فیلترهای جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲٬۶۲۱ تا ۲٬۶۴۰ مورد از کل ۱۷٬۶۸۳ مورد.
منبع:
برنامه ریزی رفاه و توسعه اجتماعی پاییز ۱۳۹۹ شماره ۴۴
83 - 127
حوزههای تخصصی:
هدف پژوهش شناخت عوامل و زمینههای اجتماعی و فرهنگی مؤثر بر بازگشت زنان ازدواج کرده شهر تهران به تحصیل با روش آمیخته اکتشافی(کیفی- کمی) انجام شده است. دربخش کیفی روش مضمونی ( تماتیک) و کمی با روش علی- مقایسهای پسارویدادی با گروه ملاکی به روش پیمایش انجام شده است. جامعه آماری در بخش کیفی 28 نفر با روش نمونه گیری هدفمند و جامعه آماریِ بخش کمی 426 نفر با استفاده از روش نمونهگیری خوشهای چندمرحله ای انتخاب شدند. برای همتاسازی به همین تعداد انتخاب شدند. برای تحلیل نتایج ، از آزمونهای رگرسیون لوجستیک دوگانه عادی و شرطی استفاده شده است. درونمایه اصلی " استراتژی جستجوی خودهای ممکن برای تعادل بخشی به ساحت های مختلف مسیر زندگی ، حاصل تعامل دو طبقه اصلی خود و فراخود است .نتایج آزمون نشان داد بین دوگروه از زنان مورد مطالعه در متغیرهای برابری جنسیتی، نیاز مالی خانواده، کسب منزلت اجتماعی، تمایل به آگاهی بیشتر، تجارب سخت مسیر زندگی، میزان تابآوری و میزان فمنیسمگرایی تفاوت معنیدار وجود دارد . نتیجه بررسی فرضیه اصلی گویای این است که تمام متغیرهای مستقل وارد شده در مدل قادر به پیش بینی احتمال وقوع متغیر وابسته بازگشت به تحصیل زنان ازدواج کرده هستند. در بین متغیرها، متغیر کسب آگاهی بیشترین توانایی را در پیش بینی متغیر وابسته بازگشت به تحصیل دارد و متغیر های تابآوری و کسب منزلت اجتماعی در ردههای بعدی قرار دارند.
تحلیلی جامعه شناختی سینمای کمدی در دهه نود (مورد مطالعه: فیلم تگزاس)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
جامعه شناسی فرهنگ و هنر دوره دوم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳
85 - 70
حوزههای تخصصی:
سینمای کمدی در ایران تاریخچه ای طولانی و مخاطبانی بسیار دارد. نگاهی به لیست پرفروش ترین فیلم های تاریخ سینمای ایران نشان می دهد که این ژانر سینمایی همواره با استقبال گسترده اقشار اجتماعی گوناگون روبرو بوده است و جذابیت ویژه ای برای ذایقه هنری مخاطبان مختلف داشته است. مطالعات برون آکادمیک و نقدهای ژورنالیستی بسیاری درباره این فیلم ها انجام گرفته، اما فقدان مطالعات جامعه شناختی در این حوزه به طرزی نخ نما مشهود و محسوس است. هدف این پژوهش از مطالعه جامعه شناختی سینمای کمدی ایران، و به طور مشخص فیلم تگزاس ، پاسخ به پرسش هایی از این دست است که این ژانر سینمایی غالباً از چه شگردها و تمهیداتی برای جذب مخاطب استفاده می کند و عمدتاً کدام نوع مسائل اجتماعی را بازنمایی می کند؟ رویکرد پژوهش حاضر توصیفی- تحلیلی است و از روش تحلیل محتوای کیفی برای تجزیه و تحلیل فیلم استفاده کرده است. نتایج تحلیل نشان می دهد که در این فیلم بیشتر از عناصر کلیشه ای و مقوله ناهماهنگی برای جذب مخاطب بهره گرفته شده است و معیار انتخاب و بازنمایی مسایل اجتماعی بر اساس عرف عام بوده است.
مطالعه جامعه شناختی نقش فرایند اجتماعی در تبیین رفتارهای پرخطر(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
امروزه، بروز رفتارهای پرخطر در بین قشر جوان از مسائل و آسیب های اجتماعی است که به یکی از مهم ترین و گسترده ترین دل نگرانی های جوامع بشری تبدیل شده است. با وجود کوشش های بسیاری که در دهه های اخیر برای افزایش آگاهی کنشگران درباره پیامدها و کاهش این رفتارها انجام شده، همچنان بروز رفتارهای پرخطر، سیر صعودی داشته است. بر این اساس، پژوهش حاضر نیز با هدف مطالعه جامعه شناختی نقش فرایند اجتماعی (نظریه های یادگیری اجتماعی و کنترل اجتماعی) در تبیین رفتارهای پرخطر در بین جوانان کلان شهر تبریز انجام شده است. پژوهش حاضر از نوع پیمایشی است و جامعه آماری، شامل کلیّه افراد 15-34 سال شهر تبریز به تعداد 579694 نفر است که از این تعداد، 630 نفر با استفاده از فرمول آماری کوکران و به شیوه خوشه ای چندمرحله ای به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند. ابزار گردآوری اطلاعات نیز پرسش نامه محقق ساخت است. همچنین برای تجزیه وتحلیل اطلاعات از نرم افزارهایSPSS و Smart-PLS استفاده شده است. یافته ها نشان داد همبستگی بین متغیرهای کنترل اجتماعی، جامعه پذیری، شکاف نسلی و همنشینی افتراقی با رفتارهای مخاطره آمیز به لحاظ آماری معنادار بوده است. همچنین، نتایج حاصل از مدل معادلات ساختاری پژوهش نشان داد متغیرهای حاضر در مدل مسیر، 9/29 درصد از تغییرات متغیر وابسته رفتارهای پرخطر را تبیین کرده اند.
