مطالعات مدیریت انتظامی (پژوهش های مدیریت انتظامی)
مطالعات مدیریت انتظامی سال چهاردهم زمستان 1398 شماره 4 (مقاله علمی وزارت علوم)
مقالات
حوزه های تخصصی:
زمینه و هدف: یکی از راهبردهای اساسی نیروی انتظامی برای توسعه نظم و امنیت در کشور، ارتقاء اخلاق حرفه ای در سازمان است. بر همین اساس هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه سرمایه اجتماعی و فرهنگی با اخلاق حرفه ای در بین کارکنان یگان های اجرایی (صف) فرماندهی انتظامی شهر کرمانشاه است. روش: روش پژوهش حاضر توصیفی - تحلیلی و از نوع پیمایشی است. جامعه آماری شامل همه افسران و درجه داران صف فرماندهی انتظامی شهر کرمانشاه هستند که از بین آنها با استفاده از رابطه کوکران، 351 نفر به عنوان حجم نمونه به روش تصادفی طبقه ای از نوع متناسب انتخاب شدند. ابزار جمع آوری داده ها، پرسشنامه بود و با استفاده از روش رگرسیون، داده های به دست آمده، تحلیل شدند. یافته ها: تحلیل داده ها نشان داد که بعد ساختاری سرمایه اجتماعی 73 درصد، بعد ارتباطی سرمایه اجتماعی 92 درصد و بعد شناختی سرمایه اجتماعی 93 درصد تغییرات اخلاق حرفه ای را پیش بینی می کنند. همچنین سرمایه فرهنگی تجسم یافته 94 درصد، سرمایه فرهنگی عینی 96 درصد و سرمایه فرهنگی نهادی 89 درصد از واریانس اخلاق حرفه ای را توضیح می دهند. نتایج: از مجموع 6 متغیری که در الگو وارد شدند، 89 درصد تغییرات اخلاق حرفه ای در نمونه مورد بررسی پیش بینی شد. بنابراین نتیجه می گیریم که افزایش میزان سرمایه اجتماعی و فرهنگی این امکان را برای کارکنان فراهم می آورد که با اصول و معیارهای اخلاق حرفه ای در سازمان عمل کنند.
فراتحلیل پژوهش های مرتبط با عوامل مؤثر بر عملکرد کارکنان نیروی انتظامی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
مقدمه: همه ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎ، عملکرد ﻣﻨﺎﺑﻊ اﻧﺴﺎﻧی ﺳﺎزﻣﺎن را حیاتی ﻗﻠﻤﺪاد کﺮده و ﺑﺮای آن ﺑﺮﻧﺎﻣﻪریﺰی میکﻨﻨﺪ و ﻫﺰیﻨﻪﻫﺎی زیﺎدی صرف می کنند. با توجه به ضرورت افزایش عملکرد کارکنان به عنوان عامل اساسی تعالی سازمان، یکی از معضل های اساسی سازمان ها تعیین عوامل مؤثر بر عملکرد کارکنان به ویژه کارکنان متخصص و ارزشمند است. روش : پژوهش حاضر با توجه به هدف آن، از نوع کاربردی است. جامعه مورد مطالعه شامل 80 پژوهش مرتبط با عملکرد کارکنان نیروی انتظامی است. برای نمونه گیری از جامعه یادشده، از طریق نمونه گیری هدفمند، 68 پژوهش که حائز شرایط و ملاک های انتخاب باشد، با رویکرد فراتحلیل انتخاب شد. جمع آوری اطلاعات از طریق سامانه جامع اطلاعات پژوهشی و سامانه نشریات نیروی انتظامی انجام شد.اطلاعات مورد نیاز از هر پژوهش شامل عنوان، سال، جامعه و نمونه، روش نمونه گیری و آزمون های مورد استفاده در قالب جدولی تنظیم و سپس در نرم افزار CMA2 وارد و تحلیل شدند. یافته ها: یافته های پژوهش نشان می دهد از مجموع متغیرهای بررسی شده به عنوان متغیر مستقل عملکرد، متغیر ویژگی های شخصیتی با فراوانی 8، انگیزش با فراوانی 6، آموزش با فراوانی 5، تعهد سازمانی با فراوانی 5، سبک رهبری با فراوانی 5، تحصیلات با فراوانی 4، رضایت شغلی با فراوانی 4، هوش هیجانی با فراوانی 4، فرسودگی شغلی با فراوانی 3 و کیفیت زندگی کاری با فراوانی 3، بیش از دو بار تکرار شده است که قابلیت آزمون فراتحلیل را دارد. نتایج: براساس یافته های پژوهش می توان نتیجه گرفت که متغیرهای کیفیت زندگی کاری، آموزش و تحصیلات، تعهد سازمانی و نگرش شغلی، شدت تأثیر زیاد؛ متغیرهای مدیریت استعداد، هوش هیجانی، انگیزش، فرسودگی شغلی، وظیفه شناسی، هوش معنوی و مدیریت دانش، شدت تأثیر متوسط و متغیرهای فرهنگ سازمانی، سرمایه اجتماعی، رضایت شغلی، سبک رهبری و شخصیت، شدت تأثیر کمی بر عملکرد کارکنان نیروی انتظامی دارند.
