مطالب مرتبط با کلیدواژه

حکمرانی شبکه ای


۱.

مدیریت دولتی شبکه ای در ایران :خردمایه نظری و عملی ، استلزامات(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های مدیریت در ایران (مدرس علوم انسانی) دوره هفدهم تابستان ۱۳۹۲ شماره ۲

کلیدواژه‌ها: مدیریت دولتی نوین مدیریت شبکه چشم انداز بیست ساله مدیریت دولتی شبکه ای حکمرانی شبکه ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۳۴ تعداد دانلود : ۱۱۶۰
ب برای مدیریت پیچیدگی باید پیچیده شد.عصر مسائل شبکه ای راه حل های شبکه ای می طلبد.برای تحقق چشم انداز ملی جمهوری اسلامی در عصر تحولات مستمر توسل به مدیریت دولتی شبکه ای به نظر اجتناب ناپذیر می اید.نهضت های سنتی و مدیریت دولتی نوین نمی توانند حاکمیت شبکه ای را در کشور ساری و جاری کنند.این نوشته در پی تبین مبانی نظری و عملی استقرار مدیریت دولتی شبکه ای در ایران است. سیر تطور دانش بشری نشان می دهد به موازات تغییر در ماهیت و شکل مسائل فراروی بشر بسته های دانشی متناسب مدیریت چنین مسائلی نیز دچار تحولاتی شده است.یکی از عمده دانش های بشری که نقش مهمی در بقا و سلامت جوامع دارد دانش حکومت داری و مدیریت امور عمومی است.نظام های سیاسی به فراخور فضای اجتماعی،سیاسی،اقتصادی و فرهنگی حاکم بر عالم سبک و سیاق مدیریتی و حکمرانی مناسب انتخاب می کنند.جمهوری اسلامی ایران به عنوان یکی از نظام های سیاسی مورد توجه در جهان نیز تلاش کرده متنایب با شرایط نهضت های مدیریتی مناسب در پیش گیرد.اکنون این نظام دارای چشم انداز بیست ساله ای است که تلاش می کند با تدوین برنامه های پنج ساله ای به اهداف مندرج در چشم انداز دست پیدا کند. ضمن بررسی دلایل شکل گیری حکمرانی شبکه ای، پیوند ان با دیگر انواع نهضت های مدیریتی ،مدل ها ، نحوه استقرار و استفاده از آن در کشور تحلیل خواهد شد.
۲.

طراحی مدل فرآیندی تدوین استراتژی سازمانهای حاکمیتی بر مبنای پارادایم حکمرانی شبکه ای(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مدیریت سازمان های دولتی سال چهارم زمستان ۱۳۹۴ شماره ۱ (پیاپی ۱۳)

کلیدواژه‌ها: سازمان های دولتی تدوین استراتژی شرایط عدم قطعیت حکمرانی شبکه ای طراحی مدل فرآیندی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی مدیریت مدیریت استراتژیک تدوین استراتژی
  2. حوزه‌های تخصصی مدیریت مدیریت دولتی مبانی مدیریت دولتی
تعداد بازدید : ۱۷۰۲ تعداد دانلود : ۱۴۵۶
بر اساس آخرین پژوهش های صورت گرفته توسط مجله استراتژی و رهبری، مدیریت استراتژیک با کسب نزدیک به 90٪ آراء به عنوان پرکاربردترین ابزار مدیریتی شناخته شد. این در حالی است که به عقیده صاحبنظران، به کارگیری مدل های موجود مدیریت استراتژیک به دلیل تفاوت میان سازمان های انتفاعی و دولتی- حاکمیتی مناسب نیست. هدف این مقاله طراحی مدل فرآیندی تدوین استراتژی سازمان های دولتی در شرایط عدم قطعیت و مبتنی بر پارادایم حکمرانی شبکه ای، با استفاده تحلیل کیفی و الگوسازی ساختاری تفسیری است. که در نهایت به صورت نمودار و الگوی فرایندی درآمده است. در این راستا، نمونه گیری، هدفمند غیرتصادفی است. انتخاب نمونه آماری از میان خبرگان و متخصصین صورت گرفته است. معیارهای اصلی انتخاب خبرگان تسلط نظری، تجربه عملی، تمایل و توانایی مشارکت در پژوهش و دسترسی است. در نهایت نتیجه پژوهش به صورت الگوی فرآیندی تجویزی تنظیم و ترسیم شده است. این الگوی فرآیندی، مسیر دستیابی به استراتژی سازمان های دولتی در شرایط عدم قطعیت و مبتنی بر پارادایم حکمرانی شبکه ای را به صورت گام به گام نشان می دهد.
۳.

