مطالب مرتبط با کلیدواژه

اعتیاد


۲۸۱.

نقش تشخیصی رویدادهای استرس زا، تاب آوری و ناگویی هیجانی در اعتیاد زنان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات روانشناختی دوره چهاردهم تابستان ۱۳۹۷ شماره ۲ 109 - 124

کلیدواژه‌ها: اعتیاد تاب آوری رویدادهای استرس زا زنان ناگویی هیجانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۴۶ تعداد دانلود : ۶۲۶
باتوجه به نقش کلیدی زنان در خانواده و جامعه، شناسایی عوامل تأثیرگذار بر معضل اعتیاد در این گروه اهمیت ویژه ای دارد. هدف از پژوهش حاضر بررسی رویدادهای استرس زا، تاب آوری و ناگویی هیجانی به عنوان پیش بین های سوءمصرف مواد در زنان شهر تهران بود. جامعه مورد بررسی عبارت بود از زنان معتاد و غیرمعتاد شهر تهران. به این منظور تعداد ۵۱ زن مبتلا به سوءمصرف مواد و تعداد۵۱ زن سالم به شیوه در دسترس انتخاب شدند و به پرسشنامه های وقایع استرس زای زندگی، مقیاس تاب آوری کانر و دیویدسون و پرسشنامه ناگویی هیجانی تورنتو پاسخ دادند. بررسی داده های به دست آمده با استفاده از روش تحلیل تشخیص(تمایز) نشان داد که تابع تشخیص به طور معناداری قادر به تمایز دو گروه زنان مبتلا به سوءمصرف مواد و زنان سالم از هم بود. همچنین شدت رویدادهای استرس زای تجربه شده، میزان تاب آوری و سبک تفکّر برون مدار بهترین پیش بین های اعتیاد زنان بودند. نتایج این پژوهش نشان دهنده اهمیت این عوامل در امکان تمایزگذاری بین زنان معتاد و غیرمعتاد بوده و لذا می توان از این متغیرها در بحث پیشگیری از اعتیاد و درمان زنان معتاد استفاده کرد.
۲۸۲.

مقایسه کنترل شده سیستم های مغزی- رفتاری بین افراد واجد تشخیص اختلال مصرف مواد افیونی تثبیت شده با متادون، وابسته به متادون و وابسته ترکیبی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: عصب روانشناسی سال چهارم بهار ۱۳۹۷ شماره ۱ (پیاپی ۱۲) 31 - 44

کلیدواژه‌ها: سیستم های مغزی - رفتاری اعتیاد متادون

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۶ تعداد دانلود : ۳۱۹
مقدمه: هدف پژوهش حاضر،مقایسه کنترل شده سیستم های مغزی رفتاری گری-ویلسون (شامل فعال ساز رفتاری، بازداری رفتاری و جنگ - گریز) بین افراد واجد تشخیص اختلال مصرف مواد افیونی تثبیت شده(درمان شده) با متادون، وابسته به متادون و وابسته ترکیبی(همزمان مصرف متادون و سایر مواد)بوده است.روش: پژوهش حاضر یک پژوهش مقایسه ای بوده و جامعه آن را کلیه افراد معتاد مراکز ترک اعتیاد شهرستان خمینی شهر در سال 1395 تشکیل می دادند. نمونه پژوهش شامل 60 نفر مرد در گروه تثبیت شده با متادون، 57 نفر مرد در گروه وابسته به متادون، و 57 نفر مرد در گروه وابسته ترکیبی بودند که در مورد آنها پرسشنامه سیستم های مغزی رفتاری گری-ویلسون(1989) مربوطه اجرا شد. داده های جمع آوری شده، با استفاده نرم افزار SPSS-18و روش تحلیل کوواریانس(به منظور کنترل برخی از ویژگی های جمعیت شناختی)تحلیل شد.یافته ها: تحلیل داده ها نشان داد که تفاوت معنی داری بین شش بعد سیستم فعال ساز رفتاری، سیستم بازداری رفتاری و سیستم جنگ - گریز در سه گروه وجود ندارد. با این حال،سطح معناداری مولفه خاموشی در مقایسه با سایر مولفه های سیستم های مغزی-رفتاری به سطح معناداری نزدیک تر بوده و در گروه تثبیت شده با متادون پایین تر از دو گروه دیگر بوده است.نتیجه گیری:اگرچه بین مولفه های در بین سه گروه تفاوت معناداری وجود ندارد با این حال،تفاوت هایی بین سه گروه،خصوصا بین گروه وابسته به متادون با دو گروه دیگر وجود دارد.
۲۸۳.

مقایسه فعالیت مکانیزم های مغزی فعال سازی-بازداری رفتاری (BAS/BIS) و کارکرد انعطاف پذیری شناختی در زنان مبتلابه اختلال مصرف مواد و زنان سالم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: عصب روانشناسی سال چهارم بهار ۱۳۹۷ شماره ۱ (پیاپی ۱۲) 101 - 124

