درخت حوزه‌های تخصصی

مطالعات زنان

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
آسیب شناسی مسایل زنان آموزش زنان اخبار مطالعات زنان حقوق زن زن در سطح ملی و جهانی زن در اسلام زن در تاریخ، مکاتب و جنبش ها زن در حوزه های علم، فرهنگ، هنر و سیاست زن و اقتصاد زن، اجتماع و خانواده زن، اقوام و ادیان زن، تفریحات و سلامت نقد و بررسی کتاب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین
فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۵٬۵۶۱ تا ۵٬۵۸۰ مورد از کل ۶٬۰۰۰ مورد.
۵۵۶۱.

بازنمایی جنسیت در آثار نقاشان خودآموخته از منظر نشانه شناسی اجتماعی تصویر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زن در فرهنگ و هنر دوره ۱۱ بهار ۱۳۹۸ شماره ۱ 65 - 88

کلید واژه ها: جنسیت معنای بازنمودی معنای ترکیبی معنای تعاملی نشانه شناسی اجتماعی تصویر نقاشان خودآموخته

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۰ تعداد دانلود : ۷۴
هدف این مقاله مطالعه نحوه بازنمایی جنسیت در آثار نقاشان خودآموخته براساس الگوی نشانه شناسی اجتماعی تصویر است. خودآموختگان هنرمندانی تعلیم ندیده، فاقد آموزش رسمی و آکادمیک اند که به صورت خودجوش شروع به تولید آثار هنری می کنند. تجزیه وتحلیل این آثار با استفاده از دستور زبان بصری کرس و ون لیون در خوانش نشانه شناسی اجتماعی به رفع ابهام از تصاویر به عنوان سرگرمی صرف کمک و ایدئولوژی پنهان نقاشی ها را آشکار می کند. در این زمینه، 32 اثر نقاشی از 9 هنرمند خودآموخته، که در آن ها تصویر زن و مرد بازنمایی شده، انتخاب و تحلیل و بررسی شد. پژوهش به شیوه توصیفی تحلیلی و برمبنای مطالعات کتابخانه ای و اسنادی است. نتایج تحلیل حاکی از آن است که آثار نقاش خودآموخته زن و مرد بیانگر تقسیم بندی جنسیتی نقش های اجتماعی است؛ با این تفاوت که نقاش زن به طور ضمنی یا علنی خود را به عنوان عنصر هسته ای برجسته نمایی و زن را کنشگر اصلی معرفی می کند. بنابراین، نقاش زن با آگاهی از سوگیری های جنسیتی اجتماعی سعی در تغییر آن به نفع خود دارد. نقاشان زن با وجه نمایی واقع گرایانه در آثار، نگاهی تبیینی به ویژگی و شرایط واقعی زنان دارند و از طرفی رویکردی برابرطلبانه به نقش زن و مرد دارند. درحالی که نقاش مرد نگاهی توصیفی دارد و به بازتولید نقش های کلیشه ای جنسیتی می پردازد.
۵۵۶۲.

وضعیت سرمایه اجتماعی زنان در جامعه کار و تولید(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زن در فرهنگ و هنر دوره ۷ زمستان ۱۳۹۴ شماره ۴ 473 - 487

کلید واژه ها: تهران جامعه کار و تولید زنان سرمایه اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۱ تعداد دانلود : ۵۹
موضوع سرمایه اجتماعی مفهومی پیچیده، چند وجهی و بین رشته ای و همچنین از عناصر مهم پویای نظام اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و تولیدی هر جامعه است که طی دهه های اخیر در کنار سرمایه های فیزیکی و انسانی مورد توجه جدی قرار گرفته است. به علاوه، یکی از معیارهای مهم جهت سنجش درجه توسعه یافتگی یک کشور، میزان اهمیت و اعتباری است که زنان به عنوان نیمی از جمعیت در آن کشور دارند. نقش زنان نه تنها به وسیله نظام اقتصادی، بلکه از سوی عوامل فرهنگی و اجتماعی تحت تأثیر قرار می گیرد. بنابراین، هدف این تحقیق بررسی وضعیت سرمایه اجتماعی در میان زنان شاغل است. روش این تحقیق پیمایشی است و به منظور سنجش پایایی و روایی ابزار مطالعه به ترتیب از ضریب آلفای کرونباخ و دو نوع اعتبار صوری و سازه استفاده شده است. یافته های تحقیق، که با استفاده از نمونه گیری تصادفی از زنان شاغل در محیط های کار و تولید شهرک های صنعتی شهر تهران از طریق پرسش نامه جمع آوری شده، بیانگر میزان سرمایه اجتماعی متوسط بین افراد بوده است.
۵۵۶۳.

