صداوسیما

برخورداری از نظام اطمینان بخش مدیریت و ارزیابی عملکرد در فرایند مدیریت راهبردی، رمز موفقیت پایدار هر سازمان، به ویژه سازمان های رسانه ای، در محیط متغیر و پیچیده صنعت رسانه است. راهبردهای محتوایی نقش حساسی در تحقق رسالت و مأموریت سازمان صداوسیما دارند و بخش اصلی فعالیت این سازمان در این راستاست. مسئله این پژوهش، عدم ارزیابی راهبرد های حوزه تولید و توزیع پیام، پس از گذشت حدود یک سال و نیم از اجرای برنامه راهبردی پنج ساله سازمان صداوسیما(1397-1401) است. هدف اصلی پژوهش، شناسایی «شاخص های ارزیابی راهبرد های سازمان صداوسیما در حوزه تولید و توزیع پیام است.» برای دستیابی به این هدف، از کارت امتیازی متوازن استفاده شده است. در فرایند این پژوهش، با استفاده از نظرات کارشناسان و صاحبنظران در قالب دو جلسه گروه متمرکز، با محورقراردادن ابعاد کارت امتیازی متوازن(مالی، مشتری، فرایندهای داخلی، رشد و یادگیری) و راهبردها و برنامه های بلندمدت سازمان صداوسیما در حوزه محتوایی، شاخص های موردنظر شناسایی شدند. «درصد برنامه های تولیدشده دارای پیوست پژوهشی»، «وضعیت خبرگزاری بین المللی تصویری»، «تعداد بخش های خبری در شبکه های تخصصی»، «انعقاد تفاهمنامه همکاری با مجامع بین المللی و جهانی رسانه»، «میزان تولیدات مستقل در باندِ پهن و در دسته ها و گونه های گوناگون»، «درآمدزایی از طریق سازوکارهای مختلف درآمدی در فضای بادِ پهن»، «تعداد تعاملات مردمی با سازمان صداوسیما»، «باشگاه مخاطبان شبکه ها و برنامه های رادیوتلویزیونی»، «وضعیت کانال های شبکه ها و برنامه های رادیوتلویزیونی در پیام رسان ها»، ازجمله مهم ترین شاخص های شناسایی شده برای ارزیابی راهبردی سازمان صداوسیما در حوزه محتوا و پیام و مطابق با الگوی کارت امتیازی متوازن است.

بازاریابی یا مجموعه نهادها، فعالیت ها و فرایندهایی که به خلق، ارتباط، تحویل و تبادل پیشنهادها مربوط اند و به خلق ارزش برای مشتریان در ازای کسب ارزش از آنان می پردازند، با رسانه ملی در دنیای مجازی، ارتباطی تنگاتنگی دارد. ظهور حوزه های نوین در عرصه های ارتباطی امروز، از پیامدهای ناشی از تغییرات سریع در عصر فنّاوری های ارتباطی است که زیست اجتماعی در آن، اقتضائات و نیازهای خاص خود را دارد. بر این اساس، در پژوهش حاضر، به طراحی الگوی بازاریابی رسانه ملی در فضای مجازی پرداخته شده است. روش پژوهش؛ داده بنیاد و نمونه گیری از نوع تعمدی نظری، با حجمی برابر به حجم 18 نفر از نخبگان، استادان دانشگاه صداوسیما و مدیران ارشد بوده است. پس از انجام مراحل سه گانه کدگذاری باز، محوری و انتخابی، یافته ها نشان داد که مدل نهایی از 87 کد نهایی، 6 مقوله کلی، 2 مقوله فرعی و 29 مفهوم اصلی تشکیل شده است. بر این اساس، عواملی که به بروز الگوی رسانه ملی در فضای مجازی منجر می شوند، عبارت اند از: عوامل رقابتی، فرایندی، محتوایی، فنی، مرتبط با دولت و سیاست، راهبردی، حقوقی و قانونی، آمیخته بازاریابی، مدیریت پیام، بازار هدف، فناوری اطلاعات و ارتباطات، نوسازی و تحولات فضای مجازی، بازاریابی رابطه مند، باورهای هسته ای، هوشمندی رقابتی، فضای تعاملی و رقابتی، نظام حقوقی، قابلیت پشتیبانی، اعتمادسازی، اقدامات مرتبط با بازاریابی، مدیریت راهبردی، فعالیت های اقتصادی، رسانه اجتماعی، مزیت رقابتی، پیامدهای اجتماعی فرهنگی، اقتصادی، مرتبط با بازاریابی و درگیری با رسانه ملی.