تأثیر تعهد سازمانی بر انتقال دانش با میانجی گری رفتار آوایی کارکنان دانشگاه علوم انتظامی امین(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
زمینه و هدف: انتقال و تسهیم دانش مستلزم تعهد پایدار، ابتکار و فرایندهای یادگیری تعاملی است. لذا، شناسایی موانعی که بر میل افراد نسبت به انتقال و اشتراک دانش اثر گذار است بسیار مهم است و سازمان ها بایستی توجه مخصوصی به آن داشته باشند،هدف پژوهش حاضر تحلیل تاثیر تعهد سازمانی بر انتقال دانش با نقش میانجی رفتار آوایی کارکنان در دانشگاه علوم انتظامی امین است.روش پژوهش: این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از لحاظ نحوه گردآوری اطلاعات توصیفی پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش 700 نفر از کارکنان دانشگاه علوم انتظامی امین بودند که با استفاده از فرمول کوکران و روش نمونه گیری تصادفی ساده نمونه ای به حجم 248 نفر انتخاب گردید. ابزار پژوهش پرسشنامه استاندارد بوده که روایی آن با استفاده از از روش اعتبار محتوا و پایایی آن از طریق آلفای کرونباخ و پایایی ترکیبی تأیید شد. در این پژوهش برای برای آزمون نرمال بودن داده ها از آزمون K-S استفاده شد همچنین برای تحلیل داده ها از رویکرد مدلسازی معادلات ساختاری و نرم افزارهای Amos و Spss استفاده گردید. یافته ها:یافته های پژوهش حاضر نشان می دهد تعهد سازمانی بر انتقال دانش در میان کارکنان دانشگاه علوم انتظامی امین و رفتار آوایی آنان تاثیر مثبت و معناداری دارد اضافه بر آن رفتار آوایی کارکنان نیز تاثیر مثبت و معناداری بر انتقال دانش در میان کارکنان آن دانشگاه دارد و تمامی فرضیات در سطح خطای 95% تایید شد. نتایج:با توجه به یافته های پژوهش حاضر، می بایست ساز و کارهای مناسب به منظور تقویت تعهد و ایجاد جوی سرشار از اعتماد در دانشگاه علوم انتظامی امین اجرا شود تا از آن در جهت کمک به ارتقای رفتار آوایی کارکنان و تمایل به تسهیم دانش استفاده کرد.
تأثیر بکارگیری سامانه رخدادهای انتظامی در مدیریت پیشگیری انتظامی از جرم(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
زمینه و هدف: هدف از انجام پژوهش حاضر؛ شناخت میزان تأثیر بکارگیری سامانه رخداد های انتظامی در مدیریت پیشگیری انتظامی از جرم در فرماندهی انتظامی استان قم است. روش: پژوهش حاضر ازنظر هدف، کاربردی و ازنظر ماهیت داده ها، توصیفی- تحلیلی است که به روش پیمایشی انجام شد. جامعه آماری شامل 120 نفر از فرماندهان و مدیرانی هستند که در حوزه پیشگیری از جرم در استان قم فعالیت می کنند. 92 نفر از آنها به عنوان حجم نمونه با استفاده از جدول کرجسی- مورگان ازطریق نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. با استفاده از دو پرسشنامه محقق ساخته «کاربرد های سامانه رخداد های انتظامی» و «مدیریت پیشگیری انتظامی از جرم» داده ها جمع آوری شدند. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از محاسبه کجی و کشیدگی توزیع نمرات، آزمون پارامتریک پیرسون و تحلیل رگرسیون، انجام شد. یافته ها: با توجه به مقادیر «43/0=r و 01/0>sig» ضریب محاسبه شده معنادار و رابطه مثبت در سطح 01/0 به دست آمد. بنابراین بین بکارگیری سامانه رخداد های انتظامی با مدیریت پیشگیری انتظامی از جرم رابطه معناداری وجود دارد و به صورت معناداری با افزایش بهره مندی از سامانه رخداد های انتظامی، کیفیت مدیریت پیشگیری انتظامی از جرم افزایش پیدا می کند. نتایج: با توجه به یافته های پژوهش، مدیران انتظامی با افزایش شناخت قابلیت های سامانه و مهارت بکارگیری آن می توانند در انجام امور حوزه مدیریت پیشگیری انتظامی از جرم از این سامانه به نحو مطلوب استفاده کنند، این سامانه درصورت وجود مدیریت واحد، نظارت مستمر و پشتیبانی سخت افزاری و نرم افزاری، ابزاری است که با بهره مندی هرچه بیشتر از آن نقش بسزایی در توانمندسازی فرماندهان و مدیران پلیس ایفا می کند.
