نظریه دیدبانی: (فلسفه مضاف تاریخی - منطقی به مثابه نظریه تحول در علوم)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
مطالب مرتبط با کلیدواژه
۱.
۲.
۳.
۴.
۵.
۶.
۷.
۸.
۹.
۱۰.
۱۱.
۱۲.
۱۳.
۱۴.
۱۵.
۱۶.
۱۷.
۱۸.
۱۹.
رویکرد تاریخی
تحلیل محتوای ادبیات مدیریت اسلامی با تاکید بر آثار منتخب
حوزه‌های تخصصی:
حوزه مدیریت عرصه جولانگاه نظریه ها،تئوریها،دسته بندیها،مدلها،بنیادها،تحلیلها،بررسی ها و نقدها و ارائه افکار و اندیشه های بزرگ و تحول آفرین است که اغلب این نگاهها با توجه به مقوله زمان و مکان عرضه می گردد. در این مقاله تلاش گردیده است تا با توجه به پیشینه نظری تحقیق و با استفاده از روش تحلیل محتوا به بررسی 20 اثر مدیریتی با موضوع و رویکرد مدیریت اسلامی پرداخته شود. یافته های این پژوهش و نتایج حاصله منتهی به چهار نمونه از چهارچوبهای اداراکی گردیده که در حقیقت بر مبنای محتوای کتابهای مورد مطالعه طراحی و ارائه گردیده است و با مراجعه به این آثار میتوان این الگوهای مفهومی را بهتر درک نمود. اضافه بر این سعی شده است نگرشهای متفاوت به مقوله مدیریت اسلامی از منظرگاههای روایی،آیات،اخلاق،تطبیق و تحلیل مورد بررسی قرار گیرد و از عوامل مهم پرداختن به این مهم تنوع،تعدد و تحلیل های متفاوت منابع مدیریت اسلامی طی 2 دهه اخیر است .این پژوهش با هدف توسعه های کاربردی و با روش تحلیل محتوا و با رویکرد به انتخاب آثار شاخص این دو دهه صورت پذیرد.
واکاوی رابطة کلام و تاریخ فکر در مطالعات شیعه شناسی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
سنّت شرق شناسی به تحلیل تاریخی عقاید شیعه پرداخته است و پیروان چندی از این سنّت نیز در میان باورمندان به تشیع ظهور کرده اند؛ اما این مطالعات در مواردی روشمند نبوده و در برخی موارد، نتایج تأمل برانگیزی را به خصوص در حوزة شیعه شناسی به همراه داشته اند. این در حالی است که به دلیل نیاز به اتّخاذ رویکرد تاریخی در مطالعة عقاید اسلامی از چنین گرایشی در مطالعات اسلامی نمی توان صرف نظر کرد. به نظر می رسد برای بالاترین بهره وری از این نوع مطالعات، باید تلاش کرد تا رویکرد تاریخ فکر غربی را براساس نیازها و دغدغه های بومی، در حوزة شیعه شناسی به کار بست.
با توجّه به این که مهم ترین دغدغه و چالش پیش روی مطالعات تاریخ فکر به خصوص در محافل سنتیتر تعارض آن با عقاید کلامی اولیة شیعه است، به نظر می رسد نخستین گام در مسیر سامان دادن و بومی سازی این حیطة مطالعاتی، تلاش برای بررسی و سنجش نسبت تاریخ فکر با کلام از زاویه های مختلف باشد؛ مقالة پیش رو نخستین تلاش در جهت این مهمّ است.
در این مقاله پس از بیان مباحث مقدماتی، نخست کنکاشی در جهت تبیین دقیق تر مرزهای کلام و تاریخ فکر صورت می گیرد. در مرحلة بعد تأثیر پیش فرض های کلامی بر تاریخ فکر بررسی می شود. در مرحلة سوم دربارة تعارض کلام با تاریخ سخن به میان می آید و تلاش می شود ماهیت این تعارض و بازگشت آن به تاریخ و سپس وظیفة مورّخ در مواجهة با آن بازنمایی شود.