هدف از پژوهش حاضر، شناسایی شاخص ها و ارزیابی عملکرد برنامه های ورزشی صداوسیمای مراکز استانی بر مبنای مدل ارزیابی عملکرد 720 درجه بوده است. با توجه به اینکه پژوهش، در مورد لایه بیرونی جامعه انجام گرفته، جامعه آماری، تمامی ذی نفعان، عرضه کنندگان، خانواده ها و مشتریان خارجی برنامه های ورزشی مراکز استانی صداوسیما را در برمی گیرد. ابتدا به منظور شناسایی شاخص ها از مصاحبه با 14 نخبه آگاه استفاده شد و با کدگذاری باز، محوری و گزینشی، در نهایت 83 کد باز، 20 کد محوری و 7 کد گزینشی به دست آمدند. در مرحله کمی، پس از تهیه پرسشنامه، با توجه به جدول مورگان و طبق برآورد صورت گرفته 196 پرسشنامه در دو مرحله (پیش از ارائه بازخورد و پس از ارائه بازخورد) توزیع و جمع آوری شدند و نتایج نشان داد که در تابستان 1399 شاخص های نیازسنجی علمی و بررسی های علمی و استفاده از علم به روز از نظر لایه خارجی در وضعیت مطلوبی قرار داشته اند و پس از ارائه بازخورد به مسئولان نتایج پرسشنامه مجدد، در پاییز 1399 نشان داد که شاخص ها از وضعیت مطلوبی برخوردار بودند. به منظور بررسی تغییرات بین پیش از ارائه بازخورد و پس از ارائه بازخورد از آزمون کروسکال والیس استفاده شد که نتیجه نشان داد، میزان تغییرات قبل و بعد از دریافت بازخورد معنادار بوده است. با توجه به اینکه عملکرد برنامه های ورزشی استانی در بسیاری از شاخص ها در وضعیت مطلوبی قرار نداشت، به نظر می رسد که لازم است توجه بیشتری به شاخص های مهم برنامه های ورزشی و نظارت و برنامه ریزی بهتری برای ارتقا کیفی این برنامه ها، از سوی مسئولان و دست اندرکاران صورت گیرد.

هدف: سازمان های رسانه ای به دلیل حضور در یک بازار رقابتی و پیچیده نیازمند بهره گیری از تمام منابع خود هستند، به ویژه سرمایه های فکری که پایداری و مزیت رقابتی را به ارمغان می آورند. پیش نیاز این امر، شناسایی سرمایه های فکری موجود در سازمان است. در سازمان صداوسیما، برخلاف منابع ملموس، برای منابع ناملموس و فکری، لیست مشخصی ارائه نشده است. بنابراین، در این پژوهش برآن شدیم تا منابع فکری سازمان را شناسایی نماییم. روش: این پژوهش با رویکرد کیفی و با استفاده از روش دلفی در سه مرحله انجام شد. مشارکت کنندگان به شیوه نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند که شامل 27 نفر و از دو گروه متفاوت بودند؛ گروه اول متشکل از مدیران مجرب و آشنا به مدیریت در سطوح عالی سازمان؛ گروه دوم متشکل از خبرگان و دانشگاهیان حوزه سرمایه سازمانی و فکری. یافته ها: بنابر یافته های پژوهش، سرمایه های فکری سازمان شامل نیروی انسانی، آرشیو، پهنه مخاطب، دسترسی به مراکز حاکمیتی، فرهنگ اسلامی، تجربه در بحران ها، دانشگاه صداوسیما، برنامه سازان، پوشش رسانه ای کل کشور و تاریخ ایران است. نتیجه گیری: این پژوهش نشان داد که سرمایه های فکری سازمان صداوسیما در گستره ای از سرمایه های ارتباطی، انسانی و ساختاری پراکنده شده اند و کارایی و اثربخشی سازمان صداوسیما در گرو بکارگیری درست و متناسب از این سرمایه ها است.

طبق اصول 44 و 175 قانون اساسی و رویکرد قوانین موضوعه مجلس، پخش برنامه های رادیو و تلویزیون ایران در انحصار کامل سازمان صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران است. در این مقاله امکان خصوصی سازی رادیو و تلویزیون بررسی می شود. عمده ترین موانع محقق نشدن فرایند خصوصی سازی در این بخش تفسیر شورای نگهبان از اصول 44 و 175 قانون اساسی و همچنین قوانینی مانند قانون اساسنامه سازمان صداوسیما و مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی است. در عین حال نویسندگان با بررسی اصول پیش گفته و تحلیل تفسیر شورای نگهبان، معتقدند امکان خصوصی شدن رادیو و تلویزیون در قانون اساسی و سایر قوانین عادی و یا حداقل رفع انحصار از صداوسیما در این خصوص وجود دارد.