الگوی معماری نگه داشت منابع انسانی در نیروی انتظامی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
زمینه و هدف : معماری نگه داشت منابع انسانی تلاش می کند با حفظ سلامت، بهبود رضایت و ارتقاء تمایل کارکنان به ادامه همکاری، سازمان ها را در استفاده از ارزشمندترین منبع خود یاری کند. پژوهش حاضر با هدف طراحی الگوی معماری نگه داشت منابع انسانی نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران انجام شد. روش: این پژوهش ازنظر هدف کاربردی بوده و با رویکرد ترکیبی انجام شد. در بخش کیفی از روش تحلیل مضمون و در بخش کمی از روش های دیمتل و دلفی فازی استفاده شد. جامعه آماری در بخش کیفی و کمی کارکنان نیروی انتظامی و و خبرگان سازمانی و دانشگاهی بودند. نمونه آماری در بخش کیفی، به صورت هدفمند 22 نفر، در بخشی کمی؛ در روش دیمتل فازی 22 نفر و در روش دلفی فازی 16 نفر از از کارکنان و خبرگان سازمانی و دانشگاهی به صورت هدفمند بودند. ابزار گردآوری داده ها در بخش کیفی، مصاحبه نیمه ساختار یافته و در بخش کمی پرسش نامه های دیمتل و دلفی فازی بود. از روش تحلیل مضمون برای تحلیل داده ها در بخش کیفی و از تکنیک های دیمتل و دلفی فازی برای تحلیل داده ها در بخش کمی استفاده شد. یافته ها: در معماری نگه داشت منابع انسانی، یافته های بخش کیفی پژوهش نشان داد نگه داشت منابع انسانی از دیدگاه کارکنان نیروی انتظامی دارای سه بعد اصلی سلامت کارکنان با مؤلفه های سلامت جسم و سلامت روان، بعد رضایت کارکنان با مؤلفه های رضایت از شغل، رضایت از مدیران و رضایت از سازمان و بعد تمایل کارکنان شامل مؤلفه های تعهد کارکنان، فرصت های توسعه، معیشت و تعادل بین کار و زندگی کارکنان است و یافته های بخش کمی نشان داد از دیدگاه کارکنان نیروی انتظامی، حفظ سلامت مهم ترین بعد و ایجاد فرصت پیشرفت برای کارکنان، تأثیرگذارترین مؤلفه نگه داشت منابع انسانی سازمان است. نتایج: از دیدگاه خبرگان برای معماری نگه داشت منابع انسانی و دستیابی به شرایط مطلوب، تغییر در قوانین، خط مشی ها، مقررات و رویه های سازمانی لازم و ضروری است.
