مطالعات زنان

پروفسور ژان یویوت، یکی از بزرگترین مصرشناسان فرانسه می گوید: «شاید به خلاف آنچه خود مصری ها می پندارند، خاستگاه همه چیز در مصر نباشد، ولی باید بپذیریم که حدود 3000 سال پیش از میلاد مسیح، مصر?1? از سرزمین های همسایه اش بسیار پیشرفته تر بوده است. نشانه های ماندگار، شاهکارهای معماری و آثار هنری به جا مانده از آن، از ورای قرن ها به دست ما رسیده اند؛ و همین امر شهرتی بیش از تمدن های دیگر آن زمان برایش به ارمغان آورده است.» (یویوت، 112) تاکنون بارها در مورد این کشور، حکمرانان آن، این که فراعنه که بودند و چه کردند سخن ها گفته و کتاب ها نوشته اند. ما در این مقاله می کوشیم به چشم انداز دیگری از مصر باستان بپردازیم: حضور زنان در سطوح مختلف معنوی و اجتماعی و برخورداری آنها از حقوق و امتیازاتی که نه تنها در آن دوران، بلکه حتی امروز نیز بسیاری کشورهای دیگر از آنها بی بهره اند. در مصر فراعنه، اوج معنویت از آن زنان بود، زنان می توانستند در رأس بالاترین مناصب حکومتی و دولتی قرار گیرند و حتی گاهی در مقام فرعون، زمام امور را در دست بگیرند.

۳۷۰۳.

فمینیسم و خانواده

نویسنده: زینب السادات احتشامی

منبع: طهورا سال چهارم پاییز ۱۳۹۰ شماره ۱۰

کلید واژه ها: فمینیسم خانواده جریان شناسی دیدگاه اسلام

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان

تعداد بازدید : ۱۱۵۶ تعداد دانلود : ۶۸۶

بی تردید نهاد خانواده در پرورش استعدادهای نسل آینده سهم مهمی دارد، به امنیت اخلاقی- اجتماعی کمک می کند و در شکل گیری اقتصادی سالم و پویا موثر است و کانون آرامش و محبت و پرورش عواطف انسانی است. با صنعتی شدن جوامع غربی و آغاز پیدایش حرکت فمینیسم در اوایل قرن نوزدهم، جوامع مزبور دچار بحران و دگرگونی شدند. در این چرخه تغییر، نهادی که بیش از همه دچار بحران هویت گردید، نهاد خانواده بود به طوری که نقش زنان در خانواده و حرکت سنتی آنان متحول شد. فمینیست از هر نوعی (لیبرال، مارکسیستی، رادیکال، سوسیال و فرامدرن) با انتقاد از خانواده هسته ای و اقتدار پدرسالارانه، به خانواده سنتی حمله کرده و بدون پینشهاد جایگزینی مناسب، مناسبات خانوادگی زن را دگرگون کرد. از این رو، در این جوامع، خانواده نه تنها از استحکام لازم برخوردار نیست، بلکه رقبای جدی در کنار خود دارد. آمار رو به افزایش طلاق، همسرآزاری، خودکشی زنان و تک زیستی ها شاهد بر این مدعاست. مقاله حاضر با هدف تبیین نگرش های فمینیستی و آسیب شناسی آن، به تعارض میان اسلام و گرایش های فمینیستی می پردازد. نتایج بررسی دیدگاه اسلام در این زمینه نشان می دهد که خانواده نهادی مقدس است و زن محور پویایی و کارآمدی آن می باشد. خداوند بر اساس حکمت خویش زن و مرد را به تفاوت زیستی خلق کرده و انتظارات متفاوتی از آنان دارد، گرچه ارزشمندی واقعی هر انسانی به بهره مندی وی از قدرت و کمال و تقرب به خداوند است و در این زمینه تفاوتی بین زن و مرد نیست و بنا به ضرورت هر دو برای دستیابی به تقرب یک مسیر را نمی پیمایند.

۳۷۰۴.

