مطالب مرتبط با کلیدواژه

جهاد


۶۱.

آزادی یا اجبار عقیده در موازنه میان «لا اکراه فی الدین» با آیات قتال(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: جهاد ارتداد خشونت قتال اکراه در دین

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی منطق، فلسفه و کلام اسلامی کلام دین پژوهی فلسفه دین
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تفسیر و علوم قرآن تفسیر قرآن معارف قرآن احکام فقهی وحقوقی در قرآن
تعداد بازدید : ۲۱۱۶ تعداد دانلود : ۱۳۱۰
آیات متعددی در قرآن بر این مطلب تصریح دارند که تحمیل عقیده بر دیگران نامطلوب بوده پذیرش دین امری اختیاری است. در مقابل، آیات فراوانی وجود دارد که به قتال با کافران تا فراگیر شدن دین الهی فرمان می دهد. از آیات چنین برداشت شده است که قرآن، کفار و به ویژه مشرکان را بین اسلام و قتل مخیر کرده است. این مطلب، افزون بر آن که در تعارض ظاهری با آیات دسته نخست است، خاستگاه شبهاتی قرآنی و دست مایه اتهام بر مسلمانان مبنی بر توسل به خشونت و تحمیل عقیده شده است. برداشت هایی از سایر احکام فقهی همچون حکم مرتد و برخی روایات نیز بر این گونه شبهات دامن زده است. این تحقیق، به نوع توصیفی-تحلیلی و روش کتابخانه ای، پس از مروری بر دیدگاه ها پیرامون نفی اکراه در دین، به دسته بندی آیات قتال پرداخته و با کمک ظهور و سیاق آیات و شواهد تاریخی تلاش کرده است به پرسش های مطرح پاسخ دهد. تحلیل صحیح این آیات گویای آن است که اجبار در دین و تحمیل عقیده بر دیگران، نه ممکن است و نه مطلوب، و در این حکم، تفاوتی بین اصناف کفار وجود ندارد. با این حال، بر اساس قرآن، بر پا داشتن آیین توحیدی و نگهداری از آن جزء مهمترین حقوق مشروع انسانی می باشد. بدین جهتهم جهاد دفاعی و هم جهاد ابتدایی، در حقیقت دفاع از حق انسانیت در حیات خویش بودهمبارزه اسلام با «مظاهر شرک و بت پرستی» کاملا منطقی می نماید، بی آن که به اجبار در عقیده بیانجامد.
۶۲.

نقش فرهنگ مقاومت در امنیت داخلی جمهوری اسلامی ایران

کلیدواژه‌ها: هویت فرهنگ امنیت جهاد مقاومت مردم دین اسلام استکبارستیزی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۸۸ تعداد دانلود : ۴۰۵۱
فرهنگ با ابعاد مختلف زندگی انسان ها پیوند خورده و در زمینه های اقتصادی، سیاسی، امنیتی و غیره تعریف هایی از فرهنگ شده است. امام خمینی (ره) فرهنگ را کارخانه آدم سازی می داند. در نگاه مقام معظم رهبری (مدظله العالی)، فرهنگ از چنان اهمیتی برخوردار است که با سرنوشت اجتماعی ملت ها گره خورده است. یکی از مهم ترین و مؤثرترین عوامل برقراری وفاق، اقتدار و ارتقای ضریب امنیت «مشارکت» در صحنه های گوناگون ملّی است. این مقاله با روش توصیفی-تحلیلی در صدد تبیین نقش فرهنگ مقاومت در امنیت داخلی جمهوری اسلامی ایران است. بر این اساس فرهنگ مقاومت یکی از موضوعات بنیادین ساختار سیاسی ایران محسوب می شود. اسلامیت، جمهوریت، حاکمیت، استقلال، امنیت، تمامیت ارضی، افتخارات ملی، عدالت و رفاه و از همه مهم تر کیان اسلام و تشیع در جهان، محور های اصلی منافع ملی انقلاب اسلامی ایران را تشکیل می دهند که همواره در جبهه تقابل انقلاب با دنیای استکبار قرار داشته است. فرهنگ مقاومت و پایداری با بهره گیری از مولفه هایی هم چون؛ استکبار ستیزی، روحیه جهادی و احیا و تقویت هویت دینی می تواند ما را در مقابله ها با ناتوی فرهنگی یاری نموده و افق روشنی جهت رسیدن به امنیت پایدار برای ملت مسلمان ایران باشد.
۶۳.