الگوی بهبود ساختارها و فرآیندهای کاری کلانتری ها با رویکرد «پلیس ناب»(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
زمینه و هدف: نیاز به بهینه سازی مصارف و بهبود کارآیی در نهادهای عمومی از جمله پلیس بیش از پیش به چشم می آید. رویکرد پلیس ناب در سال های گذشته در پلیس کشورهایی همچون انگلستان، کانادا، دانمارک و امارات نتایج مطلوبی به بار آورده و می تواند یک راهکار مؤثر برای این مسئله باشد. بنابراین، این پژوهش به دنبال پاسخ به این پرسش است که الگوی بهبود ساختارها و فرآیندهای کاری کلانتری ها با رویکرد «پلیس ناب» چگونه است؟ روش : پژوهش حاضر با رویکرد کیفی انجام شد؛ براین اساس پس از استخراج چارچوب مفهومی پژوهش از ادبیات پژوهش، با بکارگیری چارچوب به دست آمده، شاخص های الگوی یادشده براساس رویکرد پلیس ناب، از طریق مشاهده و مصاحبه با مدیران و صاحب نظران واحدهای مختلف انجام شد. در مطالعه حاضر، با 17 نفر از مسئولان و کارکنان عملیاتی از 8 واحد و زیرمجموعه منتخب نیروی انتظامی مصاحبه به عمل آمد. یافته ها: در مجموع ابعاد رویکرد ناب را می توان در دو بُعد کاهش هدررفت ها و افزایش ارزش آفرینی ها طبقه بندی کرد. کل مؤلفه ها و شاخص های بومی کاهش هدرفت ها به تعداد 7 مؤلفه و 26 شاخص و کل مؤلفه های افزایش ارزش آفرینی ها به تعداد 6 مؤلفه و 40 شاخص به دست آمد. براساس رویکرد ناب، با شناسایی، کاهش و حذف مستمر هدررفت ها از یک سو و ارتقاء یا ایجاد ارزش آفرینی ها از سوی دیگر، می توان به سطح مناسبی از بهینگی و مطلوبیت در ساختار ها و فرآیندهای کاری دست یافت. نتایج: رویکرد ناب به عنوان یک روش کار تکرار شونده، از یک طرف می تواند به صورت مستقل به منظور دستیابی به بهینگی و بهره وری استفاده شود؛ از طرف دیگر، با توجه به برنامه ریزی های انجام شده و زیرساخت های ایجاد شده برای تحقق طرح های تحولی نظیر مکنا و تحول کلانتری و پاسگاه، می تواند به عنوان رویکرد و روش اجرایی عملی سازی و تحقق اهداف تعیین شده در طرح های یادشده استفاده شود.
شناسایی موانع استقرار و اجرای بودجه ریزی عملیاتی در نیروی انتظامی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
زمینه و هدف: یکی از اصلاحات در نظام بودجه ریزی کشورمان مطابق با ماده 138 قانون برنامه چهارم توسعه، حرکت به سوی «بودجه ریزی عملیاتی» است که بر سنجش عملکرد دولت ها تأکید می کند. استقرار بودجه ریزی عملیاتی مستلزم اجرای حسابداری بهای تمام شده به منظور تعیین بهای تمام شده خدمات ارائه شده توسط تمام واحدهای تابعه نیروی انتظامی است و لزوم دستیابی به بهای تمام شده خدمات مستلزم استفاده از مبنای حسابداری تعهدی برابر مفاد تبصره 26 قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت در استفاده کنندگان از بودجه عمومی است. روش: این پژوهش از لحاظ هدف، کاربردی و از نظر نحوه جمع آوری داده ها ترکیبی است. در بخش کیفی با روش با تحلیل محتوا با نمونه گیری هدفمند و نظری و ابزار مصاحبه نیمه ساختار یافته، نظرات تخصصی خبرگان (دانشگاهی و تجربی) بودجه ریزی عملیاتی گردآوری و در سه مرحله کدگذاری باز، محوری و انتخابی، موانع شناسایی شد و با استفاده از تحلیل محتوای اسناد بالادستی، مدل طراحی و روایی مدل نیز با استفاده از فن دلفی مثلثی فازی توسط 25 نفر از نخبگان آگاه بودجه ریزی عملیاتی مورد تأیید قرار گرفت. در بخش کمی، موانع به دست آمده با استفاده از فن «اِی. اِچ. پی» رتبه بندی و درنهایت با تحلیل خوشه ای، رهنمودهایی برای استقرار و اجرای بودجه ریزی عملیاتی ارائه شد. یافته ها: یافته های پژوهش حاضر نشان داد که موانع و محدودیت های استقرار بودجه ریزی عملیاتی در نیروی انتظامی شامل: برنامه ریزی و سیاست گذاری، مدیریت، تشکیلات، مقررات، تهیه و تصویب، تخصیص اعتبار، سیستم حسابداری و گزارشگری، نظارت و حسابرسی، شاخص و استاندارد، کار کارشناسی و آموزش هستند. نتایج: در پژوهش حاضر، موانع استقرار و اجرای بودجه ریزی عملیاتی شناسایی و پس از رتبه بندی موانع، رهنمودها و گانت چارت مراحل استقرار آن در پلیس پیشگیری نیروی انتظامی تدوین شد.
