مطالعات مدیریت انتظامی (پژوهش های مدیریت انتظامی)

زمینه وهدف: شایسته سالاری نه یک پروژه بلکه یک فرآیند هوشمند، مستمر، پیچیده، دقیق و ظریف درحوزه مدیریت منابع انسانی سازمان است که غفلت از آن، ضایعه بزرگی به سازمان و جامعه وارد می کند. شایسته سالاری به عنوان یک پدیده اجتماعی، متأثر از عوامل محیطی بیرونی و درونی سازمان است. از آنجایی که گزینش و انتخاب افراد شایسته متاثر از ساختارهای ذهنی، فرهنگی وتاریخی هر جامعه است لذا فهم رفتار و گفتار اسطوره ها و درک متون و آموزه های مقدس و وحیانی بسیار مهم وحیاتی است. هدف اصلی این مقاله فهم و کشف الگو و نظام شایسته گزینی از دیدگاه امام علی(ع) است.روش: از لحاظ ماهیت، کیفی و براساس روش نظریه داده بنیاد وتحلیل محتواست. متن مورد بررسی متون اسلامی نهج البلاغه وغرر الحکم امام علی (ع) است. البته برای تشریح دقیق مقولات به احادیث وروایات دیگر نیز استناد شده است که بیشتر به عنوان شاهد مثال وتوضیح بهتر جنبه های هر مقوله است.نتیجه گیری: با توجه به روش تحقیق، از طریق کدگذاری باز، کدگذاری محوری و کدگذاری انتخاب؛ به تشریح کامل الگوی نظام شایسته گزینی بر اساس دیدگاه امام علی (ع) نموده اند. در این مدل دو بُعد اخلاقیات فردی و اصول حاکم بر گزینش، در تعامل هم افزا ومتاثر از بافت خدامحور، بر نظام گزینش توحیدمحور، تأثیر می گذارند؛ خروجی این نظام با بهره گیری از اقدامات راهبردی مدیران، گزینش افراد صالح، توانمند و مناسب برای سازمانهاست

زمینه وهدف: مدیریت جهادی امروزه نقصان های موجود در سایر مکاتب و سبکهای مدیریت را پوشش می دهد. به کارگیری این سبک مدیریت مطابق با ارزشها و فرهنگ اسلامی ماست. این سبک مدیریت اگر به خوبی از سوی سازمانها و نهادها در داخل کشور اجرا شود، علاوه بر بهینه سازی عملکرد مدیریت در سطوح مختلف، توان برابری و رقابت با سایر سبکهای مدیریتی را دارد و به عنوان یک اصل جهان شمول قابل مطرح شدن است. سازمانهای مدنظر در این مطالعه سازمانهای نظامی و انتظامی است. روش: در این مقاله که از نظر هدف، توسعه ای-کاربردی و از نظر روش، کیفی است از روش تحلیل محتوا استفاده شده است. با مراجعه به مقالات، پژوهشها، طرحهای تحقیقاتی و تألیفاتی که در زمینه مدیریت جهادی صورت گرفته است، یک جامعه آماری به تعداد هشت عنوان کتاب تألیف شده و 78 مقاله و طرح پژوهشیِ کار شده در زمینه مدیریت جهادی را دربر می گیرد که بررسی شده است و ویژگی های خاص این سبک مدیریت از آنها استخراج شده است. یافته ها: داده های به دست آمده از طریق روش تحلیل محتوا در قالب دو دسته از ویژگی های مدیریت جهادی دسته بندی شده اند: دسته اول، ویژگی های مشترک مدیریت جهادی با سایر مکاتب مدیریت است که ویژگی های عام مدیریت جهادی نام گرفته است. دسته دوم، ویژگی های خاص و منحصر به فرد مدیریت جهادی است که این سبک را از سایر سبکها و مکاتب مدیریت متمایز می سازد. نتیجه گیری: نتایج به دست آمده نشان می دهد که سبک مدیریت جهادی علاوه بر داشتن ویژگی های عام سایر مکاتب مدیریتی، دارای ویژگی های خاص و منحصر به فردی همچون تمایلات و ویژگی های فردی، رویکرد ساختاری ارزشی، رویکرد ارتباطاتی باز برمبنای اسلام، اولویت دادن به مسائل معنوی و ارزشی، توجه به مبانی اسلامی و انقلابی، و نظارت و کنترل ارزشی است. سازمانهای نظامی و انتظامی می توانند با به کارگیری این سبک مدیریت همه ابعاد فرماندهی و مدیریتی خود را مطابق با ارزشها و فرهنگ اسلامی ارتقا دهند.

