و پیامدها) جای گرفت.

هدف: با توجه به نگرانی کسب و کارهای مدرن از این واقعیت که مسئولیت های اجتماعی منافع قابل توجهی برای شرکت ندارد، هدف این پژوهش، فراتحلیل نتایج پژوهش های قبلی بود که در حوزه پیامدهای مسئولیت های اجتماعی مدیریت منابع انسانی انجام شده بود. طراحی/روش شناسی/رویکرد: این کار با روش فراتحلیل انجام شد. مطابق این رویکرد و استفاده از چک لیست با جستجو در تمامی پایگاه های داده در طول 39 سال (1980-2019) در این حوزه 204 مطالعه یافت شد که از این تعداد،  29 مطالعه انتخاب و با استفاده از نرم افزار CMA2 تحلیل شد.  یافته های پژوهش:  از میان 24 متغیر شناسایی شده؛ 3 متغیر دارای اندازه اثر زیر 3/0 و ضعیف (12 درصد)، 12 متغیر اندازه اثر  بین 3/0 تا 5/0 و متوسط (50 درصد) و 9 متغیر اندازه اثر بالاتر از 5/0 و قوی (38 درصد) بودند. تعهد عاطفی و حفظ کارکنان به ترتیب قوی ترین پیامدها شناسایی شدند.محدویت ها و پیامدها: در این مطالعه به پیامدهای مسئولیت های اجتماعی مدیریت منابع انسانی روی کارکنان پرداخته شده است. پژوهش های آتی بایستی به مطالعه پیامدهای مسئولیت ها در حوزه سایر ذینفعان بپردازند.پیامدهای عملی: خروجی این پژوهش که برای اولین بار در حوزه مطالعات مسئولیت های اجتماعی مدیریت منابع انسانی با روش فراتحلیل انجام شد، می تواند در شناخت پیامدهای مهم و پیش بینی اقدامات به مدیران کمک شایانی نماید.ابتکار یا ارزش مقاله: شناسایی پیامدهای مهم مسئولیت های اجتماعی مدیریت منابع انسانی بر روی کارکنان با روش فراتحلیل نوآوری اصلی این پژوهش بوده که می تواند الگویی برای سایر تحقیقات باشد.