کلیدواژه‌ها: سیستم مغزی - رفتاری کارکردهای عصب روان شناختی انعطاف پذیری شناختی اعتیاد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۳ تعداد دانلود : ۵۳۱
مقدمه: یکی از آسیب های جدی به دنبال سوءمصرف مواد، آسیب مغزی و نقص های شناختی است که اهمیت نظری و بالینی اساسی دارد. این پژوهش باهدف مقایسه فعالیت مکانیزم های مغزی فعال سازی-بازداری رفتاری و کارکرد انعطاف پذیری شناختی در زنان مبتلابه اختلال مصرف مواد و زنان سالم انجام شد. روش: پژوهش حاضر از نوع علّی-مقایسه ای بود. جامعه آماری شامل دو گروه، کلیه زنان وابسته به مواد در کمپ های ترک اعتیاد و کلیه زنان سالم شهر اصفهان بود. بدین منظور با توجه به ملاک های ورود و خروج تعداد 30 نفر از زنان وابسته به مواد به روش نمونه گیری هدفمند و 30 نفر زنان سالم به روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند. به منظور گردآوری اطلاعات از پرسشنامه سیستم فعال سازی-بازداری کارور و وایت، نرم افزار آزمون عصب روان شناختی ویسکانسین و پرسشنامه جمعیت شناختی محقق ساخته استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد که بین دو گروه در سیستم فعال سازی رفتاری (BAS) و کارکرد انعطاف پذیری شناختی تفاوت معنی داری وجود داشت به طوری که در آزمون عصب روان شناختی ویسکانسین گروه وابسته به مواد عملکرد ضعیف تری نسبت به گروه سالم داشتند. اما در سیستم بازداری رفتاری (BIS) تفاوت معنی داری وجود نداشت. نتیجه گیری: مصرف مواد مخدر در قشر پره فرونتال مغز و کارکردهای عصب روان شناختی (اجرایی) نقایص بیشتر و درازمدت را نشان می دهد. بررسی بنیادهای عصبی-رفتاری در افراد وابسته به مواد می تواند راهگشای متخصصان در استفاده از برنامه های توان بخشی شناختی و مداخلات پیشگیرانه در اعتیاد باشد.
۲۸۴.

شاخص های خلقی و درمان های روان شناختی، اثربخشی درمان بهزیستی بر شاخص تنظیم خلق منفی در وابستگان به مت آمفتامین، یک کارآزمایی مقدماتی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رویش روان شناسی سال هفتم اسفند ۱۳۹۷ شماره ۱۲ (پیاپی ۳۳) 87-102

کلیدواژه‌ها: بهزیستی درمانی تنظیم خلق منفی مت آمفتامین اعتیاد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۶۰ تعداد دانلود : ۴۵۷
مطالعات نشان می دهد که یکی از بنیان های شکل گیری اعتیاد اضطراب می باشد. شاخص اضطراب نه تنها در مراحل آغازین بلکه در فرایند لغزش و عود مصرف مولفه ای حائز اهمیت تلقی می گردد که می تواند پیامدهای مطلوب درمانی را با چالش مواجه سازد. یکی از ابعاد متاثر از اضطراب شاخص خلق می باشد. پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر درمان گروهی بهزیستی بر شاخص تنظیم خلق منفی در زنان وابسته به مواد مت آمفتامین انجام شد. مطالعه حاضر در قالب طرحی نیمه آزمایشی با پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری با گروه کنترل انجام شد. بدین ترتیب در برهه زمانی اردیبهشت ماه تا اسفند ماه 1394، بیست و دو زن واجد شرایط شرکت در پژوهش پس از انجام غربالگری از میان بیماران وابسته به مت آمفتامین مراجعه کننده به سه کلینیک ترک اعتیاد شهر تهران با استفاده از نمونه گیری هدفمند انتخاب و به طور تصادفی به کمک نرم افزار اکسل در قالب دو گروه آزمایش و گواه تخصیص یافتند. پس از اخذ رضایت آگاهانه و احراز ملاک های شرک در پژوهش، همه شرکت کنندگان توسط مصاحبه بالینی ساختاریافته مورد مصاحبه قرار گرفتند و مقیاس تنظیم خلق منفی را تکمیل نمودند. گروه آزمایش به مدت 12 جلسه هفتگی تحت درمان گروهی بهزیستی قرار گرفت و گروه کنترل صرفا پذیرای درمان های روتین مرکز بود. سپس، در سه مرحله پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری توسط پرسشنامه مذکور مورد ارزیابی قرار گرفتند. جهت تحلیل داده ها از آزمون کای اسکوئر و معادله برآورد تعمیم یافته استفاده شد. یافته ها نشان داد که بهزیستی درمانی تاثیر معنا داری بر بهبود شاخص تنظیم خلق منفی ایفا نمود (01/0> p ). هرچند این بهبود تا مرحله پیگیری حفظ نشد (05/0< p ). این یافته ها همسو با ادبیات پژوهشی گویای کارامدی درمان های مثبت گرا بر تنظیم شاخص های خلقی می باشد. نتایج این پژوهش می تواند در ارزیابی، طرح ریزی مداخلات درمانی و چشم انداز پژوهش های آتی در مصرف کنندگان مت آمفتامین سودمند باشد.
۲۸۵.

بررسی جامعه شناختی رمان پریچهر (با تکیه برپدیده اعتیاد)

نویسنده:
منبع: مطالعات داستانی سال سوم بهار و تابستان ۱۳۹۴ شماره ۳ (پیاپی ۱۱) 7 - 22

