فیلترهای جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱۸۱ تا ۲۰۰ مورد از کل ۳۸۳ مورد.
حوزههای تخصصی:
پژوهش حاضر با هدف پیش بینی میزان دین داری بر اساس وابستگی به اینترنت و باور به دنیای عادلانه در میان دانش آموزان دوره دوم متوسطه شهر تهران در سال 1398 انجام شده است. پژوهش حاضر از نوع کاربردی، تکنیک آن، پیمایش و ابزار اندازه گیری، پرسش نامه است. جامعه آماری پژوهش، شامل کلیه دانش آموزان دوره دوم متوسطه شهر تهران و حجم نمونه بر اساس جدول مورگان 384 نفر و به شیوه خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شده است. یافته های پژوهش بر اساس مطالعه رگرسیونی گام به گام نشان داد که «ابعاد اعتقادی، عاطفی و پیامدی، از ابعاد دین داری» فقط بر اساس باورهای ناعادلانه با ضریب تبیین به ترتیب 6.9 و 5.6 و 3 درصد به صورت منفی قابل پیش بینی بوده، یعنی با صرف اندازه گیری میزان «باورهای دنیای ناعادلانه» در افراد می توان میزان ابعاد اعتقادی، عاطفی و پیامدی دین داری در آنان را پیش بینی نمود، تأثیر سایر ابعاد باورهای عادلانه و حتی میزان وابستگی به اینترنت در پیش بینی بعد اعتقادی دین داری، حذف می شود. «بعد مناسکی، از ابعاد دین داری» بر اساس «باورهای دنیای ناعادلانه» به صورت منفی و باورهای دنیای عادلانه برای خود به صورت مثبت و در مجموع با ضریب تبیین 14.3 درصد قابل پیش بینی بوده، یعنی با اندازه گیری میزان باورهای ناعادلانه و باورهای دنیای عادلانه برای خود در افراد، می توان میزان بعد مناسکی دین داری در آنان را پیش بینی نمود، تأثیر سایر ابعاد باورهای عادلانه و میزان وابستگی به اینترنت در پیش بینی بعد مناسکی دین داری، حذف می شود. «دین داری، همه ابعاد» بر اساس «باورهای ناعادلانه» به صورت منفی و «باورهای دنیای عادلانه برای خود» به صورت مثبت و در مجموع با ضریب تبیین 6.6 درصد قابل پیش بینی بوده است. تأثیر سایر ابعاد باورهای عادلانه و میزان وابستگی به اینترنت در پیش بینی بعد مناسکی دین داری، حذف شده است.
تبیین و تحلیل سطوح ارتباطی قرآن کریم و ترسیم مدل ارتباطی آن به مثابه یک فرایند ارتباطی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
ا وجود همه پژوهش های میان رشته ای صورت گرفته میان دین و علوم ارتباطات، پژوهش های اندکی قرآن کریم را به عنوان یک پدیده ارتباطی موردمطالعه قرار داده اند و در میان آن ها هیچ کدام به تبیین، تحلیل و ترسیم مدل ارتباطی قرآن کریم نپرداخته اند. نظر به اهمیت این مسئله و در راستای اسلامی سازی علوم انسانی، در این پژوهش تلاش شده تا سطوح مختلف ارتباطی قرآن کریم، تبیین و تحلیل و مدل جامع فرایند ارتباطی قرآن کریم بر مبنای آن ترسیم شود. برای نیل به این هدف، در جمع آوری اطلاعات از روش کتابخانه ای و در پردازش از روش تحقیق استنطاقی استفاده شده است به این معنی که در آن، نظریات و دستاورد های بشری بدون تحمیل بر قرآن بر آیات قرآن عرضه شده و طی چند مرحله، نظریه قرآن در مورد آن مسئله استخراج و تنظیم می گردد. در این پژوهش، علاوه بر تبیین سطوح ارتباطی قرآن و عناصر ارتباطی دخیل در هر سطح و نیز ترسیم مدل ارتباطی سه مرحله ای قرآن بر مبنای آن، مشخص گردید که اولاً سطوح ارتباطی قرآن عبارتنداز: سطح ارتباط وحیانی (ارتباط میان فردی)، قرآن شفاهی (ارتباط گروهی و اجتماعی)، قرآن مکتوب (ارتباط جمعی و رسانه ای). ثانیاً برخلاف تصور مشهور، فرایند ارتباطی قرآن کریم در همه سطوح یک فرایند دوسویه و فراگردی است. ثالثاً قرآن کریم طی یک فرایند دقیق و برنامه ریزی شده از یک ارتباط بین فردی به یک رسانه فراگیر جمعی تبدیل شده است.
