درخت حوزه‌های تخصصی

اعتماد یکی از مهمترین مولفه های نظم اجتماعی و از یکی از ابعاد سرمایه اجتماعی بوده و نقش مهمی در تقویت همبستگی و انسجام اجتماعی را عهده دار می باشد. با توجه به تغییر و تحولات جامعه مدرن و فراتر رفتن دامنه کنش افراد از حد دوستان و آشنایان به نهادها و سازمان ها مسأله اعتماد اجتماعی اهمیتی خاص پیدا کرده است. تحقیق حاضر به بررسی تاثیر وسایل ارتباط جمعی برون مرزی بر انواع اعتماد می پردازد. از این رو در این تحقیق بر آنیم تا تاثیر استفاده از برنامه-های رسانه های خارجی را بر اعتماد اجتماعی بررسی نماییم. در این راستا به بررسی رابطه بین استفاده از (برنامه های پخش شده از سوی شبکه های تلویزیونی ماهواره ای، رادیوهای فارسی زبان برون مرزی و فضای مجازی اینترنت ( وبسایت های فارسی زبان برون مرزی) با سه نوع اعتماد میان فردی، نهادی ، تعمیم یافته و نیز اعتماد جتماعی پرداختیم. برای بررسی موضوع مورد مطالعه در حوزه اعتماد از نظریه های کلمن، پاتنام، زتومکا و گیدنز و در خصوص تاثیر وسایل ارتباط جمعی از نظریه های برجسته سازی و مارپیچ سکوت نوئل نئومان استفاده شده است. روش تحقیق در این پژوهش پیمایش بوده و ابزار گردآوری داده ها نیز پرسشنامه است. جامعه آماری این تحقیق را کلیه افراد 16 سال به بالای شهرستان تنکابن که از رسانه های خارجی استفاده کرده اند تشکیل داده است. در این پژوهش از روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای استفاده شده است. برای بررسی سنجش پایایی تحقیق از آلفای کرونباخ که مبتنی بر همبستگی گویه ای است استفاده شده. با توجه به نتایج این تحقیق میزان استفاده از رسانه های ارتباط جمعی خارجی با هر یک از سطوح اعتماد (میان فردی، نهادی ، تعمیم یافته و اعتماد اجتماعی) رابطه معنی داری داشته است. با توجه به ضرایب رگرسیون بدست آمده همبستگی بین متغیر ها (79/0) بوده که نشان دهنده همبستگی قوی بین متغیر ها می باشد. همچنین بر اساس ضریب رگرسیون بدست آمده رسانه ها به میزان (60/. ) درصد بر اعتماد اجتماعی افراد تاثیر داشته اند. نتایج این پژوهش بیانگر آنست که بین متغیر استفاده از تلویزیون های ماهواره ای و اعتماد فردی، نهادی، تعمیم یافته و اعتماد اجتماعی در مجموع رابطه معنی داری وجود دارد به این صورت که جهت رابطه منفی و معکوس بوده بدین ترتیب می توان بیان داشت با افزایش استفاده از تلویزیون های ماهواره ای میزان اعتماد فردی و تعمیم یافته کاهش خواهد یافت. در مجموع استفاده از رسانه ها به طور کلی با هریک از سطوح اعتماد و کل اعتماد اجتماعی رابطه معنی داری وجود دارد. که با سطح معنی داری (sig=0/000) و سطح اطمینان 95 درصد بررسی شده است. شدت رابطه بین متغیرها به جز رسانه و اعتماد تعمیم یافته درحد بالایی بوده است.

