مریم ناخدا

هدف: هدف پژوهش حاضر طراحی الگوی ارائه خدمات مبتنی بر اطلاعات سلامت در کتابخانه های عمومی شهر تهران است. روش: پژوهش حاضر بر اساس هدف کاربردی و با رویکرد کیفی انجام شده است. در رویکرد کیفی، با استفاده از روش تحلیل محتوای مصاحبه های نیمه ساختاریافته، سه گروه متخصصان اطلاعات سلامت، کتابداران شاغل در کتابخانه های عمومی و پژوهشگران حوزه اطلاعات سلامت، مؤلفه های الگوی خدمات مبتنی بر اطلاعات سلامت در کتابخانه های عمومی به دست آمد. یافته ها: الگوی پیشنهادی ارا ئه خدمات مبتنی بر اطلاعات سلامت در کتابخانه های عمومی دارای پنج مقوله است که عبارت از: « شناسایی نیاز کاربر»، «برنامه ریزی»، «ارزیابی»،« موانع»، و «عوامل پیش برنده». نتایج نشان داد انتظارات کتابداران از نهاد کتابخانه های عمومی کشور در زمینه خدمات مبتنی بر ارائه اطلاعات سلامت عبارت اند از: همکاری نهاد کتابخانه های عمومی با سازمان های حوزه های بهداشت، رویکرد نیازسنجی و برنامه ریزی در زمینه اطلاعات سلامت، استفاده از روش های اطلاع رسانی گسترده، ارزیابی، سازمان دهی منابع اطلاعات سلامت، موانع زیرساختی، موانع مربوط به کتابداران و موانع مربوط به منابع کتابخانه ای. اصالت/ارزش: این مطالعه به خدمات اطلاعات سلامت در کتابخانه های عمومی ایران به عنوان یکی از نهادهای مشارکت کننده در ارتقای سواد سلامت شهروندان می پردازد و علاوه بر شناسایی گرایش، نیاز و علاقه کاربران کتابخانه های عمومی، مجراها، برنامه ها و نوع منابعی را نیز که موردعلاقه آن ها است شناسایی می کند. نتایج این پژوهش برای کتابخانه های عمومی برای سیاست گذاری در زمینه ارائه خدمات اطلاعات سلامت مفید است.

هدف: اصلی پژوهش حاضر ارائه الگوی بومی مدیریت قبل از بحران در مراکز اسنادی ایران می باشد. روش: این پژوهش به روش کیفی و با استفاده از نظریه داده بنیاد انجام شد. جامعه پژوهش، شامل 20 نفر از متخصصان مدیریت بحران و مدیران مراکز اسنادی در ایران بودند. تحلیل داده ها از طریق کدگذاری نظری انجام شد. یافته ها: یافته های الگوی حاصله، شامل بخش های شرایط علی، راهبردها، شرایط مداخله گر و زمینه ای و نیز پیامد حاصل از آن ها است. شرایط علی و آنچه که باعث شده تا تحقیق مورد نظر شکل بگیرد، سه مقوله بحران های خارجی ( زلزله ، سیل و آب گرفتگی وغیره)، بحران های داخلی( بحران های بیولوژیکی، آتش سوزی و ...) و همچنین عوامل انسانی ازجمله (دسترس پذیری به اصل سند و فقدان مدیریت درست) در مراکز آرشیوی هستند. شرایط مداخله گر و زمینه ها نیز ازمقوله هایی چون هماهنگی های بین دستگاهی ، عدم توجه به بیمه در آرشیوها و مکانیزم های مدیریتی؛ انتخاب درست محل ساختمان آرشیو، رعایت شرایط محیطی مناسب برای نگهداری اسناد، و مسائل مرتبط با نیروی انسانی تشکیل شده است. با توجه به یافته های پژوهش، برای پیشگیری از بحران در آرشیوها لازم است راهبردهایی چون ، تهیه نقشه جامع بحران، پیشگیری از آسیب های احتمالی آنها در مرحله قبل از بحران ، ؛ استاندارد سازی ساختمان و تجهیزات، در مراکز آرشیوی اتخاذ شود. درنهایت پیامد اجرای فرایند مدیریت قبل از بحران در آرشیوهای ایران، باعث آمادگی و پیشگیری از بحران ها برای کاهش و یا بین بردن بحران ها خواهد شد.

هدف: این پژوهش با هدف طراحی الگوی تولید منابع آموزشی باز برای سیستم آموزش مجازی دانشگاه تهران انجام شده است. روش شناسی: روش پژوهش پیمایشی-تحلیلی است. از پرسشنامه محقق ساخته 20 سؤالی مستخرج از مطالعات پیشین، با ضریب آلفای کرون باخ 753/0 استفاده شده است. جامعه آماری شامل 81 نفر از اساتید و کارشناسان آموزش مجازی دانشگاه تهران است. پس از تکمیل پرسشنامه با استفاده از نرم افزارهای اس پی اس اس و ایموس به تجزیه و تحلیل داده های بدست آمده پرداخته شد. یافته ها: اجزای الگوی تولید منابع آموزشی پیشنهادی براساس اولویت اهمیت شامل: مدل های یادگیری، اصلاح؛ تغییر و ادغام، معتبر بودن، کیفیت منابع، رایگان بودن، مجوزها، آرشیو یکپارچه و دسترسی و بازنویسی است. الگو به وسیله آزمون میانگین، آزمون کیسر-میر-اولکین )کی ام او) و بارتلت در سطح اعتماد 95 درصد اعتبارسنجی شده و همبستگی هر یک از اجزای الگو توسط آزمون خی دو مورد تائید قرارگرفته است. آزمون واریانس نشان می دهد که هر یک از اجزای الگو از سایر اجزا مستقل است. میزان بار عاملی هر یک از عوامل با شاخص های کای دو بر درجه آزادی برابر 786/1، شاخص نیکویی برازش برابر 917/0، شاخص ریشه میانگین مربعات خطای تخمین برابر 069/0 و برازش تطبیقی برابر 901/0 ارتباط بین عوامل و الگو نشان می دهد.