واکاوی مفهوم جهاد و مصادیق آن در دوره صفویه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: جهاد صفویه واکاوی مصادیق

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی تاریخ ایران اسلامی حکومت های ایرانی- اسلامی صفوی اجتماعی
  2. حوزه‌های تخصصی تاریخ ایران اسلامی حکومت های ایرانی- اسلامی صفوی فرهنگی
تعداد بازدید : ۱۱۴۲ تعداد دانلود : ۷۶۴
جهاد در دین مبین اسلام از تکالیفی است که با شرایط خاص و رعایت ضوابط ویژه و کاملاً برنامه ریزی شده انجام می گیرد و به سبب ماهیت اجتماعی، سیاسی و امنیتی اش بدون حضور حاکم اسلامی امکان پذیر نیست؛ چنانکه مشروعیت آن منوط به اذن امام معصوم (ع) در عصر خود و فقیه عادل در عصر غیبت است. در دوره صفویه نیز جهاد از سوی اکثر فقها در زمان غیبت جایز شمرده نمی شد. با وجود این، در تمام دوره صفویه جهاد به عنوان یک شعار و محرک در جنگ ها شناخته می شد و مورد استفاده قرار می گرفت. از این رو، این مفهوم و مصادیق اش در دوره صفویه نیاز به بررسی و واکاوی دارد. در نتیجه، این مقاله، حولِ محور این پرسش شکل گرفته که جهاد در دوره صفویه در چه معنا و مفهومی به کار رفته و چه مصادیقی داشته است؟ در پاسخ، مقاله این مدعا را طرح می کند که با وجود مخالفت اکثر علما و فقهای عصر صفوی، مبنی بر جایز نبودن جهاد در عصر غیبت، شاهان صفوی متناسب با شرایط پیش آمده یا از فقها اذن جهاد می گرفتند و یا بدون اذن آنها، با شعار جهاد به نبرد با دشمنان داخلی و خارجی، اعم از مسلمان و غیرمسلمان می پرداختند. این پژوهش با تکیه بر رساله های فقهی، نامه ها، اسناد و منابع تاریخی و با روش توصیفی - تحلیلی سعی در تبیین و واکاوی مفهوم جهاد و مصادیق آن در دوره صفویه دارد.
۶۴.

بررسی ساختاری مضمونی دلالت های سیاسی سوره مبارکه انفال

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: جهاد سلم آمادگی نظامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۵ تعداد دانلود : ۵۳۸
جنگ و صلح از مهمترین مباحث سیاسی است که در سوره مبارکه انفال بدان پرداخته شده است. اسلام جنگ و درگیری را اصل نمی داند، بلکه بنا بر ضرورت بدان روی می آورد. جهاد در اسلام نه برای تحمیل عقیده و اجباراکراه مردم به قبول اسلام، بلکه در راه خدا و برای تحقق ارزش های انسانی و رفع موانع تعقل و اندیشه است. بررسی و مطالعه سوره های قرآن کریم خصوصا سوره مبارکه انفال نشان می دهد  که اسلام صلح عزت مندانه را بر جنگ مقدم داشته است. البته در همین سوره جامعه اسلامی را به هوشیاری و هرگونه آمادگی دفاعی و نظامی در دوران صلح در برابر جبهه باطل فرا خوانده است.
۶۵.

صوفیان نخستین و جهاد(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: صوفیه عرفان جهاد غزوه جنگ سیاست رباط

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۸۵ تعداد دانلود : ۶۷۹
جهاد از عرصه هایی است که صوفیان نخستین در آن حضور پررنگی داشته اند. به سبب گسترش فتوحات اسلامی و جنگ های متعدد با کفار در قرن های نخستین هجری، بسیاری از صوفیان با سکونت در رباط های مرزی در جنگ برضد کفار مشارکت می کردند که دراین میان نام های حسن بصری، سفیان ثوری، ابراهیم ادهم، شقیق بلخی، حاتم اصم، عبدال له بن مبارک، محمدبن کرام و پیروان فرقه کرامیه درخور توجه است. اگرچه گاهی حضور در این خانقاه های مرزی با تن پروری همراه می شد و نیات صوفیان را به انگیزه های منفعت طلبانه آلوده می کرد، بسیاری از این مجاهدان با روزی خوردن از دسترنج خود می زیستند و در این جنگ ها نیز به شهادت رسیده اند. از آغاز تدوین کتاب درمیان متصوفه، صوفیان بسیاری به مسئله جهاد پرداخته اند و در آثار خود بحثی مشبع دراین باره مطرح کرده اند که می توان از کُلاباذی، تِرمذی، نِفّری، سَرّاج، مکّی، خرگوشی و سُلَمی یاد کرد. در این مقاله با استفاده از روش کتابخانه ای و رجوع به منابع اصلی و نزدیک به سرچشمه های عرفان، کیفیت مشارکت صوفیان در جهاد و مسئله جهاد در کتاب های متصوفه بررسی شده است.
۶۶.