مبانی و اصول مکتب شهید سلیمانی الگوی جهان اسلام
حوزههای تخصصی:
هدف: هدف از پژوهش حاضر تبیین مبانی و اصول مکتب شهید سلیمانی الگوی جهان اسلام است. روش: این پژوهش با بررسی کتابخانه ای در زندگی نامه، سخنرانی ها، یادداشت ها و وصیتنامه شهید و همچنین مصاحبه با افراد صاحبنظر و استفاده از نظر خبرگان نوشته شده است. یافته ها: یافته ها نشان می دهد اعتقاد راسخ به اسلام سیاسی و ولایت فقیه، اراده قاطع بر حاکمیت دین خدا در جهان، تکلیف شناسی و انجام وظیفه، ذوب در انقلاب بودن و جهت گیری انقلابی و جهادی، سلوک معنوی و دوری از نفسانیت و خودخواهی، باور به کرامت انسان ها و شتافتن به کمک آنها، مقابله و مواجهه با نظام سلطه، تدبیر، باور به داشته ها و اتکا به آن و ... از مبانی و اصول مکتب شهید سلیمانی است. نتیجه گیری: مکتب سلیمانی مکتبی جامع و مانع و ثمره حرکت هدف دار، سنجیده، خستگی ناپذیر و سرشار از ایمان و اخلاص حاج قاسم به سوی اهداف والا و الهی است. اکنون نوبت مسئولان و مدیران در سه قوه است که پایبند به مکتب سلیمانی باشند و با این سرمایه عظیم از گذرگاه های دشوار عبور کنند.
استفاده و رضایتمندی جوانان شهر تهران از شیوه های سنتی تبلیغ دینی
حوزههای تخصصی:
هدف: هدف از پژوهش حاضر بررسی رابطه استفاده و رضایت مندی جوانان شهر تهران از شیوه های سنتی تبلیغ دینی استروش : این پژوهش از لحاظ ماهیت و هدف، یک پژوهش کاربردی بوده، و با استفاده از روش پیمایشی تحلیلی انجام شد. جامعه آماری پژوهش را جوانان 15 تا 29 ساله شهر تهران تشکیل داد و حجم نمونه با استفاده از جدول مورگان، 384 نفر، تعیین شد و روش نمونه گیری با شیوه طبقه بندی توزیع به نسبت، بود. برای گردآوری داده ها از ابزار پرسشنامه استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده ها نیز با استفاده از آمار توصیفی و استنباطیی انجام شد.یافته ها: یافته ها حاکی از آن است که بیشترین میزان استفاده جوانان، مربوط به مجالس مداحی و روضه خوانی هیئت های مذهبی، مجالس جشن و عزاداری مذهبی مساجد و مجالس وعظ و خطابه و سپس مجالس تعزیه می باشد. همچنین، بیشترین میزان رضایت جوانان، مربوط به مجالس مداحی و روضه خوانی هیئت های مذهبی، مجالس تعزیه و مجالس جشن و عزاداری مذهبی مساجد و سپس مجالس وعظ و خطابه است. نتایج آزمون فرضیات، نیز گویای آن است که بین میزان استفاده جوانان از روشهای مختلف سنتی تبلیغ دینی با میزان رضایتمندی آنان از این رسانه ها، رابطه همبستگی مستقیم وجود دارد.نتیجه گیری: می توان نتیجه گرفت افزایش میزان استفاده جوانان از رسانه های مذکور سبب افزایش میزان رضایت مندی آنان خواهد شد.
بازتاب آموزه توحید در سریال یوسف پیامبر
حوزههای تخصصی:
هدف: هدف از پژوهش حاضر نشان دادن چگونگی بازتاب آموزه های توحیدی در سریال یوسف پیامبر است.روش: این پژوهش با استفاده از روش نشانه شناسی پیرس و با توجه به مؤلفه های توحیدی از منظر علامه طباطبایی به چگونگی بازتاب آموزه توحید در سریال یوسف پیامبر می پردازد.یافته ها: در سریال یوسف پیامبر سکانس هایی که با مؤلفه های توحیدی همراه بوده، مورد توجه قرار گرفته و دلالت آن مشخص شده، مثل سکانس های درگیری یعقوب و یوسف پیامبر با کاهنان، سکانس های ارتباط با غیب، سکانس های ابتلاء و یا سکانس هایی که به ادب حضور و عشق پرداخته شده و عناصری مثل صحنه، وسایل صحنه، نورپردازی ها، دوربین، بازیگر، صداها، دیالوگ ها، موسیقی و ترکیب بندی هایی که با ارتباط با هم یک جریان توحیدی را به تصویر کشیدند، چگونگی دلالت های آن ها برای بیان بازتاب امر توحیدی به وسیله نشانه شناسی تبیین شده و مشخص گردیده که نشانه ها در تعامل با هم به صورت یک زنجیره می توانند توحید را بازتاب دهند.نتیجه گیری: توحید در سریال حضرت یوسف در مؤلفه های توحیدی، عشق، ادب، دستگیری از دیگران، صبر در ابتلائات، درگیری حق و باطل، مناجات و دعا و ارتباط با غیب بازتاب یافته که در مواردی موفق به این امر بوده است، اما در مواردی هم اتصال مضمون به مبدأ با نارسایی مواجه بوده است.