اثربخشی انزوای اجتماعی، تنهایی و هویت دینی سالمندی بر از خود بیگانگی اجتماعی آنها (مورد مطالعه: آسایشگاه های سالمندی شهر رشت)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات جامعه شناختی شهری سال دهم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳۶
106 - 134
حوزههای تخصصی:
این مطالعه با هدف بررسی مدل نظری رابطه تنهایی ، هویت دینی و انزوای اجتماعی سالمندی بر ابعاد مفهومی از خود بیگانگی اجتماعی آنها در جامعه آماری مربوط به آسایشگاه های شهر رشت در سال 1398 انجام گرفته است.روش آماری بر مبنای مدل رگرسیون چندگانه و تحلیل مسیر است. جامعه آماری شامل شش آسایشگاه بود که عبارتند از: معلولین، کوثر، شالیزار، مریم، رنگین کمان زندگی و ماندگارکه بصورت شبانه روزی اداره می شد.بطور کلی تعداد 603 سالمند در آن آسایشگاه ها ساکن بودند که بر اساس جدول نمونه گیری مورگان و کریسی تعداد 235 انتخاب شدند. در نتیجه متغیر انزوای اجتماعی دارای بیشترین تأثیر در گرایش سالمندان به طرف از خود بیگانگی اجتماعی بود و شاخص هویت دینی دارای کمترین تأثیر بود. درنتیجه سالمندان به دلیل تمایل اندک به دو شاخص تنهایی و انزوای اجتماعی بیشتر به طرف متغیر تابع از خود بیگانگی اجتماعی میل داشتند بر عکس تأثیر هویت دینی سالمندان که عمیق و اساسی بود.
بررسی سناریوهای محتمل تاب آوری اجتماعی شهرهای کوچک در مقابله با بیماری های واگیردار شبیه کووید 19(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
برنامه ریزی رفاه و توسعه اجتماعی تابستان ۱۳۹۹ شماره ۴۳
199 - 240
حوزههای تخصصی:
ارزیابی و مدیریت تأثیر بیماری های همه گیر در مقیاس بزرگ با در نظر گرفتن تنها خطر فردی و شدت بیماری بسیار دشوار است و می تواند بسیار گران باشد. همه گیری های بزرگ و محلی به طور یکسان بر سرنوشت ملل و پیشرفت تمدن تأثیر گذاشته و امپراتوری ها را تعیین کرده و و باعث می شود عفونت ها بازیگران تاریخ درام بشریت باشند. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی، از حیث روش-پیمایشی در سطح اکتشافی و مبتنی بر رویکرد آینده پژوهی صورت گرفته است.مطالعه حاضر با عملیاتی کردن چارچوب تاب آوری، یک رویکرد ظریف تر و جامع تر را برای بهینه سازی برنامه های مهار و سیاست های کاهش با استفاده از شاخص های موثر در تاب-آوری اجتماعی شهرهای کوچک با نمونه موردی شهر نورآباد با رویکرد آینده پژوهی در مورد شیوع بیماری های همه گیر ارائه می-دهد. نیروهای پیشران با روش دلفی مشخص، و سپس این عوامل براساس میزان اهمیت و عدم قطعیت، اولویت بندی و حیاتی ترین عوامل مشخص، و برای نوشتن سناریوهای محتمل از نرم افزار (Micmac) استفاده شده است. در مرحله سناریوپردازی، تعداد 31 متتغیر کلی شناسایی و در این نرم افزار تعریف شدند. با توجه به یافته های پژوهش از بین این عوامل شاخص تورم و فقر تاثیرگذارترین عوامل کلیدی در تاب آوری اجتماعی این شهر در مواجهه با بیماری های واگیردار می باشد همچنین پایین بودن درآمد و فصلی بودن اشتغال در رتبه های بعدی و دارای بیشترین اثرگذاری مستقیم و همچنین آمادگی اجتماعی و توانایی انطباق با تنش ها دارای بیشترین میزان اثرگذاری غیرمستقیم بر دیگر متغیرها بوده اند.