کلیدواژه‌ها: اعتیاد رمان پریچهر جامعه شناسی محتوا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۶۲ تعداد دانلود : ۳۵۳
رمان پریچهر رمانی اجتماعی است که در آن نویسنده تحت تأثیر ساختار جامعه ای که در آن زندگی می کند، به خلق اثری می پردازد که در آن تصویر اجتماع را می توان به نظاره نشست. م. مؤدب پور در این رمان، بسیاری از مشکلات زندگی در عصر حاضر را در قالب داستان به تصویر می کشد. «اعتیاد» به عنوان یک پدیده و معضل مهم اجتماعی که در شکل گیری بسیاری از واقعیت های تلخ جامعه مؤثر است، در بسیاری از رمان ها حضور دارد. حال آنکه کمتر در این گونه آثار به صورت علمی مورد توجه و کاوش قرار گرفته است و این مهم بر عهده جامعه شناسی ادبیات است که با کشف روابط و پیوندهای میان  جامعه و ادبیات، واقعیات موجود در جامعه را در جهان تخیلی و هنری آثار ادبی بازکاوی کند. در این جستار، بازتاب این پدیده شوم در رمان پریچهر با رویکرد جامعه شناسی محتوای اثر ادبی به شیوه توصیفی- تحلیلی بررسی می شود و نتایج تحقیق بیانگر آن است که بسیاری از عواملی که کارشناسان به عنوان علل روی آوردن به مصرف مواد مخدر و اعتیاد مطرح می کنند و همچنین عوارضی که به عنوان عواقب این امر از آن یاد می کنند، در این رمان قابل مشاهده است.
۲۸۶.

مطالعه علل گرایش جوانان روستایی به سوءمصرف مواد مخدر (مطالعه روستاهای شهرستان دلفان، استان لرستان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات اجتماعی ایران سال دوازدهم بهار ۱۳۹۷ شماره ۱ «ویژه جامعه شناسی روستایی» 5 - 28

کلیدواژه‌ها: آسیب های اجتماعی اعتیاد جوانان روستا شهرستان دلفان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۱۹ تعداد دانلود : ۵۳۶
امروزه، بعد از فقر و مهاجرت روستایی، اعتیاد روستایی یکی از عوامل مهم تضعیف و ناکارآمدی نیروی انسانی و اختلال در جامعه روستایی به شمار می آید. پژوهش حاضر، با رویکرد کیفی و روش تحلیل محتوای کیفی، به مطالعه علل گرایش به سوءمصرف مواد مخدر درمیان جوانان ساکن در روستاهای شهرستان دلفان می پردازد.  روستاهای شهرستان دلفان ازنظر میزان معتادان به مواد مخدر در استان مقام اول تا سوم را دارد. نمونه ها به صورت هدفمند و به روش گلوله برفی انتخاب شدند و تا حد اشباع نظری با ۲۰ معتاد مواد مخدر و مسئول کمپ ترک اعتیاد و فروشنده مواد مخدر و ریش سفیدها مصاحبه انجام شد. داده های پژوهش با استفاده از مصاحبه عمیق گردآوری شد و تجزیه و تحلیل داده ها با روش تحلیل محتوای عرفی صورت گرفت. یافته ها حاکی از آن است که حمایت های اجتماعی از مصرف مواد مخدر ناشی از خرده فرهنگ محلی و عوامل ساختاری و مصرف تفننی ریش سفیدان، زمینه ساز مصرف مواد مخدر بوده است و عوامل اجتماعی ازقبیل نزاع های سابق در روستا، وضعیت شغل و وضعیت گذران اوقات فراغت بر تداوم سوءمصرف مواد مخدر تأثیر داشته است. برطبق یافته های پژوهش، حضور دهیار کاردان و آگاه با دراختیارداشتن زیرساخت های اجرایی و قانونی برای آگاه سازی روستاییان و جذب مشارکت آنها، از مهم ترین عوامل برای عدم گسترش سوءمصرف مواد مخدر است.
۲۸۷.

بررسی عوامل مؤثر بر ارتکاب جرایم خشن و خاص در بین مجرمین در زندان شهرستان سیرجان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: انتظام اجتماعی سال دهم پاییز ۱۳۹۷ شماره ۳ 225 - 250

کلیدواژه‌ها: جرایم خشن زندان سابقه زندان اعتیاد خانواده مجرمین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۰۵ تعداد دانلود : ۴۷۶
زمینه و هدف: از آنجا که جرایم خشن دارای پیامدها و آسیب های روحی و جسمی گسترده ای برای افراد جامعه هستند و در سال های اخیر این جرابم رو به ازدیاد بوده اند لذا در پژوهش حاضر تلاش شده است تا به بررسی عوامل مؤثر بر ارتکاب جرایم خشن در بین زندانیان شهر سیرجان در فاصله سال های 90 تا 95 پرداخته شود. روش شناسی: این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نوع توصیفی – پیمایش می باشد. نمونه این تحقیق کلیه زندانیان مرتکب جرایم خشن، به تعداد 63 نفر در زندان شهر سیرجان است، که در حال تحمل کیفر می باشند. روش به کار رفته در این پژوهش استفاده از مصاحبه و پرسشنامه باز بوده است. از کلیه مرتکبین جرایم خشن ، فقط 51 نفر حاضر به مصاحبه شدند . یافته ها : بیشتر مجرمین مرد، دارای تحصیلات پایین، بیکار یا دارای مشاغل با درآمد کم می باشند و در گروه سنی کمتر از 35 سال مرتکب چنین جرایمی شده اند، و عواملی چون اعتیاد ، سابقه زندانی شدن، زندگی در مناطق جرم خیز، وضعیت خانوادگی زندانیان با جرایم خشن رابطه معنادار داشت . نتیجه گیری : رفتار انحرافی آموختنی است و در فرآیند ارتباط با دیگران به ویژه در خانواده آموخته می شود. در مجموع می توان گفت عواملی چون سن ، جنسیت ، تحصیلات ، درآمد، شغل، داشتن اعتیاد، داشتن سابقه زندان، و داشتن خانواده ای با تحصیلات کم والدین و مشاغل کم درآمد و والدین معتاد یا والدین مجرم با سابقه زندان در خانواده، بر مجرم بودن فرد تأثیرگذار بوده اند.
۲۸۸.