تحولات نماد الوهی فرشته با الهام از نقش فروهر و بُن مایه سیمرغ(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: اسفندیار اختیاری آزاده پشوتنی زاده رامین اخوی جو

منبع: زن در فرهنگ و هنر دوره ۳ پاییز ۱۳۹۰ شماره ۱ 5 - 23

کلید واژه ها: بن مایه سیمرغ عناصر زنانه (تأنیث) نقش فروهر نماد فرشته هنر ایرانی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان زن در حوزه های علم، فرهنگ، هنر و سیاست

تعداد بازدید : ۷۹ تعداد دانلود : ۶۱

در هنر ایرانی، همواره حضوری از نیروی مافوق طبیعی در قالب تصاویر طبیعی رخ می نماید و همواره جهان خاکی آدمیان را با ماوراء آن پیوند داده است. این هدف جز با تعمق بر دو کهن الگوی فروهر و سیمرغ در به ظهور رسانیدن نماد فرشته محقق نخواهد شد. در این تحلیل، سعی بر آن است، تا با گردآوریهای اسنادی و کتابخانه ای به تحلیل و توصیف موضوع اقدام نموده و در ادامه به ریشه یابی نقش فرشته در کهن الگوی فروهر و سیمرغ پرداخته و با استناد به آیات و روایات مذهبی، به توجیه مناسبی در جهت شکل گیری فرم ظاهری فرشته به صورت انسان بالدار دست بیابیم. نگارندگان بر این باورند که نقش فرشته در هنرهای ایران، دارای رابطه معنادار بصری و معنوی محکمی با نقش فروهر و سیمرغ است؛ عناصر زنانه (تأنیث) در الگوی تصویری فرشته با بنیان های روانشناختی و زیربنای تاریخی در آمیخته و ریشه هایی بس عمیق در گوهر هنر و فرهنگ ایران دوانیده است.

۳۷۰۵.

آسیب شناسی مهریه و عوامل فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی موثر بر آن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: آذر قلی زاده سحر غفاریان

منبع: جامعه شناسی زنان دانشگاه آزاد واحد مرودشت سال دوم بهار ۱۳۹۰ شماره ۱ (پیاپی ۵)

کلید واژه ها: عوامل فرهنگی دانشجویان متاهل مهریه عوامل اجتماعی آسیب عوامل اقتصادی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۴۲۹۰ تعداد دانلود : ۲۹۱۴

مهریه در ازدواج نقشی تعیین کننده دارد. بر اساس دستورات شرع مقدس اسلام شایسته است با تعیین مهریه ی متعادل، پایه های یک زندگی مشترک از ابتدا به گونه ای صحیح بنا نهاده شود. متاسفانه امروزه تعیین مهریه های زیاد و خارج از توانایی پسران، یکی از موانع عمده ی ازدواج است. هدف این پژوهش بررسی وضعیت مهریه ی دانشجویان متاهل، شناسایی آسیب های ناشی از مهریه و عوامل فرهنگی اجتماعی موثر بر آن بود. روش پژوهش از نوع توصیفی – پیمایشی بود که در مورد 180 نفر نمونه ی آماری از مجموع 530 نفر دانشجویان متاهل در دانشگاه آزاد اسلامی واحد فلاورجان که به گونه ی نمونه گیری طبقه ای انتخاب شده بودند، انجام گرفت. ابزار اندازه گیری، پرسشنامه ی محقق ساخته بود که در سه بخش اطلاعات جمعیت شناختی، شناسایی آسیب های ناشی از مهریه و شناسایی عوامل آسیب زا در مقیاس لیکرت تنظیم گردید. پایایی پرسشنامه براساس آلفای کرونباخ، برابر 89/0 در شناسایی آسیب ها و 86/0 در شناسایی عوامل آسیب زا برآورد شد. داده های پژوهش با استفاده از روش تحلیل عاملی تجزیه و تحلیل شد. یافته های بدست امده از تحلیل عاملی اکتشافی نشان داد که مهریه سبب ایجاد آسیب های خانوادگی، آسیب های اجتماعی، آسیب های اقتصادی و آسیب های فرهنگی به ترتیب با ضریب کفایت نمونه گیری 82/0، 66/.، 64/. و 73/0 می شود. هم چنین، یافته های بدست آمده از آمار استنباطی نشان داد که عوامل اجتماعی (با میانگین 35/3)، عوامل اقتصادی (با میانگین 33/3) بیش از حد متوسط و عوامل فرهنگی (با میانگین 99/2) در حد متوسط بر وضعیت مهریه موثر بودند.

۳۷۰۶.

