فیلترهای جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۳٬۲۴۱ تا ۳٬۲۶۰ مورد از کل ۷٬۵۱۴ مورد.
حوزههای تخصصی:
هدف: هدف پژوهش حاضر، بررسی تأثیر عوامل سازمانی از جمله فرهنگ سازمانی، ساختار سازمانی، آموزش، منابع انسانی، جریان اطلاعات و ارتباطات، فنآوری اطلاعات، و شفافیت اسناد بر عملکرد مدیریت دانش و مؤلفه های خلق دانش، ذخیره دانش، بهکارگیری دانش، و انتقال و اشتراک دانش در آموزش و پرورش شهر ملکان می باشد. روش: روش پژوهش، پیمایشی و از نوع کاربردی است. جامعه این پژوهش کارکنان آموزش و پرورش شهر ملکان هستند که با توجه به حجم جامعه، نمونهگیری تصادفی طبقه ای بهعمل آمد و در نهایت 214 نفر بهعنوان نمونه انتخاب گردید. در نهایت پس از توزیع پرسشنامه 143 مورد پرسشنامه صحیح قابل تحلیل جمعآوری شد. برای تحلیل داده ها از آزمون رگرسیون چندگانه استفاده شد. یافته ها: نتایج این تحقیق نشانگر آن بودند که متغیرهای فرهنگ سازمانی، آموزش، و فنآوری اطلاعات تأثیر مثبت معنیداری روی عملکرد مدیریت دانش دارند. با این وجود سایر متغیرها از جمله منابع انسانی تنها در مؤلفه خلق دانش روی عملکرد مدیریت دانش تأثیر مثبت معنیدار دارد و سایر متغیرها نیز با وجود اینکه همبستگی مثبتی با عملکرد مدیریت دانش و مؤلفه های آن دارند تأثیر آن ها از نظر آماری معنیدار نمی باشد. اصالت/ارزش: از آنجا که اکثر کارهای انجام شده در زمینه مدیریت دانش در حوزه کسب و کار و سازمانهای انتفاعی بوده است، انجام این پژوهش در حوزه آموزش و پرورش حائز اهمیت است.
نگاشت تولیدات علمی و جایگاه ایران در حوزه علوم کتابداری و اطلاع رسانی در پایگاه وب آو سایِنس طی سال های 2009-1994(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی تولیدات علمی حوزه علوم کتابداری و اطلاع رسانی کشور ایران در محدوده زمانی 2009-1994 است. روش: روش پژوش حاضر تحلیل استنادی است. جامعه پژوهش را کلیه مدارک (مقاله، گزارش، نقد و بررسی، ...) ارائه شده در حوزه علوم کتابداری و اطلاع رسانی توسط کشور ایران تشکیل می دهد که طی سال های 1994 تا 2009 وارد پایگاه وب آو ساینس شده اند. به منظور جست وجوی این مدارک در پایگاه، ابتدا کلیه نشریات مربوط به حوزه علوم کتابداری و اطلاع رسانی که در قسمت JCR پایگاه وب آو ساینس نمایه شده بودند، شناسایی شدند که مشتمل بر 61 مجله بود. سپس میزان تولیدات علمی کشور ایران در 61 مجله حوزه علوم کتابداری و اطلاع رسانی نمایه شده در پایگاه وب آو ساینس مورد بررسی قرار گرفت. علاوه بر آن رشد سالانه انتشارات کشور براساس رگرسیون نمایی نیز محاسبه گردید. یافته ها: براساس میزان R2 مربوط به رشد سالانه تولیدات علمی، میزان رشد کشور ایران طی 16 سال مورد بررسی معنی دار است (05P
تحلیل عامل های اثر گذار بر تولیدات علمی زنان ایرانی در آی. اس. آی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
هدف اصلی این پژوهش، بررسی عوامل مؤثر بر تولیدات علمی زنان ایرانی در آی. اس. آی بین سالهای 1993 تا 2009 می باشد. این پژوهش کاربردی به روش مطالعه کتابخانه ای و پیمایشی به انجام رسیده است. برای شناسایی زنان دارای تولیدات علمی در آی.اس.آی، گردآوری اطلاعات از پایگاه WoS متعلق به مؤسسه ISI استفاده شد و برای گردآوری اطلاعات مربوط به عوامل مؤثر بر تولیدات علمی زنان از پرسشنامه محقق ساخته استفاده گردیده است. پرسشنامه مذکور، پس از بررسی روایی و پایایی، به تعداد 100 نفر از نویسندگان زن ارسال گردید. بر اساس یافته های پژوهش، به لحاظ اولویت، جامعه پژوهش تاثیر عوامل سه گانه دستیابی به موقعیت علمی بالاتر، توانمندی های ذاتی، و پشتکار و توان اکتسابی را بیش از سایر عوامل می دانند. به دنبال آنها، مؤثرترین عوامل عبارتند از حس مفید بودن در جامعه، دستیابی به موقعیت شغلی برتر، و تشویق اطرافیان و خانواده. در پایان، در راستای توانمندسازی زنان برای تولید علم و تقویت عوامل مؤثر، برخی پیشنهادات اجرایی ارائه گردید