کاربست روایت و تکنیک در داکیو درام جهت انعکاس تاریخ انقلاب اسلامی
منبع:
مطالعات دینی رسانه سال دوم پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۷ و ۸
147 - 177
حوزههای تخصصی:
هدف: هدف از پژوهش حاضر، بررسی چگونگی به کار بردن و استفاده از روایت و تکنیک های گوناگون سینمایی در گونه درام مستند است.روش : در این مقاله داده ها با روش توصیفی-تحلیلی تجزیه و تحلیل شده اند. در تحلیل قابلیت های روایت و تکنیک در دو داکیودرام «ایستاده در غبار» و «پدر طالقانی» در مورد بازتاب تاریخ انقلاب اسلامی با رویکرد نئوفرمالیسم به عنوان یک روش تحلیل کیفی استفاده شده است.یافته ها: فیلمسازانی چون مهدویان و موحددوست در دو داکیودرام «ایستاده در غبار» و «پدر طالقانی» با استفاده کمابیش مناسب از دو عنصر کلیدی «روایت» و «تکنیک»، توانسته اند در انعکاس مناسب تاریخ انقلاب اسلامی عملکرد قابل قبولی داشته باشند.نتیجه گیری: تحلیل نئوفرمالیستی این دو درام مستند نشان می دهد که با کاربست مناسب تکنیک و روایت، می توان از حداکثر ظرفیت قالب درام مستند در جهت باورپذیری و عمق بخشی و شناخت در مورد ویژگی های رویدادها و شخصیت های کلیدی تاریخ انقلاب اسلامی استفاده فراوانی کرد.
دین داری و مشارکت انتخاباتی در ایران (مطالعه موردی انتخابات ریاست جمهوری سال های 1380 تا 1396)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
بر اساس تحقیقات نظری و تجربی عامل دین یا جهت گیری دینی از عوامل تعیین کننده رفتار انتخاباتی است. در ایران دین به عنوان نهادی بانفوذ و مؤثر در عرصه زندگی اجتماعی همواره مطرح بوده است؛ به خصوص پس از پیروزی انقلاب، دین با کنترل نهاد سیاست توانسته گستره وسیع تری از زندگی را تحت تأثیر قرار دهد. با عنایت به اهمیت نهاد دین و نظام سیاسی دینی در ایران، عدم تبیین امور از جانب دین، اعوجاجات نظری مربوط به دین در جامعه (سکولاریسم) و اغتشاشات تجربی درباره تأثیر دین داری بر رأی دهی در متون غالب خارجی و کمبود مطالعات موثق درباره دین داری و مشارکت انتخاباتی؛ این مطالعه درصدد بررسی رابطه دین داری و مشارکت انتخاباتی (انتخابات ریاست جمهوری) در استان های ایران طی سال های 1380 تا 1396 است. مقاله با استفاده از روش تطبیقی درون کشوری، داده های اسناد ثانویه (دست دوم) و پیمایش های قبلی درصدد بررسی رابطه بین دین داری و مشارکت انتخاباتی است. نتایج نشان می دهد رابطه بین دین داری و مشارکت انتخاباتی در بین استان ها برحسب مرزی بودن و قومی بودن متفاوت است. شرکت در نمازجمعه و جماعت به عنوان ابعاد جمعی دین داری تأثیر بیشتری نسبت به ابعاد فردی دارد و تأثیر بعد شخصی دین داری بر مشارکت انتخاباتی معکوس است. از بین نظریه های یادشده، نظریه جنگ های فرهنگی و ایدئولوژی مسلط توان بیشتری برای توضیح این گونه روابط دارند.
سنخ شناسی نگرش خبرگان قانون اساسی سال 1358 به رسانه های جمعی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
حق ها و آزادی های مطبوعاتی و انتشار رسانه ها جزئی از حقوق و آزادی های فردی و عمومی عنصری ساختاری و بنیادین قلمداد می شود. قانون اساسی مشروطه برای نخستین بار در تاریخ این سرزمین حقوق مطبوعات را به رسمیت شناخت. خبرگان قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران نیز همین حقوق را در قانون اساسی نوبنیاد با افتراق هایی جزئی گنجاندند. نویسندگان و مقننان اساسی چهار اصل را به حقوق و منزلت مطبوعات و رسانه های گروهی اختصاص دادند. پرسش اصلی در این مقاله این است: جایگاه و حقوق رسانه ها در قوه مؤسسان نوین، از منظر خبرگان قانون اساسی چه ارزش و ارجی داشته است؟ به عبارتی بهتر، قانون گذاران اساسی در مقطع 1358 چه نگرش ها یا دیدگاه هایی درباره رسانه ها داشته اند؟ نگارندگان با استفاده از روش توصیفی - تحلیلی، پس از بررسی مبانی تئوریک حقوق و جایگاه رسانه ها در جهان امروز، هفت نوع نگرش را از درون مشروح مذاکرات قانون اساسی استخراج و تبیین نموده اند: نگرش ابزارگرای سودمند، تحدید گرا، راهبرد گرا، جرم انگارانه، نظارتی، تلفیقی و دو نوع نگرش حق گرا. نویسندگان، با توضیح مختصر مفهوم هر نگرش، مذاکرات و دیدگاه هایی را که درباره اصول مذکور در مجلس خبرگان قانون اساسی مطرح شده بود، به بررسی و طیف بندی گذاشته اند. نتایج پژوهش حاکی از این است که علاوه برآن که در مشروح مذاکرات رسانه ها مبتنی بر حقوق اساسی امروز قلمداد شدند، ماهیت دینی و انقلابی نظام حقوقی - سیاسی جدید، سبب شد، رسانه ها واجد ویژگی ارزشی و اخلاقی نیز باشند. همچنین، در مجلس خبرگان قانون اساسی به نهاد مطبوعات و رسانه اهمیت و ارج بسیاری داده شد، لکن تنها کلیت مطبوعات موردبحث و گفتگو بود و به حقوق روزنامه نگاران و اهالی رسانه اشاره ویژه ای نشد.