نقش زن در بازاریابی سبز

نویسنده: سهیلا زرین جوی الوار

منبع: زن و فرهنگ سال دوم تابستان ۱۳۹۰ شماره ۸ 49-59

کلید واژه ها: زن اقتصاد بازاریابی سبز جامعه شناسی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان

تعداد بازدید : ۲۹۲ تعداد دانلود : ۲۶۹

شاید کسی تصور نمی کرد که روزی بازاریابی علاوه بر سود آوری و فروش، نگران سلامت مصرف کننده نیز باشد. اما پویایی و رقابت شدید و افزایش نگرانی نسبت به محیط زیست و همچنین مقررات دولتی و افزایش آگاهی مصرف کنندگان شرکتها را بر آن داشت که در سلامت جسمانی و روانی و پاکیزگی محیط مصرف کنندگان نیز تأمل کنند.به هر حال به مرور زمان مفاهیمی نظیر بازاریابی سبز، بازاریابی محیطی و اجتماعی برای عمل به مسئولیت اجتماعی بنگاه ها وارد ادبیات با زاریایی شد. در این راساتا زنان با صرفه جویی در مصرف انرژی، کاهش ضایعات و مقابله با آلودگی آب و هوا و محیط زیست نقش مهمی را در برنامه های بازاریابی سبز و توسعه پایدار ایفاء می کنند.

۳۷۰۷.

رابطه میان جنسیت کارگردان و نوع شخصیت پردازی زن در سینما(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: اعظم راودراد بهاره فتح آبادی

منبع: زن در فرهنگ و هنر دوره ۳ پاییز ۱۳۹۰ شماره ۱ 75 - 94

کلید واژه ها: توانمندی زنان جنسیت سینمای ایران شخصیت پردازی زنان نشانه شناسی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان زن در حوزه های علم، فرهنگ، هنر و سیاست

تعداد بازدید : ۸۷ تعداد دانلود : ۵۶

این مقاله حاصل پژوهشی است که به بررسی رابط? میان «جنسیت کارگردان» و «نوع شخصیت پردازی زن نقش اول» در فیلم های سینمایی پرداخته است. به این منظور، شش فیلم سینمایی که در دور? اصلاحات با موضوعات مرتبط با زنان توسط کارگردانان صاحب سبک سینمای ایران (سه کارگردان مرد و سه کارگردان زن) ساخته شده؛ انتخاب و با روش «نشانه شناسی» تحلیل شده اند. این فیلم ها شامل واکنش پنجم، گیلانه، زندان زنان، مهمان مامان، کاغذ بی خط و سگ کشی هستند که با توجه به معیارهای استخراج شده از نظریات توانمندسازی زنان – منابع، عاملیت و دستاوردها- شخصیت زن نقش اول آن ها در قالب شخصیت پردازی منطقی و غیرمنطقی از زنان تحلیل شده است. یافته های این پژوهش حاکی از آن است که زنان نقش اول در فیلم های بررسی شده با معیارهای توانمندسازی عمدتاً توانمندی بالایی نداشته اند و اغلب به صورت قربانی و شکست خورده به نمایش گذاشته شده اند و تفاوت چندانی بین کارگردان های زن و مرد در نوع شخصیت پردازی زن نقش اول فیلم ها وجود ندارد.

۳۷۰۸.

دانش بومی زنان در فرآیند توسعه ی پایدار کشاورزی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: نشمیل افشارزاده عبدالحمید پاپ زن

منبع: زن در توسعه و سیاست دوره ۹ زمستان ۱۳۹۰ شماره ۴ 115 - 133

کلید واژه ها: ایل کلهر تحقیق کیفی توسعه پایدار دانش بومی زنان عشایر کرمانشاه کشاورزی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان

تعداد بازدید : ۶۵ تعداد دانلود : ۵۶

در دهه های اخیر پایداری توسعه به عنوان یکی از مهم ترین دغدغه های پیش روی انسان مطرح گردیده است. در راستای دستیابی به این هدف از جمله مهم ترین مسائلی که می بایست مورد توجه جدی قرار گیرد پایداری توسعه کشاورزی است. به نظر می رسد یکی از ضروریات تحقق این امر نگاه جدی به دانش بومی کشاورزی و از آن جمله دانش زنان در این زمینه است. زنان و به ویژه زنان عشایر، دارای دانشی مثال زدنی در زمینه های مختلف کشاورزی از جمله پرورش دام، فرآوری شیر و... می باشند. دانشی که در راستای تأمین امنیت غذایی و توسعه ی پایدار به عنوان توسعه ی انسان محور، شایسته ی ثبت و حفاظت است. مطالعه ی کیفی حاضر نیز در همین راستا و با هدف شناسایی و مستندسازی دانش بومی زنان کوچنده ی ایل کلهر در مورد مسائل مختلف مرتبط با پرورش دام انجام پذیرفت. حوزه ی جغرافیایی پژوهش، شهرستان گیلان غرب از استان کرمانشاه بود. به منظور گردآوری داده ها از تکنیک گروه های متمرکز استفاده شد. روش نمونه گیری با توجه به طبیعت تحقیق کیفی، نمونه گیری هدفمند انتخاب شد و داده های جمع آوری شده با استفاده از تحلیل محتوا مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته های حاصل از زمینه ی واقعی زندگی نشان می دهد زنان عشایر دارای دانشی تحسین برانگیز در ارتباط با تغذیه دام، دامپزشکی، فرآوری شیر و محصولات غیرلبنی قابل بازگشت به طبیعت هستند که با الهام گرفتن از آن می توان در راستای پایداری کشاورزی و از آن جمله دامپروری گام برداشت.

