پژوهش های مدیریت در ایران (مدرس علوم انسانی)

در دنیای رقابتی امروز، اهمیت کنترل تولید و موجودی در شرکت های کوچک و متوسط با توجه به تأثیر عواملی همچون نوسان های تقاضا و خرابی ماشین آلات بر تولید، بیشتر از گذشته مورد توجه مدیران قرار گرفته است. سیستم های مستعد شکست زیر مجموعه ای از سیستم های تولیدی است که فرض خرابی ماشین آلات در آنها در نظر گرفته شده است. در این مقاله یک سیستم شبکه ای مستعد شکست چند محصولی با کالاهای فاسد شدنی مورد مطالعه قرار می گیرد. سیاست کنترلی تولید بر مبنای سیاست نقطه محدود کننده شامل تولید بیش از میزان مورد نیاز و نگهداری محصول در زمان هایی که ماشین سالم است بوده تا در دوره هایی که ماشین دچار خرابی می شود، برای جلوگیری از کمبود موجودی بتوان از آنها استفاده نمود. تقاضا در این سیستم ثابت است و کمبود ( نسبتی از پس افت و فروش از دست رفته) مجاز است. هدف اصلی از این مقاله، تعیین نرخ بهینه تولید به گونه ای است که امید ریاضی مجموع هزینه های تولید، نگهداری، کمبود و فساد کالا کمینه شود. به منظور تعیین نرخ بهینه تولید به دلیل قطعیت نداشتن و پیچیدگی این گونه سیستم ها، بهینه سازی بر مبنای شبیه سازی با استفاده از نرم افزار ARENA انجام شده است. در نهایت یک مثال عددی، کارایی رویکرد پیشنهادی را ارائه می دهد.

سازمان ها امروزه به دنبال تجمیع و افزایش منابع دانشی در سطح سازمان (میان کارکنان و گروه های کاری) هستند. در این مقاله به دنبال ارائه چارچوبی برای شناسایی و گروه بندی سازوکار های نشر دانش هستیم که به یادگیری و استفاده از تجارب و تخصص کارکنان درگیر در پروژه ها کمک می کند. بر این اساس به معرفی چارچوبی برای مقایسه سازوکار های نشر دانش که به طور عموم در سازمان های پروژه محور استفاه می شود، می پردازیم. بسیاری از تحقیقات صورت گرفته در این زمینه تنها به یک بعد از سازوکار های نشر دانش، یعنی سازوکار های کدگذاری شده در مقابل شخصی سازی پرداخته اند. سازوکار های شخصی سازی اغلب غیررسمی بوده و کاربرد اختصاصی دارند. در مقابل سازوکار های کدگذاری شده رسمی و شامل پایگاه های داده الکترونیکی هستند. در این مقاله به بررسی دو بعد ""سازوکار های کدگذاری شده در مقابل سازوکار های شخصی سازی"" و ""سازوکار های فردی در مقابل اجتماعی"" در قالب یک ماتریس پرداخته شده است که سپس نحوه تعامل این سازوکار ها با یکدیگر تشریح می شود. سازوکار های نشر دانش فردی غیررسمی و غیر ساخت یافته اند. در مقابل سازوکار های نشر دانش اجتماعی رسمی، ساخت یافته و توأم با امور روزمره سازمانی هستند. در ادامه با شناسایی سازوکار های نشر دانش در گروه مپنا و با توجه به ویژگی های سازمانی از جمله اندازه سازمان و پراکندگی جغرافیایی و ماهیت وظیفه ای، به گروه بندی سازوکار های نشر دانش در قالب چارچوب مذکور پرداخته شده است.