زمینه و هدف: هدف این مقاله شناسایی شاخص های ارزیابی مخازن سازمانی و بررسی میزان انطباق مخزن سازمانی دانشگاه الزهرا با آن است. روش شناسی : این پژوهش از روش کیفی استفاده نموده است که در بخش کیفی برای ایجاد شاخص ها، از روش فراترکیب استفاده شده است و بررسی جامع از ادبیات برای شناسایی شاخص های موجود برای ارزیابی مخازن انجام شد و پنل خبرگان جهت پالایش شاخصها شناسایی شده است و در ادامه از چک لیست محقق ساخته استفاده شده است تا میزان تحقق شاخص های انتخاب شده را با استفاده از آمار توصیفی بررسی کند. یافته ها: در مجموع 70 عنصر تقسیم شده به شش دسته (فناوری، خطی و مشی و رویه، محتوا، بازاریابی، پرسنل و کاربرو کاربرد) جز شاخص های ارزیابی هستند که از فرا ترکیب بدست امده و مخزن سازمانی دانشگاه الزهرا مطابق با این شاخصها مورد ارزیابی قرار گرفت نتیجه گیری: طبق یافته های پژوهش شاخص های مخزن سازمانی در6 بعد فناوری، رویه، محتوا، بازاریابی،پرسنل و کاربرو کاربرد مفهوم سازی شدکه در خدمت تجزیه و تحلیل مخازن سازمانی است. وضعیت مخزن دانشگاه الزهرا از لحاظ استاندارد با 4|3 استاندارد منطبق است. و ضعف کمی در برخی از قسمت ها مانند رویه و خطی و مشی و مدیریت محتوا و فناوری و پرسنل دیده می شود. که باید در حوزهای مضعوف بازنگری و بررسی دقیق صورت گیرد و سعی در ارتقا کیفیت مخزن سازمانی با تطبیق آن با موسسات پیشرو و منطبق با استاندارد و یا با استانداردهای حامی مخزن سازمانی مانند اسپارک داشته باشد.

هدف : شناسائی مولفه های ضروری برای  ایجاد آرشیو مشارکتی در مراکز آرشیوی کلانشهر تهران با استفاده از فناوری وب 2. روش/رویکرد پژوهش :. نخست با تحلیل داده های برگرفته از  مصاحبه با متخصصان در موضوع آرشیو های مشارکتی شماری مقوله به دست آوردیم. سپس با استفاده از مقوله های به دست آمده پرسش نامه ای طراحی و در میان تمام 95 نفر آرشیویست ها و کارشناسان اسناد شاغل در مراکز آرشیوی شهر تهران  به گردش درآوردیم. داده های 77 پرسش نامه تکمیل و بازگشت داده شده را با استفاده از آمار توصیفی و استنباطی  و آزمون فرید تحلیل شد یافته ها و نتیجه گیری : میزان موافقت آرشیویست ها با الگوی پیشنهادی در هشت مؤلفه با میانگین 1924/4 و انحراف معیار 67304/0 مطلوب بود. هشت  مؤلفه عبارتند از مدیریت آرشیو مشارکتی؛ حفاظت و نگهداری؛ مسائل حقوقی؛ مشارکت کاربران؛ فرهنگ آرشیوی؛ فناوری؛ دسترسی و آرشیویست ها.

هدف: پژوهش حاضر با هدف شناسایی و طبقه بندی روش های ایجاد هستی شناسی و ویژگی ها و شاخص های مورد توجه در این روش ها برمبنای مطالعات صورت گرفته در این حوزه انجام شده است. روش: به منظور تحقق اهداف مورد نظر، پژوهش پیش رو برای نخستین بار با استفاده از روش فراترکیب به بررسی نظام مند و تحلیل پژوهش های انجام شده در حوزه روش های طراحی و ساخت هستی شناسی پرداخت. برهمین اساس 59 منبع (مقالات پژوهشی و مقالات کنفرانس ها و پایان نامه) از میان منابع موجود جستجو شده، برگزیده و تحلیل شدند. به منظور اعتبارسنجی نتایج از ضریب توافق خبرگی کاپا استفاده شد. سپس بر اساس نتایج حاصل از آن اقدام به ارائه چارچوبی شامل طبقه بندی روش ها و ویژگی ها و مفاهیم مورد توجه در هر یک از منابع مورد بررسی نمود. یافته ها: در نتیجه تحلیل مطالعات 64 مولفه (حاصل از 140 کد اولیه )، 43 مفهوم و 10 مقوله اصلی حاصل شد. اصالت: ویژگی ها و شاخص های حاصل شده، چارچوبی عمومی برای طراحی و ساخت هستی شناسی مبتنی بر پژوهش های صورت گرفته ارائه می دهد و علاوه بر آن با ارائه شمایی از پژوهش هایی که تاکنون در این حوزه صورت گرفته، پژوهشگران حوزه طراحی و ساخت هستی شناسی را تا حد زیادی از جستجو، مطالعه و تحلیل منابع متعدد و پراکنده بی نیاز می گرداند. بدین صورت که با ارائه ویژگی ها و نقاط اصلی این روش ها کار انتخاب روش های ساخت هستی شناسی متناسب با ملزومات حوزه مورد نظر برای سازندگان آن تسهیل شود

