درخت حوزه‌های تخصصی

علوم سیاسی

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
آثار و زندگینامه اندیشمندان سیاسی آثار و زندگینامه بزرگان روابط بین الملل اصول روابط بین الملل اقتصاد سیاسی بین الملل امنیت ملی و بین المللی اندیشه سیاسی تاریخ تحولات سیاسی اجتماعی ایران تاریخ روابط بین الملل توسعه و مسایل سیاسی اجتماعی مربوط به شمال و جنوب جامعه شناسی سیاسی جهانی شدن روابط خارجی ایران روانشناسی سیاسی روش شناسی سازمان های بین المللی سیاست خارجی (مبانی و مفاهیم نظری) سیاست خارجی ایران سیاستگذاری عمومی فرهنگ و سیاست مبانی علم سیاست مسایل ایران مطالعات منطقه ای نظریه های روابط بین الملل نقد و بررسی کتاب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین
فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲٬۳۴۱ تا ۲٬۳۶۰ مورد از کل ۳۰٬۰۰۹ مورد.
۲۳۴۱.

آسیب شناسی کارگزاران در تحقق دولت اسلامی در روند شکل گیری تمدن نوین اسلامی از دیدگاه آیت الله خامنه ای(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات بنیادین تمدن نوین اسلامی دوره ۴ پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۸) 85 - 110

کلید واژه ها: دولت اسلامی تمدن نوین اسلامی آیت الله خامنه ای آسیب های فردی آسیب های مدیریتی آسیب های سیاسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۰ تعداد دانلود : ۱۴۴
با توجه به اهمیت تحقق دولت اسلامی در فرایند شکل گیری تمدن نوین اسلامی و اهمیت و جایگاه کارگزاران در این فرایند ازیک طرف و از طرف دیگر، اهمیت آسیب شناسی و بررسی موانع و چالش های موجود در این مسیر، پژوهش حاضر به منظور آسیب شناسی کارگزاران در تحقق دولت اسلامی در روند شکل گیری تمدن نوین اسلامی از دیدگاه آیت الله خامنه ای طراحی و اجرا گردید. پژوهش حاضر از نظر هدف، مطالعه ای کیفی است که در دسته ی پژوهش های کاربردی قرار می گیرد که با استفاده از روش تحلیل مضمون، بیانات آیت الله خامنه ای، طراحی و اجرا گردیده است. نتایج حاصل از تحلیل داده های گردآوری شده در این مطالعه، نشان می دهد که آسیب های کارگزاران در تحقق دولت اسلامی در روند شکل گیری تمدن نوین اسلامی از دیدگاه آیت الله خامنه ای می تواند در سه دسته آسیب اصلی یعنی آسیب های فردی (شامل 9 آسیب)؛ آسیب های مدیریتی (شامل 17 آسیب) و آسیب های سیاسی (شامل 7 آسیب) موردبررسی و تحلیل قرار گیرند.      
۲۳۴۳.

بررسی تحول مفهومی امت در اندیشه سلفیه جهادی به نوسلفیه تکفیری و تأثیر آن بر خاورمیانه عربی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سیاست خارجی سال ۳۵ بهار ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۱۳۷) 33 - 52

کلید واژه ها: امت اسلام تکفیر اسلام جهادی نوسلفیه خاورمیانه عربی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۳ تعداد دانلود : ۴۲
این پژوهش که از حیث روش توصیفی تحلیلی و از حیث محتوی بنیادی /نظری و از حیث نتیجه گیری کاربردی است؛ تلاش دارد ضمن بررسی مفهومی "امت " نشان دهد که این مفهوم در دهه های آخر قرن بیستم و دو دهه آغازین قرن بیستم و یکم در عصر جهانی شدن (جهانی سازی) در نزد سلفیه جهادی همچون القاعده به نوسلفیه تکفیری همچون داعش؛ چه تحولی را پشت سرنهاده و همچنین این تحول چه آثار و پیامدهایی در خاورمیانه عربی (با تکیه بر عراق و سوریه) برجای گذاشته است؟ نتایج حاصل از این پژوهش نشان می دهد که رابطه معناداری میان مفهوم امت و دامنه تکفیر وجود دارد. قرائت رادیکال و محدود از امت در اندیشه نوسلفیه تکفیری همچون داعش با نقد شیوه مبارزه (منهج) و با استفاده از (تکفیر) زمینه های تحریک به انشقاق و تجزیه در دنیای اسلام (فتنه) با تشدید خشونت در خاورمیانه عربی؛ خاصه در دو کشور عراق و سوریه؛ تحقق امت جهانی اسلام را با مشکلات جدی مواجه نموده است. از کاستی های این پژوهش اتکای غالب به منابع و داده های مجلات و مراکز مطالعاتی غربی؛ و اهمیت آن به آثار تحول مفهوم امت؛ و قرائت حداقلی رادیکال از امت در نزد جریان تکفیری؛ و موانع تحقق امت جهانی اسلام بازمی گردد.
۲۳۴۴.