در دوران رقابت های شدید خبری، مدیریت و چینش مطلوب جدول پخش خبر از جمله عوامل مؤثر در بهبود کیفیت بخش های خبری رادیو و تلویزیون است که کمتر مورد توجه پژوهشگران قرار گرفته است. صداوسیما با برخورداری از بخش های خبری متنوع، نیازمند آسیب شناسی و بهسازی جدول پخش های خبری خود است تا از این رهگذر بتواند با ارتقای کیفی این بخش های خبری، سهم خود را از مخاطبان خبر افزایش دهد. هدف از این پژوهش، شناسایی عوامل اثرگذار بر چینش اخبار صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران از نگاه سردبیران خبر بوده است. براین اساس، پژوهش حاضر، از طریق مصاحبه نیمه استاندارد با سردبیران بخش های گوناگون خبری صداوسیما و با روش تحلیل مضمون، به شناسایی عوامل تأثیرگذار بر جدول های پخش خبر این رسانه پرداخته است. پس از گفتگو با 6 نفر از سردبیران خبر رادیو و تلویزیون که با نمونه گیری هدفمند انتخاب شده بودند، اشباع نظری حاصل شد و در مجموع 6 مضمون فراگیر و 20 مضمون فرعی یا سازمان دهنده، به عنوان عوامل اثرگذار به دست آمد. بر اساس یافته های پژوهش، مؤلفه های حرفه ای جدول پخش نویسی، شایستگی های فردی عوامل تحریریه، شناخت مخاطبان و فضای مجازی، ویژگی های بخش خبری و عناصر مدیریت پیام، از جمله این عوامل به شمار می روند. عامل اصلی دیگری که جدول پخش خبر را به شهرت محوری سوق داده، اعمال نفوذ برون سازمانی است. براین اساس، تنوع قالبی و محتوایی، بهره گیری از نیروی انسانی خلاق، بهبود ساختار سازمانی و استقلال هر چه بیشتر سردبیری خبر در صداوسیما بر مبنای سیاست های سازمانی و منافع ملی برای بهتر شدن چینش جدول پخش خبر ضروری به نظر می رسد.

ورود و کاربری فناوری های جدید ارتباطی در یک جامعه، بر رسانه های موجود تأثیر می گذارد و نیاز به سیاست گذاری جدید را برای رسانه های جریان اصلی ضروری می سازد. تلویزیون اینستاگرامی (IGTV)، یکی از مصداق های این خدمات ارتباطی جدید است که با وجود فراهم نمودن بستر ارتباطی غنی تر برای کاربران، صداوسیما را با مسائل جدیدی مواجه کرده است. این پژوهش، ضمن تشریح فرصت ها و تهدید های تلویزیون اینستاگرامی برای صداوسیما، به سیاست های موجود و مطلوب مواجهه و راهبردها و موانع پیش روی این سازمان پرداخته است. بدین منظور، ۱۲ مصاحبه نیمه ساخت یافته با متخصصان علم ارتباطات و مدیریت رسانه صورت گرفته، داده های حاصل با نرم افزار Nvivo 10 کدگذاری و تحلیل شده است. بر اساس نظر متخصصان، فرصت های تلویزیون اینستاگرامی برای صداوسیما، شامل دو دسته فرصت های کاربردی (استفاده از محتوای کاربرتولید، استعدادیابی، تعامل با مخاطب و نظرسنجی) و فرصت های غایی (کمک به حکمرانی خوب، ایجاد تعادل میان فرهنگ رسمی و عرفی، متنوع تر شدن سپهر رسانه ای ایران و باکیفیت تر شدن تولیدات صداوسیما) است. تهدیدهای تلویزیون اینستاگرامی برای صداوسیما نیز معطوف به تضعیف جایگاه انحصاری صداوسیما، کاهش مخاطب و کاهش درآمد از محل آگهی عنوان شده است. در پایان، پیشنهاداتی برای کارایی و اثربخشی بهتر رسانه ملی در فضای همگرایی رسانه ها از سوی متخصصان ارائه شده است.

هدف از این پژوهش کیفی که با روش گراندد تئوری انجام شده است، شناسایی مناسب-ترین اقدامات سازمان صداوسیما در مقابله با شایعات سیاسی منتشر شده در شبکه های اجتماعی مجازی درکشور است. جامعه آماری خبرنگاران و دبیران خبر سازمان صداوسیما است که از میان آنها در خبرگزاری صداوسیما و شبکه های خبر، العالم و پرس تی وی به عنوان چارچوب نمونه گیری پژوهش، با نمونه گیری هدفمند 26 نمونه انتخاب گردیدند که با ابزار مصاحبه نیمه ساخت یافته، داده های پژوهش از آنها گرداوری و با روش تحلیل مقایسه ای مداوم، تحلیل، تبیین و کدبندی شد. براساس نتایج پژوهش مناسب ترین اقدام رسانه ملی جهت مقابله با شایعات سیاسی منتشر شده در شبکه های اجتماعی مجازی تشخیص به موقع شایعه، منبع تولید شایعه و هدف از انتشار آن است که می بایست با انجام اقدامات اصولی و برنامه ریزی شده جهت مقابله با شایعه از جمله آشنایی مخاطبان به ویژگی های شایعات اتتشار یافته در فضای مجازی، پوشش خبری مناسب و رفع ابهام از فضای سیاسی و اجتماعی کشور و حضور تأثیرگذار در فضای مجازی، با مناسب ترین روش شایعات موجود را تکدیب و اعتبار و جایگاه قطب خبری بودن خویش در جامعه را حفظ نماید و از دیگر سو با اقدامات پیشگیری کننده، مانع از تولید و انتشار شایعات دیگر در جامعه شود.