مکتب سردار سلیمانی در نگاه شخصیت های برجسته جبهه مقاومت (ایران، لبنان، یمن، فلسطین، سوریه و عراق)
حوزههای تخصصی:
هدف: هدف از این پژوهش شناسایی ویژگیهای شخصیت شهید سلیمانی از منظر شخصیتهای برجسته محور مقاومت و دستیابی به عناصر گفتمانی مکتب شهید سلیمانی از منظر آنها است. روش تحقیق: روش پژوهش حاضر کیفی از نوع توصیفی- تحلیلی است که با استفاده از تحلیل گفتمان انتقادی با رویکرد ون دایک انجام شد. سخنرانی شش نفر از رهبران و شخصیت های برجسته مقاومت شامل: (1- آیت الله خامنه ای،رهبر معظم انقلاب، 2- سید حسن نصرالله، دبیرکل حزب الله لبنان، 3- بشاراسد، رئیس جمهور سوریه، 4- عبدالملک بدر الدین الحوثی، رهبر انصارالله یمن، 5- اسماعیل هنیه، رهبر حماس، 6- فالح الفیاض، رئیس حشد الشعبی) که در ایام پس از شهادت مظلومانه سردار سلیمانی بیان کرده اند، به شیوه نمونه گیری هدفمند انتخاب شد. یافته ها: یافته ها نشان می دهد این شخصیت ها با تبیین عناصر و ویژگی های بارز شخصیت شهید سلیمانی سعی کردند دلایل محبوبیت ایشان در بین ملت های مظلوم منطقه و جهان و خشم و انزجار و ضعف دشمنان مقاومت را از طریق نشان دادن عظمت مکتب شهید سلیمانی به عنوان تنها راه مقابله با دشمنان به گوش جهانیان برسانند. نتیجه گیری: در مقابل سانسور و کوچک نمایی رسانه های غربی در خصوص شهادت سردار سلیمانی، این شخصیت ها توانستند با تبیین ویژگی های بارز شخصیت ایشان، نشان دهند که ما در مورد شهید سلیمانی با قهرمان و نخبه ای مواجهیم که از نظر ذاتى و اجتماعى، استعداد ممتازى دارد و اقدامات و ابتکاراتى انجام داده است که شخصیت وی را فراتر از یک فرد و تا حد یک مکتب بی نظیر تبیین می کند.
آسیب شناسی حضور دوگانه سلبریتی ها (بازیگران) در فضای مجازی و رسانه ملی بر اساس آموزه های اسلامی و ارائه راهکار
حوزههای تخصصی:
هدف: این پژوهش به آسیب شناسی حضور دوگانه سلبریتی ها در فضای مجازی و رسانه ملی بر اساس آموزه های اسلامی می پردازد به گونه ای که آسیب های این حوزه، شناخته شده و برای آن ها راهکارهایی از طریق مصاحبه با کارشناسان ارائه می گردد.روش: در این پژوهش داده ها به صورت تحلیل محتوای کیفی از پست های اینستاگرامی سلبریتی ها به دست آمده و سپس با مصاحبه عمیق با کارشناسان حوزه رسانه، راهکارهایی برای آن ارائه می شود.یافته ها: در این پژوهش ضمن بررسی آسیب های بینشی-اعتقادی و رفتاری با نگاه به آموزه های اسلامی، از سوی سلبریتی ها بر مخاطب، راهکارهایی برای جلوگیری از این آسیب ها ارائه گردیده است. بنابراین یافته های پژوهش نشان می دهد که برای مدیریت سلبریتی ها باید مواردی همچون برخورد با سلبریتی به سبک همدلی و گفتگو، شناسایی و معرفی چهره های ارزشی، تعلیم و پرورش هنرمند تحت قوانین و سیاست های مشخص، ایجاد متولی واحد برای رسانه های صوتی و تصویری، الگوبرداری از کشورهای دیگر در مدیریت موفق سلبریتی ها و ... به کار گرفته شود.نتیجه گیری: برای مدیریت حضور دوگانه سلبریتی ها می توان به مواردی اشاره داشت که یکی از آن ها نیاز مبرم به ایجاد متولی واحد در رسانه های صوتی و تصویری (تلویزیون، سینما و شبکه نمایش خانگی) می باشد. همچنین باید پژوهشی جامع درباره سبک مدیریت سلبریتی ها انجام شود و با الگوبرداری و تطبیق آن با فرهنگ بومی ایران، سیستم چندجانبه ای طراحی شود که در آن مباحث حقوقی و قانونی وجود داشته باشد. ایجاد نهادهای هنرمندپروری که بتوانند بین اشخاص رقابت ایجاد کنند نیز در این زمینه به مدیریت بهتر سلبریتی ها کمک خواهد کرد.