درآمدی بر مفهوم حکمرانی شبکه ای؛ مطلوبیت ها و چالش ها(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رهیافت های سیاسی و بین المللی سال ششم پاییز ۱۳۹۳ شماره ۱ (پیاپی ۳۹)

کلیدواژه‌ها: حکمرانی شبکه ای فراحکمرانی خودتنظیمی هدایت گری دموکراسی مدیریت شبکه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۲۸ تعداد دانلود : ۱۱۷۹
«حکمرانی شبکه ای» هم به عنوان استعاره ای برای توصیف رشد مسایل پیچیده، مجزاشدن فزاینده جامعه و پلی برای عبور از مرزهای بخشی به کار رفته و هم به عنوان پاسخی از سوی سیاستگذاران به پویایی تعاملات محیط تغییر یافته سیاستی عمل می کند. این پژوهش قصد دارد تا با بررسی مفهوم حکمرانی شبکه ای و کارکردهای آن، به بیان مزیت ها و مطلوبیت آن به عنوان یک رویکرد تحلیلی برای توصیف و تبیین سیاست های عمومی و عملکرد دولت بپردازد. به این منظور ضمن معرفی سه شکل عام و کلاسیک حکمرانی یعنی سلسله مراتب، بازار و شبکه؛ ویژگی های هر یک را برشمرده و در نهایت مطلوبیت های شکل شبکه ای حکمرانی بیان می شود. چارچوب حکمرانی شبکه ای پذیرفته است که سیاست های عمومی دیگر تنها بوسیله دولت تدوین نمی شوند بلکه شبکه ای از ارتباطات میان بازیگران مختلف مانند سیاستمداران، بوروکرات ها، شرکت های خصوصی، گروه های فشار و شهروندان تعیین کننده آنها هستند. البته حکمرانی شبکه ای با چالش هایی همچون مدیریت مطلوب شبکه، دموکراتیک بودن، پاسخگویی و تنظیم ارتباطات روبه رو است. این پژوهش با معرفی چارچوب هایی مثل فراحکمرانی و استراتژی های ترکیبی هدایت و خودتنظیمی، راهکارهایی برای رویارویی با این چالش ها معرفی می کند.
۴.

طراحی مدل حکمرانی شبکه ای در شهرداری تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اقتصاد و مدیریت شهری سال هفتم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۲۷ 76-85

کلیدواژه‌ها: حکمرانی حکمرانی شبکه ای شهرداری تهران نظریه داده بنیاد کارآمدی اقتصادی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۰۴ تعداد دانلود : ۶۳۷
پژوهش حاضر، به طراحی مدل حکمرانی شبکه ای در شهرداری تهران می پردازد. این پژوهش از لحاظ هدف، توسعه ای و از لحاظ نوع روش، توصیفی- اکتشافی است. جهت گردآوری داده های کیفی، از ابزار مصاحبه استفاده شده است. مشارکت کنندگان در این پژوهش، مدیران و مسئولین شهرداری تهران، پیمانکاران و اعضای هیأت علمی دانشگاه ها با سابقه فعالیت در شهرداری هستند. جهت طراحی الگوی حکمرانی شبکه ای در شهرداری تهران، از نظریه پردازی داده بنیان با رویکرد استراوس و کوربین استفاده شده است. بر اساس نتایج کدگذاری باز و محوری، عوامل علیّ مؤثر بر حکمرانی شبکه ای؛ شامل فرهنگ مشارکت، قدرت های سیاسی، قوانین بالادستی و تشکل های مردمی می باشد. همچنین عوامل زمینه ای مؤثر بر حکمرانی شبکه ای؛ شامل زیرساخت های فرهنگی، زیرساخت های قانونی، اعتمادسازی، حمایت های دولت، آموزش های رفتاری، ظرفیت های تیمی و زیرساخت های شبکه سازی می شوند. عوامل مداخله گر؛ شامل موانع مدیریتی، موانع فرهنگی و اجتماعی، موانع سازمانی، معضلات راهبردی و قانونی هستند. راهبردهای حکمرانی شبکه ای؛ شامل توسعه کانال های اطلاعات و پویش محیطی، تقویت زیرساخت های تحقیق و توسعه، توسعه شبکه های همکاری جهت ارزیابی و انتخاب طرح ها، برون سپاری و توسعه مشارکت های شهروندی در تصمیم گیری ها می باشد. پیامدهای حکمرانی شبکه ای نیز شامل کارآمدی اقتصادی، توسعه استراتژیک خدمات شهری و اثربخشی سازمانی می باشند.
۵.

