مطالعات مدیریت انتظامی (پژوهش های مدیریت انتظامی)

مطالعات مدیریت انتظامی (پژوهش های مدیریت انتظامی)

مطالعات مدیریت انتظامی سال 18 بهار 1402شماره 1 (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

ساخت و اعتباریابی مقیاس قلدری سازمانی در کارکنان ستاد فرماندهی نیروی انتظامی و ارتباط آن با فرسودگی شغلی و رضایت شغلی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: رضایت شغلی فرسودگی شغلی قلدری سازمانی نیروی انتظامی کارکنان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۹ تعداد دانلود : ۱۶۵
زمینه و هدف: قلدری سازمانی یکی از عواملی است که امروزه در سازمان های مختلف مانند نیروی انتظامی مشاهده می شود؛ بنابراین ساخت، اعتباریابی و سنجش ابزارهای مهم درزمینه قلدری سازمانی می تواند کمک کننده باشد؛ از این رو پژوهش حاضر به منظور ساخت و اعتباریابی میزان قلدری سازمانی و ارتباط آن با فرسودگی و رضایت شغلی انجام شد. روش: پژوهش حاضر، توصیفی و از نوع مطالعات همبستگی است. بدین منظور 290 نفر از کارکنان ستاد فرماندهی نیروی انتظامی به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. داده ها از طریق پرسش نامه محقق ساخته قلدری سازمانی با پایایی (79/0)، فرسودگی شغلی (88/0) و رضایت شغلی (77/0) جمع آوری شد. برای تحلیل داده ها از روش تحلیل عاملی، ضریب آلفای کرونباخ و همبستگی پیرسون به کمک نرم افزارهای SPSS و LISREL استفاده شد. یافته ها: تحلیل عاملی اکتشافی نشان داد، مقیاس قلدری سازمانی از دو مؤلفه تشکیل شده و تحلیل عاملی تأییدی این مؤلفه ها را با شاخص های برازش مناسب تأیید کرده است. همچنین نتایج نشان داد، قلدری سازمانی با فرسودگی شغلی (582/0) و رضایت شغلی (601/0-) رابطه معنی داری در سطح 01/0>P داشت. پایایی مقیاس قلدری سازمانی با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ برای قلدری شغلی 80/0، قلدری شخصی 78/0 و برای کل مقیاس 79/0 به دست آمد که همگی رضایت بخش بود. نتیجه گیری: نتایج پژوهش بیانگر این است که مقیاس قلدری سازمانی در جامعه کارکنان ستاد فرماندهی نیروی انتظامی از خصوصیات روان سنجی قابل قبولی برخوردار است و می توان از آن به عنوان ابزاری معتبر در پژوهش های روان شناختی استفاده کرد.
۲.

الگوی پلیس هوشمند در فرماندهی انتظامی جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: پلیس هوشمند کارکنان فرایند فناوری ساختار الگوی پلیس هوشمند

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۷۲ تعداد دانلود : ۱۴۹
زمینه و هدف: فضای مجازی که محصول فناوری اطلاعات است، سبب مهاجرت بخش اعظم جرائم از فضای فیزیکی به فضای مجازی شده است و دامنه و سطح تأثیر جرائم فضای مجازی به مراتب گسترده تر و عمیق تر از جرائم فضای فیزیکی می باشد؛ بنابراین، فرماندهی انتظامی جمهوری اسلامی ایران از سازمان فناوری محور باید به سمت سازمان هوشمند و به عبارتی پلیس هوشمند حرکت کند و بدون وجود الگو و راهبرد مناسب دستیابی به این هدف دشوار است. بر این اساس، هدف تحقیق حاضر، طراحی الگوی پلیس هوشمند در فرماندهی انتظامی جمهوری اسلامی ایران است. روش: این پژوهش از نوع کاربردی و از نظر روش شناسی، پژوهشی کیفی است. جامعه آماری پژوهش، صاحب نظران حوزه فناوری اطلاعات و مدیریت درون و برون سازمانی است که با روش نمونه گیری هدفمند و براساس اصل اشباع نظری، 18 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند و با آن ها مصاحبه نیمه ساختاریافته انجام شد. برای تحلیل داده ها از روش تحلیل محتوا استفاده شد. یافته ها: با پیاده سازی مصاحبه های انجام شده با مشارکت کنندگان در عملیات کدگذاری، محققان به تبیین مفاهیم و مقوله ها پرداختند. با تحلیل محتوای مصاحبه ها، 61 شاخص و 17 مقوله فرعی (مؤلفه) به دست آمد که درنهایت در چهار مقوله اصلی (بُعد) «کارکنان، فرایند، فناوری و ساختار» قرار گرفتند. نتیجه گیری: تحقق پلیس هوشمند در گرو برنامه ریزی راهبردی برای چهار بُعد «کارکنان، فرایند، فناوری، ساختار» و 17 مؤلفه و 61 شاخص است و به کارگیری و هماهنگ سازی ابعاد و مؤلفه ها و شاخص های احصاشده نقش اساسی در تحقق پلیس هوشمند دارند.
۳.

