نظارت و بازرسی

نظارت و بازرسی

نظارت و بازرسی سال 15 بهار 1400 شماره 55 (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

شایستگی های فرماندهان مراکز آموزش عالی نیروهای مسلح(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: شایستگیهای ارزشی حرفهای تخصصی جهادی و سازمانی فرماندهان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 416 تعداد دانلود : 419
این پژوهش با هدف دستیابی به شایستگی های فرماندهان مراکز آموزش عالی انجام شد. پس از مطالعه و بررسی آیات، روایات و بیانات فرمانده معظم کل قوا (مدظله العالی) مؤلفه های الگو طبقه بندی شد. این تحقیق ازنظر هدف، کاربردی و از نظر روش، توصیفی است. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی استنباطی استفاده شده است. جامعه آماری این پژوهش 120 نفر از فرماندهان، مدیران، کارشناسان و پژوهشگران نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران هستند که تعداد نمونه آماری با استفاده از فرمول کوکران 92 نفر تعیین شد که به صورت هدفمند انتخاب شده اند. ابزار این پژوهش پرسشنامه محقق ساخته است که به منظور گرفتن نظر صاحبنظران فرستاده شد. پس از دریافت و اعمال نظرها، الگوی اصلاح شده برای اعتباریابی نهایی در اختیار 110 نفر از صاحبنظران قرار گرفت و در مجموع 88 پرسشنامه جمع آوری شد. روایی این پرسشنامه بر اساس فرمول ضریب لاوشه 9/0 و پایایی آن برابر آلفای کرونباخ 95/0 است. نتایج پژوهش نشان داد که این الگو پنج عامل دارد که بر اساس آزمون فریدمن به ترتیب عبارت است از: شایستگی های ارزشی، حرفه ای، تخصصی، جهادی و سازمانی. هم چنین نتایج نشان داد که سنجه روحیه انقلابی بین سنجه های دیگر (کل الگو) بیشترین و سنجه رعایت ایمنی و اقدامات تأمینی کمترین اهمیت را دارد.
۲.

توسعه منابع انسانی با طراحی الگوی رفتار خود توسعه ای(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: رفتار خود توسعه ای توسعه فردی توسعه سازمانی توسعه فراسازمانی راهبرد خود توسعه ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 713 تعداد دانلود : 127
هدف پژوهش حاضر، طراحی الگوی رفتار خود توسعه ای است. این پژوهش با رویکرد کیفی انجام شده است. شرکت کنندگان در این پژوهش 16 نفر از مدیران و خبرگان صنعت آب و برق کشور هستند که در حوزه فنی و منابع انسانی فعال هستند و از طریق نمونه گیری هدفمند و قاعده اشباع نظری در پژوهش شرکت کردند. داده ها با استفاده از مصاحبه نیمه ساختاریافته جمع آوری و روایی سؤالات مصاحبه با استفاده از راهبردهای بازخورد شرکت کنندگان و دریافت نظر همکاران در پژوهش انجام شد. روش تحلیل داده ها، تحلیل محتوا با استفاده از کدگذاری در سه سطح، باز، محوری و انتخابی است. یافته های پژوهش حاکی از شناسایی چهار مقوله توسعه فردی، توسعه سازمانی، توسعه فراسازمانی و راهبردهای خودتوسعه ای است که هر کدام از اینها چند مؤلفه دارد. در مقوله توسعه فردی، مؤلفه های خودکارآمدی، بلوغ ذهنی، خودآگاهی، تفویض اختیار و نوآوری و در مقوله توسعه سازمانی، مؤلفه های حمایت سازمانی، اعتماد سازمانی، ساختار منعطف، کار گروهی، در مقوله فراسازمانی، مؤلفه های فرهنگ اجتماعی، ثبات و منابع لازم و در مقوله راهبردهای خودتوسعه ای، مؤلفه های آموزش، پرورش استعداد، جانشین پروری و مسیر پیشرفت شغلی شناسایی شد. نتایج تحقیق نشان داد خودکارآمدی، حمایت سازمان، جانشین پروری و مسیر پیشرفت شغلی مهمترین مؤلفه های رفتار خودتوسعه ای در صنعت آب و برق کشور است.
۳.