ساخت و روایی سنجی پرسش نامه جایگاه ورزش در پیشگیری از سوء مصرف مواد مخدر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش در ورزش تربیتی (دانشگاهی) پاییز و زمستان ۱۳۹۷ شماره ۱۵ 317 - 338

کلیدواژه‌ها: اعتیاد ورزش مواد مخدر روایی پایایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۰ تعداد دانلود : ۳۸۸
تحقیق حاضر به منظور ساخت و روایی سنجی پرسشنامه جایگاه ورزش در پیشگیری از سوءمصرف مواد مخدر انجام شد. بدین منظور 200 دانشجو در سنین 18 الی 32 سال با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته بر اساس ادبیات پژوهش و کتاب راهنمای ورزش برای پیشگیری از اعتیاد دفتر مبارزه با مواد مخدر و پیشگیری از جرم سازمان ملل متحد مورد ارزیابی قرار گرفتند. داده ها با استفاده از تحلیل عامل اکتشافی، تحلیل عامل تأییدی، ضریب آلفای کرونباخ و ضریب همبستگی تحلیل شدند. نتایج نشان داد که عوامل اجتماعی، ورزشی، خانوادگی و فردی، به ترتیب در اولویت دانشجویان برای پیشگیری از اعتیاد بود. همچنین نتایج تحلیل عاملی از قابلیت عاملی شدن گویه های پرسشنامه جایگاه ورزش در پیشگیری از سوء مصرف مواد مخدر در دو عامل اجتماعی-ورزشی و فردی- ورزشی حمایت کرد. نتایج مقادیر شاخص برازش تطبیقی (93/0)، شاخص برازش مقتصد هنجار شده (92/0)، شاخص برازش فزاینده (93/0)، شاخص برازش هنجار نشده (81/0) و ریشه میانگین مربعات خطای برآورده (07/0) نشان داد که در این مقیاس دو عامل و در عامل اول یعنی عوامل اجتماعی- ورزشی 12 گویه و در عامل دوم یعنی عوامل فردی- ورزشی 16 گویه بدست آمد. همسانی درونی و ثبات درونی پرسشنامه نیز مورد تأیید قرار گرفت. همچنین نشان داده شد که پرسشنامه ورزش در پیشگیری از سوء مصرف مواد مخدر از دیدگاه دانشجویان از روایی و پایایی قابل قبولی برخوردار است. پرسشنامه ساخته شده می تواند در زمینه بررسی نظرات گروه های مشابه درباره جایگاه ورزش در پیشگیری از اعتیاد مورد استفاده قرار گیرد.
۲۸۹.

بررسی و تبیین جامعه شناختی اعتیاد زنان در محله های فرودست شهر اراک(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: مطالعات علوم اجتماعی ایران سال پانزدهم زمستان ۱۳۹۷ شماره ۵۹ 31 - 47

کلیدواژه‌ها: اعتیاد زنان محله های فرودست شهری شهر نشینی فرهنگ فقر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۴۴ تعداد دانلود : ۳۹۱
هدف از انجام این پژوهش شناسائی و تبیین جامعه شناختی اعتیاد زنان در محله های فرودست شهر اراک است.برای این منظور 5 مولفه اصلی این محله ها یعنی تراکم جمعیت،ناهمگونی جمعیت،ناهماهنگی اهداف و امکانات،ارتباط با بزهکاران و فرهنگ فقر شناسائی و تاثیر آنها بر اعتیاد زنان ساکن این محله ها مورد بررسی قرار گرفت.نمونه آماری 374 نفر است که با روش نمونه گیری 3 مرحله ای سهمیه ای،خوشه ای و تصادفی ساده از بین 14450 زن ساکن در 9 محله فرودست شهری اراک انتخاب شده اند.این پژوهش نشان داد که اعتیاد در محله های فرودست شهر اراک از سطح بالائی برخوردارند و 5 شاخص این محله ها نیز زیاد و خیلی زیاد ارزیابی شده اند.به طوری که در این پژوهش اعتیاد در محله های فرودست،با میزان تراکم و ناهمگونی جمعیت،ناهماهنگی اهداف و امکانات موجود، میزان ارتباط با افراد بزهکار و سطح فرهنگ فقر رابطه معنی دار و مستقیمی دارد. نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد که مقدار ضریب همبستگی چندگانه مدل رگرسیونی و ضریب تعیین متغیر مصرف مواد مخدر برابر 0.970 و 0.941 است.نتایج تحلیل مسیر نشان داد که اثر عوامل تراکم محل سکونت،ناهمگونی جمعیت،ناهماهنگی امکانات و اهداف،ارتباط با بزهکاران و فرهنگ فقر بر روی اعتیاد زنان معنی دار است.
۲۹۰.