نقد روان شناختی فیلم دعوت (1387) از دیدگاه نظریه جین شینودا بولن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زن در فرهنگ و هنر دوره ۱۰ تابستان ۱۳۹۷ شماره ۲ 177 - 196

کلید واژه ها: جین شینودا بولن ابراهیم حاتمی کیا فیلم دعوت کهن الگوهای زنان نقد روان شناختی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۰ تعداد دانلود : ۷۱
پژوهش حاضر به تحلیل شخصیت های زن فیلم دعوت (1387) به کارگردانی ابراهیم حاتمی کیا از دیدگاه جین شینودا بولن و نظریه کهن الگو های زنانه او پرداخته است. فیلم دعوت از پنج اپیزود تشکیل شده؛ اما وجه مشترک همه آن ها وجود زنی است که با مسئله بارداری و کشمکش بر سر سقط آن مواجه می شود. روش تحقیق پژوهش حاضر از نوع توصیفی تحلیلی است و اطلاعات آن بر اساس روش کتابخانه ای و روش میدانی مبتنی بر مشاهده فیلم و بررسی گفتار و کنش شخصیت های آن است. بولن در رویکرد خود با الهام از اساطیر یونان به هفت کهن الگو به نام های هرا، دیمیتر، پرسفون، آتنا، آرتیمیس، هستیا و آفرودیت اشاره کرده که بر شماری از ویژگی های زنان امروزی همچون تمایل به زناشویی، حس مادری، میل به معصومیت و مطیع بودن دخترانه یا تمایل به پیشرفت تأکید دارد. نتایج پژوهش حاضر نشان می دهد که در پنج اپیزود فیلم به ترتیب کهن الگو های آتنا، پرسفون، دیمیتر، هرا و آتنا در شخصیت اصلی زن فیلم قابل تشخیص و تفسیر است. اما در انتهای هر داستان با غلبه کهن الگوی دیمیتر، زنان از سقط فرزند خود منصرف شده اند که این امر در اپیزود آخر نمود بارزتری دارد.
۵۵۶۵.

تحلیل روان کاوانه شخصیت های فیلم درباره الی (۱۳۸۷) براساس دیالکتیک خدایگان و بنده از هگل(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زن در فرهنگ و هنر دوره ۹ پاییز ۱۳۹۶ شماره ۳ 315 - 333

کلید واژه ها: اصغر فرهادی درباره الی خدایگان و بنده ژک لکان فردریش هگل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۱ تعداد دانلود : ۷۶
دیالکتیک خدایگان و بنده توسط ژک لکان با الهام از نظریات هگل وارد روان کاوی شده است. بر این اساس، مسئله مورد پژوهش در این مقاله، تحلیل روابط میان زوج های چهارگانه زن و مرد در فیلم درباره الی (1387) ساخته اصغر فرهادی، فیلم ساز ایرانی، است. روش جمع آوری اطلاعات براساس مشاهده فیلم بوده که محتوای آن به روش تفسیری و با رویکرد روان کاوانه تجزیه و تحلیل شده و در آن از روش های مکتب فروید استفاده شده است. شکل اول، رابطه بین شخصیت های سپیده و امیر است که در آن زن و مرد همچنان بر سر قدرت در حال نبردند. شکل دوم، رابطه میان شخصیت های نازی و منوچهر است که زن بنده و مرد خدایگان است. شکل سوم در رابطه بین شخصیت های شهره و پیمان برقرار است که زن در عین پذیرش خدایگانی مرد، تظاهر می کند که خودش خدایگان است. شکل آخر در رابطه بین شخصیت های الی و احمد است که دو طرف رابطه تمایل دارند که بنده باشند. نتیجه حاصل از این مقاله چنین است که در جامعه مردسالار ایرانی، روابط میان زوج های زن و مرد به صورت دیالکتیک خدایگان و بنده در قالب سازوکارهای دفاع روانی شخصیت ها در فیلم اصغر فرهادی بازنمایی شده است.
۵۵۶۶.

بررسی تحلیلی- نقدی درون مایه های شعر زنانه در عصر مشروطه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زن در فرهنگ و هنر دوره ۷ بهار ۱۳۹۴ شماره ۱ 77 - 97

کلید واژه ها: ادبیات معاصر فارسی شعر زنانه عصر مشروطه مضامین شعری نقد ادبی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۲ تعداد دانلود : ۷۶
در عصر مشروطه، شعر فارسی، درکنار حفظ درون مایه های قدیمی خود، با مضامینی جدید آشنا شد که در دوره های قبل آن ها را تجربه نکرده بود. به همین دلیل، این دوره را عصر تغییر و تحول های بنیادین در درون مایه ها و مضامین قدیمی شعر فارسی می نامند. آشنایی با ادبیات غرب، تحولات سیاسی و اجتماعی ایران، انقلاب فرانسه، جریان موسوم به روشن فکری، استبداد داخلی و استعمار خارجی از مسائلی است که در این زمینه نقش بسزایی داشت. البته این تغییر و تحول فقط مخصوص مضامین شعری نبوده و همه جنبه های سیاسی و اجتماعی و اقتصادی ایران را در بر می گرفت. این امر زندگی زن ایرانی را نیز، به عنوان نیمی از پیکره جامعه، دستخوش تغییر و تحول بنیادین کرد. آشنایی زنان با نقش و جایگاه واقعی خود در جامعه و در پی آن مشارکت آن ها در فعالیت های اجتماعی، دفاع از وطن به معنای امروزی آن و تغییر نگرش زنان ایرانی به خانواده از جمله این تغییر و تحول ها در عصر مشروطه به شمار می رود. پژوهش حاضر در صدد است با بررسی آثار ادبی و دیوان زنان شاعر در عصر مشروطه و به صورت توصیفی تحلیلی، به بررسی نقدی مسائل یاد شده و بازتاب آن ها در شعر شاعران زن مشروطه بپردازد. فعالیت های چشمگیر زنان ایرانی در عرصه های سیاسی و اجتماعی، آگاهی زنان از نقش سازنده خود در خانواده و تغییر نگرش زنان به مردان ایرانی از مسائلی است که در این زمینه اهمیت فراوان دارد و بازتاب آن در شعر شاعران زن عصر مشروطه نقد و بررسی شد.
۵۵۶۷.