زن در آینه ضرب المثل های کردی و عربی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
ضرب المثل های کردی، به عنوان پل ارتباطی دو فرهنگ ایرانی- اسلامی، نقش ارزشمندی در زنده نگه داشتن ارزش های فرهنگی دارد. این زبان، در طول تاریخ و بویژه پس از ورود اسلام به ایران، با زبان عربی در ارتباط بوده و بسیاری از مؤلفه های فرهنگی را با فرهنگ و زبان عربی مبادله کرده است. با توجه به نقش بی همتای زن در فرهنگ ایرانی و عربی، در این نوشتار تلاش می شود با رویکردی تاریخی و با روش توصیفی-تحلیلی و بر اساس منابع کتابخانه ای، به بررسی تطبیقی سیمای زن در ضرب المثل های کردی و عربی پرداخته شود و دیدگاه های مشترک گویندگان دو زبان کردی و عربی در مورد زن، بیان شود و ریشه ها و عوامل پیدایش چنین دیدگاه هایی واکاوی شود. براساس یافته های پژوهش، زن در ضرب المثل های کردی و عربی، دارای دو بعد مثبت و منفی است و صفات نیک و زشتی به او نسبت داده شده است که هر کدام متأثر از نوع حکومت، شرایط سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و عقاید دینی و مذهبی بوده است. بسته به نوع شرایط خاص زمانی، در هر دو فرهنگ و زبان کردی و عربی در مورد خوب بودن یا نبودن زن افراط و تفریط شده است و گاهی نیز راه اعتدال در پیش گرفته شده است ولی تحت هر شرایطی، نقش سازنده زن در جامعه، چه زیاد و چه کم، در ضرب المثل های کردی و عربی انعکاس یافته است.
تبیین رویکردهای سیره نگاران امامیه به سیره پیامبر (ص) در قرون دوم تا چهارم هجری(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
تبیین رویکردهای سیره نگاران امامیه به سیره پیامبر | در قرون دوم تا چهارم هجری، علاوه بر اثبات اهتمام آنان به سیره آن حضرت | ، به دسته بندی این رویکردها و تبیین فضای حاکم بر سیره نگاری امامیه کمک خواهد کرد. به همین منظور، مکتوبات امامیه در سیره پیامبر | شناسایی و به دلیل فقدان آنها، قطعات برجای مانده از برخی از آنها به روش تطبیقی گونه شناسانه تحلیل گردید. تحیل و گمانه زنی این داده ها نشان داد که در قرون نخستین سه رویکرد اصلی؛ روایی، کلامی و تاریخی بر فضای سیره نگاری امامیه حاکم بوده است. در دو رویکرد روایی و کلامی به رغم تفاوت در روش، سیره نگار درصدد ارائه چهره ای فراتاریخی و فرابشری از پیامبر | بوده و درصدد اثبات حقانیت ایشان و اهل بیت × می باشد. درحالی که در معدود آثاری که با رویکرد تاریخی نوشته شده نویسنده با پایبندی به عناصر تاریخ؛ اعم از زمان، مکان، شخصیت و رویداد درصدد ارائه تاریخ عینی و واقعی از آن حضرت می باشد.
