مطالعات مدیریت انتظامی (پژوهش های مدیریت انتظامی)

زمینه و هدف: پدیده قاچاق و تأثیر مخرب آن در امر تولید و تجارت قانونی و سرمایه گذاری و اشتغال، امنیت اقتصادی را به خطر می اندازد و باید با جدیت با آن مبارزه کرد و مقدمه این مبارزه، الگوی پیشگیری و مبارزه است. این پژوهش به منظور شناسایی و ارائه الگوی پیشگیری و مبارزه با قاچاق کالا و ارز براساس اندیشه فرماندهی معظم کل قوا انجام شد. روش : این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش، توصیفی است که با رویکرد کیفی انجام شد. در این پژوهش بیانات، احکام و فرمان های مقام معظم رهبری از خرداد سال 1368 تا پایان سال 1398 منبع پژوهش بودند. ابزار جمع آوری داده ها فیش برداری و روش تحلیل داده ها، تحلیل محتوای کیفی و با رویکرد استقرایی بود. به منظور ارزیابی قابلیت اعتماد پژوهش (پایایی پژوهش) از روش کدگذار دوم استفاده شد و ضریب توافق بین کدگذاران با استفاده از روش هولستی 95/0 به دست آمد. یافته ها : براساس یافته های پژوهش، الگوی پیشگیری و مبارزه با قاچاق کالا و ارز در چهار بعد مدیریتی و اجرایی، تقنینی، فرهنگی - اجتماعی و قضایی، با 25 مقوله اصلی و 63 مقوله فرعی طراحی شد. از مقولات اجرایی می توان به افزایش خطر قاچاق، استفاده از سامانه های هوشمند مبارزه با قاچاق، مبارزه با قاچاق سازمان یافته و انهدام کالای قاچاق اشاره کرد.  نتایج : یافته های پژوهش نشان می دهد که الگوی منبعث از اندیشه رهبر معظم انقلاب نگاهی همه جانبه به ابعاد اجرایی، تقنینی، فرهنگی - اجتماعی و قضایی دارد و می تواند متناسب با سیاست های به عنوان الگویی مناسب در پیشگیری و مبارزه با قاچاق کالا و ارز باشد و پیاده سازی این الگو توسط سازمان های مسئول مبارزه با قاچاق کالا و ارز می تواند گامی موثر برای تحقق اهداف این مبارزه باشد.

زمینه و هدف : با توجه به پیامدهای بارز بحران های طبیعی همچون زلزله در ایجاد اختلال در نظم و امنیت عمو می، نیروی انتظا می همواره یکی از ارکان اصلی مدیریت چنین بحران هایی شناخته می شود. هدف اساسی این پژوهش، شناسایی شیوه های مدیریت انتظا می در بحران ناشی از زلزله در چارچوب مراحل قبل، حین و بعد از بحران است. روش : این پژوهش ازنظر هدف کاربردی و ازنظر ماهیت از نوع دلفی کلاسیک و در زمره پژوهش های اکتشافی و پیمایشی است. با بهره گیری از نمونه گیری هدفمند و گلوله برفی، از مشارکت 25 نفر از فرماندهان انتظامی که سابقه مسئولیت در مدیریت انتظا می بحران های زلزله کشور را در دهه های اخیر داشتند، در گروه دلفی بهره گیری شد. داده های نهایی حاصل از پرسشنامه دلفی با بهره گیری از آزمون های آماری توصیفی و آزمون استنباطی ضریب توافقی کندال تجزیه و تحلیل شد. یافته ها : یافته های مرحله کیفی، 111 گزاره در زمینه مدیریت انتظا می زلزله را آشکار ساخت که براساس ماهیت محتوایی آن ها به 15 بعد مختلف شامل 5 بعد مرحله پیش از بحران، 6 بعد مرحله حین بحران و 4 بعد مرحله پس از بحران، تقسیم شدند. طی دو مرحله اجرای پیمایش دلفی، اجماع قابل قبول بالاتر از 70 درصد در همه ابعاد به دست آمد. نتایج : براساس نتایج پژوهش، الگوی مدیریت انتظا می پیش از بحران در 5 بعد، شامل تدابیر فرماندهی، آموزش و توانمندسازی کارکنان، اقدامات لجستیکی و پدافندی، بسترسازی تعامل درون و برون سازمانی؛ حین بحران در 6 بعد، شامل فرماندهی بحران، آماده باش و اعزام نیرو و تجهیزات پلیسی، مدیریت ترافیک درون شهری و برون شهری، کنترل و مقابله با جرم و بی نظمی، رسیدگی به کارکنان آسیب دیده از زلزله، اقدامات حفاظتی - تامینی و پس از بحران در 4 بعد، شامل عادی سازی شرایط انتظا می منطقه زلزله زده، اقدامات کنترلی و نظارتی، ترمیم و بازسازی و تجزیه و تحلیل راهبردی، جای می گیرد.