کارکردهای سیاست جنایی ایران در پیشگیری از جرائم مرتبط با ضمانت نامه های بانکی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
سیاست جنایی هر کشوری از مجموعه اقدامات کیفری و غیر کیفری که جامعه در قبال پدیده جرم صورت می دهد تشکیل می شود. معمولاً تلاش شده است این اقدامات در قوانین عام و کلی بیان شوند تا الگویی در برابر تمامی ارکان دولت باشند و نهادهای رسمی و غیر رسمی جامعه برنامه های خود را با توجه به آن ها تنظیم نمایند. این تحقیق در نظر دارد تا با استفاده از روش توصیفی – تحلیلی به بررسی سیاست جنایی ایران نسبت به جرم ضمانت نامه بانکی بپردازد. نتایج نشان می دهد که برخورد پیشگیرانه در اکثر کشورها جهت مقابله با تخلفات در حوزه بانکی من جمله ضمانت نامه های بانکی بازخورد مثبت تری دارد. در این تحقیق سعی شده جرایم مربوط به ضمانت نامه بانکی به طور کامل و به صورت کاربردی به منظور بالابردن دانش واطلاعات برای پیش بینی و اندیشیدن تمهیدات لازم برای پیشگیری از آن بررسی گردد. سیاست کیفری اکثر کشورها در مقابله با تخلفات بانکی، راهکار پیشگیرانه است. که شامل؛ اول شناسایی مشتری است. دوم ÷رهیز ازانتشار وسیع اوراق قرضه بی نام که جذابیت فراوانی به ویژه برای پولشویان دارد؛ در نهایت الزام به حفظ و نگهداری سوابق مربوط به افتتاح حساب که در بسیاری وارد راهگشاست.سیاست جنایی هر کشوری از مجموعه اقدامات کیفری و غیر کیفری که جامعه در قبال پدیده جرم صورت می دهد تشکیل می شود. معمولاً تلاش شده است این اقدامات در قوانین عام و کلی بیان شوند تا الگویی در برابر تمامی ارکان دولت باشند و نهادهای رسمی و غیر رسمی جامعه برنامه های خود را با توجه به آن ها تنظیم نمایند.
الگوی عملیاتی کشف جرم براساس ارزیابی قانون مبارزه با پول شویی در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
زمینه و هدف : توجه به ابعاد جهانی مبارزه با پول شویی و اثرات مخرب پول شویی بر اقتصاد ایران کشف پول شویی مدنظر واحدهای جرم یابی قرار گرفته است. پژوهش حاضر با هدف ارزیابی قانون مبارزه با پول شویی در ایران به منظور ارائه الگوی عملیاتی کشف جرم انجام شد.
روش: این پژوهش از نظر هدف کاربردی است و به صورت ترکیبی انجام شد. در فاز کیفی از روش داده بنیاد و در فاز کمی از روش مدل معادلات ساختاری لیزرل استفاده شد. مشارکت کنندگان بخش کیفی، خبرگان مبارزه با پول شویی در بخش های بانکی، اقتصادی، قضایی و واحدهای کشف جرم پلیس بودند. مشارکت کنندگان در این بخش به صورت هدفمند انتخاب شدند و پس از نفر بیستم ، اشباع نظری حاصل شد. در بخش کمی 45 نفر به صورت تمام شمار انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها در بخش کیفی، مصاحبه نیمه ساختاریافته و در بخش کمی پرسشنامه محقق ساخته بود. برای سنجش فرضیه های پژوهش از آزمون رگرسیون خطی استفاده شد.
یافته ها: بکارگیری مدل لوئیس مدر در ارزیابی قانون مبارزه با پول شویی به میزان 69 درصد در الگوی عملیاتی کشف جرم مؤثر است. همچنین براساس این مدل تعداد 71 شاخص تایید شدند. مدل اصلاح شده و بومی شده لوئیس مدر در الگوی عملیاتی کشف جرم پول شویی به میزان 48 درصد تعیین کننده است.
نتایج: از دیدگاه خبرگان و براساس مدل معادلات ساختاری لیزرل، شاخص های نهایی اثرگذاری اقدامات حقوقی و قانونی، کارآیی اقدامات نظارتی و کنترلی و نتیجه بخشی اقدامات اجرایی، بر الگوی عملیاتی کشف جرم پول شویی موثر بوده است و هریک از این ابعاد مکمل یکدیگر بوده و برای کشف جرم پول شویی دارای اهمیت هستند.