الگوی حکمرانی شبکه ای با تأکید بر توسعه فرآیندهای نوآوری باز در نهادهای تحقیقاتی امنیت سایبری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: بهبود مدیریت سال یازدهم زمستان ۱۳۹۶ شماره ۴ (پیاپی ۳۸) 33 - 56

کلیدواژه‌ها: حکمرانی شبکه ای نوآوری باز نهادهای تحقیقاتی امنیت سایبری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۴ تعداد دانلود : ۵۹۷
حکومت ها به فراخور فضای اجتماعی، سیاسی و اقتصادی نوع حکمرانی خود را تغییر می دهند. تغییر و تحولات سریع در حوزه فناوری، افزایش هزینه های نوآوری و رقابت روزافزون در محصولات و خدمات جدید منجر به افزایش نیاز سازمان به تعامل با محیط و ذینفعان خارجی شان شده است که از این طریق سبب باز شدن مرزهای سازمان و استفاده از پارادایم نوآوری باز در توسعه روندهای داخلی نوآوری و گسترش بازار برای استفاده خارجی از نوآوری شده است. از پرتغییرترین فناوری های روز، فناوری های مربوط به فضای سایبری و امنیت آن است؛ حفظ امنیت در این فضا از مسائل مهم در امنیت ملی کشور محسوب می شود. به علت پراکندگی، عدم همسویی و عدم هم افزایی نهادهای تحقیقاتی امنیت سایبری در ایران، بهره مندی از مدلی برای حکمرانی این فضا جهت استفاده متناسب از تمام ظرفیت ها برای تولید محصول بومی، راه حل مناسبی برای حاکمیت محسوب می شود. این مقاله باهدف دستیابی به مدل حکمرانی شبکه ای و با تأکید بر توسعه فرآیندهای نوآوری باز در نهادهای تحقیقاتی امنیت سایبری به دنبال شناسایی عناصر حکمرانی و عوامل توسعه فرآیندهای نوآوری باز با توجه به شرایط محیطی حاکم بر آن در ایران است. این عوامل با استفاده از روش نظریه داده بنیاد شناسایی شده اند. بدین منظور، 16 مصاحبه نیمه ساختاریافته با خبرگان این موضوع صورت گرفته است. تحلیل داده ها در فرآیند کدگذاری باز با کمک نرم افزار MAXQDA10 منجر به تولید 16 مقوله فرعی در قالب 4 مقولۀ اصلی شده است. مدل ارائه شده در این مقاله با رویکرد خودظهور به دست آمده است و نتایج آن به صورت گزاره های نظری تبیین می شود.
۶.

بررسی تکامل تاریخی سیاست گذاری نوآوری در ایران با رویکرد حکمرانی شبکه ای(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: بهبود مدیریت سال سیزدهم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۲ (پیاپی ۴۴) 98 - 129

کلیدواژه‌ها: سیاستگذاری نوآوری حکمرانی سیاست نوآوری حکمرانی شبکه ای نگاشت تاریخی داده ها علم فناوری و نوآوری در ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۴ تعداد دانلود : ۵۲۸
حکمرانی سیاست STI گستره ی وسیعی از فعالیت های مرتبط با تعاملات پیچیده ی نقش آفرینان مختلف بمنظور ایجاد تفاهم میان منافع متضاد را در بر می گیرد. از آن جایی که مفهوم نوآوری ماهیتی افقی وبینِ بخشی دارد و به عنوان نتیجه تعاملات پیچیده و تکامل نقش آفرینان، نهادها و ارتباطات آن ها شناخته می شود و به علت گسترش محدوده ی آن از علم وفناوری به سایر حوزه های سیاستی مانند آموزش، بهداشت، کشاورزی و صنعت، مطالعه حکمرانی در سیاست گذاری STI ضروری است. در این مقاله، تکامل حکمرانی سیاست گذاری نوآوری در ایران بین سال های 1369 تا 1398 با رویکرد حکمرانی شبکه ای و با استفاده از نگاشت تاریخی داده ها با تکیه بر مصاحبه باخبرگان و مطالعه ی اسناد بررسی شده و چهار دوره ی اصلی شناسایی شده است. دوره اول، توجهات به هماهنگی افقی-سیاسی و توسعه ی کمّی آموزش عالی درراستای اهرم کردن نیروی انسانی برای توسعه علمی؛ دوره دوم، توجه به انسجام سیاستی در علم، فناوری و نوآوری و نهادسازی؛ دوره سوم، برنامه ریزی و پایش یکپارچه و سیاست های افقی نوآوری و دوره چهارم، یادگیری و هوشمندی سیاستی و به کارگیری فناوری در بخش های غالب اقتصادی. در این چهار دوره، روند تکاملی حکمرانی، از حکمرانی دستگاهی متمرکز بر آموزش عالی به حکمرانی چندمرکزی و مبتنی بر نوآوری در بخش های مختلف اقتصاد نمایان است. اگرچه مشکلات مهمی نیز باقی مانده که همپوشانی میان نهادها و سیاست ها و ضعف هوشمندی و یادگیری سیاستی در مقایسه با سایر ابعاد و بهینه نبودن مسیر تکامل حکمرانی، مهم ترین آن ها هستند. بر این اساس می توان باطراحی سازوکارهایی متمرکز بر نقاط ضعف و قوت، حکمرانی در این حوزه را بهبود داد.
۷.

