امکان تحقق حوزه عمومی در برنامه معرفتی تلویزیون جمهوری اسلامی ایران (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
متون معرفتی از موقعیت های رسانه ای هستند که در چارچوب آن ها نحوه دسترسی گفتمان ها در رسانه، واکاوی می شود. در این مقاله، با تمرکز بر متون معرفتی تلویزیون جمهوری اسلامی، تلاش شده است، فرایند تثبیت و بازتولید گفتمان مسلط، به شیوه ای نظام مند بررسی شود، تا مشخص شود این گفتمان با چه راهبردی هایی مشروعیت و مقبولیت خود را کسب می کند. بدین منظور، مجله تصویری زاویه که از برنامه های صداوسیما در حوزه علوم انسانی محسوب می شود؛ به عنوان نمونه موردی پژوهش، انتخاب و با روش تحلیل گفتمان انتقادی 44 قسمت از آن، طی سال های 1397 تا شهریور 1400، بررسی شده است. طبق نتایج این پژوهش، این برنامه، در لایه های مستتر، با مرکزیت قرار دادن دال محوری اسلام ناب محمدی، با راهبرد های گفتمانی همچون غیریت مندی، بازتولید "خود" و "دیگری"، مداخله هژمونیک، برچسب زنی، آلوده انگاری و ... از نظام فکری گفتمان های معارض، شالوده شکنی می کند. طبق نتایج، این برنامه در لایه های سطحی، داعیه یاری رسانی به حوزه عمومی را مطرح می سازد؛ اما با مطالعه نظام مند مشخص شد منازعات گفتمانی صورت بندی شده؛ نه در جهت تشکیل حوزه عمومی، بلکه فقط در جهت تثبیت گفتمانی است و این برنامه نسخه تقلیل یافته ای از حوزه عمومی را به نمایش می گذارد که در ورای آن، اهداف گفتمانی مستتر است.Possibility of Realizing the Public Sphere in the Epistemological Program of the Islamic Republic of Iran TV
Epistemological texts are media situations in which the access of discourses in the media is analyzed. In this article, by focusing on the epistemological texts of the IRI Television, an attempt has been made to examine the process of stabilization and reproduction of the dominant discourse in a systematic way, in order to determine with what strategies this discourse gains its legitimacy and acceptability.
For this purpose, Zawiya video magazine, which is considered one of the radio programs in the field of humanities was selected as case sample of the research and 44 parts of the program were selected and analyzed with critical discourse analysis method, during the years 2018 to September 2021. According to the results of this research, this program, in hidden layers, with centralization of the central signifier of pure Muhammadan Islam, with discourse strategies such as alienation, reproduction of "self" and "other", hegemonic intervention, labeling, contamination and... destroys the foundation of the intellectual system of opposing discourses. According to the results, this program raises the demand of helping the public sphere in the superficial layers; But with a systematic study, it became clear that the discursive conflicts are formulated; It is not in the direction of forming a public domain, but simply in the direction of stabilizing the discourse, and this program displays a reduced version of the public domain, behind which the discourse goals are hidden.
تبلیغات