رسانه های جمعی، انتقال و هدایت دامنه گسترده ای از نمادها، هنجارها، ارزش ها، عقاید، پیام ها و افکار را در درون جامعه برعهده دارند. این ابزارها توانسته اند متأثر از گسترش نقش و جایگاه رسانه های جمعی، نقش بسیار مهمی در فرآیند برساخته شدن هویت فرهنگ و قدرت ایفا کنند. مقاله می کوشد با بهره گیری از روش گفتمان، نقش صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران را در هویت بخشی به افراد جامعه بررسی کند. در همین راستا بعد از طرح مباحث نظری در باب رسانه، به سیاست های سلبی و ایجابی که صداوسیما از طریق آنها به دنبال تثبیت و تدوام گفتمان هویتی است پرداخته می شود تا مجاری و سازوکارهای بازنمایی قدرت در گفتمان برتر و پیامدهای هویتی آن در برنامه های کودک و نوجوان، سریال، فیلم و برنامه های خانوادگی، آگهی های بازرگانی شناسایی شوند. صداوسیما با بهره گیری از سازوکارهای هویتی، فرهنگی و اعتقادی به تولید و انتشار گفتمان جمهوری اسلامی ایران در درون تمام ساختارهای اجتماعی می پردازد. در این تعبیر، با گذار از نظریه های کلاسیک که قدرت را به عنوان لایه زیرین جامعه و عرصه ای مستقل در نظر می گرفت، آن را در ارتباط با رفتارها و فرآیندهای قانونی، سیاسی، فرهنگی، روان شناختی و ایدئولوژیک می بیند که از طریق رسانه ها تولید و منتشر می شود.

هدف اصلی این پژوهش، شناسایی مسائل صداوسیما در تعامل با رسانه های جدید است. بدین منظور پژوهشگر ضمن مطالعه منابع و اسناد مرتبط، برای دست یافتن به پاسخی برای پرسش اصلی پژوهش، به مصاحبه کیفی نیمه ساختاریافته با تعدادی از مدیران و کارشناسان حوزه فضای مجازی و سیاست گذاری صداوسیما، اساتید و کارشناسان دانشگاهی حوزه ارتباطات و رسانه و مدیران و کارشناسان فعال در عرصه فضای مجازی پرداخته است. در این پژوهش از روش تحلیل مضمون استفاده شده است و طی سه مرحله کدگذاری توصیفی، تفسیری و یکپارچه سازی، سیزده مسئله در پنج بخشِ مسائل مدیریتی، مسائل ناشی از تغییرات محیطی، مسائل مرتبط با قوانین و مقررات، مسائل ناشی از نوع رویکرد و نگاه به فضای مجازی، و مسائل ناشی از ضعف دانش و تخصص شناسایی شدند.

سازمان صداوسیما به عنوان بازوی دیپلماسی عمومی جمهوری اسلامی ایران فعالیت های گسترده ای در زمینه پخش بین المللی برنامه های رادیویی و تلویزیونی خود دارد. این برنامه ها به زبان های مختلف چون انگلیسی، فرانسوی، آذری، عربی، و ... برای مخاطبان منطقه ای و فرامنطقه ای پخش می شود. حجم زیادی از فعالیت های بین المللی این سازمان در قالب خبر و برنامه های خبری است. سه شبکه تلویزیونی العالم، پرس تی وی و هیسپان تی وی شبکه هایی هستند که به پخش خبر به زبان های عربی، انگلیسی و اسپانیایی می پردازند. در این مقاله با مطالعه تطبیقی شبکه های خبری بین المللی و تحلیل عملکرد آن ها در حوزه برندسازی برای رسانه، پیشنهادی مبنی بر یکپارچه سازی برند شبکه های خبری بین المللی سازمان صداوسیما ذیل یک نام ارائه شده است. بر مبنای این پیشنهاد این سه شبکه در کنار شبکه بین المللی خبر، با یک نام و برند به فعالیت خود ادامه خواهند داد و هر یک به عنوان شاخه انگلیسی، عربی، اسپانیایی و فارسی یک شبکه خبری واحد شناخته خواهند شد. این اتفاق می تواند از طریق ایجاد یک مدیریت برند یکپارچه منجر به تقویت ارزش برند سازمان صداوسیما در سطح مخاطبان بین المللی شود.