تحقق اقتصاد مقاومتی با استفاده از راهبرد مدیریت جهادی (مورد مطالعه: سازمان تأمین اجتماعی استان اصفهان)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: اقتصاد مقاومتی تحریم راهکار مبارزه جهاد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۴۱ تعداد دانلود : ۵۵۶
این مقاله با هدف بررسی تأثیر مثبت و معنی دار مدیریت جهادی بر تحقق اقتصاد مقاومتی، که راهبردی مناسب برای پاسخگویی به این مشکلات است، تدوین شد. در این پژوهش متناسب با نیاز روز (اقتصاد مقاومتی، اقدام و عمل) و مسائل مدیریتی کشور (مدیریت جهادی)، تحقیقی پیرامون مدیریت جهادی و اقتصاد مقاومتی (توصیفی_پیمایشی) در سازمان تأمین اجتماعی استان اصفهان متشکل از یک نمونه 70 نفره (مدیران و نخبگان)، که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده، پرسشنامه ها در میان آنان توزیع گردید، صورت پذیرفت؛ پس از جمع آوری داده ها با استفاده از نرم افزار smart -PLS ، به تجزیه و تحلیل داده ها و استخراج معادلات ساختاری از آنها پرداخته شد؛ نتایج به دست آمده نشان می دهد که ضریب مسیر بین مدیریت جهادی با اقتصاد مقاومتی 96درصد می باشد و مؤید این مطلب است که مدیریت جهادی (متغیرمستقل) به میزان 96 درصد از تغییرات اقتصاد مقاومتی (متغیر وابسته) را تشریح می نماید.
۶۷.

بررسی سندی و دلالی حدیث «أُمِرْتُ أَنْ أُقَاتِلَ النَّاس...»(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: جهاد جهاد ابتدائی حدیث ضعیف فقه شیعه فقه عامه قتال

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۹۰ تعداد دانلود : ۵۵۳
حدیث «أُمِرْتُ أَنْ أُقاتِلَ الناس...» از جمله مهم ترین مستندات احکام جهاد به شمار می آید. مستشرقان و تکفیرگرایان با استناد به این حدیث و البته سایر ادله جهاد در اسلام را خشونت بار معرفی می کنند لکن واکاوی سندی این حدیث بیانگر مخدوش بودن آن است. برخی منابع رجالی نشان می دهد در هر یک از طرق این حدیث، افراد ضعیف، متهم به کذب و یا کسانی وجود دارند که درباره آنها توصیفی وارد نشده است. در این مقاله بررسی رجالی بیشتری با نگاه به مبانی شیعی صورت پذیرفته است. همچنین بررسی محتوایی حدیث در قالب عرضه حدیث بر قرآن و سیره پیامبر (ص)و نیز تحلیل واژگان حدیث، حاکی از معنایی متفاوت از فهم رایج آن است. به علاوه توجه به روح حاکم بر آیات قتال در قرآن و دفاع از مظلومان و سرزمین های اسلامی در کنار اولویت صلح و مدارا، مؤلفه های دیگری است که به لحاظ محتوایی حدیث یاد شده را بی اعتبار می کند. همچنین با وجود تواتر حدیث مذکور نزد اهل سنت، در مجامع حدیثی مشهور شیعه ذکری از آن به میان نیامده است و تنها فقها بدان استناد کرده اند.
۶۸.