سازوکار مواجهه با دیگری در نمایشنامه «آی بی کلاه، آی باکلاه» با رویکرد نشانه شناسی فرهنگی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
این پژوهش که با روش تحلیلیِ نشانه شناسی فرهنگی به انجام رسیده، یک نمایشنامه نوشته شده در فضای ادبیات نمایشی مدرن ایرانی و ساختار تئاتری آن را در سپهر نشانه ای قرن 14 هجری شمسی، به عنوان یک پدیده بینافرهنگی با استفاده از نشانه شناسی فرهنگی، مورد بررسی قرارداده است. با درنظرگرفتن حضور فرهنگ اروپا/آمریکا مرکز به عنوان دیگری فرهنگی در قرن مذکور، شیوه های مواجهه با این دیگری مورد تحلیل قرار گرفته است. در این پژوهش با تحلیل فرایند سازوکار جذب و طرد در نمایشنامه «آی با کلاه، آی بی کلاه»، شیوه ساعدی برای ترجمه فرهنگی تئاتر از سپهر فرهنگی تئاتر غربی و همچنین سازوکار مواجهه با دیگری های درزمانی و هم زمانی مورد توجه قرار گرفته است. مطالعه پسااستعماری این سازوکار در اثر ساعدی نشان می دهد که سازوکار مواجهه ساعدی با دیگری، سازوکاری است که هراس از دیگری و خطر آن را به عنوان پیش فرض در نظر می گیرد و با طرد بخشی از فرهنگ درزمانی به عنوان سنت ها و طرد بخش های دیگری از آن و همچنین طرد گفتمان غالب و رسمی قدرت، برای مقابله با دیگری، تکیه بر آگاهی را پیشنهاد می کند.
واکاوی فولکلور مادی رنگ بر بستر فرهنگ عصر صفوی، مطالعه موردی: مکتب کتاب آرایی مشهد، نگاره های هفت اورنگ ابراهیم میرزا(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
در هر جامعه ای، با توجه به نوع باورها و فرهنگ آن، رنگ در زوایای گوناگون زندگی و فعالیت های روزمره مردم با رویکردی متفاوت به کار رفته و بازتاب روحیه هر دوره است. همچون ادیبان و نگارگران چیره دست ایرانی که از رنگ به مثابه ابزاری کارآمد در تصویرسازی، خیال پردازی و انتقال مفاهیم بهره جسته اند و آثار ادبی هنری بی نظیری را در تاریخ ایران خلق کرده اند که عناصر آن قابلیت خوانش و درک فرهنگ عامه آن دوران را فراهم می سازد، از آن جمله نسخه هفت اورنگ جامی است که در مکتب کتاب آرایی مشهد دوره صفویه به تصویر درآمده و به هفت اورنگ ابراهیم میرزا معروف است. علی رغم اهمیت بازشناسی فرهنگ عامه ایرانیان از آثار برجای مانده ادبی و هنری که دارای اهمیت ملی و جهانی اند ، به نظر می رسد تا کنون پژوهشی که کاربرد رنگ را بر بستر فرهنگ ایرانی در نگاره های هفت اورنگ جامی بررسی کرده باشد، انجام نپذیرفته است. مسئله این است که: عنصر رنگ در نگاره های هفت اورنگ ابراهیم میرزا بازتاب چه عناصری از فرهنگ عامه و زندگی روزمره ایرانیان در نیمه قرن دهم هجری در دوره صفویه است؟ و کاربرد رنگ در نگاره ها، چه رابطه ای با فرهنگ عامه و زندگی روزمره درباریان، شهریان، روستاییان، کاروانیان و عشایر در آن روزگار دارد؟ روش این پژوهش مبتنی بر تحلیل انسان شناختی و شیوه گردآوری اطلاعات، کتابخانه ای-اسنادی است. یافته های پژوهش نشان می دهد که کاربرد رنگ در نگاره های هفت اورنگ ابراهیم میرزا، علاوه بر نمایش کیفیت عناصر مادی از قبیل پوشاک، ابزار(ادوات و دست بافته ها) و بنا، منطبق با فرهنگ عامه و زندگی روزمره مردمان دوره صفویهدوره صفویه، برخی سنت های رفتاری و گفتاری فرهنگ عامه و زندگی روزمره ایرانیان مربوط به طبقات درباری، شهری، روستایی و عشایری را با استفاده از تمایز رنگ متناسب با فضای نگاره نشان داده اما این تمایز رنگ در نمایش زندگی کاروانیان دیده نمی شود.
