پژوهش های مدیریت در ایران (مدرس علوم انسانی)
پژوهش های مدیریت در ایران دوره 22 بهار 1397 شماره 1 (پیاپی 99) (مقاله علمی وزارت علوم)
مقالات
حوزه های تخصصی:
هدف اصلی این پژوهش تأثیر وسهم هر یک از عوامل فردی، روان شناختی و سازمانی در پیش بینی شایستگی کارکنان شهرداری کرج است. روش پژوهش توصیفی و از نوع همبستگی است. جامعه مورد پژوهش عبارت از از تمام کارکنان (زن و مرد) شاغل در شهرداری های شهر کرج در سال 1394 است. نمونه آماری شامل 300 نفر از کارکنان است که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند. برای گردآوری داده های پژوهش از پرسش نامه های خلاقیت سازمانی، جو سازمانی، ارزیابی شایستگی مدیران، توانمندسازی روان شناختی، هوش هیجانی و انگیزش شغلی استفاده شد. نتایج آلفای کرونباخ حاکی از پایایی مناسب ابزار اندازه گیری بود. نتایج نشان داد که بین توانمندسازی روان شناختی با شایستگی، و شایستگی با جو سازمانی و هوش هیجانی رابطه مثبت و معنی داری وجود دارد، ولی بین شایستگی با خلاقیت رابطه معنی داری یافت نشد. نتایج پژوهش نشان داد که مدل طراحی شده براساس متغیرهای فردی نتوانست به صورت معناداری تغییرات شایستگی را تبیین کند (78/1 F= و 05/0 P> ). از بین متغیرهای وارد شده به مدل (هوش هیجانی، خلاقیت، انگیزش شغلی و توانمندسازی روان شناختی) تنها متغیرهای توانمندسازی روان شناختی و هوش هیجانی وارد مدل شده و توانستند تغییرات شایستگی را تبیین کنند (561/92 F= و 01/0 P< ) و عوامل سازمانی نیز توانستند به صورت معناداری تغییرات شایستگی را تبیین نمایند (95/30= F و 01/0> P ). یکی از پیشنهادهای علمی به دست آمده از این تحقیق این است که مدیران شهرداری کرج می توانند با افزایش سطح شایستگی کارکنان براساس سهم و تأثیرهر یک از عوامل فردی، روان شناختی وسازمانی بر میزان بهره وری سازمان خود بیافزایند. نتایج این تحقیق کاربردهایی برای بهبود شایستگی کارکنان شهرداری کرج دارد که در این مقاله به آن ها پرداخته می شود.
ارائه چارچوب توسعه دیپلماسی علمی ج.ا.ایران مبتنی بر قابلیت های دانشگاه امام صادق (ع) و اولویت بندی راهبردهای آن براساس روش آمیخته(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف این پژوهش ارائه مدل پارادایمی و نظام مند توسعه دیپلماسی علمی کشور مبتنی بر قابلیت های دانشگاه امام صادق (ع) و نیز اولویت بندی راهبردهای ناظر بر آن است. این پژوهش مبتنی بر استراتژی پژوهشی داده بنیاد و براساس رویکرد نظام مند استراوس و کوربین به دنبال استخراج مدل پارادایمی توسعه دیپلماسی علمی بوده و با استفاده از روش IPA اقدام به اولویت بندی راهبردهای آن کرده است. برای این منظور نخست 18 تن از استادان، خبرگان و متخصصان حوزه دیپلماسی علمی در دانشگاه امام صادق (ع) شناسایی و مورد مصاحبه قرار گرفتند و در مرحله بعد با فرآوری داده ها و مفاهیم، مقوله های سطح های 1 و 2 مدل پارادایمی استخراج شد. در گام پسین پژوهش راهبردهای به دست آمده با استفاده از نظرات 15 تن از افراد اولویت بندی شد. براساس مراحل طی شده مشخص شد که حرکت به سمت توسعه دیپلماسی علمی در دانشگاه امام صادق (ع) با توجه به قابلیت های پویای آن شرایط و عوامل ویژه ای دارد و خواهان ظرافت های خاصی را در طراحی ها است. ارتقا قابلیت های دانشگاه، تقویت جایگاه بین المللی ج.ا ایران، مقابله با کژکارکردهای دیپلماسی علمی در دانشگاه های علوم انسانی و تحقق مأموریت ج.ا.ایران نسبت به مستضعفین جهان اسلام از جمله پیامدها و نتایج پیاده سازی چارچوب توسعه دیپلماسی علمی در دانشگاه های علوم انسانی است، همچنین راهبرد «بین المللی سازی دانشگاه» بیشترین اولویت را میان راهبردهای ارائه شده دارد.
