فیلتر های جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۲۰ مورد از کل ۱٬۵۵۴ مورد.
هدف: پژوهش حاضربا هدف مطالعه وجود رابطه بین متغیرهای شغلی و غیرشغلی و کیفیت زندگی کاری کتابداران در کتابخانه های عمومی در استان یزد صورت گرفت. روش: این پژوهش یک مطالعه کمی و نیز توصیفی بارویکرد همبستگی از نوع کاربردی می باشد. پاسخ دهندگان کتابداران شاغل در کتابخانه های عمومی در استان یزد می باشند. از پرسشنامه برای جمع آوری داده ها برای هر یک از کتابخانه های شرکت کننده مورد استفاده قرار گرفت. پرسشنامه به دو قسمت تقسیم شده است: بخش (الف) اطلاعات فردی و بخش (ب) سوالات مربوط به هریک از متغیرها. داده ها با استفاده از تجزیه و تحلیل همبستگی پیرسون مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت . یافته ها: یافته های حاصل از این مطالعه نشان داد که هر دو متغیرهای شغلی و غیرشغلی متغیرهای با اهمیتی در تعیین کیفیت زندگی کاری هستند و همبستگی معناداری بین متغیرهای شغلی و غیرشغلی و کیفیت زندگی کاری وجود دارد.
نقش مدیریت دانش در برنامه ریزی راهبردی کتابخانه های دانشگاهی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف: بررسی و تبیین نقش مدیریت دانش در برنامه ریزی راهبردی از دیدگاه مدیران و کتابداران کتابخانه های دانشگاهی است.
روش پژوهش: با استفاده از ابزار پرسشنامه، نظر 38 مدیر (رؤسا و معاونان) و 151 کتابدار شاغل در کتابخانه های مرکزی دانشگاه های دولتی شهر تهران، به تفکیک، درباره نقش مدیریت دانش در برنامه ریزی راهبردی پیمایش شده است.
یافته ها: بیش از نیمی از افراد بر تعریف سه مرحله ای کوینتاس و همکاران (1997) از مدیریت دانش اتفاق نظر دارند؛ مدیران و کتابداران بر کاربردی بودن مدیریت دانش در برنامه ریزی کتابخانه توافق دارند و بهترین راه برای بهبود آینده نگری در کتابخانه را به کارگیری مدیریت دانش در برنامه ریزی دانسته اند؛ آنان مدیریت دانش را به ترتیب در ابعاد سیاست گذاری و تصمیم گیری، برنامه ریزی خدمات اطلاعاتی، تولید مدل و تفکر در حیطة برنامه ریزی راهبردی سازمان خود کاربردی معرفی کرده اند.
یافته های حاصل از این پژوهش نشان داد که 14.57 درصد از مدیران و کتابداران،مدیریت دانش را در نظارت همه جانبة بر برنامه ریزی راهبردی دخیل می دانستند. همچنین67.57 درصد از ایشانمدیریتدانشرا در همة زمینه های تعریف شده دربرنامه ریزیراهبردی کتابخانةخود کاربردی تعریف نمودند. یافته های این پژوهش مدیریت دانش را به ترتیب در سیاست گذاری و تصمیم گیری (51.18 درصد)، برنامه ریزی خدمات اطلاعاتی (81.14 درصد)، تولید مدل (76.4 درصد)، تفکر(23.4 درصد) در حیطة برنامه ریزی راهبردی دانشگاه خود کاربردی معرفی کردند.
نتیجه گیری: در این پژوهش با بهره گیری از نظرات جامعة مورد پژوهش تعاریف متعدد مدیریت دانش و برنامه ریزی راهبردی در کتابخانه های دانشگاهی مورد تبیین قرارگرفت.تفاوت استنباط نتایج حاصله از بررسی موضوعات اساسیِ پیرامون مدیریت دانش در برنامه ریزی راهبردی حاکی از آن است که مدیران و کتابداران کتابخانه های دانشگاهیافراد مختلف در جامعة مورد پژوهش، معانی ضمنی متنوعی را از مفهوم مدیریت دانش در برنامه ریزی راهبردی کتابخانه ها دریافت می کنند، اگرچه این تفاوت ها از نظر آماری معنی دار نبوده است اما این آشفتگی قابل درک است، زیرا اصطلاحات و حوزه های جدید معمولاً تردید هایی منطقی ایجاد می کنند. به هرحال، این تفاوت ها از نظر آماری نیز معنادار نبوده است.
مستندسازی تجربیات: تحلیلی بر عوامل رفتاری و فرهنگی مدیران مرکز اسناد آستان قدس رضوی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف: شناسایی عوامل رفتاری، فرهنگی، و سازوکارهای ثبت تجارب مدیران در مرکز اسناد آستان قدس رضوی است.
روش/ رویکرد پژوهش: به روشپیمایشی، نظر 17 نفر از مدیران و کارشناسان ارشد شاغل در معاونت اسناد آستان قدس رضوی را با استفاده از پرسشنامه پژوهشگر ساخته بررسی کرده است.