رسانه ها در دنیای امروز جایگاه ویژه و منحصر به فردی در مدیریت افکار عمومی دارند به طوری که نظام های سیاسی تلاش می کنند از رسانه ها برای هدایت و مهندسی ارزش ها و نگرش های جامع استفاده کنند. در واقع رسانه ها یکی از مهمترین ابزارهای مدیریت تغییر و تحولات اجتماعی به شمار می آیند و به واسطه این کارکرد مهم، تاثیر مستقیمی در انسجام ملی و در نهایت امنیت ملی کشورها می گذارد.هدف ازانجام این پژوهش این است که نقش صداوسیما راباکاربست آینده نگاری راهبردی در مدیریت تغییرات اجتماعی و ارتقاء امنیت ملی کشور تبیین کند بر این اساس، فرضیه اصلی پژوهش این است که صداوسیما از طریق مدیریت تغییرات اجتماعی مبتنی بر پیش بینی و پیش تدبیری و با بهره گیری از آموزه های اسلامی-ایرانی موجب ارتقاء و افزایش سطح امنیت ملی خواهد شد. برای پاسخگویی به این مساله از روش های کیفی-کمی و پرسشنامه بسته استفاده شده است. نتایج حاصل از آزمون های آماری این پژوهش(همبستگی و رگرسیون خطی) نشان می دهد که مدیریت تغییرات اجتماعی بر افزایش امنیت ملی کشور توسط صداوسیما تأثیر مثبت دارد و از سوی دیگر آینده نگاری راهبردی نیزبر مدیریت تغییرات اجتماعی تأثیر دارد. در نهایت نیز آینده نگاری راهبردی صداوسیما در مدیریت تغییرات اجتماعی با آموزه های اسلامی- ایرانی موجب ارتقاء و افزایش سطح امنیت ملی کشورخواهد شد

امروزه رسانه یکی از مهم ترین ابزارهای اثرگذاری در جامعه محسوب می شود که نقش به سزایی در زندگی فردی و اجتماعی بازی می کند. رسانه ها برای اثرگذاری دقیق تر و منظم تر، سیاست های مشخص و معینی را وضع میکنند. مبانی نظری این موضوع که ذیل سیاست گذاری رسانه ای مطرح می شود می بایست به صورت دقیق و کاربردی موردبررسی قرار گیرد. معمولاً دو نوع رویکرد سنتی و نوین به سیاست گذاری رسانه ها وجود دارد که اتخاذ هرکدام یک از این رویکردها می تواند مزایا و معایبی را به دنبال داشته باشد. در پژوهش پیش رو که با روش کتابخانه ای و تحلیل مضمون صورت گرفته است، به ابعاد و مؤلفه های این سیاست ها پرداخته، و سعی شده است به صورت تطبیقی با صداوسیما مقایسه گردد و در ادامه دیدگاه های مقام معظم رهبری به عنوان سیاست گذار اصلی سازمان صداوسیما در این حوزه مورد بررسی قرارگرفته است. در نهایت در دسته بندی ای ماموریت، الزامات ماموریت، اهداف، راهبردهای اجرایی و آسیب شناسی استخراج گشته است.

تبلیغات به عنوان یکی از مهم ترین عناصر بازاریابی نوین، محور اصلی برای جهت دادن به عقاید، نگرش و انتظارات مشتریان و درنهایت بروز یک واکنش رفتاری که خرید محصول موردنظر می باشد، مطرح است. از این رو هدف از پژوهش حاضر برآورد ارزش اقتصادی آگهی های تبلیغاتی برنامه نود برای صدا و سیما بود. این پژوهش کاربردی و روش جمع آوری اطلاعات و داده ها به صورت کتابخانه ای بوده و بر اساس تعرفه آگهی تبلیغاتی از سایت سازمان صداوسیما اخذ گردید. تحلیل داده ها بر اساس نرم افزارExcel انجام گرفته است. نتایج نشان می دهد که درآمد صداوسیما از آگهی تبلیغاتی برنامه نود در سال 1397، در هفته 000/000/400/5 تومان، در ماه 000/000/400/21 تومان و در سال 000/000/200/123/1 تومان درآمد داشته است؛ بنابراین با توجه به یافته های پژوهش به مسئولان صداوسیما پیشنهاد می شود با تأکید بر برنامه ریزی و پخش دوباره برنامه نود از صدا و سیما، درآمد خود را از محل آگهی های تبلیغاتی این برنامه افزایش دهند.