ارائه الگوی توسعه مرحله ای حکمرانی شبکه ای با استفاده از رویکرد فراترکیب(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مدیریت دولتی دوره ۱۱ تابستان ۱۳۹۸ شماره ۲ 203 - 230

کلیدواژه‌ها: حکمرانی شبکه ای توسعه مرحله ای رویکرد فراترکیب سازمان های دولتی بازیگران شبکه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۰ تعداد دانلود : ۱۹۶
هدف: حکومت ها به فراخور فضای اجتماعی، سیاسی و اقتصادی نوع حکمرانی خود را تغییر می دهند. تحولات سریع در فناوری موجب ایجاد شکل جدیدی از حکمرانی در سازمان های دولتی به نام حکمرانی شبکه ای شده است. حکمرانی شبکه ای به مجموعه ای از بازیگران دولتی و غیردولتی اشاره دارد که به منظور تصمیم گیری در رابطه با حل مسائل و مشکلات عمومی، ایجاد ارزش عمومی و ارائه خدمات عمومی با یکدیگر به طور رسمی یا غیررسمی تعامل و مشارکت دارند. پژوهش حاضر با هدف ارائه الگوی مرحله ای توسعه حکمرانی شبکه ای در سازمان های دولتی کشور با استفاده از رویکرد فراترکیب انجام شده است. روش: در این پژوهش با استفاده از روش فراترکیب و بازنگری دقیق در موضوع، یافته های پژوهش های کیفی و کمی مرتبط ترکیب و الگوی حاضر طراحی شد. بر این اساس، 297 پژوهش در حوزه حکمرانی شبکه ای ارزیابی شد که در پایان 132 پژوهش انتخاب شده و با تحلیل محتوای آنها ابعاد و کدهای مربوطه استخراج و میزان اهمیت و اولویت هر یک با استفاده از آنتروپی شانون تعیین شد. یافته ها: بر اساس یافته های پژوهش، کدهای فناوری اطلاعات و ارتباطات، امنیت سایبری، سودآوری شبکه، مشارکت شهروندان در شبکه، درگیری و تعامل سازنده میان اعضای شبکه، پاسخ گویی و چارچوب ساختاری شبکه، چشم انداز توسعه شبکه، شرایط فناورانه حاکم بر شبکه و منابع انسانی دارای دانش و مهارت استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات،  بین ابعاد 21 گانه توسعه حکمرانی شبکه ای بیشترین ضریب اهمیت را به دست آوردند. نتیجه گیری: در این پژوهش، الگوی توسعه حکمرانی شبکه ای در چهار مرحله بررسی و شناسایی الزامات شبکه، طراحی شبکه، مشارکت و فعال سازی شبکه و توسعه شبکه ارائه شد. از آنجا که تاکنون مدل جامعی برای توسعه حکمرانی شبکه ای در سازمان های دولتی کشور با توجه به ویژگی های خاص و شرایط بومی کشور، ارائه نشده است، این پژوهش می تواند الگوی مناسبی برای توسعه حکمرانی شبکه ای در سازمان های دولتی کشور باشد.
۸.

ارائه مدلی برای ارزیابی خط مشی های آموزش و پرورش با رویکرد حکمرانی شبکه ای در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رهیافتی نو در مدیریت آموزشی سال دوازدهم آذر و دی ۱۴۰۰ شماره ۵ (پیاپی ۵۱) 29 - 17

کلیدواژه‌ها: خط مشی عمومی ارزیابی خط مشی حکمرانی شبکه ای آموزش و پرورش پدیدارشناسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۹ تعداد دانلود : ۲۱۲
مقدمه و هدف : ارزیابی خط مشی ها از ابزار های خط مشی گذاری مبتنی بر شواهد است که با فراهم کردن شواهد مناسب به اتخاذ خط مشی هایی که بیشترین اثربخشی و کمترین هزینه رادارد کمک می کند و خط مشی گذاری به صورت آگاهانه تر شکل می گیرد . هدف پژوهش حاضر ارزیابی خط مشی های آموزش و پرورش با رویکرد حکمرانی شبکه ای در ایران است. روش شناسی پژوهش : این پژوهش به لحاظ روش شناسی جزء پژوهش های کیفی از نوع پدیدار شناسی بوده و مطالعه حاضر مصاحبه نیمه ساختار یافته به شیوه پدیدارشناسانه است. مشارکت کننده گان در این پژوهش، هسته های ذی نفع درارزیابی خط مشی های آموزش وپرورش هستند. اشباع اطلاعات در هسته های شش گانه با 32 مصاحبه به دست آمد که وارد مرحله تحلیل شدند.پژوهشگر با استفاده از روش 7 مرحله ای کلایزی اقدام به تجزیه و تحلیل داده ها نمود یافته ها : نتایج نشان داد که ارزیابی خط مشی های آموزش و پرورش با رویکرد حکمرانی شبکه ای در ایران  و نوع روابط بین  هسته ها (رابطه مستقیم و غیر مستقیم)  ونیز نوع  مکانیزم ارزیابی ( ارزیابی قبل از اجراء، ارزیابی حین اجراء و ارزیابی پس از اجراء)در این مدل به بهبود خط مشی های آموزش و پرورش منجرگردید بحث و نتیجه گیری: عوامل متعددی در ارزیابی خط مشی های آموزش و پرورش تاُثیر دارند. این عوامل به طور کلی در سه بعد ارزیابی قبل از اجرا ، ارزیابی حین اجرا وارزیابی پس از اجرا، دسته بندی شده اند.
۹.