یافته ها: در متغیرهای عوامل رفتاری و فرهنگی، میان وضع موجود و وضع مطلوب تفاوت معنادار است. براساس اولویت بندی عوامل رفتاری و فرهنگی در وضع موجود، به جز متغیر ""پشتیبانی و مدیریت مدیران رده بالاتر""، سایر متغیرها از درجه اهمیت پایین تری برخوردارند و ""پرداخت پاداش"" کمترین درجه اهمیت (5/1 درصد) را دارد. اما در وضع مطلوب، متغیر ""تحول گرایی یا پویایی افراد جهت بهبود وضع موجود"" دارای بالاترین اهمیت (1/6 درصد) است. در اولویت بندی سازوکارهای ثبت تجربه در وضع موجود، متغیر ""برگزاری نمایشگاه ها/ کارگاه های آموزشی"" بالاترین (9/2 درصد) و متغیر ""تعیین روز یا هفته معرفی تجربه و صاحبان تجربه"" پایین ترین رتبه (9/1 درصد) را دارد. اما در وضع مطلوب، ""ایجاد مراکز تخصصی مستندسازی در سازمان ها براساس مأموریت های محوله"" و انتقال تجربیات کارکنان قبل از بازنشستگی به افراد جانشین"" در بالاترین سطح (4/4 درصد)، و متغیر ""تهیه بروشورها و کاتالوگ ها"" در پایین ترین رتبه (4 درصد) قرار دارد.
نتیجه گیری: مدیران به صورت فردی به ثبت تجارب خود تصمیم می گیرند؛ در حالی که نگرش مثبت به این کار در بلندمدت به رفتار و تکرار آن به فرهنگی سازنده تبدیل خواهد شد.
ارزیابی عملکرد انجمن کتابداری و اطلاع رسانی از دید اعضا(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف: ارزیابی رضایت اعضای انجمن کتابداری و اطلاع رسانی از عملکرد خود برای بهبود فعالیت های انجمن است.
روش/ رویکرد: پژوهش به روش پیماشی و با استفاده از یک پرسشنامه تحت وب و ارسال پیوند آن به گروه های بحث موضوعی انجام شد که ۱۱۲ نفر آن را تکمیل کردند.
یافته ها: یافته ها نشان داد که رضایت اعضا از خبرنامه و برگزاری همایش ها و امور مربوط به آنها از جمله کیفیت همایش ها، زمان، مکان و موضوع بالاتر از سطح متوسط و در سایر جنبه ها و فعالیت ها کمتر از حد متوسط ارزیابی شده است. همچنین موفقیت انجمن در برآورده کردن انتظارات اعضا اندکی کمتر از حد متوسط ارزیابی شده است. بازدید از وبگاه انجمن، شرکت در همایش ها و کارگاه ها، و همکاری با شاخه های استانی رایج ترین شیوه های تعامل اعضا با انجمن بوده است. مشارکت در فعالیت های اجتماعی و علمی، افزایش دانش حرفه ای، دیدار دوستان و همکاران قدیمی در محافل علمی و استفاده از خدمات انجمن چهار انگیزه اصلی اعضا برای عضویت در انجمن بوده اند.
الگوی بومی مدیریت بحران در کتابخانه های ایران: پژوهش کیفی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف: هدف اصلی پژوهش حاضر ارائه الگوی بومی مدیریت بحران در کتابخانه ها است. شناسایی زمینه ها و راهبردهای اصلی و نیز عوامل اصلی مداخله گر در مدیریت بومی بحران کتابخانه های ایران، از اهداف فرعی پژوهش به شمار می رود.
روش: این پژوهش به روش کیفی و با استفاده از نظریه داده بنیاد انجام شد و داده ها با انجام مصاحبه های نیمه ساختار یافته عمیق گردآوری گردید. اشباع داده ها عامل اساسی در تعیین حجم نمونه بود. جامعه پژوهش، متخصصان مدیریت بحران و نیز مدیران کتابخانه ها در ایران بودند. تحلیل داده ها از طریق کدگذاری نظری که شامل سه مرحله کدگذاری باز، محوری و گزینشی است انجام شد. در کدگذاری محوری پدیده یا مقوله اصلی شناسایی شد و در مرحله کدگذاری گزینشی الگوی مورد نظر ارائه گردید که در این الگو زمینه ها، شرایط علی، راهبردهای اصلی، مداخله گرها (شرایط واسطه ای) و پیامدهای مدیریت بحران در کتابخانه ها مشخص شد.
یافته ها: زمینه های اصلی مدیریت بحران در الگوی ارائه شده، در سه مقوله ارزش ها، نیروی انسانی و روش ها و تمهیدات جای گرفته است. شرایط علی و آنچه که باعث شده تا تحقیق مورد نظر شکل بگیرد، سه مقوله خسارت های مالی ناشی از بحران های گذشته در کتابخانه ها، نارضایتی مراجعان از خدمات کتابخانه ها و بی رغبتی کارمندان هستند. با توجه به یافته های پژوهش، راهبردهای اصلی مدیریت بحران عبارتند از: توجه به ویژگی های شخصیتی متقاضیان حین استخدام، راهکارهای افزایش مهارت ها و ارتباطات انسانی نیروی انسانی، نهادینه ساختن ارزش ها (مذهبی، اخلاقی و اجتماعی) در کتابخانه ها، استفاده از راهکارهای بودجه بندی صحیح و انجام فعالیت های پیشگیرانه از بروز بحران و استانداردسازی ساختمان کتابخانه ها. مصاحبه شوندگان در صحبت های خود به عواملی اشاره داشتند که بر انجام و سرعت انجام فرایند مدیریت بحران تاثیرگذار است (شرایط واسطه ای)، از جمله مکانیزم های مدیریتی، اقتصادی، سازمانی و اداری و مکانیزم های مربوط به استفاده از فن آوری در کتابخانه ها. در نهایت پیامد اجرای فرایند مدیریت بحران در کتابخانه های ایران، کاهش و یا از بین رفتن اثرات بحران های آشکار و پنهان داخلی و خارجی است.