در حال حاضر، مرزهای بازار بازی های دیجیتال در کشور ایران مساحت کوچکی را در جغرافیای بزرگ بازار جهانی بازی های دیجیتال اشغال کرده است. بزرگ کردن این مساحت نیازمند همکاری تمامی بازیگرانِ این حوزه از طریق ورود به عرصه های جدید (اقیانوس آبی) و تمرکز بر تصاویر به دست آمده از فعالیت های آینده پژوهی است. ازاین رو، این مقاله قصد دارد، با بهره گیری از راهبرد اقیانوس آبی و استفاده از دو روش دلفی و سناریونویسی، عوامل تأثیرگذار و سناریوهای محتمل در خصوص «نقش سازمان صداوسیما در توسعه بازار بازی های دیجیتال ایرانی با رویکرد راهبرد اقیانوس آبی» را شناسایی کند. در این پژوهش از نرم افزار Micmac برای شناسایی پیش ران ها و از نرم افزار Scenario Wizard برای تعیین عدم قطعیت های کلیدی موجود در دیدگاه های 27 نفر از خبرگان حوزه های آینده پژوهی، بازی های دیجیتال و رسانه استفاده شد و بر اساس آن، با ایجاد دو محور عدم قطعیت کلیدی «راه اندازی کانال تلویزیونی بازی» و «رگولاتوری و تنظیم گری» به همراه وضعیت های محتملشان، چهار فضا برای سناریوپردازی به دست آمد. سپس، با تلفیق سناریوهای چهارگانه با ابزار چهاربخشی «حذف کاهش افزایش خلق»، سیمای راهبردی حرکت سازمان صداوسیما به سوی اقیانوس آبی مشخص شد. نتایج پایانی نشان داد که سازمان صداوسیما در بُردی دوسویه می تواند با بهره گیری از ظرفیت ها و فرصت های به دست آمده از کانال تلویزیونی بازی های دیجیتال، علاوه بر خلق مطلوبیتی جدید برای جذب غیرمشتری های سازمان (فعالیت در اقیانوس آبی)، با افزایش نرخِ پذیرش بازی های رایانه ای در جامعه سهم هر کس (خانواده، سرمایه گذار، بازی ساز و...) را در بزرگ سازی سبد مصرف بازی های دیجیتال و به دنبال آن، توسعه بازار بازی های دیجیتال کشور آشکار کند.

هدف این پژوهش، تحلیل گفتمان انتقادی شیوه بازنمایی سلبریتی ها در گزارش های خبری 20:30 شبکه دو صداوسیما است. صداوسیما، اصلی ترین رسانه مرتبط با حاکمیت سیاسی جمهوری اسلامی ایران برای ترویج و تثبیت ایدئولوژی است. سلبریتی ها با فعالیت هایی مانند اظهار نظرات سیاسی، فعالیت های خیرخواهانه و نمایش سبک زندگی در بسیاری از مواقع در تعارض با ایدئولوژی حاکمیت قرار می گیرند. خبر 20:30 به عنوان یکی از برنامه های خبری صداوسیما در گزارش های مختلف به این تعارض ها پرداخته و اقدامات بسیاری از سلبریتی ها را بازنمایی کرده است. این برنامه در نهان بازنمایی ها، به دنبال تعریف «سلبریتی» بوده که از برخی جهات علمی، به عنوان مسئله این تحقیق، دارای تناقض است. در این پژوهش، سه گزارش خبری 20:30 بر اساس روش تحلیل گفتمان فرکلاف در سه سطح توصیف، تفسیر و تبیین، تحلیل شدند. نتایج نشان می دهد که گزارش های 20:30 هیچ تعریف ثابت و مشخصی از سلبریتی نداشته و بیشتر به صورت ایدئولوژیک، در زمان ها و شرایط گوناگون، تعاریف متفاوتی از آن ها ارائه داده است. این گزارش ها اغلب با بازنمایی «برساخت گرا» به دنبال تعمیق قطب بندی خود از «ما» (سلبریتی های موافق) و «دیگری» (سلبریتی های مخالف) است. بر این اساس می توان به دوخوانش کارکردگرایانه و انتقادی اشاره کرد که باید خوانش این گزارش های 20:30 را خوانش «کارکردی» دانست تا خوانش «انتقادی». از تبعات اصلی این خوانش، افزایش توجه و شهرت برخی از سلبریتی هاست که مشروعیت خود را با حمایت از نظام سیاسی حاکم کسب می کند که دارای آثار و پیامدهای منفی فرهنگی، اجتماعی و سیاسی زیاد و گسترده ای است.