ارزیابی قابلیت اجرایی اصل 154 قانون اساسی (ج.ا.ا) در حقوق بین الملل معاصر(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: اصل عدم مداخله اصل 154 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران جهاد سیاست خارجی حقوق بین الملل حقوق بشر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۴۰ تعداد دانلود : ۶۷۴
قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران مبتنی بر آموزه های اسلامی و ارزش های انسانی، رویکرد حمایت از مستضعفان وجنبش های آزادی خواهانه در جهان در راستای مبارزه با بی عدالتی، رابه عنوان یکی از سیاست های کلی نظام جمهوری اسلامی ایران در عرصه بین الملل قرار داده است. با این مفروض، قانون اساسی مسئولیت حمایت از مستضعفان و ستمدیدگان جهان، اعم از مسلمان و غیرمسلمان را جزو تعهدات جمهوری اسلامی ایران می داند. اما در این خصوص، تعارضی حاکم است؛ از سویی اصل 154 قانون اساسی از تعهد جمهوری اسلامی ایران به حمایت از مبارزات حق طلبانه مستضعفان در برابر مستکبران در هر نقطه عالَم سخن می گوید.از سوی دیگر، اصل عدم مداخله در امور داخلی دولت ها از جمله اصول بنیادین حقوق بین الملل معاصر است که دولت جمهوری اسلامی خود را متعهد بدان می داند. در مقاله حاضر با مختار دانستن فرضیه امکان تطبیق این دو اصل فرضیه های رایج در این خصوص ارزیابی شده است.
۶۹.

نقد دیدگاه فایرستون درباره ناسازگاری در آموزه های قرآنی جهاد(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: رئوون فایرستون نقد مستشرقین جهاد نظریه تکاملی جنگ

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۶۴ تعداد دانلود : ۵۷۵
رِئووِن فایرستون( Reuven Firestone )، قرآن پژوه آمریکایی، ازجمله محققان غربی است که نگاهی همدلانه به سنت دینی مسلمانان دارد. اندیشه اش نه تنها تندروانه نیست، بلکه اصلاحی و تقریب گرایانه است. وی همچنین در موضوعات خاص همچون جنگ و جهاد کار کرده است. نقد اصلی فایرستون در مقاله اش تحت عنوان «ناسازگاری در آموزه های قرآنی جنگ و راهکارهای حل آن؛ ارزیابی مجدد یک مسئله ی کهن» به «نظریه ی تکاملی جنگ» است. وی این نظریه را سناریویی برساخته ی فقیهان مسلمان می داند که مستلزم یکپارچه بودن رأی تمامی افراد و گروه های جامعه ی صدر اسلام در مسئله ی جنگ است؛ درحالی که از نگاه فایرستون، آیات قرآن، روایات تفسیری و منقولات سیره، شواهد بسیاری در تناقض با این سناریو را ارائه کرده و نشان می دهد که همه ی افراد جامعه در مسئله ی جنگ با یکدیگر متحد و یک صدا نبوده اند. در این پژوهش سعی شده تا بر اساس مقاله ی یادشده، ابتدا نگاه فایرستون به «تئوری تکاملی جنگ» تبیین، و سپس بر اساس مستندات تفسیری و روایی، نقاط ضعف و قوت آن ارزیابی شود .
۷۰.

توان نظامی اعراب مسلمان در فتوحات اولیه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: فتوحات جنگ جهاد کرادیس خمیس خالد بن ولید

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۴۰ تعداد دانلود : ۵۳۹
برآمدن اسلام در میانه قرن هفتم میلادی موجب برهم خوردن معادلات قدرت در دنیای آن روز شد. اعراب تازه مسلمان با حرکت نظامی شگفت آور، مهمترین قدرت های جهانی را شکست دادند. آن ها توانستند امپراتوری بزرگ ساسانی را به سقوط کشانده و بر پایتخت سیاسی و مرکز مذهبی امپراتوری روم دست یابند. مسأله اصلی مقاله این است که چه عواملی سبب شد تا اعراب مسلمان به چنین پیروزی های سریع و خیره کننده ای دست پیدا کنند؟ بدون تردید در این پیروزی های معجزه آسا به جز نیروی معنوی اسلام که در قالب جهاد و شهادت طلبی نمود پیدا کرد، مسلمانان نیز می بایست از نظر مادی و نظامی به درجه ای از توان و نیرومندی رسیده باشند تا بتوانند خواست دینی یا مادی خود را محقق کنند. در این نوشتار، توان نظامی اعراب مسلمان از دو جنبه تفاوت های نظامی اعراب با ایران و روم و تاکتیک های نظامی جدید اعراب که با توجه به نبوغ نظامی فرماندهان اتخاذ می شد، مورد بررسی قرار گرفت و نشان داده شد که چابکی، سخت کوشی، نبوغ فردی و تفاوت شیوه جنگاوری اعراب از یک سو و طراحی شیوه های جنگی با ترکیب شیوه های جنگی ایران و روم با شیوه جنگاوری اعراب باعث غلبه نظامی اعراب بر ایران و روم شده بود.
۷۱.