هدف و زمینه: پژوهش حاضر با هدف مشخص کردن میزان تأثیر مؤلفه های روان شناختی بر عملکرد رؤسای کلانتری های تهران بزرگ انجام شده است. با توجه به ماهیّت شغل پلیسی مؤلفه های تنیدگی شغلی، تحمل پریشانی، دشواری تنظیم هیجان و سرمایه روان شناختی بر عملکرد شغلی بررسی شده است. روش: تحقیق حاضر از لحاظ هدف، از نوع تحقیقات کاربردی و از نظر نوع روش، پیمایشی است و در گروه طرح های علّی غیرآزمایشی قرار دارد که تحلیل داده ها به روش تحلیل مسیر انجام گرفته و درنهایت مدل نهایی تحقیق ترسیم شده است. جامعه آماری پژوهش، همه رؤسای کلانتری های تهران بزرگ است که به روش نمونه گیری تصادفی 83 نفر از آن ها انتخاب شده و از چهار پرسش نامه های استاندارد برای سنجش مؤلفه های روان شناختی و پرسش نامه محقق ساخته برای عملکرد رؤسای کلانتری ها استفاده شده است. یافته ها: یافته های پژوهش حاکی از آن است که از بین مؤلفه های روان شناختی ضریب تأثیر تنیدگی شغلی بر عملکرد رؤسای کلانتری معنی دار نیست ولی سایر مؤلفه ها مانند تحمل پریشانی، دشواری تنظیم هیجانی و سرمایه روان شناختی بر عملکرد رؤسای کلانتری تأثیرگذار بوده است.  نتیجه گیری: همان طور که در مدل نهایی به دست آمده تأثیر معنی داری بین متغیر تحمل پریشانی و تنیدگی شغلی و تحمل پریشانی و دشواری تنظیم هیجانی با عملکرد رؤسای کلانتری وجود دارد؛ یعنی به هر میزان که تحمل پریشانی افزایش یابد میزان تنیدگی شغلی و دشواری تنظیم هیجان کاهش می یابد و درنتیجه عملکرد رؤسای کلانتری ها افزایش می یابد. ازآنجاکه نیروی انسانی در هر سازمانی باارزش ترین سرمایه محسوب می شود؛ درصورتی که در انتخاب رؤسای کلانتری به مؤلفه های روان شناختی تحمل پریشانی، دشواری تنظیم هیجانی و سرمایه روان شناختی آن ها توجه شود، باعث ارتقای عملکرد افراد و سازمان خواهد شد.