نماز، بارزترین جلوه فرهنگ عبودیت است. در بعد تربیتی، نماز به ایجاد شخصیت بالنده کمک می کند. در عرصه اجتماع، نماز بر عناصر اساسی جامعه در سطح فرد، اثر می گذارد. نماز، عبادتی همه جانبه است که تمامی ابعاد زندگی بشر را دربر می گیرد. با توجه به این که رسانه به ویژه صدا و سیما در سطحی گسترده با افکار عمومی ارتباط دارد و نقش بسیار مهمی در فرهنگ سازی جوامع امروزی بر عهده دارد، می تواند در ترویج فرهنگ نماز، بسیار مؤثر باشد. هدف اصلی این نوشتار، بررسی نقش صدا و سیما در ترویج نماز می باشد. مباحث مختلف این نوشتار شامل : نقش مثبت فعالیت های رسانه ای در ترویج فرهنگ نماز از جمله : آموزش، پخش مراسم نماز، پخش اذان، ترویج نماز در عرصه هنر، دکور و طرح صحنه، نمایش نامه، قصه و رمان، سرود و شعر و صدا و سیما و پیشبرد فرهنگ نماز می باشد که در این نوشتار، به روش توصیفی – تحلیلی مورد بررسی قرارگرفته است. حاصل نوشتار این است که، نماز منبع قدرتی لایزال می باشد و در برابر جبهه ای که امروز پیش روی ماست، به تکیه گاه مستحکم ذکر خدا و امید و اعتماد به او بیش از همیشه نیازمندیم و نماز، آن سر چشمه جوشانی است که امید و اعتماد و قدرت معنوی را به ما می بخشد و اینکه رسانه از نخستین دوران زندگی تا پایان حیات انسان، به عنوان عامل آموزنده و تأثیر گذار نقش قوی دارد. بنابراین، ظهور رسانه تولد دنیای نوینی است که بدون توجه به آثار تربیتی آن، توفیق در آموزش و گرایش به نماز امکان پذیر نیست. امید است مسئولان و دردمندان دین و اصحاب رسانه به ویژه صدا و سیما در درجه اول، به شناخت و درک عمیق نماز و در درجه دوم، همتی بزرگ و تلاشی گسترده برای تبلیغ و تعلیم نماز در جامعه نیاز دارند تا بتوانند با روش های مناسب، نسل قدیم وجدید را به درک و عمل به نماز هدایت کنند.

بازدارندگی در عرصه نظامی بیشتر معنا دارد و در زمینه رسانه کمتر استفاده می شود و مفاهیمی مانند قدرت نرم معمولاً در ادبیات رسانه ای بیشتر تکرار شده اند. با این وجود بازدارندگی در دو سطح در این مقاله مورد تحلیل واقع شد: سطح داخلی که پیشنهاد می کند تا صداوسیما از خلاقیت و تولید محتوای به روز بهره برد تا مخاطبین داخلی را از دست ندهد و در سطح خارجی، آنچه درباره بازدارندگی مهم است توجه به کارکرد درست شبکه های برون مرزی است که تا چه اندازه تعدد آن ها دال بر خروجی درست آن بازدارندگی می تواند باشد. مهم ترین راهبرد مقابله با جنگ رسانه ای علیه جمهوری اسلامی ایران را می توان افزایش اعتماد مخاطبان رسانه ملی از طریق پاسخگویی به نیازهای آن ها در زمینه اطلاعات، رویدادهای مختلف و افزایش اعتماد مخاطبان رسانه ملی دانست. صداوسیما با اتخاذ سیاست ایمن سازی مخاطبان در برابر اثرات نامطلوب شبکه های ماهواره ای، به جای تلاش برای دور انداختن یا آزاد گذاشتن کامل آن ها، می تواند بهتر عمل کند. از مهم ترین راهکارها می توان به افزایش اعتماد مخاطبان نسبت به رسانه ملی با ارائه اخبار و اطلاعات جامع دقیق، بی طرفانه و پاسخگویی به نیازهای اخیر مخاطبان با ارزیابی مستمر نیازمندی های گروه های مختلف اجتماعی اشاره کرد. روش تحقیق مورد استفاده در این پژوهش توصیفی-تحلیلی بوده است.

پژوهش حاضر بر آن است که با ارائه راهبردهای مطلوب برای شبکه تلویزیونی «هیسپن تی وی»، آن را در رسیدن به اهداف خود یاری بخشد. این پژوهش به صورت کیفی صورت پذیرفته است و روش گردآوری اطلاعات در آن، از طریق مطالعه کتابخانه ای و اسناد بالادستی به همراه مصاحبه با نخبگان بوده است. تجزیه و تحلیل داده ها توسط ماتریس سوات2 انجام شد. از آنجا که تعیین اهداف جزئی از پژوهش بوده است، ابتدا با مطالعه اسناد بالادستی و نظر مدیران مربوطه، اهداف راهبردی شبکه مشخص و سپس توسط کمیته راهبردی که متشکل از مدیران شبکه مذکور بود، نمره دهی و اولویت بندی شدند. «تأمین منابع مالی مورد نیاز شبکه و فقدان کسری بودجه» و «کسب جایگاه معتبرترین، سریع ترین و دقیق ترین منبع اخبار مربوط به خاورمیانه در میان شبکه های اسپانیایی3زبان دنیا» دو هدف اول شبکه از میان اهداف 9 گانه بودند. سپس از طریق مصاحبه با کارشناسانی که با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شده بودند، قوت ها، ضعف ها، فرصت ها و تهدیدهای شبکه مشخص و اولویت بندی شدند. با تناظر عوامل داخلی و خارجی در ماتریس سوات، راهبردهای مطلوب احصا و اولویت بندی شدند. «داشتن موضعی فعال در جذب نیروی انسانی متخصص برای شبکه و تدوین سیستم آموزش ضمن خدمت مناسب برای پرسنل» و «همکاری با شبکه های همسو در منطقه هدف و انجام تولیدات مشترک با آن ها» و «افزایش وجهه خبری شبکه» به عنوان سه راهبرد اولویت دار شبکه از میان 16 راهبرد احصا شده، مشخص شدند.

