۱.
کلید واژه ها:
نظام نوآوری فناورانه گذار فناورانه رویکرد چندسطحی تولید هم زمان برق و حرارت سیاست گذاری فناوری مدل سازی معادلات ساختاری
این مقاله به شناسایی مهم ترین موانعی می پردازد که سبب عدم توسعه فناوری تولید هم زمان برق و حرارت در کشور شده است. در مرحله اول تحقیق، موانع توسعه فناوری تولید هم زمان برق و حرارت از طریق مطالعه اسناد، مصاحبه های نیمه ساختاریافته و برگزاری جلسه گروه کانونی، با روش تحلیل مضمون استخراج شده و سپس با ارسال پرسش نامه به خبرگان حوزه تولید هم زمان برق و حرارت و با روش مدل سازی معادلات ساختاری و تحلیل عاملی، موانع شناسایی شد و همچنین، فرضیه های تحقیق مورد تأیید قرار گرفت. مدل منتخب برای استخراج این موانع، تلفیقی از رویکردهای تحلیل چندسطحی و نظام نوآوری فناورانه است که از رویکردهای پرکاربرد در مطالعات حوزه گذارهای فناورانه هستند. نتایج نشان می دهد عوامل مربوط به رژیم های فنی اجتماعی و همچنین عوامل فرهنگی و اقتصادی کلان کشور، نقش پررنگ تری در عدم توسعه این فناوری داشته اند. در ادامه، متناظر با موانع استخراج شده اولویت دار، 11 سیاست پیشنهادی برای غلبه بر این موانع حاصل شد
۲.
کلید واژه ها:
مرزگستری مرز پروژه های بین سازمانی فراترکیب
این مطالعه با به کارگیری روش فراترکیب کیفی، عناصر و مؤلفه های اصلی ادبیات مرزگستری را شناسایی و چهارچوب نظری را در این حوزه ارائه و شکاف های موجود در ادبیات و جهت گیری تحقیقات آتی را تبیین کرده است. به همین منظور و با استفاده از رویکرد پریسما، پس از شناسایی 5500 منبع اولیه و انتخاب 900 منبع مرتبط با حوزه مدیریت و کسب وکار، پس از دو مرحله غربالگری، 17 منبع مورد بررسی و تحلیل عمیق قرار گرفت. در این پژوهش مفهوم مرز، تعاریف مرزگستری، فعالیت های مرزگستری، سطوح و ساختار مرزگستری و مفهوم موارد مرزی تشریح شده اند. یافته های حاصل از این مطالعه نشان می دهد تحقیقات مرزگستری در حال گرایش به سمت حوزه های مدیریت نوآوری، مدیریت همکاری ها و مدیریت دانش است. همچنین شکاف های نظری در ارتباط با مکانیزم های مرزگستری و به ویژه انتقال پدیده مرزگستری در سطوح مختلف فردی، تیمی و شبکه در این پژوهش شناسایی شده و در انتها با ارائه مدل مفهومی، پیشنهادات و جهت های تحقیقات آتی در این زمینه ذکر شده است.
۳.
کلید واژه ها:
برنامه ریزی استراتژیک صنایع بالادستی نفت و گاز تکنیک دلفی
هدف پژوهش حاضر طراحی نظام جامع برنامه ریزی و سیاست گذاری استراتژیک در صنعت حفاری چاه های نفت و گاز است. در همین راستا با استفاده از ماتریس SWOT ، انواع استراتژی های چهارگانه پایدار سازی طراحی و به منظور وزن دهی و اولویت بندی گزینه های تصمیم گیری، کلیه شاخص های مؤثر با استفاده از تکنیک دلفی سه مرحله ای و پرسش نامه های مقایسات زوجی استخراج و تبیین شد. به منظور اولویت بندی استراتژی ها از تکنیک های تصمیم گیری PROMETHEE و ANP استفاده شده است. جهت غربالگری و انجام مقایسه های زوجی شاخص ها، از 51 پرسش نامه که به روش نمونه گیری گلوله برفی به دست آمده استفاده شده و روایی و پایایی پرسش نامه ها مورد سنجش قرار گرفته است. نتایج نشان می دهد استراتژی بیشینه سازی نرخ بهره وری عملیات حفاری و منابع انسانی در شرکت حفاری شمال از بیشترین اهمیت، در میان سایر استراتژی ها، برخوردار است.
۴.