دگرگونی های نظری لازم در بررسی مسائل اجتماعی سایبر(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
رویدادهای فضای سایبر حائز بالاترین اهمیت در زمینه علوم اجتماعی و رفتاری هستند، چرا که مرزهای تئوریک علم اقتصاد و علوم اجتماعی در مورد منشأ انسانی ثروت ملل و تقسیم کار انسانی را دگرگون می کنند. برای مدت های مدید، بیش از سیصد سال، ملهم از آدام اسمیت، «اشتغال» به عنوان منشأ ثروت و قدرت ملی از یک سوی، و به مثابه ابزار منحصربه فرد توزیع ثروت، در مرکز همه تحلیل های اقتصادی و اجتماعی قرار داشت. ولی امروز، دیگر تنظیم و توزیع اشتغال، مرکز تدابیر اقتصادی و سیاست ها نیست، بلکه توزیع فراغت و خلاقیت و به تبع آن، تأمین قدرت ملی و توزیع ثروت و رفاه و امداد است. اصل بحث ما در تحلیل جامعه شناختی مسائل ناشی از ظهور فضای سایبر، در به رسمیت شناختن حضور دوشادوش یا فائق ماشین ها در زندگی اجتماعی است؛ و در پاسخ به شش سؤال اصلی مقاله که ملهم از جان اشترن هادی تحقیق بوده اند، در سی و سه جنبه تأمل شده است. نهایتاً مقاله با جابه جایی های تئوریک ضروری در مورد آینده بدون اشتغال فرجام یافته است. آینده ”بدون اشتغال“، نسبت افول کار و تکنولوژی، تأمل در بلوغ اتوماسیون، آینده نگری اشتغال محدود، آموزش نسل خلاق آینده، از کار نیفتادگی بزرگ سالان، و تغییر شکل بخش خدمات، اهم مضامین جابه جایی های ضروری را شامل می شود.
بازنمایی تصویر سبک زندگی ایرانیان در تبلیغات تلویزیونی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
بررسی تصویرسازی تبلیغات تلویزیونی از سبک زندگی ایرانیان از آنجا اهمیت می یابد که باتوجه به حجم مخاطب عمومی تلویزیون، این رسانه تأثیر ویژه ای در تغییرات الگوی سبک زندگی ایرانیان دارد. ازاین رو هدف پژوهش حاضر بررسی تصویر بازنمایی شده از سبک زندگی ایرانیان با استفاده از الگوی استخراج شده از پیشینه تحقیقات است. این پژوهش با رویکرد کیفی و بر مبنای نظریه تحلیل گفتمان و نظریه بازنمایی، تبلیغات تلویزیونی با موضوع «مواد غذایی» در بازه زمانی زمستان 1397 جمع آوری و تحلیل کرده است. تبلیغات تلویزیونی در این دوره زمانی، برای تحقق اهداف و بنابر سیاست های کلان سازمان صداوسیما، از نظریه های برجسته سازی و کاشت و حاشیه رانی استفاده کرده است. یافته های پژوهش نشان می دهد که سبک زندگی ایرانیان با محوریت «دین به عنوان راه و روش زندگی» در تبلیغات تلویزیونی به حاشیه رانده شده است و از طرفی سبک زندگی مصرف گرا، برجسته شده است که مشخصه اصلی آن نمایش نوعی رفتار مصرفی در روش زندگی است؛ در این پژوهش نمی توان میزان اثرگذاری تبلیغات بر مصرف و خرید را تبیین کرد؛ اما در فرم و محتوای تبلیغات، باتوجه به بافت موقعیتی آن زمان، میزان تمایل به مصرف را نشان داده شده است. گزاره های «مصرف گرایی، نمایش کالاهای غیر لازم، محصولات خارجی، اشرافی گری و تجمل» از گزاره های غالب در سبک زندگی تصویرسازی شده در تبلیغات تلویزیونی در ایران است.