شناسایی موانع اجتماعی دستیابی کارکنان زن بانک ملی شهر تهران به موقعیت های مدیریتی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زن در توسعه و سیاست دوره ۱۰ تابستان ۱۳۹۱ شماره ۲ 25 - 42

کلید واژه ها: تعارض نقش تفکرات قالبی سقف شیشه ای موانع اجتماعی موقعیت های مدیریتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۰ تعداد دانلود : ۴۵
این پژوهش با هدف بررسی موانع اجتماعی دستیابی زنان به موقعیت های مدیریتی انجام شده است. بدین منظور براساس نظریه سقف شیشه ای و تعارض نقش فرضیات تحقیق مطرح گردیده است. جامعه آماری تحقیق کلیه زنان شاغل در بانک های ملی شهر تهران بوده که با استفاده از شیوه نمونه گیری سیستماتیک و بر اساس فرمول نمونه گیری کوکران، 323 نفر به عنوان پاسخ گو انتخاب شدند. یافته های تحقیق نشان می دهد که مهم ترین موانع اجتماعی موجود در دستیابی زنان به موقعیت های مدیریتی مسئولیت های خانوادگی زنان، تفکرات قالبی در زنان و وجود ملاحظات ارتباطی است. همچنین نتایج به دست آمده نشان داد که بین تحصیلات زنان و دستیابی آنان به موقعیت های مدیریتی رابطه معناداری وجود دارد.
۵۵۶۸.

تحولات نماد الوهی فرشته با الهام از نقش فروهر و بُن مایه سیمرغ(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زن در فرهنگ و هنر دوره ۳ پاییز ۱۳۹۰ شماره ۱ 5 - 23

کلید واژه ها: بن مایه سیمرغ عناصر زنانه (تأنیث) نقش فروهر نماد فرشته هنر ایرانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۰ تعداد دانلود : ۶۱
در هنر ایرانی، همواره حضوری از نیروی مافوق طبیعی در قالب تصاویر طبیعی رخ می نماید و همواره جهان خاکی آدمیان را با ماوراء آن پیوند داده است. این هدف جز با تعمق بر دو کهن الگوی فروهر و سیمرغ در به ظهور رسانیدن نماد فرشته محقق نخواهد شد. در این تحلیل، سعی بر آن است، تا با گردآوریهای اسنادی و کتابخانه ای به تحلیل و توصیف موضوع اقدام نموده و در ادامه به ریشه یابی نقش فرشته در کهن الگوی فروهر و سیمرغ پرداخته و با استناد به آیات و روایات مذهبی، به توجیه مناسبی در جهت شکل گیری فرم ظاهری فرشته به صورت انسان بالدار دست بیابیم. نگارندگان بر این باورند که نقش فرشته در هنرهای ایران، دارای رابطه معنادار بصری و معنوی محکمی با نقش فروهر و سیمرغ است؛ عناصر زنانه (تأنیث) در الگوی تصویری فرشته با بنیان های روانشناختی و زیربنای تاریخی در آمیخته و ریشه هایی بس عمیق در گوهر هنر و فرهنگ ایران دوانیده است.
۵۵۶۹.

بازتاب تغییر ذهنیت عامه نسبت به زن در سازمان فضایی مسکنِ معاصر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه زنان سال ۱۴ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۲ (پیاپی ۴۴) 19 - 68

کلید واژه ها: ذهنیت عامه سازمان فضایی مسکن زن خانه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۰ تعداد دانلود : ۷۷
اهمیت خانه نه تنها به عنوان سرپناه بلکه محیطی برای شکل گیری فعالیت های اجتماعی به منظور تأمین نیازهای مادی و غیرمادی بر کسی پوشیده نیست. در این میان زنان به عنوان عضوی از خانواده که در خانه زندگی می کنند باعث پدید آمدن تغییراتی در سازمان فضایی مسکن شده اند. جنس این تغییر به گونه ای است که نمود ظاهری و پنهانی خود را در فضاهای مسکن به همراه دارد. تأثیر تغییر جایگاه زنان در جامعه و نگرش نسبت به آن ها در سازمان فضایی مسکن، مسئله-ای است که در این پژوهش مورد بررسی قرار گرفته است. روند این پژوهش به صورت اکتشافی می باشد، که با شناخت و دوره بندی و تحلیل آنها با ماهیتی کیفی به تبیین یافته ها پرداخته است. سنجش مؤلفه های سازمان فضایی مسکن بر روی هر یک از گونه بندی های مسکن، نشان از تغییرات زیاد همسو با نگرش و ذهنیت مردم عامه نسبت به زنان دارد. نتایج نشان می دهند که با حرکت از مسکن تاریخی به سوی مسکن معاصر، شاهد 1- تغییر موقعیت یک فضا در سازماندهی فضایی مسکن، 2- حذف یا اضافه شدن فضاها در سازماندهی فضایی، 3- ترکیب یک فضا با فضاهایی دیگر و 4- تغییر در کالبد فضا و نوع ارتباط با فضاهای پیرامون در بخش های برجسته سازمان فضایی مسکن هستیم.
۵۵۷۰.