رویکرد اقتصادی به اعتیاد؛ چرا اقتصاد رفتاری یک چارچوب تحلیلی مناسب است؟(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات میان رشته ای در علوم انسانی دوره دهم تابستان ۱۳۹۷ شماره ۳ (پیاپی ۳۹)
تعداد بازدید : ۵۴۴ تعداد دانلود : ۳۴۷
این مقاله درصدد رسیدن به درک بهتری از رویکرد اقتصادی به تحلیل رفتار اعتیادی است. اعتیاد، مطابق با تعاریف استاندارد، یک رفتار مصرفی است که از الگوهای رفتاری مشخصی پیروی می کند. تحقیقات اخیر در علوم اعصاب نشان دهنده اتفاق نظرهای گسترده درمورد نحوهٔ تأثیر مصرف مواد اعتیادآور بر سازوکار های عصب شناختی دخیل در فرایند تصمیم گیری است. این یافته ها که تحت حمایت الگوهای روان شناختی از رفتار اعتیادی قرار دارند سبب شده است امروزه با اطمینان بیشتری از شناخت ماهیت اعتیاد بتوان سخن گفت. آنچه که از رویکرد اقتصادی به تحلیل رفتار اعتیادی انتظار می رود، توسعهٔ این شناخت به تدوین سیاست های مورد نیاز در حوزهٔ اعتیاد است. کاربرد علم اقتصاد بدین منظور با تعریف معیارهای رفاهی تصریح شده برای مصرف کنندگان به تجویز سیاست هایی منجر می شود که در میزان تحقق اهداف خود قابل ارزیابی و مقایسه هستند. در این میان اقتصاد رفتاری امکان مشارکت مفاهیم و بینش های تخصصی رشته های مرتبط با اعتیاد را در این مسیر فراهم می کند. ازاین منظر، مفاهیم کیفی روان شناختی و عصب شناختی مرتبط با رفتار اعتیادی، در چارچوب های کمّیِ تصمیم گیری مورد توجه قرار می گیرد تا به منظور کاهش آسیب های مرتبط با اعتیاد، سیاست گذاری با ابزارهای تحلیلی دقیق تر، و در عین حال جامع تری، دنبال شود. این مقاله به دنبال تبیین این موضوع است که چرا اقتصاد رفتاری یک چارچوب تحلیلی مناسب برای استخراج دلالت های سیاستی مورد نیاز در حوزهٔ اعتیاد است.
۲۹۱.

نقش سواد رسانه ای در تعدیل اعتیاد اینترنتی (مطالعه موردی: دانش آموزان مقطع متوسطه دوم چهارمحال و بختیاری)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات فرهنگ - ارتباطات سال بیستم بهار ۱۳۹۸ شماره ۴۵ 85 - 102

کلیدواژه‌ها: سواد سواد رسانه ای اعتیاد اینترنت اعتیاد اینترنتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۱۰ تعداد دانلود : ۶۳۵
هدف پژوهش، بررسی نقش سواد رسانه ای در تعدیل اعتیاد اینترنتی است. این پژوهش با روش آزمایشی و با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل انجام شد. جامعه آماری، دانش آموزان پایه سوم مقطع متوسطه دوم استان چهارمحال و بختیاری است که به روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای به تعداد 40 نفر در دو گروه کنترل و آزمایش انتخاب شدند. ابزار پژوهش پرسشنامه های استاندارد استفاده مشکل زا از اینترنت کاپلان، اعتیاد اینترنتی یانگ و پرسشنامه محقق ساخته سواد رسانه ای است. از آزمون های آلفای کرونباخ، ویلکاکسون و t زوجی توسط نرم افزار 24spss استفاده شد. نتایج پژوهش نشان دادند که آموزش سواد رسانه ای، در تعدیل اعتیاد اینترنتی در بین دانش آموزان تأثیر دارد. همچنین نتایج نشان دادند که آموزش سواد رسانه ای، در میزان استفاده از رسانه، افزایش توانایی تحلیل و ارزیابی، توانایی تولید پیام رسانه ای، توانایی برقراری ارتباط با تولیدکنندگان پیام رسانه ای و افزایش تفکر انتقادی دانش آموازان در برخورد با پیام رسانه ای اثر دارد.
۲۹۲.

پیشگیری نوین: نقش رسانه مجازی در پیشگیری از گرایش به مواد مخدر در فضای سایبر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اعتیادپژوهی سال دوازدهم ۱۳۹۷ شماره ۴۹ ویژه نامه ۲ 9-22

کلیدواژه‌ها: فضای مجازی پیشگیری اعتیاد مواد مخدر فضای سایبر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۸۸ تعداد دانلود : ۵۴۲
هدف: جذابیت و گسترش فضای مجازی در بین اقشار جامعه و کارکردهای این بستر در ارتکاب جرائم مربوط به مواد مخدر، باعث شده تا مسئولین امر به فکر استفاده از این بستر در جهت تدوین برنامه های پیشگیرانه از اعتیاد به مواد مخدر باشند. البته در حال حاضر کارکردهای این فضا یکی از عوامل موثر در گرایش به اعتیاد و مصرف مواد مخدر تلقی می شود. هدف تحقیق حاضر بررسی نقش رسانه مجازی (فضای سایبر) در پیشگیری از از اعتیاد به مواد مخدر در بین اقشار گوناگون جامعه در قالب ارائه الگویی کاربردی بوده است. روش : پژوهش حاضر از حیث روش از نوع توصیفی- تحلیلی و از لحاظ گردآوری اطلاعات از نوع پیمایشی بوده که با استفاده از پرسش نامه محقق ساخته انجام شد. جامعه ی آماری پژوهش شامل خبرگان و سرمتخصصان پلیس مبارزه با مواد مخدر ناجا، پلیس فتاناجا و سازمان های مرتبط با موضوع تحقیق و به تعداد 65 نفر بوده که برابر فرمول کوکران تعداد 56 نفر از جامعه با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده به عنوتن نمونه انتخاب شدند. یافته ها : یافته ها نشان داد 1- فضای مجازی و مسئول سازی، 2- فضای مجازی و مشارکت اجتماعی، 3- فضای مجازی و آگاه سازی، 4-فضای مجازی و تولیدات خاص و در نهایت 5- فضای مجازی و مدیریت می توانند به ترتیب نقش بسزایی در پیشگیری از اعتیاد به مواد مخدر داشته باشند. نتیجه گیری : نتایج تحقیق حاضر می تواند گامی مهم برای تبیین روش های پیشگیری از اعتیاد در فضای مجازی و الگویی مناسب برای طراحی برنامه های جامع پیشگیری از اعتیاد به مواد مخدر در فضای مجازی باشد.
۲۹۳.