این پژوهش با هدف تدوین مدل مفهومی آمیخته بازاریابی اینترنتی و شناسایی ابعاد، مؤلفه ها و شاخص های آن با رویکرد ترکیبی (کیفی - کمی) طراحی و اجرا شده است. در مرحله کیفی به منظور ساخت مدل، داده های کیفی که محصول بررسی پیشینه تحقیق است، گردآوری و با روش فراترکیب، تحلیل و در تدوین مدل استفاده شد. در بخش کیفی، استفاده از روش فراترکیب با توجه به پیشینه نظری و تجربی به نسبت خوب در حوزه آمیخته بازاریابی به طور عام و آمیخته بازاریابی اینترنتی به طور خاص برای ترکیب نتایج و ساخت مدل بوده است. داده های کمّی با استفاده از پرسشنامه طراحی شده در این پژوهش، گردآوری شده و با رویکرد تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی با استفاده از نرم افزارهای SPSS و LISREL تجزیه و تحلیل شده است. تعداد 180 پرسشنامه با روش نمونه گیری تصادفی بین اساتید دانشگاه توزیع و پس از گردآوری و بررسی، تعداد 145 پرسشنامه مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج پژوهش نشان داد که عناصر آمیخته بازاریابی اینترنتی در دو بعد آمیخته مشترک و آمیخته اینترنتی دسته بندی می شود. نتیجه مرحله کیفی با توجه به بار عاملی و ضریب تعیین هر عامل مشخص شد که اهمیت عناصرآمیخته اینترنتی نسبت به عناصر آمیخته مشترک بیشتر می باشد. خروجی مرحله کیفی تحقیق، مدل مفهومی آمیخته بازاریابی اینترنتی است که همه ابعاد، شاخص ها و عوامل آمیخته بازاریابی اینترنتی را شامل می شود. در پایان مرحله کیفی پرسشنامه ای برمبنای مدل تحقیق استخراج و مبنای گردآوری داده های کمی واقع شد. خروجی مرحله کمی، مدل آمیخته بازاریابی اینترنتی است که شامل ابعاد، عامل ها و مؤلفه های مدل به همراه بار عاملی آنها است. این مدل با استفاده از آزمون های معتبر آماری، آزمون شده و روایی عاملی و شاخص های برازش قابل قبول دارد.

یکی از مهم ترین مفاهیم هر سازمانی در هر اندازه و هر بخشی عملکرد بازار سازمان است. موفقیت سازمان در بازار در نتیجه عملکرد بازار سازمان است در واقع می توان گفت عملکرد بازار یکی از مشخصه های مهم نتایج سازمان است. قابلیت های پویا از ضرورت های حیاتی برای بهبود عملکرد سازمان ها در محیط های متلاطم شناسایی شده است. این مفهوم در سال های اخیر توجه بسیاری از محققان مدیریت را به خود جذب کرده است. چگونگی دستیابی به این نتیجه مهم برای سازمان ها امری حیاتی است ولی با این وجود تحقیقات اندکی در این راستا انجام شده است. در این مطالعه مدل بهبود عملکرد بازار سازمان مبتنی بر ترکیبی از قابلیت های پویای مؤثر نظیر شایستگی IT، هوشیاری کارآفرینانه، ظرفیت جذب، چابکی عملیاتی و بازارگرایی به منظور بهبود عمکرد بازار در صنعت الکترونیک ایران ارائه و آزمون شده است. این مدل بر اساس چهار حوزه ادبیاتی مدیریت، یعنی ادبیات مدیریت استراتژیک در ارتباط با قابلیت های پویا، ادبیات مرتبط با حوزه بازاریابی، کارآفرینی و ادبیات مرتبط با فناوری اطلاعات ایجاد شده است. نتایج به دست آمده از نمونه آماری، مدل بالا را تأیید می کند. بنابراین می توان چنین نتیجه گیری کرد که ترکیب ارائه شده از قابلیت های پویا به بهبود عملکرد بازار کمک می نماید.

هدف از این پژوهش بررسی و تحلیل وضعیت تبادل اطلاعات میان بازیگران حوزه نانوفناوری در ایران از راه بررسی کمی روابط آنها با استفاده از روش تحلیل شبکه است. شناسایی و ترسیم شبکه های تبادل اطلاعات در حوزه نانو فناوری ایران و در نتیجه آشکار شدن بازیگران اصلی و نقاط قوت و ضعف جایگاه و ارتباطات میان بازیگران این عرصه نتیجه متأخر این پژوهش است. یافته های پژوهش نشان از مرکزیت بالای ستاد توسعه فناوری نانو به عنوان قدرتمندترین بازیگر شبکه دارد. دیگر بازیگران مرکزی شبکه عبارتند از ماهنامه فناوری نانو، واحد بازرسی و بررسی محصولات نانوی مؤسسه خدمات توسعه فناوری تا بازار (نانو مقیاس)، معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، مؤسسه خدمات توسعه فناوری تا بازار و دانشگاه صنعتی شریف. همچنین گروه شرکت های تولید محصولات نانو قدرتمندترین گروه شبکه تبادل اطلاعات می باشد. قوی ترین ارتباطات شبکه نیز میان شرکت های تولید محصولات نانو و نهادهای تنظیم کننده و پس از آن میان همین شرکت ها و نهادهای سیاستگذار وجود دارد. یافته های پژوهش نشان می دهد که نهادهای سیاستگذار کمترین تبادل اطلاعاتی را با رسانه ها، انجمن های غیر دولتی و نهادهای ترویجی دارند. بنابراین نگاه اجتماعی نهادهای سیاستگذار به نانو فناوری باید به شدت تقویت شود. از دیگر پیشنهادهای سیاستی این پژوهش آن است که ارتباطات شرکت های نانویی و شرکت های خدمات توسعه بازار و محصول - که از شدت متوسطی برخوردار است - برای توسعه فناوری نانو در ایران باید تحکیم یافته و افزایش پیدا کند.