واکاوی ریشه های تاریخ در رویکرد بیوگرافی منظر(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
باغ نظر سال هفدهم تیر ۱۳۹۹ شماره ۸۵
5 - 16
حوزه‌های تخصصی:
بیان مسئله: بیوگرافی منظر یک رویکرد تاریخی و میان رشته ای است که موضوع آن تعامل میان مخاطب و محیط اوست. این رویکرد با نگاهی پدیدارشناسانه به بررسی طبیعت تغییریافته به دست انسان می پردازد و در ایران کمتر شناخته شده است. با توجه به تاریخ غنی کشور، شناخت این رویکرد و بهره بردن از آن در برنامه ریزی منظرهای تاریخی که بخش وسیعی از سرزمین ما را تشکیل می دهد، ضروری به نظر می رسد. برای شناخت هرچه بهتر این رویکرد، واکاوی ریشه های فلسفی آن می تواند مفید باشد. این رویکرد در ابتدا به دلیل مقابله با نگاه های جداسازی عین و ذهن در منظر و با استفاده از مبانی پدیدارشناسی پدید آمد. دیدگاه های هوسرل به عنوان پدر پدیدارشناسی در مورد جهان-زندگی و هایدگر به عنوان فیلسوفی که پدیدارشناسی را به سطح هستی شناسی برده و با هرمنوتیک پیوند داده است و همچنین گادامر به عنوان بسط دهنده هرمنوتیک فلسفی، در این زمینه مورد استفاده بیوگرافی منظر قرار گرفته است. هدف پژوهش: هدف اصلی از این پژوهش، فهم هرچه بهتر ریشه های تاریخ نوین به عنوان شاخصه اصلی این رویکرد است. تاریخ در بیوگرافی منظر به صورت تداوم گذشته، حال و آینده تعریف نشده بلکه به صورت غیرخطی مدنظر قرار گرفته است. روش پژوهش: سؤال اصلی این تحقیق یافتن ریشه های تاریخ غیرخطی و پویای بیوگرافی منظر است. با روش توصیفی-تحلیلی به بررسی ریشه های مبانی نظری این رویکرد در پدیدارشناسی و هرمنوتیک پرداخته شده و با مقایسه ای تطبیقی، این ریشه ها با شاخصه های تاریخ در بیوگرافی منظر مقایسه شده است. نتیجه گیری: در نهایت تأثیرات ژرف فلسفه زمان از دیدگاه پدیدارشناسی هرمنوتیک، بر دیدگاه های جدید تاریخ در این رویکرد نشان داده شد. تاریخ منظر، همچون زمان برای دازاین بوده و همیشه همراه اوست. زیرا طبق نظریات هایدگر، این گذشته نیست که ارزشمند است؛ بلکه اصالت، با آینده است. بنابراین برنامه ریزی منظر تاریخی، براساس حفظ آثار گذشته با حفظ تمامیت آن در اکنون، ارزشمند خواهد بود.
بازشناسی مفهومی شرطهالخمیس در زمان حکومت امام علی(ع)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
شرطه الخمیس، واژه مرکبی است که می تواند به عنوان یکی از مصادیق تشکیلات نظامی در تمدن اسلامی، مورد توجه قرار گیرد. جایگاه و کارکرد نظامی شرطهالخمیس، در زمان حکومت امام علی، در شماری از منابع تاریخی بازتاب یافته و مورد تأیید قرار گرفته است. اما برخی از منابع رجالی، تاریخی و حدیثی شیعه- یا متمایل به شیعه- با رویکردی متفاوت، آن را نهادی ویژه - و حتی مقدس- به شمار آورده اند و با تنگ گرفتن دایره شمول آن، تنها افراد خاصی را در درون آن جای داده اند. این مقاله می کوشد تا با سنجش و ارزیابی گزارش های منابع مختلف، و تدقیق در شواهد و قرائن هر دو سو، نتایج منقحی را به دست دهد.