هدف : پژوهش حاضر با هدف تحلیل ملزومات ایجاد آرشیو شخصی هنرمندان شهر تهران انجام شد. روش شناسی : روش پژوهش حاضر به صورت آمیخته و ترکیبی از مطالعات اسنادی و کتابخانه ای، مصاحبه، تحلیل محتوای جهت دار و پرسشنامه انجام شده است. جامعه پژوهش شامل هنرمندان شهر تهران در سه زمینه فعالیت نقاشی، مجسمه و حجم و گرافیک که حداقل دو نمایشگاه انفرادی برگزار کرده باشند، است که به دلیل مشخص نبودن جامعه آماری از روش گلوله برفی برای تعیین جامعه آماری استفاده شد و حجم نمونه برابر 271 نفر تعیین شد. اطلاعات مصاحبه به وسیله نرم افزار MAXQDA تحلیل شد و ملزومات به زیرمعیارها و زیرمعیارها به مقوله هایی دسته بندی شدند. از مقوله های مستخرج شده پرسشنامه ای طراحی شد و میزان آلفای کرونباخ 0/893 محاسبه شد. اطلاعات پرسشنامه محقق ساخته جمع آوری و از آمار توصیفی میانگین برای توصیف داده ها و آمار استنباطی آزمون خی دو، رگرسیون چندمتغیره، آزمون F و معادلات ساختاری برای تحلیل فرضیه های پژوهش با استفاده از نرم افزار لیزرل استفاده شد. یافته ها : نتیجه آزمون خی دو بر اساس درجه آزادی هر عامل به صورت جداگانه نشان داد که بین عوامل ذکر شده و ایجاد آرشیو شخصی هنرمندان رابطه معنی داری وجود دارد. میانگین عامل حفاظت 3/679 با بار عاملی 0/94، میانگین عامل ذخیره سازی 0/636 با بار عاملی 0/92، میانگین عامل فراهم آوری 447/3 با بار عاملی 86/0، میانگین عامل بازیابی و دسترسی 17/3 با بار عاملی 81/0 و میانگین عامل سازمان دهی 2/791 با بار عاملی 0/79 بود. نتیجه گیری : بر اساس چرخه حیات اسناد و مدارک ثبت شده، ملزومات ایجاد آرشیو شخصی هنرمندان به ترتیب اهمیت شامل: حفاظت، ذخیره سازی، فراهم آوری، بازیابی و دسترسی و سازمان دهی است. از نظر هنرمندان حفاظت فیزیکی و دیجتالی از آرشیو اهمیت زیادی دارد. حفاظت از آرشیو فیزیکی سخت تر از حفاظت از آرشیو دیجیتالی است.

هدف: آشوب یکی از مهمترین ویژگی های دنیای پیچیده اطلاعاتی امروز است که باعث سردرگمی کاربران در بازیابی درست و به موقع اطلاعات می شود. هدف این پژوهش شناسایی و اولویت بندی عوامل ایجاد آشوب در سازماندهی اطلاعات و ارائه راهکارهایی برای جلوگیری از آن است. روش شناسی: این پژوهش از نوع کاربردی و با روش توصیفی-تحلیلی و تحلیل محتوای کیفی انجام شده است. جامعه آماری این پژوهش 10 نفر از متخصصان سازماندهی اطلاعات است که به روش گلوله برفی انتخاب شده اند. ابزار گردآوری اطلاعات در این پژوهش مصاحبه عمیق ساخت نیافته است. یافته ها: یافته ها نشان داد که مهم ترین عوامل ایجاد آشوب در سازماندهی اطلاعات شامل: 1. عوامل انسانی 2. عوامل سیستمی 3. عوامل بنیادی 4. عوامل اقتصادی و 5. عامل زبان شناختی است. همچنین یافته ها نشان داد که اثر پروانه ای، خودمانایی، جاذبه های غریب و سازگاری پویا به ترتیب از مهم ترین عوامل بازدارنده آشوب در سازماندهی اطلاعات هستند و سازماندهی کنندگان با داشتن تخصص، دقت و زمان کافی، عملکرد بهتری را در جلوگیری از آشوب خواهند داشت. اصالت اثر: نتایج نشان داد که استفاده از عناصر نظریه آشوب برای جلوگیری از آشوب در سازماندهی اطلاعات مؤثر است.

هدف پژوهش حاضر، شناسایی مهم ترین عوامل مؤثر بر آینده پژوهش در هفت دانشگاه جامع کشور شامل دانشگاه های تهران، تربیت مدرس، شهید بهشتی، تبریز، فردوسی مشهد، اصفهان و شیراز بوده است. پژوهش با رویکرد آینده پژوهی و روش تحلیل اثرات متقابل، پویش محیطی و مصاحبه با گروه متخصصان در یک بازه زمانی سه ماهه (از 15 اردیبهشت تا 15 مرداد 1398) انجام شده است. در مرحله نخست 33 عامل مؤثر شناسایی شدند که بر اساس نظرات متخصصان، 24 عامل در قالب ماتریس اثرات متقابل مجدداً به متخصصان جهت وزن دهی و تعیین میزان اهمیت ارسال شد. نتایج تحلیل نرم افزار MicMac بیانگر ناپایداری سیستم حاکم بر پژوهش کشور است چرا که بیشتر عوامل، حول محور قطری صفحه پراکنده اند. از مجموع پنج نوع عوامل قابل تشخیص در صفحه تأثیرگذاری و تأثیرپذیری تنها دو دسته عامل دووجهی و مستقل شناسایی شده اند. سه مورد ناهمخوانی اسناد بالادستی با توانمندی پژوهشی دانشگاه ها، محدودیت مالی دولت و ضروری ندانستن پژوهش، جزو عوامل مستقل و 21 عامل علوم میان رشته ای، همکاری بین المللی، همکاری دانشگاه و صنعت، رویکرد دولت ها به پژوهش، مدیریت دانش، باور به سودمندی پژوهش، زیرساخت های پژوهش، نگرش مدیران، فرهنگ سازی، رفاه اقتصادی، رویکردهای نهادهای غیردولتی، وضعیت شبکه های پژوهشی، نقش فناوری ها، نیازهای پژوهشی صنایع به دانشگاه ها، آئین نامه ارتقاء و جذب اساتید، اقدامات اسناد بالادستی، تصویر کلی پژوهش در جهان، تصویر ذهنی صنعت از کارآمدی دانشگاه، اثرپذیری از پژوهش بین المللی، تصویر ذهنی دانشگاه از استقبال صنعت و همچنین قوانین پژوهشی دانشگاه ها جزو عوامل دووجهی هستند.