این پژوهش به بررسی و شناخت گردشگری و اهمیت آن از لحاظ ایجاد تأثیرات فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی، معرفی روش های گوناگون تبلیغات سنتی و مدرن، و همچنین کاربرد عکاسی و اعلان به عنوان یکی از راه های مهم تبلیغات در جلب گردشگر می پردازد. روش پژوهش کتابخانه ای، در کنار مطالعه ی میدانی است. در پایان با توجه ویژه به یزد به عنوان یکی از فرصت های جلب گردشگر و معرفی چند نمونه از بناهای تاریخی پرداخته شده است. در این پژوهش ضمن معرفی جاذبه های گردشگری، در هر بخش نمونه ای اعلان بر پایه ی عکاسی به عنوان شاهد مثال طراحی شده است.

از جمله مفاهیم قابل توجه در مطالعات انسان شناختی توجه به زبان و فرهنگ است. زبان به تعبیر ادوارد بارنت تایلور یکی از عناصر فرهنگی است که پس از عبور از فرهنگ در سطح فرهنگ عامه با تولیدات ادبی به نقش آفرینی های نوینی در زندگی فرهنگی و اجتماعی انسان ها می پردازد. از آن جمله می توان به داستان ها و افسانه های قومی اشاره نمود که این تولیدات لایه هایی از فرهنگ جامعه انسانی را بر می تابد. این مقاله با بهره گیری از منابع کتابخانه ای و روش تحلیل محتوا و با بهره گیری از دیدگاه اشتراوس وگریماس، به بررسی ساختار زبان شناختی برخی از قصه های لری که در آن بر رابطه زن، باروری و آب تأکید  شده می پردازد و ارتباطات آن با جهان اجتماعی و فرهنگی را نشان می دهد. یافته های پژوهش نشان می دهد ساختار زبان شناختی این قصه ها با ویژگی های فرهنگی و انسان شناختی منطقه دارای رابطه است. زنان به عنوان کنش گرانی فعال، در پی نیل از وضعیتی وضیع به شریف در سلسله مراتب اجتماعی به طور عمده از طریق باروری و ازدواج، در فرهنگی به کنش می پردازند که در آن ارتقاء این قشر اجتماعی اغلب از طریق پدیده های بالا میسّر است. هم چنین واکاوی بافت فرهنگی و مردم شناختی  نشان داد عناصر و مولفه های این قصه ها دارای ریشه های تاریخی در تمدن بومی نجد ایران بوده و در پدیده های مختلفی چون الهه های آب و باروری، آئین ها و مناسک مردمی و اسطورهای آب و باروری خودنمایی کرده و حاکی از زنده بودن و تجدید حیات عناصر و نمادهای های فرهنگی یادشده در فرهنگ و زندگی روزمره مردم این منطقه است.

این پژوهش به دنبال بررسی اثر کیفیت شبکه اجتماعی بر عاطفه اجتماعی است. به منظور بررسی این رابطه از نظریه گیدنز، لین، ترنر، کوک و باربالت استفاده شده است. این تحقیق به صورت پیمایشی و با ابزار پرسشنامه در بین جوانان شهر کرمان در سال 1390 انجام گردیده است. روش نمونه گیری بصورت تصادفی طبقه بندی و سیستماتیک بوده است و حجم نمونه 400 نفر می باشد. آزمون فرضیات نشان می دهد که بین جنس، میزان تحصیلات، وضعیت اشتغال با عاطفه اجتماعی رابطه وجود دارد. اما بین وضعیت تاهل با عاطفه اجتماعی رابطه وجود ندارد. همچنین بین انتظارات اجتماعی، احساس عدالت اجتماعی و اعتماد اجتماعی به عنوان مشخصه های کیفیت شبکه اجتماعی با عاطفه اجتماعی رابطه مثبت و بین سنین مختلف واقع در گروه سنی جوانان(35-19 سال) با عاطفه اجتماعی رابطه منفی و معنی داری تایید گردید. نتایج حاصل از تحلیل رگرسیون گام به گام نشان می دهد که متغیرهای مستقل اعتماد اجتماعی، انتظارات اجتماعی و میزان تحصیلات 45 درصد از تغییرات متغیر وابسته (عاطفه اجتماعی) را تبیین نموده اند. در مدل تحلیل مسیر، متغیر اعتماد اجتماعی با ضریب بتای 64/0 بیشترین تاثیر مستقیم و سن با ضریب بتای 39/0- بیشترین تاثیر غیرمستقیم را بر روی متغیر وابسته داشته است. اما اثر کل نشان می دهد که اعتماد اجتماعی مهم ترین عامل تعیین کننده عاطفه اجتماعی محسوب می-شود. بنابراین با توجه به نتایج تحقیق می توان نتیجه گرفت که کیفیت شبکه اجتماعی بر عاطفه اجتماعی جوانان شهر کرمان تاثیر به سزایی دارد.