تحلیل سیستم حکمرانی شبکه ای توسعه پایدار مناطق محروم کشور(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: حکمرانی و توسعه دوره ۲ بهار ۱۴۰۱ شماره ۱ 77 - 102

کلیدواژه‌ها: توسعه پایدار توسعه پایدار منطقه ای مناطق محروم حکمرانی شبکه ای تحلیل شبکه های اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۱ تعداد دانلود : ۱۸۴
بیش از 77 درصد از مناطق کشور از منظر شاخص های پایداری اقتصادی، اجتماعی و محیطی در طبقه بندی مناطق محروم متوسط تا بسیار محروم هستند. از آن جا که فراهم نشدن بسترهای مناسب حکمرانی توسعه به عنوان دلیل عدم موفقیت برنامه های توسعه مطرح است، پژوهش حاضر به بررسی سیستم حکمرانی توسعه مناطق محروم کشور پرداخته و با تاکید بر نقش حکمرانی شبکه ای در حل مسائل سیستم های پیچیده؛ ساختار توزیع قدرت را میان کنشگران قانونی توسعه پایدار مناطق محروم کشور مورد تجزیه و تحلیل قرار داده است. برای این منظور پس از بررسی قوانین و مقررات مناطق محروم کشور، مبتنی بر قوانین برنامه پنج ساله ششم توسعه، 38 مسئولیت قانونی و 39 نهاد/سازمان مسئول و همکار توسعه مناطق محروم کشور استخراج شد. ماتریس شبکه همکاری کنشگران با استفاده از شاخص های مرکزیت درجه، مرکزیت بینابینی، تراکم و انسجام؛ فاصله ژئودزیک و نقاط برشی تجزیه و تحلیل شد. یافته های تحلیل ساختار حکمرانی شبکه ای توسعه مناطق محروم کشور حاکی از تمرکز قدرت تصمیم گیری در دولت و عدم تعادل در توزیع قدرت بین کنشگران است و بدون اصلاح اساسی ساختار حکمرانی شبکه توسعه مناطق محروم کشور نمی توان انتظار حل مسائل سیستم های پیچیده اقتصادی-اجتماعی مناطق محروم کشور را داشت. در نهایت پیشنهادات سیاستی توسعه حکمرانی شبکه ای با توجه به نتایج بررسی قوانین و مقررات ملّی و برنامه های توسعه و نتایج تحلیل شبکه حکمرانی توسعه مناطق محروم کشور در راستای تعادل بخشی در توزیع قدرت قانونی میان نهادهای مسئول و همکار مبنی بر فرصت های مشارکت برابر کنشگران کلیدی شامل نهادهای دولتی، بخش خصوصی و نهادهای مردمی در مدار تصمیم گیری ارائه شده است.
۱۰.

الگوی مطلوب بازسازی ساختارهای حکمرانی ایران بر اساس رویکرد شبکه ای(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: راهبرد سال ۳۱ پاییز ۱۴۰۱ شماره ۱۰۴ 373 - 406

کلیدواژه‌ها: حکمرانی شبکه ای ساختار های حکمرانی ایران شفافیت نظام بازخورد نظام اثر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۸ تعداد دانلود : ۱۱۱
هدف: ویژگی جهان، تحولات نوشونده ای است که حکمرانی را بغرنج کرده است. برهمین منوال، کشورها به سازوکار متکامل تری نیازمندند تا در راستای چشم انداز خود، پیوند میان نهادها را هدایت نمایند. ازطرف دیگر هم پایداری حکومت، هسته مرکزی پایداری سیاسی بوده و هر حکومتی در تلاش برای ثبات حکمرانی خود می باشد. این مقاله در پی آن است که بداند: برخی کاستی های حکمرانی ایران پیامد ساختارهاست و یا کارگزاران و یا فرایندها حکمرانی آن؟ با تمرکز بر بازسازی کدام بخش می توان تأثیر شگرفی در اصلاح وضعیت حکمرانی داشت؟ رویکرد صائب برای بازسازی چیست؟ الگوی موفق، واجد چه ویژگی هایی بوده و الزامات موردنیاز برای بازسازی کدامند؟ مطابق با اصل آینده پژوهی، برای درک مسئله باید به سطوح مختلف مسئله هدایت شد. در آینده نگاری راهبردی، روش تحلیل لایه ای علّی، روش به عمق رفتن است. این مقاله به دنبال آن است که مسائل را در لایه های مختلف تحلیل کند. مقاله حاضر بر اساس یافته های روشی خود، بر لایه سیستم های اجتماعی متمرکز گشته است. یافته ها نشان می دهد هر الگوی حکمرانی می باید از «منطق درونی»، «انسجام ساختاری»، «قابلیت اجرایی» و رعایت قاعده «سود زیان» برخوردار باشد؛ بررسی روندهای صحنه حکمرانی دنیا بیان می دارد که برای حل مسائل می باید ساختارهای حکمرانی با رویکرد شبکه ای بازسازی شوند. برهمین اساس با طراحی الگوی چهار حلقه ای، به انسجام ساختاری در فضای حکمرانی دست یافته شد؛ ضمن بیان تصویر موجود مسئله در کشور، قابلیت اجرایی الگو نیز با طراحی ماتریسی مورد تضمین قرار گرفته و با طراحی نظام بازخورد و اثر، الگوی حکمرانی بر اساس قاعده «سود زیان» طراحی شد.
۱۱.