تبیین و تحلیل راه های ارتباط و گفتگوی بین مذاهب در اندیشه فقهی امامیه (مطالعه موردی: مدارا با مخالفان مذهبی)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
ارتباطات میان مذهبی و گفتگوی پیروان مذاهب با یکدیگر از مهم ترین ضرورت ها در عصر حاضر است. بهره گیری از دانش فقه به مثابه علم بیانگر وظیفه عملی مکلفان، نقش بسزایی در تبیین راه های این ارتباط و گفتگو دارد. از جمله گزاره های فقهی که می تواند به عنوان یکی از راه های گفتگوی بین مذاهب موردتوجه قرار گیرد، مدارا با مخالفان مذهبی به مثابه ملایمت، ملاطفت و نرم خویی در ارتباط با ایشان است. در اندیشه فقهی مشهور فقهای امامیه، مشروعیت رفتارهای مداراجویانه با مخالفان در قالب آموزه تقیه موردتوجه قرار گرفته و انجام رفتار مداراتی به شرایط اضطرار و خوف از ضرر و خطر منوط شده است. در مقابل، برخی دیگر از فقیهان اگرچه از رفتار مداراتی در قالب تقیه سخن گفته اند، آن را متقوم به ضرر ندانسته و حتی خوف از حصول ضرر را در مشروعیت چنین رفتاری لحاظ نکرده اند. مقاله حاضر که یک پژوهش توصیفی - تحلیلی است باتوجه به اهمیت طرح گفتگوی پیروان مذاهب به عنوان یک اصل اولی و نه یک تاکتیک موقتی و مشروط به شرایط اضطراری، ادله هر دو دیدگاه پیش گفته را به نقد کشیده و مقتضای روایات را انجام رفتارهای مداراجویانه و حسن معاشرت با مخالفان مذهبی به عنوان یک اصل اساسی و همیشگی در ارتباطات و گفتگوهای میان مذهبی دانسته است.
نقش تعدیل کننده سواد رسانه ای در رابطه سطح سلامت خانواده و مشکلات هیجانی- رفتاری نوجوانان(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
امروزه رسانه ها از جمله مهم ترین ابزارهای رشد و یا انحطاط جامعه محسوب می شوندکه در زمینه سلامت محیط خانواده، پرورش و تغییر رفتارها و هیجان های نوجوانان تأثیر بسزایی دارند و لذا آموزش استفاده صحیح از این ابزار ضروری است. از سوی دیگر سلامتمحیطخانوادهو محتوای یادگیری هایاولیه،اهمیتزیادیدرتشکیل هویتوشخصیتنوجواندارد وشکل دهنده رفتارهاوروابطبین فردیاست. هدف پژوهش حاضر بررسی نقش متغیر تعدیل کننده سواد رسانه ای در رابطه سطح سلامت خانواده و مشکلات هیجانی - رفتاری نوجوانان می باشد. نمونه موردنظر با روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شده و در مجموع نمونه ای با حجم 310 دانش آموز دختر (18-15 ساله) موردمطالعه قرار گرفتند. نتایج حاکی از آن بود که سواد رسانه ای در رابطه دو متغیر نام برده به طور مثبت تعدیل ایجاد می کند و سبب افزایش این ارتباط می شود؛ به نحوی که هرچه میزان سواد رسانه ای شخص افزایش یابد، میزان سلامت خانوادگی افزایش یافته و در نتیجه مشکلات رفتاری–هیجانی او کاهش می یابد. نتیجه دیگر این پژوهش نشان داد سلامت خانواده می تواند مشکلات هیجانی، سلوک، بیش فعالی و رفتارهای جامعه پسند را پیش بینی کند و میان آنها رابطه معنادار وجود دارد. البته این رابطه درباره سلامت خانواده با مشکلات ارتباطی معنادار نیست.
مطالعه کیفی انگیزه های زائران ایرانی شرکت کننده در آیین پیاده روی زیارت اربعین(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
آیین پیاده روی اربعین پدیده مذهبی مهمی در جامعه شیعی است که در سال های اخیر با افزایش خیره کننده زائران نگاه جهانیان را به خود معطوف ساخته است. حضور میلیونی زائران ایرانی در این آیین از رویدادهایی کم سابقه ای است که بزرگ ترین مسافرت جمعی ایرانیان به خارج از کشور را رقم زده است. زائران ایرانی شرکت کننده در این آیین با دلایل و انگیزه هایی مختلف قدم در سفری مشقت بار می گذارند و بیش از 80 کیلومتر را با پای پیاده طی می کنند. این مقاله با روشی کیفی و از سنخ مردم نگاری به مطالعه انگیزه های زائران ایرانی شرکت کننده در آیین پیاده روی زیارت اربعین می پردازد. در این زمینه با انجام مصاحبه های نیمه ساختاریافته با زائران شرکت کننده و همچنین مشاهده مشارکتی در این آیین به سراغ جهان های ذهنی و حالات روحی آنان می رود. یافته های حاصل از این تحقیق نشان می دهد که زائران ایرانی با سه احساس «نیاز»، «تکلیف» و «شور» در دو نوع انگیزه در سطح فردی و اجتماعی به این آیین روی می آورند. انگیزه های فردی عموماً انگیزه هایی از سر نیازند و انگیزه های اجتماعی، غالباً انگیزه هایی تکلیفی اند. احساس شور فصل مشترک همه زائران است. این انگیزه ها و احساسات در سه سطح جماعت واره خودانگیخته، هنجاری و ایدئولوژیک آیین شکل می گیرند و زمینه ترغیب زائران برای حضور در پیاده روی اربعین را فراهم می کنند.
راهکارهای ترویج سواد رسانه ای از طریق رسانه ملی
منبع:
مطالعات دینی رسانه سال دوم پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۷ و ۸
112 - 146
حوزههای تخصصی:
هدف: در جوامع کنونی، آموزش سواد رسانه ای به عنوان دانش و مهارت افراد در استفاده آگاهانه از رسانه ها ضروری است. از سویی در جمهوری اسلامی ایران، رسانه ملی با توجه به کارکردهایی که دارد می تواند نقش مؤثری در زمینه آموزش همگانی داشته باشد. ازاین رو در تحقیق حاضر، هدف اصلی شناسایی راهکارهای ترویج سواد رسانه ای از طریق رسانه ملی تعریف شده است.
