پژوهش تجربی

چکیده: محققان علوم اجتماعی در حوزة دین هنگامی که درصدد برمی آیند که حیطة گسترده و پیچیده ای چون دینداری را در سطحی وسیع و با شیوة پهنانگرانة پیمایش های اجتماعی مورد بررسی تجربی قرار دهند فقط به تعریف منطقی و مفهومی از دین و دینداری نیاز ندارند؛ بلکه، توجه اساسی آنها به تعاریف عملیاتی برای سنجش و اندازه گیری دینداری است. تعاریف عملیاتی، مفهوم کلی دین و دینداری را به اجزای تشکیل دهنده اش (ابعاد، مؤلفه ها، و معرّف/ شاخص ها) جهت انجام پژوهش تجربی تجزیه می کند. در این مقاله، با واکاوی نظری و تجربی مفهوم دین و دینداری در دین اسلام و علوم اجتماعی تلاش گردید تا ابعاد و مؤلفه هایی که این پدیده را به صورت یک کلیت تجربی یا کلیت تئوریکی شکل داده است، مشخص و معین شود. در این راستا، ابتدا، دین و دینداری با درجه ای از انتزاع و براساس سه بُعد اعتقادات، احساسات، و اعمال تعریف مفهومی شد. سپس، مؤلفه های درون هر بُعد از دینداری مشخص گردیدند. یعنی، بُعد اعتقادی دین به دو مؤلفة «اصول» و «فروع»؛ بُعد عاطفی دین به سه مؤلفة «تجربة دینی»، «علقة دینی» و «هویت دینی»؛ و بُعد رفتاری دین به سه مؤلفة «اخلاقیات»، «شرعیات» و «عبادات» تقسیم شدند. در پایان، برای ساخت سنجة دینداری در هر یک از مؤلفه های فوق الذکر، معرّف/ شاخص های معینی براساس آموزه های اسلام ارائه گردید.

هدف: شبیه سازی یک پژوهش تجربی در حوزه کاربرد همزمان متن و صوت در بازیابی قطعات موسیقایی براساس حس نشأت گرفته از آنهاست. روش/رویکرد پژوهش: این پژوهش شامل مرور متون و یک پژوهش تجربی شبیه سازی شده است. گردآوری و تحلیل داده ها به روش کمّی انجام شده است. یافته ها: کاربرد همزمان متن و صوت در بازیابی قطعات موسیقایی براساس حس نشأت گرفته از آنها زمینه پژوهشی چالش برانگیزی در علم اطلاعات است و در محیط وب و پایگاه های اطلاعاتی نیز قابل بررسی، آزمون و تعمیم است. بازیابی، تمام شکل ها و حوزه های موضوعی، ازجمله بازیابی اطلاعات موسیقایی را دربرمی گیرد. نتیجه گیری: علاوه بر چهار حس شناخته شده قابل انتساب به آثار موسیقایی، حس های مهم دیگری نیز وجود دارند که باید در پژوهش های آتی شناسایی شوند. همچنین، باید مسائل فنی، حقوقی و اقتصادی به عنوان ملاحظات و محدودیت های انجام چنین تحقیقاتی درنظرگرفته شوند.

پژوهش، یکی از ابعاد مهم رشته های علمی به شمار می آید. در مقاله حاضر در چند بخش درباره پژوهش برنامه درسی بحث شده است. پس از مقدمه ای پیرامون وضعیت پژوهش برنامه درسی کوشش شده است بر اساس روند تاریخی، تلاش ها و آثار سال های گذشته تا امروز ذکر شود. در ادامه، از منظر چهار سنت فعال در عرصه پژوهش برنامه درسی و بر محور صاحبنظران برجسته هر سنت، به پژوهش برنامه درسی پرداخته شده است. در سنت چارچوب شناسی و تعریف متغیرهای پژوهش برنامه درسی به دیدگاه های جانسون،کیمپستون، راجرز و پوزنر؛ در سنت پژوهش تجربی در برنامه درسی به اندیشه های واکر؛ در سنت دیدگاه ها یا پارادایم های پژوهش برنامه درسی به نظرهای شوبرت، هاگرسون، کانلی، کلاندینین، آئوکی و رید و در سنت گونه ها یا روش های پژوهش برنامه درسی به آثار و دیدگاه های ادموند شورت پرداخته شده و روند تحول اندیشه های او مطرح گردیده است. در بخش پایانی مقاله، ضمن اشاره به ظهور چشم اندازهای جدید در پژوهش برنامه درسی، مباحث جمع بندی شده است.

باوری در جامعه ی ما وجود دارد که اگر دختران زود ازدواج کنند، چون تحصیلات خود را به پایان نرسانده اند، شغل خوبی به دست نخواهند آورد. این تحقیق در پی پاسخ به این سؤال است که این باور تا چه اندازه واقعی است؟ آیا واقعاً دختران با به تأخیر انداختن ازدواج خود آینده ی شغلی خوبی خواهند داشت؟ آیا قطعیت این باور تا آن اندازه است که بتوان گفت این یک گزاره ی عام و جهان شمول است که در همه ی شرایط و حالت ها مصداق دارد؟ برای پاسخ به این سؤال، تحقیقات تجربی انجام شده در کشورهای مختلف درباره ی تأثیر سن ازدواج در موفقیت شغلی زنان (درآمد، امکان اشتغال و موقعیت شغلی) با استفاده از روش «شمارش قاعده مند» بررسی شدند. نتایج نشان داد، علیرغم آنکه برخی تحقیقات میان سن ازدواج و موفقیت شغلی زنان رابطه ی مثبت را گزارش داده اند، اما بسیاری تحقیقات دیگر چگونگی رابطه میان این دو متغیر را به ساختار اقتصادی- اجتماعی جامعه و نیز دوره ی زندگی خانوادگی زن منوط دانسته اند. از سوی دیگر تحقیقاتی که افزایش سن ازدواج را با موفقیت شغلی زنان همراه دانسته اند، عوامل واسطی برای این رابطه برشمرده اند که تغییر این عوامل از طریق سیاست گذاری کلان اقتصادی- اجتماعی ممکن است؛ لذا اصل رابطه ی میان سن ازدواج و موفقیت شغلی تغییرپذیر است.