چالش های خط مشی گذاری حمل و نقل عمومی شهر تهران در حکمرانی شبکه ای مبتنی بر رویکرد تحلیل مضمون(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: بهبود مدیریت سال ۱۷ پاییز ۱۴۰۲ شماره ۳ (پیاپی ۶۱) 72 - 100

کلیدواژه‌ها: خط مشی گذاری شبکه در خط مشی گذاری حکمرانی شبکه ای حمل و نقل عمومی شهری تحلیل مضمون

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۸ تعداد دانلود : ۸۷
در شهر تهران بسیاری از مسائل تبدیل به مشکلات لاینحل شده اند و دلیل عمده آن وجود دیدگاه پروژه محوری در حل مسائل شهری تهران می باشد. حمل و نقل عمومی شهری تهران یکی از این مشکلات است که منجر به نارضایتی فراوان در میان شهروندان گردیده است . برای اعمال مدیریت صحیح در هر زمینه ای می بایست خط مشی گذاری مناسب صورت پذیرد چراکه فرایند خط مشی گذاری به عنوان پایه و اساس مدیریت محسوب می گردد. یکی از مهمترین چارچوب ها در خط مشی گذاری بهره گیری از حکمرانی شبکه ای به دلیل ایجاد دیدگاه چندوجهی در حل مسائل پیچیده می باشد. در این پژوهش در راستای اتخاذ خط مشی گذاری حمل و نقل عمومی شهری در حکمرانی شبکه ای به بررسی چالش های آن پرداخته شده است. این پژوهش به روش کیفی با استفاده از استراتژی تحلیل مضمون صورت گرفته است. ابزار گردآوری داده ها مصاحبه نیمه ساختاریافته با خبرگان علمی و اجرایی می باشد که مصاحبه ها با روش توصیفی کدگذاری شد و قابلیت اعتماد کدگذاری با روش توافق میان کدگذاران محاسبه شد و ضریب توافق 90 درصد حاصل گردید که مورد پذیرش می باشد. سپس داده ها با نرم افزار مکس کیودی ای مورد تحلیل قرار گرفت و شبکه مضامین در خصوص چالش ها ایجاد گردید که در این شبکه چالش ها در پنج مضمون سازمان دهنده نهادهای موثر و ذی نقش، ساختار نهادها، نحوه هماهنگی نهادها، وظایف نهادها و شرایط محیطی شناسایی شدند.
۱۲.

شناسایی عوامل مؤثر بر استقرار اثربخش حکمرانی شبکه ای در کشور(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: حکمرانی و توسعه دوره ۳ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۲ 37 - 62

کلیدواژه‌ها: استقرار حکمرانی شبکه ای عوامل زمینه ای عوامل محتوایی عوامل ساختاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۱ تعداد دانلود : ۸۷
پژوهش حاضر با هدف شناسایی عوامل مؤثر بر استقرار اثربخش حکمرانی شبکه ای در کشور انجام شده است. این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از منظر شیوه گردآوری داده ها، توصیفی- پیمایشی می باشد. جامعه موردمطالعه در این پژوهش شامل 28 نفر از خبرگان دانشگاهی و حرفه ای آشنا با موضوع است که به صورت غیراحتمالی و قضاوتی انتخاب شدند. پس از تعریف موضوع و انجام مطالعات اکتشافی و کتابخانه ای اولیه، عوامل و مؤلفه های مربوط از طریق روش دلفی و توسط پرسشنامه محقق ساخته به نظر خبرگان رسید و پس از اخذ نظرات اصلاحی کیفی و کمّی از سوی ایشان بر اساس روش های آماری مربوط تحلیل و درنهایت تناسب مدل، مؤلفه ها و ترکیب عوامل به اجماع آنان رسید. در ادامه، تحلیل عاملی تأییدی هر یک از متغیرهای پژوهش توسط نرم افزار اسمارت پی ال اس 3 به صورت جداگانه برای هر متغیر انجام شد تا مشخص گردد که داده ها با یک ساختار عاملی معین هماهنگ هستند یا خیر. درنهایت، نتایج پژوهش نشان داد که سه دسته عوامل زمینه ای (شامل زیرساخت ها، منابع موردنیاز، شرایط و بستر شکل گیری و بازیگران دخیل)، عوامل محتوایی (شامل استراتژی ها، آمادگی درون سازمانی، آمادگی برون سازمانی، مدیریت شبکه، مشارکت و یکپارچه سازی و تفکر شبکه ای) و عوامل ساختاری (شامل ویژگی های شبکه و شکل شبکه) بر استقرار اثربخش حکمرانی شبکه ای در کشور مؤثر می باشند. در انتها نیز پیشنهادهایی با توجه به نتایج به دست آمده ارائه گردید.    
۱۳.