نیازهای دانشی و اجتماعی زنان روستای قزل تپه علی قلی استان زنجان برای مدیریت جامع حوضه آبخیز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زن در توسعه و سیاست دوره ۱۵ تابستان ۱۳۹۶ شماره ۲ 241 - 264

کلید واژه ها: دانش زنان روستایی نیاز ظرفیت اجتماعی مدیریت جامع حوضه آبخیز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۹ تعداد دانلود : ۴۸
زنان روستایی نقش مهمی در تأمین معیشت خانوارهای روستایی دارند و می توانند در برنامه های مدیریت پایدار منابع طبیعی نقش بسزایی ایفا کنند. هدف این پژوهش بررسی فعالیت های معیشت زنان روستایی و نیازهای مرتبط آنان برای ارتقای ظرفیت های دانشی و اجتماعی آن هاست. پژوهش با استفاده از یک مطالعه موردی و فنون ارزیابی سریع مشارکتی در روستای قزل تپه علی قلی در استان زنجان انجام شد. زنان روستایی از طریق راهبردهای معیشت مختلفی در خانوارهای خود فعالیت می کردند که از جمله عبارت بودند از: فعالیت های غیرکشاورزی همچون فرش بافی و تابلوبافی؛ فعالیت های کشاورزی وابسته به مراتع به ویژه برداشت گیاهان خوراکی و دارویی و فعالیت های کشاورزی با وابستگی کم به مراتع، به ویژه برداشت و فرآوری محصولات. ارزیابی نیازهای زنان روستایی نشان داد که آنان نیاز به دانش و مهارت به روز در مورد برداشت و فرآوری محصولات باغی و لبنی، روش های حفظ منابع طبیعی، فعالیت های نوین غیرکشاورزی و کشاورزی نوین و سواد بالاتر دارند. ضرورت بهبود نگرش زیست محیطی زنان، به ویژه در مورد مدیریت پسماندهای روستایی، نیز به منزله نیازی مهم مطرح شد. زنان روستایی همچنین به تقویت ظرفیت های اجتماعی خود، به ویژه در مورد نفوذ بر بازار محصولات کشاورزی، تعامل و اعتماد درون جوامع و با کنش گران بیرونی و تقویت تشکل های زنان روستایی نیاز داشتند. این نیازها ضرورت تنظیم برنامه های ترویج کشاورزی و مدیریت منابع طبیعی را در جهت ظرفیت سازی دانشی اجتماعی زنان روستایی نشان می دهد.
۵۵۷۱.

دلایل، بسترها و پیامدهای مزاحمت های کلامی از نظر دانشجویان دختر دانشگاه ایلام(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زن در توسعه و سیاست دوره ۱۹ بهار ۱۴۰۰ شماره ۱ 43 - 64

کلید واژه ها: آزار کلامی ایلام متلک مرسوم شدن سکوت زنان مزاحمت خیابانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۹ تعداد دانلود : ۶۳
مزاحمت کلامی نوعی از مزاحمت خیابانی و اعمال خشونت علیه زنان است که زنان در جوامع مختلف از جمله ایران به انحای مختلف آن را تجربه می کنند و امنیت روانی، ذهنی و عینی آنان را به مخاطره می اندازد. پیامدهای نامطلوب آن بر فعالیت اجتماعی زنان و القای محیطی اشباع شده از ناامنی برای آنان مطالعه تجربه زنان در این مورد را ضروری می کند. از این رو، هدف این پژوهش واکاوی دلایل و زمینه های بروز مزاحمت کلامی، راهبردهای مقابله ای و نیز پیامدهای این نوع آزاردیدگی برای دانشجویان دختر در فضاهای عمومی است. در این تحقیق، با استفاده از روش نظریه پردازی زمینه ای، افراد مورد مطالعه از طریق روش نمونه گیری هدفمند از بین دانشجویان دختر دانشگاه ایلام، دارای تجربه حضور در مکان های عمومی و دارای تجربه آزاردیدگی انتخاب شده اند و گردآوری داده ها با بهره گیری از فن مصاحبه نیمه ساختاریافته انجام شده است. داده های به دست آمده با استفاده از امکانات نرم افزار تحلیل داده های کیفی Maxqda نسخه 2018 تحلیل شده اند. در مرحله کدگذاری باز، تعداد 298 گزاره معنادار و 97 مفهوم اولیه به دست آمد. در مرحله کدگذاری محوری نیز با تلفیق مفاهیم، 45 زیر مقوله و 20 مقوله محوری مشخص شد و با فهم دلالت های نهفته در مفاهیم و مقوله ها، به کشف مقوله هسته مبادرت شد. نتایج تحقیق حاکی از «درماندگی آموخته شده» و عادت شدن نقش «قربانی منفعل» برای دختران است که به تقویت بسترها و شرایط مشحون از مؤلفه های فرهنگ مردسالارانه کمک می کند. ماحصل کلی تحقیق را باید ذیل مقوله هسته تحقیق یعنی «مرسوم شدن سکوت زناندر برابر آزارگری»مورد تحلیل قرار داد که اشکالی از خرده فرهنگ انحرافی را پرورش می دهد.
۵۵۷۲.

