بررسی تأثیر مبادله رهبر -پیرو بر حسادت سازمانی (مطالعه موردی: کارکنان ستاد بانک ملی ایران) (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

هدف: بقای سازمان های امروزی در فضای کسب وکار، مستلزم شناخت عوامل تأثیرگذار بر بهره وری است. از سویی، بهبود روابط میان رهبر و پیروانش نقش بسزایی در ارتقای بهره وری سازمان دارد و از سویی دیگر وجود حسادت در محیط کار از جمله عواملی است که به صورت نامشهود بر بهره وری نیروی کار و در نتیجه بر بهره وری سازمان تأثیر می گذارد. پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر مبادله رهبر پیرو بر حسادت سازمانی و شناسایی روش های بهبود روابط رهبر و پیرو، از بعد هدف، کاربردی است و با تمرکز بر سؤال پژوهش در مرحله نخست، از نوع اکتشافی به شمار می رود و در مرحله دوم، در دسته پژوهش های فرضیه ای قیاسی قرار می گیرد. روش: روش این مطالعه مبتنی بر رویکرد آمیخته است. در مرحله نخست این پژوهش، پژوهشگران تلاش کردند ابعاد حسادت سازمانی و تأثیر مبادله رهبر پیرو بر آن و هم چنین عوامل بهبود روابط رهبر و پیرو را از طریق ابزار مصاحبه و جمع آوری داده های کیفی شناسایی کنند و در مرحله دوم به دنبال تأیید داده های جمع آوری شده در مرحله نخست با استفاده از ابزار پرسشنامه بودند. جامعه آماری پژوهش، شامل کارکنان ستاد بانک ملی ایران می شود. داده های کیفی از طریق روش تحلیل تم و داده های کمی پژوهش به کمک تحلیل عاملی در نرم افزار SPSS تحلیل و بررسی شدند. یافته ها: در بخش یافته های کیفی پژوهش، مؤلفه های حسادت سازمانی و دو عامل حذف دلایل ایجاد حسادت سازمانی و اصلاح دلایل تشکیل گروه خودی برای بهبود روابط رهبر و پیرو شناسایی شدند و در بخش یافته های کمی، فرضیه های مطرح شده در بخش کیفی به تأیید رسیدند. نتیجه گیری: نتایج این پژوهش نشان داد که مبادله رهبر پیرو باکیفیت برخی افراد با سرپرستشان، بر حسادت سازمانی سایر افراد تأثیر دارد. همچنین رهبران می توانند از طریق حذف دلایل ایجاد حسادت سازمانی و اصلاح دلایل تشکیل گروه خودی، رابطه خود با پیروانشان را بهبود دهند.