بررسی میزان انعکاس موضوعات کتابداری واطلاع¬رسانی در کتابهای درسی دوره متوسطه و پیش¬دانشگاهی (شاخه نظری) در سال تحصیلی 90-1389(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
یکی از راههای شناساندن جایگاه هر رشته علمی برای جامعه و بخصوص دانشآموزان انعکاس مسائل مربوط به آن رشته در متون درسی است. نظر به اهمیت نقش محتوایی کتابهای درسی در انعکاس موضوعات و مسائل گوناگون و از طرف دیگر ناشناخته ماندن رشته کتابداری و اطلاعرسانی در دوران تحصیل برای دانش آموزان، در پژوهش حاضر میزان توجه به حوزه های موضوعی رشته کتابداری و اطلاعرسانی در محتوای کتابهای درسی با استفاده از روش تحلیل محتوا، بررسی و تحلیل گردید. ابزار اندازه گیری در این پژوهش چک لیست محتوای کتاب درسی بود. یافته های حاصل از بررسی 43 کتاب دوره متوسطه و پیش دانشگاهی شاخه نظری نشان داد کتابهای رشته علوم انسانی نسبت به سایر رشتهها بیشتر به موضوعات این رشته علمی توجه داشته اند. در بین کتابها از لحاظ میزان اطلاعات، کتاب «زبان فارسی» سال دوم دبیرستان مشترک تمامی رشتهها و از نظر تعداد دفعات کتاب «دین و زندگی» دوره پیشدانشگاهی مشترک تمامی رشتهها به موضوعات علوم کتابداری و اطلاعرسانی پرداخته اند. مقولة مرجع و کلیات در رشته کتابداری و اطلاعرسانی هم از نظر تعداد دفعات و هم از نظر حجمی که کتابهای درسی به آن پرداخته اند، بیشتر از سایر مقوله ها در کتابهای درسی دوره دبیرستان و پیشدانشگاهی شاخه نظری، منعکس گردیده است
خانواده های کتابشناختی در فهرستهای رایانه ای: نگاه کاربران به خانواده شاهنامه فردوسی از رویکرد الگوی ملزومات کارکردی پیشینه های کتابشناختی (FRBR)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
- حوزههای تخصصی علم اطلاعات و دانششناسی علوم کتابداری فهرست نویسی و رده بندی
- حوزههای تخصصی علم اطلاعات و دانششناسی علوم اطلاع رسانی خدمات اطلاع رسانی مدیریت اطلاعات ذخیره و بازیابی اطلاعات
- حوزههای تخصصی علم اطلاعات و دانششناسی کتابخانه ها(به طور عام) فهرست های کتابخانه ای فهرست های پیوسته و اینترنتی
هدف این پژوهش، بررسی همخوانی میان الگوی ملزومات کارکردی پیشینه های کتابشناختی با فهرستهای رایانه ای کنونی از رویکردی کاربرگراست. در این راستا، دیدگاه کاربران بالقوة فهرستهای رایانه ای نسبت به موجودیتهای مختلف الگو و خانواده های کتابشناختی، بررسی شد. بدین منظور، خانواده کتابشناختیِ شاهنامه فردوسی به منزلة نمونه انتخاب شد و یک مجموعه 40 کارتی در پیوند با این خانواده در اختیار یک گروه 30 نفری از افراد صاحب نظر و متخصص در حوزه شاهنامه پژوهی قرار گرفت. طی نشستهای صورت گرفته با این افراد، نگاه و دسته بندی کلی آنها نسبت به خانواده کتابشناختی، همخوانی دیدگاه آنها با موجودیتهای الگوی ملزومات کارکردی و اولویت بندی آنها روی موجودیتهای مختلف الگو در پیوند با یک نیاز خاص، بررسی گردید. در پیوند با خانواده کتابشناختی شاهنامه، 11 خوشه توسط مصاحبه شوندگان شناسایی گردید. نتایج حاکی از آن است که با توجه به موجودیتهای الگو، ودر پیوند با دسته بندی اعضای خانواده کتابشناختی به صورت کلی، رویکرد کاربران بالقوه رویکردی از بالا به پایین است و آنها در مواجهه با اعضای خانواده کتابشناختی، ابتدا اثر اصلی، سپس بیانها، قالبها و در نهایت مدرکها را شناسایی میکنند. این درحالی است که در پیوند با یک نیاز اطلاعاتی خاص، کاربران رویکردی پایین به بالا داشته و ابتدا مدرک جایگزین، و سپس قالب جایگزین از سوی آنها انتخاب شده و در صورت نبود موارد پیش گفته، به بیانها و اثرهای دیگر مراجعه میکنند. از دستاوردهای این پژوهش، ایجاد زمینة لازم جهت پیشنهاد درخت واره ای برای خانواده کتابشناختی شاهنامه و نیز ارائه الگویی مفهومی در زمینه پیاده سازی دستاوردهای این پژوهش در فهرستهای رایانه ای بوده است