کلید واژه ها:
ظرفیت جذب دانش عملکرد نوآوری سبز یادگیری زدایی یادگیری ارتباطی
این مطالعه قیاسی از نوع کاربردی دارای هدف توصیفی و استراتژی همبستگی است و به صورت مقطعی اجرا شده است. جامعه آماری شامل تمامی کارکنان شرکت پتروشیمی برزویه، به تعداد 340 نفر، بود که 180 نفر با استفاده از جدول کرجسی و مورگان به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند و به شیوه ساده تصادفی، به پرسش نامه-های ظرفیت جذب دانش کارکنان مینباإوا و همکاران (2010، 2003) و ظرفیت جذب دانش سازمان لیچتن هالر (2009)، عملکرد نوآوری سبز چن و همکاران (2006)، سنجش یادگیری زدایی بکر (2008) و توانایی یادگیری از ارتباط سلنس و سالیس (2003) پاسخ دادند. ضریب آلفای کرونباخ برای تمامی پرسش نامه ها بیشتر از 7/0 بود و روایی صوری و محتوایی پرسش نامه ها با نظر متخصصان و روایی سازه با استفاده از روش تحلیل عاملی مورد تأیید قرار گرفت. تحلیل داده ها با نرم افزارهایSpss22 و PLS3 و روش مدل یابی معادلات ساختاری انجام شد. یافته ها تأییدکننده برازش مدل تحلیلی و فرضیه هاست. نتایج بر اهمیت ظرفیت جذب برای توسعه فرایند عملکرد نوآوری سبز به منظور ایجاد مزیت رقابتی تأکید دارد؛ زیرا عملکرد سازمان را در مقابل رقبا افزایش می دهد. به علاوه، یادگیری زدایی می تواند با ایجاد تغییر مداوم، یاری رسانِ سازمان برای توسعه مهارت های جدید در جهت انطباق با نیاز های محیطی جدید باشد و یادگیری ارتباطی از طریق اشتراک و تبادل اطلاعات منجر به بهبود عملکرد نوآوری سبز می شود.
۵.
کلید واژه ها:
توسعه دانش دارایی دانش استراتژی های منابع انسانی شرکت های نفتی تحلیل مضمون
مقاله کنونی جستاری است در رابطه با واکاوی ابعاد توسعه دانش کارکنان شرکت های نفتی ایران در زمان تحریم. روش تحقیق از نوع آمیخته اکتشافی و جامعه آماری در بخش کیفی40 نفر از مدیران ارشد شرکت ملی نفت و در بخش کمّی نخبگان و محققان علمی و اجرایی و کارمندان، به تعداد 1300 نفر، بود. در بخش کیفی با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند تا رسیدن به اشباع نظری با خبرگان، مصاحبه عمیق انجام گرفت و در بخش کمّی برای سنجش مدل، پرسش نامه محقق ساخته ای با روش نمونه گیری تصادفی ساده بین480 تن از نمونه ها توزیع شد. اعتبارسنجی پرسش نامه با تحلیل عاملی تأییدی مورد تأیید قرار گرفت. داده های کیفی با روش تحلیل مضمون و داده های کمّی با مدل سازی معادلات ساختاری و به کارگیری تحلیل عاملی تأییدی با نرم افزارهای SPSS و AMOS تحلیل شد. نتایج بخش کیفی نشان داد که مدل توسعه دانش کارکنان در شرکت نفت پارس دارای 3 بُعد و 14مؤلفه به شرح توانمندی فرایند دانش (کاربرد دانش، انتقال دانش، ادغام دانش، تولید دانش)، استراتژی های منابع انسانی (جذب و استخدام، توسعه منابع انسانی، عملکرد کارکنان، جبران خدمات، روابط کاری) و دارایی دانش (سرمایه انسانی، سرمایه ساختاری، سرمایه ابداعی، سرمایه اجتماعی، سرمایه فرایندی) بوده است.
۶.
کلید واژه ها:
برون سپاری کارکردهای منابع انسانی تحلیل مضمون شرکت ملی نفت ایران
این پژوهش با هدف ارائه الگوی برون سپاری کارکردهای منابع انسانی انجام شد. پژوهش از نظر هدف از نوع مطالعات توسعه ای به شمار می رود که به روش ترکیبی (کیفی - کمّی) صورت گرفت. در بخش کیفی، با استفاده از روش تحلیل مضمون، مدل مفهومی طراحی و با استفاده از پرسش نامه محقق ساخته، اعتبارسنجی شد. در بخش کیفی، از میان آثار مرتبط با برون سپاری منابع انسانی، تعداد 81 اثر به عنوان نمونه انتخاب شد. در بخش کمّی، جامعه آماری شامل خبرگان منابع انسانی شرکت ملی نفت ایران بود که از این میان 52 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. نتایج نشان داد که الگوی برون سپاری کارکردهای منابع انسانی دارای سه بُعد اصلی، شامل عوامل زمینه ای، فرایندها و نتایج است. ازجمله نوآوری های این پژوهش، می توان به تلفیق ابعاد مختلف برون سپاری کارکردهای منابع انسانی در قالب یک الگوی جامع اشاره کرد.