اندیشه و کنش در سیاست جنسیت: بررسی تجربه ایران در سال های 1270- 1320(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زن در توسعه و سیاست دوره ۱۷ تابستان ۱۳۹۸ شماره ۲ 223 - 255

کلید واژه ها: ایده های اصلاح ایران جنبش جنسیت دولت زنان سیاست سیاست گذاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۰ تعداد دانلود : ۷۸
سیاست در ایران معاص، به رغم سرشت عمدتاً مردسالارانه، از سویه های معطوف به اصلاح وضعیت زنان خالی نبوده است. این مقاله با بررسی این موضوع در فاصله سال های 1270 تا 1320 می کوشد به این سؤال پاسخ دهد که: در دوره پنجاه ساله 1270 تا 1320، ایده ها، جنبش ها و سیاست های معطوف به تغییر و اصلاح وضعیت زنان چه ویژگی ها و تحولاتی به خود دید و چگونه و تا چه اندازه به دگرگونی در وضعیت حقوقی و حقیقی زنان منجر شد؟ این مقاله با رویکرد نظری تلفیقی (کنش گرایی تاریخ مند) و استفاده از روش تاریخی اسنادی و تحلیل طولی نشان داد که سیاست جنسیت در دوره اشاره شده تحولات متعددی به خود دیده است. تحولات مزبور از سه متغیر ناهمزمان و ناهمسوی «ایده ها و جنبش های معطوف به اصلاحات»، «مقاومت نیروهای محافظه کار» و «جهت گیری و عملکرد حکومت» متأثر بوده است. در دوره پیشامشروطه، نطفه های اولیه ایده ها و تحرک های معطوف به تغییر وضعیت زنان شکل گرفت؛ اما مقاومت شدید محافظه کاران و بی میلی دولت مردان مانع تغییر قابل ملاحظه در وضعیت زنان بود. در فاصله جنبش مشروطیت تا کودتای 1299، با افزایش تحرک اجتماعی خود زنان و حمایت برخی نیروها و نهادهای سیاسی جدید نظیر مجلس و احزاب اصلاح طلب علاوه بر اعطای حق آموزش به زنان، ایده ها و مطالبات جدیدی نظیر برابری حقوقی و حق مشارکت سیاسی زنان نیز مطرح شد. در دوره بیست ساله پس از کودتا، که دولت خود عهده دار تغییر وضعیت زنان شد، گرچه تغییرات قابل ملاحظه ای در آموزش، اشتغال و حضور زنان در عرصه های عمومی رخ داد، سرشت آمرانه این تغییرات و ناسازگاری آن با فرهنگ مسلط نه تنها مانع توسعه و تعمیق ایده ها و جنبش های اصلاحی در حوزه جنسیت بود، بلکه زمینه ساز رشد گرایش ها و نیروهای واگشت گرا در دوره های بعد شد.
۵۵۷۳.

خلاقیت و نوگرایی در جنسیت زدایی از زبان های محاوره ای و عرفانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زن در فرهنگ و هنر دوره ۷ پاییز ۱۳۹۴ شماره ۳ 389 - 404

کلید واژه ها: تبعیض جنسیتی جنسیت جنسیت زدایی زبان خلاقیت هویت فرهنگی زنان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۹ تعداد دانلود : ۴۸
زبان از عناصر مهم در شکل گیری هویت فرهنگی و انتقال فرهنگ افراد است. در کنار آن، جنسیت در مفهوم تلفیقی آن شامل عناصر زیست شناختی، روان شناختی، فرهنگی و اجتماعی است. در نتیجه، زبان و هویت یابی جنسیتی رابطه ای پیچیده دارند. در این زمینه، بررسی بنیادهای زبانی از نگاه اندیشمندان انسان شناسی و فمنیسم، یافتن مصادیق تبعیض آمیز جنسیتی و بررسی نظام زبانی درون هر فرهنگ، از شاخه های مهم مطالعات فرهنگی به شمار می آیند. با این فرض که جامعه می تواند از رهگذار زبان، به افراد هویت خاص جنسیتی فرودَست یا فرادَست بخشد، تلاش نوشتار حاضر بر این بوده تا با بررسی داده های کتابخانه ای و تحلیل این داده ها با رویکرد معناکاوانه، توصیفی و انتقادی، به جنسیت زدایی از زبان فارسی و عرفانی به منزله نوآوری فرهنگی بپردازد. برای این مقصود، امکان خوانش های جدید با رویکرد انتقادی و نوگرایانه ملاک عمل قرار گرفته است. نکته آن است که در زمینه برنامه ریزی برای جنسیت زدایی از زبان فارسی، پژوهش ها و آسیب شناسی های نظام مند کمتر انجام شده است و ﺑﺴﯿﺎﺭﯼ از ﮐﻠﯿﺸﻪ ﻫﺎی زبانی، در زبان رایج و زبان عرفانی، ﺑﺪﻭﻥ ﺁﻧﮑﻪ ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ﺟﺪﯼ ﻣﻮﺭﺩ ﻧﻘﺪ ﻭ ﭘﺮﺳﺶ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﯿﺮﻧﺪ، ﻣﺮﺗﺒﺎً ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﺑﺎﺯﺗﻮﻟﯿﺪند.
۵۵۷۴.