طراحی الگویی برای تعیین عوامل مؤثر در بروز فساد اداری و بررسی نقش نظارت و شفافیت سازمانی در پیشگیری از آن(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: فساد اداری نظارت و پیشگیری در سازمان شفافیت اداری سازمان تأمین اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 465 تعداد دانلود : 702
هدف پژوهش، طراحی الگویی به منظور تعیین عوامل مؤثر در بروز فساد اداری و بررسی نقش  نظارت و شفافیت سازمانی در پیشگیری از آن است. پژوهش از نظر هدف، کاربردی، و روش آن آمیخته متوالی است. جامعه آماری در بخش کیفی 16 نفر از خبرگان آگاه هستند. داده های بخش  از طریق مصاحبه و شناسه گذاری و روش دلفی به دست آمده است. در بخش کمی جامعه آماری مورد نظر 4700 نفر از نیروهای شاغل در سازمان تأمین اجتماعی در شعبات و مراکز درمانی شهر و استان تهران هستند که با استفاده از روش کوکران 355 نمونه انتخاب شد و برای تحلیل داده ها از تحلیل عاملی تأییدی و معادلات ساختاری بهره گیری شد. طی فرایند شناسه گذاری 134 مفهوم اولیه و پس از روش دلفی 90 شاخص در دو محور استخراج شد. سپس، الگوی اولیه تحقیق طراحی، و با استفاده از روشهای تحلیل عاملی تأییدی و معادلات ساختاری ارزیابی و تأیید شد. تفسیر نتایج تحلیل مسیر نشان می دهد، عامل سازمانی بیشترین تأثیر را در ایجاد فساد اداری دارد. عامل محیطی دومین رتبه و عامل فردی سومین جایگاه را درگسترش فساد اداری در این پژوهش دارد. شاخصهای ضعف نظارتی، ضعیف بودن خطر کشف جرم، همرنگ جماعت شدن و برتری منافع فردی به منافع عمومی، دوری ازمعنویت (مادیگرایی و تجمل گرایی افراطی) ازجمله عواملی است که در بروز فساد اداری نقش زیادی دارد. با نظارت و بازرسیهای دوره ای و اتفاقی می توان خطر کشف جرم را در سازمانها افزایش داد و محیط های سازمانی را به منظور هر گونه تخلف و فسادی نا امن کرد و هم چنین با اصلاح و شفاف سازی ساختارها، تعاملات و فرایندهای سازمانی، استقرار نظام شایسته سالاری می توان موفق به مدیریت و مهار فساد اداری شد.
۴.

نقش تعهد سازمانی، اخلاق اسلامی کار و بیگانگی کاری در رابطه رضایت از شغل و سازمان با احتمال قانونشکنی کارکنان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: احتمال قانون شکنی رضایت از شغل و سازمان بیگانگی کاری اخلاق اسلامی کار و تعهد سازمانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 652 تعداد دانلود : 868
هدف پژوهش بررسی نقش تعهد سازمانی، اخلاق اسلامی کار، بیگانگی کاری در رابطه رضایت از شغل و سازمان با احتمال قانون شکنی کارکنان است. این پژوهش به لحاظ هدف کاربردی و از نظر روش توصیفیپیمایشی است. جامعه مورد مطالعه تمام کارکنان ادارات دولتی شهرستان نجف آباد بوده است. برای تعیین حجم نمونه از جدول مورگان استفاده شد که 331 نفر تعیین شد. از این تعداد، 306 نفر از اعضای جامعه آماری پاسخگوی پرسشنامه بودند. برای سنجش متغیرهای تحقیق به ترتیب از پرسشنامه های استاندارد رضایت شغلی مینه سوتا ویس و همکاران (1967)، رضایت از سازمان سیمز (2002)، بیگانگی کاری بانای و ریسل (2007)، تعهد سازمانی آلن و مایر (1993)، اخلاق اسلامی کار نوحه و همکاران (1397) و پنج تنگنا/ مشکلات اخلاقی در قالب شش سناریو سیمز (1999) برای بررسی احتمال قانون شکنی استفاده شد. رویکرد الگوی کلی تحقیق، مدل سازی معادلات ساختاری با رویکرد حداقل مربعات جزئی (PLS) و نرم افزار WarpPLS بوده است. یافته های پژوهش نشان می دهد رضایت از شغل و رضایت از سازمان بر بیگانگی کاری تأثیر معکوس دارد. رضایت از شغل و رضایت از سازمان بر تعهد سازمانی تأثیر مستقیم دارد. تعهد سازمانی بر بیگانگی کاری تأثیر  معکوس دارد؛ اما تعهد سازمانی بر احتمال قانون شکنی با وجود معکوس بودن بر هم تأثیر ندارد. بیگانگی کاری، پیش بینی کننده احتمال قانون شکنی کارکنان است و بر آن تأثیر مستقیم دارد. اخلاق اسلامی کار به عنوان متغیر تعدیلگر توانسته است تأثیر تعهد سازمانی بر بیگانگی کاری را در سطح 99% (25/0= β و 10/0 > P) و هم چنین تأثیر بیگانگی کاری بر احتمال قانون شکنی را در سطح 95% (17/0-= β و 04/0=P) تعدیل کند.
۵.