زمینه و هدف: ترک خدمت به شکل فرار به ویژه در بین کارکنان وظیفه ناجا دیده شده است. یکی از عوامل مؤثر در پیشگیری از فرار سربازان نقش فرماندهان آنهاست. در این پژوهش به نقش فرماندهان و مدیران انتظامی ناجا در پیشگیری فرار از خدمت کارکنان وظیفه پرداخته شده است.روش: روش این تحقیق، توصیفی و از نوع پیمایشی و ازنظر هدف، کاربردی بود. در این پژوهش، از الگوی نقش مدیریت سیدجوادین (1385) با هشت ویژگی با رویکرد فرماندهی و مدیریت انتظامی استفاده شد. جامعه آماری آن 84 فرمانده کلانتری های شهر تهران به صورت تمام شمار بودند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته بر اساس هشت نقش مدیریت سیدجوادین بود. برای روایی صوری و محتوایی ازنظر کارشناسان و چند استاد مدیریتی و خبرگان بهره گیری شد. برای تجزیه وتحلیل داده ها از تحلیل عاملی تأییدی و تحلیل رگرسیون لجستیک با نرم افزار LISRER 8.7 استفاده شد؛ روایی متغیرهای تحقیق با استفاده از مقدار آلفای کرونباخ بیش از 75/0 بود.یافته ها: با استفاده از آزمون الگوی معادلات ساختاری لیزرل نتایج نقشهای فرماندهان انتظامی برای پیشگیری از فرار کارکنان وظیفه به ترتیب اولویت عبارت بودند از: 1-میانجی گری برای حل مشکلات ارتباطی آنان؛ 2- راهنمایی و مشاوره آنان؛ 3- آشنایی و مطالعه تخصصی درباره آنان؛ 4- نظارت در کاهش مشکلات آنان؛ 5- نقش نظارت در حل مسئله؛ 6- توجه به خلاقیت آنان؛ 7- تدوین و تعیین خط مشی در رسیدگی به آنان؛ 8- پشتیبانی در خدمت به آنان.نتیجه گیری: نقش فرماندهان انتظامی در پیشگیریِ فرار از خدمت کارکنان وظیفه معنادار بود؛ لذا پیشنهاد می شود با توجه به نقش فرماندهان در پیشگیری از فرار کارکنان وظیفه، برای اقدامات ضروری برنامه ریزی شود

زمینه و هدف: هدف از این پژوهش تعیین میزان اثرگذاری رهبری تحول آفرین بر رفتار شهروندی سازمانی کارکنان کلانتریهای غرب و شرق استان تهران با میانجیگری تعهد سازمانی و رضایت شغلی آنان است. روش: مطاله حاضر با روش همبستگی اجرا شده است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه کارکنان کلانتریهای غرب و شرق استان تهران بوده که از بین آنها با روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی 240 نفر انتخاب شدند. ابزار پژوهش شامل چهار پرسشنامه رهبری تحول آفرین بس و آولیو، رفتار شهروندی سازمانی ارگان، رضایت شغلی و تعهد سازمانی آلن و مایر بود.یافته ها: یافته ها نشان داد که رهبری تحول آفرین بر تعهد سازمانی و خشنودی شغلی اثر مستقیم دارد اما بر رفتار شهروندی سازمانی اثر مستقیم ندارد. تعهد سازمانی ضمن اثر مستقیم بر رفتار شهروندی سازمانی در رابطه بین رهبری تحول آفرین و رفتار شهروندی سازمانی نقش میانجی ایفا می کند، اما نقش میانجی خشنودی شغلی تایید نشد. نتیجه گیری: پیامد اجرای مؤلفه های رهبری تحول آفرین در یک سازمان به تعهد سازمانی و رضایت شغلی می انجامد که به نوبه خود به طور غیر مستقیم رفتار شهروندی سازمانی را به دنبال دارد. بدین معنا که هرقدر مدیر از ویژگی های رهبران تحول آفرین بیشتر برخوردار باشد به سبب تعهد سازمانی و رضایت شغلی که در کارکنان ایجاد می کند می توان انتظار داشت که کارکنان رفتار شهروندی سازمانی بیشتری از خود نشان دهند.

زمینه و هدف: رسالت سازمان نیروی انتظامی ایجاب می کند که در برای دستیابی به اهداف والای خود، رفتار کارکنان خود را به سمت و سویی هدایت کند که ارائه خدمات باکیفیت به جامعه را برای آنها رقم زند. تحقق چنین امری مستلزم این است که در گام اول، سازمان خدمات باکیفیتی را به کارکنان خود ارائه دهد تا کارکنان نیز این رفتار را برای خود الگو قرار دهند. با این حال، بررسی پژوهشهای انجام شده حاکی از فقدان پژوهشی نظام مند در نیروی انتظامی به منظور تایید این نظریه است. به همین منظور، هدف از انجام پژوهش حاضر، بررسی تأثیر کیفیت خدمات ارائه شده به کارکنان بر کیفیت خدمات ارائه شده توسط آنهاست. روش: در این پژوهش به منظور دستیابی به اهداف مطالعه، نمونه ای از کارکنان صف نیروی انتظامی شهرستان بوشهر انتخاب شدند و مورد پیمایش قرار گرفتند. به منظور تحلیل داده های گردآوری شده نیز از روش مدل سازی معادلات ساختاری با رویکرد حداقل مربعات جزیی استفاده شد. یافته ها: یافته های پژوهش حاکی از این است که وجود ارتباطات مناسب میان مدیران و کارکنان، اعتبار آنها در ارائه خدمات به کارکنان، توانایی درک نیازهای کارکنان و در دسترس بودن آنها، به ترتیب بیشترین تأثیر را بر احساس مسئولیت کارکنان دارند. همچنین، احساس مسئولیت کارکنان نیز به میزان بسیار بالایی بر کیفیت خدمات ارائه شده توسط آنها تأثیرگذار است. نتیجه گیری: به عنوان یک نتیجه کلی، می توان بیان کرد که ارائه خدمات باکیفیت به کارکنان، ضمن افزایش مسئولیت پذیری آنها، در ارائه خدمات باکیفیت توسط آنها انعکاس خواهد یافت.