مقدمه و هدف پژوهش : شبکه ها در جامعه شبکه ای ابزار مناسبی برای فعالیت های مختلف هستند. فرآیندهای دگرگونی اجتماعی که در جامعه شبکه ای آرمانی خلاصه شده اند، جنبه دیگری که باید مورد توجه قرارگیرد این است که فرهنگ ما برخاسته از اسلام و ارزش مدار است و در این فرهنگ ارتباطات نمی تواند خنثی باشد و برای دستگاه های فرهنگی و ارتباطی همچون صداو سیما، رسالتی متصور و مفروض است و هدفمندی و ارزش مداری باید در آن مشهود و ملموس باشد. لذا پژوهش حاضر با توجه به ریزش مخاطب و گرایش به بهره گیری از شبکه های مجازی و کانال های ماهواره ای به بررسی پرداخته است. روش پژوهش: روش موجود در این پژوهش، روش کمی و کیفی (آمیخته) می باشد که در بخش کیفی، طی مصاحبه با 10نفر از خبرگان و استادان حوزه ارتباطات و فرهنگ، از پرسشنامه محقق ساخته، براساس جامعه آماری به 200 نفر توزیع و استنتاج داده ها از 148 نمونه و با بهره گیری از روش آینده پژوهی داده ها با رویکرد نظریه زمینه مبنا، نتایج، استخراج شده است. یافته ها: نتایج حاکی از این است که میزان مطابقت برنامه ریزی فرهنگی صدا و سیما با ویژگی های جامعه شبکه ای در حد مطلوبی نیست ،در بین مخاطبان صدا و سیما مشارکت اجتماعی وجود ندارد و ترجیح بر این است که رسانه ها بصورت خصوصی اداره شوند تا هم کارکرد تبلیغی رسانه ها بهبود یابد و هم از میراث فرهنگی و هنجارها و بایدها و نبایدهای اجتماعی کشور حمایت شود. رسانه ملی با شناخت درست نیازهای مخاطبان، توجه به فرهنگ های محلّی مناطق گوناگون کشور و انتقال اخبار به همراه تجزیه و تحلیل درست آن در مخاطب ایجاد انگیزه نمایند و از این روش، میزان مشارکت اجتماعی مخاطبان را بالا ببرند. پس در چنین وضعیتی باید اقدام به استفاده از مدیران مجرب و تحصیلکرده جهت فرهنگ سازی در کنار شبکه های اجتماعی نموده وابزارها و جذابیت های رسانه ها توسط برنامه ریزان فرهنگی مورد استفاده قرار گیرد. همچنین آگاه سازی مخاطبان صدا و سیما از طریق رایانه، آشنایی با آزادی های سیاسی و ... در این راستا کمک حال صداوسیما خواهد بود تا بتواند آگاهی های فرهنگی مخاطبان را ارتقا ببخشد. نتیجه گیری: طبق نتایج بدست آمده از نرم افزار آموس مشخص شد که مدل طراحی شده در این پژوهش از برازش مناسبی برخوردار است و سازه های پرسشنامه آن نیز به خوبی می توانند متغیرهای مربوطه را تبیین و نشان دهند. همچنین با توجه به ضرایب رگرسیونی مشخص شد که متغیر شرایط مداخله گر یعنی عوامل فردی و ساختاری بر راهبردها تاثیر مثبتی داشته اند. همچنین راهبردها تاثیر مثبتی بر پیامدهای اجتماعی، پیامدهای سازمانی و پیامدهای فردی دارند. همچنین مقوله محوری یعنی برنامه ریزی فرهنگی در صدا و سیما مبتنی بر جامعه شبکه ای بر راهبردها تاثیر مثبتی می گذارد و بسترهای فردی و سازمانی نیز بر برنامه ریزی فرهنگی در صدا و سیما مبتنی بر جامعه شبکه ای تاثیرگذاری مثبت و مستقیمی دارند. علاوه بر این مشخص شد که مقوله علی یعنی عوامل درون سازمانی بر برنامه ریزی فرهنگی در صدا و سیما مبتنی بر جامعه شبکه ای تاثیر مثبتی دارند.