راهبردهای مقابله با بی ثباتی اقتصادی ناشی از فضای مجازی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: بی ثباتی اقتصادی فضای مجازی راهبردهای مقابله پیامدهای انتظامی امنیّتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۲ تعداد دانلود : ۱۱۴
زمینه و هدف: بی ثباتی اقتصادی مهم ترین معضلی محسوب می شود که در کشور وجود دارد و بر امنیّت جامعه تأثیرگذار است و پیامدهای بسیاری را به دنبال دارد. تحقیق حاضر با هدف ارائه راهبردهای مقابله با بی ثباتی اقتصادی ناشی از فضای مجازی انجام شد. روش: این پژوهش در چهارچوب رویکرد کیفی و روش تحقیق داده بنیاد (اشتراوس و کوربین) انجام شد. مشارکت کنندگان در تحقیق که شامل 14 نفر از خبرگان فرماندهی انتظامی، استادان دانشگاه علوم انتظامی امین و پژوهشگاه علوم انتظامی و مطالعات امنیّت اجتماعی و مرکز مطالعات راهبردی فراجا بودند، با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند و تا زمان رسیدن به اشباع نظری، با انجام مصاحبه در پژوهش مشارکت کردند. ابزار مورد استفاده مصاحبه نیمه ساختاریافته بود. یافته: یافته ها نشان داد فقدان مفاد قانونی مناسب، تعدد در قوانین موجود، وجود نواقص و ابهامات در قوانین موجود، فقدان و کاستی های نظارتی، ضعف مدیریت، تحریم و نفوذ بازارهای مالی به عنوان عوامل علّی؛ غرب زدگی، ناامنی مالی، بالا بودن قیمت های داخلی، فقر و بیکاری، مشکلات صادراتی و به صرفه بودن واردات، بی ثباتی سیاست های مالی، تنوع رسانه ای و رشد روزافزون کاربران، پنهان نمایی متخلفین، فقدان سواد رسانه ای و فرصت سازی مجازی به عنوان عوامل زمینه ای و درنهایت، جذابیت چندوجهی فضای مجازی، فقدان تخصص و ضعف در مقابله با متخلفین مجازی به عنوان عوامل مداخله گر تأثیر بسزایی در بی ثباتی اقتصادی دارند. نتیجه گیری: پیامدهای انتظامی امنیّتی معطوف به شکل گیری تجمعات، احتکار و کم فروشی، بهره برداری از موقعیت های آشفته، کاهش اِشراف دستگاه های مجری، تغییر در میزان احساس امنیّت، تأثیر منفی بر تولید داخل، رشد جرائم نوپدید و تغییر سبک های زندگی بود و راهبردهای مواجهه با پیامدها در قالب استراتژی های کنترل و نظارت بر فضای مجازی و مقابله با پیامدهای ناشی از استفاده ناصحیح از فضای مجازی می توانند مطرح شوند.
۴.