نقش نسخه های خطی در گفتگوی تمدن ها با محوریت برنامه حافظه جهانی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
- حوزههای تخصصی علم اطلاعات و دانششناسی کتابخانه ها مجموعه های کتابخانه ای و منابع کتابخانه ای و اطلاعاتی نسخ خطی
- حوزههای تخصصی علم اطلاعات و دانششناسی علوم کتابداری موضوعات خاص و کتابخانه ها و کتابداری
- حوزههای تخصصی علم اطلاعات و دانششناسی علوم کتابداری موضوعات خاص و کتابخانه ها و کتابداری ارتباطات علمی
پس از طرح نظریه «برخورد تمدنها»، نظریه «گفتگوی تمدنها» در مقابل آن مطرح شد، که مورد توجه پژوهشگران و سازمانهای بین المللی قرار گرفت. عنصر ارتباط، زیربنای تمدن بوده و پیدایش نسخه های خطی، نقش مؤثری در ارتباط نوشتاری و تمدن بشری داشته است. ابعاد مختلف نسخه های خطی از قبیل: ابعاد علمی، فرهنگی، هنری، اخلاقی، عرفانی و معنوی، نقش سازنده ای در ارتباط و گفتگو دارند. بویژه بُعد هنری نسخه های خطی بیشتر از بقیه در گفتگوی تمدنها نقش دارد، زیرا هنر، زبان مشترک فرهنگها و جهانی است و کارکردهای متنوعی دارد. حفظ و نگهداری نسخه های خطی در اکثر کتابخانه ها، مراکز علمی و پژوهشی دنیا بویژه موزه های کشورهای مختلف، اعتقاد و احترام به گفتگوی تمدنها محسوب میشود. به عنوان مثال، قرآن کریم که نسخه های خطی و هنری آن کثیر و مورد توجه همگان است، خود کتاب گفتگوست. از طرفی، برنامه حافظه جهانی، یکی از برنامه های بین المللی است که نقش مؤثری در اشتراک اندیشه ها، فرهنگها، آثار هنری، احیای تاریخ و ... داشته، نقطه اشتراک و پل ارتباطی فرهنگها در سطح بین المللی به شمار میرود. از شاخه های اصلی این برنامه، کمک به حفظ نسخه های خطی نفیس سراسر جهان، اشاعه و ثبت بین المللی آن است
میزان همخوانی کلیدواژه های مستخرج از چکیده با توصیفگرهای نمایه سازان در پایگاه «چکیده پایان نامه های ایران»(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
هدف: هدف از پژوهش حاضر بررسی میزان هم خوانی کلیدواژه های مستخرج از چکیده پایان-نامه ها توسط متخصصان موضوعی با توصیفگرهای نمایه سازان در پایگاه «چکیده پایان نامه های ایران» می باشد. روش: پژوهش حاضر از نوع کاربردی و روش استفاده شده تحلیل محتوا است. یک سیاهه وارسی متشکل از 32 معیار برای بررسی ابعاد پژوهش مورد استفاده قرار گرفته است. افزون بر این، از متخصصان موضوعی حوزه های مورد بررسی نیز برای انجام پژوهش بهره گرفته شده است. جامعه آماری پژوهش رکوردهای موجود در پایگاه اطلاعاتی چکیده پایان نامه های ایران (74500 رکورد) از سال 1385- 1368 است. با استفاده از فرمول تعیین حجم نمونه از هر حوزه علوم انسانی، علوم پایه، فنی و مهندسی و کشاورزی 100 رکورد به روش تصادفی طبقه ای انتخاب شد. یافته ها: یافته ها نشان داد که بین تعداد گروه های کلیدواژه ای چکیده پایان نامه ها و هم خوانی آن ها با توصیفگرها و همچنین بین تعداد کلیدواژه های مستخرج و تعداد توصیفگرها نیز رابطه معنی داری وجود دارد. در حوزه های موضوعی مختلف و همچنین دوره های زمانی مختلف بین هم-خوانی کلیدواژه های مستخرج با توصیفگرها تفاوت