قدرت ژئواکونومیک راه ابریشم نوین: سرمایه گذاری در کمربند و جاده و چرخش در موازنه قوای جهانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سیاست خارجی سال ۳۵ بهار ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۱۳۷) 53 - 82

کلید واژه ها: راه ابریشم نوین ژئواکونومیک کمربند و جاده دیپلماسی دام بدهی سند چشم انداز و اقدامات

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۷ تعداد دانلود : ۹۳
کلان پروژه راه ابریشم نوین - راهی که از آن با عنوان "یک کمربند، یک جاده" و "ابتکار کمربند و جاده" یاد می شود- ظاهرا دربردارنده دسته گسترده ای از پروژه های انرژی و ترابری و ارتباطات به همراه مسیرهای ترانزیتی، لوله های نفت و گاز، بنادر، فرودگاه ها، خطوط راه آهن با سرمایه چینی به ارزشی بیش از یک تریلیون دلار است. با وجود اهمیت روزافزون این کلان پروژه، نوشته های اندکی به زبان فارسی درباره شیوه، دامنه و گستره سرمایه گذاری در مسیر کمربند و جاده یافت. از این رو، نوشته پیشِ رو به تبیین شیوه سرمایه گذاری در این کلان پروژه می پردازد. "سرمایه گذاری در مسیر کمربند و جاده چگونه و با چه سازوکاری به شکل دادن قدرت ژئواکونومیک چین می انجامد؟" این پرسش بنیادین و محوری نوشته پیش روست که خوانشی تحلیلی از مکانیسم سرمایه گذاری در کلان پروژه راه ابریشم نوین و اعمال قدرت ژئواکونومیک این کشور را نمایان می سازد. برغم اهمیت رقابت ژئوپلیتیک چین با آمریکا، نوشته از این فاکتورچشم پوشی کرده و در عوض، با ذکر جزییات این سرمایه گذاری سویه های ژئواکونومیک این کلان پروژه را بیان می کند. همچنین، مشکلات درونی پیش روی آن، همچو مسئله دیپلماسی دام بدهی، نیز مورد بررسی قرار خواهند گرفت. نوشته نشان می دهد که شیوه سرمایه گذاری این کلان استراتژی چگونه بر نظم جهانی پیش رو تاثیر می گذارد. در پایان نیز نوشته نشان می دهد که چگونه توان ژئواکونومیک راه ابریشم نوین قابلیت ترجمه به توان ژئوپلیتیک داشته و  سویه ژئواستراتژیک آن را برملا می سازد.
۲۳۴۵.

جنبش های اجتماعی نوین: مطالعه موردی جنبش های زیست محیطی نوظهور(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سیاست خارجی سال ۳۵ زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴ (پیاپی ۱۴۰) 125 - 154

کلید واژه ها: جنبش های اجتماعی نوین جنبش های زیست محیطی نوظهور نیروهای اجتماعی شیوه های اقدام ماهیت سیاسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۲ تعداد دانلود : ۷۲
جنبش های زیست محیطی نوظهور به منظور مقابله با تهدیدات ناشی از تخریب محیط زیست و حفاظت و حمایت از محیط زیست در اواخر دهه 1960 به وجود آمدند. نوشتار حاضر تلاش می کند تا به این پرسش پاسخ دهد که جنبش های زیست محیطی نوظهور چگونه در قالب جنبش های اجتماعی نوین قابل تحلیل هستند؟ و چه افزوده هایی بر جنبش های اجتماعی نوین داشه اند؟ بنابراین، مقاله با روش کیفی تفسیری، و بکارگیری شیوه مطالعات موردی، چیستی و چرایی جنبش های زیست محیطی نوظهور را مورد بررسی قرار می دهد. یافته های تحقیق نشان می دهند که جنبش های زیست محیطی نوظهور به منظور رویارویی با بحران های موجود، در ابتدا با افزایش آگاهی ها و مطالبات عمومی، زمینه را برای ایجاد سازمان ها و گروه های طرفدار محیط زیست فراهم نمودند و سپس با ورود به عرصه سیاست در دهه 1970، با استفاده از ابزارها و شیوه های نوین، به صورتی مسالمت آمیز به بیان خواسته ها و اعتراض های خود پرداخته اند تا از این طریق، ضمن وادار کردن حکومت ها به پاسخگویی، بتوانند در قالب گروه های ذینفوذ و احزاب سیاسی، در حوزه سیاست عمومی تأثیرگذار باشند. همچنین، در دهه 1980، زمینه برای حضور و نقش آفرینی سازمان های مردم نهاد زیست محیطی در عرصه جهانی فراهم شد و بدین طریق، نقش و اختیار دولت ها به عنوان تنها بازیگران اصلی در عرصه بین الملل، مورد تردید قرار گرفت. در نتیجه، حجم وگستره قدرت اجتماعی و تاثیرگذاری سیاسی جنبش های زیست محیطی نوظهور، باعث بازپروری و غنی سازی جنبش های نوین اجتماعی شده است؛ به گونه ای که امروزه می توان آنها را بعنوان نیروهای اجتماعی قدرتمند و بازیگرانی تاثیرگذار، در عرصه جامعه شناسی سیاسی مورد شناسایی و تحلیل قرار داد.
۲۳۴۶.

