۱. شورش های اجتماعی و مساله ی محرومیت نسبی (مطالعه موردی: قیام 15 خرداد در ورامین) نویسنده: علی اردستانی احسان تاجیک منبع: فصلنامه سیاست سال اول پاییز ۱۳۹۳ شماره ۳ کلید واژه ها: انقلابمحرومیتشورشروحانیتخشونت مدنی حوزه های تخصصی: حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی جامعه شناسی سیاسی جامعه شناسی سیاسی ایران حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی روانشناسی سیاسی حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی روانشناسی سیاسی نظریه ها تعداد بازدید : ۳۴۳ چکیده تعداد دانلود : ۳۸۳ اهمیت قیام 15 خرداد در پیروزی انقلاب اسلامی امری نیست که بر کسی پوشیده باشد. در واقع اگر بخواهیم بر نقطه عطفی در روابط میان دولت و ملت در رژیم انگشت بگذاریم، باید بر همین امر تاکید کنیم. پیروزی هر انقلابی به مجموعه ای از عوامل عینی و ذهنی وابسته است؛ از جمله؛ رهبری، سازماندهی نیروها و نارضایتی عمومی که عمدتا در شکل خشونت های اجتماعی نظیر اعتصابات، تظاهرات، شورش ها و جنگ داخلی بروز می یابد. انقلاب اسلامی سال 1357 نیز خارج از این قاعده نمی باشد و در پیروزی آن تمامی این عوامل را می توان به نوعی جستجو کرد. صرف نظر از عوامل دخیل در پیروزی انقلاب ها، شورش های اجتماعی بحثی اساسی در نظریه های انقلاب هستند که به واسطه ی همین اهمیت، نظریه های مختلف کوشیده اند آن را توضیح دهند. یکی از مهم ترین این نظریه ها، نظریه محرومیت نسبی می باشد. تا آنجا که به انقلاب سال 57 مربوط می شود، بدون تردید مهم ترین این شورش ها را باید در شورش اجتماعی 15 خرداد سال 1342 جستجو کرد. مقاله حاضر می کوشد با تمرکز بر یکی از مهم ترین کانون های این شورش اجتماعی یعنی منطقه ی ورامین و در پرتو نظریه محرومیت نسبی به بررسی زمینه های شکل گیری این شورش اجتماعی بپردازد.
۲. مؤلفه ها و کارکردهای هوش سیاسی نویسنده: محمد دوستار یعقوب ممبینی منبع: دانش سیاسی سال دهم بهار و تابستان ۱۳۹۳ شماره ۱ (پیاپی ۱۹) کلید واژه ها: قدرتهوشسیاستمهارت سیاسیهوش سیاسی حوزه های تخصصی: حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی روانشناسی سیاسی حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی روانشناسی سیاسی اشخاص حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی روانشناسی سیاسی نظریه ها حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی روانشناسی سیاسی اجتماع تعداد بازدید : ۳۷۹ چکیده تعداد دانلود : ۴۱۲ در این مقاله هوش سیاسی، ابعاد و کارکرد ها ی آن در سازمان مطالعه می گردد. ازآنجاکه رفتار سیاسی در سازمان ها ی امروزی اجتناب ناپذیر است، لذا آشنایی با هوش سیاسی به هدایت رفتار سیاسی کمک شایانی می کند. انسان ها ی هوشمند بهتر از دیگران می توانند راه خود را در موقعیت ها ی پیچیده پیدا کنند. انسان ها تنها با بهره مندی از هوش عقلایی و هیجانی نمی توانند به موفقیت دست یابند بلکه نیازمند مهارت ها ی مهم اجتماعی دیگری هم هستند که هوش سیاسی یکی از آن ها ست. با استفاده از هوش سیاسی و اعمال قدرت و نفوذ می توان به اهداف دست یافت. ولی ازآنجاکه رفتار سیاسی اغلب توأم با هزینه است، معمولاً این گونه رفتارهای گزینشی است. نزدیکی به قدرت تصمیم گیری در ساختار ها ی دیوان سالار، تشکیل ائتلاف، تلاش برای اثرگذاری بر فرایند تصمیم سازی و حتی تصمیم گیری و... بیانگر رفتار سیاسی است. افراد با گسترش روابطشان با دیگر اعضای جامعه هوش سیاسی و سایر مهارت ها ی اجتماعی خود را افزایش می دهند. اما با توجه به اهمیت هوش سیاسی، در متون علمی کمتر بدان توجه شده است. در این مقاله ابعاد و مؤلفه ها ی هوش سیاسی تحلیل و سپس، مدل جدیدی از ابعاد هوش سیاسی ارائه شده است.