سبک رهبری مجاهدانه: کاوشی بر بیانات مقام معظم رهبری و ارائه راهبردهایی به منظور نیل به سبک رهبری مطلوب معظم له(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سبک رهبری مجاهدانه مدیریت جهادی مدیریت انقلابی رهبری مجاهدانه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۶ تعداد دانلود : ۱۵۰
زمینه و هدف: طی یک دهه اخیر، مطالعات متعددی در حوزه مدیریت جهادی صورت گرفته که بیشتر آن ها رویکردی توصیفی به مفهوم مدیریت جهادی داشته اند و در هیچ کدام از آن ها، به سبک رهبری متناسب با آن توجه نشده است. هدف از انجام این پژوهش، ارائه سبک رهبری مجاهدانه و راهبردهایی برای رسیدن به سبک مطلوب است. روش: رویکرد پژوهش کیفی است و از روش شناسی تحلیل محتوا استفاده شده است. ابزار گردآوری داده ها، مطالعه اسناد موجود در بیانات مقام معظم رهبری درزمینه مدیریت جهادی و انقلابی گری بوده است. نحوه تجزیه وتحلیل داده ها، به صورت تحلیل محتوای عرفی بوده است. برای انتخاب و رد مقوله ها از روش حد آستانه استفاده شده است. یافته ها: یافته های پژوهش نشان می دهد که سبک رهبری مطلوب مقام معظم رهبری بر پایه دو عنصر «نظم مداری» و «مشارکت پذیری» قرار دارد. در صورت عدم تحقق سبک رهبری مطلوب (مجاهدانه)، چهار سبک رهبری «جاهلانه، ارتش مآبانه، رخوت گرایانه و مشارکت گرایانه» از منظر پژوهشگران به وجود می آید. چهار راهبرد شالوده شکن، چندصدا، ایثارگر و کل نگر از منظر پژوهشگران برای رسیدن به سبک مطلوبِ رهبری معظم له توصیه می شود. نتیجه گیری: اولین اقدام برای دستیابی به سبک رهبری مجاهدانه، شناخت کارگزاران دولتی و فرماندهان نظامی از وضع موجود خود است. همکاران، بالادستان و زیردستان منابع ارزشمندی برای شناخت وضع موجود هستند. از منظر سازمانی، واحد منابع انسانی در سازمان های دولتی و نظامی و از دریچه ای کلان تر سازمان اداری و استخدامی کشور و نیز معاونت عطف ستاد کل نیروهای مسلح می تواند با اتخاذ سیاست هایی سبک مدیریت مجاهدانه را در سازمان ها تحقق و تداوم بخشند.
۵.

مقایسه اثربخشی آموزش تاب آوری روان شناختی و مثبت اندیشی بر بهزیستی روان شناختی و سازگاری دانشجویان دانشگاه امام علی (ع)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تاب آوری روان شناختی مثبت اندیشی بهزیستی روان شناختی سازگاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۱ تعداد دانلود : ۱۱۵
زمینه و هدف: مشاغل نظامی و انتظامی دارای تنیدگی بالا و پیچیدگی های خاصی هستند که در سرتاسر دنیا توأم با ناسازگاری، مخاطرات جسمانی، دوری از خانواده و زندگی در شرایط سخت است؛ بنابراین افراد مشاغل پرخطر مانند ارتش و پلیس، بیشتر در معرض ابتلا به بیماری های روان شناختی قرار دارند. پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثربخشی آموزش تاب آوری روان شناختی و مثبت اندیشی بر بهزیستی روان شناختی و سازگاری دانشجویان دانشگاه امام علی (ع) انجام شد. روش: این پژوهش ازنظر هدف، کاربردی و ازلحاظ روش، آزمایشی با پیش آزمون پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل دانشجویان سال اوّل دانشگاه بود. نمونه آماری شامل 21 نفر برای هر یک از گروه های آزمایشی و 20 نفر برای گروه کنترل که به روش تصادفی انتخاب و در گروه ها جایگزین شدند. ابزار گردآوری داده ها شامل پرسش نامه های 84 سؤالی بهزیستی روان شناختی ریف و 160 سؤالی سازگاری بل بود. داده ها با استفاده از روش آماری تحلیل کوواریانس چند متغیره تجزیه وتحلیل شدند. یافته ها: نتایج نشان داد که هم آموزش تاب آوری روان شناختی و هم آموزش مثبت اندیشی موجب بهبود بهزیستی روان شناختی و سازگاری در سطح 01/0P< شده و در مقایسه بین دو نوع مداخله نیز آموزش مهارت تاب آوری روان شناختی مؤثرتر بود. در پیگیری سه ماهه نیز نتایج تکرار شد. نتیجه گیری: دانشجویان دانشگاه امام علی (ع) در آینده نزدیک به عنوان فرماندهان و رؤسای سازمان ارتش انجام وظیفه خواهند نمود. با توجه به نقش کلیدی نیروی انسانی در سازمان های نظامی و انتظامی و ضرورت برخورداری این کارکنان از سلامت روان بالا، بدیهی است که معاونت آموزش آن دانشگاه می تواند از طریق برنامه ریزی دقیق جهت انجام آموزش های تاب آوری روان شناختی و مثبت اندیشی، در بهبود بهزیستی روان شناختی و سازگاری این دانشجویان نقش آفرینی نماید.
۶.