روش: محقق با استفاده از دو روش مطالعات کتابخانه ای و مصاحبه با کارشناسان، به جمع آوری یافته ها پرداخته است.
یافته ها: یافته های به دست آمده حول پنج محور ظرفیت ها، موانع، راهکارهای مبتنی بر سیاست ها، راهکارهای مبتنی بر آموزش ها و نقش های کلیدی سازمانی دسته بندی شده است.
نتیجه گیری: نتیجه تحقیق در چهار بخش کلی ظرفیت ها، موانع، راهکارها و نقش های کلیدی سازمانی به دست آمده است. در مجموع 30 راهکار شناسایی شده که از جمله آن ها عبارت است از: تعیین چشم انداز سواد رسانه ای، تنظیم دستورالعمل تهیه کنندگان، تولید برنامه بر مبنای سواد رسانه ای، بهره گیری از قالب سرگرم آموزی جهت انتقال مفاهیم سواد رسانه ای، تولید مخاطب تحلیل گر، پرسش گر و منتقد، رعایت استانداردهای رده بندی سنی و القاء رژیم مصرف رسانه ای، جریان سازی سواد رسانه ای، آموزش منابع انسانی، الگوبرداری و طراحی الگوی بومی سواد رسانه ای، ارائه آموزش های صریح و ضمنی سواد رسانه ای، آموزش مهارت های سواد رسانه ای، آموزش اصول نویسندگی و خبرنگاری.
تحلیل رویکرد ارتباطات امام صادق(علیه السلام) با سران فرقه زیدیه(با بهره گیری از روش تحلیل گفتمان روایی پدام (PDAM)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
امام صادق (علیه السلام) به عنوان صاحب مکتب جعفری، تکیه گاه اصلی شیعه از نظر فکری و عقیدتی می باشد. بخش قابل توجهی از احادیث و علوم اهل بیت (علیهم السلام) توسط این امام همام گسترش یافته است. در دوران امام صادق (علیه السلام) فرقه های متعددی در شیعه ظهور و بروز یافتند و ایشان حفظ و صیانت شیعه از انحرافات را در رأس برنامه های خود قرار دادند. از جمله این فرقه ها، زیدیه می باشد که در دوران امام ششم تاحدی گسترش یافته بودند. ازاین رو، تحلیل شیوه برخورد امام با این فرقه انحرافی، اهمیت بسزایی دارد. تحقیق پیش رو با هدف رویکردشناسی ارتباطات امام صادق (علیه السلام) در مواجهه با جریان زیدیه، به روش توصیفی - تحلیلی با رویکرد میان رشته ای به ارائه روش ارتباطی امام با این فرقه پرداخته است. یافته های تحقیق نشان می دهد: با دقت در نحوه برخورد امام (علیه السلام) با رهبران و پیروان زیدیه، می توان رویکرد متفاوتی از جمله: جذبی، دفعی، تدافعی، استحفاظی و تهاجمی را مشاهده کرد. امام با وجود اثبات حقانیت و ابطال طرف های گفتمان، از منازعه گفتمانی اخلاق گریز برحذر بوده و در کمال صراحت، دقت، ادب و احترام، نفس این گفتمان ها را به عرصه ای برای اثبات حقانیت شیعه امامیه در برابر مخالفان (زیدیه) بدل کردند. نکته قابل تأمل این است که با وجود این رویکرد امام (علیه السلام) ابتدا در جهت جذب این فرقه است (جذبی) اما در مواردی امام جانب استحفاظی و تهاجمی به خود گرفته و آنها را که دیگر اهل اصلاح نیستند، طرد می نماید. ازاین رو گفتمان دفعی – تهاجمی امام (علیه السلام) وجهه غالب به خود می گیرد.