فنون پیشگیری وضعی از ارتشا در نیروهای مسلح(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ارتشا فساد اقتصادی سلامت نیروهای مسلح پیشگیری وضعی از ارتشا راهکارهای جلوگیری از ارتشا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 291
در این پژوهش سعی شد به مهمترین فنون پیشگیری وضعی از ارتشای نظامیان پرداخته شود. این پژوهش از نظر هدف کاربردی و به شیوه توصیفی- تحلیلی است. داده ها با استفاده از مطالعه کتابخانه ای و از طریق فیشبرداری و رجوع به منابع حقوقی و اسناد درون سازمانی تهیه شده و مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفته است. با توجه به نبود سیاست جنایی مناسب در برابر جرائم اقتصادی و بویژه ارتشای نظامیان، این جرم در سالهای اخیر در نیروهای مسلح رشد کرده است و تا زمان رفع این مشکل می طلبد که از راهکارهای متعددی از جمله پیشگیری در برخورد با آن استمداد طلبید. از جمله مهمترین پیامدهای این جرم، سلب اعتماد عمومی از نیروهای مسلح و در پی آن آسیب های متعدد و احتمال شکست های امنیتی و ناکامی نیروهای مسلح در راهبردها و مأموریتها خواهد بود. به منظور کنترل و کاهش بزه ارتشا باید از راهکارهای پیشگیرانه متعدد و از جمله اقدامات پیشگیرانه وضعی همچون افزایش تلاش (زحمت) مورد نظر بهره جست که برای ارتشا لازم است؛ از جمله افزایش خطر ارتکاب ارتشا، کاهش دستاوردهای مورد انتظار از ارتشا یا همان سود، حذف عذر یا از بین بردن عواملی که باعث تحریک یا تشویق فرد به ارتکاب ارتشا می شود.
۶.

توجیه خشونت، مشروعیت، ایدئولوژی و حمایت عمومی از استفاده پلیس از زور(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: نگرش نسبت به استفاده پلیس از زور مشروعیت اقتدارگرایی جناح راست جهتگیری سلطه اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 35 تعداد دانلود : 542
در چه وضعیتی مردم از استفاده پلیس از زور حمایت می کنند؟ در این مقاله برخی از تجربیات درباره ارتباط بین مشروعیت پلیس، ایدئولوژی سیاسی (استبداد راستگرایانه و جهتگیری سلطه اجتماعی) و پشتیبانی از استفاده "منطقی" از زور (به عنوان مثال یک افسر برای دفاع از خود به یک شهروند حمله کند) و "استفاده افراطی از زور" (به عنوان مثال یک افسر با استفاده از خشونت به دستگیری فردی غیرمسلح اقدام می کند که در برابر بازداشت خشونت آمیز مقاومت نمی کند) بررسی می شود. با تجزیه و تحلیل داده های یک نظرسنجی آنلاین با شرکت کنندگان آمریکایی (186 نفر) مشخص شد که مشروعیت پلیس عامل پیش بینی کننده مثبتی برای استفاده منطقی اما نه بیش از حد پلیس از زور و ایدئولوژی سیاسی عامل حمایت کننده استفاده افراطی و نه منطقی پلیس از زور است. با این اندیشه نتیجه می گیریم که مشروعیت، محدودیتهای هنجاری را در اطراف قدرت پلیس قرار می دهد. از یک سو، مشروعیت باعث افزایش حمایت عموم جامعه از استفاده از زور می شود؛ اما فقط زمانی که خشونت در حد قابل قبولی محدود شده باشد. از سوی دیگر به نظر می رسد که استفاده افراطی از زور به توجیهی خارج از قانون نیاز دارد که - حداقل در تحلیل ما - تا حدی ایدئولوژیک است. این یافته ها جهت جدیدی از تحقیقات را باز می کند؛ جهتی که در حال حاضر فقط ادبیات روانشناختی پراکنده درباره توانایی مشروعیت در "اهلی کردن" نیروی قهری است.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۶۴