تحلیل جرم شناختی علل وقوع ضرب وجرح در انجام وظایف قانونی ضابطین عام دادگستری و راهکارهای پیشگیری از آن در شهر اهواز(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ضابطین عام دادگستری ضرب وجرح علت شناختی پیشگیری وظایف قانونی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۵
زمینه و هدف: ازآنجا که ضابطین عام قضایی نمادی از حاکمیت محسوب می شوند، رفتار مجرمانه آن ها در راستای انجام وظایف ضابطیت به نحوی اثربخش و فراگیر است که می تواند حقوق طرفین پرونده و حقوق جامعه را تضییع کند و موجب سلب اعتماد شهروندان و جامعه به نظام قضایی حاکم گردد. هدف از انجام این پژوهش، شناخت علل وقوع ضرب وجرح در انجام وظایف قانونی پلیس و ارائه راهکارهای پیشگیرانه است. روش: این تحقیق از نظر هدف کاربردی از نوع پیمایشی است. جامعه آماری آن شامل ضابطین عام دادگستری اهواز بود که تعداد 360 نفر از ضابطینی که در ادوار گذشته مرتکب جرم در راستای وظایف ضابطیت شده اند، به صورت تصادفی به عنوان حجم نمونه گزینش شد و از طریق پرسش نامه محقق ساخته در بحث علت شناختی جرائم و راهکارهای پیشگیرانه مورد تحقیق قرار گرفتند. برای تجزیه وتحلیل داده ها از نرم افزار Spss26 و آزمون های آنالیز واریانس استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان می دهد، در بحث وقوع جرم ضرب وجرح مأموران، عواملی از قبیل برخورد ناشایست برخی از شهروندان یا متهمین با مأمورین و تحریک آن ها، کمبود امکانات و تجهیزات پیشرفته در راستای کشف جرائم، نوع مأموریت های محوله، لزوم توجه بیشتر به شأن و منزلت پلیس؛ همچنین در زمینه پیشگیری از این جرم، عواملی مانند استفاده از روان شناس در کنار کارکنان، استفاده از کارکنان باتجربه در مناطقی که دارای فقر فرهنگی هستند و بهبود روش ها در جهت کاهش تماس و ارتباط مردم با یگان های انتظامی بیشترین تأثیرگذاری را دارند. نتیجه گیری: با عنایت به نتایج تحقیق، راهکارهایی ازجمله شناسایی کارکنان صحیح العمل و به کار گرفتن آن ها در مشاغل ارتباطی با مردم، رسیدگی سریع و قاطع قضایی و انضباطی به پرونده های کارکنان و حضور مبادی نظارتی در کنار کارکنان در مأموریت ها ارائه شد.
۷.

الگوی ارتقای امنیّت داخلی با تأکید بر انتظام بخشی و مقابله با جرایم سازمان یافته مواد مخدر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: الگو امنیت داخلی انتظام بخشی جرایم سازمان یافته مواد مخدر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۰ تعداد دانلود : ۱۱۵
زمینه و هدف : مبارزه هدفمند با مواد مخدر و جرایم سازمان یافته مواد مخدر در عرصه های درونی کشور و محیط امنیّت داخلی، نیازمند شناسایی الگویی در این حوزه است تا ضمن ارتقای امنیّت داخلی در حوزه انتظام بخشی، سیاست گذاری های مناسبی نیز اتخاذ و به مرحله پیاده سازی گذارده شود. روش : پژوهش حاضر با رویکرد کیفی و با به کارگیری روش تحلیل مضمون انجام شد. مشارکت کنندگان شامل دوازده نفر از خبرگان  مدیران حوزه های ماموریتی، انتظامی و دانشگاهی (سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، فرماندهی انتظامی کل کشور، استادان دانشگاه عالی دفاع ملی دارای سال ها تجربه در حوزه های سیاست گذاری و انتظام بخشی) بودند که با استفاده از روش نمونه گیری گلوله برفی انتخاب شدند. به منظور تحلیل داده های از نرم افزار MAXQDA استفاده شد. یافته ها : ابعاد مؤثر در امنیّت داخلی در حوزه جرایم سازمان یافته مواد مخدری، در قالب سه بُعد «1- همکاری های بین بخشی در حوزه های استقرار امنیّت داخلی، 2- تعامل و همکاری در خصوص انتظام بخشی در حوزه های مأموریتی و 3- تبادل اطلاعات در خصوص اقدامات مجرمانه جرایم باندی و سازمان یافته مواد مخدری» و نیز هفت مؤلفه مطرح می شوند. نتیجه گیری : نتایج نهایی تحقیق حاضر منجر به شناسایی و احصای عوامل مؤثر بر امنیّت داخلی با تأکید بر انتظام بخشی در حوزه مقابله با جرایم سازمان یافته مواد مخدری شد که توجه به این مضامین در زمینه وضع قوانین مقابله ای و همکاری های مؤثر در خصوص انتظام بخشی در حوزه مقابله با جرایم سازمان یافته مواد مخدری موثر می باشد.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۶۹