۳. بررسی تجربی ناسازگاری پایگاهی و پیامدهای سیاسی آن نویسنده: سلیمان پاک سرشت بهروز صفری منبع: جامعه شناسی ایران سال چهاردهم پاییز ۱۳۹۲ شماره ۳ کلید واژه ها: نگرش سیاسیپایگاه اجتماعیناسازگاری پایگاهیبرندهبازنده حوزه های تخصصی: حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی روانشناسی سیاسی تعداد بازدید : ۲۵۵ چکیده تعداد دانلود : ۲۷۰ عدم تناسب ابعاد مختلف پایگاه اجتماعی با یکدیگر یا به عبارت دقیق تر ناسازگاری پایگاهی، می تواند پیامدهای مختلفی را در سطوح فردی و ساختاری به همراه داشته باشد. یکی از پیامدهای ناسازگاری پایگاهی در سطح فردی، تاثیری است که بر نگرش ها و رفتارهای سیاسی افراد برجای می گذارد. با این که نتایج مطالعات گوناگون در این موضوع، همگرایی چندانی ندارند، اغلب این مطالعات بر شکل گیری نوعی نارضایتی در فرد ناسازگار تاکید کرده اند. فرضیه اصلی این مطالعه آن است که ناسازگاری پایگاهی به معنی عدم تناسب رتبه های فرد از حیث درآمد، تحصیلات و منزلت شغلی، از طریق ایجاد احساس بی عدالتی در افراد، موجب شکل گیری و تقویت نگرش های سیاسی خاصی در ارتباط با حفظ یا تغییر وضع موجود، باور به اصلاح یا تغییرات بنیادین و اقتدارگرایی در آن ها می شود. در عین حال تاثیر ناسازگاری پایگاهی بر نگرش های سیاسی به واسطة تاثیر متغیرهایی چون میزان دین داری، تقدیرگرایی، سن، احساس بی قدرتی، سیاسی بودن و وابستگی به قدرت حاکم، تعدیل می شود. این بررسی بر روی نمونه ای به حجم 604 نفر از شهروندان 23 سال به بالا در شهر همدان در سال 1389 اجرا شده است. یافته ها نشان می دهند که ناسازگاری پایگاهی در جمعیت نمونه شیوع چندانی ندارد. تحلیل داده ها همچنین حکایت از آن دارد که میزان ناسازگاری پایگاهی به طور کلی اثر معناداری بر نگرش های سیاسی یادشده ندارد، اما با تفکیک و وارد کردن انواع ناسازگاری پایگاهی در تحلیل، پیامدهای سیاسی آن تایید می شود.