طراحی و اعتبارسنجی الگوی تجاری سازی دانش برای دانشگاه های صنعتی کشور(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
از مأموریت های مهم دانشگاه علاوه بر حوزه آموزشی و تحقیقاتی، مشارکت مستمر و پایدار در فرآیند نوآوری و توسعه فناوری و پاسخگویی به تغییر و تحولات و نیازهای جامعه و صنعت است. هدف پژوهش طراحی الگوی تجاری سازی دانش به صورت جامع و عملیاتی برای دانشگاه های صنعتی کشور و شناسایی مؤلفه های آن می باشد. رویکرد این پژوهش ترکیبی و از نوع آمیخته-اکتشافی با استفاده از روش های کیفی و کمّی است. در بخش کیفی با استفاده از روش نظریه داده بنیاد سیستماتیک[1]، الگویی برای تجاری سازی دانش در دانشگاه های صنعتی کشور طراحی شد. جامعه آماری تحقیق شامل خبرگان، اساتید، مدیران و دانشجویان دوره دکتری دانشگاه های صنعتی کشور و مدیران حوزه صنعت و شرکت های دانش بنیان می باشد. بر اساس نمونه گیری هدفمند تعداد 17 نفر به منظور انجام مصاحبه به صورت نیمه ساختارمند انتخاب شدند. اعتبار و روایی داده های گردآوری شده از مصاحبه ها از روش های بازبینی مشارکت کنندگان، مرور خبرگان و توافق درون موضوعی به دست آمده است. بر اساس روش نظریه داده بنیاد سیستماتیک داده ها طی دو مرحله کدگذاری باز و محوری تحلیل شده و 738 عبارت مفهومی در قالب 70 طبقه اصلی و درنهایت 16 مقوله سازماندهی و به صورت الگوی پاردایمی با شش مقوله کلی (علّی، زمینه ای، مداخله گر، راهبردها، پدیده اصلی و پیامدها) ارائه شدند. سپس در مرحله کدگذاری انتخابی، الگوی مفهومی بر اساس الگوی پارادایمی و فهم و تجربه محقق ارائه شد. در بخش کمّی به منظور اعتباریابی الگوی ارائه شده از مدل معادلات ساختاری[2] استفاده شد. با توجه به این که مقدار آماره t برای تمامی روابط بین مقوله ها بزرگ تر از مقدار 96/1 بوده و همچنین ضریب مسیر تمامی مقوله ها در حالت استاندارد بزرگ تر از 3/0 به دست آمده است بنابراین تمامی مؤلفه ها، روابط بین مقوله های کلی و درنهایت الگوی پیشنهادی تائید گردید. [1] Systematic Grounded Theory [2] Structural Equation Modeling
فهم پدیدارشناسانه تجارب زیسته افراد تراجنسی در شهر مشهد (یک مطالعه کیفی)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
جنسیت یکی از مهم ترین ابعاد هویت انسانی است که همواره موردتوجه جامعه شناسان قرار گرفته است و هرگونه اختلال در نظم جنسیتی، افراد را دستخوش ابهام و سردرگمی می کند. هدف این مقاله مطالعه پدیدارشناسانه تجربه زیسته افراد تراجنسی در شهر مشهد است. در این پژوهش از روش پدیدارشناسی در رویکرد کیفی استفاده شده است و جامعه آماری این پژوهش کلیه تراجنسی های شهر مشهد هستند. برای انتخاب نمونه ها از روش های نمونه گیری هدفمند و گلوله برفی به طور همزمان استفاده شده است. در پژوهش حاضر برای گردآوری اطلاعات و داده ها از 10 نفر تراجنسی ساکن مشهد مصاحبه نیمه- ساخت یافته انجام شده است. یافته های تحقیق نشان می دهد عمده ترین مشکل تراجنسی ها، موقعیت مرزی است. این وضعیت، موجب «آشفتگی جنسیتی» در آن ها شده و اغلب در مرحله گذار یا «اتاق انتظار» جهت تغییر جنسیت معلّق هستند. وضعیت برزخی، آن ها را با مشکلات متعددی مواجه کرده که در هفت تم اصلی مشخص شده است. این تم ها عبارتند از: موانع «روانی»، «اجتماعی»، «اقتصادی»، «فرهنگی»، «حاکمیتی»، «دینی» و «خانوادگی». هرچند تمام مساعی جامعه در جهت اسنتطاق و منقادسازی افراد به مثابه ی سوژه های جنسی است، اما وضعیت ابهام انگیز به آن ها فرصت می دهد تا انواع بازی ها شکل بگیرد و با اشکال مختلف مقاومت و نقیضه وار (طنز، تحقیر، مبدل پوشی) در جهت «تعلیق» و اسطوره زدایی از مرزبندی های جنسیتی هستند.
