آسیب شناسی آماده سازی نسخ خطی فارسی در ترکیه؛ مطالعه موردی: تصحیح غزوات سلطان سلیم(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
علم و تمدن در اسلام سال ۵ تابستان ۱۴۰۳ شماره ۲۰
143 - 173
حوزه‌های تخصصی:
آسیب هایی که پس از انقلاب حرف به تراث تاریخی و فرهنگی ترکیه رسید، در بخش آثار مکتوب تاریخی نمود چشمگیری داشته است. این آسیب، در خواندن و تصحیح آثار فارسی عثمانیان بیشتر به چشم می خورد؛ زیرا پژوهشگر باید علاوه بر تسلط به الفبای عربی، به زبان فارسی نیز مسلط باشد. با توجه به اینکه بخش قابل توجهی از آثار تصحیحی ترکیه به دست دانشجویان تحصیلات تکمیلی به شکل پایان نامه و رساله عرضه می گردند، دارای کیفیت مناسبی نیستند. این آثار به عنوان فعالیت های ابتدایی پژوهشی این دانشجویان از جنبه های گوناگون با نقص ها و مشکلاتی روبه رو است. از این رو، مجموعه ای از کاستی ها و نادرستی ها به متون تصحیح شده نسخ راه یافته که در نمونه انتخابی (تصحیح غزوات سلطان سلیم به دست اسرا یوردم به عنوان رساله دکتری در دانشگاه استانبول) بررسی گردیده است. با توجه به نمونه انتخابی و در پاسخ به پرسش «متن تصحیح شده نسخ خطی فارسی در دانشگاه های ترکیه دارای چه کاستی ها و نادرستی هایی است؟»، مشخص شده است که نادرست خوانی در اتصال یا عدم اتصال نابجای کلمات، استفاده یا عدم استفاده از حروف غیر عربی، نادرست خوانی به سبب اعجام نادرست و نیز ناتوانی در خواندن کلمات، از مشکلات بنیادین بوده که در پیدایی همه این موارد، عدم تسلط کافی به زبان فارسی، نقش اصلی را داشته است.