۴. نظریه هورنای و روان شناسی سیاسی ناصرالدین شاه؛ از کودکی تا عزل نوری نویسنده: ابراهیم برزگر منبع: پژوهشنامه علوم سیاسی دوره ششم اسفند ۱۳۸۹ شماره ۱ (پیاپی ۲۱) کلید واژه ها: ناصرالدین شاهروان شناسی سیاسیکارن هورنایدولت قاجاریه حوزه های تخصصی: حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی روانشناسی سیاسی اشخاص تعداد بازدید : ۱۰۰۰ چکیده تعداد دانلود : ۹۲۰ روان شناسی سیاسی ناصرالدین شاه که پنجاه سال بر ایران در دوره حساس گذار ایران به عصر جدید حکمرانی کرد، از جهات مختلف حائز اهمیت است. بررسی شخصیت سیاسی وی میتواند در فهم تحولات سیاسی ـ اجتماعی دوره قاجاریه بسیار کارساز باشد. محقق با دستمایه قرار دادن نظریه کارن هورنای، شخصیت سیاسی و چرخه حیات ناصرالدین شاه از تولد، دوره کودکی، دوره ولیعهدی، پادشاهی را مورد بررسی قرار داده است. فرضیه این نوشتار آن است که ناصرالدین شاه در دوره های زمانی متفاوت زندگی سیاسی به ترتیب شخصیت های مردم گریزی، مهرطلبی و مردم گرایی، و سلطه طلبی داشته است. ویژگی های هریک از این دوره ها و حوادث و واقعیت های تعیین کننده آن در وجه روان شناسانه سیاسی آن در کانون توجه قرار گرفته است. سیاست ایران در دوره ناصری همگام با تحولات روحی ناصرالدین شاه دستخوش تحول شده است. به دلیل شخصی شدن سیاست، مسائل شخصی شاه بازتابی در سیاست داشته است. خلقیات روانی شاه نه تنها حلقه حرم و دربار بلکه شعاع تاثیرگذاری آن همه سرزمین ایران و شئون آن را در بر گرفته است.
۵. شاه، کارشناسی ها را برنمی تافت منبع: چشم انداز ایران اسفند ۱۳۸۸ و فروردین ۱۳۸۹ شماره ۶۰ حوزه های تخصصی: حوزه‌های تخصصی تاریخ ایران اسلامی حکومت های ایرانی- اسلامی پهلوی دوم حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی روانشناسی سیاسی اشخاص حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی تاریخ تحولات سیاسی اجتماعی ایران تاریخ انقلاب اسلامی ایران (بررسی ریشه ها و عوامل) تعداد بازدید : ۴۲۴ چکیده تعداد دانلود : ۳۹۴
۶. مصدق؛ خورشید بی غروب نویسنده: علیرضا کنعان رو فومنی منبع: چشم انداز ایران اسفند ۱۳۸۸ و فروردین ۱۳۸۹ شماره ۶۰ حوزه های تخصصی: حوزه‌های تخصصی تاریخ ایران اسلامی حکومت های ایرانی- اسلامی پهلوی دوم نهضت نفت حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی روانشناسی سیاسی اشخاص حوزه‌های تخصصی مطالعات هنر هنرهای کاربردی معماری کاربردی مطالعات شهرسازی تعداد بازدید : ۳۹۶ چکیده تعداد دانلود : ۳۸۶
۷. نخستین زندگینامه استالین، بر پایه اسناد و پرونده های مخفی روسیه نویسنده: حسین رفیعی منبع: چشم انداز ایران دی و بهمن ۱۳۸۹ شماره ۶۵ حوزه های تخصصی: حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی روانشناسی سیاسی اشخاص تعداد بازدید : ۶۵۶ چکیده تعداد دانلود : ۶۲۳
۸. آوانس خان مساعد السلطنة: نخستین وزیر مختار ایران در ژاپن نویسنده: هاشم رجب زاده منبع: تاریخ روابط خارجی تابستان ۱۳۸۹ شماره ۴۳ حوزه های تخصصی: حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی روانشناسی سیاسی اشخاص تعداد بازدید : ۵۲۵ چکیده تعداد دانلود : ۵۱۳
