سلفیسم

گفتمان معاصر خلافت، جهاد را به مثابه کنش اصلی خود در راه مبارزه با نظم بین الملل برگزیده و این وضعیت، یکی از مهم ترین دشواری های پدیدآمده در روابط بین الملل طی دو دهه اخیر را سبب شده است. به رغم اهمیت این موضوع، تلاش های صورت گرفته برای مطالعه و توضیح این وضعیت چندان ثمربخش نبوده است. مشخصاً این مطالعات از فهم ماهیت بین المللی رفتار جهادی در پیوستگی با هویت دینی و تبار تاریخی آن به صورت نسبی بازمانده است. پژوهش پیشِ رو درصدد آن است که با لحاظ تبار تاریخی و هویت دینی گروه های جهادی، گامی در مسیر فهم ماهیت بین المللی این گروه ها و کارکرد نظم ستیزشان در عرصه سیاست جهانی بردارد. هدف آن است که میان این حوزه تأمل (تبار تاریخی و کارکرد معاصر بین المللی) ارتباطی منطقی برقرار گردد و براین اساس، توضیحی از ماهیت پدیده جهاد معاصر به مثابه موقعیتی نوظهور و یگانه در زمینه و زمانه معاصر حاصل آید؛ پدیده ای که بی گمان امروزه در قامت عاملی بحران زا در عرصه روابط بین الملل ظهور یافته است. برای انجام این مهم مباحث در دو سطح سامان یافته است. ابتدا و در بخش نخست مطالعه، تبارشناسی جهاد تعقیب گردیده است و سپس در بخش دوم، به توضیح نحوه و منطق حضور آن در عرصه بین الملل پرداخته شده است. روش شناسی مطالعه در انجام این مهم، نظریه گفتمان است

پژوهش حاضر باهدف شناخت تهدیدات  امنیتی گروه سلفی گری  پاکستان  بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران تنظیم شده است و مساعی اصلی نویسندگان در این پژوهش ارائه پاسخی علمی و عینی بدین سوال است که گروه های سلفی موجود در پاکستان با آرا و عقاید دیوبندی و وهابی که ضد شیعه و جمهوری اسلای ایران است  چه تهدیداتی را می تواند علیه امنیت ملی  جمهوری اسلامی ایران داشته باشد؟و تهدیدات  امنیتی گروه های  سلفی پاکستان چه ابعادی از امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران را در بر خواهد گرفت؟ فرضیه پژوهش حاکی از این است که سلفیسم موجود در پاکستان تهدیداتی را در دو بعد کلان نرم و سخت  علیه امنیت جمهوری ملی  اسلامی ایران به وجود خواهد آورد که در داخل متن به هرکدام به صورت جداگانه خواهیم پرداخت. روش پژوهش این مقاله نیز مبتنی بر روش تحلیلی توصیفی و استفاده از منابع مکتوب و مجازی می باشد.

هدف پژوهش حاضر بررسی نحوه ی رویکرد جهادگرایان متاخر به متن نص است. فرض این پژوهش مبتنی است بر این که منطق فهم و نحوه و روش مراجعه ی جهادگرایان متاخر به متن نص می تواند در فهم و شناخت منطق عمل و کنش ایشان موثر واقع گردد. تشریح سازوکار فهم منتهی به عمل عاجل نزد گروه های تکفیری-جهادی، وجه تمایز پژوهش پیش رو است. تحلیل تلقی جهادگرایان تکفیری از متن و توقع ایشان از آن را با بهره گیری از روش توصیفی–تحلیلی پیش برده ایم؛ نتایج حاصله نشان می دهند که گفتمان سلفیسم هدف غایی خود را عملی نمودن نص تعریف می کند. این گفتمان که نص را بی پیرایه ترین بخش دین می داند، می کوشد آن را از طریق سازوکارهای منطبق با خوانش خود از نص و سلف عملیاتی نماید. نص از دیدگاه آن ها به مثابه منبع ایدئولوژیک و توجیه گر کنش جهادی در راستای محقق ساختن رسالت خودخوانده، مورد مراجعه ی بی واسطه قرار می گیرد. این گفتمان، نص را در عین حال که به عنوان بن مایه ی ایدئولوژی و منبع مشروعیت و مرجع توجیه و تجویز می شناسد؛ به متن به مثابه دغدغه و هدف کنش جهادی نیز می نگرد. عدم پای بندی سلفیسم نوین به تفسیرهای تاریخی از متن نص منجر به شکل گیری فهمی منجمد و قالب بندی شده برمبنای ذات مندی کنش جهادی گردیده است.