نقش قواعد تقنینی مناطق آزاد ایران در تجارت بین المللی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های روابط بین الملل دوره یازدهم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۳ (پیاپی ۴۲) 311 - 336

کلید واژه ها: مناطق آزاد تجاری سرمایه گذاری بین المللی نظام حقوقی ایران بازرگانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲ تعداد دانلود : ۱۱
تجارت بین المللی یا باز بودن اقتصاد، این امکان را فراهم می سازد تا از طریق دسترسی به بازارهای خارجی، بهره وری عوامل تولید و به تبع آن نرخ رشد اقتصادی را تحت تاثیر قرار داد. با توجه به اینکه مناطق آزاد تجاری و ویژه اقتصادی در دنیا عمدتاً با هدف توسعه صادرات و جذب سرمایه های خارجی شکل گرفته اند؛ در ایران نیز یکی از اصلی ترین و مهمترین اهداف مدنظر در ایجاد مناطق آزاد بهره بردن از مزایای تجارت بین المللی بوده است. بر همین مبنا تلاش قانونگذار بر این بوده تا روند تجارت بین المللی در مناطق آزاد تسهیل گردد. در این مقاله که با هدف تبیین و تشریح تقنینی نقش مناطق آزاد ایران در بازرگانی بین المللی و به روش توصیفی- تحلیلی و با بهره گیری از منابع و متون کتابخانه ای به انجام رسیده این نتایج حاصل گردید که علیرغم برخی مشکلات ساختاری و تقنینی و ضعف در حمایت های لازم از سرمایه گذاری خارجی در مناطق آزاد و نیز برخی عوامل اثرگذار دیگر نظیر تحریم های بین المللی و.. با اینحال مقررات حمایتی و تضمینی متناسبی در این راستا منطبق با وضعیت مناطق آزاد جاری می باشد که البته ضرورت اصلاح برخی از این قوانین مشهود است چرا که نیل به هدف توسعه و عمران منطقه ای از طریق گسترش صادرات و رشد سرمایه گذاری خارجی مستلزم معافیت های هدفمند گمرکی و مالیاتی برای مطلق کالاها و خدمات، باید به عرصه تولید و صنعت اختصاص یابد تا مقررات گذاری در این مناطق صحیح و کارا باشد. روش تحقیق در این مقاله نیز، توصیفی تبیینی است.
۲۳۴۷.

شناساییِ الگویِ مطلوبِ تعاملِ شهرداری و مساجد(مطالعه موردی: شهر مشهد)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات راهبردی بسیج سال بیست و چهارم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۹۳ 76 - 105

کلید واژه ها: مسجد شهرداری الگوی تعامل کارکرد های مساجد مسائل و مشکلات مساجد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۷ تعداد دانلود : ۹۶
سوال اصلی(یا هدف اصلی): این پژوهش در راستای پاسخگویی به این سوال است که الگوی مطلوب تعامل شهرداری و مساجد شهر مشهد چیست و برای رسیدن به بهترین الگو، رعایت چه اصولی لازم و ضروری است. روش پژوهش: این پژوهش با روش کیفی و مصاحبه عمیق با 15 کارشناس و مطلع کلیدی در شهرداری مشهد، انجام شده است. یافته ها: یافته های تحقیق نشان داد که از نظر خبرگان دو مسأله اساسی در این زمینه وجود دارد، نخست مدیریت منسجم و یکپارچه شهرداری در مواجهه با مساجد و سپس تأمین استقلال اقتصادی مساجد در هزینه های امور جاری. تلاش برای حل این دو مسأله از طریق طراحی یک شورای اداری با شرح وظایف مشخص و تلاش در راستای استقلال اقتصادی و تلاش برای حفظ مردمی بودن مسجد الگوی مطلوب برای این سازمان خواهد بود. اجرای این الگو باید به نحوی باشد که مساجد را به سوی استقلال اقتصادی در هزینه های اولیه خود هدایت کند تا از نقش شهرداری به مثابه ی متولی مساجد کاهش داده، زمینه ی لازم را برای احیای کارکردهای مردمی مساجد فراهم کند.
۲۳۴۸.