فراتحلیل ارتباط بین اکوسیستم کسب و کار دیجیتال، اکولوژی خلق ارزش و اکوسیستم اسمک(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف اصلی این مقاله فراهم سازی تعامل اکوسیستم ها با یکدیگر (اکوسیستم- اکوسیستم) از راه اکولوژی خلق ارزش است. اکولوژی به عنوان استعاره ای برای سیستم های اطلاعاتی در سازمان ها به کاربرده می شود. تمایز اصلی بین اکولوژی خلق ارزش با زنجیره عرضه و زنجیره ارزش عبارت از اکولوژی خلق ارزش، زنجیره ارزش شبکه ای است؛ بنابراین از آن جا که اکوسیستم ها مفهومی گسترده تر از شبکه دارند و پیچیده تر از آن هستند، بهره گیری از اکولوژی ارزش آفرینی برای برقراری تعامل بین اکوسیستم ها کارآمدتر خواهد بود. به این ترتیب ارزش های اکولوژیک به وجود می آید. نخست با استفاده از روش تحلیل کیفی، تم مربوط به هر یک از مقوله ها و با تحلیل کیفی صورت گرفته توسط نرم افزار اِن ویوو همبستگی بین مقوله ها شناسایی می شود. سپس با پرسش نامه ای مشتمل بر 135 پرسش که هر یک کدهای داده شده به مضامین در مرحله کدگذاری هستند، رگرسیون و همبستگی بین مقوله ها سنجیده می شود. روایی تم حاصل با محاسبه روایی مرکب سنجیده می شود. از سویی امکان برقراری ارتباط مؤثر بین اکوسیستم اسمک و اکوسیستم کسب و کار دیجیتال از طریق اکولوژی خلق ارزش نیز آزمون شده که نتیجه این آزمون تأیید اثر این تعامل است.
ارزیابی ریسک های زنجیره تأمین خدمات با رویکرد تئوری مجموعه های راف (مورد مطالعه: شرکت های ارائه دهنده خدمات پرداخت به بانک ها)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
ارزیابی ریسک زنجیره تأمین یکی از ارکان مدیریت ریسک زنجیره تأمین بوده و هدف آن تجزیه و تحلیل ریسک هاست. شناسایی و طبقه بندی نخستین گام جهت ارزیابی ریسک زنجیره تأمین است؛ بدین منظور در این مقاله پس از بررسی ادبیات تحقیق و استخراج ریسک های مربوط به زنجیره تأمین جهت شناسایی ریسک ها در زنجیره تأمین خدمات از دو روش گروه کانونی و کیوسرت استفاده شده و خروجی آن شناسایی 10 مؤلفه از مهم ترین ریسک ها به عنوان مشخصه های موقعیتی در مدل سازی راف است و متعاقباً با تلفیق روش های مختلف گسسته سازی داده، تولید بی زائده و تولید قوانین و با استفاده از نرم افزار Rosetta ، پنج مدل قوانین راف برای مؤلفه های ریسک تولید گشت. با توجه به مدل های استخراج شده از بین مشخصه های موقعیتی، مؤلفه ریسک بازار و ریسک مالی اصلی ترین مؤلفه در تحلیل ریسک زنجیره تأمین خدمات شناسایی شدند و پس از اعتبارسنجی قوانین به دست آمده مدل تکمیل داده ها به روش میانگین و مد شرطی و تکمیل داده های ناقص بالاترین اعتبار را جهت پیش بینی مشاهده های جدید نشان دادند.