معنی داری وجود دارد. بازیابی بیش تر از طریق توصیفگرها در مقایسه با کلیدواژه های مستخرج از چکیده، اثربخشی طرح هایی را نشان داد که به منظور افزایش ارتباط بین توصیفگرهای هم موضوع در این پایگاه صورت گرفته است. از نظر نظام دستوری، 26/50 درصد توصیفگرها به صورت ترکیب واژه، 74/49 درصد تک واژه، 2/93 درصد مفرد و 8/6 درصد به صورت جمع تهیه شده اند. اصالت/ارزش: یافته های این پژوهش می تواند به نمایه سازان و مدیران پایگاه چکیده پایان نامه های ایران در شناسایی نکات قوت و ضعف در نمایه سازی پایان نامه ها و همچنین همکاری با متخصصان موضوعی نمایه سازی مدارک کمک کند.
بررسی عناصر و مؤلفه های رابط کاربر در نظام های بازیابی اطلاعات مبتنی بر خوشه بندی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
موتورهای خوشه بندی، به موازات دو روش جستجوی کلیدواژه ای و مروری، برای کمک به بازیابی اطلاعات مرتبط موجود در وب، در سطح وسیعی، به کار میروند. در این نظام ها، رابط کاربر، به عنوان نقطه تماس با کاربران و برای استفاده از بازخورد در بهبود پرسش کاربر، از اهمیت زیادی برخوردار است. هدف این مقاله، شناسایی عناصر و مؤلفه های مهم رابط کاربر نظام های خوشه بندی است. ابتدا، در مورد ضرورت استفاده از خوشه بندی در نظام های بازیابی اطلاعات، مبانی نظری، الگوریتم ها، کاربردها، و معیارهای ارزیابی خوشه بندی بحث شده است. سپس، ضمن شناسایی 10 موتور خوشه بندی بیان شده در متون حوزه بازیابی اطلاعات در وب، عناصر و مؤلفه های رابط کاربر این گونه نظام ها و عملکرد هر کدام، به تفکیک، توضیح داده شده است. در پایان، میزان استفاده از عناصر و مؤلفه های شناسایی شده در موتورهای خوشه بندی مورد مطالعه، بیان شده است.
پویش محیطی برای گردآوری و استفاده از اطلاعات در فعالیت تصمیم گیری مدیران کتابخانه های مرکزی واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی کشور(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
هدف: هدف این مطالعه رفتار پویش محیطی مدیران کتابخانه های دانشگاهی واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی کشور درگردآوری و استفاده از اطلاعات در تصمیم گیری و ترسیم آینده سازمان است.
روش:روش پیمایش تحلیلی برای بررسی و تجزیه و تحلیل روابط بین متغیرها استفاده شده است. کتابخانه های مرکزی واحدهای بزرگ (33 واحد دانشگاهی) و بسیار بزرگ دانشگاه آزاد اسلامی (61 واحد دانشگاهی) در سطح کشور جامعه آماری این مطالعه است.
یافته ها: یافته ها نشان داد که بخش های مخاطبان و مشتریان (میانگین = 68/4)، فناوری (میانگین = 14/4) و اجتماعی و فرهنگی (میانگین = 4) از دیدگاه مدیران بخش های محیطی مهم و نامطمئن هستند به لحاظ تغییرپذیری بخش های مخاطبان و مشتریان (میانگین = 32/4)، فناوری (میانگین = 07/4) و اجتماعی و فرهنگی (میانگین = 94/3) از دیدگاه مدیران بخش های محیطی دارای نرخ تغییر بالا مشخص شده اند. بخش های مخاطبان و مشتریان (میانگین = 26/4)، فناوری (میانگین = 98/3) و رقبا (میانگین= 88/3) نیز بخش های محیطی پیچیده هستند. همچنین نتایج نشان داد که اطلاعات درباره محیط از منابع کتابخانه (میانگین= 25/4)، خدمات اطلاع رسانی الکترونیکی (میانگین=2/4)، مخاطبان و مشتریان (میانگین=06/4) و متخصصان مربوطه (میانگین=06/4) با تناوب و فاصله زمانی بیشتری در تصمیم گیری مدیران مورد استفاده قرار گرفته اند و عدم قطعیت محیطی درک شده در بخش مخاطبان و مشتریان و اجتماعی و فرهنگی در مقایسه با سایر بخش ها رابطه همبستگی نسبتاً معنی داری با استفاده از اطلاعات منابع اطلاعاتی درباره محیط در تصمیم گیری دارد.