۹. واکاوی سفرنامه یوشیدا ماساهارو از منظر انحطاط شناسی ایران دوره قاجار نویسنده: محمد سلماسی زاده منبع: تاریخ روابط خارجی تابستان ۱۳۸۹ شماره ۴۳ حوزه های تخصصی: حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی روانشناسی سیاسی اجتماع تعداد بازدید : ۷۳۴ چکیده تعداد دانلود : ۶۸۷
۱۰. دکتر مصدق؛ مرد ملت و مرد نهضت نویسنده: محمد بسته نگار منبع: چشم انداز ایران اسفند ۱۳۸۸ و فروردین ۱۳۸۹ شماره ۶۰ حوزه های تخصصی: حوزه‌های تخصصی تاریخ ایران اسلامی حکومت های ایرانی- اسلامی پهلوی دوم نهضت نفت حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی روانشناسی سیاسی اشخاص حوزه‌های تخصصی مطالعات هنر هنرهای کاربردی معماری کاربردی مطالعات شهرسازی تعداد بازدید : ۴۷۲ چکیده تعداد دانلود : ۴۶۴
۱۱. سید محمود نریمان؛ الگوی شجاعت، وطن دوستی و ساده زیستی نویسنده: حسین شاه حسین منبع: چشم انداز ایران اسفند ۱۳۸۸ و فروردین ۱۳۸۹ شماره ۶۰ حوزه های تخصصی: حوزه‌های تخصصی تاریخ ایران اسلامی حکومت های ایرانی- اسلامی پهلوی دوم نهضت نفت حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی روانشناسی سیاسی اشخاص حوزه‌های تخصصی مطالعات هنر هنرهای کاربردی معماری کاربردی مطالعات شهرسازی تعداد بازدید : ۵۰۸ چکیده تعداد دانلود : ۴۸۶
۱۲. تأملات ایرانی: دگرپذیری و ائوسایکی (نیک روانی) (سیاسی) نویسنده: محمدرضا تاجیک منبع: آیین شهریور و مهر ۱۳۸۸ شماره ۲۲ و ۲۳ حوزه های تخصصی: حوزه‌های تخصصی فلسفه و منطق فلسفه غرب رویکرد موضوعی فلسفه های مضاف فلسفه اخلاق حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی روانشناسی سیاسی اجتماع تعداد بازدید : ۶۶۷ چکیده تعداد دانلود : ۶۶۴
۱۳. در آمدی بر روان شناسی سیاسی رهبران نویسنده: احمد بنی جمالی منبع: علوم سیاسی دانشگاه آزاد کرج پاییز ۱۳۸۸ شماره ۸ کلید واژه ها: روان شناسی سیاسیروان شناسی سیاسی رهبرانروان کاوی زندگینامه روان شناختی (سایکوبیوگرافی)مطالعات رهبران حوزه های تخصصی: حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی روانشناسی سیاسی اشخاص تعداد بازدید : ۱۹۶۳ چکیده تعداد دانلود : ۱۷۱۷ در چند دهه اخیر روان شناسی به عنوان یکی از حوزه های میان رشته ای علوم سیاسی جایگاه خود را در مطالعات پدیده های سیاسی تا حد قابل توجهی تثبیت کرده است. این حوزه پژوهشی که حضور خود را با تکیه بر رویکردهای روان کاوی و روان تحلیل گری آغاز کرد، در سالهای اخیر موفق شده از سایر شعبات روان شناسی شناختی در بررسی پدیده ها و تحولات سیاسی بهره گیرد.در حال حاضر روان شناسی سیاسی هم در حوزه مطالعات نظری در گروههای علوم سیاسی، تاریخ و روان شناسی دانشگاههای آمریکا و اروپا، و هم در حوزه بررسیهای کاربردی در دستگاههای تصمیم ساز نظیر وزارت امور خارجه و نهادهای امنیتی موقعیت بهتری کسب کرده است.امروز این حوزه، خود به گرایشهای مختلف نظیر روان شناسی تغییرات اجتماعی، روان شناسی سیاسی رسانه های جمعی، تصمیم سازی و مذاکرات سیاسی و بالاخره روان شناسی سیاسی رهبران تقسیم شده است. مقاله حاضر تلاشی است برای معرفی روان شناسی سیاسی رهبران به عنوان قدیمی ترین و مهم ترین گرایش این حوزه پژوهش.