با جهانی شدن ارتباطات و گسترش ابزارهای ارتباطی، اقوام به شیوه های گوناگون از این رسانه ها در راه ایجاد و تثبیت هویت قومی استفاده می کنند چنان که هر روزه بر تعداد شبکه های تلویزیونی ماهواره ای که با محور قومیت فعالیت می کنند، افزوده می شود و این امر، در آینده نقش انحصاری دولت و رسانه ملی را در زمینه ارتباطات و اطلاع رسانی با چالش روبرو خواهد کرد. به این ترتیب، هدف پژوهش حاضر، شناسایی سازوکار های بازنمایی هویت فرهنگی قومی در شبکه های ماهواره ای است که برای دستیابی به این هدف از روش اسنادی و مصاحبه کیفی با هفتاد نفر از کارشناسان حوزه های علوم اجتماعی و علوم ارتباطات استفاده شده است. نتایج پژوهش بیانگر این است که شبکه های ماهواره ای از طریق سازوکار های بازنمایی مبتنی بر محور «تمایزات فرهنگی» در شکل دادن و بازتعریف هویت فرهنگی قومی نقش اساسی دارند و این سازوکار ها مواجهه مخاطب را با این رسانه ها تسهیل می کنند. از سوی دیگر، این رسانه ها در بازنمایی هویت فرهنگی قومی با چالش هایی نیز روبه رو هستند که دامنه تأثیرگذاری آنها را محدود می کند.

هدف از این مقاله بررسی آثار فناوری اطلاعات و ارتباطات بر ساختار شبکه های اجتماعی است. در این مقاله سه سؤال اصلی بررسی شده است. اول، ترکیب پیوندهای اجتماعی نوجوانان تا چه حد رو به ناهمگن شدن می رود، و این تغییر تا چه حد با عوامل اجتماعی و فناورانه ارتباط دارد؟ دوم، آیا این تغییر قدرت بر پیوندهای اجتماعی نوجوانان تأثیر دارد؟ سوم، اثر فناوری های ارتباطی و اطلاعاتی (فناوری اطلاعات و ارتباطات) بر سرمایة اجتماعی چیست؟ به ویژه آیا فناوری اطلاعات و ارتباطات از پیوند دادن یا پل زدن بر سرمایة اجتماعی حمایت می کند؟ روش تحقیق این مقاله اسنادی و با مراجعه به پژوهش های انجام شده در کشورهای مختلف جهان است. همچنین، در ادامه اثر تراکم شبکه و استفاده از اینترنت بر کیفیت روابط اجتماعی بین نوجوانان هم عصر، و اثر فناوری اطلاعات و ارتباطات بر توانایی آن ها در بازسازی شبکه های اجتماعی و الگوهای روابطشان بررسی شده است. نتیجه گیری آنکه با بزرگ تر شدن اندازة شبکة کاربران اینترنت، مطالعات آینده باید با استفاده از مطالعات جامع دربارة فناوری اطلاعات و ارتباطات بررسی کنند که سرمایة اجتماعی با کیفیت روابط چه ارتباطی دارد، به ویژه، گرایش های فعلی به فناوری و سواد جدید نسل شبکه چه اثری بر کیفیت روابط نوجوانان می گذارد.