امکان سنجی استقرار مدیریت دانش در کتابخانه های دانشگاهی شهر اصفهان بر اساس مدل بکوویتز و ویلیامز(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
هدف پژوهش حاضر بررسی امکان پیاده سازی مدیریت دانش در کتابخانه های دانشگاهی شهر اصفهان بر اساس مدل بکوویتز و ویلیامز است. روش تحقیق پژوهش حاضر توصیفی- پیمایشی، و جامعه آن کتابداران شاغل در کتابخانه های دانشگاهی شهر اصفهان در سال تحصیلی 1388-1389 است. به منظور تعیین حجم نمونه از فرمول نمونه گیری عمومی کوکران استفاده و تعداد 138 نفر به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شد. روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای و ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته با مقیاس پنج درجه ای لیکرت است. روایی صوری پرسشنامه توسط اساتید مجرب تایید و به منظور پایایی آن از ضریب آلفای کرونباخ (80/0) استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی و استنباطی به کمک نرم افزار آماری SPSS 16 استفاده شد. نتایج نشان داد که امکان پیاده سازی مدیریت دانش در کتابخانه های دانشگاهی شهر اصفهان بر اساس مدل بکوویتز و ویلیامز پایین تر از حد متوسط (36/19) است و پیاده سازی آن نیز بطور یکسان وجود ندارد. همچنین اختلاف مشاهده شده بین میانگین آزمودنی ها بر اساس عوامل جمعیت شناختی جنسیت، رشته ی تحصیلی، سابقه ی اشتغال، سطح تحصیلات، و نوع کار، و نوع کتابخانه تفاوت معنی داری وجود ندارد (05/0P>)، اما در متغیر سطح تحصیلات در مولفه تسهیم و ارزیابی دانش، تفاوت معناداری وجود دارد (05/0P
ارائه یک مدل برنامه ریزی آرمانی برای ارزیابی عملکرد کتابخانه های عمومی استان های کشور(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
عملکرد سازمانی همواره اثر قابل ملاحظه ای بر فعالیت های سازمان دارد و روش ها و ابزار ارزیابی دقیق عملکرد همواره یکی از مباحث مهم در تحقیقات سازمانی و دانشگاهی است. بنابراین، وجود مدلی به منظور ارائه بازخورد در جهت بهبود عملکرد مراکز مختلف سازمان ها و دستیابی به ابزاری جهت برآوردن این نیاز سازمان ها، بسیار ضروری و منطقی به نظر می رسد. هدف از این پژوهش، طراحی مدل ارزیابی عملکرد کتابخانه های عمومی استان های کشور است. بررسی حاضر از نوع کاربردی، از نظر زمان، تک مقطعی و از نظر شیوه اجرا، توصیفی- ریاضی است. اساس مدل سازی در این پژوهش، فنّ تحلیل پوششی داده ها بوده است، ولی به منظور افزایش دقت در ارزیابی عملکرد کتابخانه های عمومی استان های کشور و شناسایی دقیق واحدهای کارا و ناکارا، از یک مدل که از ترکیب فنّ تحلیل پوششی داده ها و برنامه ریزی آرمانی طراحی و ساخته شده است، استفاده و عملکرد کتابخانه های عمومی استان های کشور از منظر مدل ترکیبی سنجیده شده است. نتایج حاصل از اجرای مدل ترکیبی نشان داد که از مجموع 30 استان کشور در سال 1387، کتابخانه های عمومی 3 استان خراسان جنوبی و خراسان شمالی و مازندران که معادل 10 درصد استان های کشور است، در این زمینه دارای کارایی یک بوده اند.