زمینه و هدف: این پژوهش با سؤال از قابلیت تعالیم اسلامی در ارائه راهکارهای اجرایی مرتبط به حوزه مسائل منابع انسانی آغاز شده و با سؤالاتی از چیستی مفاهیم اسلامی منابع انسانی و چگونگی ارتباط آنها با یکدیگر راهبری شده است. هدف این پژوهش، طراحی الگوی راهکارهای مدیریت منابع انسانی در پرتو تعالیم اسلامی با محوریت نهج البلاغه است.روش: پژوهش حاضر توسعه ای - کاربردی بوده و در مسیر استنباط مفاهیم از روش تحلیل محتوا و در استخراج روابط میان مفاهیم و طراحی الگو، از روش مدل سازی ساختاری تفسیری استفاده شده است. در قالب روش مذکور از پانزده نفر خبرگان صاحب نظر در حوزه مدیریت اسلامی منابع انسانی که از طریق روش نمونه گیری نظری انتخاب شده بودند، بهره گرفته شده است.یافته ها: نتیجه این پژوهش که در قامت الگویی متشکل از 9 معیار، در پنج سطحِ شایستگی های درونی؛ شایستگی های تعاملی؛ شایستگی های رفتاری، و تنظیم رابطه شغل و شاغل؛ ارزیابی عملکرد، و مردم داری و مشورت؛ الزامات تنظیم مقررات، گزینش و انتخاب، و جبران خدمات به همراه روابط معیارها ارائه شده است، بینشی منحصر به فرد نسبت به ماهیت دستورالعمل ها و خط مشی های منابع انسانی ارائه می کند. نتایج: بر اساس یافته ها، مهم ترین رهنمود پژوهش حاضر، درونی سازی تعالیم اسلامی در حوزه منابع انسانی است که بر مبنای آن، باید راهکارهای منابع انسانی بر اساس تعالیم اسلامی و شایستگی هایی که متوجه فرد و شایستگی های درونی او است، تنظیم و تدوین شود. در این راهکارها باید پیش از هر چیز، بر خودسازی و تقوای فردی تاکید شود که در نتیجه آن، کژکارکردهایی که کشورهای مسلمان بدان مبتلا هستند، برطرف خواهد شد.

زمینه و هدف: امروزه توجه به موضوع تعهد سازمانی در سازمانها یا هر نهاد دیگری روز به روز در حال افزایش است؛ زیرا پایه و اساس سازمانهای موفق، برخورداری آنها از نیروی انسانی متعهد است. هدف اصلی این پژوهش بررسی تأثیر ابعاد (ویژگی) اصلی شغلی بر میزان تعهد سازمانی کارکنان دفاتر خدمات الکترونیک انتظامی (پلیس +10) شهر ارومیه است.روش: پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش، توصیفی- پیمایشی است. جامعه آماری و نمونه این تحقیق کلیه کارکنان دفاتر خدمات الکترونیک انتظامی (پلیس +10) در شهر ارومیه هستند و حجم نمونه با استفاده از روش سرشماری همه اعضای جامعه آماری (64 نفر) انتخاب شدند. به کمک پرسشنامه های روا و پایا (آلفای کرونباخ، پرسشنامه ویژگی های شغلی برابر 4/87 و برای پرسشنامه تعهد سازمانی برابر 3/81) جمع آوری و به کمک نرم افزار SPSS و با استفاده از آزمون های کولموگروف-اسمیرونوف، ضریب همبستگی پیرسون و فریدمن، تجزیه و تحلیل شده اند.یافته ها: نتایج به دست آمده از تجزیه و تحلیل داده ها حاکی از این است که در بین ابعاد اصلی شغل، اهمیت وظایف، استقلال در کار و وجود بازخور در کار، با تعهد رابطه مستقیم و در حد متوسطی دارند؛ تنوع وظایف و هویت وظایف با تعهد سازمانی کارکنان رابطه ای ندارند. نتیجه گیری: درمی یابیم که ارتقای ابعاد شغلی سبب افزایش توان انگیزشی شغل شده و فرد نسبت به سازمان تعهد پیدا می کند و چنانچه فرد در کارش رشد نداشته و دانش و مهارت کافی برای انجام کار مورد نظر را نداشته باشد، دلزدگی او از کار را در پی دارد و احتمال ترک خدمت افزایش می یابد