تحلیل محتوای کتاب های درسی دوره ابتدایی و متوسطه اول از نظر توجه به مؤلفه های پیشگیری از اعتیاد به مواد مخدر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اعتیادپژوهی سال دوازدهم زمستان ۱۳۹۷ شماره ۵۰ 11-24

کلیدواژه‌ها: اعتیاد مواد مخدر کتاب های درسی تحلیل محتوا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۲ تعداد دانلود : ۳۴۰
هدف: پژوهش حاضر با هدف تحلیل محتوای کتاب های درسی دوره ابتدایی و متوسطه اول از نظر توجه به مؤلفه های پیشگیری از اعتیاد به مواد مخدر انجام شد. روش: روش پژوهش توصیفی بود. جامعه آماری شامل همه کتاب های درسی دوره ابتدایی و متوسطه اول می باشد که در سال 1396 چاپ شده است. با توجه به ماهیت موضوع، نمونه گیری انجام نشده و تمام جامعه آماری بررسی شده است. ابزار جمع آوری اطلاعات سیاهه تحلیل محتوای کتاب های درسی بوده که روایی آن توسط متخصصان علوم تربیتی و کارشناسان مربوطه انجام شده است. یافته ها: در مجموع در کتاب های درسی دوره ابتدایی و متوسطه اول، 176 مرتبه به جنبه های مختلف اعتیاد اشاره شده که 165مورد (75/93 %) مربوط به پایه هشتم، 9مورد (1/5 %) مربوط به پایه هفتم، 2مورد (13/1 %) مربوط به پایه نهم بوده است. در دوره ابتدایی اشاره ای به مؤلفه های پیشگیری از اعتیاد نشده است. مؤلفه «عوارض ناشی از اعتیاد» با 97 فراوانی (55 %) بیشترین و مؤلفه های «راه های پیشگیری از اعتیاد»، «جرم و قوانین مرتبط با اعتیاد»، و «سابقه تاریخی مصرف مواد مخدر» هر کدام با 6 فراوانی (4/3 %) کمترین فراوانی را داشته است. نتیجه گیری : یافته های این پژوهش نشان می دهد که در دوره ابتدایی و پایه های هفتم و نهم متوسطه اول به مؤلفه های پیشگیری از اعتیاد توجه کافی نشده و نیاز به توجه بیشتر دارد.
۲۹۴.

تحلیل محتوای کتاب های تفکر و سبک زندگی دوره اول متوسطه برحسب میزان توجه به مؤلفه های پیشگیری از اعتیاد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اعتیادپژوهی سال دوازدهم زمستان ۱۳۹۷ شماره ۵۰ 25-42

کلیدواژه‌ها: اعتیاد تفکر و سبک زندگی تحلیل محتوا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۳۴۹ تعداد دانلود : ۶۶۴
هدف: یکی از مهم ترین برنامه ها و راهبرد های پیشگیری از اعتیاد، آموزش تفکر و مهارت های زندگی در مدرسه است. بر این اساس هدف پژوهش حاضر، تحلیل محتوای کتاب های تفکر و سبک زندگی برحسب میزان توجه به مؤلفه های پیشگیری از اعتیاد براساس اهداف سند جامع پیشگیری از اعتیاد بود. روش: روش مورد استفاده در تحلیل محتوا تکنیک آنتروپی شانون بوده و واحد تحلیل متن، پرسش ها و تصایر را شامل می شد. جامعه آماری، کتاب های تفکر و سبک زندگی دوره اول متوسطه و نمونه آماری کتاب تفکر و سبک زندگی (مشترک) برای دختران و پسران پایه هفتم و هشتم بود. یافته ها: نتایج تحقیق نشان داد در محتوای کتاب تفکر و سبک زندگی پایه هفتم به مؤلفه آموزش مواد توجه چندانی نشده و در محتوای کتاب هشتم به آموزش مواد بیشترین توجه و کم ترین توجه به مؤلفه ابراز وجود و جرأت مندی شده است. نتیجه گیری: قرار گرفتن مباحث پیشگیری از اعتیاد و مهارت های زندگی از جمله مهارت های ابراز وجود و جرأت مندی و ادغام آموزش مواد در کتب درسی می تواند از جهات مختلف دارای اهمیت باشد.
۲۹۵.

مدل توسعه پایدار سلامت محور با تأکید بر معضل اعتیاد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اعتیادپژوهی سال دوازدهم زمستان ۱۳۹۷ شماره ۵۰ 43-66