۳۷۰۹.

ترجمه؛ خانواده، بنیان جامعه

منبع: حورا ۱۳۹۰ شماره ۳۹

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان زن، اجتماع و خانواده

تعداد بازدید : ۷۷۰ تعداد دانلود : ۵۶۲

۳۷۱۰.

مشارکت اجتماعی زنان از دیدگاه کتاب، سنت و فقه اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: سید مهدی احمدی سیده رقیه سیدی جربندی

منبع: جامعه شناسی زنان دانشگاه آزاد واحد مرودشت سال دوم بهار ۱۳۹۰ شماره ۱ (پیاپی ۵)

کلید واژه ها: زنان قرآن فقه مشارکت اجتماعی آداب روایات

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۳۲۹۱ تعداد دانلود : ۱۵۵۶

از مباحث مهم و مطرح در جوامع اسلامی آن است که آیا زنان مسلمان می توانند در جامعه حضور یافته و به ایفای نقش اجتماعی خود بپردازند؟ در این صورت، با توجه به این که مشارکت اجتماعی بانوان مستلزم ارتباط و معاشرت با مردان نیز هست، آیا فقه اسلامی که برگرفته از قرآن کریم و روایات وارده از اهل بیت (ع) است، این گونه ارتباط را تایید می کند یا نه؟ آیا این معاشرت ها محدود است یا مطلق؟ و اگر محدود است چه حد و مرزهایی برای آن در نظر گرفته شده است؟ این پژوهش، ضمن پاسخ گویی به پرسش های یاد شده، در صدد اثبات این مسئله می باشد که شریعت اسلامی، حضور اجتماعی زنان را با رعایت ضوابط و آداب تعیین کرده، پذیرفته است؛ آدابی که برخی از آن مشترک میان مردان و زنان است و برخی دیگر ویژه ی زنان می باشد که به همه ی آن ها در این مقاله اشاره خواهد شد. حاصل سخن آن که ارتباط زن و مرد و یا به بیان دیگر، مشارکت اجتماعی زنان در صورتی که برای انجام وظایف محوله و براساس موازین تعیین شده از سوی شارع باشد، نه تنها اشکالی ندارد بلکه چه بسا ضرورت هم خواهد داشت.

۳۷۱۱.

نمونه هایی از مسکوکات ضرب شده در طبرستان

نویسنده: سید محمد طاهری شهاب سید علی آل داوود

منبع: پیام بهارستان سال چهارم پاییز ۱۳۹۰ شماره ۱۳

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان زن، اجتماع و خانواده مشارکت زن در اجتماع

تعداد بازدید : ۱۴۴۴ تعداد دانلود : ۲۰۰۱

۳۷۱۲.