فراگیرشدن پیامک و استقبال روزافزون از این رسانه در جهان، بستر مناسبی را برای تبلیغ کالاها و خدمات و ایجاد رابطه مستقیم بازاریابان و مصرف کنندگان نهایی، بدون محدودیت های زمانی و مکانی فراهم آورده است. از این رو، پژوهش حاضر، با هدف افزایش ارزش تبلیغی و اثربخشی این رسانه نوین تبلیغاتی، به دنبال شناسایی عوامل کاهش دهنده آزاردهندگی پیامک های تبلیغی برای کاربران تلفن همراه بوده است. برای این منظور، مدلی متشکل از چهار عامل مؤثر بر کاهش آزاردهندگی پیامک های تبلیغاتی: ربط شخصی، اعتبار منبع، کسب اجازه و تواتر ارسال، طراحی شده است. این پژوهش به روش آزمایشی و از طریق ارسال پیامک و پیمایش از 240 نفر از کاربران تلفن همراه در ایران انجام گرفته است. نتایج بیانگر آن است که به غیر از تواتر ارسال، سه عامل دیگر یعنی ربط شخصی، کسب اجازه و اعتبار منبع تأثیر قابل توجهی بر کاهش آزاردهندگی پیامک های تبلیغاتی دارند. همچنین میزان ارزش تبلیغی پیامک های تبلیغاتی از دیدگاه کاربران پایین است.

دغدغه های فزاینده نسبت به حفظ و ارتقای امکان همزیستی مسالمت آمیز و عادلانه در سطوح ملی و فراملی، اهمیت گفتگو را به طور بی سابقه ای مهم کرده است. به همین دلیل، عوامل و زمینه های مؤثر بر گفتگو موضوع پژوهش های گوناگون قرار گرفته است. از جملة این عوامل، شبکه های اجتماعی مجازی هستند که عرصه های مختلف زندگی اجتماعی را تحت تأثیر قرار می دهند. هدف نوشتار حاضر، مطالعة تأثیر شبکه های اجتماعی مجازی بر گفتگو میان فرهنگ ها در حوزة عمومی مجازی است. در این چارچوب، استدلال می شود که هر چند ارتقای امکان برقراری ارتباط و دادوستد اطلاعات امکان گفتگو را ارتقا می دهد، محدود و مخدوش کنندة آن هم است. محدودیت مورد نظر اساساً از توزیع نابرابر امکان های مرتبط با این گونه فناوری ها ناشی می شود و وضعیت خاص حوزة عمومی مجازی هم گفتگو میان فرهنگ ها را مخدوش می کند. در واقع شبکه های اجتماعی مجازی، به واسطة حوزة عمومی مجازی که پدید می آورند، گفتگو میان فرهنگ ها را محدود و مخدوش می کنند.

گفت وگوی صمیمانه ی ما با دکتر پائول اسپارو دارای چند محور اساسی بود. از جمله چه نیازی به آموزش منابع انسانی در زمان رکود است که پاسخ فوق العاده ارزشمندی دریافت شد. دکتر اسپارو، استاد دانشگاه لنکستر انگلستان، در زمره ی 15 متفکر برجسته ی جهانی حوزه ی مدیریت منابع انسانی است. وی همچنین رئیس مرکز مدیریت منابع انسانی در دانشکده ی مدیریت دانشگاه لنکستر است و تاکنون با شرکتهای متعددی برای تربیت کارکنان و رهبران، استخدام نیروها، مدیریت دانش، ارتقای رفتار سازمانی و دیگر مسائل مربوط به حوزه ی مدیریت منابع انسانی همکاری داشته است. از این متفکر برجسته تاکنون کتابها و مقالات مختلفی درباره ی وجوه مختلف این حوزه به رشته ی تحریر درآمده که وی به بحث و تحلیل چالشهای پیش روی مدیریت منابع انسانی، تغییرات آن، نقش رهبری و بسیاری از مسائل دیگر پرداخته است.