اصالت/ارزش: بررسی متون حاکی از این است که تاکنون الگوی بومی جهت مدیریت بحران در کتابخانه های ایران ارائه نشده است. استانداردهای زیادی جهت مدیریت ریسک و بحران در دنیا ارائه شده است اما با توجه به ساختارهای فرهنگی، مذهبی، سیاسی و اجتماعی متفاوت کشورها، ضروری به نظر می رسید که الگویی بومی ارائه شود. استفاده از این الگو به کتابخانه ها کمک می کند که از بحران های طبیعی و سازمانی مصون بمانند و یا آسیب کمتری ببینند.
بررسی تازگی اطلاعات فارسی: مطالعه موردی روزنامه های فارسی نمایه شده در پایگاه های گوگل، یاهو و بینگ(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
- حوزههای تخصصی علم اطلاعات و دانششناسی کتابخانه ها مجموعه های کتابخانه ای و منابع کتابخانه ای و اطلاعاتی انواع منابع اطلاعاتی روزنامه ها
- حوزههای تخصصی علم اطلاعات و دانششناسی علوم اطلاع رسانی اینترنت و موتورهای کاوش
- حوزههای تخصصی علم اطلاعات و دانششناسی علوم کتابداری نمایه سازی و چکیده نویسی اصطلاح نامه ها و هستی شناسی ها
پژوهش حاضر که به هدف بررسی تازگی اطلاعات فارسی انجام شده است، می کوشد تا سرعت نمایه سازی روزنامه های فارسی را در سه موتور کاوش گوگل، یاهو و بینگ مطالعه و مقایسه کند. این پژوهش به روش وب سنجی انجام شده و جامعه آن را کلیه روزنامه های فارسی پیوسته تشکیل می دهد. نمونه پژوهش به روش هدفمند شناسایی شد و شامل آن دسته از روزنامه های فارسی زبان بود که فهرست آن ها در پایگاه «مگ ایران» آمده و نسخه الکترونیکی آن ها به طور منظم بر وب سایت مربوطه منتشر می شود. نتایج حاصل از پژوهش نشان داد موتور کاوش گوگل به لحاظ سرعت روزآمدسازی روزنامه های فارسی رتبه بالاتری نسبت به موتورهای کاوش یاهو و بینگ دارد. علاوه بر این، گوگل به طور کلی از الگوی روزآمدسازی منظم تری پیروی می کند. دو موتور کاوش یاهو و بینگ نه تنها از سرعت کمتری نسبت به گوگل برخوردارند، بلکه الگوی روزآمدسازی نامنظم تری دارند. دو موتور کاوش یاهو و بینگ به لحاظ سرعت روزآمدسازی تفاوتی با یکدیگر ندارند. این پژوهش برای نخستین بار وضعیت نمایه سازی روزنامه های فارسی زبان را در موتورهای کاوش وب مورد بررسی قرار داد و نشان داد که جستجوگرانی که به کمک موتورهای کاوش به این روزنامه ها دست می یابند، در گوگل از بخت بالاتری برای دستیابی به نسخه روزآمد این روزنامه ها برخوردارند.
بررسی میزان و عوامل موثر بر برخورداری کتابداران از مهارت های ارتباطی: مطالعه موردی کتابداران دانشگاه فردوسی مشهد(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی وضعیت مهارت های ارتباطی کتابداران و شناسایی عوامل موثر بر آن انجام شده است. روش شناسی: روش این پژوهش پیمایشی و از پرسشنامه برای گردآوری داده ها استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش، همه کتابداران شاغل در کتابخانه های دانشگاه فردوسی مشهد می باشد. یافته ها: مهمترین عوامل موثر بر تعامل بین فردی از دیدگاه کتابداران ابتدا عوامل سازمانی و پس از آن عوامل محیطی، فردی و فرهنگی است. همچنین بین متغیرهای ""میزان تحصیلات"" و ""تجربه"" کتابداران با میزان برخورداری آنان از مهارت های ارتباطی رابطه معناداری وجود ندارد. افزون بر آن، وضعیت برخورداری کتابداران از مهارت های ارتباطی در حوزه های تحصیلی چهارگانه دانشگاه (علوم انسانی و اجتماعی، علوم پایه، فنی و مهندسی، و کشاورزی)، در یک سطح بوده و تفاوت معناداری در این رابطه مشاهده نشد. در پایان توصیه هایی برای توسعه مهارت های ارتباط بین فردی در میان جامعه کتابداران داده شده است.
مقایسه کارایی در مرزهای واقعی برای کتابخانه های نهادی و مشارکتی استان ها و تعیین اهمیت شاخص ها برای رسیدن به شرایط مطلوب(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف: برای تعیین وضعیت مطلوب و با معیار قرار دادن دو نوع مهم کتابخانه های عمومی یعنی کتابخانه های نهادی و کتابخانه های مشارکتی، این تحقیق به مقایسه و تحلیل حساسیت شاخص های آنها در کارایی نسبی در مزر واقعی پرداخته است.