واکاوی جامعه شناختی زمینه ها و عوامل اجتماعی و فردی خشونت خانگی (مورد مطالعه قربانیان خشونت خانگی شهرهای زلزله زده تازه آباد و جوانرود)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
خشونت خانگی یک رفتار عامدانه و نوعی فرافکنی نادرست احساسات درونی است که ممکن است همه افراد در شرایط و موقعیت های مختلف، مرتکب آن شوند. رفتارهای خشونت آمیز به ویژه در چارچوب خانه، همواره قربانیانی داشته که بنا به دلایلی ترجیح به سکوت و تحمل شرایط خشونت آمیز را داشته اند. این پژوهش با هدف بررسی علل به وجود آورنده و پیامدهای ناشی از آن، در میان قربانیان خشونت خانگی در شهرهای تازه آباد و جوانرود بعد از زلزله سال 1397، می باشد. روش پژوهش نظریه داده بنیاد می باشد که داده های موردنیاز آن از طریق مصاحبه نیمه ساختار یافت با 15 نفر از مشارکت کنندگانی که سابقه قربانی بودن خشونت خانگی را داشتند، به دست آمده است. شیوه انتخاب مشارکت کنندگان، هدفمند و تعیین تعداد آن ها با رسیدن به مرحله اشباع، مشخص گردید. از مجموع 468 داده ی خام، 298 مفهوم، 39 خرده مقوله و 14 مقوله اصلی از داده های اولیه استخراج گردید. در نهایت مفهوم محوری "ناسازگاری خانوادگی"، به عنوان پدیده اصلی که بقیه مقولات را پوشش می داد، انتخاب گردید. نتایج پژوهش نشان داد که مهم ترین عوامل به وجود آوردن خشونت خانگی در مشارکت کنندگان، نارضایتی ناشی از مقایسه؛ ارتباطات منفی و پرخاشگری بیمارگونه می باشد. شرایط مداخله گر این پدیده عبارت است از خشونت ناشی از احساس محرومیت نسبی و سرکوبگری مردانه می باشد. استراتژی های مشارکت کنندگان، مبارزه و انتقام جویی یا انزواگزینی بود که پیامدهای آن گسست در روابط عادی خانواده و اثرات منفی روانی و ارتباطی می باشد.
زنان در جامعه ی مصرفی: مطالعه ی موردی شهر ایلام(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
پژوهش های جامعه شناسی معاصر سال نهم بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۱۶
235 - 259
حوزههای تخصصی:
در پژوهش حاضر، تلاش شده تا به چگونگی سوژه شدن زنان ایلام در جامعه مصرفی و نحوه ی تولید سوبژکتیویته های زنانه در این جامعه پرداخته شود. چارچوب نظری اتخاذ شده برای پاسخ به این پرسش ها ریشه در آرای ژان بودریار و زیگمونت باومن دارد. روش انجام پژوهش از نوع کیفی و به شیوه ی موردپژوهی ابزاری است، به نحوی که چارچوب نظری مشخص کننده و تعیین کننده موارد تحقیق است. نمونه گیری به صورت هدفمند بوده و با 20 نفر از زنان در دو طیف همنوا و ناهمنوا در جامعه مصرفی شهر ایلام مصاحبه به عمل آمده است. براساس یافته های این پژوهش می توان گفت جامعه ی مصرفی، با فشار به زنان شهر ایلام برای همنوایی با جامعه ی مذکور، تنهایی و در حاشیه ماندن را برای زنان رقم زده است. به نظر می رسد چنین نظامی با سرکوب زنان ناهمنوا و اغوای زنان همنوا، سوژه هایی مصرف گرا و همنوا تولید و خلق می کند و همزمان آن ها را در یک نظام رؤیت پذیری ادغام می کند.
بررسی رابطه همبستگی خانواده و الگوی ارتباطی والدین با بحران هویت نوجوانان(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)
حوزههای تخصصی:
هدف از انجام این پژوهش، بررسی رابطه بین همبستگی خانواده و الگوی ارتباطی والدین با بحران هویت نوجوانان بود. روش پژوهش توصیفی، و از نوع همبستگی می باشد. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان مقطع متوسطه دوم در سال تحصیلی 99-1398 در حال تحصیل بودند می باشد و شامل 1100 نفر می باشند که با استفاده از جدول کرجسی و مورگان تعداد حجم نمونه برابر 285 با روش نمونه گیری در دسترس استفاده شدند. ابزارهای استفاده شده در این پژوهش، پرسشنامه ارزیابی همبستگی خانواده السون و لاوی (1985)، پرسشنامه تجدید نظر شده الگوی ارتباطی خانواده فیتزپاتریک و ریچی (1994)، و پرسشنامه بحران هویت احمدی (1376) بوده اند. داده ها با فرمول همبستگی پیرسون و رگرسیون و با استفاده از نرم افزار SPSS 18 تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها نشان داد که بین همبستگی خانواده و جهت گیری گفت و شنود با بحران هویت رابطه منفی و معنی دار، و بین جهت گیری همنوایی با بحران هویت رابطه مثبت معنی دار وجود دارد. همچنین همبستگی خانواده و الگوی ارتباطی والدینمی توانند بحران هویت را پیش بینی کنند.