میزان رضایت مندی استفاده کنندگان کتابخانه های عمومی استان خراسان شمالی از فضا و معماری کتابخانه ها(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
هدف: هدف از انجام پژوهش حاضر تعیین میزان رضایت مندی استفاده کنندگان کتابخانه های عمومی خراسان شمالی از معماری کتابخانه ها و بررسی نقاط قوت و ضعف معماری آن ها می باشد. روش: روش پژوهش پیمایشی- توصیفی و ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه است. جامعه آماری شامل کلیه افراد شهرنشین استان خراسان شمالی که امکان استفاده از کتابخانه های عمومی را دارند و نیز کتابداران و مدیران کتابخانه های عمومی می باشد. حجم نمونه آماری 140 نفر برآورد و برای نمونه-گیری از روش تصادفی طبقه بندی شده استفاده گردید. همچنین بررسی و تحلیل داده ها به کمک نرم-افزار spss16 انجام شد. یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد که میزان رضایت مندی در 5 معیار از 9 معیار معرفی شده، کم تر از حد متوسط (3) است. همچنین بالاترین میانگین وزنی (3.34) تنها اندکی بالاتر از حد متوسط (3) است. بنابراین چنین به نظر می رسد که میزان رضایت مندی در معیارهای عمومی ارزیابی معماری کتابخانه ها در مجموع نسبتاً پایین است. از نظر پرسش شوندگان وجود فضاهای جنبی و رفاهی نسبتاً مهم توصیف شد. میانگین های وزنی پرسش های مربوط به میزان مشکلات و ضعف های معماری فضاهای اصلی کتابخانه ها (3.17 تا 4.03) نشان داد که از نظر پرسش شوندگان معماری داخلی فضاهای اصلی کتابخانه ها در مجموع دارای شرایط نامطلوبی بوده و مشکلات زیادی دارد. همچنین بین «میزان رضایت مندی کلی از فضاهای کتابخانه» و سایر معیارهای عمومی ارزیابی معماری کتابخانه رابطه معنی دار و مستقیم مشاهده شد. بین «میزان رضایت مندی کلی از فضاهای کتابخانه» در بین سه گروه مدیران، کتابداران و مراجعان، تفاوت معنی دارای مشاهده نشد. اصالت/ارزش: یافته های این پژوهش می تواند به مسئولان و مدیران بخش های مرتبط در شناسایی نقاط قوت و ضعف معماری فضاهای کتابخانه ای و در تصمیم سازی و سیاست گذاری متناسب کمک کند. همچنین یافته های این پژوهش می تواند به برنامه ریزان، مشاوران، طراحان و معماران کتابخانه در برنامه ریزی کالبدی مناسب و طراحی کارآمد و هماهنگ با نیازهای مراجعان یاری رساند.
نظریه اجتماعی و محیط استفاده از اطلاعات(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
تعیین چگونگی پیوند میان عاملیت و ساختار امری بسیار مهم در مطالعات علوم اجتماعی و شناخت جهان است. نظریه های اجتماعی برای فهم پدیده های اجتماعی تبیین های متفاوتی بدست داده اند. نظریه ساخت یابی گیدنز با درک دوسویگی عاملیت و ساختار بر این باور است که ساختار به عنوان یک نظم جهانی بر رفتار افراد جامعه تاثیر می گذارد و یک کردار اجتماعی شکل می گیرد. مفهوم استفاده از اطلاعات ارائه شده توسط تیلور مبتنی بر نظریه ساخت یابی است. محیط استفاده از اطلاعات، بافت اجتماعی یا محیطی است که در درون آن افراد زندگی و کار می کنند. در این مطالعه الگوهای رفتار اطلاع یابی بر پایه نظریه ساخت یابی و مفهوم محیط استفاده از اطلاعات تحلیل شده اند. حاصل تحلیل ها نشان داد که استفاده از منابع اطلاعاتی بدون ملاحظه بافت اجتماعی و سازمانی آن نمی تواند به روشنی درک شود، زیرا بافت زمینه ظهور، طراحی ,اجرا و استفاده از نظام اطلاعاتی است.