تحلیل سیستم صف بانک و کاهش مدت زمان انتظار مشتریان با رویکرد شبیه سازی و طراحی آزمایشات(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
از مهم ترین اهداف پیش روی بانک ها جلب رضایت مشتریان از طریق کاهش زمان انتظار در شعب است. بانک ها از جمله سیستم های صف است که تشکیل صف های طولانی سبب افزایش زمان انتظار مشتریان و کاهش رضایت خواهد شد. از جمله راه حل مناسب جهت کاهش زمان انتظار نیز استفاده از تعداد مطلوب کارکنان خدمت دهی در هر بخش به نحوی است که علاوه بر کاهش زمان انتظار مشتریان سبب افزایش زمان مشغول بودن خدمت دهندگان باشد که در این مقاله با استفاده از شبیه سازی و روش طراحی آزمایشات به این موضوع پرداخته شده است. مقاله حاضر از یک مدل ریاضی با دوتابع هدف کمینه سازی زمان انتظار مشتری و بیشینه سازی زمان مشغول بودن کارکنان تشکیل شده که در مرحله نخست وضعیت کنونی یکی از شعب بانک ملی توسط نرم افزار ای دی شبیه سازی شده است، سپس سناریوهای بهبوددهنده به کمک روش طراحی آزمایشات اجرا شده و در نهایت مدل حاصل با نرم افزار دیزاین اکسپرت حل شده است. نتایج حاصل از پژوهش سناریویی که در آن یک کارمند انتقالی و الکترونیک و پنج کارمند تحویل داری باشد را به عنوان مطلوب ترین سناریوی خدمت دهی به مشتریان ارزیابی کرده است که در آن قادر خواهیم بود تا در شعبه بانک مدت زمان انتظار مشتریان را %32 کاهش دهیم که این کاهش مدت زمان انتظار تأثیر مستقیمی در رضایت مشتریان خواهد داشت.
بررسی رابطه ی متقابل شهرت شرکتی و عملکرد مالی با استفاده از سیستم معادلات همزمان 3SLS(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
شهرت شرکتی به صورت «ارزیابی کلی ذی نفعان از شرکت در طول زمان» تعریف می شود. شهرت شرکتی می تواند با افزایش موقعیت اجتماعی شرکت منجر به تأثیرگذاری بر ترجیحات مشتریان شده و بدین ترتیب عملکرد مالی را تحت تأثیر قرار دهد؛ از سوی دیگر نیز عملکرد مالی بالای واحدهای تجاری می تواند منجر به ایجاد تصویر مثبت و ایده ال در ذهن ذی نفعان شده و در نتیجه شهرت شرکتی را تحت تأثیر قرار دهد. بر این اساس تبیین ارتباط متقابل بین شهرت شرکتی و عملکرد مالی می تواند قابل توجه باشد. از این رو در این پژوهش ارتباط متقابل بین شهرت شرکتی و عملکرد مالی بررسی شده است. برای این منظور 64 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار طی دوره 1390 الی 1394 (320 سال شرکت) انتخاب شده و با استفاده از روش سیستم معادلات هم زمان ( 3SLS ) ارتباط متقابل بین آن ها بررسی شد. یافته ها نشان می دهد که بین شهرت شرکتی و عملکرد مالی رابطه متقابل و مثبتی وجود دارد. این یافته ها می تواند برای سرمایه گذاران، مدیران واحدهای تجاری و سایر استفاده کنندگان از جهت تبیین چگونگی ارتباط بین شهرت شرکتی و میزان عملکرد مالی مفید باشد.