هدف : بررسی میزان سواد آرشیوی کاربران مراکز آرشیوی شهر تهران. روش/ رویکرد پژوهش : روش پژوهش توصیفی-پیمایشی است و برای گردآوری داده ها از پرسش نامه محقق ساخته استفاده شده است. این پرسش نامه بین 80 نفر از کاربران توزیع شد. معیار سنجش داده ها، طیف پنج گانه لیکرت است. یافته ها و نتیجه گیری : یافته های پژوهش نشان دادند که سواد آرشیوی کاربران مراکز آرشیوی شهر تهران در سطحی نسبتاً مطلوب قرار دارد. نتایج حاکی از آن است که متغیرهای سواد آرشیوی ازجمله: شناخت، ارزیابی و تحلیل، قوانین، جایابی، فرهنگ، و استفاده در وضعیت نسبتاً مطلوب، و متغیر اصالت در سطح مطلوب قرار دارد و متغیرهای نقش آرشیویست، و مهارت های پیشرفته در وضعیت نامطلوب قرار دارند.نتیجه آزمون فرضیه ها نشان داد که بین سواد آرشیوی با میزان تحصیلات کاربران و هم چنین مدت زمان آشنایی آنان با مرکز آرشیوی رابطه مستقیم وجود دارد؛ ولی بین میزان سواد آرشیوی و رشته تحصیلی کاربران رابطه ای وجود ندارد.

برای ارزیابی فرایندهای مدیریت دانش به منظور مطابقت دادن آنها با اهداف سازمان ها ممیزی دانش ضروری است و تحلیل روندهای آن در سطح محلی و جهانی به شناسایی خلأءهای موجود در این زمینه کمک خواهد کرد. این پژوهش از نوع کاربردی و با روش تحلیلی توصیفی و علم سنجی انجام شده است. جامعه آماری پژوهش 84 مقاله ممیزی دانش منتشرشده در پایگاه استنادی Clarivate Analytics (پایگاه استنادی مجلات معتبر ISI - web of science سابق) است. ابزار گردآوری دادها فهرست کنترل و یادداشت برداری و روش تجزیه و تحلیل داده ها و ترسیم نقشه های هم استنادی با استفاده از نرم افزارهای HisCite, VOSviewer، Pajek و Excel بوده است. یافته ها نشان داد که روند انتشار مقاله های ممیزی دانش در نوسان بوده و بیشترین گرایش موضوعات آنها مربوط به کسب و کار مالی، مدیریت، علم اطلاعات و کتابداری و پزشکی عمومی داخلی است و تعداد استنادهای محلی کشورها، سازمانها، نویسندگان، مجله ها و موضوعات نسبت به استنادهای جهانی شان بسیار پایین است. هم چنین یافته ها نشان داد که زبان اکثر مقاله ها انگلیسی است و کشورهای امریکا، انگلیس و کانادا بیشترین انتشار مقاله و استناد محلی و جهانی را داشته اند و دانشگاه های کولرادو، آلاباما، واترلو و کورنل و نیز مجله های بررسی و نقد حسابداری و ممیزی در نظر و عمل به ترتیب بیشترین استنادهای محلی و جهانی را داشته اند و نقشه هم رخدادی واژگان این حوزه نیز منسجم نیست. علاوه بر این در میان نویسندگان بونر، لیبی، دزورت و سالتریو بیشترین استنادهای محلی و جهانی را داشته اند و شبکه مرکزیت درجه، نزدیکی و بینابینی نویسندگان از وضعیت مطلوبی برخوردار نیست. نتایج نشان داد که میزان استنادهای محلی مقاله های ممیزی دانش مطلوب نیست و برای بهبود وضعیت آن باید برنامه ریزی ها و سیاستگذاری های لازم صورت پذیرد.