کلیدواژه‌ها: مدل توسعه پایدار سلامت اعتیاد ابعاد اجتماعی اقتصادی و زیست محیطی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۲۴ تعداد دانلود : ۴۷۱
هدف : توسعه پایدار، انسان محور بوده و یکی از مهم ترین چالش های دهه های اخیر می باشد. گسترش معضل اعتیاد نیز مشکلات عدیده ای را درابعاد مختلف توسعه به ویژه سلامت به دنبال دارد. این مطالعه با هدف ارائه مدل توسعه پایدار سلامت محور با تأکید بر معضل اعتیاد انجام گرفته است. روش: این پژوهش مطالعه ای توصیفی - پس رویدادی است که به شیوه ترکیبی انجام شد. در روش کیفی با استفاده از تکنیک دلفی فازی و مصاحبه با 30 نفر از خبرگان مربوطه در حوزه اعتیاد به تدوین مدل توسعه پایدار سلامت محور پرداخته شد. در روش کمی با نمونه گیری هدفمند به توزیع پرسش نامه بین 201 نفر از کارشناسان خبره در ستاد مبارزه با مواد مخدر استان تهران اقدام شد. یافته ها: مدل توسعه پایدار سلامت محور در سه بُعد اجتماعی، زیست محیطی و اقتصادی و با 12 مولفه و 86 شاخص تدوین شد. در روش کمی تمامی مولفه های مدل بر اعتیاد تأثیر معنادار و منفی داشتند و با افزایش یا ارتقای مولفه های مدل توسعه پایدار، گرایش به اعتیاد نیز کاهش می یابد. نتیجه گیری: از بین ابعاد مدل توسعه پایدار به ترتیب ابعاد اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی بیشترین تأثیر را بر اعتیاد نشان دادند.
۲۹۶.

ارزیابی معنا در زندگی و تحریف های شناختی دانشجویان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اعتیادپژوهی سال دوازدهم زمستان ۱۳۹۷ شماره ۵۰ 89-104

کلیدواژه‌ها: معنای زندگی تحریف شناختی اعتیاد دانشجویان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۲ تعداد دانلود : ۴۴۱
هدف : پژوهش حاضر با هدف ارزیابی معنا در زندگی و تحریف های شناختی دانشجویان مؤسسه آموزش عالی آمل در سال 97-1396 انجام شد. روش: این تحقیق با رویکرد روش شناسی کمی در قالب یک طرح علی-مقایسه ای بود. جامعه آماری شامل دانشجویان مؤسسه آموزش عالی آمل در سال تحصیلی 97-1396 بودند. نمونه پژوهش در مرحله اول شامل 141 دانشجوی کارشناسی و کارشناسی ارشد بودند که در مرحله دوم با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس و آزمون غربالگری آمادگی به اعتیاد 100 نفر با توجه به نمره آمادگی به اعتیاد انتخاب و در دو گروه افراد با آمادگی به اعتیاد بالا (45 نفر) و افراد با آمادگی به اعتیاد پایین (55 نفر) مورد بررسی قرار گرفتند. یافته ها: نتایج نشان داد بین دو گروه افراد با آمادگی به اعتیاد بالا و پایین در معنای زندگی ، حضور معنا، جست و جوی معنا (0/05>p)و تحریف های شناختی ( 0/0001>p ) تفاوت وجود دارد. بدین معنا که افراد با آمادگی به اعتیاد بالا از معنای زندگی، حضور معنا، جست و جوی معنا پایین تر و تحریف های شناختی بالاتر نسبت به افراد با آمادگی به اعتیاد پایین برخوردار بودند. نتیجه گیری: می توان گفت معنا در زندگی و تحریف های شناختی از متغیرهای مرتبط با آمادگی به اعتیاد در دانشجویان می باشند که باید در پیشگیری و درمان اعتیاد مدنظر باشند.
۲۹۷.

مقایسه ویژگی های شخصیتی و راهبردهای تنظیم شناختی هیجان در زنان دارای اعتیاد به مواد محرک(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اعتیادپژوهی سال دوازدهم زمستان ۱۳۹۷ شماره ۵۰ 119-136

کلیدواژه‌ها: اعتیاد تنظیم شناختی هیجان ویژگی های شخصیتی زنان مواد محرک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰۲ تعداد دانلود : ۳۵۵
هدف: شخصیت و هیجان همیشه از عوامل موثر در آسیب پذیری و تداوم اعتیاد بوده اند. با توجه به عدم وجود پژوهش های کافی در حوزه اعتیاد زنان هدف پژوهش حاضر بررسی ویژگی های شخصیتی و راهبردهای تنظیم شناختی هیجان در زنان دارای اعتیاد به مواد محرک و غیرمعتاد بود. روش: در پژوهش علی مقایسه ای حاضر از میان زنان مراجعه کننده به مراکز درمان نگه دارنده متادون تهران، با لحاظ کردن ملاک های ورود و خروج ۴۰ زن دارای اعتیاد به مواد محرک انتخاب شدند و زنان غیر معتاد نیز با حداکثر همتاسازی در متغیرهای جمعیت شناختی با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. از پرسش نامه های پنج عاملی شخصیت و فرم کوتاه راهبردهای تنظیم شناختی هیجان استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد که زنان معتاد، در ویژگی های شخصیتی برون گرایی، گشودگی و در روان رنجورخویی نمرات بالاتر در مقایسه با زنان غیرمعتاد گزارش نموده بودند. همچنین در راهبردهای تنظیم شناختی هیجان شامل نشخوار فکری، ملامت خود و فاجعه سازی نمرات بالاتر و در راهبرد تمرکز مجدد بر برنامه ریزی نمرات پایین تر در مقایسه با زنان غیر معتاد بود. نتیجه گیری: شخصیت و تنظیم هیجان در زنان دارای اعتیاد به مواد محرک با بدکارکردی روبه رو می باشد. پیشنهاد می شود در قالب برنامه های پیشگیری و درمانی به این عوامل توجه لازم مبذول شود.
۲۹۸.