روش: روش تحقیق مورد استفاده از نوع توصیفی– تحلیلی و داده ها از مستندات کتابخانه ای استخراج شده است. در این تحقیق میانگین ارقام سال های 1389 و 1390 در 3 شاخص ورودی و 6 شاخص خروجی وارد مدل ریاضی تحلیل پوششی داده ها از نوع ورودی گرای افزایشی گردید.
یافته ها: نتایج نشان می دهد که استان های کارا در میان کتابخانه های مشارکتی 8 مورد و در میان کتابخانه های نهادی 11 مورد است. هر دو نوع کتابخانه ها، بیشترین حساسیت را در میان ورودی ها به شاخص تعداد کتاب دارند وکمترین حساسیت در میان شاخص های ورودی برای کتابخانه های مشارکتی مربوط به تعداد مواد سمعی و بصری می باشد و برای کتابخانه های نهادی تعداد صندلی است. در میان کتابخانه های مشارکتی، استان سیستان و بلوچستان بهترین کیفیت را داراست و استان های یزد و هرمزگان دارای کمترین کیفیت کارایی هستند. در میان استان های کارا در کتابخانه های نهادی نیز قزوین، خراسان شمالی و خراسان جنوبی دارای بهترین کیفیت در ارقام کارایی و از طرفی خراسان رضوی و کردستان دارای کمترین کیفیت کارایی هستند.
اصالت/ارزش: ارزش مقاله حاضر در نشان دادن استان های کارا و نشان دادن متغیرهای دارای بیشترین و کمترین حساسیت در کتابخانه هاست. با استفاده از این یافته ها می توان در تقویت ورودی ها یا خروجی های دارای حساسیت بالا تمرکز کرد و با تخصیص بهینه سایر ورودی ها یا خروجی ها، اثر یک سویه آنها را تعدیل نمود.
بررسی ده ساله ی عملکرد و تحلیل جرگه دانشگاه ها و موسسات پژوهشی کشور در تولیدات علمی حوزه اطلاع سنجی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف: پژوهش حاضر با بهره مندی از شاخص های تحلیل شبکه های اجتماعی به بررسی شبکه ی هم تألیفی دانشگاه ها و مؤسسات پژوهشی کشور در حوزه ی اطلاع سنجی طی سال های 1381 تا 1391 می پردازد. روش پژوهش: پژوهش حاضر از نوع کاربردی بوده و از شاخص های علم سنجی و تحلیل شبکه های اجتماعی جهت مطالعه شبکه هم تالیفی دانشگاه ها و مؤسسات پژوهشی استفاده شده است. جامعه این پژوهش از تعداد 779 مقاله فارسی و انگلیسی تشکیل شده که در زمینه های مختلف سنجش کمی طی سال های 1381 تا 1391 منتشر شده و در ویراست چهارم کتابسنجی علم سنجی که در اسفند 1391 از سوی پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران منتشر شده، نمایه شده اند. ماتریس هم تالیفی شبکه مذکور نخست با استفاده از برنامه مایکروسافت اکسل تهیه و سپس جهت ترسیم و تحلیل شبکه هم تالیفی به نرم افزارهای تحلیل شبکه های اجتماعی یو.سی.آی.نت و وی.او.اس.ویوور انتقال یافته است. یافته ها: بررسی عملکرد دانشگاه ها و موسسات پژوهشی کشور در حوزه اطلاع سنجی با استفاده از شاخصه های مختلف تولید، مرکزیت و مشارکت نشان می دهد که دانشگاه های تهران، علوم پزشکی تهران، آزاد اسلامی، تربیت مدرس، شاهد، شهید چمران اهواز، مرکز منطقه ای اطلاع رسانی علوم و فناوری و مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور از مهم ترین و مرکزی ترین جایگاه در شبکه هم تالیفی دانشگاه ها در حوزه مذکور برخوردارند. بیشترین تعداد تالیف مشترک در شبکه مورد بررسی به ترتیب به ""دانشگاه تربیت مدرس- دانشگاه شاهد""، ""دانشگاه پیام نور- مرکز منطقه ای اطلاع رسانی علوم و فناوری""، و ""دانشگاه شاهد- مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور"" تعلق داشته است. نتیجه گیری: بررسی جرگه های تشکیل دهنده شبکه هم تالیفی دانشگاه ها نشان می دهد که شبکه مذکور از 12 جرگه با حداقل اندازه 5 تشکیل شده است. دانشگاه های تهران و آزاد اسلامی با عضویت در 7 جرگه در بیشترین تعداد زیرگروه ها مشارکت داشته اند. عضویت و مجاورت دانشگاه ها و موسسات پژوهشی کشور به زیرگروه های مختلف شبکه هم تالیفی دانشگاه ها نیز در این پژوهش مورد بررسی قرار گرفته است.
سکوت سازمانی کتابداران کتابخانه های عمومی کشور: عوامل اثرگذار و اثرپذیر (سال 1392)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف: سکوت سازمانی بر خدمات دهی هر نهاد، سازمان یا مؤسسه ای اثر سوء می گذارد. هدف پژوهش حاضر آن است که وضعیت سکوت سازمانی کتابداران کتابخانه های عمومی زیر نظر نهاد کتابخانه های عمومی کشور را در سال 1392 بررسی کند و برخی عوامل اثرگذار بر/ و اثرپذیر از آن را معین نماید.