طراحی مدل تعهد سازمانی مدیران شرکت فرودگاه ها و ناوبری هوایی کشور به منظور بهبود کیفیت عملکرد ایشان با استفاده از نظریه داده بنیاد(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
پژوهش حاضر در تلاش است تا با واکای مفهوم «تعهد سازمانی مدیران» زوایای گوناگون آن را در بستر حقیقی سازمان شناسایی و تبیین کند. در این راستا از روش شناسی ظاهر شونده در نظریه داده بنیاد، استفاده شد و با اتکا به اصل نمونه گیری نظری، 15 مصاحبه با مدیران فرودگاهی و ستادی شرکت فرودگاه ها و ناوبری هوایی کشور تا رسیدن به اشباع نظری، صورت گرفت. تجزیه و تحلیل های انجام شده از طریق روش مقایسه مستمر در فرآیند کدگذاری حقیقی و نظری، 359 کد، 85 مفهوم و 6 مقوله را نشان داد که منجر به ظهور مدل نهایی پژوهش، پیرامون مقوله محوری با عنوان مدل تعهد سازمانی مدیران شد. مدل مربوطه به علل، عوامل همبسته، عوامل میانجی، اقتضائات و نتایج مربوط به مقوله محوری پژوهش و بستر مطالعه اشاره دارد. در مجموع این پژوهش با تبیین نظریه تعهد سازمانی مدیران، تمایز مفهومی قابل توجهی میان آن و تعهد سازمانی که تاکنون پژوهش ها به آن پرداخته بودند را نشان می دهد و ابهامات موجود در این زمینه را تا حدی برطرف می کند.
عوامل شکل گیری اعتماد در کارآفرینی خانوادگی و غیرخانوادگی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
عوامل خاصی باعث شکل گیری اعتماد درون شرکت ها می شوند. این پژوهش با بررسی تئوری های درون سازمانی، درصدد بررسی عوامل شکل گیری اعتماد با رویکردی مقایسه ای بین کارآفرینی خانوادگی و غیرخانوادگی است. روش پژوهش کمی و شیوه گردآوری داده ها به صورت میدانی با استفاده از پرسش نامه است. جامعه آماری تحقیق شهرک سلیمان صباحی در شهرستان آران و بیدگل است که کسب و کارهای آن به تولید فرش مشغول هستند. روایی پرسش نامه با بررسی ادبیات نظری و تأیید نظر خبرگان انجام شد. در هر شرکت 3 پرسش نامه کارگری و 1 پرسش نامه مربوط به صاحب شرکت توزیع و در مجموع 163 شرکت خانوادگی و 153 شرکت غیرخانوادگی بررسی شدند. تحلیل ها با نرم افزار ام پلاس [1] انجام شد. نتایج تحقیق نشان می دهد که مدل نظری در نمونه کل مورد تأیید قرار می گیرد و مدل مورد بررسی در دو نمونه متفاوت است، همچنین %71 از واریانس متغیر وابسته اعتماد توسط متغیرهای تحقیق در نمونه کل تبیین می شود. [1] Mplus
بررسی و رتبه بندی عوامل مؤثر بر توسعه پایدار با رویکرد به کارگیری سیستم های اطلاعاتی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
امروزه همگام با به کارگیری سیستم های اطلاعاتی به عنوان مزیت رقابتی در سازمان ها، توجه به ایجاد و توسعه محیطی پایدار که سازمان ها بتوان ن د در آن بدون آسیب به جنبه های اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی جامعه به اهداف خود دست یابند، به یک مسأله حیاتی تبدیل شده است. از این رو شناسایی عوامل لازم برای بهبود جنبه های اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی سودمند و ضروری است. در این پژوهش با استفاده از رویکرد کیفی و کمی به بررسی تأثیر سیستم های اطلاعاتی بر توسعه پایدار پرداخته می شود. در بخش کیفی با استفاده از رویکرد فراترکیب عوامل شناسایی و با استفاده از نظر خبرگان در چارچوب مورد نظر جای گرفتند. سپس در بخش کمی از روش های آماری کای- دو تک نمونه ای برای آزمون فرضیات و از آزمون فریدمن جهت اولویت بندی ابعاد و مقوله ها استفاده شده و داده ها با استفاده از نرم افزار اس پی اس اس تجزیه و تحلیل شدند . در نهایت 42 مفهوم و 12 مقوله اصلی استخراج شد. براساس نتایج در میان مقوله های عمده در چارچوب توسعه پایدار بیشترین اهمیت مربوط به مدیریت منابع است. ابعاد نیز به ترتیب اهمیت عبارت از زیست محیطی، اقتصادی/ دولتی، فرهنگی/ اجتماعی و سازمانی است.