تحلیل نقش جنسیت در غزل معاصر فلسطین(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زن در فرهنگ و هنر دوره ۴ پاییز ۱۳۹۱ شماره ۳ 103 - 116

کلید واژه ها: زنان شعر عاطفی شعر معاصر غزل فلسطین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۹ تعداد دانلود : ۷۱
برخی از مضامین شعر معاصر فلسطین همواره مورد توجه و اقبال شاعران این سرزمین قرار داشته است که از این میان می توان به جلوه های گوناگون شعر عاطفی به ویژه غزل و شعر عاشقانه اشاره کرد. غزل از مهم ترین موضوعات شعر معاصر فلسطین به شمار می رود که شعرای مرد و زن این دیار بسیار در این عرصه هنرنمایی کرده اند. اما اختلاف چشمگیری میان غزل زنان و مردان فلسطینی وجود دارد که این امر از وجود تفاوت های جسمی و روانی آن دو نشأت می گیرد. در این مقاله سعی بر آن شده است تا این تفاوت ها مورد بررسی و تحلیل قرار گیرد و علل و انگیزه های آن واکاوی شود. در خلال این بررسی ها که به روش اسنادی و کتابخانه ای انجام شده است، مشخص گردید که زنان به هنگام سرایش اشعار عاطفی و عاشقانه کمتر به ذکر مسائل جسمی و توصیف زیبایی های ظاهری محبوب می پردازند؛ نمود جلوه ها و مظاهر عاطفی در شعر آنان به مراتب قوی تر از شعر مردان است و استفاده از رمز، نماد و استعاره در شعر عاطفی زنانه کاربرد بیشتری دارد.
۵۵۷۵.

نیاز سنجی آموزشی زنان کارآفرین شهر اصفهان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زن در توسعه و سیاست دوره ۹ پاییز ۱۳۹۰ شماره ۳ 151 - 180

کلید واژه ها: زنان کارآفرین کارآفرینی نیاز سنجی آموزشی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۰ تعداد دانلود : ۶۳
این پژوهش با هدف نیازسنجی آموزشی زنان کارآفرین شهر اصفهان انجام شده است که از نظر هدف، کاربردی و از نظر ماهیت، توصیفی- پیمایشی می باشد. جامعه ی آماری این تحقیق از زنان کارآفرین شهر اصفهان هستند که به دلیل محدود بودن حجم موارد، نمونه برابر با کل جامعه در نظر گرفته شد. برای جمع آوری اطلاعات از ابزار پرسشنامه استفاده شده که پایایی آن توسط ضریب آلفای کرونباخ 80/0 محاسبه گردید. جهت آزمون سؤالات تحقیق و به دست آوردن نتایج آن از آزمون های تحلیل واریانس و فریدمن استفاده شده است. نتایج نشان می دهد که بیشترین نیاز آموزشی زنان کارآفرین در حوزه ی بازاریابی، آشنایی با بازاریابی بین الملل و کمترین نیاز آنها، آشنایی با چهار اصل بازاریابی می باشد. بیشترین نیاز آموزشی زنان کارآفرین در حوزه ی مدیریت مالی و حسابداری، مربوط به آشنایی با انواع نسبت های مالی و کمترین نیاز آنها مربوط به شیوه های تأمین مالی از بانک ها و مؤسسات مالی است. در زمینه ی حقوقی و قانونی نیز بیشترین نیاز آموزشی زنان کارآفرین، آشنایی با قانون کار و کمترین نیاز آنها مربوط به بیمه و قراردادهای بیمه است. همچنین بیشترین نیاز آموزشی زنان کارآفرین در حوزه ی مدیریت تولید و عملیات، مربوط به تکنیک های اندازه گیری کار و زمان و کمترین نیاز آنها مربوط به استانداردهای کیفیت است. سرانجام در زمینه ی مدیریت منابع انسانی و امور کارکنان، بیشترین نیاز آموزشی زنان کارآفرین، تعیین شرایط احراز شغل و کمترین نیاز آنها شیوه های ایجاد انگیزش در کارکنان بود. همچنین نتایج نشان می دهد که میان نیازهای آموزشی زنان کارآفرین بر حسب سابقه خدمت و میزان تحصیلات تفاوت معناداری وجود ندارد.
۵۵۷۶.

نگرشی بر حضور زنان لبنانی در عرصه های فرهنگی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زن در فرهنگ و هنر دوره ۱ زمستان ۱۳۸۸ شماره ۲ 107-117

کلید واژه ها: ادبی زنان فرهنگی فعالیت های اجتماعی لبنان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۰ تعداد دانلود : ۵۱
در سده های اخیر با فراهم آمدن فضای آزاد و بستر مناسبی برای حضور زنان در جوامع بشری و انجام فعالیت های ارزنده ای در عرصه های سیاسی، تجاری، فرهنگی، فکری و ادبی، این جوامع به رشد و شکوفایی فزاینده ای دست یافتند و دگرگونی های اساسی در آن ها پدید آمد. زنان جامعه ی لبنان نیز از این امر مستثنی نبودند. آنان به رغم چالش های پیش رو نه تنها در عرصه فرهنگی و اجتماعی خوش درخشیدند و فعالیت های ثمربخش خود را تا حضور در کنفرانس های فرهنگی و سیاسی داخل و خارج از کشور گسترش دادند، بلکه در عرصه های هنری و ادبی نیز به خلق آثار ماندگاری دست زدند، که کمتر نظیری برای آن در سایر کشورهای عربی می توان یافت.
۵۵۷۷.