روش: با نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای، 350 کتابدار از کتابخانه های عمومی هفت استان کشور انتخاب و 277 نفر آنان «پرسشنامه سکوت سازمانی کتابداران کتابخانه های عمومی» را به صورت حضوری و یا از طریق پست الکترونیکی تکمیل کردند. داده های گردآوری شده با روش های آمار توصیفی و استنباطی تحلیل شد.
یافته ها: از نظر کتابداران، سکوت سازمانی در کتابخانه های عمومی کشور در حد متوسط است. به علاوه، گرایش مدیریت عالی نهاد کتابخانه های عمومی کشور به سکوت سازمانی عامل بالقوه رفتار سکوت سازمانی کتابداران است. فرصت های ارتباطی ضعیف عامل اثرگذار بر سکوت سازمانی و رضایت شغلی کم و تعهد سازمانی اندک نیز متأثر از سکوت سازمانی کتابداران است.
اصالت/ارزش: این پژوهش آغاز راهی برای بررسی گسترده بحث سکوت سازمانی در کتابخانه ها و میان کتابداران است. با این حال، ارزش مقاله حاضر در معرفی متغیر «فرصت های ارتباطی اندک» است که باعث می شود، کتابداران نتوانند صدای خود را به گوش مسئولان برسانند. توجه به این نکته می تواند سکوت سازمانی کتابداران را بشکند و به بالندگی کتابخانه های عمومی کمک نماید.
بررسی شبکه هم تالیفی مجلات علمی پژوهشی فارسی حوزه ی علم اطلاعات و دانش شناسی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف: هدف از انجام این پژوهش، ترسیم شبکه هم تألیفی نویسندگان فصلنامه های علمی و پژوهشی (781 مقاله) حوزه علم اطلاعات و دانش شناسی، شناسایی مهم ترین نویسندگان، و بررسی انسجام شبکه ای است. روش: پژوهش حاضر از نوع علم سنجی است و با رویکرد تحلیل شبکه اجتماعی انجام شده است. در این پژوهش از شاخص های تحلیل شبکه اجتماعی نظیر درجه همکاری، شاخص همکاری، اندازه گره، مرکزیت درجه ای، مرکزیت بینابینی، مرکزیت بردار ویژه، و نظایر آن استفاده شده و به منظور تحلیل داده های گرد آمده، نرم افزار NodXL به کار رفته است. مقالات بررسی شده مربوط به سال 1387 تا تابستان 1392 است. یافته ها: در میان چهار مجله مورد بررسی بالاترین شاخص همکاری به فصلنامه پردازش و مدیریت اطلاعات و بالاترین درجه همکاری نیز به طور مشترک به فصلنامه پردازش و مدیریت اطلاعات و فصلنامه تحقیقات اطلاع رسانی و کتابخانه های عمومی اختصاص دارد. غلامرضا فدائی، محمد حسن زاده، و فریبرز درودی به ترتیب دارای بیشترین تألیفات در این مدت زمانی بوده اند. الگوی هم تألیفی نویسندگان، دو نویسنده بوده است. در مجموع با بررسی چگالی به دست آمده از شبکه و پایین بودن آن می توان گفت که روابط هم تألیفی زیاد و انسجام قابل توجهی بین نویسندگان حوزه علم اطلاعات و دانش شناسی وجود ندارد. اصالت/ارزش: بیشتر پژوهش هایی که در حوزه علم سنجی و هم تألیفی انجام شده اند، به بررسی مقالات منتشر شده ایرانیان در بانک اطلاعاتی وب آوساینس پرداخته است. بررسی شبکه هم تألیفی نویسندگان حوزه علم اطلاعات و دانش شناسی می تواند الگوی پیشرفت علمی آینده را ترسیم، و برجسته ترین و کلیدی ترین نویسندگان این حوزه را به منظور انجام پژوهش های مرتبط شناسایی کند.
آلودگی اطلاعات در شبکه های اجتماعی - علمی و ارائة راهکارهای مناسب خودآرشیوی (مطالعة موردی شبکه های اجتماعی - علمی آکادمیا و مندلی)
حوزه های تخصصی:
هدف از پژوهش حاضر بررسی وضعیت آلودگی اطلاعات در شبکه های اجتماعی - علمی و ارائة راهکارهای مناسب به اعضای شبکه برای کاهش نقش منفی خودآرشیوی آن ها در آلودگی اطلاعات شبکه های اجتماعی - علمی آکادمیا و مندلی است. در این پژوهش از روش مروری - تحلیلی با رویکرد توصیفی استفاده شده است که در آن پژوهشگران به معرفی شبکه های اجتماعی - علمی آکادمیا و مندلی و بررسی وضعیت اطلاعات موجود در آن ها می پردازند. با توجه به ویژگی های این شبکه ها، راهکارهایی برای کاهش آلودگی اطلاعات در شبکه های مذکور ارائه می شود. یافته ها حاکی از آن است که خودآرشیوی اعضا سبب افزایش آلودگی اطلاعات همچون به روز نبودن، چندزبانه بودن، ناخوانا بودن، دروغین و نامعتبر بودن، تکراری بودن، و نقص اطلاعات در شبکه های اجتماعی شده است. امروزه، شاهد افزایش روزافزون کاربران شبکه های اجتماعی و به تبع آن افزایش بی رویه و غیرقابل جلوگیریِ اطلاعات ناخواسته هستیم. بنابراین، اطلاعات اشتباه، حجم زیاد آن ها، و آلودگی اطلاعات از جمله مشکلاتی است که شبکه های اجتماعی، به منزلة بخشی از فضای مجازی، با آن دست و پنجه نرم می کنند.
