بررسی اثربخشی آموزش سواد رسانه ای بر مهارت های تفکر انتقادی دانش آموزان (مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

چکیده

با توجه ب ه اینکه در دنیای امروز رسانه ها یکی از اجزای اصلی جوامع بشری هستند، آموزش سواد رسانه ای یکی از ملزومات اساسی ب رای شهروندان محسوب می گردد. هدف اصلی این پژوهش بررسی تاثیر آموزش سواد رسانه ای بر مهارت های تفکر انتقادی دانش آموزان بود. در این پژوهش از روش آزمایشی و طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل استفاده شد. جامعه آماری پژوهش حاضر را کلیه دانش آموزان پایه اول متوسطه شهرستان تهران تشکیل دادند. از این جامعه آماری استفاده از روش نمونه گیری تصادفی، یک مدرسه انتخاب شد؛ مدرسه انتخاب شده دو کلاس پایه اول متوسطه داشت که یکی از این کلاس ها، بصورت تصادفی به عنوان گروه آزمایش و کلاس دیگر گروه کنترل را تشکیل دادند. روش اجرا بدین ترتیب بود که ابتدا برای هر دو گروه (آزمایشی و کنترل) پیش آزمون تفکر انتقادی کالیفرنیا اجرا شد، سپس طرح درس 8جلسه ای آموزش سواد رسانه ای برای گروه آزمایش اجرا شد اما برای گروه کنترل، هیچگونه آموزشی اعمال نشد، بلافاصله بعد از اتمام آموزش سواد رسانه ای برای گروه آزمایش، پس آزمون مهارت های تفکر انتقادی برای هر دو گروه اجرا شده و در نهایت با استفاده از آزمون کوورایانس و مصاحبه نیمه ساختاریافته به تحلیل یافته ها پرداخته شد. نتایج نشان داد که استفاده از آموزش سواد رسانه ای بر مهارت های تفکر انتقادی و 4 بعد آن (تحلیل، ارزشیابی، استنباط و استدلال استقرایی) غیر از بعد استدلال قیاسی، تاثیرمثبت و معنی داری دارد می تواند باعث رشد این مهارت ضروری در دانش آموزان شود.