عامل های انگیزاننده و بازدارنده مشارکت در ویکی پدیای فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
ویکی پدیای فارسی بخشی از دانشنامه جهانی ویکی پدیاست. قابلیت ویرایش و نگارش در این ویکی نظیر سایر ویکی ها، موجب گردیده است کاربران با انگیزه های متفاوتی اقدام به نگارش و ویرایش در این دانشنامه نمایند. در این پژوهش از روش کیفی گراندد تئوری استفاده شده و بررسی انگیزه ها از طریق مصاحبه های نیمه ساختار یافته انجام پذیرفته است. طی این تحقیق 15 ویکی نویس فعاّل بر اساس نمونه گیری هدفمند بر اساس دسترس پذیری و تمایل آنان به مشارکت در تحقیق مورد مصاحبه با سؤالات باز قرار گرفتند. ابزارگردآوری داده ها دو شیوه مصاحبه رو در رو و مصاحبه از طریق پست الکترونیک بود. داده ها با استفاده از تکنیک کدگذاری استراوس و کوربین و روش تحلیل مقایسه ای مداوم، تجزیه و تحلیل و چهار زمینه انگیزه های ویرایشی، انگیزه های نگارشی، انگیزه های محرّک و انگیزه های بازدارنده استخراج گردید. یافته ها نشان داد که انگیزه های بسیاری از محیط بیرون و درون ویکی پدیا بر میزان همکاری و استمرار مشارکت کاربران تأثیرگذار است که می توان آنها را به دو دسته عوامل برون ویکی پدیایی و درون ویکی پدیایی تقسیم کرد. نتایج نشان داد دو عامل «تولید محتوا» و «ارتقای ویکی پدیا» بالاترین انگیزه همکاری در ویکی پدیای فارسی هستند و در کنار آن «سرگرمی» پایین ترین انگیزه برای تداوم همکاری محسوب می شود. علاوه بر آن، برخورد کاربران و بازخوردی که ویکی نویسان در قبال همکاری خود در ویکی دریافت می دارند می تواند قوی ترین انگیزه محرّک برای ماندگاری و یا ترک ویکی پدیای فارسی باشد.
پویش محیطی در گردآوری و استفاده از اطلاعات توسط مدیران ناشران خصوصی شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
هدف از پژوهش حاضر، شناخت مدیران نشر خصوصی با استفاده از منابع اطلاعاتی از محیط بیرونی سازمان تجاری آنهاست تا با اطلاعات موثق بتوانند در مورد نشر کتاب های خود بهترین تصمیم را بگیرند. جامعه آماری شامل 757 ناشر فعال است که 260 نفر از آنها با روش تصادفی ساده نمونه گیری شدند. ابزار پژوهش، پرسشنامه پویش محیطی شامل 16 منبع اطلاعاتی و 6 بخش محیطی بیرونی است. روایی ابزار پژوهش، صوری و پایایی آن از طریق محاسبه آلفای کرونباخ، عدد 93% محاسبه گردید. نتایج نشان داد که رابطه معنی داری بین مدیران ناشران خصوصی شهر تهران با پویش محیطی و منابع اطلاعاتی و دسترسپذیری منبع اطلاعاتی وجود دارد. از بخش های محیط بیرونی، بخش اقتصادی و مشتریان و رقبا مهمترین بخش های محیطی بوده اند. از منابع اطلاعاتی نیز کارکنان زیردست و یادداشت های داخلی، مهمترین منبع اطلاعاتی بوده اند. رادیو تلویزیون و انتشارات دولتی و نشریات ادواری نیز به میزان کمتری مورد استفاده قرار گرفته اند. براساس تحلیل های پیرسون، بین دسترس پذیری از یک منبع اطلاعاتی و تناوب استفاده از آن در پویش محیطی در سطح کمتر از (001/P<) رابطه معنی داری وجود داشت.
سخن سردبیر: بین اطلاع رسانی و شایعه(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
حادثه غریبی در تاریخ 12 و 13 فروردین سال 1390 برای حوزه کتابداری و اطلاع رسانی اتفاق افتاد که از جهات عدیده ای قابل تامل است و آن این بود که ظاهرا فردی که هیچگونه مسئولیتی در امر برنامه ریزی در این حوزه را نداشته است به طنز نکته ای را مطرح می کند و آن این که نام کتابداری و اطلاع-رسانی در بین نام های دیگر اگر به مهندسی ناوبری اطلاعات تغییر کند چه می شود. این سخن طنز آلود توسط افراد نقل می شود آنگاه ناگهان خبرگزاری از راه می رسد و در زمان کمبود خبر؛ یعنی تعطیلی روز های 12و13 آن را می-رباید، سوژه می کند و به سرعت تداول عام پیدا می کند تا به عنوان جنجالی ترین خبر در این حوزه و شاید بیرون حوزه کتابداری و اطلاع رسانی بدل می شود.
ارزیابی نیروی انسانی کتابخانه ملی ایران در سال ۱۳۸۸(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
هدف : ارزیابی نیروی انسانی شاغل در معاونت کتابخانه ملی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران است. همچنین بررسی وضعیت و رابطه یا تاثیر بین تحصیلات و رشته تحصیلی و میزان کارایی و عملکرد کارکنان معاونت کتابخانه ملی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران مد نظر است.