این مقاله با هدف ترسیم کیفیت بازنمایی زندگی روزمرة جوانان در تلویزیون ایران، از طریق بررسی بازنمایی زندگی روزمرة جوانان در سریال فاصله ها و با بهره گیری از نظریات بازنمایی و انتقادی زندگی روزمره، انجام شده است. نتایج نشان می دهد که در سریال فاصله ها، بر اساس فن کلیشه سازی، برخوردی گزینشی و متعصبانه با زندگی روزمرة جوانان صورت گرفته است و، ضمن گروه بندی جوانان به سنتی و مدرن، مرز میان «ما» و «آن ها» مشخص شده است. دیدگاه مسلط سریال پُرکردن فاصلة ارزشی بین جوانان با هم نسلان خود و پدرانِ آرمان گراست. سریال، با تبلیغ فرهنگی علیه جوانان، آن ها را در موضع ضعف قرار می دهد و قصد سازمان دهی زندگی روزمرة آنان را دارد. از سوی دیگر شاهد هستیم که، تحت تأثیر سیستم بر زیست جهان، کنش ارتباطی کنش گران جوانِ زندگی روزمره با هم نسلان خود و نهادهای اجتماعی دچار اختلال گشته است؛ جالب آن که هر کدام از نهادهای اجتماعی به شیوه ای مشابه با مسائل زندگی روزمرة جوانان برخورد می کنند

انقلاب اسلامی به جهت نوع ایدئولوژی سازنده آن و نیز ساختار سیاسی مبتنی بر ولایت فقیه مورد توجّه بسیاری از اندیشمندان و صاحب نظران بوده است. این مقاله به یکی از مهم ترین مسائل روز مرتبط با ایدئولوژی انقلاب اسلامی (اسلام شیعی) یعنی بازنمایی رسانه ای آن می پردازد. به همین منظور یکی از تأثیرگذارترین رسانه های چاپی آمریکا، تحلیل گفتمان انتقادی با رویکرد فرکلاف بوده است. بازنمایی ایدئولوژی انقلاب اسلامی براساس گفتمان های غرب و دیگران، شرق شناسی، اسلام رسانه ای، و سنت و تجدّد مورد بررسی قرار گرفته وسپس براساس اصول استخراج شده از اسلام شیعی تجزیه و تحلیل شده است. نتیجه این که کلیشه سازی، دوانگاری متضاد و انگ زنی برآمده از گفتمان غرب و دیگران، شرق شناسی، و اسلام رسانه ای به بازنمایی مغایر با اصول اسلام شیعی نظیر اصل ولایت فقیه، نفی استکبار و وابستگی به آن، روزنامه واشنگتن پست را انتخاب کرده و در دو مقطع حساس تاریخی یعنی سال 1980 و 2010 میلادی بررسی شده است. روش کار در این تحقیق ظلم ستیزی، پیکار و جهاد علیه دشمنان خدا، عقل و تجربه سیاسی می باشند. از دیگر تکنیک های استفاده شده، بهره گیری از روش ساده سازی در ذیل گفتمان اسلام رسانه ای است که طی آن تصویری ساده و غلط از ساختار حکومت به نمایش گذاشته می شود؛ این رویکرد مخالف اصل عقل و تجربه سیاسی ایدئولوژی انقلاب اسلامی است. از دیگر نتایج تحقیق حاضر می توان به حضور دائم «من» نویسنده در مقالات و آمریت اشاره کرد که باعث خلق گفتمان های مغایر و ناقص از ایدئولوژی انقلاب اسلامی ایران شده است.