رویکردی تاریخی به تحول مفهوم خلافت در عصرخلفای سه گانه(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
شکل گیری مفهوم خلافت در خلال رخداد سقیفه و طرح جانشینی نبی اکرم(ص) سرمنشاء بسیاری از تحولات فکری و نظریه پردازی های سیاسی در جهان اسلام شد. روند تغییر و دگرگونی مفهومی و واژگانی خلافت در اداور تاریخ اسلام از چشم تیزبین محققان بدور نبوده است. اما کماکان موضوع تحول و درک این مفهوم در بستر تحولات تاریخی جای هرگونه تحقیق تحلیلی و تطبیقی را باز گذاشته است. مدعای اصلی این نوشتار این است که مسببان خلافت خود درک دقیق و روشنی از این مفهوم نداشته اند و بر خلاف آنچه در سده های پسین آمده است، مفهوم خلافت و کارکرد و حیطه ی وظایف خلیفه در بستر تحولات تاریخی و اجتماعی شکل گرفته است. در این مقاله برآنیم تا دگرگونی و تغییر مفهوم "خلافت" را در عصر خلفای سه گانه بررسیده، با رویکردی تحلیلی معطوف به تحولات تاریخی و متکی بر منابع اندیشه ای به ارائه بازتاب این تحول تاریخی در متون نظری سده های پسین مبادرت ورزیم.
بررسی دیدگاه و تفکر دکتر شریعی به تاریخ اسلام
دکتر علی شریعتی به عنوان یکی از برجسته ترین اسلام شناسان و ایدئولوژیست های پیش از انقلاب اسلامی بر اساس رویکردهای تاریخی خویش توانسته است وقایع تاریخی مرتبط با اسلام و تمدن اسلامی را در راستای شناخت بهتر و بیشتر سیر تاریخی اسلام ارائه دهد. رویکرد تاریخی یکی از روش های تحلیل جامعه و مسائل مربوط به آن به عنوان یک اصل اساسی در تحلیل های دکتر علی شریعتی موضوع قابل بحث و تأمل فراوان است. از جمله مسائلی که در این پژوهش قابل بررسی است نوع نگاه و اندیشه دکتر شریعتی نسبت به تاریخ اسلام در شش اثر برجسته وی می باشد؛ این که وی برخی از اندیشه های خویش را از تاریخ و تاریخ اسلام گرفته در حالی که گاهی همین اندیشه ها را با دیدی منتقدانه در تاریخ معاصر به کار می گیرد. بنا بر یافته های نگارنده، دکتر علی شریعتی در هر برهه ای از تاریخ یا رویکردهای متفاوتی به تحلیل آثار و آراء پرداخته است اما به طور کلی وی تاریخ را یک جریان پیوسته و سیال و همیشگی می داند؛ دست یابی به نوع رویکرد علی شریعتی در آراء و آثار وی اساس پژوهش حاضر است. از نظر وی تاریخ علم به «شدن» جامعه هاست نه علم به «بودن» آن ها.
قراءات فی مفهوم العماره الإسلامیه فی العصر الحدیث علی ضوء آراء المؤرخین والمستشرقین(مقاله علمی وزارت علوم)
یُعد فنّ العماره الإسلامیه منذ زمن طویل ضمن الأجزاء الهامه للعماره فی تأریخ العماره العالمی، ورغم کثره البحوث والدراسات فی هذا الصدد إلا أنّ التساؤل حول ماهیه العماره الإسلامیه لایزال مطروحاً ویحتاج إلی إجابات. فما هی العماره الإسلامیه؟ وما هی المصطلحات الخاصه بهذه الأنواع من العمارات؟ وما هی رؤیه المستشرقین تجاه العماره الإسلامیه وکیف وظّفوا التعابیر والمصطلحات الخاصّه فی وصفها؟ یعود تأریخ الاهتمام بالفنّ والعماره الإسلامیه فی العالم إلی نحو نصف قرن من الزمن، ویمکن أن نقرن هذا الاهتمام ببدایات العنایه الّتی نلحظها عند الغرب بالنسبه إلی دراسه الشرق؛ فعندما بدأ الغربیون باستکشاف الشرق ومحاوله فهمه ومعرفته ظهر مصطلح "العماره الإسلامیه". إنّ المستشرقین والمنظرین الغربیین قد استخدموا تعابیر مختلفه جداً فی تعریفهم للعماره الإسلامیه. إنّ دراسه وجهات النظر المختلفه فی مجال العماره الإسلامیه تبیّن لنا بأنّ جمیع المفسرین والمنظرین لم یکونوا فی مکانه واحده من حیث استیعابهم لهذا المفهوم وعلمهم بالنسبه إلی مفهوم العماره الإسلامیه، فقد کانوا مختلفین فی تناولهم لمفهوم العماره الإسلامیه. إنّ الإقرار بوجود اتجاهین: التاریخی والمعرفی فیما یتعلق بقضیه العماره یکشف لنا هذا الاختلاف فی الفهم والإدراک للمفهوم والدلاله. فی کل من هذین الاتجاهین یتمّ دراسه موضوع العماره الإسلامیه شکلاً ومعنیً. إنّ الاتجاه التأریخی یتطرق فی المقام الأول للشکل ویحاول أن یقدّم تفسیرات ترکّز علی الإطار الشکلی والصوره للعماره الإسلامیه، لکن فی المقابل نجد أنّ الاتجاه المعرفی (الحکمی) یعرّف الفن والعماره الإسلامیه علی أساس أنها صوره تجسد الفکر والرؤی الإسلامیه الغنیه، بحیث یصبح هذا الفن لغه تنطق عن المعنی عبر الصور والأشکال التی یتم رسمها وإنشاءها. استندنا فی هذا البحث علی المنهج التفسیری – التأریخی فی تحلیل البیانات بینما اعتمدنا کذلک علی المنهج الوثائقی لجمع المعلومات والبیانات اللازمه فی سبیل إعاده قراءه مفهوم العماره الإسلامیه علی ضوء آراء المؤرخین والمستشرقین لکی نستطیع أن نستجلی رؤیه هؤلاء الباحثین الغربیین تجاه هذا الفنّ الإسلامی ونقدم فی الأخیر تفسیراً واضحاً وشفافاً من العماره الإسلامیه بناءً علی قراءات الغربیین وفهمهم.
حضور گذشته در حال در «گیاهی در قرنطینه»(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
پژوهش ادبیات معاصر جهان دوره ۱۸ بهار و تابستان ۱۳۹۲ شماره ۱
149 - 166
حوزه‌های تخصصی:
مفهوم قرآنی استیناس: ارزیابی اقوال تفسیری با رویکرد تاریخ واژه نگاری و ریشه شناسی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
ریشه استیناس که خود بازگشت به ماده " أ ن س " دارد، دوبار در قرآن کریم به کار رفته است؛ یک بار در قالب فعل " تستأنسوا " (نور/27) و بار دیگر در قالب اسم فاعل " مستأنسین " (احزاب/53). در حالی که در باره کاربرد دوم به هر دلیل، در میان مفسران مناقشه خاصی دیده نمی شود، در کاربرد نخست معنای استیناس به اندازه ای چالش برانگیز بود که از همان سده های نخست به پیدایی اقوال تفسیری متعدد انجامید. مسئله پژوهش حاضر آن است که تنش معنایی موجود در استیناس که منجر به اختلاف اقوال تفسیری گشته، ناشی از چیست و در ادامه مشخص شود کدام یک از این اقوال قابل ترجیح هستند. روش مورد استفاده در این پژوهش، در بخشی از کار تاریخ واژه نگاری است، بدین معنا که روند تعریف های ارائه شده از واژگان مربوط در کتب لغت، در گذر زمان و تغییرات رخ داده در آن مطالعه می گردد. در بخشی دیگر هم از روش های متداول در زبان شناسی تاریخی برای ریشه شناسی سامی بهره گرفته می شود. هدف از انجام این پژوهش افزون بر حل مسئله خرد، نشان دادن آن است که چگونه دو رویکرد تاریخ واژه نگاری و ریشه شناسی می توانند در ارزیابی اقوال تفسیری به کار گرفته شوند و چگونه می توان نتایج حاصل از این دو رویکرد را همگرا ساخت.
الگوی توسعه صنعتی در صنعت قطعه سازی خودرو: بینش هایی برای درک واقعیت کنونی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
بهبود مدیریت سال پانزدهم بهار ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۵۱)
125 - 147
حوزه‌های تخصصی:
پژوهش حاضر روایتی تاریخی با تمرکز بر دورانی مشخص بین سال های آغازین دهه 70 تا میانه های دهه 90 شمسی در صنعت قطعه سازی خودروست. در این بازه زمانی تحولاتی در این صنعت رخ داده است که از دوران پیش و پس از آن متمایز است. تکوین و توسعه صنعت قطعه سازی خودرو در این دوره تاریخی نمونه ای از جریان های تکوین و توسعه در صنایع ایران است که فارغ از پیامدهای مرادی و نامرادی آن، نیازمند تحلیلی واقعی است تا زمینه ای برای درک مشترک فراهم شود. این پژوهش به دنبال پاسخ به این پرسش است که چه روایتی از توسعه صنعتی در صنعت قطعه سازی خودرو می توان به دست داد که منطبق بر واقعیت باشد و آموزه های برآمده از این روایت چیست؟ به همین منظور با انجام مطالعه ای اکتشافی به دنبال ارائه روایتِ تکوین و توسعه این صنعت هستیم. روندهای اساسی تکوینی صنعت قطعه سازی خودرو با انجام مصاحبه های عمیق استخراج شده است. در تحلیل نهایی استدلال شد که شناخت امور واقع اجتماعی فارغ از نگاه های سیاسی و روزمره، درکی عمیق تر و جامع تر در اختیار قرار می دهد و به مثابه سدی در برابر توصیف های برآمده از نگاه کوتاه مدت و روزمره که ناپیوستاری اجتماعی هسته اصلی آنهاست، عمل می کند. آفت های نگاه کوتاه مدت مانند تیشه به ریشه زدن است و تلاش های وسیع در این صنعت را نادیده می انگارد. بر همین مبنا گفتمانی جایگزین پیشنهاد شده است تا صنعت قطعه سازی خودروهر آن گونه که هست توصیف شود تا در این مقطع زمانی محرکی برای رشد دوباره این صنعت باشد.
شناسایی موانع نهادی توسعه کارآفرینی منطقه ای در ایران (رویکردی انتقادی به نظام تاریخی سیاست گذاری کارآفرینی)(مقاله علمی وزارت علوم)
کارآفرینی با تبدیل چالش ها و مسائل به فرصت هایی چون افزایش نرخ اشتغال و درآمد، کاهش جرائم ناشی از بیکاری و فقر و همچنین افزایش خودکفایی به تاثیرگذاری در جوامع می پردازد. تحقیق حاضر با رویکرد کیفی به شناسایی موانع نهادی توسعه کارآفرینی در ایران از منظر تاریخی پرداخته و در همین راستا 10 اثر مرتبط با عدم توسعه یافتگی ایران که ناظر بر نظام برنامه ریزی قبل از انقلاب اسلامی در سال 57 بوده انتخاب گردیده و با استفاده از استراتژی تحلیل تم و بهره گیری از نرم افزار اطلس تی. آی، در دو مرحله کدگذاری باز و محوری تحلیل گردیدند. طبق نتایج بدست آمده ریشه اصلی عدم توسعه یافتگی کارآفرینی در ایران را بایستی در گذرگاه تاریخ بررسی نمود و مساعد نبودن محیط کسب و کار در زمان فعلی تنها دلیل عدم توسعه یافتگی کارآفرینی در کشور نیست. مهم ترین موانع نهادی شناسایی شده در متون مورد بررسی در 6 طبقه اصلی اداری، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، قانونی و مقرراتی، سیاسی و شخصی - شناختی قابل دسته بندی است که بخشی از این موانع (اداری، اقتصادی، قانونی - مقرراتی، سیاسی) در طبقه نهادهای رسمی و بخشی دیگر (اجتماعی- فرهنگی و شناختی – شخصی) در طبقه نهادهای غیر رسمی قرار می گیرد.
دین و اسطوره: تحلیل و نقد رهیافت دین شناختی سوّاح(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
این پژوهش در پی تبیین و بررسی رهیافت دین شناختیِ فراس السواح (ز. 1941 م.) است. این جامعه شناس و دین پژوه سوری تبار با اتخاذ روش پدیدارشناسی، از مدخل اساطیرِ آغازین به مطالعه و شناخت دین پرداخته است. سؤال اساسی این است که رهیافت دین شناختیِ وی با چه چالش های نظری مواجه است؟ بررسی های این پژوهش که با روش تحلیلی و استنادی انجام شده، نشان می دهد که تمرکز بر رویکرد تاریخی و اسطوره ای، نظریه دین شناختیِ وی را با پاره ای از نقدها مواجه ساخته است. دنیوی ساختنِ بنیان اعتقادات و خاستگاه های سنّت های دینی، تن دادن به تأویل گرایی در عینِ نادیده انگاشتن ضوابط تأویل، تقلیل وحی به تجربه دینی، هموار ساختن راه برای قرائت های مختلف از دین، اتخاذ رهیافت ناواقع گرایانه نسبت به وجود برخی وقایع و شخصیت های مقدس در تاریخ ادیان، و ارائه تفسیری مبهم از فطرت توحیدی انسان از جمله این نقدها است.
نقد و بررسی کتاب چرا ملت ها شکست می خورند: ریشه های قدرت، ثروت و فقر(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
«کتاب چرا ملت ها شکست می خورند: ریشه های قدرت، ثروت و فقر» نوشته دارون عجم اوغلو و جیمز ای.رابینسون از آثار نهادگرایی جدید است. نویسندگان با بررسی تاریخ ملت ها، به واکاوی دلایل رشد و انحطاط جوامع پرداخته اند. این اثر همانند دیگر آثار نویسندگان مبتنی بر مطالعه تطبیقی تجربه بلندمدت توسعه ملت های مختلف است. در این نوشتار ضمن بررسی ساختار شکلی و کیفیت ترجمه کتاب که توسط محسن میردامادی و محمدحسین نعیمی پور انجام شده، به بررسی محتوای کتاب پرداخته شده است. کتاب دارای ضعف های محتوایی و روش شناسانه است. نویسندگان مدعی هستند با رویکردی تاریخی و روشی استقرایی نظریه خود را استخراج کرده اند اما درواقع با انتخاب دوگان های تحلیلی و مقایسه ایِ جهت دار و البته فلسفی، خوانشی ایدئولوژیک از تاریخ کشورها و کیفیت تطور آن ها ارائه داده اند. فقدان مؤیدات آماری و بسنده کردن به روش تحلیلی و تأکید مکرر بر برداشت نویسنده با این همانی های مکرر محتوای کتاب را تضعیف کرده است. ادعای استقرائی بودن و عدول از این ادعا با استفاده از رویکرد قیاسی از مهم ترین اشکالات این کتاب است. کتاب ترجمه ای روان اما توأم با اشکالات متعدد ویرایشی دارد. طرح جلد و پشت جلد آن به طور غیرمنصفانه ای تداعی کننده تصویری سیاه، شکست خورده و محتاج از مردمان ایران است.
سیر تطوّر رویکرد های سیره پژوهی در مطالعات شیعی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
تاریخ و فرهنگ پاییز و زمستان ۱۴۰۱ شماره ۱۰۹
65 - 88
حوزه‌های تخصصی:
شناخت رویکردهای مختلف سیره پژوهی امکان دسته بندی دیدگاه های مطرح و مقایسه آن ها را فراهم می آورد و زمینه رویارویی منطقی با پرسش ها و چالش های فرا روی را ممکن می سازد. این مقاله درصدد است به روش توصیفی_تحلیلی و بر پایه مطالعات شیعی، سیر تاریخی رویکردهای سیره پژوهی را بررسی کند. نتیجه حاصل از این تحقیق نشان می دهد که سه رویکرد مهم در این تحقیقات غلبه دارد: نخست، رویکرد فقهی است که به سیره به عنوان منبع استنباط حکم شرعی می نگرد؛ دوم، رویکرد حدیثی است که از سیره به عنوان اسوه و الگوی زندگی بهره می گیرد و سوم، رویکرد تاریخی است که سیره را به عنوان گزارشی از واقعه تاریخی می شناسد.
طراحی میزپذیرش هتل با رویکرد تاریخ گرایی عصر ساسانی ( مطالعه موردی: هتل اسپیناس تهران)
منبع:
مطالعات ایران شناسی سال ۷ تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲۱
91 - 112
حوزه‌های تخصصی:
درآمد حاصل از گردشگری سهم بزرگی از درآمدهای ملی و یکی از اصلی ترین شیوه های معرفی فرهنگ ملت هاست. هتل ها ویترین تمام نمای فرهنگی و بازتاب دهنده سلیقه های گوناگون هستند و کسب موفقیت در این صنعت به کیفیت ارائه خدمات، سبک طراحی و همچنین چگونگی تأمین نیازهای میهمانان هتل بستگی دارد. از این رو با توجه به ظرفیت های طراحی صنعتی، پژوهش حاضر با تمرکز بر طراحی میز پذیرش اداره رسیدگی به امور میهمانان به ویژه در هتل اسپیناس با رویکرد تاریخ گرایی هنر دوره ساسانی و با هدف معرفی هنر ایران باستان تدوین شده است. این پژوهش توصیفی-تحلیلی و از نظر هدف در ردیف پژوهش های کاربردی است. بنابراین، با تحلیل داده ها مشخص شد سبک طراحی، تنوع خدمات و مدیریت هتل از بیشترین اهمیت برخوردار هستند. همچنین یافته های پژوهش حاکی است، کارایی، کارآمدی، ایمنی، بازخورد کاربران، هماهنگی، فراخوانی احساس و تاریخ گرایی فرهنگی مورد توجه ویژه میهمانان هتل هاست.
بازنگری معرفتی سرفصل آموزش معماری دوره کارشناسی با تکیه بر نظریه دیده بانی (فلسفه مضاف)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
هدف: علم معماری اسلامی، مجموعه گزاره های نظام مندی است که باید بر اساس نظریه های مختلف در حوزه معماری اسلامی شکل بگیرد. امروزه پژوهشگران در حوزه تولید علم معماری اسلامی، در گام اول؛ یعنی تولید نظریه قرار دارند که اولین رکن فرایند در حوزه تولید علم است. لذا نظام آموزش عالی کشور بایستی بستر و ظرفیتی را فراهم کند که سازوکار نظریه پردازی در دانشگاهها، نظام مند شود و در مسیر درست قرار گیرد. به نظر می رسد اصلاح سرفصلهای آموزشی مبتنی بر رویکردهای تولید نظریه در علوم انسانی در تحقق این امر مفید باشند. پژوهش حاضر با بهره گیری از رویکرد فلسفه مضاف(نظریه دیده بانی)، به بازنگری سرفصل آموزشی معماری دوره کارشناسی به منظور ایجاد ظرفیت نظریه پردازی پرداخته است. روش: روش پژوهش حاضر توصیفی- تحلیلی است. یافته ها: پژوهش حاضر، طبقه بندی دروس نظری معماری را به دو رویکرد تاریخی و منطقی و جداسازی علم معماری را از اثر معماری، ضروری دانسته است. نتیجه گیری: برقراری ارتباط بین دو رویکرد مذکور به عنوان هدف اصلی دروس نظری توانسته است بستر نظریه پردازی را برای دانشجویان فراهم سازد.