بررسی عوامل مؤثر بر مشارکت در شرکت های تعاونی مصرف کارمندی (مطالعه موردی: شرکت تعاونی مصرف کارکنان ادارة راه و ترابری استان کرمان)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
در آغاز قرن بیست ویکم، شرکت های تعاونی مصرف، به عنوان پیشگام نهضت تعاون و اولین نوع رسمی شرکت های تعاونی در جهان، همچون انواع دیگر شرکت های تعاونی، با بحران هایی چون بحران سرمایه، ایدئولوژی، مشروعیت و مدیریت مواجه هستند. این بحران به حدی جدی است که فلسفة وجودی آن ها را نیز تحت الشعاع قرار داده است. این شرایط بر بیشتر کشورهای دنیا از جمله ایران حاکم است. اتحادیة بین المللی تعاون به عنوان مهم ترین مرجع رسمی نهضت تعاون در جهان، معنی دارساختن عضویت اعضا در شرکت های تعاونی را کارسازترین راه کار جهت رویارویی با این بحران ها می داند. به همین دلیل، کمیتة بین المللی تحقیقات این اتحادیه، مطالعات گسترده ای انجام داده و از کشورهای عضو نیز خواسته است تا تحقیقات مشابهی را انجام دهند. این پژوهش به پیروی از این رویکرد جهانی برای بنای چارچوب نظری خود مفاهیم و نظریه های مرتبط با مشارکت و عوامل مؤثر بر آن را با تأکید بر سرمایة اجتماعی به¬طور عام و همین مفاهیم را با تأکید بر سرمایة اجتماعی در شرکت های تعاونی مصرف کارمندی به-طور خاص مورد بحث و بررسی قرار داده است. با توجه به تأثیر عوامل زمینه ای بر مشارکت و نیز ضرورت انعطاف پذیری روش مورد استفادة این تحقیق، رویکرد غالب در انجام این پژوهش کیفی است، اما از روش های کمّی نیز استفاده شده است. گردآوری اطلاعات با بهره گیری از انجام مطالعة موردی ابزاری و توضیحی و استفاده از ابزارهای مشاهدة نظام مند و غیر مداخله ای، پرسش نامه و مصاحبة طراحی شده و بررسی اسناد انجام گرفته است. نمونه گیری از اعضا جهت تکمیل پرسش نامه تصادفی است و با همة اعضای هیئت مدیره، بازرسان و مدیر عامل مصاحبة هدفمند و طراحی شده انجام گرفته است. تحلیل داده ها نیز با استفاده از تحلیل محتوا و بهره گیری از الگوی به کارگیری قیاسی مقوله ها انجام گرفته است تا در نهایت، به نظریه ای زمینه ای بینجامد. نظریه ای که بتواند برای افزایش مشارکت اعضا در تعاونی های مصرف کارمندی به کار گرفته شود.
راه کارهای پیشنهادی برای افزایش مشارکت اعضا در شرکت های تعاونی مصرف کارمندی، با رویکرد افزایش سرمایة اجتماعی در دو شکلِ شناختی و ساختاریدر حوزه های دارای زمینه و ظرفیت تحقق مشارکت اعضا در این نوع شرکت ها، ارائه شده است.