مداخلات بشردوستانه از دیدگاه شهید مطهری(ره) و جان رالز

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: شهید مطهری (ره) رالز مداخله بشردوستانه جنگ جهاد حقوق بشر حاکمیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۴۹ تعداد دانلود : ۸۶۶
پس از استقرار دکترین جنگ عادلانه در عالم مسیحیت و دکترین دفاع از مستضعفان و ستمدیدگان و جهاد در نظام حقوقی اسلام، حمایت از جان و عزت و کرامت بشر در زمره امور مشروعی تلقی شد که حمایت از آن ها موافق با عدالت فرض شده و توسل به زور نیز در جهت احقاق این حقوق اخلاقاً موجه است. این اقدام به دلیل محدودیت قانونی توسل به جنگ، عنوان مداخله بشردوستانه را به خود گرفته است. امروزه نفی تهاجمی بودن مداخلات، موضوعی مورد اتفاق همگان است. طرفداران گفتمان های اخلاقی وظیفه شناس یا تکلیف مدار ازجمله شهید مطهری(ره) و جان رالز، برخلاف نتیجه گرایان که خیر و منفعت را بر حق مقدم می دارند، افعال اخلاقی و درست را به تبع انطباق آن ها با یک هنجار اخلاقی یا یک حق می شناسند. این هنجارها می بایست از سوی مکلفین تبعیت شوند و این ارتباط میان تکالیف و مکلفین، قرائت عامل گرا یا مکلف گرا از گفتمان اخلاقی یادشده را تشکیل می دهد. در مقابل، در نظریات قراردادمدارانه از وظیفه شناسی، اعمال اخلاقاً موجه، منبعث از اصولی هستند که مردم در یک قرارداد اجتماعی مناسب می پذیرند. تفاوت دیدگاه شهید مطهری(ره) و رالز را می توان در پرتو این دو قرائت از وظیفه-شناسی دریافت.
۷۲.

زمینه های داخلی، منطقه ای و بین المللی تبیین مداخله انگلستان در بلوچستان ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: بازی بزرگ سرداران بلوچ مشروطه ایران نخبگان سیاسی جهاد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۶ تعداد دانلود : ۹۳۴
هدف این مقاله بررسی ابعاد داخلی، منطقه ای و بین المللی مداخله انگلستان در مناطق بلوچ نشین ایران در ۱۹۱۶ در جریان جنگ جهانی نخست است. کتاب مهاجمان سرحد ژنرال رجینالد دایر فرمانده عملیات نظامی انگلستان در رویارویی با سرداران بلوچ ایرانی تنها شرح مفصل بجای مانده از این رویداد مهم محلی در ایران است. بااین همه روایت دایر تصویر کاملی از این رویارویی ها به دست نداده و پرسش های زیادی را درباره این رویداد و زمینه ها و پیامدهای آن بجای می گذارد. آگاهی درست از این امر تنها با کنکاش پیرامون زمینه های ملی، منطقه ای و بین المللی آن امکان پذیر است. هدف این پژوهش تلاش در جهت روشن کردن این ابعاد سه گانه زمینه های رویارویی سرداران بلوچ با انگلیسی ها و نیروهای نظامیان است. نویسنده بران است که مبارزات سرداران بلوچ ایرانی با استعمار انگلستان در چهارچوب درک رابطه و هماهنگی آن ها با نخبگان سیاسی مشروطه خواه و استقلال طلب ایران در سطح ملی، تأثیر فتواهای جهاد علیه متفقین در منطقه بر مبارزات آن ها در سطح منطقه ای و بهره گیری انگلستان از ابزار ارتباط آلمان ها با بلوچ های ایران که چندان واقعی نبود در سطح بین المللی قابل فهم است.
۷۳.