حقوق و وظایف متقابل زن و شوهر اخلاقی، فقهی و حقوقی

نویسنده: محبوبه جوکار

منبع: طهورا سال چهارم بهار ۱۳۹۰ شماره ۸

کلید واژه ها: تمکین حق تکلیف حسن معاشرت تشیید مبانی خانواده مضاجعت

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان

تعداد بازدید : ۱۰۲۵۳ تعداد دانلود : ۴۰۴۱۲

حقوق و وظایف متقابل زوجین از اموری است که دین مبین اسلام برای تحکیم خانواده و رشد و بالندگی آن وضع نموده است. رعایت این حقوق و انجام مسئولیت های مربوط به آن، سبب نزدیکی و صمیمیت بیشتر زوجین می شود و از بروز هرج و مرج در خانواده جلوگیری می نماید. بررسی این موضوع از دو نظر ضرورت دارد؛ نخست آنکه امروزه بر اثر ضعف مبانی دینی برخی افراد و نیز نفوذ جریان های فکری- فرهنگی و معرفتی غرب به ویژه تفکرات فمینیستی، آموزه های اسلامی خانواده کم ارزش، زوجین به تکالیف خود در قبال یکدیگر بی توجه شده اند و وظایف خود نسبت به همسر را به خوبی انجام نمی دهند. واضح و روشن است که بی توجهی به این وظایف (با توجه به نقش محوری و تاثیرگذار آن ها در خانواده) علاوه بر آسیب پذیر نمودن رابطه همسران، می تواند روابط سایر اعضای خانواده را آشفته نماید و حتی خانواده را در معرض خطر فروپاشی قرار دهد. دوم، هجوم سیل آسای بسیاری از شبهات مثل تفاوت حقوق و تکالیف زوجین در خانواده، با جدا نمودن بخشی از دستورات دین از متن دین و بدون نگاه جامع به نظام مندی قوانین اسلام، زمینه سوء استفاده از آموزه های دینی را فراهم کرده و این شبهه را ایجاد نموده است که اسلام با نگاهی مردمحورانه به وظایف و حقوق زن و مرد، به زن ظلم کرده است که این امر باعث منحرف شدن بسیاری از افکار از تعالیم آسمانی دین اسلام است. نوشتار حاضر، با بهره گیری از آیات و روایات، نظرات فقها و حقوقدانان و نیز با استفاده از نظریه های روانشناسی درباره فلسفه تفاوت های حقوقی زوجین، علاوه بر تبیین صحیح وظایف مشترک و اختصاصی زن و مرد، علت این تفاوت ها را با نگاهی درون دینی (آیات و روایات و فقه اسلامی) و برون دینی (روانشناسی) بررسی کرده است.

۳۷۱۳.

نگاهی انتقادی بر فمینیسم اسلامی و ارزیابی میزان گرایش دانشجویان دختر به آن (مطالعه موردی: دانشجویان دختر مؤسسة آموزش عالی جهاد دانشگاهی یزد)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: میثم شفیعی رودپشتی حمیدرضا خسروانیان

منبع: پژوهشنامه زنان سال دوم پاییز و زمستان ۱۳۹۰ شماره ۲ (پیاپی ۴)

کلید واژه ها: فمینیسم حقوق زنان دانشجویان دختر گرایش های فمینیستی فمینیسم اسلامی عدالت جنسیتی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان آسیب شناسی مسایل زنان

تعداد بازدید : ۱۷۸۹ تعداد دانلود : ۱۲۸۴

امروزه هر از چندگاهی بشر مدعی می شود جریان های جدیدی را با هدف برقراری عدالت در سطوح گوناگون جامعه شناسایی و طراحی کرده است. یکی از این جریان های جدید که مدعی دفاع از حقوق زنان، به ویژه با ویژگی های غربی آن است، به نام «فمینیسم» (feminism) چهره نشان داده است. این پدیده در کشور ما نیز مدتی است با نام «فمینیسم اسلامی» مطرح شده است. این مقاله بر آن است که با نگاهی انتقادی این پدیده را واکاوی کند، و ضمن نقد و بررسی آن، در چهارچوب مطالعه ای پیمایشی، به تعیین میزان گرایش به این مکتب در میان دانشجویان دختر مؤسسه آموزش عالی جهاد دانشگاهی استان یزد بپردازد. نتایج تحقیق نشان می دهد که دانشجویان دختر مؤسسه آموزش عالی جهاد دانشگاهی یزد از میان ابعاد چهارگانة فمینیسم اسلامی به بعد «تساوی و تشابه حقوق زن و مرد» گرایش دارند و دیدگاه آنان در خصوص سه بعد دیگر منفی است. هم چنین، از میان شاخص های فرعی فمینیسم اسلامی، شاخص فرعی «مشارکت یک سان زن و مرد در تربیت فرزندان» با رتبة میانگین 74/574 بیش ترین میزان شدت را دارد و شاخص فرعی «مناسب و کافی نبودن فرصت های موجود در جامعه برای زنان» با رتبة میانگین 44/383 کم ترین میزان شدت در میان دانشجویان مذکور است.

۳۷۱۴.

ره آوردهای آموزشی و فرهنگی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کازرون در مورد زنان شهر کازرون(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: فرهاد خرمایی سهیلا ضیایی فرنگیس درویشی بیتا علایی تهمینه تورانی

منبع: جامعه شناسی زنان دانشگاه آزاد واحد مرودشت سال دوم بهار ۱۳۹۰ شماره ۱ (پیاپی ۵)

کلید واژه ها: زنان فرهنگی دانشگاه آزاد اسلامی ره آورد آموزشی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۸۳۷ تعداد دانلود : ۹۵۶