طراحی مدلی برای تبیین سواد رسانه ای در نظام آموزشی دوره دوم متوسطه ایران (پژوهشی بر اساس نظریه مبنایی)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
اعتلای سواد رسانه ای مرهون پژوهش های علمی و سازمان یافته آن است. نقش اصلی که سواد رسانه ای در این میان ایفاد می کند، موضوع اصلی این مقاله حاضر است که به منظور ارائه ی مدلی برای تبیین سواد رسانه ای در دوره متوسطه انجام گرفته. روش پژوهش، سندکاوی و نظریه برخاسته از داده ها (نظریه مبنایی) و از نوع تحقیقات کاربردی، ازنظر نوع داده ها کیفی، نحوه اجرا توصیفی است. جامعه ی آماری پژوهش ، شامل 2 گروه است. نخست متخصصان سواد رسانه ای، برنامه ریزان آموزشی و معلمان سواد رسانه ای که از آن ها برای تعیین عناصر جهت طراحی مدل مطلوب، مصاحبه به عمل آمد دوم کارشناسان سواد رسانه که برای اعتبار مدل استفاده شد. حجم نمونه برای مصاحبه 12 و برای اعتبارسنجی مدل 35 نفر استفاده شده. روش تجزیه وتحلیل شامل سه مرحله ی کدگذاری باز، محوری و انتخابی انجام و به شیوه نظریه مبنایی در قالب شبکه ی مضامین پایه، سازمان دهی شده. یافته ها نشان می دهد مدل مدنظر شامل یک مضمون فراگیر، 7 مکانیسم سازمان دهنده است که در آموزش و برنامه ریزی کتاب سواد رسانه ای به آن تأکید می شود. یافته ها حاکی از آن است سواد رسانه ای دارای 2 درون مایه مهم شامل نهاد آموزش وپرورش و صداوسیماست که به عنوان عوامل تأثیرگذار در زندگی مخاطبان موردتوجه است. هدف اصلی در این پژوهش، مطالعه عمیق نتایج فرایند آموزش سواد رسانه ای در کشورهای مذکور، جهت الگو و هدایت، آموزش و تربیت دانش آموزان از طریق افزایش کیفیت آموزش سواد رسانه ای، شیوه تدریس و محتوای آموزشی است.
گفتمان های غالب غربی ها در مورد اسلام/ مسلمانان: مطالعه موردی منتخبی از کاربران انگلیسی زبان فیس بوک(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
در این پژوهش تلاش شده تا چگونگی مواجهه اسلام و غرب، بسترهای آسیب زا و راه های تعامل سازنده بین این دو، در فضایی که به مدد شبکه های اجتماعی چون فیس بوک برای کنار هم قرار گرفتن افراد از ملیت ها و ادیان مختلف فراهم آمده است، مورد مطالعه قرار گیرد. محقق طی یک دوره بیش از دوسال مشاهده مشارکتی، در فیس بوک حضور داشته که طی آن ۱۹ مصاحبه و مجموعه ای سند در مقوله های کلی «اسلام هراسی»، «اسلام رومی (غربی)»، «اسلام دوستی» و «اسلام حقیقی» برگرفته از چارچوب نظری تحقیق جمع آوری شده و پس از کدگذاری مورد تحلیل گفتمان انتقادی قرار گرفته است. نتایج تحقیق نشان می دهد که فیس بوک با وجود اینکه یک بستر ارتباطی آمریکائی است و نقدهای بسیاری به آن وارد است، بستر مناسبی جهت ترویج گفتمان اسلام حقیقی بوده و گفتمان حمایت از اسلام و مسلمانان به خصوص در مورد «فلسطین» گفتمان غالب می باشد. گفتمان اسلام رومی کمرنگ تر از سایرین و بیشتر با بیان جلوه ای رحمانی و زینت شده نوعاً نه از اسلام حقیقی بلکه از اسلام تکفیری مورد حمایت غربیان و بسترساز حملات اسلام هراسانه بیان شده و اسلام هراسی نیز با رویکردی توده وار و اعتراض کننده به رسانه های اصلی و تساهل گری مسئولین غربی بیان می شود. دوگانه اسلام هراسی و اسلام رومی (غربی) در کنار هم در فیس بوک نیز زمینه ای را برای هل دادن مسلمانان از اسلام و کششان به استحاله در فرهنگ غربی پدید آورده اند.
ارتباط عفیفانه در زندگی سایبری؛ رویکردی پدیدارشناختی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
مواجهه جامعه اسلامی ایران با فناوری های ارتباطی جدید، به خصوص اینترنت و فضای سایبر، شرایط جدیدی را در زندگی متدینین بوجود آورده که عدم سواد رسانه ای و کنش عاقلانه موجب چالش های بسیاری در ارزش های اخلاقی فردی و اجتماعی می شود. در این مقاله ضمن بررسی نظری ارتباط عفیفانه در زندگی سایبری به این مسئله پرداخته می شود که چگونه ارزش های اخلاقی خصوصاً ارتباط عفیفانه در کنش های کاربران اینترنت منعکس می شود. برای این کار با روش پدیدارشناسی به گردآوری اطلاعات با مصاحبه نیمه ساختاریافته و مشاهده رفتارهای کاربران دین دار به فهم تجربه زیسته ایشان و درنتیجه صورت بندی ارتباط عفیفانه سایبری پرداخته ایم. یافته های تحقیق نشان می دهد که انگیزه های حضور در فضای سایبر، مشخصات فردی، التزام به دین داری، سواد سایبری و عفاف، ساخت هویت مجازی و انتخاب همراهان از جمله نقاط کلیدی شکل گیری ارتباط عفیفانه در زندگی سایبری است. در نتیجه به گونه شناسی کاربران در چهار گونه «متدین آشنا»، «متدین ساده»، «متدین بی مبالات» و «کاربر بی قید» دست یافتیم. همچنین در پیوند آموزه های فقهی اخلاقی عفاف با مقولات محوری گونه شناسی کاربران سایبری به مدلی مفهومی از ارتباط عفیفانه در زندگی سایبری و پیشنهادهایی کاربردی برای برخورداری از ارتباط عفیفانه سایبری رسیدیم.