طراحی مدل مفهومی مطلوب برای افزایش سازگاری شغلی و هوش فرهنگی کارکنان(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
از ابزارهای مهم برای انجام اثربخش وظایف در محیط هایی با نیروی کار متنوع و ناهمگون هوش فرهنگی و سازگاری شغلی است. ارتقا سازگاری شغلی و هوش فرهنگی به ما کمک می کند تا در سازمان پرچالش بتوانیم با افراد دارای فرهنگ های مختلف به صورت مناسبی تعامل برقرار کنیم. پژوهش حاضر با توجه به اهمیت موضوع درپی بررسی تأثیر سرمایه روان شناختی، هوش فرهنگی و اعتماد بر سازگاری شغلی است. روش تحقیق براساس هدف کاربردی و از نوع توصیفی- همبستگی است. جامعه آماری این پژوهش کارکنان سازمان حج و زیارت استان تهران است. 175 پرسش نامه معتبر پس از نمونه گیری تصادفی ساده گردآوری شد و با استفاده از نرم افزار اس پی اس 22 و لیزرل 8.8 [1] تجزیه و تحلیل شد. پایایی پرسش نامه از محاسبه ضریب آلفای کرونباخ و روایی آن از تحلیل عاملی تأییدی مرتبه اول و مرتبه دوم بررسی شد. پرسش نامه های همگی در طیف لیکرت تنظیم شده و پس از ارزیابی و تأیید خبرگان توزیع شده اند. فرضیه های پژوهش با استفاده از تحلیل مسیر آزمون شدند. نتایج آزمون نشان داد که سرمایه روان شناختی بر هوش فرهنگی، هوش فرهنگی بر اعتماد سازمانی و سازگاری شغلی تأثیر مثبت و معناداری دارد، همچنین اعتماد سازمانی بر سازگاری شغلی تأثیر مثبت و معناداری دارد. [1] LISREL 8.8
تحولات همگرا در آینده علم و فناوری: مطالعه تطبیقیِ ایالات متحده، روسیه و چین(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
به رغم روند واگرایانه علم و فناوری در قریب به چند صد سال گذشته، در میانه سده بیستم میلادی با ظهور جریان میان رشته ای و سپس در آغاز سده بیست و یکم با ظهور جریان علوم و فناوری های نوپدید، روند همگرایی علم و فناوری آغاز شده است. درک این روند همگرایی از ملزومات سیاست گذاری در حوزه علم و فناوری است. این پژوهش با مطالعه روندهای نوظهور علم و فناوری و اولویت های موضوعی علم و فناوری در سه کشور امریکا، روسیه و چین به دنبال یافتن شواهد همگرایی در این اولویت ها با رویکردی آینده نگرانه است. روش پژوهش تحلیل محتوای کیفی و نمونه آماری اسناد و مدارکی است که درباره روندهای نوظهور علم و فناوری منتشر شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد روندهای موضوعی علم و فناوری به سمت همگرایی میل می کند. نتایج این پژوهش نشان می دهد این همگرایی نخست حول محور «فناوری اطلاعات» و در مراتب بعدی به ترتیب حول «فناوری زیستی و سلامت»، «انرژی» و «فناوری نانو» در حال شکل گیری است.
بررسی نقش و جایگاه سرمایه اجتماعی در مشارکت های میان صنایع هوایی دفاعی کشور با همکاران راهبردی آنها(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف اصلی این مقاله بررسی تاثیر سرمایه اجتماعی بین سازمانی و ابعاد مختلف آن (شناختی، رابطه ای و ساختاری) بر عملکرد مشارکت ها با هدف پرکردن شکاف تحقیقاتی موجود در این زمینه می باشد. همچنین این تحقیق در نظر دارد برای اولین بار در صنعت دفاعی کشور به ارزیابی وضعیت ابعاد مختلف سرمایه اجتماعی در مشارکت های ایجاد شده میان صنایع هوایی دفاعی با همکاران راهبردی آنها در بخش خصوصی بپردازد و با شناسایی حوزه های نیازمند بهبود، گامی در جهت پایدارسازی این دسته از مشارکت ها (که معمولا به دلیل تفاوت های بنیادین حاکم بر دو بخش دولتی و خصوصی با انواع چالش ها مواجه هستند) بردارد. در این تحقیق برای آزمون مدل مفهومی پیشنهادی و فرضیه های مرتبط با آن، از روش مدل سازی معادلات ساختاری با رویکرد حداقل مربعات جزئی بهره گرفته شده است. نتایج به دست آمده از تجزیه و تحلیل پرسشنامه های توزیع شده در صنایع هوایی مورد مطالعه نشان می دهد سرمایه اجتماعی مشارکت و ابعاد آن تاثیر مثبت و قابل ملاحظه ای بر عملکرد مشارکت ها دارد. همچنین نتایج آزمون میانگین نشان می دهد مشارکت های مورد بررسی از منظر برخی ابعاد و شاخص های سرمایه اجتماعی مشارکت در وضعیت مطلوبی قرار ندارند و ضروری است مدیران شرکتهای درگیر در مشارکت، توجه و اهتمام بیشتری نسبت به توسعه مشترک مسائل اجتماعی و روان شناختی مشارکت ها داشته باشند.
طراحی مدلی برای بودجه ریزی بر مبنای عملکرد با استفتده از ترکیب روش شناسی سیستم های نرم و نگاشت شناختی فازی و تاپسیس سلسله مراتبی فازی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
بودجه ریزی بر مبنای عملکرد یکی از کلیدی ترین عوامل کارایی در سازمان های امروزی است. از نظر اقتصادی فلسفه وجودی بودجه ناشی از وجود نوعی تناقض کلی است که در هر جامعه ای وجود دارد و به طور کامل علم اقتصاد را پدید آورده است.عدم شناخت و ساختاردهی مسأله بودجه یکی از مشکلات عملیاتی شدن بودجه ریزی بر مبنای عملکرد در سازمان ها از دید صاحبان نظر است؛ بنابراین در این تحقیق بر آن شدیم تا از روش شناسیسیستم های نرم برای رویارویی با مسائل بودجه ریزی استفاده شود که دارای اجزای اجتماعی، سیاسی و انسانی است. در این متدولوژی مشکل جزئی از یک سیستم و نه یک مشکل منفرد بررسی می شود. پس از ساختاردهی به مسأله و شناسایی ترجیحات خبرگان با استفاده از مدل سلسله مراتبی فازی خوشه ای پیشنهاد شده به شبیه سازی اوزان شاخص ها و الویت بندی استان های کشور با تاپسیس فازی پرداخته شد. با ترکیب این دو رویکرد برنامه های سازمان تأمین اجتماعی در سه زمینه بیمه، درمان و سرمایه گذاری الویت بندی شدند. نتایج خلاء ایجادشده را روشن و مسیر را برای تخصیص بودجه به استان های کشور هموار ساخت.