هدف: این تحقیق با هدف شناسایی عوامل کلیدی پژوهش، تهیه سناریوهای پژوهشی دانشگاه ها و تحلیل نقش این سناریوها بر خدمات کتابخانه های دانشگاهی در افق 1413 انجام شده است. روش پژوهش: پژوهش حاضر با رویکرد آینده پژوهی و به روش سناریونویسی GBN انجام شده است. برای شناسایی عوامل کلیدی پژوهش از روش نظرسنجی از متخصصان به شیوه مصاحبه نیمه ساختاریافته استفاده شده است. از روش «تحلیل مضمونی» جهت شناسایی مضمون های موجود در داده های کیفی مصاحبه استفاده شده است. برای ارزیابی تأثیر سناریوهای پژوهش بر خدمات کتابخانه های دانشگاهی، از مدیران کتابخانه های دانشگاهی به شکل مکتوب نظرسنجی شده است. یافته ها: در مجموع، 24 عامل کلیدی پژوهش براساس نظر متخصصان حوزه پژوهش از طریق تحلیل مضمونی منون مصاحبه ها شناسایی شد. دو عامل شناسایی شده با بیشترین میزان اهمیت و عدم قطعیت جهت تدوین سناریوهای پژوهش عبارتند از: عامل «وضعیت همکاری علمی و پژوهشی بین المللی»، و عامل «رویکرد دولت به پژوهش». چهارسناریو برای پژوهش دانشگاه ها ارائه شده است : 1. رونق پژوهش ملی و بین المللی، سازوکار پژوهش باز در دانشگاه ها را به وجود خواهد آورد؛ 2. عدم توجه به پژوهش ملی، زمینه های رونق پژوهش بین المللی را فراهم خواهد کرد؛ 3. حمایت از پژوهش ملی؛ و 4. رکود برنامه های پژوهشی ملی و بین المللی. نظرسنجی از مدیران کتابخانه های مرکزی دانشگاهی نشان داد که سناریوها و برنامه های راهبردی پژوهش بر خدمات کتابخانه های دانشگاهی تأثیر مستقیم می گذارد. اصالت اثر: براساس بررسی های نویسندگان مقاله، پژوهش حاضر هم در ایران و هم خارج از ایران برای اولین بار انجام شده و از نوآوری و دانش افزایی لازم برخوردار است.

مقدمه : متخصصان برای طراحی و بهبود سیستم های خود و رابط کاربری های مفید، نیازمند شناخت رفتار برچسب زنی کاربران هستند. در حالی که کاربران ایرانی فعالیت گسترده ای در شبکه های اجتماعی در خصوص برچسب زنی دارند، اما رفتار برچسب زنی آنان چندان بررسی نشده است؛ از این رو، پژوهش حاضر درصدد شناخت رفتار برچسب زنی اعضا ی کتابخانه های عمومی شهر کرمانشاه در شبکه اجتماعی اینستاگرام است. روش شناسی : پژوهش حاضر با رویکرد روش شناختی کیفی انجام شده و روش پژوهش، تحلیل محتوای کیفی است. داده ها با استفاده از مصاحبه عمیق گردآوری شده است. مشارکت کنندگان اعضای کتابخانه های عمومی شهر کرمانشاه در پاییز سال 1396 بودند. نمونه گیری به روش هدفمند انجام گرفت و تا اشباع اطلاعات ادامه یافت. برای تجزیه و تحلیل یافته ها از روش تحلیل محتوای کیفی استفاده شد. تحلیل داده ها هم زمان با جمع آوری اطلاعات انجام گرفت. یافته ها: تجزیه و تحلیل داده های مصاحبه منجر به شکل گیری 84 مفهوم، 25 مقوله فرعی و 7 مقوله اصلی شد. هفت مقوله اصلی شامل انگیزه های برچسب زنی، تصمیم گیری، راهبردهای برچسب زنی، نوع برچسب ها، ساختاردهی، سنجش و دشوارهای برچسب زنی بود که نشانگر جنبه های مختلف رفتار برچسب زنی اعضا بود. بحث و نتیجه گیری: نتایج حاکی از آن است که فرد به دنبال انگیزه های خود وارد فرآیند تصمیم گیری شده، سپس راهبردهایی را در پیش گرفته و تعدادی برچسب را تعیین و متناسب با شبکه اجتماعی، ساختاری را به آن اضافه می کند. سپس چند روز پس از انتشار مطلب، به سنجش صحت نگارش و ساختار، اثربخشی و کارایی برچسب های تعیین شده پرداخته و در صورت لزوم اقدامات اصلاحی را انجام می دهد. در تمامی این مراحل فرد با دشواری هایی مواجه می شود که ممکن است ناشی از محدودیت ها یا الزامات شبکه باشد، یا خود فرد بر اساس اهداف و انگیزه ها و سطح مهارت و تجربه های خویش در برچسب زنی با چالش ها و مسائلی مواجه شود و یا به دلیل تنوع واژگان از نظر معنایی و ترادف و نظایر آن، با مسائل و مشکلاتی رو به رو شود. این هفت جنبه از رفتار برچسب زنی کاملاً از یکدیگر مستقل نبوده، بلکه در بخش هایی با هم هم پوشانی هم دارند.