۷.
کلید واژه ها:
نظام مدیریت منابع انسانی الگوی ارزیابی منابع انسانی دلفی آنتروپی شانون
نظام منابع انسانی یکی از منابع مزیت ساز در سازمان ها به شمار می آید که برای تبدیل شدن به منبعی بالفعل باید مورد ارزیابی مستمر قرار گیرد. پژوهش حاضر با هدف شناسایی الگویی برای ارزیابی نظام مدیریت منابع انسانی با رویکرد استراتژیک برای شرکت های پتروشیمی انجام شده است. این پژوهش از نظر هدف کاربردی، از نظر داده کیفی و از نظر روند اجرا میدانی محسوب می شود. جامعه آماری مورد بررسی شامل خبرگان حوزه منابع انسانی بوده است. با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند، 20 خبره از مدیران سازمانی و اساتید دانشگاه به شیوه گلوله برفی انتخاب شدند و شناسایی ابعاد و مؤلفه ای الگوی ارزیابی نظام مدیریت منابع انسانی در سه مرحله انجام شد. داده های حاصل از اجرای دِلفی با روش آزمون آماری توافق سنجی کندال تحلیل شده است. درنتیجه اجرای تکنیک دِلفی، چهار بُعد و 28 مؤلفه به منظور ارزیابی نظام مدیریت منابع انسانی با رویکرد استراتژیک شناسایی شد
۸.
کلید واژه ها:
مدیریت سبز مدیریت منابع انسانی پایدار مدیریت زیست محیطی صنعت نفت سازمان های دولتی
مدیریت منابع انسانی سبز یکی از عناصر اصلی توسعه پایدار است. هدف این پژوهش طراحی مدل مدیریت منابع انسانی سبز در سازمان های دولتی ایران بود. پژوهش از نوع توسعه ای و با روش آمیخته انجام شد. جامعه آماری ستاد وزارت نفت ایران و منطق گردآوری داده ها از نوع استقرا قیاسی بود. مرحله اول به روش دلفی و با ارائه پرسش نامه به 20 نفر خبره صورت گرفت که این افراد با نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. تعداد 11 بُعد و 28 مؤلفه تأیید شد. روایی پرسش نامه با تحلیل عاملی و پایایی با آزمون آلفای کرونباخ بررسی شد. با آزمون تحلیل عاملی مرتبه اول و دوم، 28 مؤلفه و 84 شاخص تأیید شد. چهار بُعد سازمانی، چهار بُعد انگیزشی و سه بُعد فردی در طراحی مدل مدیریت منابع انسانی سبز تأیید شدند. همچنین، نتایج نشان داد جذب و استخدام سبز مهم ترین عامل در مدل مدیریت منایع انسانی سبز است
۹.
کلید واژه ها:
نیازسنجی آموزشی استراتژی های سازمان شرکت پالایش نفت آبادان
هدف این تحقیق ارائه مدل نیازسنجی آموزشی شرکت پالایش نفت آبادان با رویکرد تحقق استراتژی های سازمان صورت پذیرفته است . تحقیق از نوع تحقیقات کاربردی و از نظر روش آمیخته (کیفی و کمّی) است . جامعه مورد بررسی شامل خبرگان شرکت پالایش نفت آبادان است. با استفاده از نمونه گیری هدفمند، پانل دلفی شامل 15 نفر تشکیل شد. سپس با طراحی پرسش نامه دلفی باز و تأیید روایی و پایایی شش عامل اصلی در پایان دور دوم دلفی شناسایی شد. درنهایت، 33 شاخص با ضریب پایای مناسب مورد اجماع قرار گرفت . پس از اولویت بندی، شش عامل اصلی شامل عوامل زیرساختی، محیطی، مدیریتی، رفتاری، ساختاری، عملکردی و 33 شاخص شناسایی شد. در مرحله کمّی با استفاده از فرمول کوکران تعداد 384 نفر از مدیران ارشد بر اساس نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند . سپس با استفاده از نرم افزار PLS مدل نیازسنجی آموزشی شرکت پالایش نفت آبادان با رویکرد تحقق استراتژی های سازمان استخراج شد.