تدوین مدل بومی حکمرانی برای نظام سلامت ایران با رویکرد شبکه ای(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: حکمرانی و توسعه دوره ۳ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۲ 147 - 176

کلیدواژه‌ها: حکمرانی حکمرانی شبکه ای نظام سلامت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۸ تعداد دانلود : ۹۰
با عنایت به چالش های کارکرد حکمرانی در نظام سلامت کشور نیاز است که الگوی حکمرانی سلامت با رویکرد شبکه ای در بافت یک کشور مشخص شود. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی است که با رویکرد آمیخته با طرح اکتشافی_تبینی انجام شد. روش تجزیه و تحلیل داده ها در بخش کیفی به منظور شناسایی عوامل موثر بر حکمرانی شبکه ای از روش داده بنیاد و در بخش کمی جهت روایی مدل و تعیین میزان روابط عوامل شناسایی شده از تحلیل عاملی تائیدی و مدل معادلات ساختاری استفاده شده است. در این تحقیق از نرم افزار مکس کیودی برای تجزیه و تحلیل داده ها استفاده خواهد شد. با واکاوی مصاحبه ها و همچنین بررسی مطالعات پیشین صورت گرفته، در نهایت 6 مضمون اصلی: عوامل بیرونی؛ پیشایندها؛ عناصر؛ بسترها و زمینه؛ کارکردها و کاربردها. نتایج به دست آمده در این پژوهش نشان داد که سلامت دیگر نمی تواند یک هدف صرفا بخشی تلقی شود که برای دس تیابی به آن، مسئولیت پذیری یک وزارتخانه کفایت کند بلکه مشارکت سایر بازیگران و کنشگران سلامت در کنار وزارت بهداشت و درمان الزامی و گرایش روز افزون به سمت تعاملات بیشتر و عمیق تر بین بازیگران مختلف در نظام سلامت مشهود است. بعلاوه بنا بر نتایج پژوهش می توان عنوان داشت، توجه به موضوع سلامت را محور توسعه همه جانبه و یکی از مصادیق مهم عدالت توصیف است. لذا اجرای الگوی حکمرانی شبکه ای در این حوزه شاید اصلی ترین محرکه جهت حرکت به سمت توسعه همه جانبه باشد. همچنین استقرار حکمرانی شبکه ای می تواند منجر به افزایش رضایت مردم از حکومت و پذیرش حکومت مرکزی از سوی عامه مردم گردد.  
۱۴.

شناسایی ابعاد و مؤلفه های حکمرانی شبکه ای هوشمند در سیستم بانکداری کشور(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: ارزش آفرینی در مدیریت کسب و کار دوره ۳ بهار ۱۴۰۲ شماره ۱ (پیاپی ۷) 25 - 56

کلیدواژه‌ها: حکمرانی شبکه ای حکمرانی هوشمند سیستم بانکداری توسعه همه جانبه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۱ تعداد دانلود : ۱۲۱
هدف از پژوهش حاضر، شناسایی ابعاد و مؤلفه های حکمرانی شبکه ای هوشمند در سیستم بانکداری کشور بود. این پژوهش، کیفی و به روش تحلیل مضمون انجام شد. مشارکت کنندگان این پژوهش، در بخش کتابخانه ای، اسناد بالادستی و در بخش میدانی، مدیران و کارشناسان سیستم باتکی کشور بودند. انتخاب افراد به روش نمونه گیری هدفمند با ملاک حداقل 10 سال سابقه تدریس و پژوهش و رشته آنها مدیریت بود. نمونه گیری با مشارکت 10 نفر از صاحبنظران و خبرگان صورت گرفت. ابزار جمع آوری داده ها، شامل دو بخش، بررسی و کنکاش ادبیات تحقیق و اسناد بالادستی در بخش کتابخانه ای و مصاحبه نیمه ساختاریافته در بخش میدانی بود. مصاحبه نیمه ساختاریافته با مشارکت کنندگان تا مرحله اشباع نظری ادامه یافت. روش تجزیه و تحلیل مصاحبه ها با استفاده از روش تحلیل مضمون (مضامین پایه، سازمان دهنده و فراگیر) انجام شده است. فرآیند کدگذاری و تحلیل متنی مصاحبه ها در نرم افزار تحلیل داده های کیفیMAXQDA 2018  انجام گردید. نتایج نشان داد مدل حکمرانی شبکه ای هوشمند مشتمل بر هفت بعد عوامل رفتاری، عوامل ساختاری، عوامل مکانیسمی، توسعه همه جانبه، ملاحظات قانونی، فناوری اطلاعات و ارتباطات، ثبات و شکوفایی اقتصادی و 26 شاخص است.
۱۵.