این پژوهش نشان می دهد که با ارائة راهکارهایی به اعضا از جمله وضع و اعمال استانداردها و قواعد به منظور کنترل دقیق داده های ورودی به شبکه ها، استفاده از تکنیک های نام گذاری استاندارد برای ورود اطلاعات، و برقراری پیوند بین گروه ها برای دسترسی مشترک به مقالات می توان از آلودگی اطلاعات در این فضای مجازی کاست.
لازم به ذکر است که مقاله حاضر در هشتمین همایش ملی اتحادیه انجمن های علمی دانشجویی علم اطلاعات و دانش شناسی ایران (ادکا) با عنوان ""رسانه های اجتماعی در مراکز اطلاع رسانی"" که با حمایت مادی و معنوی انتشارات سوره مهر در آبان ماه سال جاری برگزار گردید، ارائه شده و برای اولین بار در شماره های هفدهم و هجدهم فصلنامه کتاب مهر منتشر می گردد.
تخصیص بهینه فضای کتابخانه به انواع کتاب با استفاده از الگوریتم فاخته(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف: هدف اصلی این مقاله آن است که مدلی طراحی کند که طی آن، کتاب ها طوری در قفسه های کتابخانه چیده شود که با توجه به شباهت موضوعی کتاب ها و فاصله قفسه ی کتاب ها از هم، حرکت کلیه مراجعان در مجموعه کتابخانه کمینه شود و محدودیت های مربوط به تعداد هر نوع کتاب و حجم قفسه ها لحاظ گردد. روش: مسأله چیدمان کتاب یک موضوع بهینه سازی مکانی با فضای جستجوی وسیع است که به دلیل تنوع بسیار بالای حالات چیدمان امکان حل آن توسط روش های قطعی و ریاضی وجود ندارد. موضوع این تحقیق، حل این مسأله با استفاده از الگوریتم بهینه سازی فاخته است. یافته ها: الگوریتم فاخته برای این مسأله ۳۵۰ بار اجرا شده است. با توجه به صحت و دقت بالای الگوریتم، جواب های قابل قبولی به دست آمده است. نتایج محاسبات نشان می دهد که الگوریتم مناسبی برای مسأله تخصیص بهینه فضای کتابخانه به انواع کتاب است. اصالت/ارزش: مسأله چیدمان کتاب ها در یک کتابخانه موضوعی پیچیده است و تأثیر زیادی در دسترسی و راحتی استفاده از کتاب ها را دارد. ارزش این مقاله در ارائه روشی برای بهینه سازی چیدمان است.
فرهنگ سازمانی و تأثیر آن بر رضایت شغلی کارکنان (موردپژوهی: سازمان اسناد و کتابخانه ملی ج.ا. ایران)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف: بررسی تأثیر فرهنگ سازمانی بر رضایت شغلی کارکنان سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران است.
روش/ رویکرد پژوهش: پژوهش از نوع کاربردی است. از طریق نمونه گیری تعداد 285 نفر از کارکنان رده های مختلف شغلی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران در فاصله سال های 1392-1393 انتخاب و با استفاده از دو پرسشنامه نظر آنان پیمایش شده است. برای شناخت فرهنگ سازمانی، مدل دنیسون و برای شناسایی عوامل مرتبط با رضایت شغلی، مدل شاخص توصیفی شغل (JDI) استفاده شد.
یافته ها: مؤلفه های فرهنگ سازمانی (درگیرشدن در کار، سازگاری، انطباق پذیری، و رسالت یا مأموریت) در کتابخانه ملی با عوامل پنج گانه رضایت شغلی کارکنان رابطه مثبت و معنادار داشته اند.
نتیجه گیری: برداشت ها و نگرش های حرفه ای افراد در پیوند با عوامل مختلف سازمانی قرار دارد. چنانچه فرهنگ سازمانی در راستای ارتقای رضایت شغلی کارکنان قرارگیرد، افراد با انگیزه و اشتیاق بیشتری به انجام وظایف شغلی می پردازند.
پراکندگی موضوعی و میزان استفاده از کتاب ها در کتابخانه عمومی کتابخانه ملی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
- حوزههای تخصصی علم اطلاعات و دانششناسی کتابخانه ها مجموعه های کتابخانه ای و منابع کتابخانه ای و اطلاعاتی انواع منابع اطلاعاتی
- حوزههای تخصصی علم اطلاعات و دانششناسی کتابخانه ها(به طور عام) انواع کتابخانه ها عمومی
- حوزههای تخصصی علم اطلاعات و دانششناسی علوم کتابداری مجموعه سازی انتخاب و ارزیابی منابع
هدف پژوهش: هدف از انجام این پژوهش، شناسایی میزان پراکندگی موضوعی کتاب های موجود در کتابخانه عمومی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران در رده های موضوعی مختلف و میزان استفاده مراجعان از این منابع است.