۱۴. واندر آن ظلمت شب آب حیاتم دادند منبع: چشم انداز ایران دی و بهمن ۱۳۸۸ شماره ۵۹ حوزه های تخصصی: حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی روانشناسی سیاسی اشخاص تعداد بازدید : ۳۸۴ چکیده تعداد دانلود : ۳۸۶
۱۵. روان شناسی رفتار سیاسی ایرانیان در گفتگو با حسن عشایری منبع: چیستا سال بیست و پنجم اردیبهشت و خرداد ۱۳۸۷ شماره ۲۴۸ و ۲۴۹ حوزه های تخصصی: حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی روانشناسی سیاسی اجتماع تعداد بازدید : ۴۹۸ چکیده تعداد دانلود : ۴۹۶
۱۶. هانری کربن از منظری دیگر نویسنده: رضا مهریزی منبع: کیهان فرهنگی فروردین ۱۳۸۷ شماره ۲۵۸ حوزه های تخصصی: حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی روانشناسی سیاسی اشخاص حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی گروه های ویژه اسلام پژوهی، حوزه ها و مراکز اسلامی تعداد بازدید : ۳۸۹ چکیده تعداد دانلود : ۳۹۷
۱۷. نظریه آدلر و روان شناسی سیاسی آقامحمدخان قاجار نویسنده: ابراهیم برزگر منبع: پژوهش نامه علوم سیاسی ۱۳۸۷ شماره ۱۳ کلید واژه ها: روانشناسی سیاسیآقا محمدخان قاجارتحولات سیاسی در ایران دوره قاجاریه حوزه های تخصصی: حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی روانشناسی سیاسی اشخاص تعداد بازدید : ۱۰۰۱ چکیده در این مقاله شخصیت آقامحمدخان موسس سلسله قاجار بر مبنای نظریه آلفرد آدلر بررسی شده است و از مفهوم محوری این نظریه یعنی حقارت و حقارت اجتماعی و مفاهیمی نظیر اراده گرایی و سبک زندگی برای شناخت شخصیت و رفتار سیاسی آقامحمدخان قاجار استفاده شده است. ابعاد گوناگون واقعه اختگی و بازتاب اجتماعی این واقعه در دوران گروگان بودن وی در شیراز از دربار کریم خان زند و نیز تاثیرات حقارت اختگی در ابعاد اجتماعی آن در دوره پادشاهی یعنی کسب قدرت، حفظ قدرت و سلطنت و تلاش برای استقرار آن در ایل قاجار مورد کاوش قرار می گیرد. به نظر نگارنده زندگی آقامحمدخان قاجار یکی از موارد اعتبار و درستی نظریه آدلر است. نظریه آدلر می تواند بسیاری از ابهامات در رفتار سیاسی آقامحمدخان قاجار را روشن کند و آنها را در یک دستگاه نظری توضیح علمی دهد.
۱۸. روان کاوی و سیاست نویسنده: محمد رضا تاجیک منبع: حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تربیت مدرس تابستان ۱۳۸۶ شماره ۳ حوزه های تخصصی: حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی روانشناسی سیاسی نظریه ها تعداد بازدید : ۷۴۸ چکیده تعداد دانلود : ۸۴۸
۱۹. اهمیت احمدی نژاد بودن نویسنده: ابوالفضل عمویی منبع: خردنامه همشهری تیر ۱۳۸۶ شماره ۱۶ حوزه های تخصصی: حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی روانشناسی سیاسی اشخاص حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی مسایل ایران تعداد بازدید : ۵۲۶ چکیده تعداد دانلود : ۵۲۰
۲۰. نقش زنان در ترویج فرهنگ صلح در جهان نویسنده: الهه کولایی منبع: دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران پاییز ۱۳۸۵ شماره ۷۳ حوزه های تخصصی: حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی روانشناسی سیاسی تعداد بازدید : ۶۰۷ چکیده تعداد دانلود : ۶۰۳