بررسی تأثیر جذابیت فرد مشهور بر اثربخشی تبلیغات پیشگیری از اعتیاد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اعتیادپژوهی سال دوازدهم زمستان ۱۳۹۷ شماره ۵۰ 155-174

کلیدواژه‌ها: افراد مشهور اثربخشی تبلیغات اعتیاد تبلیغات پیشگیرانه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۳۷ تعداد دانلود : ۳۵۶
هدف: هدف پژوهش بررسی نقش جذابیت افراد مشهور بر اثربخشی تبلیغات با توجه به عوامل اثرگذار بر جذابیت فرد مشهور است. روش: پژوهش کاربردی و از لحاظ روش، توصیفی- پیمایشی بود. داده های پژوهش با روش نمونه گیری تصادفی به دست آمد. در این پژوهش از پرسش نامه محقق ساخته شامل 17 سوال استفاده شد که از روایی محتوایی و روایی سازه برخوردار یود. ضریب آلفای کرونباخ 91/0 به دست آمد. برای تجزیه وتحلیل داده ها و آزمون فرضیه های پژوهش از مدل یابی معادلات ساختاری و از نرم افزار لیزرل استفاده شد. یافته ها: یافته های پژوهش بیان گر آن بود که هر یک از متغیرهای صداقت، آشنایی، دوست داشتنی بودن و اعتبار فرد مشهور تأثیر مثبت و معناداری بر پیشگیری دارد. رابطه بین جذابیت فرد مشهور و اثربخشی تبلیغات پیشگیری از اعتیاد نیز مثبت و معنادار بود. نتیجه گیری: به کارگیری و استفاده از چهره های مشهور در تبلیغات پیشگیرانه از اعتیاد مؤثر است.
۲۹۹.

اثربخشی توانمندسازی شناختی حالات ذهنی بر بازشناسی بیان چهره ای هیجان در افراد وابسته به مواد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اعتیادپژوهی سال دوازدهم زمستان ۱۳۹۷ شماره ۵۰ 253-276

کلیدواژه‌ها: توانمندسازی شناختی بازشناسی بیان چهره ای هیجان شناخت اجتماعی اعتیاد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵۷ تعداد دانلود : ۳۹۰
هدف: هدف از پژوهش حاضر اثربخشی توانمندسازی شناختی حالات ذهنی بر بازشناسی بیان چهره ای هیجان در افراد وابسته به مواد بود . روش: پژوهش حاضر از نوع شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه گواه بود. تعداد 30 نفر فرد وابسته به مواد با شرایط یکسان از نظر سن، تحصیلات، شغل و... انتخاب شدند و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه (هر گروه 15 نفر) گمارده شدند. شرکت کنندگان به آزمون اکمن (بازشناسی بیان چهره ای هیجان) در پیش آزمون و پس آزمون پاسخ دادند. گروه آزمایش تحت مداخله برنامه توانمندسازی شناختی (برنامه ترمه) قرار گفت و گروه گواه هیچ مداخله ای دریافت نکرد. یافته ها: نتایج تحلیل کواریانس نشان داد که توانمندسازی شناختی (برنامه ترمه) بر بازشناسی بیان چهره ای هیجان در افراد وابسته به مواد موثر است. در واقع برنامه ترمه بیان چهره ای هیجان را در افراد وابسته به مواد بهبود داده است. نتیجه گیری : بر اساس نتایج پژوهش حاضر می توان از برنامه توانمندسازی شناختی (برنامه ترمه) در تقویت بیان چهره ای هیجان افراد وابسته به مواد استفاده کرد.
۳۰۰.

رابطه اعتیاد به شبکه های اجتماعی مجازی با چشم انداز زمانی و بهداشت روانی دانشجویان(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: فناوری اطلاعات و ارتباطات در علوم تربیتی سال نهم پاییز ۱۳۹۷ شماره ۱ (پیاپی ۳۳) 99 - 112

کلیدواژه‌ها: اعتیاد شبکه های اجتماعی مجازی چشم انداز زمانی بهداشت روانی دانشجویان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۴۵ تعداد دانلود : ۴۵۹
مقدمه: امروزه تجربه افراد از روانشناسی زمان سبک زندگی را تغییر داد و بسیاری از روابط میان آنها هنوز ناشناخته است. هدف پژوهش، بررسی رابطه بین اعتیاد به شبکه های اجتماعی مجازی با چشم انداز زمانی و رفتارهای بهداشتی در دانشجویان بود. روش: روش پژوهش، توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه پژوهش، تعداد 1730 نفر از دانشجویان دانشگاه آزاد جویبار بودند. 317 نفر نیز به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای (بر حسب مقطع تحصیلی) انتخاب شدند. هر آزمودنی پرسشنامه اعتیاد به شبکه های اجتماعی مجازی، چشم انداز زمانی و رفتار های بهداشتی را تکمیل کرد. یافته ها: نتایج نشان داد که میان شبکه های اجتماعی مجازی و چشم انداز زمانی گذشته گرای منفی، حال گرای لذت طلب، حال گرای تقدیرنگر، رابطه مثبت و با گرایش آینده گرا رابطه منفی وجود دارد و 1% کاهش اعتیاد به شبکه های اجتماعی مجازی ، 18% بر میزان رفتارهای بهداشتی افزود؛ و افزایش چشم انداز زمانی نیز رفتارهای بهداشتی را افزایش داد و بالعکس. نتیجه گیری: چشم انداز زمانی عامل کلیدی در سوءمصرف شبکه های اجتماعی است زیرا با افزایش آینده گرایی، آموزش به تأخیر-انداختن لذت فوری و توجه به پیامدهای اعمال حال حاضر می تواند به افزایش رفتاری های بهداشتی و به طبع کاهش اعتیاد به فضای مجازی، به دانشجویان کمک کرد.