۱۰.
کلید واژه ها:
بهره وری کارایی اثربخشی بهره وری نیروی انسانی
هدف تحقیق ، طراحی الگوی نظام ارتقای بهره وری نیروی انسانی در شرکت ملی نفت ایران است . این تحقیق از حیث مبانی فلسفی پژوهش در پارادایم تفسیرگرایی ، از منظر هدف جزء تحقیقات اکتشافی و روش اجرای کار به صورت کیفی است؛ داده ها با انجام مصاحبه نیمه ساختاریافته جمع آوری شده است . برای تجزیه و تحلیل از راهبرد پژوهشی داده بنیاد با رهیافت نظامند و کدگذاری باز ، محوری و انتخابی استفاده شد . جامعه آماری تحقیق با توجه به اشباع نظری داده ها 14 نفر از مدیران منابع انسانی شرکت ملی نفت ایران بود . برای ارزیابی اعتبار یافته ها ، از راهبرد بررسی همکاران و راهبرد اعتبارسنجی توسط اعضا و برای پایایی مصاحبه روش توافق درون موضوعی دو کدگذار با محاسبه درصد توافق استفاده شد . نتایج پژوهش نشان دهنده استخراج 36 مقوله فرعی و 13 مقوله اصلی در قالب الگوی پارادیمی است .
۱۱.
کلید واژه ها:
عملکرد وظیفه ای قدرت جسمی انرژی عاطفی حمایت همسر
این تحقیق به بررسی چگونگی تأثیر طردشدگی در محیط کار بر عملکرد وظیفه ای کارکنان با درنظرگرفتن نقش تعدیل کننده حمایت همسران پرداخته است. این مطالعه بر اساس هدف، کاربردی و از نظر نحوه جمع آوری داده ها در حوزه مطالعات توصیفی از نوع علّی پیمایشی قرار دارد. جامعه آماری این مطالعه را کلیه کارکنان شرکت پالایش نفت تهران تشکیل داده است که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده، تعداد 285 نفر به کمک فرمول کوکران به عنوان نمونه پژوهش تعیین شدند. اطلاعات مورد نیاز با استفاده از روش کتابخانه ای و با مرور ادبیات و پیشینه پژوهش و همچنین، با بهره گیری از پرسش نامه جمع آوری شد. روایی پرسش نامه با استفاده از ضریب روایی همگرا و واگرا و پایایی با بهره گیری از ضریب آلفای کرونباخ و پایایی مرکب مورد تأیید قرار گرفت. تحلیل داده های به دست آمده با استفاده از روش مدل سازی معادلات ساختاری به کمک نرم افزار اسمارت پی ال اس انجام گرفت. نتایج بررسی نشان داد که طردشدگی در محیط کاری از طریق قدرت جسمی و انرژی عاطفی بر عملکرد وظیفه ای اثرگذار است. همچنین، حمایت از همسر می تواند اثرگذاری طردشدگی در محیط کار را بر انرژی عاطفی تعدیل کند، اما توان کاهش تأثیرات منفی طردشدگی در محیط کار بر قدرت جسمی کارکنان را ندارد.
۱۲.
کلید واژه ها:
ارزشیابی کارکنان خطاهای ارزیابی روش های ارزیابی عملکرد معادلات ساختاری صنعت پالایش نفت
هدف این پژوهش ارائه مدلی مبتنی بر بررسی روابط بین سه متغیر شاخص های عملکرد کارکنان، خطاهای انسانی و روش های ارزیابی کارکنان با توجه به نقش میانجی روش ها در صنایع پالایش نفت است. هدف کاربردی، از حیث اجرا توصیفی پیمایشی است. جامعه آماری مدل اصلی، کارکنان رسمی صنایع پالایش1050 نفر بودند که با جدول مورگان 281 نفر و مدل همتا220 نفر که از میان آن ها 140 نفر با روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند. جمع آوری داده ها با سه پرسش نامه محقق ساخته انجام شد. روایی آن ها با تأیید خبرگان و پایایی آن ها از طریق آلفای کرونباخ و مدل همتا سنجش شد. از نرم افزار spss و معادلات ساختاری و لیزرل برای تجزیه و تحلیل داده ها استفاده شده است. یافته های هر دو مدل نشان می دهد با سطح خطای 05/0 رابطه بین هر سه متغیر شاخص های عملکرد و روش ها و خطاها معنی دار و روش های ارزیابی بین شاخص های عملکرد و خطاهای انسانی با ضریب غیرمستقیم میانجی گری می کند.