استعمار فرهنگی ایالات متحده آمریکا در عراق (مطالعه موردی صفحات فیسبوک آمریکایی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات قدرت نرم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۲۷ 243-170

کلید واژه ها: سلطه امپریالیسم هژمونی استثمار نهادهای حمایتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۱ تعداد دانلود : ۱۲۶
استعمار برای پیشبرد اهداف سیاسی و اقتصادی خود تنها از طریق سلطه قهری عمل نمی کند، بلکه شیوه های فکری و فرهنگی را نیز در پیش می گیرد تا سلطه خود را به سلطه ای هژمونیک بدل کند؛ یعنی با تولید معنا مناسبات قدرت را طبیعی و عقلانی نشان داده و از این راه مناسبات مذکور را تثبیت می کند. مسأله اصلی در این مقاله، چگونگی استعمار فرهنگی عراق توسط آمریکا می باشد و پاسخگویی به این سوال که رسانه های آمریکایی با بهره گیری از چه مفاهیمی، این موضوع را عمق بخشیده و سلطه خود در عراق را به سلطه ای هژمونیک مبدل می نمایند. در این مقاله با استفاده از روش تحقیق نشانه شناسی و تحلیل محتوای کیفی، بخش های اصلی چهار صفحه فیسبوک آمریکایی (سفارت آمریکا در بغداد، آژانس توسعه بین المللی آمریکا، کمپین رسانه ای رادیو سوا و برنامه تبادل رهبران جوان عراقی) که برای مخاطبان عراقی دایر شده اند، مورد مطالعه قرار گرفت. در ادامه نشان داده شد آمریکا در این صفحات با استفاده از بازنمایی مفاهیمی مانند: تقویت حوزه عمومی، ایجاد دموکراسی، تقویت نقش زنان، توجه به اقلیتها و موضوعاتی از این دست برای مخاطبان عراقی، استعمار خود را در این کشور بازتولید کرده و به اِعمال سلطه فرهنگی در فضای جامعه عراقی، می پردازد.
۲۳۴۹.

تصوف به مثابه روش تفکر و یا زیست اجتماعی؛ بررسی تأثیر گسترش فقه صوفیانه در دوران پیشا مشروطه بر بقا و رواج خرافه در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه علوم سیاسی سال شانزدهم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۳ (پیاپی ۶۳) 31 - 60

کلید واژه ها: خرافه عقلانیت فقه حدیث گرا تصوف مشروطه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰۴ تعداد دانلود : ۱۹۰
خرافه دستاورد جامعه ایست که از عقلانیت روی گردانده است. اینکه چرا جامعه ای دینی چون ایران قاجاری به ویژه در دوران پیشا مشروطه در دام خرافه افتاده، پرسشی است که مقاله حاضر در پی آن است. پاسخ ارائه شده متاثر از ادغام ناخوشایند دو جریان فکری متفاوت است: جریان فقه حدیث گرا و جریان تصوف. به صورت کلی نمی توان هیچیک از این دو را مستقلا و اجبارا عامل رواج خرافه دانست، اما حسب شرایط اجتماعی ایران و همچنین به دلیل نزدیکی مبانی معرفتی این دو جریان، تخفیف جایگاه عقلانیت، این امتزاج صورت و با ارائه گونه ای از روش تفکر و زیست اجتماعی، فقه حدیث محور صوفیانه، فضا را برای فقه پویا، اصولی و عقل محور به تنگنا می برد. فقهِ حدیث محورِ صوفیانه دارای سرریز خرافه در جامعه است؛ چون علم در این جریان تقلیل می یابد، لذا دین توانایی اصلاحی خود را از دست داده و در نبود پاسخهای عقلانی به مشکلات جدید، خرافه تنها پناه جامعه می گردد. پژوهش پیش رو در چارچوب جامعه شناسی تاریخی و با بهره مندی از روش تحلیل اسنادی، مرور آثار و اسناد مختلف جریانهای فکری عهد قاجار، در پی تشریح این موضوع است.
۲۳۵۰.

Russia and Hamas after 2006: Realities of a Questionable Relationship(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: World Sociopolitical Studies, Volume ۵, Issue ۱, Winter ۲۰۲۱ 193 - 223

کلید واژه ها: Hamas Israel Middle East Palestine Russia

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۵ تعداد دانلود : ۱۱۵
This article aims at examining Russia's relations with the Islamic Resistance Movement (Hamas) and Moscow's motives and goals for the establishment and enhancement of those ties. We explore Russia's worldview to position the Middle East and Hamas in a pre-established frame, subsequently examining the reasons behind the development of these relationships. This article sets out to answer a two-fold question: What has been Russia's aim of receiving Hamas leaders and establishing high-level relations with this movement since 2006, and what components have influenced these interactions at international and regional levels? The paper argues that Russia considers its relations with Muslim nations and movements not only a foreign policy principle but also a domestic issue. Hence, it seeks to take advantage of the U.S. retrenchment from the region to expand its influence, play a mediatory role in the Palestinian-Israeli conflict, and elevate its reputation among Muslims inside and outside the country. Recognizing Hamas' position, Russia resolved to develop its ties with Hamas' leaders, started negotiating with all the parties in the Palestinian national reconciliation process, and provided political, economic, cultural, financial, and security support to eventually affect Hamas' stance vis-à-vis Israel.
۲۳۵۱.