تبیین مدل جامعه شناختی مدیریت بدن زنان براساس سرمایه فرهنگی و رسانه با میانجی گری مقایسه اجتماعی (مطالعه موردی: شهر سنندج)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زن در فرهنگ و هنر دوره ۱۲ بهار ۱۳۹۹ شماره ۱ 71 - 90

کلید واژه ها: رسانه سرمایه فرهنگی مدیریت بدن مقایسه اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۹ تعداد دانلود : ۵۲
یکی از مسائل مطرح شده در حوزه جامعه شناسی بدن، که امروزه در میان دختران و زنان رواج فراوانی یافته، مدیریت بدن است که در آن افراد با تغییر ویژگی های ظاهری بدن، خود را با دیگران مقایسه می کنند. روش تحقیق از نظر هدف کاربردی و از نظر اجرا توصیفی تحلیلی است. در این پژوهش از روش پیمایشی استفاده شد. ابزارهای پژوهش عبارت اند از: پرسش نامه سرمایه فرهنگی بوردیو و پرسش نامه محقق ساخته مقیاس مدیریت بدن زنان و مقایسه اجتماعی گیبونز و بونک. این پژوهش در سال 1398 انجام شده است و حجم نمونه را 382 نفر از زنان و دختران 20 تا 45 ساله شهر سنندج تشکیل داده اند. روش نمونه گیری از نوع خوشه ای چندمرحله ای بوده و برای تجزیه و تحلیل داده های کمی از نرم افزارهای SPSS22 و LISREL استفاده شده است. یافته های پژوهش نشان داد که میان متغیرهای مدیریت بدن، سرمایه فرهنگی، رسانه، مقایسه اجتماعی متغیرهای ذکرشده رابطه معناداری وجود دارد. مدل جامعه شناختی مدیریت بدن در زنان بر اساس سرمایه فرهنگی و رسانه با میانجی گری مقایسه اجتماعی در شهر سنندج دارای برازش است. اثر پیش بینی مدیریت بدن بر اساس مقایسه اجتماعی در این پژوهش 48 / 0، اثر پیش بینی مدیریت بدن بر اساس سرمایه فرهنگی در این پژوهش 47 / 0 و اثر پیش بینی مدیریت بدن بر اساس رسانه در این پژوهش 46 / 0 است. در زنان شهر سنندج مقایسه اجتماعی منبعی ضروری از اطلاعات درباره خود مدیریت بدن به شمار می آید و فرایند های مقایسه اجتماعی شکاف میان مباحث مربوط به خود و مفهوم هویت فردی و میان گروهی را پر می کنند. با افزایش مصرف رسانه های خارجی، مدیریت بدن افزایش می یابد. در واقع، این یافته تلویحاً نشان می دهد که جامعه مورد نظر درمعرض منابع خارجی و نوظهور هویت ساز قرار گرفته اند و مخاطبان ساعت های درخور توجهی را در شبانه روز از رسانه هایی همچون ماهواره ا اینترنت و فضای مجازی استفاده می کنند.
۵۵۷۸.

رویکرد جنسیتی در سنجش رابطه هوش هیجانی و قابلیت های کارآفرینی دانشجویان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زن در توسعه و سیاست دوره ۱۱ پاییز ۱۳۹۲ شماره ۳ 393 - 410

کلید واژه ها: تحلیل ساختاری چندگانه جنسیت قابلیت کارآفرینی هوش هیجانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۰ تعداد دانلود : ۴۴
امروزه، شواهد جدید حاکی از آن است که شخصیت و هوش هیجانی نقش مهمی در منشأ کارآفرینی ایفا می کند؛ هرچند، به رغم اهمیت موضوع، مطالعات اندکی در این زمینه، به ویژه با در نظر گرفتن تفاوت جنسیتی بین افراد، انجام شده است. از این رو، هدف اصلی این پژوهش بررسی تأثیر هوش هیجانی بر قابلیت های کارآفرینی دانشجویان رشته های کشاورزی در دانشگاه زنجان و آزمون اثر مداخله گری متغیر جنسیت در رابطه بین هوش هیجانی و قابلیت کارآفرینی است. جامعه آماری پژوهش شامل 366 نفر از دانشجویان کارشناسی ارشد دانشکده کشاورزی دانشگاه زنجان است که با توجه به جدول کرجسی و مورگان، تعداد 280 نفر از آن ها از طریق روش نمونه گیری طبقه ای با انتساب متناسب انتخاب شدند. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه استفاده و روایی محتوایی پرسشنامه با نظر اعضای هیئت علمی دانشگاه زنجان تأیید شد. به منظور تعیین قابلیت اعتماد ابزار پژوهش پیش آزمون انجام شد که مقدار آلفای کرونباخ محاسبه شده برای مقیاس های اصلی پرسشنامه در حد مناسب بود. داده های گردآوری شده با استفاده از تکنیک چند متغیره مدل سازی معادلات ساختاری تجزیه و تحلیل شد. نتایج پژوهش نشان می دهد که هوش هیجانی از اثر مثبت و معنا داری بر متغیر وابسته قابلیت های کارآفرینی برخوردار بود و در حدود 35 درصد از واریانس آن را تبیین می کند. همچنین، براساس نتایج تحقیق مشخص شد که متغیر جنسیت از اثر مداخله گری در رابطه بین هوش هیجانی و قابلیت کارآفرینی برخوردار است؛ به نحوی که این رابطه برای دانشجویان پسر غیرمعنا دار، ولی برای دانشجویان دختر مثبت و معنا دار بود.
۵۵۷۹.

