استناد کاذب

هدف: تعیین نرخ دسترسی فیزیکی به کتاب های فارسی و انگلیسی در دانشگاه اصفهان، با هدف بهبود دسترس پذیری به آنها در شبکه کتابخانه ای این دانشگاه. روش: سیاهه ای از 2972 عنوان کتاب استناد شده در 97عنوان پایان نامه تحصیلات تکمیلی دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه اصفهان تهیه شد. در گام نخست موجود بودن هر یک از رکوردهای کتابشناختی در فهرست پیوسته کتابخانه های دانشگاه اصفهان بررسی شد. در گام دوم موجود بودن فیزیکی عناوینی که رکوردهای کتابشناختی آنها یافته شد، در قفسه مشخص و بدین ترتیب نرخ دسترس پذیری به آنها تعیین شد. در گام سوم تلاش شد دلایل موجود نبودن اقلام یافت نشده در قفسه، شناسائی و موانع دسترس پذیری شناخته شود. برای منظور اخیر با کتابداران بخش امانت مصاحبه انجام گرفت. اطلاعات به دست آمده از سیاهه وارسی با استفاده از نرم افزار آماری و آمار توصیفی تحلیل شد. یافته ها: دو نرخ دسترسی به دست آمد: 4/22% برای تمام کتاب های چاپی که در 97 پایان نامه به آنها استناد شده بود، و 69% برای کتاب هایی که فهرست پیوسته موجود بودن آنها را نشان می داد. بر پایه نمونه گیری از 1668 عنوان انگلیسی ناموجود مورد استناد و جستجوی آنها در فهرست های پیوسته 6 کتابخانه در دیگر دانشگاه های عمده کشور و پایگاه گوگل بوک، معلوم شد به احتمال 95%، حداکثر 19% آنها را می توان در داخل کشور یافت. این امر را می توان نشان دهنده پدیده استناد کاذب دانست که از مصادیق سوء رفتار آکادمیک است. دیگر موانع دسترسی فیزیکی به کتاب های موجود در کتابخانه های دانشگاه به ترتیب عبارتند از: نقایص مدیریت مجموعه، در امانت بودن، و پراکنده بودن در واحدهای کتابخانه ای متعدد (به ویژه در دو کتابخانه خوابگاهی تک جنسیتی). در مصاحبه با کتابداران کاستی های مدیریت مجموعه، مشخص نبودن وضعیت منابع وجین شده، انجام ندادن شلف خوانی، بی دقتی در صحافی و مشکلات نرم افزار فهرست کتابخانه عنوان شد.