زمینه و هدف: استانداردسازى رفتار مدیران و فرماندهان یک سازمان در واقع همان نهادینه کردن رفتار سازمانی در قبال رفتار حرفه اى آنان است. تبیین رابطه مولفه های اخلاق حرفه ای مدیران و فرماندهان نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران با تمرکز بر فرماندهان و مدیران فرماندهی انتظامی استان کرمانشاه، هدف پژوهش حاضر است. روش: پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی، از نظر روش توصیفی و از نظر نوع مطالعه، پیمایشی مقطعی است. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته است و به منظور بررسی روایی ابزار از روایی صوری با استفاده از نظر متخصصان و صاحب نظران و پایایی ابزار هم با محاسبه ضریب آلفای کرونباخ 829/0 به دست آمد. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه مدیران و فرماندهان جایگاه 16 به بالا مشغول به خدمت در فرماندهی انتظامی استان کرمانشاه است. حجم نمونه با توجه به رابطه کوکران، 92 نفر محاسبه شد. همچنین نمونه گیری به صورت تصادفی طبقه ای انجام شد. به منظور تجزیه و تحلیل داده های پژوهش از آزمون همبستگی استفاده شد. یافته ها: نتایج آزمون همبستگی پیرسون نشان داد که اخلاق حرفه ای با ضریب 431/0 و تمام مولفه های آن شامل انضباط کاری (473/0)، مسئولیت پذیری (420/0)، رعایت عدالت و انصاف (382/0)، صداقت و امانت داری (359/0)، رعایت ادب و احترام (325/0) رابطه معناداری با عملکرد فرماندهان و مدیران دارند. نتایج: با توجه به سطوح معناداری مشاهده شده در متغیر های مدنظر اعم از انضباط کاری، مسئولیت پذیری، رعایت عدالت و انصاف، صداقت و امانت داری و رعایت ادب و احترام، نرمال بودن داده ها تأیید شد؛ بدان معنا که هریک از مولفه های یادشده اخلاق حرفه ای بر عملکرد فرماندهان و مدیران انتظامی استان کرمانشاه تاثیرگذار است.

زمینه و هدف: در مدیریت پیشگیری از جرائم، آینده پژوهی یکی از اصول مهم و تأثیرگذار در پیش بینی و آمادگی برای مواجهه با جرائم است. هدف اصلی پژوهش حاضر، بررسی کمّیت وقوع جرائم ضرب وجرح با رویکرد تلفیقی سناریونویسی و آینده پژوهی با استفاده از GIS در محیط شهر اهواز بوده است. روش: این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر ماهیّت، توصیفی - تحلیلی و از بُعد روش شناسی، ترکیبی از روش های کمّی و کیفی می باشد. اطلاعات موردنیاز برای انجام آن به صورت کتابخانه ای و با مراجعه به سازمان ها گردآوری شده است. یکی از دقیق ترین روش های شناخت رخدادهای آینده، سناریونویسی است.   یافته ها: در این پژوهش، با استفاده از برخی پیش ران های تأثیرگذار در موضوع جرائم ضرب وجرح شهری (الگوی پراکنش توزیع جرائم ضرب وجرح، افزایش جمعیت و تراکم جمعیت، میانگین سطح سواد مجرمین) که با تکیه بر روش های سیستم اطلاعات جغرافیایی، دلفی و پنل خبرگان استخراج و سپس تحلیل شده است، سه سناریو محتمل برای شهر اهواز ترسیم شد که عبارت اند از: افزایش جرائم ضرب وجرح، کاهش جرائم ضرب وجرح و ثبات جرائم ضرب وجرح. نتیجه گیری: نتیجه نهایی نشان داد که با توجه به وضع موجود متغیرهای بررسی و چشم انداز ترسیم شده، محتمل ترین سناریوی جرائم ضرب وجرح شهری مربوط به افزایش جرائم ذکرشده در شهر است که لزوم آینده نگری، پیشگیری از جرائم و درنهایت برنامه ریزی راهبردی را برای مدیریت صحیح و کنترل نرخ کمّیت عددی جرائم در سال های آتی آشکار می کند.