مقدمه: هدف از انجام این پژوهش شناسایی چالش های آئین نامه ارتقاء اعضای هیأت علمی برای هم ترازسازی بروندادهای غالب رشته موسیقی است تا از این طریق بتوان از نادیده گرفته شدن بخش عمده ای از فعالیت های ارزنده اعضاء هیأت علمی رشته موسیقی جلوگیری کرد و ارزیابی های صحیح و عادلانه ای در این خصوص ارائه نمود. روش شناسی: این پژوهش، از نوع پژوهش های کاربردی و اکتشافی علم سنجی است که برای انجام آن از روش های کتابخانه ای، پیمایشی و تحلیل محتوا با رویکرد اکتشافی، تطبیقی و رویکرد همسانی استفاده شده است. در بخش کیفی، با استفاده از روش های کتابخانه ای و تحلیل محتوای کیفی، رزومه و سایر اطلاعات و مستندات جامعه پژوهش و نمونه هدفمند مورد مطالعه قرار گرفت و در بخش کمی، با استفاده از روش های تحلیل محتوای کمی و پیمایشی داده ها گردآوری شد و در نهایت، با روش تطبیقی و رویکرد همسانی و اکتشافی، تجزیه و تحلیل داده ها صورت پذیرفت. در این فرایند، بر اساس بررسی رزومه تعداد 90 نفر از اعضای هیأت علمی تمام وقت و مدعو رشته موسیقی دانشگاه های دولتی کشور و همچنین انجام پیمایش، تعداد 24 نفر به عنوان جامعه هدفمند این پژوهش تعیین شد و سپس بروندادهای تخصصی و همچنین دیدگاه های این نمونه هدفمند، در مراحل بعدی پژوهش به عنوان معیار مورد استفاده قرار گرفت و ضمن شناسایی وزن و اهمیت هر یک از این بروندادهای تخصصی، در این خصوص با بروندادهای مندرج در شاخص های آئین نامه ارتقاء هم ترازسازی شد. یافته ها: یافته های این پژوهش نشان داد، برونداد علمی غالب در رشته موسیقی مربوط به «آهنگ سازی» است، همچنین نمونه هدفمند با تألیف و ترجمه کتاب، مقاله مجله های داخلی و خارجی، مقاله همایش، سخنرانی در همایش و طرح پژوهشی به میزان کمی به عنوان بروندادهای اصلی رشته موسیقی موافق هستند؛ درحالی که به میزان زیادی با بروندادهایی از نوع «کنسرت های انفرادی و گروهی داخلی و خارجی، آهنگ سازی، انتشار آلبوم، ساختن قطعه برای فیلم و سریال و رهبری ارکستر» موافق اند. همچنین یافته های این پژوهش نشان داد «آیین نامه ارتقاء» تنها 3/27 درصد از بروندادهای اعضاء هیأت علمی رشته موسیقی را تحت پوشش قرار می دهد. نتیجه گیری: مشخص شد که برای بروندادهای غالب رشته موسیقی در آیین نامه ارتقاء جایگاهی تعریف نشده است و تنها به صورت کلی، با عبارت «آثار بدیع و ارزنده هنری» و امتیازی نه چندان زیاد در نظر گرفته شده است، که این امر باعث خواهد شد تا توانایی ها و فعالیت های عمده اعضاء هیأت علمی رشته موسیقی نادیده گرفته شود و این افراد امتیاز چندانی از آیین نامه کسب نکنند. برای رفع این چالش و مسئله، بروندادهای قابل ارائه در رشته موسیقی که می تواند با بروندادهای پیش بینی شده در آیین نامه ارتقاء هم ترازسازی شود؛ نشان داده شد.

هدف : با توجه به روند پیر شدن جمعیت، سالمندان در حال تبدیل شدن به یکی از گروه های اصلی مخاطب کتابخانه های عمومی در ایران هستند. هدف پژوهش حاضر شناسایی مؤلفه های ارائۀ خدمات کتابخانه های عمومی به سالمندان و اعتباریابی آن در میان کتابداران شهر تهران است. روش: این پژوهش بر اساس هدف کاربردی و ازنظر رویکرد ترکیبی اکتشافی است. در بخش کیفی، با تعداد 19 نفر از متخصصان و ذی نفعان خدمات سالمندان مصاحبۀ عمیق نیمه ساختاریافته شد. داده ها با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی و توسط نرم افزار مکس کیو دی ای تجزیه وتحلیل شد و مؤلفه های الگوی خدمات سالمندان به دست آمد. در بخش کمی، ابتدا ابزار (پرسش نامه) ساخته شد و در نمونه ای از 113 نفر از کتابداران شهر تهران که به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شده بودند توزیع شد. روایی صوری پرسش نامه توسط چهار نفر از اعضای هیئت علمی تأیید و همچنین روایی عاملی با استفاده از تحلیل عاملی بررسی شد. پایایی پرسش نامه نیز ازطریق آلفای کرونباخ ۹۴۱/۰ محاسبه شد. یافته ها: الگوی پیشنهادی ارائۀ خدمات به سالمندان در کتابخانه های عمومی دارای هفت مؤلفه است که ازنظر اولویت عبارت اند از: «ساختمان و فضا»، «تجهیزات و وسایل خدمات جانبی»، «مواد و منابع مختص سالمندان»، «خدمات اینترنتی»، «سیاست ها و برنامه های کتابخانه»، «نیروی انسانی» و «برنامه ریزی و بودجه». اصالت/ارزش: این مقاله توجه مدیران حوزۀ خدمات دهی کتابخانه های عمومی را به این مسئله معطوف می کند که بر اساس الگوی ارائه شده نیازهای گروه سنی سالمندان را شناسایی و خدمات و امکانات مختلف را برای استفاده از کتابخانه های عمومی در اختیار آن ها قرار دهد. این امر موجب استفادۀ درست و بهینۀ سالمندان از اوقات فراغت خود در جامعه و پیشرفت کتابخانه ها در ارائۀ خدمات به مراجعه کنندگان خواهد شد.

هدف: پژوهش حاضر با هدف ارائه الگویی جهت ایجاد آرشیو دانشگاهی در دانشگاه خلیج فارس انجام شده است. روش : روش پژوهش حاضر، پیمایشی، توصیفی و تحلیلی و از نوع کاربردی است. جامعه پژوهش شامل 20 نفر از کتابداران و 185 نفر از اعضای هیئت علمی دانشگاه خلیج فارس به عنوان ذی نفعان آرشیو دانشگاهی در دانشگاه خلیج فارس بودند که مجموع آن ها 205 نفر و بر اساس فرمول کوکران نمونه مستخرج از آن 132 نفر شد. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه محقق ساخته بود که مبتنی بر مبانی نظری و پیشینه های پژوهش حوزه آرشیو دانشگاهی بوده است. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آمار توصیفی (فراوانی، درصد فراوانی، میانه و میانگین) و آمار تحلیلی (آزمون تی تک نمونه ای) انجام شده است. یافته ها: یافته های پژوهش در چند بخش اصلی در ملزومات آرشیو (منابع و اسناد، قالب ها و فرمت ها، دانش عمومی و تخصص کارکنان آرشیو، برخورداری از ضوابط اخلاقی، مهارت های فنی کارکنان، تجهیزات و امکانات لازم و ملزومات ساختمان) دسته بندی شد. نتیجه گیری: بر اساس الگوی پیشنهادی مطالعه حاضر، مؤلفه های آرشیو دانشگاهی به صورت زیر تقسیم بندی شدند: منابع و اسناد در 4 گروه، قالب ها و فرمت ها در 13 گروه، دانش عمومی و تخصصی کارکنان در 4 گروه، ضوابط اخلاقی در 4 گروه، مهارت ها فنی کارکنان، تجهیزات و امکانات در 7 گروه و ملزومات ساختمان در 2 گروه.