هدف از این پژوهش بررسی نگرش زنان نسبت به ره آوردهای آموزشی و فرهنگی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کازرون در مورد زنان شهر کازرون بوده است. این پژوهش مطالعه ی پیمایشی - توصیفی است که در آن داده ها به شکل مقطعی و از راه تکمیل پرسشنامه ی نگرش سنجی لیکرت در دو بعد آموزشی و فرهنگی گرد آوری شده است. نمونه ی پژوهش را 1677 نفر از زنــان و دختران شهر کازرون که بیش از 15 سال سن داشته اند، تشکیل داده است. نمونه ها به روش خوشه ای - تصادفی از میان زنان خانه دار، شاغل، دانشجویان و دانش آموزان دبیرستانی انتخاب شده است. داده های پژوهش با استفاده از نرم افزار SPSS و روش های آماری مناسب برای تجزیه و تحلیل داده های کمی و کیفی (مربع کای، تست دو جمله ای، ضریب همبستگی و اندازه-گیری مکرر) تجزیه و تحلیل شده اند. یافته های این پژوهش نشان داد که نگرش زنان شهر کازرون نسبت به ره آوردهای آموزشی دانشگاه آزاد اسلامی برای زنان بویژه از نظر افزایش تعداد دانشجویان دختر و ورود بیش تر دختران به مقاطع بالاتر تحصیلی و نسبت به ره آوردهای فرهنگی دانشگاه بویژه افزایش خودباوری و احساس شایستگی و افزایش حساسیت به مسایل روز مثبت بوده است و از نظر زنان، ره آوردهای آموزشی دانشگاه بیش از ره آوردهای فرهنگی آن بوده است

۳۷۱۵.

مطالعه مولفه های حقوق زنان در کتابهای علوم اجتماعی مقطع متوسطه ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: پروین غیاثی عباس قلتاش ویدا فلاحی روح الله مرادی

منبع: جامعه شناسی زنان دانشگاه آزاد واحد مرودشت سال دوم بهار ۱۳۹۰ شماره ۱ (پیاپی ۵)

کلید واژه ها: حقوق زنان محتوای دروس دروس علوم اجتماعی دوره ی متوسطه

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۶۱۲ تعداد دانلود : ۱۱۷۸

این پژوهش با هدف بررسی میزان توجه به حقوق زنان در محتوای دروس علوم اجتماعی دوره ی متوسطه ی ایران انجام شده است. در این پژوهش از روش توصیفی جهت مشخص نمودن مولفه های حقوق زنان و از روش تحلیل محتوا بمنظور بررسی و تحلیل محتوای دروس علوم اجتماعی دوره ی متوسطه ی کشور استفاده شده است. جامعه ی آماری پژوهش در بخش تحلیل، محتوای دروس علوم اجتماعی دوره ی متوسطه ی کشور بوده که از این جامعه، کتاب-های درسی مطالعات اجتماعی سال اول، جامعه شناسی (1) و (2) دوره ی متوسطه برای مطالعه انتخاب شده است. ابزار گرد آوری داده ها، سیاهه های تحلیل اهداف، تحلیل محتوای کتاب های درسی و تحلیل تصاویر بود که پس از مطالعه ی مبانی نظری تهیه و تدوین گردید. روایی آن به وسیله ی متخصصان و پایایی سیاهه با روش آلفای کرونباخ محاسبه گردید و مقدار 82/. درصد بدست آمد که با استفاده از مجذور خی دو درصدگیری شده است. واحد تحلیل، جملات مندرج در متن کتاب های درسی، متن اهداف و هم چنین، تصاویر بوده است. در بخش تحلیل محتوا مهم ترین یافته ها نشان دهنده ی آن بود که در مجموع بخش اهداف، 43/3 درصد به مولفه های حقوق زنان توجه شده است و در کتاب های درسی 86/. توجه شده که کم تر از 1 درصد بوده است. در مجموع بیش ترین میزان توجه مربوط به بعد شناختی در ارتباط با مولفه های حقوق زنان بوده است و سایر ابعاد عاطفی و عملکردی نادیده گرفته شده اند. در مجموع، به مولفه های فراهم کردن محیط تواناساز برای زنان و حق زن بر دارایی شوهر و رضایت در ازدواج کاملاً بی توجهی شده است و از مجموع تصاویر مندرج در کتاب های درسی 25 درصد به مولفه های حقوق زنان توجه شده است.

۳۷۱۶.