در شرایط فزاینده رقابت کنونی استفاده از ساختار شرکت های مادر تخصصی در بسیاری از کشورهای پیشرفته و همچنین در کشور ما متداول شده است. تشکیل این شرکت ها باعث می شود که از قِبَل هم افزایی به وجود آمده میان شرکت های زیرمجموعه، ارزشی ویژه خلق شود. هم اکنون، مدیریت سازمان های چند کسب و کاره اهمیت زیادی پیدا کرده است و در این میان آمار رو به افزایش شرکت هایی که تحت ساختار هلدینگی سازماندهی می شوند، بر اهمیت موضوع می افزاید. این تحقیق بر آن است مدلی را به منظور تهیه نقشه استراتژی به عنوان اولین مرحله در اجرای استراتژی از راه کارت امتیازی متوازن در یک هلدینگ ارائه دهد. این مدل می تواند به عنوان یک داشبورد در خدمت شرکت مادر به رصد کردن شرکت های زیرمجموعه کمک شایانی کند. در این تحقیق پس از بررسی پیشینه نظری، با توجه به ماهیت موضوع، یعنی انتخاب ابعاد عملکرد، بهترین روش، مصاحبه با مدیران هلدینگ و شرکت های زیرمجموعه و به کارگیری روش تحقیق کیفی، تا این مرحله از کار، تشخیص داده شده است. پس از شناسایی ابعاد به منظور ترسیم سلسله مراتب ابعاد و ارتباط بین آنها از ابزار پرسشنامه و روش کمی مدلسازی ساختاری - تفسیری استفاده شده است. در نهایت مدلی که شامل 11 بعد در 4 سطح استخراج شده است.

صنعت نفت ایران از نقطه نظر مزایای شغلی همواره جزء بهترین سازمان ها در ایران بوده است، اما مواجهات شغلی (قرار گفتن در معرض آلاینده ها) که زمینه ساز بیماری های مزمن مثل سرطان است، در محیط کاری کارکنان عملیاتی این صنعت زیاد است. وزارت نفت ایران دارای سازمانی با عنوان بهداشت و درمان بوده که کارکنان رسمی صنعت را تحت پوشش کامل بیمه خدمات درمانی قرار داده است. این سازمان در کنار واحدهای HSE نقش تعیین کننده ای در سلامت و ایمنی شغلی کارکنان ایفا می کنند، اما هیچ ساختار و سیستم اطلاعاتی منحصر به فردی برای پیشگیری و مراقبت از سرطان شغلی وجود ندارد. از طرفی اهمیت بیماری سرطان، بار منفی روانی آن و هزینه های بالایی که برای درمان مبتلایان صرف می شود، از نظر وزارت نفت بسیار مهم تلقی می شود. هدف از این مطالعه بررسی ساختار و شناخت چارچوب سیستمی برای مراقبت در برابر سرطان شغلی در کارکنان صنعت نفت ایران می باشد. به دلیل وجود پیچیدگی های پویای مسئله (ماهیت چند عاملی سرطان، تأثیر همزمان عوامل و تأخیر زمان مواجهه تا بروز بیماری) و نیز پیچیدگی های رفتاری آن (وجود ذینفعان و نقش آفرینان متعدد) برای مطالعه وضع موجود از روش شناسی سیستم های نرم استفاده شده است. در این راستا تصویر غنی وضع موجود، تحلیل کاتوو (CATWOE) و تعریف ریشه ای با توافق و تأیید مالک مسئله و از راه برگزاری جلسه های متعدد با ذینفعان آن- گاهی اوقات با دیدگاه ها و منافع متعارض-حاصل شده است که نشان می دهد سیستم مراقبت با لحاظ کردن شرایط دنیای واقعی چگونه باید باشد. نتایج نشان می دهد که برای بهبود وضعیت مسئله باید در سیستم های اطلاعاتی نقش آفرینان (بهداشت حرفه ای و سلامت کار از یک سو و بیمارستان ها و سازمان بازنشستگی از سوی دیگر) تغییراتی با تأکید بر شناسایی و تحلیل عوامل سرطانزا و جمع آوری اطلاعات بیماران مبتلا اعمال کرد.