هدف: بررسی تأثیر کوچک سازی کتابخانه های دانشگاهی بر رضایت شغلی کارکنان کتابخانه های دانشگاه ها ی دولتی در مراکز استانها می باشد. روش: این پژوهش بر مبنای هدف از نوع کاربردی، از حیث روش به دست آوردن داده ها از نوع توصیفی پیمایشی و از نظر نوع داده های گردآوری شده که به وسیله پرسشنامه به دست آمده اند، از نوع کمی می باشد. برای سنجش کوچک سازی از پرسشنامه محقق ساخته و برای سنجش رضایت شغلی از پرسشنامه استاندارد مینه سوتا استفاده شد. جامعه پژوهش شامل 205 نفر از کارمندان کتابخانه های دانشگاه های دولتی تحت پوشش وزارت علوم در مراکز استان ها بودند که با محاسبه حجم نمونه و توزیع پرسشنامه ها تعداد 148 نفر پاسخنامه را عودت دادند. تحلیل های این پژوهش به کمک آمار توصیفی و استنباطی با استفاده از آزمون تی تک نمونه ای و همبستگی اسپیرمن و نرم افزار اس پی اس اس و پی ال اس صورت گرفته است. یافته ها: تحلیل داده های گردآوری شده نشان داد متغیر کوچک سازی و رضایت شغلی در بین کارکنان کتابخانه های دانشگاهی در وضعیت نامطلوب قرار دارد و از میان ابعاد کوچک سازی : تغییر در نوع کار و تغییر در ساختار بر رضایت شغلی کارکنان کتابخانه تاثیری ندارد، ولی تغییر در فناوری بر رضایت شغلی کارکنان کتابخانه تاثیر مستقیم دارد. بنابراین فرضیه تاثیرکوچک سازی بر رضایت شغلی کارکنان کتابخانه های دانشگاهی تایید می گردد. اصالت اثر: این مقاله حاصل یک کار پژوهشی کاربردی بوده و پیش از این در هیچ مجله دیگری به چاپ نرسیده است

هدف این پژوهش شناسایی میزان تطابق زبان نمایه سازان، نویسندگان و برچسب گذاران در پایگاه اطلاعاتی اریک و مندلی است. این پژوهش از نوع کاربردی است که برای انجام آن از روش تحلیل محتوا استفاده شده است. جامعه مورد مطالعه در این پژوهش شامل 499 مقاله از 20 مجله حوزه علوم تربیتی است که در سال 2014 در پایگاه اطلاعاتی اریک نمایه سازی شده بودند. برچسب های تخصیص داده شده در فاصله زمانی از اول ژانویه سال 2014 تا سوم اوت سال 2016 از وبگاه مندلی استخراج گردید. کلیدواژه های تخصیص داده شده به مقاله ها توسط نویسندگان شان، از خود مقاله ها استخراج گردید. داده های گردآوری شده برای بررسی میزان تطابق این سه زبان با استفاده از برنامه ای به زبان برنامه نویسی شیء گرا سی شارپ مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. همچنین به منظور مشخص شدن میانگین ها و فراوانی ها از آمار توصیفی استفاده شد و برای تحلیل و ارزیابی داده ها نرم افزار اکسل 2013 به کار گرفته شد. یافته ها نشان می دهد که میزان تطابق کلیدواژه های تخصیص داده شده توسط نویسندگان مدارک با برچسب های تخصیص داده شده توسط برچسب گذاران به همان مدارک در وبگاه مندلی 15درصد، میزان تطابق توصیفگرهای تخصیص داده شده توسط نمایه سازان به مدارک در پایگاه اریک با برچسب های تخصیص داده شده توسط برچسب گذاران به همان مدارک در وبگاه مندلی 3 درصد، میزان تطابق توصیفگرهای تخصیص داده شده توسط نمایه سازان به مدارک در پایگاه اریک با کلیدواژه های تخصیص داده شده توسط نویسندگان به همان مدارک 4 درصد، و در نهایت، میزان تطابق هرسه زبان مورد مطالعه 1/1 درصد بود. همچنین میزان حضور توصیفگرهای تخصیص داده شده توسط نمایه سازان در اصطلاحنامه اریک 34 درصد بود که از دو گروه نویسنده و برچسب گذار بیشتر است. یافته ها نشان داد که تطابق بیشتری بین واژگان و زبان نویسنده و برچسب گذار نسبت به تطابق بین واژگان و زبان نمایه ساز و برچسب گذار و همچنین تطابق بین واژگان و زبان نویسنده و نمایه ساز وجود دارد . نتایج این پژوهش نشان داد که برچسب گذاران واژه هایی متفاوت از توصیفگر های نمایه سازان و کلیدواژه های نویسندگان استفاده کرده اند، و این نشان دهنده عدم آشنایی سه گروه «نمایه ساز، نویسنده و برچسب گذار» از زبان و واژگان مورد استفاده همدیگر است. پیشنهاد می شود که به منظور جستجوی سودمند و بازیابی اطلاعات در نظام های سنتی نمایه سازی در هنگام کنترل واژه ها و همارایی واژه ها (پیش همارا و پس همارا) زبان کاربر و نویسنده مورد توجه قرار گیرد.