نقش هدف گذاری اجتماعی، بخش بندی مشتریان و موقعیت یابی فعالیت بدنی در ترویج ورزش سالمندان ایران(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)
منبع:
رفاه اجتماعی سال ۲۰ تابستان ۱۳۹۹ شماره ۷۷
۳۵۵-۳۲۹
حوزههای تخصصی:
مقدمه: با پیرشدن جمعیت جهان و شیوع بیماریهای مزمن در این گروه سنی، اهمیت فعالیت جسمانی به عنوان یک عامل کاهنده خطر، بیش از پیش روشن می شود. در این مطالعه با در نظر گرفتن نقش هدف گذاری اجتماعی، به بخش بندی مشتریان و موقعیت یابی فعالیت بدنی در جهت توسعه ورزش در سالمندان ایرانی پرداخته شده است. روش: این پژوهش از منظر هدف، کاربردی بوده و با استفاده از روش تحقیق کیفی و تکنیک تحلیل تماتیک انجام شده است. جامعه آماری افراد متخصص رشته های علوم ورزشی، علوم اجتماعی، روانشناسی، حقوق و پزشکی بودند. انتخاب نمونه با روش هدفمند و با معیار اشباع مفهومی بوده که بعد از انجام 11 مصاحبه محقق شده است. یافته ها: یافته ها با توجه به سه مؤلفه مدل بازاریابی راهبردی مبتنی بر هدف، معیارهای بخش بندی شامل ویژگیهای فردی و اجتماعی، شرایط اقتصادی و معیار فعالیت دسته بندی شدند. در هدف گذاری بخشهای شناسایی شده عواملی ازجمله زمینه یابی، تحلیل مشتری، تحلیل سیستم اجتماعی و هماهنگی سیاستی شناسایی شد و در بخش موقعیت یابی تشویق سالمندان از غیرفعال بودن به حرکت به سمت فعالیتهای گروهی و شبکه محور از جمله یافته های پژوهش بود. بحث: برمبنای سه مؤلفه بخش بندی، هدف گذاری و موقعیت یابی بر ضرورت تأکید مردم، جامعه و مسئولان بر استفاده از فعالیت بدنی جهت ترویج ورزش سالمندی و سلامت فردی و اجتماعی سالمندان اشاره شده است. درنتیجه تلاش برای فعال کردن سالمندان به صورت محله محور و برنامه ریزیهایی در مقیاس کوچک از چندین منظر اثرگذار خواهد بود که بهبود سلامت فردی و اجتماعی آنان و کاهش هزینه های درمان را در پی دارد.
مطالعه جامعه شناختی مشارکت پایدار مردمی در نوسازی و بازسازی بافت های فرسوده شهری (مورد مطالعه بافت فرسوده شهر تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات جامعه شناختی شهری سال دهم بهار ۱۳۹۹ شماره ۳۴
120-154
حوزههای تخصصی:
بافت فرسوده یک ابرچالش برای شهر تهران است. در برنامه پنجم توسعه احیای ده درصدی تکلیف شد که با ورود یکجانبه وزارت راه و شهرسازی عملیاتی نشد، در برنامه ششم موضوع متقن تر شد و 21 دستگاه مکلف شدند، اما ارزیابی برنامه ها گویای عدم تحقق، به دلایل مختلف از جمله برنامه ریزی از بالا به پایین و مشارکت شعاری مردم بود. مساله اصلی این مقاله بررسی جایگاه مشارکتی مردم بعنوان ذینفعان حقیقی این برنامه هاست. با استفاده از روش کیفی، کمی (پرسشنامه و مصاحبه ) و بهره گیری از رهیافت توصیفی-تحلیلی و گراندد تئوری تجزیه و تحلیل اطلاعات مشتمل بر بررسی دلایل، انگیزه ها، ارزش ها، باورها وتجربه زیسته ساکنین بافت فرسوده انجام شد. بر اساس چارچوب نظری تحقیق مشارکت برخواسته از اعتمادسازی، آگاهی بخشی و توانمندسازی ساکنین است. یافته های پژوهش گویای آن است که میزان مشارکت مردم به دلیل عدم آگاهی و یا اطلاعات محدود است که ماحصل آن سست شدن اعتماد اجتماعی و عمیق تر شدن فقر فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی است. چندبعدی بودن این چالش ها، ضرورت بهره گیری از ابزارهای چندگانه و همراستا مشتمل بر اطلاع رسانی، بهبود تجربه زیسته از طریق خدمات اجتماعی، تقویت احساس مسئولیت اجتماعی و توانمندسازی راهگشاست که مدل زنجیره بلوکی (Block Chain) به عنوان یک بستر اطلاعاتی مبنی بر امنیت، شفافیت و اعتماد ارائه شد.
ناسیونالیسم، قومیت و قوم گرایی (مطالعه موردی شهر بجنورد)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
در این مقاله رابطه ناسیونالیسم (باستانی، مدنی و مذهبی) با متغیرهای قومیت و قوم گرایی در میان گروه های قومی (تات، ترک، ترکمن، فارس و کرد) ساکن در شهر بجنورد مورد بررسی قرار گرفت. برای انجام پیمایش و توزیع پرسشنامه نمونه ای به حجم پانصد نفر به شیوه نامتناسب از میان مردان و زنان هیجده سال به بالای ساکن شهر بجنورد انتخاب شد. نتایج نشان داد؛ از میان متغیرهای مورد آزمون تنها دو متغیر مذهب و فاصله نسلی با ناسیونالیسم باستانی رابطه معنادار دارد و سایر متغیرها رابطه معناداری ندارند. همچنین از میان متغیرهای مورد آزمون فقط رابطه میان دو متغیر فاصله نسلی و سطح تحصیلات با ناسیونالیسم مذهبی معنادار است. ناسیونالیسم مدنی با هیچ کدام از متغیرهای مورد آزمون رابطه معناداری ندارد. رابطه بین قومیت، پایگاه اجتماعی- اقتصادی، سطح تحصیلات و جنس نیز معنادار بود و سایر متغیرهای مورد نظر رابطه معناداری با قوم گرایی نداشتند. در پایان می توان گفت گرایش به ناسیونالیسم مدنی اولویت اول و غالب مردم شهر بجنورد است و سپس ناسیونالیسم باستانی و ناسیونالیسم مذهبی در اولویت های بعدی آنها قرار دارند. همچنین رابطه ضعیف و مثبتی بین قوم گرایی و گرایش های سه گانه ناسیونالیسم ایرانی وجود دارد.