تسلیحات کشتار جمعی در مقام مقابله به مثل از نظر فقه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: جهاد سلاح کشتار جمعی ضرورت غیرنظامیان مقابله به مثل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۴۴ تعداد دانلود : ۵۴۹
تسلیحات کشتار جمعی شامل سلاح های هسته ای، میکروبی و بیولوژیک هستند. ویژگی مهم این تسلیحات، قدرت تخریب بسیار و تفکیک ناپذیری در اهداف است. فقها در بیان حکم اولیه به اتفاق به حرمت تولید و استفاده از این تسلیحات فتوا داده اند. از جمله عناوین ثانویه که تغیردهنده حکم خواهد بود، قاعده مقابله به مثل است. از دیگر عناوین ثانویه قاعده ضرورت است که با پیدایش آن، تکلیف مربوط از عهده مکلف برداشته می شود و نتیجه آن جواز ارتکاب فعل حرام است. آنچه از مبانی دینی و اسلامی استنباط می شود، آن است که استفاده از تسلیحات کشتارجمعی ذیل عناوین ثانویه نیز مجاز نیست. اگر هدف جنگ، تسلیم دشمن از طریق نبرد با نیروهای نظامی اوست، آسیب رسانی به کسانی که در جنگ مشارکتی ندارند، موجبات آسیب و تألم بی گناهان را فراهم خواهد آورد که امری بی فایده، غیرضروری و غیرانسانی محسوب می شود و تناسبی با ضرورت های نظامی نخواهد داشت. آنچه در کاربرد تسلیحات کشتارجمعی مشهود خواهد بود، کشتار مردم بی دفاع و تخریب اموال غیرنظامیان است که به دور از صحنه منازعه هستند و در حمایت حقوق اسلام قرار دارند، چرا که اصل تفکیک در اهداف، یکی از اصول مسلّم حاکم بر جهاد در اسلام محسوب می شود، به طوری که این اصل مورد اتفاق فقهای اسلام است. هدف از نگارش این مقاله، تبیین دیدگاه فقه امامیه در زمینه کاربرد تسلیحات کشتارجمعی ذیل عناوین ثانویه و در سایه قاعده ضرورت و مقابله به مثل است تا به این ترتیب علاوه بر پر کردن خلأ علمی در این امر، موضع اسلام در این موضوع روشن و از اظهارنظرهای بی اساس جلوگیری شود..
۷۴.

مؤلفه های مدیریت جهادی در بیانات امام خامنه ای(مدظله العالی)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: مدیریت جهاد مدیریت جهادی مدیریت اسلامی مقام معظم رهبری (مدظله العالی)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۱۷ تعداد دانلود : ۱۲۸۳
هدف این تحقیق، تبیین مؤلفه های مدیریت جهادی، برگرفته از بیانات عالمانه مقام معظم رهبری (مدظله العالی) و ارائه به جامعه مدیریتی کشور به منظور ترویج، به کارگیری و اجرایی کردن رهنمودهای ایشان در جامعه اسلامی است. پس از انقلاب اسلامی، به ویژه در سال های دفاع مقدس، یکی از شیوه های مدیریت که به طور خاص مورد توجه مقام معظم رهبری (مدظله العالی) قرار گرفته است، «مدیریت جهادی» نام دارد. مدیریت جهادی برگرفته از تعالیم اسلامی و بهره گیری از انرژی و توانمندی منابع انسانی است که با تکیه بر ارزش ها و اعتقادات معنوی صورت می گیرد. مدیریت جهادی در واقع سبکی برخاسته از تفکّر بومی و متناسب با مقتضیات فرهنگی و اجتماعی جمهوری اسلامی ایران است. در این پژوهش تلاش شده است، مؤلفه های مدیریت جهادی در بیانات امام خامنه ای (مدظله العالی) مورد بررسی قرار گیرد. سوال تحقیق این است که مؤلفه های جهاد فرهنگی از منظر مقام معظم رهبری (مدظله العالی) کدامند؟ بنابراین چون در این تحقیق به این سؤال پاسخ داده خواهد شد، فرضیه نیز وجود ندارد. نوع تحقیق (کاربردی-توسعه ای) که با استفاده از روش کیفی و گردآوری اطلاعات با بررسی سوابق موجود و مطالعات کتابخانه ای انجام شده است. در پایان، 18 گزاره، 4 مؤلفه و 32 زیرمؤلفه به شرح زیر احصاء گردید: مفهوم مدیریت جهادی با 3 زیرمؤلفه؛ الزامات مدیریت جهادی با 10 زیرمؤلفه؛ ویژگی های مدیریت جهادی با 6 زیرمؤلفه؛ دستاوردهای مدیریت جهادی با 13 زیرمؤلفه.
۷۵.

