تداوم و تحول در ادبیات دعای امامیه: مصباح المتهجد شیخ طوسی
آرشیو
چکیده
با تألیف مصباح المتهجد (بین سالهای ۴۴۱/ ۴۴۴ تا ۴۴۷ق) دوره جدیدی در ادبیات دعایی امامیه آغاز می شود. ویژگیهای کتاب مصباح المتهجد یعنی جامعیت، تبویب نوآورانه و اتقان آن، و نیز اعتبار و اهمیت شخصیت شیخ طوسی (۴۶۰ق) سبب شد از جنبه های مختلف توجه علما و دانشمندان امامیه به این کتاب جلب شود و قبول عام یابد. بدین ترتیب کتاب یا به عبارت دیگر قرائتی معیار از میراث دعایی پراکنده شیعه عرضه شد.مصباح المتهجد مهمترین و معتبرین دعانامه شیعی است و همه کتابهای نوشته شده در ادبیات دعای امامیه پس از آن به صورت مستقیم یا غیرمستقیم وامدار آن هستند. در این مقاله نخست تأثیر تألیف مصباح المتهجد در حوزه ادبیات دعا بررسی شده است. سپس درباره زمینه ها و انگیزه تألیف، نام دقیق کتاب، هویت مهدی الیه، تاریخ تألیف و تحریرهای مصباح المتهجد به تفصیل بحث شده است. آن گاه با بررسی نسخه ها و نگارشهای پیرامونی و ترجمه های کهن، سیر گسترش و تداول این کتاب تا قرن نهم هجری گزارش شده است. شواهدی نیز از تأثیر این کتاب بر مجامیع دعایی سایر مذاهب مانند شافعیان و زیدیه ارائه شده است.همچنین به ضرورت بررسی تاریخ تألیف مصباح المتهجد، بحثی درباره تاریخ تألیف آثار دیگر شیخ طوسی مطرح شده است.Continuity and Evolution in the literature of Imamiya Supplication: Miṣbāḥ al-Mutuḥajid by Sheikh Țūsī
With the writing of Miṣbāḥ al-Mutuḥajid (between the years 441/444 and 447 AH), a new era in Imamiya supplication literature begins. The characteristics of Miṣbāḥ al-Mutuḥajid, i.e. its comprehensiveness, innovative chaptering and its proficiency, as well as the credibility and importance of Sheikh Tusi ( 460 AH) caused the attention of Imamiya scholars to be drawn to this book from various aspects and it was widely accepted. In this way, the book or in other words a standard reading of the scattered Shiite prayer heritage was presented . Miṣbāḥ al-Mutuḥajid is the most important and most reliable Shiite prayer book, and all the books written in Imamiya prayer literature after it are directly or indirectly indebted to it. In this article, at first, the influence of Miṣbāḥ al-Mutuḥajid's authorship in the field of prayer literature has been examined. Then, the context and motivation of the author, the exact name of the book, the date of authorship and the different scribing of the book have been discussed in detail. Then, by examining the manuscripts and old translations, the course of expansion and circulation of this book until the 9 th century has been reported. There are also pieces of evidence of the influence of this book on the prayer collections of other schools of thought such as Shafi'i and Zaidiyyah Also, due to the necessity of examining the date of writing of Miṣbāḥ al-Mutuḥajid, a discussion has been raised about the date of creation of other works of Sheikh Tusi .
تبلیغات