مطالعه کیفی نوع شناسی و عقلانیت حاکم بر سازمان های مردم نهاد (مورد مطالعه: محله هرندی در تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
برنامه ریزی رفاه و توسعه اجتماعی بهار ۱۳۹۹ شماره ۴۲
41 - 101
حوزههای تخصصی:
محله هرندی به دلیل آسیب های اجتماعی فراوان، عرصه ای برای ورود سازمان های مردم نهاد متعدد است که فرصت ها و البته تهدیدهایی را موجب شده اند. پژوهش حاضر حاصل 18 ماه مطالعه میدانی با هدف نوع شناسی سمن ها در هرندی بر اساس ماهیت، کارکردها و شناسایی عقلانیت حاکم بر آنها است. بدین منظور به مشاهده، مصاحبه و تشکیل گروه های بحث متمرکز با ساکنان و 14 سمن فعالِ محله پرداختیم. نتایج تحقیق نشان می دهند که، از نظر نوع شناسی، سمن های محله هرندی در دسته سمن های «دیگر منفعت بخش» قرار می گیرند. کارکرد عمده آنها که شامل کارکرد یادگیری است، به سبب آنکه نتوانسته اند مجموع دانش و اطلاعات خود را انباشته و به نسل یا گروه های دیگر منتقل سازند، دچار ضعف های جدی است. توانمندسازی نیز معمولاً بصورت کامل اتفاق نیفتاده و افراد به بازار کار متصل نمی شوند. سازمان های مردم نهاد حاضر در هرندی به عنوان نمونه ای از این نوع سازمان ها در کشور هنوز نتوانسته اند به عنوان نماینده بخش سوم، نسبت و رابطه خود را با اجتماع محلی مشخص سازند. بنابراین بازبینی در نوع شناسی سمن ها بویژه بر اساس کارکرد و عقلانیت سازمانی حاکم بر آنها تا حد زیادی می تواند موجب کاهش این نقیصه شود.
اثر گردشگری مجازی بر رفاه ذهنی (مورد مطالعه کاربران اینستاگرام و فیس بوک)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
برنامه ریزی رفاه و توسعه اجتماعی بهار ۱۳۹۹ شماره ۴۲
157 - 184
حوزههای تخصصی:
امروزهصنعت گردشگری با استفاده از فن آوری توانسته است نوع جدیدی از گردشگری، به نام «گردشگری مجازی» را خلق کند. این فن آوری بستری را برای حضور افراد در سرزمین دیجیتالی فراهم کرده است که مشاهده هرگونه اطلاعات صوتی، تصویری و متنی از دنیای واقعی را میسر می سازد. شواهد و قرائن نشان می دهد که این امکان، اثرات قابل تأملی بر روی رفاه ذهنی افراد بر جای می گذارد. بر این اساس هدفِ اصلی این مقاله بررسی و تحلیل تأثیر گردشگری مجازی بر رفاه ذهنی با استفاده از تئوری «سیستم انگیزشی لذت» در نظر گرفته شد. اطلاعات موردنیاز برای تحلیل این اثرات با استفاده از روش پیمایش در بازه زمانی دی تا پایان بهمن ماه 98 استخراج شده است. جامعه آماری این تحقیق به دلیل نامشخص بودن تعداد گردشگران خارجی، نامحدود در نظر گرفته شد و برای تعیین نمونهآماری نیزاز فرمول کوکران استفاده و به کمک نمونه گیری در دسترس، تعداد 384 نفر از بین گردشگران اروپایی انتخاب شدند. تحلیل داده های گردآوری شده به کمک نرم افزار SPSS23 و آموس انجام شد و یافته های تحقیق نشان داد کهسهولت درک شده، سودمندی درک شده و لذت درک شده بر رضایت از زندگی، کیفیت زندگی، شادکامی و سلامت روان به واسطه غرقگی، تأثیر مثبت و معناداری دارند.