روش شناسی روش / رویکرد پژوهش: در این پژوهش، از روش های تحلیل مجموعه و ارزیابی کاربران و استنتاج بر مبنای اصول معتبر استفاده شده است.
یافته ها: یافته ها نشان می دهد بیش از 50.3535/50 درصد کتاب ها فقط به دو رده موضوعی فلسفه و دین (B ) و زبان و ادبیات (P) اختصاص یافته است. میانگین کل امانت کتاب های مجموعه عدد 0.6161/0 هست که رقم بسیار پایینی را نشان می دهد. 74.8383/74 درصد کتاب های مجموعه حتی یکبار به امانت نرفته و فقط 17.43 43/17درصد اعضای فعال حداقل یک بار کتاب به امانت گرفته اند. سرانه امانت عدد 1.3434/1 به ازای هر نفر از جمعیت 51262 نفری را نشان می دهد. شاخص در دسترس بودن مجموعه کتابخانه عمومی نیز 96.1111/96 درصد برآورد گردیدشد. درنهایت مشخص شد بین تعداد کتاب ها با تعداد امانت همبستگی مثبت و بین تعداد کتاب ها با میانگین امانت همبستگی منفی وجود دارد. بین میانگین استفاده از کتاب ها در رده های موضوعی مختلف نیز تفاوت معنا داری وجود دارد.
نتیجه گیری: نتایج نشان دهنده عدم توازن لازم در مجموعه کتابخانه عمومی بر حسب علایق مراجعان بوده، لذا تغییرات بنیادی در بخش انتخاب منابع، مدیریت مجموعه، ارزیابی و وجین و در کل نظام مجموعه سازی کتابخانه عمومی ضروری به نظر می رسد.
کارکردپذیری پیشینه های مستند نام اشخاص در مارک ایران بر اساس مدل ""ملزومات کارکردی داده های مستند"" (فراد)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف: تعیین میزان تطابق ساختاری و محتوایی پیشینه های مستند نام اشخاص در مارک ایران با مدل فراد است.
روش/ رویکرد پژوهش: برای انجام این مطالعه ترکیبی از روش مطالعه اسنادی (کتابخانه ای)، پیمایشی توصیفی با رویکرد کیفی از طریق تشکیل پنل دلفی و موردپژوهی است.
یافته ها: نتایج نشان داد که میانگین تطابق ساختاری پیشینه های مستند نام اشخاص مارک ایران با مدل فراد 75/88 است. بیشترین میزان تطابق ساختاری در نقش کاربری ""بافتارنمایی"" با امتیاز وزنی 07/99 و کمترین میزان مربوط به نقش کاربری ""شناسایی"" با 3/78 است. همچنین میانگین تطابق محتوای پیشینه های مستند نام اشخاص مارک ایران با مدل فراد 02/25 است. بیشترین میزان تطابق محتوایی در نقش کاربری ""توجیه"" 82/37 و کمترین میزان مربوط به نقش کاربری ""یافتن"" با امتیاز وزنی 26/18 است.
نتیجه گیری: مارک ایران در بخش مستند نام اشخاص توانسته است از لحاظ ساختاری، حداکثر شرایط را برای تطابق با مدل فراد در نقش کاربری ""بافتارنمایی"" فراهم نماید. به بیان دیگر، گذاشتن نام یک شخص در بافت، روشن کردن رابطه میان دو یا چند نام شخص، مشخص کردن رابطه میان یک شخص و نامی که شخص بدان نام شناخته می شود، در ساختار مارک ایران فراهم شده است. همچنین بیشترین میزان تطابق محتوایی با مدل فراد مربوط به نقش کاربری ""توجیه"" است. با توجه به اینکه نقش کاربری ""توجیه"" خاص مستندسازان و کتابداران مرجع است پیشنهاد می شود کتابخانه ملی به نقش های کاربری مربوط به کاربران نهایی بیشتر توجه کند.
تأثیر رهبری معنوی بر توانمندسازی کتابداران کتابخانه های عمومی استان خوزستان(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف: هدف پژوهش حاضر، تبیین تأثیر رهبری معنوی و اَبعاد آن بر توانمندسازی کتابداران کتابخانه های عمومی استان خوزستان است.
روش: پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و روش انجام آن به صورت پیمایشی است. جامعه پژوهش 230 کتابدار شاغل در کتابخانه های عمومی استان خوزستان می باشد. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه ای پیش ساخته است که در آن ضریب آلفای کرونباخ مقیاس رهبری معنوی با 25 سئوال 89/. و توانمندسازی با 16 سئوال 80/0 بوده است. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار SPSSاستفاده شده است. برای انجام تحلیل های استنباطی از آزمون های کلموگروف- اسمیرنوف، رگرسیون چندگانه خطی، t تک نمونه ای و آزمون فریدمن استفاده شده است.
یافته ها: مقیاس های توصیفی پژوهش نشان می دهد که مؤلفه های رهبری معنوی و اَبعاد آن در وضعیت مطلوبی قرار دارد. نتایج آزمون فریدمن نشان داد از بین عوامل اثرگذار بر توانمندسازی، چشم انداز سازمانی، بیشترین و عضویت، کمترین تأثیر را بر توانمندسازی کتابداران کتابخانه های عمومی خوزستان دارند. همچنین رگرسیون پیش بینی توانمندسازی به کمک رهبری معنوی معنی دار بود و تأثیر متغیرهای ایمان به کار و معنی داری در کار در سطح 95 درصد معنی دار بود.