هدف: هدف پژوهش حاضر، تدوین اهداف آموزش سواد اطلاعاتی به کودکان ایرانی 7-11 ساله بر اساس استانداردهای سواد اطلاعاتی ارائه شده از سوی انجمن کتابخانه های مدارس آمریکا ( AASL ) است. روش : برای تهیه اهداف آموزشی اولیه سواد اطلاعاتی بر اساس استاندارد AASL از روش مرور متون استفاده شد. همچنین، برای تدوین اهداف مناسب برای آموزش سواد اطلاعاتی به کودکان از روش پیمایشی با ابزار پرسشنامه محقق ساخته استفاده گردید که روایی آن توسط سه تن از متخصصان تأیید، و به وسیله این ابزار، از 22 تن از کارکنان یک دبستان نظرخواهی شد. از مصاحبه با گروه متمرکز برای مشخص نمودن سن مناسب آموزش در هر هدف و ترتیب اهداف و سنین متناسب با آن استفاده شد. یافته ها: یافته ها نشان داد که اهداف آموزش سواد اطلاعاتی به کودکان ایرانی 7-11 ساله در سه دسته کلی قرار می گیرد: دسترسی مؤثر و کارآمد به اطلاعات (شناخت منابع اطلاعاتی، توانایی طرح سؤال، ترسیم شبکه مفهومی و غیره)، ارزیابی اطلاعات (فهم متن، تشخیص ربط با نیاز اطلاعاتی، تشخیص منابع اطلاعاتی مناسب)، استفاده از اطلاعات (توانایی سخنرانی در مقابل گروه، یادداشت برداری، تهیه اسلاید، تهیه متن علمی با درج منابع). اهداف آموزشی استخراج شده نشان می دهد که اولویت اصلی در مقطع 7-11 سال، روی آموزش دسترسی به منابع اطلاعاتی است. ارزیابی و استفاده از اطلاعات در این سن کمتر امکان آموزش دارد و تأکید در این سنین بر درک و ربط متن با نیاز اطلاعاتی و گزینش اطلاعات متناسب با آن است. با این حال روش های به خاطرسپاری، تصمیم گیری و تعاملات بین فردی نیز قابل آموزش است. علاوه بر آن، مهارت های نوشتاری و گفتاری (ایجاد نوشته های علمی و ایراد سخنرانی مبتنی بر آن)، ساخت روزنامه دیواری و کاردستی را نیز می توان آموزش داد. اصالت/ارزش: ارزش این پژوهش در ارائه اهداف آموزشی جزء نگر و عملیاتی برای آموزش سواد اطلاعاتی به کودکان 7-11 ساله، به همراه نمونه طرح درس و تمرین است.

ساخت کتابخانه دیجیتالی با چالش های بسیاری روبه رو است که به یک باره نمی توان بر آن ها چیره شد. پدیده هایی با چنین پیچیدگی، با مدل های بلوغ دنبال می شوند. در یک مدل بلوغ، ویژگی های یک پدیده در سطوح گوناگونی تقسیم بندی می شوند و ابتدا باید ویژگی های هر سطح بهبود یا تحقق یابد و سپس، به بهبود ویژگی های سطح بعد از آن پرداخته شود. بر این پایه، برای کتابخانه دیجیتالی نیز می توان مدل بلوغ طراحی کرد تا با دنبال کردن آن، بتوان با کارایی و اثربخشی بیشتری به کتابخانه دیجیتالی دست یافت. از آنجا که برای کتابخانه دیجیتالی تاکنون مدل بلوغ طراحی نشده است، در اینجا با بررسی نوشتارهای کتابخانه دیجیتالی و مدل بلوغ با کاربرد رویکرد کیفی و روش فراترکیب، ویژگی های بلوغ کتابخانه دیجیتالی ارائه می شود تا بنیانی برای طراحی چنین مدلی به دست آید. با توجه به اینکه مفهوم بلوغ کتابخانه دیجیتالی دارای چند بعد و گسترده است، فراترکیب به عنوان روشی مناسب برای تلفیقی جامع از مدل های ارائه شده در حوزه های دیگر با نوشته های موجود در زمینه کتابخانه دیجیتالی بر پایه تفسیر و ترجمه آن هاست. بر این پایه، 68 منبع معتبر (38 منبع در حوزه کتابخانه دیجیتالی و 30 منبع در حوزه مدل بلوغ در حوزه های گوناگون) از میان منابع موجود برگزیده شدند. با تحلیل این منابع، سه مقوله، هفت مفهوم، و 35 کد برای ویژگی های بلوغ کتابخانه دیجیتالی به دست آمد که در میان آن ها، بیشترین تأکید مطالعات پیشین بر کاربرد سیستم های نرم افزار ی/ سخت افزار ی به عنوان پشتیبان و توانمندساز کتابخانه دیجیتالی و مفهوم محتوای کتابخانه دیجیتالی است. ویژگی های یافت شده علاوه بر ایجاد بنیانی برای طراحی مدل بلوغ کتابخانه دیجیتالی می تواند به عنوان ابزاری در اختیار مدیران پروژه های کتابخانه دیجیتالی قرار گیرد تا با کاربرد آن ها وضعیت بلوغ پروژه خود را ارزیابی کرده و بتوانند برای دست یابی به سطوح بالاتر بلوغ برنامه ریزی کنند.