بررسی وضعیت زن در خانواده و جامعه ی دوره ی ساسانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: کریم گلشنی راد

منبع: زن در فرهنگ و هنر دوره ۲ بهار ۱۳۹۰ شماره ۳ 117 - 131

کلید واژه ها: ازدواج حقوق دوره ی ساسانی زن طلاق قانون

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان زن در حوزه های علم، فرهنگ، هنر و سیاست

تعداد بازدید : ۹۷ تعداد دانلود : ۶۴

بسیاری از نویسندگان و محققین معاصر از جمله بارتلمه، نویسنده کتاب «زن در حقوق ساسانی» و کریستن سن نویسنده کتاب «ایران در زمان ساسانیان»، معتقدند که وضعیت زنان در دوره ساسانی بسیار بد بود و با آن ها مانند بردگان و اشیاء برخورد می شد. با مطالعه منابع مذهبی و غیرمذهبی مربوط به دوره ساسانی، از جمله اوستا و ماتیکان هزارداتستان، متوجه می شویم که زن در دوره ساسانی می توانست در دادگاه شهادت بدهد، هنگام ازدواج نظر دختر را جویا می شدند و پدر حق نداشت دختر خود را به زور شوهر دهد، حتی دختر می توانست بدون اجازه والدین خود با شخص مورد علاقه ازدواج نماید، زن وقتی ازدواج می نمود می توانست به کارهای اقتصادی بپردازد و حتی شوهر خود را طلاق دهد. بنابراین مشخص می شود که زن در آن دوره دارای مقامی مناسب در جامعه بوده است.

۳۷۱۷.

مولفه های الگوی مدارا با همسر از دیدگاه اسلام(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: مهدی گنجور اسماعیل ملکوتی خواه فهیمه سادات موسویان نژاد

منبع: مطالعات راهبردی زنان تابستان ۱۳۹۰ شماره ۵۲

کلید واژه ها: حل مساله عشق مسوولیت پذیری الگوی سازگاری اخلاق مدارا حق سالاری

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان

تعداد بازدید : ۲۴۸۵ تعداد دانلود : ۱۰۵۰

نوشتار حاضر با توجه به نیاز علمی جامعه امروزی به الگوی رفتار ارتباطی با همسر، درصدد استنباط و ارائه معیارهای سازگاری و اخلاق مدارا در زندگی زناشویی برآمده است. این مقاله به سبک مساله محور و با روش کتابخانه ای و مراجعه به منابع معتبر به تبیین مولفه های الگوی مدارا با همسر در پرتو آموزه های مترقی اسلام می پردازد. بدین منظور ابتدا به طرح دقیق مساله پرداخته، تصویری از هویت و چیستی «رفق و مدارا» در فرهنگ دینی ارائه می دهد. در ادامه با رهیافتی درون دینی به بیان ضرورت مدارا با همسر و سپس به تبیین خصوصیات همسران سازگار و اهل مدارا از موضع علم و دین می پردازد.

۳۷۱۸.

روش شناسی نظریه ی اجتماعی گافمن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محمدتقی ایمان گلمراد مرادی

منبع: جامعه شناسی زنان دانشگاه آزاد واحد مرودشت سال دوم تابستان ۱۳۹۰ شماره ۲ (پیاپی ۶)

کلید واژه ها: اروینگ گافمن نظریه ی تعامل گرایی روش شناسی تفسیری

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۷۳۰۳ تعداد دانلود : ۶۲۲۶

گافمن یکی از نظریه پردازان اجتماعی نیمه ی دوم قرن بیستم است که مدت درازی به عنوان یک شخصیت حاشیه ای در نظریه ی جامعه شناسی بشمار می آمد. گافمن در عرصه ی نظریه ی جامعه شناسی موقعیت متناقضی دارد. از سویی وی را جامعه شناسی فاقد نظریه ای کلی، تک رو، خارج از جریان اصلی تفکر نظری و مبدع اصطلاحات خودساخته و غریب می دانند و از سوی دیگر، پیوندهای اندیشه ی وی با دورکیم، زیمل، مکتب کنش متقابل نمادی و اتنومتدولوژی و تلاش وی برای بنیاد نهادن جامعه شناسی زندگی روزمره، او را به نظریه پردازی با موقعیت متناقض تبدیل می کند. هدف اصلی این مقاله ارایه ی روش شناسی نظریه ی اجتماعی گافمن است. روش مطالعه ی این مقاله بر اساس روش کتابخانه ای انجام شده و بررسی توصیفی، موقعیت روش و نظریه ی گافمن را مورد باریک بینی قرار می دهد. گافمن در مباحث نظری خود بیش تر به مردم نگار دنیای زندگی روزمره شبیه است و همین امر سبب می شود تا سبک نوشتاری وی شباهت زیادی به دیگر نظریه پردازان جامعه شناسی نداشته باشد. گافمن پس از افول نظریه ی کنش به زایش تحلیل نمایشی به عنوان صورتی دیگر از کنش متقابل نمادی کمک نمود و به این خاطر شهرت فراوانی کسب نمود. در مباحث روش شناختی، گافمن را به خاطر بحث های غنی که در قالب رهیافت تفسیری در علوم اجتماعی دارد، می توان یکی از برجسته ترین راهبران این رهیافت فکری بشمار آورد.