زنان، دین داری و مادری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زن در توسعه و سیاست دوره ۱۴ بهار ۱۳۹۵ شماره ۱ 1 - 31

کلید واژه ها: تغییرات فرهنگی خانواده دین داری زنان مادری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۹ تعداد دانلود : ۵۵
مادر شدن هم برای زنان و هم برای جامعه مهم است. مادری سنگ بنای خانواده و منبع عمده هویت زنانگی است و به همین دلیل نسبت آشکاری با تلاش زنان برای حضور در عرصه عمومی و نیز تغییرات اجتماعی فرهنگی جامعه دارد. دراین صورت، آیا نگرش زنان نسبت به مادری کردن در حال تغییر از سنتی به مدرن است؟ و آیا دین داری بر آن مؤثر است؟ در تحقیق حاضر، مادری براساس الگوی (A.G.I.L) پارسونز به مثابه یک نظام کنش صورت بندی شده است. در پژوهشی پیمایشی در شهر تهران تلاش شده با استناد به آن، به سؤالات یادشده پاسخ داده شود. نتایج بیانگر آن است که پاسخ هر دو پرسش مثبت است؛ هرچند روابط دو متغیر یادشده بسته به مؤلفه های بررسی شده آن ها متفاوت است، نگرش بیشترین نسبت پاسخ گویان به مادری و ابعاد آن نه سنتی و نه مدرن، بلکه ترکیبی از این دو است. این امر درخصوص بُعد اجتماعی به بیشترین حد (2 / 76 درصد ) و درخصوص بعد فرهنگی به کمترین حد (66 درصد) می رسد. سهم اصلی در تبیین تغییرات نگرش به مادری بیشتر برعهده دین داری ذهنی است (32 / 0) تا دین داری عملی (17 / 0). التقاطی و ترکیبی بودن نگرش غالب به مادری را می توان حاکی از شرایط گذار جامعه از سنتی به مدرن در بلندمدت و به تبع آن وقوع تضاد هنجاری در آینده تفسیر کرد.
۵۵۸۰.

مطالعه تطبیقی اسطوره شناختی و روان شناختی «زن» در نمایشنامه های «دوشیزه جولیا» اثر استریندبرگ و «در مه بخوان» اثر اکبر رادی با تکیه بر نظریات شینودا بولن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زن در فرهنگ و هنر دوره ۱۴ تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲ 223 - 240

کلید واژه ها: کهن الگو جین شینودا بولن شخصیت زن نمایشنامه اکبر رادی آگوست استریندبرگ

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۰ تعداد دانلود : ۱۰۴
«کهن الگوها» از عناصر مهم روان شناختی بوده و در جریان نقد ادبی معاصر، «نقد کهن الگویی» همواره به عنوان یکی از گونه های مهم نقد ادبی موردتوجه بوده است. بحث کهن الگو ها برپایه اندیشه کارل گوستاو یونگ، نظریه پرداز حوزه علوم روان شناختی، تکوین یافته است. در این نظریه، عناصر ساختاری اسطوره، که در روان ناخودآگاه جمعی حضور دارند، مورد تحلیل و بررسی قرار می گیرد. از منظر یونگ، نوعی تجربه همگانی در این عناصر وجود دارد که در شکل های متفاوت و در همه نسل ها تکرار می شود. شینودا بولن، روان شناس و نظریه پرداز معاصر، نیز با تکمیل نظریات یونگ و تشریح دقیق نمود آن در افراد و زندگی روزمره، به شناخت هرچه بیشتر کهن الگوها کمک شایانی کرده است. در این پژوهش با استفاده از معیارهای اسطوره شناختی و روان شناسی در نظریات شینودا بولن، دو شخصیت نمایشی مشهور «زن»، یعنی «جولیا» از نمایشنامه دوشیزه جولیا اثر آگوست استریندبرگ و «انسیه» از نمایشنامه در مه بخوان اثر اکبر رادی دستمایه مطالعه ای تطبیقی قرار گرفته اند. این دو شخصیت علی رغم اینکه در دو زمان و قلمرو جغرافیایی و فرهنگی متفاوت خلق شده اند، از منظر دیدگاه های شینودا بولن دارای مشابهت های قابل توجهی هستند. این مطالعه همچنین نشانگر این حقیقت است که استناد به عناصر اسطوره شناختی و روان شناختی در خلق شخصیت های نمایشی می تواند به تولید الگویی مشابه در فرایند این آفرینش منجر شود؛ الگویی که مرزهای زمانی و مکانی را درنوردیده و بیش از هر عنصر دیگر بر کهن الگوهای بشر تکیه می کند. الگو هایی که می تواند در تعیین مسیر زندگی و تصمیمات شخصیت ها نقشی جدی ایفا کند.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان