مطالب مرتبط با کلیدواژه

سیاست گذاری رسانه ای


۱.

بازطراحی سازوکار سیاست گذاری رسانه ای متأثر از رویکرد ارتقای سواد رسانه ای (مورد مطالعه: سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات فرهنگی ایران سال هشتم تابستان ۱۳۹۴ شماره ۲ (پیاپی ۳۰)

کلیدواژه‌ها: تفکر انتقادی صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران سواد رسانه ای سیاست گذاری رسانه ای

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی ارتباطات مدیریت و پژوهش ارتباطات
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی ارتباطات گروه های ویژه ارتباطات و جامعه
تعداد بازدید : ۱۶۲۲ تعداد دانلود : ۷۱۲
با توجه به اهمیت آموزش سواد رسانه ای در تدوین خط مشی رسانه ای و فقدان مطالعات جدی در این زمینه، پژوهش حاضر که ماهیت توصیفی و استنباطی دارد، بر آن است تا با بررسی مفاهیم، ضرورت ها و الگو های سیاست گذاری رسانه ای و سواد رسانه ای که از مطالعات ادبیات این حوزه به دست آمده است، به یک الگوی جامع «سیاست گذاری رسانه ای متأثر از رویکرد ارتقای سواد رسانه ای» دست یابد. در این تحقیق به منظور دستیابی به هدف، میزان سواد رسانه ای جامعة مورد مطالعه (نوجوانان دانش آموز) با حجم نمونة 384 نفر که از طریق نمونه گیری خوشه ای و تصادفی به دست آمد، اندازه گیری شد. پس از استخراج عوامل مؤثر بر سواد رسانه ای مصاحبه هایی اکتشافی با ده نفر از اساتید علوم ارتباطات اجتماعی و مدیریت رسانه و مدیران و کارگزاران رسانه که با روش نمونه گیری هدفمند و گلولة برفی انتخاب شده بودند، انجام شد. همچنین به منظور ارزیابی صحت و روایی الگوی پیشنهادی و تبیین جایگاه سواد رسانه ای در سیاست گذاری سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران، بخشی از برنامه های صدا و سیمای ج.ا.ا.، بر پایة الگوی به دست آمده از مؤلفه های سواد رسانه ای مورد تحلیل و بررسی قرار گرفت و در نهایت استنتاج به عمل آمد.
۲.

مطالعه تطبیقی سیاست های رسانه ای کشورهای آسیایی در مواجهه با تلویزیون های ماهواره ای(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات رسانه های نوین سال اول زمستان ۱۳۹۴ شماره ۴

کلیدواژه‌ها: شبکه های تلویزیونی ماهواره ای سیاست گذاری رسانه ای مصرف رسانه در کشورهای آسیایی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی ارتباطات ارتباطات سیاسی، بین الملل و توسعه ارتباطات سیاسی
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی ارتباطات مطالعات مطبوعاتی‏، رادیویی و تلویزیونی ماهواره
تعداد بازدید : ۱۲۴۹ تعداد دانلود : ۷۴۶
یکی از راه های دستیابی به راهکارهای اصلاح شیوه فعلی مواجهه ایران با پدیده دریافت خانگی شبکه های ماهواره ای، آگاهی از تجربه دیگر کشورهای مشابه است. در این میان مطالعات تطبیقی اسناد حوزه سیاست گذاری بخشی از جهان معاصر می تواند در خوانش تحولات سیاستی رسانه ای ما راه گشا باشد. برای دستیابی به این مهم، با اتکا به دو پژوهش انجام شده در سال های 1373 و 1381، از طریق نمونه گیری هدفمند، تعداد هفده کشور آسیایی انتخاب شدند. پس از بررسی ادبیات نظری در حوزه سیاست های رسانه ای، تعیین « چرخه خط مشی گذاری» به عنوان ادبیات تحلیل و شناخت حوزه صورت بندی مسئله شبکه های ماهواره ای کشورهای مذکور این نتیجه حاصل شد که سیاست گذاران رسانه ای کشورهای موردبررسی دریافت مستقیم شبکه های ماهواره ای را عاملی برای1) بر هم زننده بازار بومی و غیربومی رسانه های داخلی و 2) شکل گیری برخی تهدیدها برای مصالح و منافع ملی تعریف کرده اند. آن ها به سمت دو نوع سیاست سوق پیدا کرده اند. الف) پذیرش به مفهوم عدم دخالت دولت و یا قانون مند نمودن اپراتورهای ماهواره ای. ب) اجرای اقدامات قابل اجرا در رویکرد به عدم پایبندی به فضای آزاد اطلاعات. پژوهش نشان داد که در هر دودسته از کشورهای الف و ب سیاست های گوناگونی در راستای تولید و دریافت رسانه ای اتخاذ کرده اند که در متن مقاله به طور مفصل به آن ها پرداخته شده است. مقایسه دستاوردهای پژوهش حاضر با تحقیق 21 سال پیش حاکی از تحولی است که مهم ترین آن حرکت کشورهای گروه ب به سمت پذیرفتن و مجوز دادن به اپراتورهای ماهواره ای برای ارائه خط مشی های اتخاذ شده از نوع گروه الف است.
۳.

مفهوم سازی خط مشی گذاری رسانه ای: شناسایی مؤلفه ها، فرایند و حوزه عمل(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های ارتباطی سال هجدهم بهار ۱۳۹۰ شماره ۱ (پیاپی ۶۵)

کلیدواژه‌ها: مدیریت رسانه خـط مشی گـذاری سیاست گذاری رسانه ای حاکمیت رسانه ای خط مشی رسانه ای خط مشی رسانه های نوین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۰۰ تعداد دانلود : ۷۷۳
نظر به اهمیت مفهوم سازی و تبیین خط مشی گذاری رسانه ای و فقدان مطالعات جدی در این زمینه، پژوهش حاضر، با هدف مفهوم سازی و ایجاد یک چارچوب نظری صورت گرفت تا تلاشی در جهت درک چیستی خط مشی رسانه ای و شناسایی عناصر و مؤلفه های آن باشد. برای دستیابی به این هدف، پژوهشگر با انجام مصاحبه های عمیق و نیمه ساخت یافته با گروهی از خبرگان شامل پنج عضو هیئت علمی و هجده دانشجوی دکترا که از تخصص در زمینه های خط مشی گذاری عمومی، رسانه و ارتباطات، مدیریت استراتژیک و علوم سیاسی برخوردار بودند و با تلفیق دیدگاه های آنان با ادبیات موضوع، به طراحی چارچوبی نظری برای مفهوم سازی خط مشی گذاری رسانه ای پرداخت. بر اساس اطلاعات به دست آمده، ضمن ارائه تعریف جدید و جامعی از خط مشی رسانه ای، جایگاه آن در سلسله مراتب خط مشی گذاری ها مشخص و گام های تدوین آن شناسایی شد. همچنین عناصر و عوامل تشکیل دهنده مورد بررسی قرار گرفت و در پایان، پیشنهادهایی برای پژوهش های آتی و شناسایی ابعاد گسترده تر این پدیده ارائه گردید.
۴.

ارزیابی سیاست گذاری رسانه ای در سازمان صداوسیما: مطالعه موردی سند چشم انداز افق رسانه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: راهبرد سال بیست و ششم پاییز ۱۳۹۶ شماره ۸۴

کلیدواژه‌ها: سند افق رسانه سیاست گذاری رسانه ای طراحی سیاست ها اجرا ارزیابی صداوسیما

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۲۲ تعداد دانلود : ۷۷۷
در مقاله حاضر با بهره گیری از روش پیمایشی و با تمرکز بر سند چشم انداز افق رسانه به مطالعه سیاست گذاری رسانه ای در رسانه ملی می پردازیم. بدین منظور و در تناظر با مدل مرحله ای سیاست گذاری، مراحل صورت بندی مسئله و تصمیم گیری با عنوان واحد مرحله «طراحی سیاست» در نظر گرفته شده و به همراه مرحله «اجرا» مورد مطالعه پسینی قرار گرفته اند. جامعه آماری این مطالعه را کارکنان رسانه ملی تشکیل داده است. نتایج نشان داد که از نظر پاسخگویان، سیاست های افق رسانه در مرحله طراحی سیاست ها با ضعف در مؤلفه های واقع بینانه بودن و انعطاف پذیری روبه رو بوده و اجرای سیاست ها نیز با چالش در مؤلفه های آموزش و مشارکت کارکنان مواجه بوده است. درنهایت با اتخاذ رویکردی آینده نگرانه و به منظور در دسترس بودن گزینه های مطلوب برای تدوین سند آینده راهبردی سازمان صداوسیما توجه به چالش هایی مثل ریزش مخاطبان، رقابت با رسانه های ماهواره ای و نیروی انسانی غیرمتخصص و اتخاذ راه حل هایی با تمرکز بر توجه به نیازهای مخاطبان و کوچک- چابک سازی سازمان پیشنهاد می شوند.
۵.

الگوی صورت بندی مسائل سینمای ایران از منظر رهبر معظم انقلاب؛ از وضع موجود تا وضع مطلوب(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دین و ارتباطات سال بیست و ششم بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۱ (پیاپی ۵۵) 1 - 38

کلیدواژه‌ها: سینما سیاست گذاری فرهنگی سیاست گذاری رسانه ای صورت بندی مسئله آیت الله خامنه ای مسئله شناسی فرهنگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۶۶ تعداد دانلود : ۳۶۲
سینما با وجود شأن والای هنری و تأثیرگذاری بالایی که دارد، اما پس از گذشت بیش از سه دهه از انقلاب اسلامی نتوانسته در حد و اندازه رفع نیازهای آن ظاهر گردد. یکی از دلایل این وضعیت ناظر به خلأ سیاست گذاری در این حوزه می باشد. سیاست گذاری صحیح در یک حوزه، حاصل شناخت درست از مسائل آن حوزه است. مسائلی که از شکاف بین وضع مطلوب و وضع موجود حاصل می شود. این پژوهش بر آن است که با تحلیل بیانات رهبر معظم انقلاب به عنوان سیاست گذار اصلی کشور، ضمن ترسیم وضعیت موجود و مطلوب سینما، الگوی مسائل سینما را با توجه به شکاف موجود در دو وضعیت مذکور طراحی نماید. مهم ترین یافته های این پژوهش که با روش تحلیل مضمون حاصل شده، این است که ورود غلط و مغرضانه سینما به کشور در ابتدا از یک سو و عملکرد جبهه فرهنگی مقابل و کم کاری هنرمندان و مسئولان جبهه خودی از سوی دیگر، سبب بروز مسائل متعدد در سه لایه مضمون، قالب و عوامل سینما گشته است. اما مسئله اصلی مدنظر رهبر انقلاب در تحقق سینمای اسلامی که دیگر مسئله ها باید در نسبت با آن فهم و اولویت بندی شوند، تقویت کمی و کیفی هنرمند مؤمن و انقلابی و فراهم کردن مجال ظهور و بروز برای اوست.
۶.

مسئله شناسی شبکه های ماهواره ای در دیدگاه صاحب نظران جمهوری اسلامی ایران(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: دین و سیاست فرهنگی سال چهارم پاییز و زمستان ۱۳۹۶ شماره ۹ 149 - 184
تعداد بازدید : ۴۰۰ تعداد دانلود : ۲۴۶
چکیده در حوزه نظری شبکه های ماهواره ای به دلیل دارا بودن دو مؤلفه «تولید محتوا به شکل فراملی» و نیز «دسترسی مخاطب به آن بدون نیاز به سازمان های متولی ملی» در گونه «رسانه های جایگزین» و به دلیل « تعاملی نبودن» در طیف رسانه های اصلی قرار می گیرند. ویژگی های مذکور در حوزه های مختلفی تأثیرات متفاوتی داشته است. در سیاست، «مخاطب محوری» اساس تأثیرگذاری این رسانه ها و تقابل با «دولت گرایی» با هویت مداخله گرایانه-هنجاری حکمرانی در ایران می باشد. در عرصه اجتماعی و فرهنگی با رشد «فردیت گرایی» و «سوژه محوری»، به دلیل «مسکوت ماندن و پاسخگو نبودن فرهنگ ایرانی نسبت به نیازهای مدرن جامعه»، «اقتصادسیاسی مالکیت رسانه ها و تسلط کشورهای استعمارگر بر آن ها»، «توازن منفی در جریان اطلاعاتی»، «غلبه ذهنیات بر عینیات در حیطه شناخت» و «ایدئال سازی پیشرفت و توسعه گرایی برآمده از شاخص های غیربومی»، «دیگری» فرد را «وضعیت موجود و واقعی جامعه»، «ارزش های سنتی و جمع گرایانه» تعریف و «تغییرات اجتماعی» بر اساس آن «کانالیزه» شده است. بر اساس مطالبی که بیان شد می توان این گونه استنتاج نمود که شبکه های ماهواره ای به عنوان متغیر مستقل نمی توانند مرکزیت در تأثیرگذاری داشته باشند و زمینه های اجتماعی و فرهنگی عامل اصلی در تأثیرپذیری از این وسایل ارتباطی می باشند. مطالب بیان شده خلاصه ای از نتایج به دست آمده از رویکرد تمام صاحب نظران با استخراج گزاره ها از 60 روزنامه و 6 مجله در سال های 1362 تا 1393 و با تکیه بر کدگذاری معکوس برآمده از روش تحلیل محتوای کیفی برای ارائه مدل فکری و تحلیلی سیاست گذاران جمهوری اسلامی ایران می باشند که تفصیل آن را در مقاله پیش رو ملاحظه خواهید نمود.
۷.

واکاوی وضعیت سیاست گذاری رسانه ای در جمهوری اسلامی ایران؛ مطالعه موردی ورزش بانوان(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: نامه فرهنگ و ارتباطات سال دوم بهار و تابستان ۱۳۹۷ شماره ۲ (پیاپی ۴) 45 - 64

کلیدواژه‌ها: سیاست گذاری فرهنگی سیاست گذاری رسانه ای ورزش زنان سیاست پژوهی رسانه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۲۳ تعداد دانلود : ۳۳۸
ورزش زنان از بارزترین نمودهای فرهنگ ی ه ر جامعه است که غفلت از آن می تواند نظام فرهنگی جامعه را ب ا مشکل مواجه کند. البته این مسئله همواره در تاریخ با چالش های جنسیتی برای زنان روبه رو بوده است. با پدیدآوردن این برداشت که تا اندازه زیادی بانوان از صحنه ورزش غایب اند و این امر باعث کوچک شمردن آن ها می شود و تلاش رسانه ها درگیری زن ان را در ورزش به حاشیه می کشاند، برای خ روج از ای ن وض عیت و استفاده مطلوب جایگاه رسانه ای، ناگزیر از بازنگری در برنامه ها و اتخاذ راهکارها و راهبردهایی در جهت ایج اد تعام ل هرچ ه بیشتر با رسانه ها هستیم. با توجه به این مسائل در این پژوهش درصدد پاسخ به این سؤال برآمدیم که آیا در سیاست گذاری رسانه ای ورزشی در جمهوری اسلامی ایران جایگاهی برای ورزش بانوان لحاظ شده است یا خیر؟ همچنین در کنار پاسخ به این سؤال، به بررسی سازمانی و سیاستی دو مسئله ورود زنان به ورزشگاه ها و پخش رقابت های ورزشی بانوان در رسانه ها به عنوان مصادیقی از این رویکرد کلی نظام ج.ا. ایران به مقوله ورزش بانوان پرداخته ایم. این پژوهش از روش کتابخانه ای و اسنادی بهره برده است؛ همچنین از برخی مصاحبه های خبری مسئولان حوزه ورزش و رسانه نیز در جهت بررسی دقیق تر موضوعات اشاره شده، استفاده شده است. در پایان، پس از بررسی قوانین و سیاست های موجود، این نتیجه به دست آمد که وضعیت سیاستی ورزش بانوان در کشور در انزوا قرار گرفته و آنچنان که باید و شاید، به این موضوع پرداخته نشده است. در بررسی موضوعات فرعی فوق، مشخص شد به طور مکتوب و در آیین نامه های اجرایی سیاستی یا امنیتی تنها منع قانونی برای ورود زنان به ورزشگاه ها وجود نداشته و فقط ممانعت مصلحتی ولی فقیه در یک برهه زمانی خاص بوده است. همچنین هیچ نوع سیاست جامع و کاملی مرتبط با پخش رقابت های ورزشی بانوان از رسانه ملی وجود نداشته و نیاز به ورود جدی سیاست گذاران فرهنگی و رسانه ای به این حوزه احساس می شود.
۸.

بحران آفرینی فرهنگی رسانه ها از منظر انسان شناسی ارتباطات؛ جهانی سازی و پارادایم های رقیب(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات فرهنگی و ارتباطات سال هفتم بهار ۱۳۹۰ شماره ۲۲ 31 - 46

کلیدواژه‌ها: انسان شناسی ارتباطات غریزه بحران فرهنگی سیاست گذاری رسانه ای جهانی سازی ارتباطات میان فرهنگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۳ تعداد دانلود : ۵۳۷
در این مقاله، پس از بررسی اصطلاح انسان شناسی ارتباطات، به موضوع غریزه به عنوان یکی از مسائل اصلی انسان شناسی ارتباطات پرداخته شده است. با معرفی سه غریزه جنسی، گرسنگی و ارتباطی به عنوان غرایز اصلی انسان، الگوی انسان شناسی ارتباطات ترسیم گردیده است. در ادامه با میانجی قرار دادن مفهوم فرهنگ، بحران فرهنگی بر اساس الگوی انسان شناسی ارتباطات ارائه شده تبیین گردیده است. در این چارچوب، میزان بحران آفرینی فرهنگی رسانه ها عمده بررسی شده و نشان داده شده است که چگونه پارادایم غالب جهانی سازی بر سازوکارهای آن حاکم است. نهایتاً، دو پاردایم «توازن رسانه ای» و «ارتباطات میان فرهنگی» به عنوان پارادایم های رقیب جهانی سازی معرفی گردیده اند. کاربست این دو پارادایم بر سیاست گذاری رسانه ای نشان می دهد که جایگزینی پارادایم غالب جهانی سازی، دستاوردهای قابل توجهی در آرامش و ثبات فرهنگی جامعه خواهد داشت.
۹.

مدیریت خبردر استفاده از ظرفیت سلبریتی ها برای افزایش اعتماد به اخبار رسانه ملی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات میان رشته ای ارتباطات و رسانه دوره سوم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۹ 70 - 41

کلیدواژه‌ها: مدیریت خبری اعتماد به اخبار توزیع خبر سلبریتی ها در رسانه سیاست گذاری رسانه ای

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی ارتباطات آموزش و ارتباطات اقناعی
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی ارتباطات مطالعات مطبوعاتی‏، رادیویی و تلویزیونی تلویزیون قالب های محتوای تلویزیونی خبر
تعداد بازدید : ۸۱۳ تعداد دانلود : ۶۲۲
گسترش روزافزون رسانه های اجتماعی، نه تنها موجب تحول ش یوه ه ای تولی د و پخ ش خبر در دنیا شده، بلکه ساختار فناوری رادیو وتلویزیون را نیز دگرگون کرده است. مخاطبان در قالب کاربران رسانه های اجتماعی، قدرت بیشتری یافته و در پی آن، فرهنگ سلبریتی نیز پررنگ شده است. اما رادیو و تلویزیون ایران نسبت به این تحولات، توجه چندانی نداشته و این، سبب شده کاربران شبکه های اجتماعی و در رأس آن، سلبریتی ها، در تقابل با این دو رسانه قرار گیرند. این پژوهش از دو روش کتابخانه ای و مصاحبه عمیق با صاحب نظران به صورت مکمل یکدیگر استفاده کرده است؛ ابتدا طبق چارچوب مفهومی و سؤال اصلی پژوهش، جایگاه سلبریتی ها در ایران بررسی شده، سپس به رویکردهایی که لازم است رسانه ملی بدان توجه داشته باشد تا بتواند به وضعیت مطلوب برسد، اشاره شده است که داده های این بخش، به روش نظریه زمینه ای، در دو بخش و ذیل هفت مقوله گردآوری شده است. نتایج پژوهش حاکی از آن است که مهم ترین گزاره ها در تولید محتوا عبارت اند از: تشکیل تحریریه فراخبرمجازی، شکل گیری «خبرنگاران بحران»، دیپلماسی سلبریتی و کنش های فعال داوطلبانه. در بخش سیاست گذاری مطلوب هم بر توزیع، شیوه توزیع شبکه ای و مهندسی خبر تأکید شده است.
۱۰.

بنیان های انسان شناسیِ نظریه پردازی ارتباطی و سیاست گذاری رسانه ای(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات میان رشته ای ارتباطات و رسانه دوره سوم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۱۰ 152 - 121

کلیدواژه‌ها: انسان شناسی ارتباطات سیاست گذاری رسانه ای نظریه پردازی رسانه ای انسان شناسی و رسانه ذات گرایی و نامینالیسم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۱۵ تعداد دانلود : ۵۴۴
این پژوهش، مطالعه ای میان رشته ای درمورد تأثیرات «انسان شناسی فلسفی» بر «نظریه پردازی ارتباطات و سیاست گذاری رسانه ای» است و درصدد بررسی این مسئله است که پارادایم- شیفت در اندیشه انسان شناسی، چگونه دانش ارتباطات را دستخوش دگرگونی کرده است. برای رسیدن به این هدف، با استفاده از روش تحقیق کتابخانه ای و فوکوس گروپ، نمودهای گفتمانِ دو رویکرد کلانِ انسان شناسیِ فلسفی (ذات گرایی و نامینالیسم)، در نظریات ارتباطی و سیاست گذاری رسانه ای را استخراج کردیم. یافته های این تحقیق، ما را به شناختی جدید از دانش رسانه ای می رساند که می توان آن را تحت تأثیر نوع انسان شناسی، به دو بخشِ «نظریه های ارتباطی ذات گرا» و «نظریه های ارتباطی نامینالیستی» تقسیم کرد. همچنین، نشانگر این واقعیت است که تکنولوژی و دانش رسانه ای در درون بافتار فکری انسان شناسی قرار دارد و از سوی آن احاطه شده است. به علاوه، نتایج به دست آمده، ما را به این شناخت می رساند که چگونه گفتمان های مسلط انسان شناسی، پیش فرض هایی تولید کرده اند که در نظریه پردازی و سیاست گذاری رسانه ای، تأثیراتی عمیق گذاشته است، حال آن که منشأ این پیش فرض ها تاکنون برای ما نامرئی بوده است.
۱۱.

گام دوم انقلاب اسلامی، تهاجم نرم و سواد رسانه ای(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات قدرت پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۲۳ 95 - 121

کلیدواژه‌ها: بیانیه گام دوم انقلاب سواد رسانه ای سیاست گذاری رسانه ای تهاجم رسانه ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۱۹ تعداد دانلود : ۷۴۷
آیت الله العظمی سید علی خامنه ای رهبر معظم انقلاب در بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی ضمن مروری به تجربه 40 ساله انقلاب، با اشاره به گام دوم انقلاب، سرفصل ها و توصیه های اساسی را در بخش هایی چون علم و پژوهش، معنویت و اخلاق، اقتصاد، عدالت و مبارزه با فساد، استقلال و آزادی، عزت ملی و روابط خارجی و مرزبندی با دشمن، سبک زندگی مطرح می کنند اما پیش از این سرفصل ها یکی از نکاتی را که بدان اشاره و خاطرنشان می کنند موضوع سیاست تبلیغی و رسانه ای و محاصره تبلیغاتی دشمن است که بدون توجه به آن ها تحقق گام ها انقلاب امکان پذیر نیست. نوشتار توصیفی – تحلیلی حاضر تلاش دارد با توجه به تأکیدات رهبری نشان دهد که ابزارهای رسانه ای پیشرفته و فراگیر، امکان بسیار خطرناکی در اختیار کانون های ضدّ معنویّت و ضدّ اخلاق نهاده است و هم اکنون تهاجم روزافزون رسانه ای دشمنان به سمت جوانان و نوجوانان و حتّی نونهالان به چشم می آید. نتایج و یافته های تحقیق نشان می دهد که با توجه به تأکیدات مقام معظم رهبری توجه به سیاست گذاری رسانه ای میتنی بر مهارت انتقادی به عنوان یکی از بخش های سواد رسانه ای ضمن فراهم ساختن شکست محاصره تبلیغاتی نظام سلطه تسهیل کننده تحقق فصول بیانیه گام دوم به مثابه منشوری برای «دومین مرحله ی خودسازی، جامعه پردازی و تمدن سازی» انقلاب اسلامی خواهد بود.
۱۲.

راهبردهای شورای عالی فضای مجازی در سیاست گذاری رسانه های نوین ارتباطی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: راهبرد اجتماعی فرهنگی سال دهم بهار ۱۴۰۰ شماره ۳۸ 127 - 156

کلیدواژه‌ها: راهبرد رسانه های نوین ارتباطی سیاست گذاری رسانه ای شورای عالی فضای مجازی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۶۳ تعداد دانلود : ۴۳۵
این مطالعه، به بررسی راهبرد های شورای عالی فضای مجازی در سیاست گذاری رسانه های نوین ارتباطی می پردازد. هدف پژوهش، شناسایی مهمترین نقاط قوت، ضعف، فرصت ها و تهدیدهای این شورا در عرصه سیاست گذاری رسانه های نوین و تدوین راهبردهای علمی و عملیاتی است و در این خصوص از نظریه های هنجاری رسانه ها، استفاده و رضامندی، رسانه های جدید، هویت و فضای مجازی و سیاست گذاری رسانه ای بهره گرفته است. در این پژوهش سیاست های این شورا با استفاده از روش کمّی-کیفی ماتریس تحلیلیSWOT ، از طریق مصاحبه هدفمند با 14 نفر از متخصصان دانشگاهی و صاحبنظران حوزه رسانه و سیاست گذاری، بررسی شده است. در مجموع، 15 نقطه قوت و فرصت به عنوان مزیت و تعداد 16 ضعف و تهدید به عنوان محدودیت این شورا شناسایی شده است. نمره 15/3 ماتریس ارزیابی عوامل داخلی و نمره51/2 ماتریس ارزیابی عوامل خارجی نشان می دهد که نقاط قوت شورای عالی فضای مجازی در سیاست گذاری رسانه های نوین ارتباطی بیشتر از نقاط ضعف آن و فرصت های پیش روی این شورا نیز بر تهدید های آن غلبه دارد که متناسب با آن، راهبرد های تهاجمی ارائه شده است.
۱۳.

سیاست گذاری رسانه ای آمریکا علیه روسیه؛ هالیوود، جنگ سرد نوین و احیای روسیه هراسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات سیاسی و بین المللی دوره دهم پاییز ۱۳۹۷ شماره ۳۶ 76 - 100

کلیدواژه‌ها: سیاست گذاری رسانه ای هالیوود ایالات متحده آمریکا روسیه جنگ سرد نوین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۶ تعداد دانلود : ۲۰۹
در طول دوران جنگ سرد، علاوه بر رقابت تسلیحاتی و ایدئولوژیک میان آمریکا و شوروی که با موازنه قوای مبتنی بر بلوک بندی های آن دوره توأم بود، ایالات متحده توانست با بهره مندی از برتری در تولیدات فرهنگی؛ به ویژه در قالب سینمای هالیوود، قدرت نرم خود را از طریق جنگ رسانه ای و بازنمایی فرهنگی پیش ببرد. پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، رفته رفته تمرکز جنگ رسانه ای آمریکا از کمونیسم به اسلام و خاورمیانه تغییر جهت داد. این روند پس از وقوع حوادث 11 سپتامبر تشدید شد و موجی از محصولات فرهنگی با محتوای اسلام هراسی تولید شد؛ اما همزمان با بسط دوباره نفوذ روسیه در بعضی از نقاط جهان و شکل گیری موازنه های جدید قدرت که پاره ای از صاحبنظران از آن به جنگ سرد نوین تعبیر می کنند ، به نظر می رسد جنگ رسانه ای آمریکا علیه این کشور مجدداً در حال فعال شدن است. پرسش اصلی این مقاله آن است که آیا تحولات در روابط خارجی آمریکا با روسیه، بر سیاست گذاری رسانه ای ایالات متحده علیه روسیه تأثیرگذار بوده است؟ نتایج پژوهش نشان می دهد که در واکنش به توفیقات روسیه در نقاط استراتژیک جهان؛ اهداف سیاست گذاری رسانه ای آمریکا پس از یک دوره تمرکز بر اسلام هراسی و بازنمایی علیه مسلمانان، درحال چرخش به سوی روسیه هراسی است. روش تحقیق در این مقاله بر پایه روش تفسیری و مقایسه ای است.
۱۴.

شناسایی مسائل صداوسیما در سیاست گذاری برای تعامل با رسانه های جدید(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دین و ارتباطات سال بیست و هشتم پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۶۰) 479 - 459

کلیدواژه‌ها: رسانه های جدید سیاست گذاری رسانه ای صداوسیما تعامل مسئله شناسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۵ تعداد دانلود : ۲۰۶
هدف اصلی این پژوهش، شناسایی مسائل صداوسیما در تعامل با رسانه های جدید است. بدین منظور پژوهشگر ضمن مطالعه منابع و اسناد مرتبط، برای دست یافتن به پاسخی برای پرسش اصلی پژوهش، به مصاحبه کیفی نیمه ساختاریافته با تعدادی از مدیران و کارشناسان حوزه فضای مجازی و سیاست گذاری صداوسیما، اساتید و کارشناسان دانشگاهی حوزه ارتباطات و رسانه و مدیران و کارشناسان فعال در عرصه فضای مجازی پرداخته است. در این پژوهش از روش تحلیل مضمون استفاده شده است و طی سه مرحله کدگذاری توصیفی، تفسیری و یکپارچه سازی، سیزده مسئله در پنج بخشِ مسائل مدیریتی، مسائل ناشی از تغییرات محیطی، مسائل مرتبط با قوانین و مقررات، مسائل ناشی از نوع رویکرد و نگاه به فضای مجازی، و مسائل ناشی از ضعف دانش و تخصص شناسایی شدند.
۱۵.

راهبردهای رسانه ملی درسیاستگذاری رسانه های نوین ارتباطی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: راهبرد اجتماعی فرهنگی سال دهم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۴۰ 567 - 594

کلیدواژه‌ها: راهبرد رسانه ملی رسانه های نوین سیاست گذاری رسانه ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۳ تعداد دانلود : ۲۵۰
سیاست های ارتباطی، مجموعه ای از اصول و هنجارهایی هستند که به منظور راهنمایی عملکرد نظام های اطلاعاتی و ارتباطی مورد نظر قرار می گیرند. امروزه، هرگونه سیاست گذاری در سازمان های رسانه ای مستلزم لحاظ کردن دیگر زمینه های ارتباطی است. موضوع این مقاله، راهبردهای رسانه ی ملی در سیاست گذاری رسانه های نوین ارتباطی و هدف آن شناسایی مهم ترین نقاط قوت، ضعف، فرصت ها و تهدیدهای رسانه ی ملی درعرصه سیاست گذاری رسانه های نوین و تدوین راهبردهای عملیاتی است . در این پژوهش، سیاست های رسانه ی ملی با استفاده از روش کمی-کیفی ماتریس تحلیلی (SWOT)، از طریق مصاحبه ی هدفمند با 12 نفر از خبرگان حوزه ی رسانه و سیاست گذاری آن بررسی شده است. در مجموع 12 نقطه ی قوت و فرصت به عنوان مزیت و تعداد 11 ضعف و تهدید به عنوان محدودیت شناسایی شده است. نمره ی 43/2 ماتریس ارزیابی عوامل داخلی و نمره ی 49/2 ماتریس ارزیابی عوامل خارجی نشان می دهد که نقاط ضعف رسانه ی ملی در سیاست گذاری رسانه های نوین، بیشتر از نقاط قوت آن و تهدید های پیش رو نیز بر فرصت های آن غلبه دارد که متناسب با آن، راهبرد های تدافعی ارائه شده است.
۱۶.

الگوی مطلوب سیاست گذاری رسانه ای جمهوری اسلامی ایران در مواجه با جنگ رسانه ای آمریکا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی سیاسی ایران سال سوم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴ (پیاپی ۱۲)

کلیدواژه‌ها: جنگ رسانه ای سیاست گذاری رسانه ای ایالات متحده آمریکا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۵ تعداد دانلود : ۱۸۶
در عصر کنونی رسانه های جمعی نقش مهمی را در حیات سیاسی و فرهنگی جوامع ایفا می کنند ، از سوی دیگر نیز با روند فزاینده توسعه رسانه های جدید در جهان همچون شبکه های اجتماعی، کارکرد آن ها در جنگ رسانه ای افزایش یافته است و بستری در دست قدرت های برخوردار از این فناوری های نوین فراهم آورده اند. هدف از انجام این پژوهش ارائه الگوی مطلوب سیاست گذاری رسانه ای جمهوری اسلامی ایران در مواجهه با جنگ رسانه ای آمریکا می باشد. در این پژوهش از روش توصیفی و تحلیلی بهره جسته ایم و برای جمع آوری اطلاعات از روش کتابخانه ای استفاده کرده ایم. یافته های تحقیق در خصوص الگوی مطلوب سیاست گذاری رسانه ای ج.ا.ا در مواجهه با جنگ رسانه ای آمریکا عبارت است از: ولایت پذیری عملی و تئوری پردازی نظری س اختار م ردم س الاری دین ی، حفظ هویت با تمرکز بر سبک زن دگی ایران ی اس لامی، امیدآفرینی هوشمندانه و منطقی، اثبات کارآمدی نظام اسلامی و اطلاع رسانی مناسب درباره خدمات انجام شده، مقابله با شکاف های قومی و مذهبی، برخورد منطقی با سازمان های مردم نهاد (سمن)، همسان کردن ظرفیت ها و ساختارهای سازمان ه ای امنیت ی کش ور ب ا ماهی ت تهدیدات رسانه ای، تشکیل اتاق های فک ر و ج ذب نخبگ ان رسانه ای، ایجاد شبکه های قوی اجتماعی بومی، حمایت تقنینی، نظارتی و اجرایی از توسعه زیرساخت های جنگ رایانه ای، قانونمند کردن مقابله با جرائم سایبر و تلفن همراه، طراحی و تدوین نظام جامع دیپلماسی فرهنگی جمهوری اسلامی ای ران، آینده نگاری ماهوی تهدیدهای رسانه ای فراروی نظام جمهوری اس لامی ای ران می باشد. واژگان کلیدی: جنگ رسانه ای، سیاست گذاری رسانه ای، ایالات متحده آمریکا.
۱۷.

سیاست گذاری رسانه های نوین در ایران :(مطالعه موردی: سازمان صدا و سیما و مرکز ملی فضای مجازی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رسانه های دیداری و شنیداری دوره ۱۶ تابستان ۱۴۰۱ شماره ۴۲ 81-108

کلیدواژه‌ها: سیاست گذاری سیاست گذاری رسانه ای رسانه های نوین صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران مرکز ملی فضای مجازی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۷۳ تعداد دانلود : ۲۶۱
امروزه هرگونه سیاست گذاری رسانه ای مستلزم لحاظ کردن دیگر زمینه های ارتباطات از جمله فناوری های نوین ارتباطی است. این مقاله به موضوع سیاست گذاری رسانه های نوین در ایران می پردازد. هدف تحقیق، شناسایی نقاط قوت و ضعف، فرصت ها و تهدیدهای سیاست گذاری رسانه های نوین در ایران با محوریت سازمان صدا و سیما و مرکز ملی فضای مجازی است. در این تحقیق با استفاده از روش ماتریس تحلیلی سوات، سیاست گذاری های سازمان صدا و سیما و مرکز ملی فضای مجازی در مواجهه با رسانه های نوین (از طریق مصاحبه هدفمند با 26 نفر از کارشناسان و صاحبنظران حوزه رسانه و سیاست گذاری) بررسی شده است. نتایج نشان می دهد نقاط ضعف سازمان صدا و سیما در سیاست گذاری رسانه های نوین، بیشتر از نقاط قوت آن بوده و تهدید های پیش روی این سازمان نیز بر فرصت های آن غلبه دارد، از این رو، لازم است سازمان صدا و سیما با در دستور کار قراردادن سیاست های علمی، پرهیز از موازی کاری، مقاومت در برابر فشارهای غیررسمی و به کارگیری سیاست های مخاطب پسندانه درراستای کاهش آسیب پذیری اقدام کند. در مقابل، نقاط قوت مرکز ملی فضای مجازی در سیاست گذاری این رسانه ها بیشتر از نقاط ضعف آن بوده و فرصت های پیش روی این مرکز نیز بر تهدید های آن غلبه دارد؛ در نتیجه، این مرکز نیز باید با نظارت هر چه بیشتر بر فضای مجازی کشور از طریق تقویت زیرساخت ها و ایجاد شبکه ملی اطلاعات، سیاست گذاری درخصوص تولید محتوا با مضامین سبک زندگی ایرانی- اسلامی، استفاده از توان شرکت های دانش بنیان و بخش خصوصی در این حوزه و سیاست گذاری درراستای ارتقای سواد رسانه ای مردم از طریق این فناوری ها، از فرصت های بیرونی درراستای تقویت نقاط قوت خود بهره ببرد. این نتایج، عناصر سیاسی و ایدئولوژیک و پیچیدگی فرایند های آن را در سیاست گذاری رسانه ای نشان می دهند.
۱۸.

سیاست گذاری فرهنگی در افغانستان: برنامه تلویزیونی «ستاره افغان»(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات اوراسیای مرکزی سال پانزدهم پاییز و زمستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۳۱) 315 - 338
تعداد بازدید : ۲۰۹ تعداد دانلود : ۱۰۱
در عصر جهانی شدن فرهنگی یکی از اساسی ترین مسائل رسانه ای، تبادل فراملی تولید تلویزیونی است که در مفهوم «قالب تلویزیونی» نمود پیدا کرده است. در این نوشتار از دیدگاه سیاست گذاری فرهنگی و رسانه ای به این پدیده می نگریم. در اینجا تجربه الگوبرداری از قالب تلویزیونی «قهرمان» در افغانستان با عنوان «ستاره افغان» در دوران پیش از خروج نیروهای خارجی در سال 2021 (دوران جمهوری اسلامی افغانستان) و پیش از سلطه دوباره طالبان را به عنوان یک مورد مطالعه می کنیم. این پرسش مطرح است که جامعه افغانستان چه دریافت هایی از این قالب کپی برداری شده داشته است و این دریافت ها تا چه اندازه با سیاست های این کشور منطبق بوده است؟ بدین منظور از روش مطالعه موردی برای پاسخ به این پرسش بهره گرفته ایم. تمرکز اصلی بر تنها یک برنامه تلویزیونی بوده و محتوا و مخاطبان این برنامه را تحلیل کرده ایم. چارچوب نظری نوشتار جهان محلی شدن و نظریه دریافت است. یافته های نوشتار نشان می دهد برنامه «ستاره افغان» با وجود شباهت با نسخه های جهانی برنامه «قهرمان»، توانسته بود در بستری محلی اثر بگذارد و به محصولی موفق در بازار جهان محلی برای جلب مخاطب تبدیل شود. با وجود این، فراتر از جنبه های تجاری، موفقیت این برنامه در تحقق سیاست های احتمالی فرهنگی و رسانه ای دچار اختلال بود. ستاره افغان و چالش قومیت، ستاره افغان و چالش سنتی   جدید، ستاره افغان و چالش جنسیت، ستاره افغان و مسئله نیروهای نظامی خارجی و ستاره افغان و مسئله دیاسپورا، جلوه هایی از جهان محلی شدگی قالب جهانی «قهرمان» در جامعه افغانستان و همچنین عرصه دریافت های متفاوت برای مخاطبان بودند که بدان ها اشاره می کنیم.
۱۹.

سیاست گذاری تولید محصولات نمایشی در تلویزیون ایران با محوریت خانواده اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زن در فرهنگ و هنر دوره ۹ بهار ۱۳۹۶ شماره ۱ 1 - 25

کلیدواژه‌ها: خانواده ایرانی سبک زندگی اسلامی سیاست گذاری رسانه ای محصولات نمایشی تلویزیون ایران مصاحبه نیمه ساختاریافته

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۷ تعداد دانلود : ۹۲
متأسفانه در عصر کنونی نهاد خانواده، به منزله اصلی ترین رکن جامعه، دچار تزلزل شده است. ارائه الگوی مناسبی از خانواده اسلامی از طریق محصولات نمایشی تلویزیون می تواند گره گشا باشد. مقاله حاضر به دنبال ارائه سیاست های محتوایی نمایش مطلوب خانواده در محصولات نمایشی تلویزیون بر مبنای سبک زندگی اسلامی است. این پژوهش در دو مرحله انجام شده است. ابتدا، محتوای 7 عنوان کتاب (شامل 21 جلد)، در حوزه خانواده اسلامی، به روش تحلیل محتوای کیفی، بررسی شد. نتیجه، به دست آمدن ۷۲۵ کد در زمینه ویژگی های خانواده اسلامی بود که پس از مقوله بندی الگوی جامع خانواده در اسلام، در سه محور اصلی «دیدگاه های نظری اسلام درباره خانواده»، «راهکارهای عملی تحکیم خانواده» و «عوامل تزلزل خانواده» ارائه شد. در مرحله دوم، با طراحی سؤالاتی برآمده از الگوی احصائی در گام نخست، با استادان و کارشناسان 4 حوزه مدیریت و سیاست گذاری، خانواده و سبک زندگی اسلامی، تولید تلویزیونی و ارتباطات، که با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شده بودند، مصاحبه نیمه ساختاریافته انجام شد. نتیجه در دو بخشِ ارزیابی کارشناسان از وضعیت کنونیِ نمایش خانواده در تلویزیون و سیاست های پیشنهاد ی برای بازنمایی خانواده ارائه شد. این سیاست ها در دو بخش ارائه شد. بخش نخست، با عنوان «اهداف، محورها و اولویت ها» شامل 7 مقوله «تشکیل خانواده و ازدواج»، «ترسیم جایگاه اعضای خانواده»، «اقتصاد خانواده»، «محیط مطلوب حاکم بر خانواده»، «صله رحم»، «وظایف اعضای خانواده» و «مقابله با عوامل تزلزل خانواده» و 23 زیرمقوله است. بخش دوم نیز، با عنوان «سیاست ها و ضوابط محتوایی»، شامل 35 گزاره محتوایی در خصوص بازنمایی مطلوب خانواده اسلامی در محصولات نمایشی است که به طور دقیق و مصداقی به بایدها و نبایدهای محصولات نمایشی می پردازند.
۲۰.

راه کارهای نهادینه سازی سیاست های بالادستی در عناصر زنجیره ارزش تولید محتوا در بخش خبر سازمان صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: بررسی های مدیریت رسانه دوره ۲ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۲ 237 - 256

کلیدواژه‌ها: تولید محتوا زنجیره ارزش زنجیره ارزش خبر در صداوسیما سیاست گذاری رسانه ای نهادینه سازی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۳ تعداد دانلود : ۸۰
هدف: هدف پژوهش حاضر شناسایی راه کارهای نهادینه سازی سیاست های بالادستی در عناصر زنجیره ارزش تولید محتوا در سازمان صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران با تأکید بر خبر صداوسیما بوده است. روش: این پژوهش به لحاظ هدف، بنیادی و از حیث ماهیت داده های استفاده شده کیفی است. گردآوری اطلاعات کتابخانه ای این پژوهش، به صورت اسنادی و نیز مطالعات میدانی مبتنی بر مصاحبه نیمه ساختاریافته با خبرگان حوزه خبر صداوسیما بوده است. یافته ها: یافته های پژوهش مشتمل بر ۱۶ تم اصلی کاربردی و سازنده بود که در سه دسته راه کار ها، موانع و عوامل پیش برنده نهادینه سازی سیاست های بالادستی در عناصر زنجیره ارزش خبر صداوسیما معرفی شد. مبتنی بر یافته های پژوهش، در صورتی سازمان صداوسیما می تواند در مرحله اجرایی شدن سیاست های بالادستی در میان عناصر زنجیره ارزش خبر موفق عمل کند که در وهله نخست، سیاست گذاران آن با حوزه برنامه سازی در خبر، عملیات خبر و همچنین، دانش سیاست گذاری آشنا باشند. در وهله دوم، این سیاست ها به خوبی به عناصر زنجیره ارزش خبر انتقال داده شود و با پیوست های چگونگی اجرای سیاست ها، عناصر زنجیره ارزش خبر را به طور کامل در خصوص سیاست توجیه کند. نتیجه گیری: در این راستا اگر در اجرای سیاست ها، به سردبیر و خبرنگار که دو عنصر مهم زنجیره ارزش خبر هستند و بیشترین تأثیر را روی خبر دارند، توجه بیشتری شود، نتیجه اجرای سیاست ها به خوبی روی خروجی خبر مشاهده خواهد شد. نکته مهم این است که در قسمت ارزیابی اجرای سیاست ها، فقط به جنبه های کمّی و کیفی تحقق سیاست توجه می شود، در صورتی که لازم است جنبه اثربخشی در مخاطب نیز در کانون توجه قرار گیرد.