زمینه و هدف: محیط های انتظامی از جمله محیط هایی است که به دلیل ماهیّت شغلی و مخاطرات خاص خود و همچنین ضرورت حفظ آمادگی جسمی و روانی برای کارکنان، زمینه استرس و فشار روانی بالایی دارند؛ بنابراین پژوهش حاضر قصد دارد با ارائه مدل استرس شغلیو تأثیر آن بر عملکرد شخصی و خانوادگی کارکنان فرماندهی نیروی انتظامی استان مازندران، راهکارهایی برای کاهش استرس کارکنان پیشنهاد دهد. روش : پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش، توصیفی - پیمایشی می باشد و با رویکرد ترکیبی یا آمیخته انجام شده است. جامعه آماری شامل فرماندهان، معاونان، کارشناسان، سرپرستان بخش ها و کارکنان نیروی انتظامی در سال 99-98 (4000 نفر) است و نمونه بر اساس جدول کرجسی و مورگان 351 نفر انتخاب شد. نویسندگان، از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای بهره بردند. در پژوهش، از پرسش نامه محقق ساخته ابعاد استرس زای شغلی (60 سؤالی) در سه بُعد (فردی، سازمانی و محیطی) و پرسش نامه 15 سؤالی استاندارد عملکرد شغلی پاترسون (1390) و پرسش نامه 53 سؤالی استاندارد عملکرد خانوادگی یوسفی (1390) استفاده شد. روایی و پایایی ابزار تأیید شد. از آزمون های کولموگروف - اسمیرنوف، ویلکاکسون، یومان وینتی، رتبه بندی، همبستگی پیرسون، تحلیل عاملی تأییدی و معادلات ساختاری استفاده شد. تجزیه وتحلیل داده ها با استفاده از نرم افزارهای SPSS 21 و Samartpls3 انجام گرفت. یافته ها: ابعاد استرس زای شغلی از بیشترین به کمترین به ترتیب مربوط به ابعاد محیطی استرس زای شغلی، ابعاد سازمانی استرس زای شغلی و ابعاد فردی استرس زای شغلی است. همچنین کارکنان نیروی انتظامی از نظر عملکرد شخصی و عملکرد خانوادگی در سطح بالاتر از متوسط قرار داشتند. نتایج: لازم است تدابیر و برنامه هایی برای کاهش و رفع این مسئله به منظور ارتقای کمّیت و کیفیّت و تحقق مسئولیت های اجتماعی سازمان به کار گرفته شود. این مسئله در سازمان نیروی انتظامی که با توجه به ماهیّت ذاتی نقش و مسئولیت های حرفه ای اش با شرایط استرس زایی زیادی مواجه است، بسیار اهمیّت دارد.

زمینه و هدف : عقیده بر این است که آشنایی تماشاگران با آداب و فرهنگ حضور در ورزشگاه ها در بهبود سطوح امنیّت آن ها مؤثر است؛ ازاین رو هدف پژوهش پیش رو، بررسی نقش نیروی انتظامی در ارتقای فرهنگ و آداب حضور تماشاگران در ورزشگاه های فوتبال ایران بود. روش: پژوهش کیفی حاضر، اکتشافی بوده و در آن، از روش تحلیل محتوای عرفی برای دستیابی به اهداف استفاده شد. شرکت کنندگان پژوهش، پنج نفر از افسران ارشد نیروی انتظامی و متخصص در تأمین امنیّت مسابقات فوتبال، ده نفر از متخصصان دانشگاهی در حوزه های مدیریت امنیّت ورزشی، خشونت و پرخاشگری و جامعه شناسی ورزشی و سه نفر از کارشناسان فوتبال و متخصص در سازماندهی مسابقات بودند که بر اساس نمونه گیری هدفمند از نوع ملاکی انتخاب شدند. داده های حاصل از مصاحبه ها، کدگذاری شد و دو نفر متخصص همکار، اعتبار کدگذاری ها را با بازبینی و کنترل صحت کدهای استخراج شده و کدگذاری مجدد مصاحبه ها تأیید کردند. یافته ها: نیروی انتظامی می تواند در قالب چهار مقوله اصلی و نُه (9) مقوله فرعی ذیل آن ها؛ با عناوین بسترسازی فرهنگی (برنامه ریزی فرهنگی، محتواسازی فرهنگی، دانش افزایی و آگاهی بخشی)، فرهنگ پذیری (آموزش شهروندان و توانمندسازی نیروهای انتظامی)، خط مشی های کنترلی (تدابیر نظارتی و الزامات اجرایی) و مدیریت ارتباطات و تعاملات (هماهنگی و همکاری نظام مند و تعاملات فرابخشی) در ارتقای فرهنگ و آداب حضور تماشاگران در ورزشگاه های فوتبال نقش آفرین باشد. نتایج: نیروی انتظامی یکی از بازیگران اصلی در بهبود فضا و محیط ورزشگاه های فوتبال است و می تواند با توسعه فرهنگ و آداب حضور در ورزشگاه ها، سطح خشونت و پرخاشگری تماشاگران و سایر افراد حاضر در ورزشگاه ها را کاهش دهد و موجب ارتقای سطح امنیّت ورزشگاه و ایجاد احساس امنیّت افراد حاضر در آن شود.