تاریخ نگاری مارکسیستی و ماهیت جامعه و دولت در ایران سنتی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سیاست دوره ۵۱ زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴ 1091 - 1063

کلید واژه ها: مارکسیسم ماتریالیسم تاریخی شیوه تولید فئودالیسم ایرانی جنبش اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۸ تعداد دانلود : ۲۳۰
رویکرد ارتدکس مارکسیستی از اصلی ترین چشم اندازها در روایت تاریخ ایران از زاویه علوم اجتماعی جدید بوده است. هدف اصلی این مقاله ارائه گزارشی انتقادی از این سنت تاریخ نگاری و شناسایی تحلیل آن از ماهیت دولت و جامعه ایرانی است. پرسش های اصلی مقاله عبارت اند از: 1. مشخصه های اصلی درک مارکسیستی از تاریخ ایران کدام اند؟ 2. برداشت پژوهشگران مارکسیست از ویژگی های جامعه و دولت در فئودالیسم ایرانی چیست؟  3.  ظرفیت ها و کاستی های این الگو برای تحلیل تاریخ ایران کدام اند؟ بر پایه این برداشت ایران مانند همه جوامع شیوه های تولید اشتراکی، برده داری، فئودالیسم و سرمایه داری را تجربه کرده، اما در هر دوره ویژگی های عمومی شیوه های تولید با ویژگی های خاص جامعه ایرانی ترکیب شده و گونه ایرانی این صورت بندی ها شکل گرفته است. با استفاده از داده های کیفی گردآوری شده از اسناد و منابع موجود، در این پژوهش  افزون بر ارائه گزارشی تحلیلی از شکل گیری، و فراز و فرود این رهیافت در مراحل تاریخی تلاش می شود تا با تمرکز بر مقطع «فئودالی»، ویژگی های «فئودالیسم ایرانی» شناسایی شود. محوریت اقتصاد کشاورزی معیشتی، سیطره مناسبات مبتنی بر بهره کشی فئودالی، تنوع اشکال مالکیت زمین، وجود ساخت طبقاتی مشخص، تلقی دولت به عنوان ابزار طبقه فئودال، چرخه تقویت مالکیت دولتی بر زمین در ابتدای تأسیس دولت و تجزیه آن در اثر واگذاری اقطاع، الگوی غیرمتمرکز اداره امپراتوری، آونگ تکرارشونده تمرکزگرایی-تجزیه طلبی فئودالی، تلقی وضعیت ملوک الطوایفی به عنوان فئودالیسم تکامل یافته و تلقی جنبش های اجتماعی به عنوان ستیزه های طبقاتی، از جمله ویژگی های مورد تأکید این تحلیل از تاریخ پیشامدرن ایران است. در این مقاله ضمن تأکید بر نارسایی های بنیادین این سبک تاریخ نگاری، نتیجه گیری شده است که برخی درون مایه های آن می تواند مورد توجهی دوباره قرار گیرد.
۲۳۵۲.

شکل گیری دولت قانون مدار اسلامی؛ چالش ها و فرصت ها در روند تحقق الگوی تمدن نوین اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات بنیادین تمدن نوین اسلامی دوره ۴ پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۸) 191 - 216

کلید واژه ها: دولت اسلامی تمدن نوین اسلامی دولت سازی حکومت قانون فقه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۸ تعداد دانلود : ۱۱۲
بر اساس دیدگاه آیت الله خامنه ای، ایجاد دولت اسلامی، سومین مرحله در تحقق تمدن نوین اسلامی است که قانون مداری ازجمله ویژگی های آن می باشد. نقش قانون و قانون مداری در تولد و اعتلای تمدن، بسیار برجسته است. قانون همچون خون در رگ های جامعه بوده و استحکام و ماندگاری تمدن در گرو قانون مطلوب و وفاداری زمامداران و آحاد جامعه به آن است. به همین دلیل در مقاله ی پیشرو، با بهره گیری از روش توصیفی-تحلیلی به دنبال پاسخ یابی به این سؤال هستیم که چالش ها و فرصت ها در روند شکل گیری دولت قانون مدار اسلامی به عنوان سومین مرحله از الگوی تمدن نوین اسلامی کدامند؟ یافته های پژوهش گویای آن است که ظرفیت های موجود در دین اسلام و به خصوص فقه شیعه، به عنوان فرصت در پیش برد روند تشکیل دولت قانون مدار اسلامی و تعارض های ذاتی و مبنایی میان قانون در معنای مدرن آن با شریعت و ابهام در مناسبات میان فتوا و قانون ازجمله چالش های پیشرو است.        
۲۳۵۳.