جهاد و نظم بین الملل سلفیسم جهادی و تحول معنایی جهاد(مقاله پژوهشی حوزه)

کلیدواژه‌ها: نظم بین الملل معاصر جهاد سلفیسم گفتمان خلافت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۰۱ تعداد دانلود : ۳۷۱
گفتمان معاصر خلافت، جهاد را به مثابه کنش اصلی خود در راه مبارزه با نظم بین الملل برگزیده و این وضعیت، یکی از مهم ترین دشواری های پدیدآمده در روابط بین الملل طی دو دهه اخیر را سبب شده است. به رغم اهمیت این موضوع، تلاش های صورت گرفته برای مطالعه و توضیح این وضعیت چندان ثمربخش نبوده است. مشخصاً این مطالعات از فهم ماهیت بین المللی رفتار جهادی در پیوستگی با هویت دینی و تبار تاریخی آن به صورت نسبی بازمانده است. پژوهش پیشِ رو درصدد آن است که با لحاظ تبار تاریخی و هویت دینی گروه های جهادی، گامی در مسیر فهم ماهیت بین المللی این گروه ها و کارکرد نظم ستیزشان در عرصه سیاست جهانی بردارد. هدف آن است که میان این حوزه تأمل (تبار تاریخی و کارکرد معاصر بین المللی) ارتباطی منطقی برقرار گردد و براین اساس، توضیحی از ماهیت پدیده جهاد معاصر به مثابه موقعیتی نوظهور و یگانه در زمینه و زمانه معاصر حاصل آید؛ پدیده ای که بی گمان امروزه در قامت عاملی بحران زا در عرصه روابط بین الملل ظهور یافته است. برای انجام این مهم مباحث در دو سطح سامان یافته است. ابتدا و در بخش نخست مطالعه، تبارشناسی جهاد تعقیب گردیده است و سپس در بخش دوم، به توضیح نحوه و منطق حضور آن در عرصه بین الملل پرداخته شده است. روش شناسی مطالعه در انجام این مهم، نظریه گفتمان است
۷۶.

ساختار نظام بین الملل و هویت یابی اسلام تکفیری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: سلفی افراطی جهاد نظام بین الملل هژمونی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۸ تعداد دانلود : ۴۴۱
تشدید گرایش های تکفیری در جهان اسلام، از جمله مسائل مهم مطالعات اسلامی و پربسامدترین تحولات صحنه بین الملل می باشد. در این میان به نظر می رسد مطالعه ای نظام مند در حوزه روابط بین الملل مبتنی بر تعامل پویای ساختار و کارگزار، قدرت تبیین کنندگی بالایی در ارائه الگویی جامع از موضوع تحول به / در «اندیشه تکفیری» داشته و جنبه نوآورانه به پژوهش بدهد. بر این اساس پرسش اصلی این پژوهش آن است که: «نظام بین الملل در مقطع تاریخی پسا جنگ سرد، چگونه بر جریان تکفیری تاثیر گذاشته است؟» با توجه به چارچوب نظری سازه انگاری تلاش می شود تا پاسخ به این پرسش از طریق مطالعه فرایند ادراک بین الاذهانی گروه های افراطی متاثر از ساختار نظام بین الملل صورت گیرد. در این راستا تلاش می شود با روش تحقیق تحلیل محتوای کیفی، نظرات چهره های مشهور گروه های تکفیری (جامعه نمونه) مورد بررسی قرار گرفته تا قوام یافتن هویت تکفیری در تعامل با ساختارهای بین المللی را در قالب یافته های پژوهش: ادارک، نقش و هدف نشان داده و الگوی مفهومی این هویت یابی را ترسیم نماید.
۷۷.

جهاد در نگاه متصوفه عصر ایلخانان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: جهاد متصوفه ایلخانان فقه گفتمان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۹ تعداد دانلود : ۵۶۵
مقاله حاضر پیرامون این پرسش مقوم می شود که جهاد چه جایگاهی در نگاه متصوفة عصر ایلخانان یا قرون هفت و هشت دارد. پاسخ به این سؤال مستلزم ارائه پیشینه ای از اندیشه و کنش صوفیان متقدم، یعنی از آغاز شکل گیری جریان تصوف در گستره جهان اسلام است. از چشم اندازی اسلامی، جهاد رکن ششم دین و از تکالیفی است که بر اهمیت راهبردی آن پیوسته تأکید شده است. در رساله های جهادیه این موضوع به خوبی تشریح شده است. در این پژوهش به اقتضای بحث، موضوع جهاد ذیل دو جریان جهاد در مرزها و ثغور ازیک طرف و جهاد با حکومت جائر از سوی دیگر بررسی می شود. به زعم مقاله حاضر، متصوفه در طول تاریخ پیدایی و گسترش خود، با ارجاع به روایات و البته با تأثیرپذیری از فقه، بیشتر راغب به شرکت در جهاد در مرزها و ثغور بوده اند تا اینکه علیه حکومت جائر قیام کنند.
۷۸.