اصالت/ارزش: ارزش مقاله حاضر در معرفی دو متغیر اثرگذار «ایمان به کار» و «معنی داری در کار» به عنوان متغیرهای اثرگذار بر توانمندسازی کتابداران است که مدیران منابع انسانی را به تمرکز به این متغیرها در بهبود توانمندسازی دعوت می کند.
کتابخانه و کتابداری در ایران عصر سامانی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف: بررسی وضعیت ساختمان و تجهیزات، روش های گسترش مجموعه، ساماندهی کتاب، و انواع کتابخانه ها در عصر سامانی است.
روش/رویکرد پژوهش: روش پژوهش تاریخی است و داده های آن با استفاده از مرور متون و منابع کتابخانه ای گردآوری و تحلیل شده است.
یافته ها: کتابخانه ها از مهم ترین نهادهای فرهنگی در عصر سامانی به شمار می آیند و به انواع کتابخانه های سلطنتی، عمومی، مدارس، و مساجد تقسیم می شدند. مجموعه آنها بیشتر از طریق وقف، استنساخ، ترجمه، تألیف، و اهدا تأمین می شدند. در این نهادها که مکانی پژوهشی و آموزشی، از طریق تجمع علما و دانشمندان، به شمار می آمده است می توان کارکردهای اصلی حرفه کتابداری را مشاهده کرد.
نتیجه گیری: با توجه به شکوفایی و عظمت کتابخانه های مختلف، گسترش مداوم مجموعه ها، استفاده فراوان از منابع آنها، داشتن مراجعان دانشمند و عالم، و اداره نظامند این کتابخانه ها توسط هیئتی متشکل از مدیر، خازن، و کتابدار، اغراق نیست که شرق شناسان با وجود همزمانی این دوران با قرون وسطی در مغرب زمین، آن را ""رنسانس فرهنگی"" ایران نامیده اند.
پیش بینی رفتار اطلاع جویی دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه شیراز بر مبنای ابعاد جهت گیری هدف و خلاقیت(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف: پژوهش حاضر با هدف سنجش امکان پیش بینی رفتار اطلاع جویی دانشجویان تحصیلات تکمیلی بر مبنای جهت گیری های هدف و ابعاد خلاقیت انجام شده است. روش پژوهش: از بین جامعه دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه شیراز، نمونه ای مشتمل بر 221 نفر (134 دختر و 87 پسر) به شیوه ی نمونه گیری طبقه ای خوشه ای انتخاب شد. ابزار گردآوری داده ها شامل پرسشنامه های رفتار اطلاع-جویی (خسروجردی و دیگران 1388)، جهت گیری هدف به شیوه محقق ساخته و پرسشنامه مدادی کاغذی چندگزینه ای سنجش خلاقیت (عابدی 1372) بود که توسط دانشجویان تکمیل شد. پایایی پرسشنامه ها به روش آلفای کرونباخ و روایی آن ها به شیوه تحلیل گویه، تعیین شد. نتایج آزمونها بیانگر روایی و پایایی مطلوب پرسشنامه ها بود. داده های پژوهش با استفاده از آزمون رگرسیون چندگانه مورد تحلیل قرار گرفت. یافته های پژوهش: یافته های حاصل از رگرسیون چندگانه نشان داد که الف) همه ی ابعاد جهت گیری های هدف پیش بینی کننده ی مثبت برای بعد قضاوت ربط رفتار اطلاع جویی می باشند. ب) بعد جهت گیری پرهیز از شکست و بعد بسط خلاقیت پیش بینی کننده ها ی مثبت و بعد سیالی خلاقیت، پیش بینی کننده ی منفی برای بعد زمان به عنوان عامل انگیزاننده می باشند.ج) بعد جهت گیری معطوف به یادگیری و جهت گیری پرهیز از شکست پیش بینی کننده های مثبت برای بعد تایید دانش پیشین رفتار اطلاع جویی می باشند. د) بعد جهت گیری معطوف به یادگیری و بعد ابتکار خلاقیت پیش بینی کننده های مثبت برای بعد خلق اندیشه های نو رفتار اطلاع جویی می باشند. ه) بعد تلاش برای جست و جوی اطلاعات در رفتار اطلاع جویی تنها از طریق بعد جهت-گیری معطوف به یادگیری به صورت مثبت و معنادار قابل پیش بینی است. نتیجه گیری: با توجه به وجود رابطه مثبت و معنی دار بین ابعاد جهت گیری هدف و خلاقیت با رفتار اطلاع جویی و امکان پیش بینی رفتار اطلاع جویی دانشجویان از طریق متغیرهای روان شناختی فوق، می توان بیان نمود که موفقیت یا عدم موفقیت دانشجویان در اطلاع جویی و دسترسی به اطلاعات و همچنین عملکرد بهینه در فعالیت های پژوهشی نه تنها محصول مهارتهای تخصصی آنها بلکه برگرفته از مسائل روان شناختی همچون ابعاد جهت گیری هدف و خلاقیت می باشد.