۳۷۱۹.

تاثیر تغییرات فشار تمرین بر خلق و خوی زنان کاراته کای نخبه ی حاضر در اردوی تیم ملی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محمدعلی آذربایجانی قباد حسن پور فرشاد تجاری هستی عالمی پروین فرزانگی

منبع: جامعه شناسی زنان دانشگاه آزاد واحد مرودشت سال دوم تابستان ۱۳۹۰ شماره ۲ (پیاپی ۶)

کلید واژه ها: زنان خلق و خو تمرین

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۸۴۵ تعداد دانلود : ۸۶۳

این مطالعه با هدف بررسی تغییرات فشار تمرین بر وضعیت خلقی 12 زن کاراته کای شرکت کننده در اردوی تیم ملی برای شرکت در مسابقات مراکش انجام پذیرفت. تمرین های بکار رفته در این مطالعه شامل تمرین های متداول برای آماده سازی بازیکنان کاراته جهت شرکت در مسابقات رسمی طراحی شده بود. شدت تمرین ها در طول هر اردو به گونه ای فزاینده افزایش یافت. نمونه های بزاقی در پنج مرحله از اردو جهت تعیین غلظت هورمون ها جمع آوری شد. با استفاده از آزمون نیمرخ وضعیت خلقی، خلق و خوی آزمودنی ها در هر پنج مرحله مورد ارزیابی قرار گرفت. تغییرات فشار تمرین در مراحل پنجگانه مطالعه تغییر معنی دار نشان داد. تغییرات فشار تمرین بر مجموعه اختلالات خلقی تاثیر معنی داری داشت. این تغییرات بین مرحله ی دوم و چهارم و مرحله ی دوم و پنجم دیده شد. نتایج این مطالعه نشان داد که افزایش فشار تمرین کاهش مجموع اختلالات خلقی و هم چنین بهبود عوامل منفی خلقی را به همراه داشته است.

۳۷۲۰.

بررسی روابط همسران در فیلم های سینمایی ایران (1378-1388)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: فاطمه بدوی حسن بلخاری قهی عزت السادات میرخانی

منبع: پژوهشنامه زنان سال دوم بهار و تابستان ۱۳۹۰ شماره ۱ (پیاپی ۳)

کلید واژه ها: فمینیسم خانواده تحلیل محتوا سینما روابط همسران

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان آسیب شناسی مسایل زنان

تعداد بازدید : ۱۸۷۴ تعداد دانلود : ۱۱۱۷

سینما یا همان هنر هفتم، تنها هنری است که از تمام هنرهای دیگر استفاده می کند تا فیلم تولید شده را به مخاطب عرضه کند. سینما از مؤثرترین هنرهای عصر حاضر به شمار می رود؛ به اندازه ای است که آن را، همچون دیگر رسانه های همگانی، در تغییرات ایجادشده در گروه های اجتماعی چون خانواده مؤثر می دانند. از این رو، نگرش های حاکم بر این ابزار تغییر اجتماعی، در نوع این تغییرات مؤثر خواهد بود. هدف تحقیق حاضر، بررسی تصویر ارائه شده از روابط همسران در سینمای دهه اخیر و بررسی مبنای نظری هر فیلم در خصوص این روابط است. روش تحقیق، تحلیل محتوای کمی و کیفی است که به عنوان شیوه رایج بررسی متون ادبی و هنری است. جامعة آماری این پژوهش، فیلم های سینمایی ـ خانوادگی سال های 1378تا 1388 است و جمعیت نمونه بر طبق سه مؤلفه خانوادگی بودن فیلم ها، سوژه روابط همسری در فیلم ها و پرفروش بودن آن ها انتخاب شده است. به این ترتیب، پس از تحلیل تصویر ارائه شده از روابط همسران و الگوی نظری حاکم بر این تصویر و بررسی مسائل همسران در فیلم ها، به الگوی نظری حاکم بر فیلم های سینمایی دست یافتیم. نتیجة تحقیق فوق این است که به روابط همسران از لحاظ کیفی به طور سطحی و از لحاظ کمیت زمانی به طور محدود پرداخته شده است. همچنین در سینمای دهه اخیر، افتراق و دوری عاطفی و جسمی همسران و نزاع و درگیری جسمی و روانی در خانواده به تصویر درآمده است که این تصویر با اندیشه های فمینیسم از مناسبات دو جنس همخوانی دارد.

درخت حوزه‌های تخصصی