نگاهی به آثار عبدالعلی بیرجندی و گزارشی از نسخ خطی موجود از آنها در کتابخانه های ایران

چکیده

فاضل بیرجندی، ریاضی دان، ستاره شناس و شارح آثار نجومی، در اهم شاخه های علوم اسلامی تبحر داشته است. آنچه امروز از آثار این دانشمند در دست می باشد را در دو عنوان می توان دسته بندی نمود: نخست آثاری که خود وی به تألیف آن ها پرداخته و دوم آثاری که در آن به شرح آثار پیشینیان مبادرت کرده است. نویسنده در نوشتار حاضر در راستای معرفی آثار فاضل بیرجندی، ابتدا آثار فارسی و عربی شناخته شده وی را بیان می دارد. در ادامه به موضوع بندی آثار بیرجندی در موضوعات نجوم و احکام نجوم، جغرافیا، کشاورزی، منطق، علوم قرآنی و ادعیه، ریاضی، صرف، فقه و طالع بینی مبادرت ورزیده است. بعلاوه طبقه بندی آثار بیرجندی بر حسب نوع تألیف شامل تألیفات، شروح و ترجمه ها و آثار منسوب و نیز پراکندگی نسخ خطی آثار وی در کتابخانه های مختلف، از دیگر مطالب مندرج در نوشته حاضر است. نویسنده در نهایت، نوشتار خود را با ارائه فهرستی از آثار موجود از بیرجندی به خط خود وی و برخی آثار چاپ شده اش، به پایان می رساند.