مطالعه شاخص های زمینه ای مخارج سلامت خانوارهای شهری استان های منتخب (با تأکید بر یافته های سرشماری سال 1390)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
برنامه ریزی رفاه و توسعه اجتماعی بهار ۱۳۹۹ شماره ۴۲
185 - 234
حوزههای تخصصی:
مدیریت هزینه های بهداشتی و تأمین مالی بخش سلامت موضوع مهم تمام کشورها می باشد. در ایران، بار اصلی تأمین مالی بخش سلامت به عهده خانوارها بوده و این شیوه غیرمنصفانه می باشد. یکی از اهداف مسئولان بهداشتی و درمانی جایگزینی شیوه های عادلانه تر است. هدف این مطالعه بررسی عوامل مؤثر بر تصمیم گیری خانوارهای ایرانی برای ورود به بازار سلامت است. چارچوب نظری مطالعه دیدگاه سرمایه انسانی گراسمن در حوزه مخارج سلامت در سطح خرد است. با نظر به ماهیت مسئله و داده های آن در زمره تحقیقات کمّی دسته بندی می شود، داده ها و متغیرهای به کاررفته در تحقیق به صورت اعداد و ارقام جمع آوری و نتایج نیز به همین صورت گزارش خواهند شد. جامعه آماری، خانوارهای ساکن در استان های محروم و نسبتاً محروم اند و شامل 22264 خانوار مناطق محروم و نسبتاً محروم (شامل 47% خانوار روستایی و 53% خانوارهای شهری) به عنوان نمونه برآورد شدند. افزایش درآمد، تحصیلات، نسبت زنان، توسعه یافتگی محل سکونت از نظر سلامت و تعداد اعضا، موجب افزایش مخارج و بهره مندی از پوشش بیمه ای و مصرف دخانیات نیز باعث هزینه کرد مبالغ بالاتر در بخش سلامت می شود. خانواده های دارای همسر و هرگز ازدواج نکرده، به ترتیب، دارای بیش ترین و کمترین مخارج سلامت می باشند. مطالعه بر بهره مندی خانوارها از طرح های حمایتی بیمه ای و تمهیداتی برای بهبود وضعیت اقتصادی-اجتماعی خصوصاً برای خانوارهای پرجمعیت و روستانشینان پافشاری دارد.
تحلیل تطبیقی آمایش سرزمین در ورزش بانوان بر اساس پراکندگی اعضای تیم های ملی جمهوری اسلامی ایران
حوزههای تخصصی:
هدف این مقاله شناسایی و بررسی وضعیت آمایش سرزمین در ورزش بانوان در ایران می باشد. روش شناسی تحقیق از نوع توصیفی و مقایسه ای است، ابتدا با استفاده از گزارش های وزارت ورزش و جوانان و ادارات کل تربیت بدنی در ایران اولویت های رشته های ورزشی استان ها شناسایی شد، سپس با استفاده از اطلاعات مربوط به اعضای تیم ملی بین سال های 1392 تا 1397 وضعیت آمایش سرزمین مورد بررسی و تحلیل قرار گرفت. گردآوری داده ها به وسیله چک لیست اولویت بدنی رشته های ورزشی انجام شد، جامعه آماری تمامی استان های کشور و نمونه آماری برابر جامعه آماری است. تحلیل داده ها با استفاده از روش آمار توصیفی و نمودار دایره ا ی انجام شد. یافته ها نشان داد: ورزش بانوان نیاز به نگرش جدی تری به بحث ورزش قهرمانی دارد، برای مثال در رشته پرمدالی مثل دو و میدانی تطابق معناداری بین اعضای تیم ملی و آمایش استانی رشته های ورزشی بانوان مشاهده نمی شود، این شرایط در بیشتر رشته های ورزشی انفرادی کم و بیش مشاهده شد. البته شرایط در رشته پر مدال قایقرانی کمی بهتر بود. در مورد رشته های تیمی هم یکی از بزرگ ترین خطاها عدم توجه به بحث باشگاه داری در آمایش سرزمین رشته های تیمی بانوان بود.
The Lived Experience of Male Junior High School Students with an Emphasis on Providing a Curriculum Model(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
Purpose: The primary objective of this study was to analyze the lived experiences of male first grade high school students regarding sex education with an emphasis on providing a curriculum model. Methodology: The method of the present study was qualitative-phenomenological and applied in terms of purpose. The statistical population of the study was the male high school students of Isfahan in the academic year of 2018-19, who were interviewed by semi-structured and in-depth interviews with 17 of them by purposeful sampling method until they reached theoretical saturation. Data analysis was performed at three levels of open, axial and selective coding. To validate the findings, the researcher and colleagues first reviewed the entire coding process and then provided it to 6 professors and experts. Satisfactory and approved. Findings: The findings were classified into two main categories which are: “Objectives” and “Content”. Regarding the “Objectives” group, 4 main components (being familiar with the type of dressing and hijab, sexual recognition, responsibilities related to sexual functions, and prevention of sexual deviations) and 18 sub-components in terms of the content of the curriculum based on sexual education, 6 components (reproduction, sexual relationships, sexual maturity, sexual abuse, sexual health, and sexual information references) and 23 sub-components were obtained. Conclusion: According to the present data, it may be stated that based on the students' viewpoint, recognizing sexual issues is considered to be a need that should be adequately addressed and understood during the educational period at school.