گوادر یا چابهار؛ بررسی راهبردهای قدرت های منطقه ای و فرامنطقه ای

نویسنده:
منبع: سیاست و روابط بین الملل سال پنجم بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۹) 161 - 183

کلید واژه ها: ابتکار یک کمربند یک جاده کریدور اقتصادی چین - پاکستان رقابت تئوری همگرایی همکاری ایران و چین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۴ تعداد دانلود : ۱۱۵
کریدور اقتصادی چین-پاکستان از مهمترین مولفه های ابتکار یک کمربند-یک جاده به حساب می آید. پژوهش حاضر با طرح این پرسش که راهبردهای بازیگران منطقه ای و فرامنطقه ای در قبال کریدور چین-پاکستان چیست، تلاش کرده تا با تکیه بر با تکیه بر نظریه بازی ها و روش پژوهش توصیفی-تحلیلی، به آن پاسخ بدهد. در پاسخ به سوال فوق، فرضیه پژوهش این است که آمریکا با همراهی کشورهای هند و پاکستان بازی منطقه ای را آغاز کرده که طی آن با حضور ایران در پیمان سه جانبه هند، ایران و افغانستان و همچنین حضور چین در کریدور سی پک ، فرصت شکل گیری همکاری سودمند تهران و پکن در راستای توسعه بندر چابهار از آنها گرفته شد. روش گرداوری داده های پژوهش نیز از طریق مطالعات کتابخانه ای انجام گرفته است . یافته های پژوهش نشان می دهند که آمریکا با همراهی کشورهای هند و پاکستان، بازی در منطقه شکل گرفته که خروجی آن ایجاد شکاف میان دو کشور ایران و چین در راستای عدم توسعه مسیرهای ترانزیتی دو طرف در بندر چابهار است. بدین منظور، ایالات متحده آمریکا بازیگردان اصلی دو اتحاد منطقه ای در جنوب و غرب آسیا شد. از یک طرف با چراغ سبز آمریکا، پاکستان اجازه همراهی با چین در کریدور مذکور را پیدا کرد. از طرف دیگر به منظور اطمینان از عدم تمایل ایران برای حضور چین در بندر چابهار، هندوستان به عنوان شریک راهبردی آمریکا، وارد پیمان سه جانبه هند-ایران-افغانستان به منظور توسعه بندر چابهار شد. در چنین شرایطی برمبنای مدل معمای زندانی در نظریه بازی ها بهترین گزینه پیش روی ایران و چین همکاری با یکدیگر در مسیر توسعه بندر چابهار ایران است
۲۳۵۴.

طراحی مدل جامع حکومت دینی مبتنی بر آموزه های حضرت محمد (ص) با رویکرد تحلیل مضمون(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های سیاست اسلامی سال نهم پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۲۰ 104 - 135

کلید واژه ها: حکومت دینی حضرت محمد حکمرانی دولت مداری سیاست مداری فن تحلیل مضمون

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۱ تعداد دانلود : ۸۱
هدف این پژوهش طراحی مدل جامع حکومت دینی مبتنی بر آموزه های حضرت محمد (ص) است. روش انجام کیفی و با رویکرد استقرایی است. به منظور استخراج مطلب، از فن تحلیل مضمون استفاده شد. جنبه مهم پژوهش این است که بیشتر مطالعات صورت گرفته در خصوص دولت مداری و سیاست مداری در پی کشف و شناسایی شاخص های شکل گیری دولت ها منطبق بر فرهنگ نبوی نبوده و گویی جامعه اسلامی را با معیارهای جامعه غربی سنجیده است. درواقع، به دنبال پاسخ به این پرسشیم که مؤلفه های حکومت داری پایدار در آموزه های حضرت محمد (ص) به منظور طراحی مدل جامع حکومت دینی مبتنی بر آن چیست. باید دانست شیوه حکومت داری پیامبر اسلام (ص) و روش تعامل آن حضرت با مردم و نحوه اداره جامعه، امری جدید در تاریخ حکومت ها محسوب می شود. در این مقاله به دنبال این حقیقت هستیم که نگریستن به وظایف و کارایی دولت ها در قالب اندیشه دینی هویدا می شود؛ اندیشه ای که با مراجعه به متون و آموز ه های اصیل اسلامی، دستاورد روشنی در خصوص دولت نبوی برای استقرار و اجرای وظایف دولت را فراهم می آورد. نتایج پژوهش نشان می دهد دولت اسلامی باید رهیافت ساختاری، رفتاری و محتوایی دولت مداری را در قالب دولت شهر نبوی با تأکید بر مفهوم امت واحد جست و جو کند.
۲۳۵۵.