امروزه انسان ها در جامعه و عصری زندگی می کنند که رسیدن به اهداف و مقاصدشان در گرو تغییرات شگفت انگیزی است و در این مسیر ارتباطات نقش بسزایی در تحقق این اهداف ایفا می نماید. ارتباطات فرآیندی است آگاهانه یا ناآگاهانه از طریق پیام های کلامی یا غیرکلامی بیان می شود. البته، در هر حوزه، ظرایفی وجود دارد که تعیین جهت ارتباطات را مدیریت می کند. قرآن کریم در حوزة تبیین ارتباط غیرکلامی، به اهمیت خصائص ظاهری در روابط اجتماعی و بین فردی اشاره دارد. هم چنین، مواردی نظیر راه رفتن متواضعانه، لبخند و گشاده رویی، رعایت تن صدا و لحن کلام و... ذکر کرده است. زبان تَن و توجه به علائم آن مانند حالات چهره و وضعیت جسمانی و... بیش از پیش ما را به دقت در اعمال و رفتارهایمان تشویق می کند. این پژوهش درصدد است با روشی تحلیلی-توصیفی، به واکاوی نقش و جایگاه ارتباطات غیرکلامی در پرتو آموزه های دینی بپردازد.

ظلم ستیزی دین اسلام و دفاع از حقوق مستضعفان، همواره برای غرب هزینه های سنگینی داشته است. طی سال های اخیر، که متأثر از انقلاب اسلامی ایران، موج بیداری اسلامی در جهان ایجاد گردیده، به صورت مضاعف وجود اسلام برای مستکبران جهانی غیرقابل تحمل شده است. ازاین رو، استکبار جهانی سعی کرده تا از راه های گوناگون، به ویژه از طریق سینما و صنعت فیلم و با محوریت سینمای جهان گستر « هالیوود»، ضرباتی بر اعتبار و جایگاه قدسی این دین آسمانی و هویت مسلمانان وارد کند. هالیوود با تمرکز بر ضمیر ناخودآگاه و شرطی سازی ذهن، ذائقة مخاطبان را به پذیرش باور ها، ارزش ها و آرمان های مطلوب خود، به عنوان گفتمان غالب، و مخدوش ساختن آموزه ها و ایدئولوژی های ناهمسو با منافع استکبار جهانی، ترغیب و تشویق می کند. موضوع این نوشتار برجسته ساختن خصومت بیش از صد سالة آمریکا با اسلام و مسلمانان، از طریق سینمای هالیوود با استفاده از شرطی سازی منفی اذ هان مخاطبان جهانی و نفوذ تدریجی در ناخودآگاه آنهاست. این مهم با روش نشانه شناسی و تحلیل محتوای مجموعه ای از فیلم های شناخته شده و پرآوازة منتخب در حوزه اسلام ستیزی صورت گرفته است. در این نوشتار، به شیوة استفاده عملی هالیوود از فن «تداعی معانی» و «شرطی سازی» در ایجاد اسلام هراسی، بیشتر توجه شده است.

«زبان» به عنوان محور تفکر و اندیشه و یکی از مؤلفه های اساسی هویت فرهنگی در بحث جهانی شدن از چنان اهمیتی برخوردار است که قدرت های رسانه ای از آن به عنوان مهم ترین بستر ترویج جهانی سازی استفاده می نمایند. آمریکایی ها  با استفاده از رسانه ها و ناوری های نوین، جهت مشروعیت دادن به توسعه طلبی و امپریالیسم غرب و معرفی فرهنگ غربی  به عنوان تمدن جهانی در پی تضعیف فرهنگ و زبان دیگر کشورها برآمده اند. در این راستا امپریالیسم فرهنگی آمریکایی  با به چالش کشاندن زبان و فرهنگ عربی از طریق رواج لهجه ها و گویش های عامیانه و حذف زبان فصیح عربی و ادعای دشواری و ناکارآمدی آن درصدد است زبان و فرهنگ آمریکایی را بر آنان تحمیل نماید. در این جنگ نرم فرهنگی، همنوایی بسیاری از فرهیختگان و اندیشمندان عرب با آنان، استحاله فرهنگی و مرگ هویت ملی عربان را در پی داشته است.