آینده پژوهی پیشران های کلیدی حکمرانی شبکه ای ورزش ایران در افق 1414(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مدیریت ورزشی سال ۱۵ پاییز ۱۴۰۲ شماره ۳ (پیاپی ۶۲) 351 - 333

کلیدواژه‌ها: آینده پژوهی برنامه ریزی راهبردی حکمرانی شبکه ای عدم قطعیت ورزش

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۸ تعداد دانلود : ۸۶
مقدمه: هدف این پژوهش آینده پژوهی پیشران های کلیدی حکمرانی شبکه ای ورزش ایران در افق 1414 بود. روش پژوهش: راهبرد پژوهش حاضر آینده پژوهی و در سه گام انجام شده است. مشارکت کنندگان این پژوهش را صاحب نظران تشکیل می دادند. انتخاب این افراد به صورت هدفمند بود و بر مبنای معیار خبرگی 19 نفر انتخاب شدند. در این پژوهش برای گردآوری داده ها از ابزار مصاحبه و پرسشنامه و برای ممیزی پژوهش از شاخص های ارزشیابی لینکلن و گابا (1985) که شامل اعتبار، انتقال، قابلیت اعتماد و تأییدپذیری بود استفاده شد. جهت تجزیه و تحلیل داده ها در بخش تحلیل مصاحبه (گام اول) از روش کدگذاری، در بخش تعیین میزان اهمیت و عدم قطعیت (گام دوم) از میانگین حسابی و در بخش آینده پژوهی (گام سوم) از روش تحلیل ساختاری با کمک نرم افزار میک-مک استفاده شد. یافته ها: یافته ها نشان داد آینده حکمرانی شبکه ای ورزش ایران در افق 1414 متأثر از 14 متغیر می باشد اما تنها چهار متغیر روابط بازیگران، مرکزیت شبکه، اجماع محوری و مدیریت شبکه پیشران های کلیدی هستند که آینده حکمرانی شبکه ای در ورزش را دستخوش تغییر می کنند. نتیجه گیری: بنابراین نتیجه هم افزایی شبکه ای بین پیشران های نامبرده برای خلق آینده مطلوب در زمینه حکمرانی شبکه ای در ورزش ایران پیشنهاد می گردد. از طرفی پیشنهاد می شود از پیشران های شناسایی شده جهت ارائه سناریو استفاده شود.
۱۶.

ارائه مدلی برای مواجهه با فرار مؤدیان مالیاتی در ایران با رویکرد حکمرانی شبکه ای پیشگیرانه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فرآیند مدیریت و توسعه دوره ۳۶ زمستان ۱۴۰۲ شماره ۴ (پیاپی ۱۲۶) 3 - 33

کلیدواژه‌ها: پیشگیرانه حکمرانی شبکه ای فرار مؤدیان سازمان امور مالیاتی نظریه داده بنیاد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶ تعداد دانلود : ۲۷
هدف: این پژوهش به دنبال ارائه مدل حکمرانی شبکه ای پیشگیرانه در مواجهه با فرار مؤدیان مالیاتی به صورت مطالعه موردی در سازمان امور مالیاتی جمهوری اسلامی ایران است. طرح پژوهشی/ روش شناسی/ رویکرد: جامعه و نمونه آماری به صورت هدفمند و در دسترس به تعداد 30 نفر که متشکل از مدیران سازمان امور مالیاتی کشور بودند، انتخاب شدند. پژوهشگران از طریق نظریه داده بنیاد چندگانه نسبت به طراحی مدل حکمرانی شبکه ای اقدام نمودند که در این راستا 341 مفهوم در قالب 79 کد باز اولیه در 12 بُعد تجمیع و نهایی گردید. یافته ها: نتایج نشان داد که مقوله های استخراج شده تحت شش دسته مقوله محوری، زمینه های اجتماعی، نتایج و پیامدها، بسترهای حمایتی، و شرایط عوامل درونی و بیرونی قرار گرفتند که بر اساس این 1- جریان های اقتصادی و فرهنگی در دسته زمینه های اجتماعی، 2- جریان های قضایی و قوانین و مقررات در دسته بسترهای حمایتی، 3- جریان های بین المللی و ساختاری و سازماندهی در دسته عوامل بیرونی، 4- جریان های سرمایه انسانی و جریان های سازمانی اداری در دسته عوامل درونی، 5- شبکه حاکمیت بخش خصوصی و نهادهای مدنی در دسته مقوله محوری، و 6- نظام مالیاتی مشارکت جو، نظام مند و سالم در دسته نتایج و پیامدها قرار گرفتند.