سیاست گذاری ورزش در نظام تقنینی جمهوری اسلامی ایران (1359-1380)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه علوم سیاسی سال شانزدهم بهار ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۶۲) 139 - 173

کلید واژه ها: ورزش سیاست گذاری مجلس شورای اسلامی عملکرد تقنینی تحلیل گفتمان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۲ تعداد دانلود : ۲۴۹
هدف پژوهش، سیاست گذاری ورزش در نظام تقنینی ایران در دهه اول و دوم انقلاب اسلامی می باشد. روش پژوهش از نوع کیفی در سطح توصیفی – تحلیلی و داده ها با استفاده از منابع ثانویه کتابخانه ای- اسنادی گردآوری شده است. نتایج نشان داد در ادوار اول تا پنجم مجلس شورای اسلامی تعداد لوایح ورزشی تبدیل شده به قانون «6 مورد» بر تعداد طرح های ورزشی «2 مورد» برتری قابل ملاجضه ای داشته است. حیطه موضوعی قوانین ورزشی مرتبط به: اصلاح ساختار و اساسنامه سازمان های ورزشی، مشارکت ورزشی در سطح قهرمانی، همکاری فرهنگی - آموزشی- پژوهشی در سطح بین المللی، تامین منابع مالی و خصوصی سازی در ورزش است و بر اساس تقسیم بندی سیاست گذاری آلموند و همکاران(2008) تمرکز طرح ها و لوایح ورزشی ارائه شده به ترتیب مرتبط به حیطه های تنظیمی، توزیعی و نمادین است و حیطه استخراجی که در جهت کسب درآمد و استخراج منابع می باشد مواردی را در ارتباط با ورزش به خود اختصاص نداده است و در قسمت پایانی پژوهش، دو مورد از نطق نمایندگان دوره سوم و پنجم مجلس شورای اسلامی در ارتباط با لایحه تاسیس باشگاه های ورزشی توسط مردم با نظارت دولت و طرح اصلاح اهداف و ساختار تشکیلات سازمان تربیت بدنی از منظر تحلیل گفتمان انتقادی فرکلاف در سه سطح: توصیف، تفسیر و تبیین بررسی و از این رهگذر، پیوند میان متن و جامعه بازنمایی شد.
۲۳۵۶.

راه کارهای مقاومت منفی در ارتباط با بیگانگان از دیدگاه آیات و روایات(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: حکومت اسلامی سال بیست و ششم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۱۰۰) 97-124

کلید واژه ها: راهبرد مقاومت منفی راه کار مقاومت مقاومت منفی تولی و تبری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۸ تعداد دانلود : ۲۰۸
اسلام برای حفظ فرهنگ دینی و هویت جامعه اسلامی، دو راهبرد ایجابی و سلبی (تولّى و تبرّى) را طراحی کرده است. هدف راهبرد نخست، هم بستگى اجتماعی و مقاوم سازی فرهنگ اسلامی از درون و هدف راهبردِ دوم حفظ موجودیت و استقلال آن در برابر عوامل تهدیدکننده بیرونی است. راهبرد سلبی، با راه کارهای مثبت و منفی مختلفی عملیاتی می شود و اغلب راه کارهای منفی آن مبتنی بر مقاومت منفی است. هدف پژوهش تبیین راه کارهای مقاومت منفی و دخالت دادن آن در سیاست گذاری های جامعه اسلامی است. روش پژوهش توصیفی تحلیلی می باشد. راه کارهای مقاومت منفی از گونه های مختلف فرهنگی، سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و نظامی تشکیل می شود. از جمله مهم ترین نمونه های آن عبارتند از: تحریم رسانه ها و فراورده های فرهنگیِ ضد دینی و غیر اخلاقی، تحریم تشابه فرهنگی و الگوپذیری از بیگانگان و نفی نمادهای فرهنگی آن ها، مهاجرت فرهنگی، پایداری تا پای جان، حکم به نجاستِ بت پرستان، تحریم ازدواج با مشرکان، عدم تکریم اجتماعی، ایجاد محدودیت های اجتماعی و تحریم سلطه اجتماعی بیگانگان، تحریم وابستگی به بیگانگان و جاسوسی برای آن ها، تحریم روابط تجاری و نظامیِ تقویت کننده دشمن.
۲۳۵۷.

تأثیر سیاست های نئولیبرال بر کارکرد علوم انسانی در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جستارهای سیاسی معاصر سال دوازدهم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۴۰) 163-193