روش گردآوری و تحلیل دادهها: روش پژوهش پیمایشی ارزشیابی و کتابخانه ای است. جامعه مورد مطالعه نیروی انسانی شاغل در معاونت کتابخانه ملی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران اعم از رسمی، پیمانی، قراردادی و... است. برای گردآوری اطلاعات عمدتا از پرسشنامه استفاده شده است.
یافتهها: از نظر جنسیت (61/78 درصد) از کارکنان را بانوان و (5/18 درصد) را آقایان تشکیل میدهند ، (۳ درصد) نیز به این سوال پاسخ ندادهاند. از نظر تحصیلات (4/10 درصد) دیپلم، (78/5 درصد) کاردانی، (38/58 درصد) کارشناسی، (12/23 درصد) کارشناسی ارشد و (31/2 درصد) تحصیلات دکتری دارند. از نظر آموزش ضمن خدمت (72/75 درصد) دورههای ضمن خدمت عمومی و تخصصی را گذراندهاند. از نظر نوع استخدام (71/49 درصد) رسمی، (09/8 درصد) پیمانی، و (46/40 درصد) قراردادی هستند. میانگین سابقه کاری کارکنان کتابخانه ملی حدود 11 سال است.
نتیجهگیری: نتایج پژوهش نشان میدهد که در مجموع کارکنان این سازمان از نظر تحصیلات در حد مطلوبی هستند. میانگین کارکنان متخصص (دارای دانشنامه کارشناسی ارشد و بالاتر) به نسبت سایر کارکنان باید 33 درصد باشد، در کتابخانه ملی این نسبت (43/25 درصد) است که نشاندهنده عدم تطابق نیروی انسانی متخصص نسبت به غیرمتخصص بر اساس میانگین استانداردهای موجود (شاخص) است. از سویی دیگر میانگین مجموع کارکنانی که رشته تحصیلیشان مرتبط و بهعبارتی متخصص و کمکمتخصص (کارشناسی وکاردانی کتابداری) هستند باید حداقل60 درصد باشد. در مورد این استاندارد کتابخانه ملی با داشتن (69/60 درصد) کارمند متخصص و کمکمتخصص توانسته حداقل لازم را رعایت نماید.
استفاده از الگوی مفهومی ملزومات کارکردی پیشینه های کتابشناختی در فهرستنویسی نسخه های خطی دیجیتال شده(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
در فرایند سازماندهی مدارک موجود در کتابخانه، فهرستنویسی مواد و تهیة سیاههای از آنها همواره متداول و رایج بودهاست. کتابداران همواره درصدد یافتن راهی برای نظم دادن به مجموعهها بودهاند تا از این طریق، دسترسی مراجعان به مواد موجود را میسر سازند. این امر در مورد نسخههای خطی در قالب متن و یا الکترونیکی نیز صادق بوده و استفاده مؤثر کاربران از این مواد، از طریق توصیف دقیق و ترسیم روشن روابط کتابشناختی میان این مدارک، فراهم میگردد. در سالهای اخیر، ضمن استفادة فراگیر از فهرستهای رایانهای، با ارائه الگوهای نوینی جهت تنظیم پیشینههای کتابشناختی در فهرستها مواجه هستیم که میتواند برای فهرست نویسی نسخه های خطی نیز مورد استفاده قرار گیرد. از آن جمله میتوان به الگوی مفهومی ملزومات کارکردی پیشینههای کتابشناختی اشاره نمود که در سال 1997 از سوی ایفلا مطرح گردید. به نظر میرسد این الگو دارای ویژگیهای منحصر به فردی است که میتواند در فهرستنویسی مواد کتابخانهای موجود و طراحی نظامهای آینده، مورد استفاده قرار گیرد. در مواردی که تاکنون به صورت موردی از این الگو در فهرستنویسی نسخه های خطی و قدیمی استفادهشده، شاهد نتایج جالب و امیدوار کنندهای بودهایم. در پژوهش حاضر، با استفاده از روش مروری و تحلیلی، سعی خواهد شد پس از معرفی کوتاه الگوی ملزومات کارکردی پیشینههای کتابشناختی و اشاره به مواردی که از این الگو در فهرستنویسی نسخه های خطی و قدیمی استفاده شده، به مهم ترین خصوصیات و ویژگیهای این الگو اشاره شود. همچنین، با توجه به اینکه تاکنون پژوهشی در مورد فهرستنویسی مدارک خطی با استفاده از الگوی ملزومات کارکردی در کشور انجام نشدهاست، پژوهش حاضر میتواند راه را برای انجام پژوهشهای مشابه، هموار نماید