با استفاده گسترده از فلسفه های تولید مانند تولید به موقع، امروزه بیش از گذشته بر در نظر گرفتن همزمان داده های اصلی و ترتیبی در فرایند انتخاب تأمین کننده تأکید می شود. به طور سنتی، بسیاری از مدل های بهینه سازی انتخاب تأمین کننده فرض را بر این می گذارند که قیمت متوسط مخارج مربوط به آن ثابت است. ولی در واقع، وضعیت اصلاً به این صورت نیست. در حقیقت، تأمین کنندگان معمولاً تخفیف های حجمی می دهند تا خریداران را به سفارش بیشتر ترغیب کنند. برای انتخاب بهترین تأمین کنندگان در محیط های تخفیف حجمی در حضور هر دو نوع داده های اصلی و ترتیبی، این مقاله رویکرد نوآورانه ای را پیشنهاد می کند. در این مقاله نخست از دو دیدگاه خوشبینانه و بدبینانه، کارایی های تأمین کنندگان تحت ارزیابی به دست می آورده می شود. دیدگاه خوشبینانه، هر تأمین کننده را با مجموعه ای از مطلوب ترین وزن ها ارزیابی می کند و کارایی های اندازه گیری شده از دیدگاه خوشبینانه، کارایی های خوشبینانه نامیده می شوند. دیدگاه بدبینانه، هر تأمین کننده را با مجموعه ای از نامطلوب ترین وزن ها ارزیابی می کند و کارایی های اندازه گیری شده از دیدگاه بدبینانه، کارآیی های بدبینانه نامیده می شوند. سپس، نشان داده می شود که این دو نتیجه ارزیابی با یکدیگر تعارض دارند و بدون تردید یک سویه، غیرواقع گرایانه و غیرمتقاعد کننده هستند. برای غلبه بر این مشکل، یک اندازه عملکرد کلی جدیدی را پیشنهاد می کنیم که برای ادغام اندازه های به دست آمده از دیدگاه های خوشبینانه و بدبینانه استفاده می شود و آن را برای شناسایی تأمین کننده دارای بهترین عملکرد به کار خواهیم برد. یک مثال عددی کاربرد روش پیشنهادی را نشان خواهد داد.

هدف این پژوهش، تعیین عوامل مؤثر بر ساختار سرمایه شرکت های پذیرفته شده در بورس های اوراق بهادار منتخب جهان و بورس اوراق بهادار تهران و مقایسه این عوامل در بورس های منتخب با بورس ایران است. عوامل تعیین کننده ساختار سرمایه در این پژوهش در دو سطح شرکت و کشور مورد بررسی قرار می گیرد. در مطالعات اخیر به طور صرف فرضیه ها مورد آزمون بین المللی قرار گرفته است، اما در این مطالعه ضمن مقایسه نتایج بین گروه کشورها، وضعیت ایران با سایر کشورها نیز مقایسه شده و بر اساس آن توصیه سیاستی ارائه شده است. جامعه آماری پژوهش شرکت های پذیرفته شده در بورس های منتخب جهان و بورس ایران است. برای این منظور از پایگاه داده Compustat Global Vantage و پایگاه داده های بانک جهانی و نرم افزار تدبیرپرداز استفاده می شود. برای تجزیه و تحلیل داده های روش رگرسیون ترکیبی آنها استفاده می شود و از نرم افزارهای اکسل و 6EViews و آماره آزمون های F و t بهره گرفته می شود. نتایج پژوهش تأثیر متغیرها بر ساختار سرمایه در کل جهان، کشورهای در حال توسعه، کشورهای توسعه یافته، ایران و مقایسه تأثیر عوامل در کشورهای در حال توسعه با توسعه یافته و مقایسه ایران و جهان و ایران با کشورهای در حال توسعه را منعکس کرده است.