جهاد و اسارت از دیدگاه قرآن و اهل بیت علیهم السلام، انگیزه ها و اهداف(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: اسارت جهاد حکمت رشد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۳ تعداد دانلود : ۲۸۹
بر پایه فلسفه مند بودن احکام شرعی، هدف از وضع و جعل شرایع و قوانین الهی، هموار ساختن مسیر رشد و کمال انسان هاست. از دیدگاه قرآن و اهل بیتعلیهم السلام، جهاد نیز به عنوان یکی از احکام اصلی دین و دفاعی همه جانبه از کیان آن، دفع حملات دشمنان و رفع موانع هدایت، دارای فلسفه و حکمت خاصی است و بر این مبنا، به هیچ وجه حکم جهاد را نمی توان امری ضد بشری دانست. به همین ترتیب، اسیرکردن دشمن حربی نیز که به تبع جنگ رخ می دهد، از منظر قرآن و سیره اهل بیتعلیهم السلام، برخاسته از اهداف دنیایی نیست بلکه با اهدافی چون رفع موانع رشد انسان ها، شکستن شوکت دشمنان، عزت بخشیدن به مسلمانان، عبرت آموختن به معاندان و حامیان آنان، فرصت یافتن اسیر، همراه با امکان حضور او در فضای جامعه اسلامی به جهت آشنایی با معارف اسلام و قوانین آن، مبادله اسرای دشمن با اسیران مسلمان و دیگر انگیزه های الهی صورت می گیرد.
۷۹.

اسلام جهانی و راه های گسترش آن از منظر قرآن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: اسلام جهانی جهاد آزادی عقیده

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۹۳ تعداد دانلود : ۵۰۷
بر خلاف بسیاری از ادیان، خداوند در قرآن کریم، دین اسلام را دینی جهانی و فراگیر معرفی می کند و وعده غلبه آن بر ادیان دیگر را می دهد. به جهت گسترش این دین، مسلمانان به تبلیغ و نشر آن تشویق شده اند. این موضوع زیربنای دیدگاه برخی فقها و مفسران قرار گرفته است تا آیات جهاد و قتال را بر جهاد ابتدایی، با هدف نشر دین، تطبیق دهند. این مقاله می کوشد در ابتدا چند اصل نظری را، که از محکمات قرآن هستند، به عنوان چارچوبی قرآنی برای برداشت درست از آیات جهاد و قتال تبیین کند. بر اساس ملاحظه این اصول معلوم می شود که آیات متعددی در قرآن کریم با گسترش دین و دعوت از راه قتال مخالفت دارند و در نتیجه، آیات جهاد فقط ناظر به «دفاع» هستند. بررسی مستقیم آیات جهاد، که در انتهای مقاله صورت گرفته است، همین مطلب را نشان می دهد.
۸۰.

تبیین شاخصه های مثبت شخصیت انسان از منظر نهج البلاغه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: شاخصه های شخصیت نهج البلاغه ایمان صبر یقین عدالت جهاد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۹۷ تعداد دانلود : ۳۷۳
رویکردهای مختلفی در تبیین شاخصه های مثبت شخصیت انسان وجود دارند. رویکرد دینی با محوریت نهج البلاغه، یکی از رویکردهای مهم در شناخت شاخصه های مثبت شخصیت است. این رویکرد، به دلیل طرح شاخصه های شخصیت به صورت بنیادی، جامع و نظام مند مورد توجه است. بر این اساس، ایمان اصلی ترین شاخصه مثبت شخصیتی به شمار می آید و به عنوان رکن رکین شخصیت مورد توجه است. این شاخصه در مرحله بعد، خود به چهار شاخصه دیگر تقسیم می شود که پایه های ایمان را شکل می دهند. این چهار شاخصه عبارتند از: صبر، یقین، عدالت و جهاد. در مرحله نهایی نیز هر یک از این چهار شاخصه، به چهار شاخصه دیگر تقسیم می شوند و در مجموع، با احتساب ایمان به عنوان اصلی ترین شاخصه، 21 شاخصه شخصیتی را شکل می دهند.