کلید واژه ها: نئولیبرالیسم‏ جمهوری اسلامی تعدیل ساختاری علوم انسانی خصوصی سازی تجاری سازی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۱ تعداد دانلود : ۳۸۱
پس از پایان جنگ هشت ساله، گرایش دولت ایران به سیاست های اقتصادی نئولیبرالیستی مسبب زنجیره ای از آثار اجتماعی شد که بخشی از آن در حوزه آموزش و پژوهش ملموس بوده است؛ تحولی پرمناقشه که علاوه بر ایران در کشورهای متعددی تجربه شده است. مقاله حاضر به بررسی آثار سیاست های اقتصادی نئولیبرال بر توسعه علوم انسانی در ایران اختصاص دارد. سؤال مقاله این است که گرایش دولت ایران به سیاست های اقتصادی نئولیبرال پس از پایان جنگ هشت ساله چه تأثیری بر کارکرد علوم انسانی در این کشور گذاشت. فرضیه مقاله این است که گرایش مذکور علوم انسانی ایران را به سمت بازاری شدن سوق داد و آن را بیش از پیش در خدمت حفظ مناسبات ثروت و قدرت قرار داد. به عبارت دیگر، وجه انتقادی علوم انسانی به طرز قابل توجهی نادیده گرفته شد. برای دفاع از فرضیه مقاله از روش پژوهش ترکیبی استفاده خواهد شد. تلاش خواهد شد برای دفاع از فرضیه مذکور معتبرترین اطلاعات و داده های در دسترس مورد استفاده قرار گیرد.
۲۳۵۹.

تأملی در حریم خصوصی و محدودساختن امر به معروف و نهی از منکر در رفتارهای علنی از منظر فقه و قانون(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: حکومت اسلامی سال بیست و ششم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴ (پیاپی ۱۰۲) 173-194

کلید واژه ها: امر به معروف نهی از منکر حریم خصوصی تجسّس قانون اساسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۷ تعداد دانلود : ۱۱۲
این مقاله در مقام پاسخ گویی به این پرسش است که آیا انجام فریضه امر به معروف و نهی از منکر صرفاً ناظر به رفتاری است که علنی بوده و بدون تجسس مشخص باشد یا در برخی موارد نمی توان امر و نهی را مقید به رفتار علنی و آشکار کرد. مقاله با اشاره به حوزه-های مختلف حریم خصوصی هم چون اعتقادی، جسمانی، اماکن، ارتباطات و اطلاعات، مواد 3 و 5 قانون حمایت از آمران به معروف را در سنجه شرع و قانون اساسی قرار داده است. ضمن تأکید بر این که عدم مشروعیت تجسس و ورود به حریم خصوصی شامل آن دسته از اقداماتی نیز خواهد بود که با هدف امر به معروف یا نهی از منکر صورت می گیرند، یافته های مقاله نشان می دهد که با توجه به اطلاق آیات و روایات امر به معروف و نهی از منکر، وجوب فریضتین محدود به ترک واجبات یا ارتکاب محرمات به صورت علنی نبوده و در کلمات فقها نیز تفصیلی میان ترک یا ارتکاب مخفی و آشکار وجود ندارد. ازاین رو، به نظر می رسد قانون گذار در ماده 3 قانون حمایت از آمران به معروف، میان حرمت تجسس و عمومیت امر به معروف خلط کرده است.
۲۳۶۰.

آثار رسانه های غیررسمی بر خرد جمعی (مطالعه موردی: انتخابات ریاست جمهوری ایران)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دانش سیاسی سال هفدهم پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۳۴) 547 - 568

کلید واژه ها: انتخابات تهدید جمهوری اسلامی ایران خرد جمعی رسانه غیررسمی ریاست جمهوری فرصت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۵ تعداد دانلود : ۱۸۹
امروزه رسانه های غیررسمی  فضایی مهم در تحقق، تقویت یا تضعیف خرد جمعی به شمار می آیند و در جامعه ما نیز این امر قابل مشاهده است. دغدغه مقاله حاضر مدلسازی آثار رسانه های غیررسمی در شکل گیری مفاهیم خرد جمعی در رویداد انتخاباتی ریاست جمهوری ایران است. این پژوهش به لحاظ هدف، کاربردی و به لحاظ نحوه گردآوری داده آمیخته (کیفی کمی) می باشد. در بخش کیفی از مصاحبه های نیمه ساختاریافته (19 مصاحبه) و تحلیل تم به عنوان ابزاری برای اکتشاف مفاهیم در کنار مطالعه ادبیات پیشینه استفاده و در بخش کمی از نمونه 277 نفره به منظور طراحی مدل مطالعاتی استفاده شده است. یافته های پژوهش با استفاده از نرم افزارهای اس.پی.اس.اس نسخه 20 و لیزرل نسخه 8/8 مورد تحلیل قرار گرفته؛ که در نهایت 11 مفهوم به عنوان اجزا شکل دهنده خرد جمعی و 10 مفهوم به عنوان اجزا شکل دهنده تهدیدها و فرصت های رسانه های غیررسمی در شکل گیری خرد جمعی در رویداد انتخاباتی ریاست جمهوری ایران به دست آمده است. معیار نشر شایعه با ضریب تأثیر (61/0) قوی ترین تهدید رسانه های غیررسمی، بیان دیدگاه ها با ضریب تأثیر (71/0) قوی ترین فرصت این رسانه ها در شکل گیری خرد جمعی و عقلانیت جمعی نیز با ضریب تأثیر (78/0) بالاترین تأثیر را در شکل گیری خرد جمعی انتخاباتی داشتند.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان